Kültürel Peyzaj

Ekolojik anlamda özellikle peyzaj ekolojisi bakış açısıyla peyzaj, geniş alanlarda benzer
formlarla tekrarlanan arazi kullanımları ya da yerel ekosistemlerin karışımı olan bir mozaiktir.
Peyzaj sınıflamasına göre; Doğal Peyzaj ve Kültürel Peyzaj olmak üzere iki grup olarak
incelenmektedir. Doğal ve kültürel peyzaj, sürdürülebilir .olmayan kullanımlarla zarar
görmektedir.
Kültürel Peyzajı 5’e ayrılır :
Endüstriyel Peyzaj - Kentsel Peyzaj - Yol Peyzajı – Orman Peyzajı – Kırsal Peyzaj
Kültür, çevre biçimlenmesinde doğrudan etkili olan en önemli olgu olarak çevre oluşumunda
da en temel belirleyicilerden biridir. Gerek kentsel gerekse kırsal çevrelerde ilk etapta
algılanan kültürel imge yerleşimlerin genel siluet özelliklerinin tanımlanmasında ve
kimliklerinin oluşumunda belirleyici olmaktadır.
Peyzaj sınıflamasında kültürel peyzaj; insan ve doğa ilişkisi ile meydana gelmiş bir peyzajdır.
Doğadaki varlıkların veya objelerin insan eliyle şekillenmesiyle oluşmuş, hareketlenmiş
peyzaj öğesidir.
bir kültürel peyzaj alanının kimliğinde coğrafi konumunun, alanın sahip olduğu doğal
değerlerinin, tarihi olayların, insan eli ile oluşturulmuş yapılanma biçiminin, estetik
değerlerin, alanın taşıdığı simgesel değerlerin ve sosyo-ekonomik yapısının belirleyici
olduğundan bahsetmektedir.
kültürel peyzaj, kültürel ve doğal kaynaklar ile bu bağlamda yaban hayatı ve evcil hayvanları
içeren, tarihi bir olay ve etkinlikle birlikte anılan ya da çeşitli kültürel ve estetik değerler
sergileyen coğrafi alanlardır
Bir peyzaj öğesinin kültürel peyzaj sınıfında olması için şu özelliklerinden biri taşıması
gerekmektedir.

1. Taşınmaz kültür varlığı içermesi

2. Kültürel varlık içermesi
3. Fosil yatağı olması
4. Özel tarım türlerine konu olması
5. Özel jeolojik oluşumlar
6. Özel bitki türlerinin yer alması
7. Biyolojik değere sahip olması
8. Ender olması
9. Estetik değer taşıması
10.Kaybolmaya yüz tutması
11.Doğa tarihinde simge olması
12.Çevredeki yaşamdan referans alması
 UNESCO: Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu
Sözleşmeler
1971-Ramsar ( İsmini 2 Şubat 1971 tarihinde iranda imzalandığı şehirden
almaktadır)
Özellikle Su Kuşlarının Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip
Sulak Hakkında Sözleşme
1972-Paris (Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunması Sözleşmesi)
17 Ekim-21 Kasım 1972 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.
Göbeklitepe Arkeolojik Alanı / Şanlıurfa/Türkiye 2018 yılında UNESCO
‘’Dünya Miras Listesi’’ne alındı.
1972-Stockholm ( Birleşmiş Milletler İnsan ve Çevre Konferansı Bildirgesi)
5-16 Haziran tarihleri arasında / Bir çok farklı ülke ‘’çevre’’konusunda ilk
defa bir araya gelmiştir.
1973-Washington (Cites)
Nesli Tehlikede Olan Yabani Bitki ve Hayvan Türlerinin Uluslararası
Ticaretine İlişkin Sözleşme
1976- Barselona (Akdeniz’in Deniz Ortamı ve Kıyı Bölgesinin Korunması)
1985- Granada | Avrupa Mirasının Korunması Sözleşmesi
1989- Basel | Tehlikeli Atıkların Sınırlar ötesi Taşınımının ve Bertarafının
Kontrolüne İlişkin Sözleşme
1992- Valetta | Avrupa Arkeolojik Mirasın Korunması Sözleşmesi
1992- Rio | Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Küresel Isınmaya Yönelik Hükümetler Arası İlk Çevre Sözleşmesi
1994-Paris | Birleşmiş Milletler Çölleşme İle Mücadele Sözleşmesi
1997- Kyoto | Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine
Yönelik Kyoto Protokolü
1998-Aarhus | Çevre Konularında Bilgiye Erişim, Karar Vermeye Halkın
Katılımı ve Yargıya Başvuru Sözleşmesi
şimdiki ve gelecek kuşakların sağlıklı ve iyi birçevrede yaşam haklarının korunmasına
katkı sağlamak amacıyla, çevresel konularda bilgi ve belge edinme, karar vermede
halkın katılımı ve yargıya erişim konularını ele alan ilk uluslararası sözleşmedir
2000- Floransa | Avrupa Peyzaj Sözleşmesi
Avrupa Peyzajının Tüm yönleriyle bağlı olduğu uluslararası ilk antlaşmadır.
2003- Cartagena | Biyogüvenlik Protokolü
Protokolü, genetik olarak değiştirilmiş organizmaların sınır ötesi
hareketleriyle ilgili, evrensel düzeyde bağlayıcı ilk hukuk belgesidir.
2012- Rio | Birleşmiş Milletler Sürdürebilir Kalkınma Konferansı (Rio+20Z)
İstediğimiz Gelecek Adlı Sonuç Bildirgesi