ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.

HỒ CHÍ MINH
TRƯỜ NG ĐẠI H Ọ C B ÁCH K H O A

CHƯƠNG III
PHÁP LUẬT DÂN SỰ VÀ TỐ TỤNG DÂN SỰ
THỪA KẾ DI SẢN

2
 BÀI TẬP 01
Câu 1. Vợ chồng ông Minh và bà Ngọc có con là Trung, Nhân. Tài sản chung
của ông bà là 628 triệu. Do bất đồng nên ông Minh và bà Ngọc ly thân, năm
2000 ông Minh sống cùng bà Lệ. Biết anh Nhân có vợ là Nhi, anh chị có nhận
cháu Yến làm con nuôi hợp pháp. Ông Minh có lập di chúc cho bà Ngọc 170
triệu, cho Nhân 144 triệu. Tháng 12/2020 anh Nhân mất, đến tháng 2/2021 ông
Minh mất, tháng 9/2021 bà Ngọc kết hôn với ông Nghĩa. Tranh chấp xảy ra khi
chia thừa kế của ông Minh. Hãy chia di sản thừa kế của ông Minh.

Minh + Ngọc 2000, Minh sống cùng Lệ

Nhân+
Trung
Nhi

Yến (con nuôi)

• - Di sản của ông Minh: 628/2= 314 triệu
• - Di chúc: Ngọc= 170 triệu, Nhân = 144 triệu
• - Nhân chết năm 2020, ông Minh chết năm 2021=> Không có
thừa kế thế vị
• - Pháp luật của ông Minh
• HTK 1-> Ngọc, Trung= 144/2= 72 triệu
• Yến (con nuôi của con đẻ) không được thừa kế thế vị
• Vậy:
• Ngọc= 170 tr+ 72 tr= 242 tr
• Trung= 72 tr
 BÀI TẬP 02
Câu 1. Ông A và bà B là vợ chồng, có ba người con chung là C, D, E. Anh C có
vợ là H, có con là X và Y. Năm 2018, C chết không để lại di chúc. Năm 2020,
ông A lập di chúc hợp pháp để lại ½ tài sản của mình cho D và E. Năm 2021,
ông A và D cùng bị tai nạn giao thông, A chết còn D bị liệt toàn thân. Biết rằng
tài sản chung A và B là 1 tỷ 360 triệu. Tài sản chung C và H là 400 triệu. Khi có
tranh chấp, hãy tiến hành phân chia di sản của những người có liên quan và xác
định phần di sản mà những người thừa kế được hưởng từ những người đã mất.
A (2021) + B

C (2018) D (liệt toàn

E
+H thân)

X Y
• - Di sản của C (chết năm 2018) : 400/2= 200 tr
• - PL của C:
• => HTK1: A, B, H, X, Y= 200/5= 40 tr
• - Di sản của A (chết năm 2021): 1 tỷ 360/2 +40 tr= 720 tr
• - Di chúc của A-> D=E=1/2*720/2= 180 tr
• - PL của A:
• => HTK1: B, (X+Y), D, E= 360/4= 90 tr
• - Giả sử toàn bộ TS chia theo PL:
• => HTK 1: B, (X+Y), D, E= 720/4= 180 tr
• - 1 suất TKBB: 2/3*180 = 120 tr
• - Người TKBB: B= 120 tr
 CÁCH TRÍCH THỪA KẾ

• Quan điểm 1: Trích từ những người thừa kế khác

• Tổng di sản của những người thừa kế khác (không có B): 720-90= 630 tr
• Cách trích:
• 630 triệu-------------------------30 triệu
• D=E=(180+90) = 270 tr.....................?????? 12.86 tr
• X=Y= 90/2= 45 tr...............................????? 2.14 tr
• Vậy:
• B= 120 tr
• D= E= 270-12.86= 257.14 tr
• X= Y= 45- 2.14=42.86 tr
 CÁCH TRÍCH THỪA KẾ

• Quan điểm 2: Trích từ những người thừa kế theo di chúc

• Tổng di sản của những người thừa kế theo di chúc (gồm D=E): 180*2= 360 tr
• Cách trích
• 360triệu-------------------------30 triệu
• D=E= 180 tr .....................?????? 15 tr
• Vậy:
• B= 120 tr
• D= E= 180-15 + 90= 255 tr
• X= Y= 45 tr
 BÀI TẬP 02
Câu 2. Vợ chồng ông Đ và bà N có 3 người con là A, B, C. A kết hôn với H và
có 2 con là A1 và A2. Còn B và C đã thành niên và có khả năng lao động. Đầu
năm 2020, ông Đ và anh A đã gặp tai nạn giao thông, và chết cùng thời điểm với
nhau. Biết rằng, cuối năm 2019 ông Đ đã lập di chúc chia tài sản cuả mình thành
3 phần bằng nhau cho mỗi con 1 phần. Còn A trước đó không có để lại di chúc.
Nếu có tranh chấp, hãy chia di sản thừa kế của ông Đ? Biết tài sản chung của 2
vợ chồng ông Đ và bà N là 1 tỷ 800tr.

Đ+N

A+H B C

A1 A2
• - Di sản của Đ : 1 tỷ 800/2= 900 tr
• - Di chúc của Đ:
• => A=B=C= 900/3= 300 tr
• - Vì A chết cùng thời điểm với Đ, không có thừa kế thế vị
• - PL của Đ (300 tr)
• => HTK1: N, (A1+A2), B, C= 300/4= 75 tr
• - Giả sử toàn bộ TS chia theo PL:
• => HTK 1: N, (A1+A2), B, C = 900/4= 225 tr
• - 1 suất TKBB: 2/3*225 = 150 tr
• - Người TKBB: N= 150 tr
 CÁCH TRÍCH THỪA KẾ

• Quan điểm 1: Trích từ những người thừa kế khác

• Tổng di sản của những người thừa kế khác (không có N): 900-75= 825 tr
• Cách trích:
• 825 triệu-------------------------75 triệu
• B=C=(300+75) = 375 tr.....................?????? 34.09 tr
• A1=A2= 75:2= 37.5 tr...............................????? 3.41 tr
• Vậy:
• N= 150 tr
• B=C= 375-34.09=340.91 tr
• A1=A2= 37.5- 3.41=34.09 tr
 CÁCH TRÍCH THỪA KẾ

• Quan điểm 2: Trích từ những người thừa kế theo di chúc

• Tổng di sản của những người thừa kế theo di chúc (gồm B=C): 300*2= 600 tr
• Cách trích
• 600 triệu-------------------------75 triệu
• B=C= 300 tr .....................?????? 37.5 tr
• Vậy:
• N= 150 tr
• B=C= (300-37.5)+ 75= 337.5 tr
• A1=A2= 37.5 tr