Professional Documents
Culture Documents
เอกสาร
เอกสาร
เอกสาร
จัดทำโดย
เสนอ
อาจารย์
รายงานฉบับบนี้เป็ นส่วนหนึ่งของรายวิชา
RSU 171 วิธีสุขภาพดีมีสุข
มหาวิทยาลัยรังสิต
คำนำ
รายงานเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็ นส่วนหนึ่งของวิชา RSU 171 วิธีสุขภาพดีมีสุข ชั้นปี ที่ 1 เพื่อ
ให้ได้ศึกษาหาความรู้ในเรื่อง การใช้ยาพ่นและสูดทางปาก และได้ ศึกษาอย่างเข้าใจเพื่อเป็ น
ประโยชน์กับการเรียน
ผู้จัดทำ
วันที่ 4 ตุลาคม 2566
สารบัญ
เรื่อง หน้า
คำนำ ก
สารบัญ ข
บทนำ 1
วิธีการใช้ยาพ่นคอ 2
เทคนิคและขั้นตอนการพ่นยาด้วยกระบอกพ่นยา 3
ขั้นตอนการใช้กระบอกพลยาร่วมกับหลอดอย่าพ่น 4
วิธีการทำความสะอาดกระบอกพ่นยา 5
บทสรุป 6
อ้างอิง 7
1
บทนำ
วัตถุประสงค์
โรคหอบหืดเป็ นโรคที่พบได้บ่อยและมีความสำคัญ การรักษาต้องอาศัยยาหลายชนิดที่สำคัญ
เช่น ยาสูด และพ่นที่ใช้เพื่อขยายหลอดลมและลดการอักเสบของหลอดลม ยาพ่นและสูดจึง
สำคัญสำหรับผู้ป่ วยที่เป็ นโรคทางหลอดลมอย่างมาก
การที่ผู้ป่ วยโรคหืดให้ความร่วมมือในการใช้ยาชนิดสูดพ่นเป็ นอย่างดี ส่งผงให้ควบคุมอาการ
หืดได้ ลดการเกิดกายใจล้มเหลว ลดการเข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลได้ และอัตราการเสียชีวิต
ของผู้ป่ วยโรคหอบหืดได้ และการใช้เครื่องมือทางการแพทย์ช่วยเหลือคนไข้ได้มีประสิทธิภาพ
มากขึ้น
2
วิธีการใช้ยาพ่นคอ Meterd-Doselnhaler
เทคนิคและขั้นตอนการพ่นคอโดยใช้
1. ถือหลอดพ่นยาในแนวตั้งเขย่ากระบอก 4-5 ครั้งก่อนใช้งาน
2. หายใจออกทางปากให้สุดเต็มที่
3. ถือกระบอกยาให้หายจากปากประมาณ 2 นิ้วมือ
4. กดกระบอกยา 1 ครั้งพร้อมกับหายใจเข้าช้าๆ และลึกๆ
5. ปิ ดปากและกั้นลมหายใจประมาณ 10 วินาที
6. เมื่อครบเวลาแล้วให้หายใจออกช้าๆ ทางปากหรือทางจมูกหากต้องการใช้น้ำยาซ้ำ ควรใช้
หลังจากสูดยาครั้งแรกไปแล้วประมาณ 1-2 นาที
*** หลังพ่นยาเสร็จเรียบร้อย กลั้วปากและคอด้วยน้ำสะอาดแล้วบ้วนทิ้งเพื่อลดอาการปาก
แห้ง เชื้อราในช่องปาก และการเกิดเสียงแหบ โดยเฉพาะจากการใช้ยาสเตียรอยด์
3
เทคนิคและขั้นตอนการพ่นยาด้วยกระบอกพ่นยา(Spacer)
กระบอกพ่นยา (spacer) คืออุปกรณ์ที่เป็ นท่อกลวง ใช้ต่อกับหลอดอย่าพ่นยาให้กับผู้ป่ วย
กระบอกพ่นยามีหลายรูปแบบ อาจเป็ นท่อต่อธรรมดาเพื่อเพิ่มระยะห่างระหว่างกระบอกยาพ่น
กับฝากครรภ์นั้น แต่ส่วนใหญ่ที่ใช้ในปัจจุบันนี้มักจะมีวาล์ว เพื่อป้ องกันไม่ให้ยากระจายออก
และเปิ ดให้ลมหายใจออกของผู้ป่ วยไม่เข้ามาปนกับยาอีก ผู้ป่ วยจึง ได้ยาเฉพาะเวลาสูดหายใจ
เข้าเท่านั้นละ
ประโยชน์ ของกระบอกพ่นยา
1. เพิ่มโอกาสที่ยาจะเข้าไปในปอดได้ดีขึ้น
2. ลดผลข้างเคียงที่เกิดจากยาตกค้างในปาก และกลืนลงไปในกระเพาะอาหาร
4
ขั้นตอนการใช้กระบอกพลยาร่วมกับหลอดอย่าพ่น
1. ซื้อหลอดยาในแนวตั้ง โดยให้ปากหลอดยาที่ม ครอบอยู่ด้านล่าง
2. เขย่าหลอดยาในแนวดิ่ง 5-10 ครั้ง
3. ต่อหลอดยาเข้ากับช่องเสียบกระบอก โดยให้หลอดยาอยู่ในแนวตั้ง และปากหลอดยา
อยู่ด้านล่างเสมอ
4. ครอบหน้ากากของกระบอกให้คลุมตั้งแต่จมูกและปากให้สนิทพอสมควร
5. กดหลอดยาอย่างแรงจนมีละอองยาเข้าไปในกระบอก 1 ครั้งและให้ผู้ป่ วยหายใจเข้า
ออกธรรมดาทันทีในขณะที่หน้ากากยังครอบสนิทอยู่ ในเด็กอาจใช้วิธีนับหายใจเข้าออก
10 ครั้ง โดยไม่ต้องการหายใจระหว่างนั้น แต่ให้สังเกตลักษณะการหายใจของผู้ป่ วย
6. กรณีที่ต้องใช้ยามากกว่า 1 กดให้รอประมาณ 1 นาที ก่อนใช้ยาพ่นกดครั้งที่ 2 และ
ปฏิบัติซ้ำตามขั้นตอนที่ 3-5
7. ถ้ายาพ่นเป็ นสเตียรอยด์ (steroid)ควรบ้วนปากหลังพ่นยาทุกครั้ง และล้างหรือเช็ด
ทำความสะอาดผิวหนังบริเวณจมูกและรอบปากที่ถูกครอบด้วยหน้ากาก
5
วิธีการทำความสะอาดกระบอกพ่นยา
1. ถอดชิ้นส่วนของก็บอกแยกออกจากกัน
2. ทำความสะอาดด้วยน้ำยาล้างจานหรือสบู่อ่อน โดยใช้น้ำ 1 ลิตร ต่อน้ำยาล้างจาน 1
หยด ห้ามขัดถูเพราะจะทำให้กระบอกคนอยากไปลอยคิดขวดและเกิดไฟฟ้ าสถิตที่ผนัง
ของกระบอก
3. หลังทำความสะอาดเรียบร้อยแล้วควรพึ่งให้แห้งโดยไม่ต้องล้างน้ำเปล่า โดยทั่วไปควร
ทำความสะอาดเมื่อกระบอกพ่นยาเปรอะเปื้อน หรือประมาณเดือนละ
6
บทสรุป
จากการศึกษาค้นคว้าการใช้ยาพ่นและสูดทางปาก พบว่าโรคหอบหืดเป็ นโรคที่พบได้บ่อยและ
มีความสำคัญ การรักษาต้องอาศัยยาหลายชนิดที่สำคัญการที่ผู้ป่ วยโรคหืดให้ความร่วมมือใน
การใช้ยาชนิดสูดพ่นเป็ นอย่างดี ส่งผงให้ควบคุมอาการหืดได้และมีเทคนิคการพ่นยาที่หลักการ
7
อ้างอิง
https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/metered-dose-inhaler
HTTPS://YOUTU.BE/6JXRUPDMHKY?SI=NCW6AKBAOYRJGV05 (SIKARIN
HOSPITAL)
HTTPS://WWW.SIPHHOSPITAL.COM/TH/NEWS/ARTICLE/SHARE/METERED-DOSE-
INHALER (โรงพยาบาลศิริราช)
กันยายน 2566
HTTPS://PHARMACY.MAHIDOL.AC.TH/DIC/KNOWLEDGE_FULL.PHP?ID=54 (คลัง
ข้อมูลยา)
กันยายน 2566
HTTPS://CHULALONGKORNHOSPITAL.GO.TH/KCMH/LINE/6 (โรงพยาบาลจุฬาลง
การณ์)