INDEKS, SURD &

LOGARITMA
- ONE PAGE NOTE (OPN)
- LEMBARAN KERJA
 TOPIK 4 : INDEKS, SURD DAN LOGARITMA
[ 2 – 3 soalan  7 – 10 markah ]

===============================================================================
Ulangkaji  menulis semula ; permudahkan ungkapan algebra dengan menggunakan hukum indeks ;
nilaikan
===============================================================================
 menulis semula

1 Maklumat berikut adalah berkaitan dengan satu hukum indeks.

( a q )8 = a  a  a  ...  a , dengan keadaan p dan q ialah pemalar.

p kali

Nyatakan nilai p dan nilai q.

[2 markah] [2019, No.2]
Jawapan :

(p + q) kali q kali

 a
n
Diberi bahawa (a  a  ...  a ) (a  a  ...  a )  , dengan keadaan p, q dan n ialah pemalar.
2

Ungkapkan n dalam sebutan p dan q. (Jwp : n = 2p + 4q)

[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

MINDA :

HUKUM INDEKS

n kali

a  a  . . .  a  an
r
b a

b , where a  0
a
b a
→ → →
√2 ( xy)
→
BC=3 i −4 j AB=−2i +3 j
ON 1 →
NQ PN →
SR =
@ ~ ~ ~ ~
=  2
= &
→ → → →
PQ @
RS PQ @
AB
→
(x
y)
@
OA
 →
→
3 (a) Diberi AB = OA , cari nilai m dan nilai n. [2 markah]

−8i + j →
(b) Diberi − − = DF , cari nilai m  n. (Jwp : 7) [2
markah]
[Mate SPM, J2010, K1, No.24 / klon Mate SPM, J2016, K1, No.20]
Jawapan :

(a) (b)

 permudahkan 1

4 Permudahkan :
(a) (pa ) b + c  (pb ) a  c  (pc ) a + b) (Jwp : 1) [2 markah] [klon UEC, 2013, K1, No.18]
(b) x( a + b) (a  b)  x(b + c) (b  c)  x( c  a) (c + a) (Jwp : 1) [2 markah] [UEC, 2004, K1, No.18]

Jawapan :

(a) (b)

−5 i + 3 j
5 (a) Permudahkan − −
(Jwp : x  y) [3 markah] [UEC, 1990, K2, No.4(b)]
→
(b) Diberi a2x = 2, cari nilai ( ax + ax )2. (Jwp : DE ) [3 markah] [klon UEC, 2002, K1, No.17]

Jawapan :

(a) (b)
  permudahkan 2

3i + 2 j
6 Permudahkan : − − (Jwp : 4x3y5)
[2 markah] [2014, No.6]
Jawapan :

7 Permudahkan :
→
(a)
OD (Jwp :
→
10 PR ) [2 markah] [klon Mate SPM, 2012, No.24]

→
(b)
PQ (Jwp :
→
OP ) [2 markah] [klon Mate SPM, 2017, No.24]

Jawapan :

(a) (b)
  permudahkan 3

9
8 (a) Diberi 2 = 3h5 k y. Hitung nilai a + x + y. (Jwp : 16)
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

9 Diberi
y = 18. Cari nilai x + y. (Jwp : 9)
[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :

 nilaikan

10
( h
Tanpa menggunakan kalkulator saintifik, cari nilai k 
) 2
3 21  x . (Jwp : 4)
[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :
MINDA :

JADUAL BAGI NOMBOR KUASA n

ASAS 2
23
=
y= (−kh) 22
=
x= (hk) 21 =
20 = 1 21 = 2 22 = 4 23 = 8 24 = 16 25 = 32

ASAS 3 30 = 1 31 = 3 32 = 9 33 = 27 34 = 81 35 = 243
33 = 32 = 31 =
ASAS 5 52 = p =3i +kj 50 = 1 51 = 5 52 = 25 53 = 125 54 = 625
3 ¿
1 1 ~ ~ ~
5 = p = (3i +kj) 5 =
~ 5 ~ ~

ASAS 6 63 = 62 = 60 = 1 61 = 6 62 = 36 63 = 216 26 = 64

61 =

ASAS 7 → → →
OR OR OR 70 = 1 71 = 7 72 = 49 73 = 343 27 = 128
73 = 72 = 71
=
→ →
ASAS
10 103 =
OA 10 2
=
( y)
x
101 =
OA 100 = 1 101 = 10 102 = 100 103 = 1000 28 = 256

→ → →

2=
OA
3=
√7 5=
OQ=4 j
~
7=
OP=3i +k j
~ ~
2=
√ 20 3=

===============================================================================
4.1 Hukum Indeks
4.1.1 Mempermudahkan ungkapan algebra yang melibatkan indeks dengan menggunakan
hukum indeks.
===============================================================================
 permudahkan 1
11 Permudahkan : 9n + 2  [ 31 + n  271  n ] (Jwp : 34n)
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

12 Permudahkan : (Jwp : 24  2n )

[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

→
13 Permudahkan : BA (Jwp : 713  221  8n )
[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :
  permudahkan 2

14 Diberi 3n + 2 − 3n + 10(3n − 1) = h (3n), dengan keadaan h ialah pemalar. Cari nilai h. (Jwp :
( ))
x
y
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

→
15 Tunjukkan bahawa 9 ialah faktor bagi 4 n+1 n
+ 4 − 2 (4 n−1
). [ Jwp :CB (4n) ]
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

16 Tunjukkan bahawa (35 + 13) 53n + 28 ( n + 1) ialah suatu gandaan 8 bagi semua integer positif n.
Tunjukkan bahawa (35 + 13) 53n + 28 ( n + 1) boleh dibahagi dengan 8 bagi semua integer positif n.
[Jwp : 256(53n + 28n) ] [2 markah] [Ramalan]
Jawapan :
===============================================================================
4.1.2 Menyelesaikan masalah yang melibatkan indeks.
===============================================================================
 selesai persamaan indeks 1 ~ dengan asas yang sama 1
17 Selesaikan persamaan 32 4x = 4 8x + 6. (Jwp : 3)
[3 markah] [2004, No.7]
Jawapan :

→
18 Selesaikan persamaan 82x  3 =
OQ . (Jwp: 1)
[3 markah] [2006, No.6]
Jawapan :

(Jwp : ( y ) )
x
19 Diberi 9 (3n  1) = 27n, cari nilai n.
[3 markah] [2007, No.8]
Jawapan :

20 Selesaikan persamaan :

16 2x  3  84x = 0 (Jwp : 3)

[3 markah] [klon 2008, No.7]
Jawapan :
21 Diberi 3n  3  27n = 243, cari nilai n. (Jwp : 2 )
[3 markah] [2009, No.7]
Jawapan :

22 Selesaikan persamaan :
→
27 (3 2x + 4
)= 1 (Jwp : OP )
[3 markah] [2012, No.7]
Jawapan :

→
→
23 Diberi QO = 1, ungkapkan p dalam sebutan h. (Jwp : p = OP )
[3 markah] [2017, No.5]
Jawapan :

24 Selesaikan persamaan = . (Jwp : 1)

[3 markah] [Ramalan]
 Jawapan :

25 Diberi 2x  3 = , ungkapkan y dalam sebutan x. (Jwp : )

[3 markah] [klon UEC, 1984, K2, No.2(b)]
Jawapan :

26 Selesaikan persamaan . (Jwp : 7, 1)

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :

 selesai persamaan indeks 2 ~ dengan asas yang sama 2

27 Selesaikan persamaan . = 216 (Jwp : )

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :

28 Selesaikan persamaan . = ( Jwp :  )

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :
  selesai persamaan indeks 3 ~ dengan asas yang sama 3

29 Selesaikan persamaan 2x + 4  2x + 3 = 1. (Jwp : 3)

[3 markah] [2005, No.7]
Jawapan :

30 Selesaikan persamaan 3x +2  3x = . (Jwp : 2)

[3 markah] [2010, No.7]
Jawapan :

31 Selesaikan persamaan : 23x = 8 + 23x 1 (Jwp : )

[4 markah] [2011, No.7]
Jawapan :

32 Diberi + = , ungkapkan p dalam sebutn k. (Jwp : p = k 1)

[2 markah] [2018, No.16]

Jawapan :
  selesai persamaan indeks 4

33 Diberi 32x = k, 3y = h dan 3y + 2x = 7 + 9x. Ungkapkan k dalam sebutan h. (x )

(Jwp : k = y )
[3 markah] [2015, No.7]
Jawapan :

34 Diberi 52x = m, 5y = n dan . Ungkapkan m dalam sebutan n.

(Jwp : m = )
[3 markah] [klon 2015, No.7]
Jawapan :

 selesai persamaan indeks 5 ~ selesai dengan “penghapusan” atau “penggantian”

35 Selesaikan persamaan serentak : 3x × 9y  1 = 243 dan = 32 (Jwp : x = 3, y = 2)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :
36 Selesaikan persamaan serentak : 3x × 92y = 1 dan 55x × 25y = (Jwp : x =  , y = )
[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

 selesai persamaan indeks 6

37 Diberi 3(4p) = 5(2q) dan 9(8p) = 10(4q), tunjukkan bahawa 2p + 1 = 5.

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :

→
AB=2 x +6 y
38 Diberi 3p = 5q = 15r, ungkapkan r dalam sebutan p dan q. (Jwp : ~ ~)
[3 markah] [2016, No.15]
Jawapan :

→
ED =(h−1) y
a b c
39 Diberi 2 = 5 = 10 , , ungkapkan a dalam sebutan b dan c. (Jwp : ~)

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :
  selesai persamaan indeks 7 ~ andaikan ax = y, bentuk persamaan kuadratik

40 Selesaikan persamaan : 3 × 9x = 2 × 3x + 1. (Jwp : 0)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

41 Selesaikan persamaan : 23 + 2x + 4 = 33 × 2x. (Jwp : 3, 2)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

 selesaikan masalah harian

42 Bilangan kerusi yang dikeluarkan oleh sebuah kilang perabot pada Januari 1990 ialah 5000 unit. Adalah
dianggapkan bahawa pengeluaran kerusi akan meningkat dengan kadar 20% setahun. Selepas t tahun,
jumlah kerusi yang dikeluarkan diberi oleh P(1 + k)t, dengan keadaan P ialah bilangan kerusi yang
dikeluarkan pada Januari 1990 dan k ialah kadar peningkatan tahunan bagi pengeluaran kerusi.
(a) Nyatkan nilai P dan nilai k. [1 markah]
(b) Cari bilangan kerusi yang dikeluarkan pada Januari 2002. Nyatakan jawapan anda dalam integer
terdekat. (Jwp : 44581) [2 markah]
[Ramalan]
Jawapan :

(a)

(b)
43 Populasi sebuah negara bertambah mengikut fungsi P = 2400000 e0.03t dengan t ialah bilangan tahun
selepas tahun 1990 dan dan e = 2.718.
(a) Apakah populasi negara itu pada tahun 1990 ?
(b) Apakah populasi negara itu pada tahun 2010 ? (Jwp : 4372813)
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

(a)

(b)

→
BD =3 x
44 Suhu sejenis cecair menurun daripada 100°C kepada x°C mengikut persamaan x = ~ apabila
cecair itu disejukkan selama t seconds.
(a) Nyatakan peratus perubahan suhu setiap saat. [1 markah]
(b) Cari beza suhu cecair itu di antara saat kelima dengan saat keenam, dalam darjah Celsius
terdekat. (Jwp : 2) [2 markah]

Jawapan :

(a)

(b)

45 Separuh hayat suatu sampel radioaktif ialah masa yang diambil supaya radioaktivitinya menjadi
separuh nilai asal. Separuh hayat sampel itu ialah 50 minit. Radioaktivitinya, R, bilangan per minit
→
AE=k x
diberi oleh R = 1024 ~ , dengan keadaan n ialah bilangan separuh hayat yang dialami oleh
sampel itu. Radioaktiviti sampel itu berkurang kepada 4n bilangan per minit pada t minit. Cari nilai t.
(Jwp : 150)
[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :
===============================================================================
4.2 Hukum Surd
4.2.1 Membanding beza nombor nisbah dan nombor tak nisbah, dan seterusnya
menghubungkaitkan surd dengan nombor tak nisbah.
===============================================================================

 penukaran bentuk perpuluhan berulang kepada bentuk pecahan

4
46 Ungkapkan perpuluhan jadi semula 0.969696 ….... dalam bentuk pecahan yang termudah. (Jwp : 5 )
[4 markah] [2004, No.12]
Jawapan :

h
47 Diberi = 0.16 . . . ialah perpuluhan jadi semula dengan h dan k ialah suatu integer positif. Cari
k
nilai h + k. (Jwp : 7)
[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

48 Diberi p = ialah perpuluhan jadi semula. Ungkapkan p dalam bentuk pecahan yang termudah.
1.05456
2
(Jwp : 5 ) [4 markah] [Ramalan]
Jawapan :
  menghubungkaitkan surd dengan nombor tak nisbah ~ perpuluhan tidak berulang

49 Tandakan (  ) jika sebutan itu ialah surd, tandakan (  ) jika sebutan itu bukan surd.

→ → → → b
15 a
(a) OG=μOQ (b) BG=λ BP (c) ~ 2 ~
(d) (e)

MINDA :

5 → b
 surd  nombor dengan simbol radikal ( 4 , OQ , . . . , ~ ) , mempunyai bilangan perpuluhan tak
terhingga dan tidak berulang (nombor tak nisbah ~ tidak boleh tukar kepada pecahan)

===============================================================================
4.2.2 Membuat dan mengesahkan konjektur tentang
a 5
(i) ~ (ii) 2
dan seterusnya membuat generalisasi.
===============================================================================
50 Nyatakan nilai surd yang berikut dalam lima tempat perpuluhan :

→ b a
BP  ~ ~

 Generalisasi ~ untuk a > 0, b > 0  a  b =

51 Nyatakan nilai surd yang berikut dalam lima tempat perpuluhan :

→ → → →
OB =10 b OA =5a
~
 ~ AQ=3QB

 Generalisasi ~ untuk a > 0, b > 0  a  b =

===============================================================================
4.2.3 Mempermudahkan ungkapan yang melibatkan surd.
===============================================================================

 surd dalam bentuk q , dengan keadaan a dan b ialah integer, and a ialah nilai paling
besar

52 Selesaikan setiap yang berikut tanpa menggunakan saintifik kalkulator :

→
(a) Jika p = 1.41, cari nilai QR . (Jwp : 5.64) [2 markah] [UEC, 1989, K1, No.12]

(b) Jika q = 7.7, cari nilai p. (Jwp : 23.1) [2 markah] [UEC, 1997, K1, No.12]

Jawapan :

(a)

(b)

 penambahan dan penolakan

53 Permudahkan ungkapan yang berikut :

4 →
(a) 5 (Jwp : OS ) [2 markah] [UEC, 1982, K1, No.1]

(b) q (Jwp : p) [2 markah] [UEC, 1992, K1, No.4]

Jawapan :

(a) (b)

54 Permudahkan ungkapan yang berikut :

→ →

(a)
OS =
8
5
OM
(Jwp : p) [2 markah] [UEC, 1990, K1, No.11]
→
(b) OR (Jwp : q ) [2 markah] [UEC, 1994, K1, No.15]

Jawapan :

(a) (b)
55 Permudahkan ungkapan yang berikut :
→
(a) OQ (Jwp : p) [2 markah] [UEC, 1988, K1, No.24]
→ 3
(b) OP (Jwp : 2 ) [2 markah] [UEC, 2007, K1, No.39]

Jawapan :

(a) (b)

56 Permudahkan : (Jwp : )
[2 markah] [UEC, 1996, K2, No.3(a)]

Jawapan :

57 Permudahkan ungkapan yang berikut :

1
c
(a) (Jwp : 2 ~ ) [2 markah] [UEC, 1999, K2, No.4(a)]

b a
(b) ~ (Jwp : ~ ) [2 markah] [UEC, 2008, K1, No.10]

Jawapan :

(a) (b)

c 1
c
58 (a) Permudahkan : ~ (Jwp : 2 ~ ) [2 markah]
→
b a
(b) Diberi ~ = 1.414, ~ = 1.732, cari OP . (Jwp : 2.686) [2 markah]

[UEC, 2009, K2, No.5(b) / UEC, 2014, K1, No.11]

Jawapan :

(a) (b)
  pendaraban

59 Tanpa menggunakan kalkulator saintifik, cari

→

OQ .
→

(a) (Jwp : MN ) [2 markah] [UEC, 1986, K1, No.15]

(b)
2q . (Jwp : p) [2 markah] [UEC, 2010, K1, No.12]

Jawapan :

(a) (b)

MINDA :

→ →

k q h p OM OM

60 Tanpa menggunakan kalkulator saintifik, cari

→

(a) OQ . (Jwp : 13) [2 markah] [UEC, 1982, K1, No.2]

→

(b) OP . (Jwp :
−2 a +b
~ ~ ) [2 markah] [UEC, 2010, K2,
No.4(a)]

Jawapan :

(a) (b)

→ b a
61 Diberi a = OP , b= ~ , cari nilai a2b  ab2. (Jwp : ~ )
[3 markah] [UEC, 2014, K1, No.18]
Jawapan :
===============================================================================
4.2.4 Mempermudahkan ungkapan yang melibatkan surd dengan menisbahkan penyebut.
===============================================================================
 pembahagian 1
62 Tanpa menggunakan saintifik kalkulator, permudahkan setiap yang berikut :
→
(a) OQ (Jwp : 2) [2 markah] [UEC, 1987, K1, No.19]

b
(b) ~ (Jwp : ) [2 markah] [UEC, 1984, K1, No.9]

Jawapan :

(a) (b)

a
63 Tanpa menggunakan saintifik kalkulator, permudahkan : ~ . (Jwp : )
[2 markah] [UEC, 2002, K1, No.7]
Jawapan :

surd konjugat
 pembahagian ~ p a q b p a +q b
2

64 Permudahkan setiap yang berikut :

(a)
b (Jwp : c ) [2 markah] [klon UEC, 1985, K1, No.5]
→

AD
→

(b) (Jwp : BC ) [2 markah] [UEC, 1995, K1, No.15]

Jawapan :

(a) (b)
65 Permudahkan setiap yang berikut :

(a)
c (Jwp : b ) [2 markah] [UEC, 2006, K1, No.3(a)]

(b)
c (Jwp : AC )
→

[2 markah] [UEC, 2011, K1, No.10]

Jawapan :

(a) (b)

BA |.
→

66 Diberi b = 1.414, AB = 1.732, cari nilai |− (Jwp : 12.584)

[3 markah] [UEC, 2010, K1, No.8]
Jawapan :

 pembahagian 3

67 Permudahkan setiap yang berikut :

→

AD
→

(a) (Jwp : AC ) [2 markah] [UEC, 1976, K1, No.10]

→

(b) AB (Jwp : b ) [2 markah] [UEC, 1988, K1, No.25]

Jawapan :

(a) (b)
68 Permudahkan :
a (Jwp : OP )
→

[2 markah] [UEC, 1998, K1, No.16]

Jawapan :

 pembahagian 4

69 Permudahkan setiap yang berikut :

(a) 3 √2 (Jwp : 2) [3 markah] [UEC, 2001, K2, No.3(b)]

→
(b) OP (Jwp : 3) [3 markah] [UEC, 2013, K2, No.2(a)]

Jawapan :

(a) (b)

→
→
70 (a) Permudahkan : OP (Jwp : OB )
[3 markah] [UEC, 1995, K2, No.4(a)]

→ y
(b) Jika OA = 1.732, cari nilai ~ . (Jwp : 12.928)
[4 markah] [UEC, 2003, K2, No.5(a)]
Jawapan :

(a) (b)
  pembahagian 5

71 Permudahkan setiap yang berikut :

3 →
(a) 2 (Jwp : PT ) [3 markah] [UEC, 2000, K2, No.5(a)]
→
(b) OR (Jwp : 2) [3 markah] [UEC, 2008, K2, No.4(a)]

Jawapan :

(a) (b)

72 Permudahkan setiap yang berikut :

y y
(a) ~ (Jwp : ~ ) [3 markah] [UEC, 1993, K1, No.18]
→
→
(b) OQ (Jwp : OP ) [3 markah] [UEC, 2012, K1, No.9]

Jawapan :

(a) (b)
  pembahagian 6

y
73 (a) Permudahkan : ~ (Jwp : 8) [3 markah]
→
→ y
(b) Ungkapkan RT dalam sebutan OR . (Jwp : ~ )
[3 markah] [UEC, 2002, K2, No.5(b) / UEC, 1976, K2, No.3(b)]
Jawapan :

(a) (b)

y →
74 Permudahkan : ~ (Jwp :OQ )
[2 markah] [Ramalan]
Jawapan :
 → 5
75 Diberi OP = 1.732, cari nilai 4 dan betul kepada dua tempat perpuluhan.
(Jwp : 3.37) [4 markah] [UEC, 2009, K2, No.5(a)]

Jawapan :

 pembahagian 7

76 Permudahkan setiap yang berikut

21
(a) 4 (Jwp : y ) [3 markah] [UEC, 2004, K2, No.5(a)]

(b)
( m5
+1
) (Jwp : x ) [3 markah] [UEC, 2007, K2, No.4(a)]

Jawapan :

(a) (b)

→
77 Permudahkan : PQ (Jwp : 0)
[3 markah] [UEC, 2015, K2, No.4(a)]
Jawapan :
===============================================================================
4.2.5 Menyelesaikan masalah yang melibatkan surd.
===============================================================================
 selesaikan masalah 1 ~ masalah harian

78 Panjang dan lebar bagi sebuah segi empat tepat masing-masing ialah x cm dan
→
QR cm. Cari luas, dalam cm2, segi empat tepat itu dalam bentuk y .
→
(Jwp : SR ) [2 markah] [Ramalan]
Jawapan :

79 Rajah menunjukkan sebuah segi tiga bersudut tegak PQR.

P ( 5  3 2 ) cm Q

Diberi bahawa luas segi tiga PQR ialah

x cm . Cari
2

→
(a) tinggi, dalam cm, segi tiga itu dalam bentuk PS , (Jwp : )

(b) panjang, dalam cm, PR. (Jwp : )

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

(a)

(b)
  selesaikan masalah 2 ~ selesaikan persamaan 1

80 Selesaikan persamaan , ungkapkan jawapan anda dalam bentuk ,

dengan keadaaan a dan b ialah nombor nisbah. (Jwp : )

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :

81 Jika , cari nilai x dalam bentuk . (Jwp : )

[3 markah] [Ramalan]
Jawapan :
82 Rajah menunjukkan tiga bulatan.

M N

Bulatan dengan pusat P berjejari 2 cm, dan bulatan dengan pusat Q berjejari 1 cm. MN ialah tangent
sepunya dan semua bulatan adalah bersentuhan antara satu sama lain. Cari jejari, dalam cm, bulatan

yang paling kecil dalam bentuk . (Jwp : )

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :
  selesaikan masalah 3 ~ selesaikan persamaan 2

83 Selesaikan persamaan : (Jwp : 4)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

84 Selesaikan persamaan : (Jwp : 2)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

85 Selesaikan persamaan : (Jwp : 2)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :
86 Selesaikan persamaan : (Jwp : , )
[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

87 Selesaikan persamaan : (Jwp : )

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :

88 Selesaikan persamaan : (Jwp : 4)

[4 markah] [Ramalan]
Jawapan :