ÑÔÅÐÀ ÈÊ © 2004

http://research.zonebg.com e-mail: sfera.il@mail.com

ÑÅÐÈß ISBN 954-9803-11-2

ÐÅÀËÍÎÑÒ ÈÇÑËÅÄÎÂÀÒÅËÑÊÀ ËÀÁÎÐÀÒÎÐÈß

ÔÓÍÄÀÌÅÍÒÀËÍÈ ÑÈËÈ
Âåñåëèí Áîæèêîâ, Ãàí÷î Ãàíåâ, Òîäîð Òîäîðîâ
ÑÔÅÐÀ ÈË

 ïóáëèêàöèÿòà ðàçãëåæäàìå ïîâåäåíèåòî íà ïóëñèðàùèÿ êâàíòîâ ìîäåë â

àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî. Áàçèðàéêè ñå íà àáñîëþòíîòî âðåìå-
ïðîñòðàíñòâî èçÿñíÿâàìå çàâèñèìîñòòà íà ÍÊÌ è ãðàíè÷íàòà ñêîðîñò â íåãî.
Îòíàñÿìå ÍÊÌ äèðåêòíî êúì àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî. Íà òàçè áàçà
èçâåæäàìå ôóíäàìåíòàëíèòå ñèëè ïðåäîïðåäåëÿùè ïîâåäåíèåòî íà
åíåðãèÿòà (ðàçëèêàòà) âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî.
Íàêðàÿ èçÿñíÿâàìå, ÷å ÍÊÌ å ñëåäñòâèå íà ôóíäàìåíòàëíèòå ñèëè âúâ
Âñåëåíàòà.

Íîâèÿò Êâàíòîâ Ìîäåë ïîâäèãíà ôóíäàìåíòàëíèÿ âúïðîñ - Çàùî êâàíòèòå

ïóëñèðàò?
Çà äà äàäåì îòãîâîð ñå íàëîæè äà ðàçãëåäàìå êúäå ïóëñèðàò êâàíòèòå.
Òàêà â ïðåäèøíèòå ñòàòèè èçÿñíèõìå, ÷å êâàíòèòå ñà îòíîñèòåëíè â
àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî. Èçÿñíèõìå ñúùî, ÷å ñå ïðîìåíÿò êâàíòèòå
â èçìåðåíèÿòà (âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî), à íå èçìåðåíèÿòà ñïîðåä êâàíòèòå.
Îò åäíà ñòðàíà èìàìå, àáñîëþòíî (íåïðîìåíÿùî ñå) âðåìå-ïðîñòðàíñòâî,
à îò äðóãà îòíîñèòåëíè (ïðîìåíÿùè ñå) êâàíòè.
Çíàåì ñúùî, ÷å åíåðãèÿòà å ðàçëèêà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî ñïðÿìî
ñàìîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî.
Èçìåíåíèåòî íà åíåðãèÿòà íà êâàíòà âîäè äî ïðîìÿíà íà ïîâåäåíèåòî íà
êâàíòà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî. Âñÿêî ïîâèøàâàíå íà åíåðãèÿòà íà êâàíòà
âîäè äî óâåëè÷àâàíå íà ïóëñàöèèòå ìó âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî
(äâèæåíèåòî âúâ âñè÷êè ïîñîêè), à âñÿêî ïîíèæàâàíå íà åíåðãèÿòà ìó âîäè äî
íàìàëÿâàíå íà ïóëñàöèèòå (ôèã.1).
Êîíñòàíòíàòà ñêîðîñò íà êâàíòèòå (Ñ) ñå îïðåäåëÿ îò àáñîëþòíîòî âðåìå-
ïðîñòðàíñòâî, à íå îò åíåðãèÿòà íà êâàíòèòå. Îò àáñîëþòíîòî (íåïðîìåíÿùî
ñå) âðåìå-ïðîñòðàíñòâî ñëåäâà è àáñîëþòíàòà (êîíñòàíòíà) ñêîðîñò íà
åíåðãèÿòà (ðàçëèêàòà) â íåãî.
Ïîðàäè òîâà ïðè óâåëè÷àâàíå íà åíåðãèÿòà íà êâàíòà ñå ïðîìåíÿ ñàìèÿò
êâàíò.
Àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî ïðåäîïðåäåëÿ íå ñàìî ïðîöåñà íà
ïðèäâèæâàíå íà êâàíòèòå â íåãî, íî è âúëíîâîòî èì ïîâåäåíèå (ôèã.2-3).
1
 Ðåäíî å äà ïîñòàâèì âúïðîñà - “Êàêâà å íàé-ïðîñòàòà âðúçêà ìåæäó
ïóëñèðàùèÿ êâàíò è àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî?”
Îòãîâîðúò å - Íÿêàêâà ñèëà! Ñèëà, êîÿòî êàðà êâàíòúò äà ïóëñèðà. Ñèëà,
êîÿòî îáóñëàâÿ ïóëñàöèèòå êàêòî íà íàé-íèñêîåíåðãèéíèÿ êâàíò, òàêà è íà
íàé-âèñîêîåíåðãèéíèÿ!
Íåêà âèäèì êúäå òàçè ñèëà ñëåäâà äà íàìåðè ìÿñòî â íàøèÿò Íîâ Êâàíòîâ
Ìîäåë (ÍÊÌ).
Êàêòî ñìå ïîñî÷èëè ïóëñèðàùîòî äâèæåíèå èìà äâå ãðàíè÷íè ñúñòîÿíèÿ.
Åäíîòî ñúñòîÿíèå å íà ìàêñèìàëíà êîíöåíòðàöèÿ íà åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-
ïðîñòðàíñòâîòî, à äðóãîòî - íà ìèíèìàëíà êîíöåíòðàöèÿ â íåãî.
Ïðèäúðæàéêè ñå êúì ïðîñòîòàòà è îáõâàòíîñòòà íà äîñåãàøíèòå ñè
ðàçñúæäåíèÿ, ñëåäâà äà ïðåöåíèì ñèëàòà, îáóñëîâåíà îò àáñîëþòíîòî
âðåìå-ïðîñòðàíñòâî êúì êîå îò äâåòå ãðàíè÷íè ñúñòîÿíèÿ å íàñî÷åíà.
Âúçìîæíîñòèòå ñà äâå. Åäíàòà å òàçè ñèëà äà îáóñëàâÿ êîíöåíòðèðàíåòî
íà åíåðãèÿòà íà êâàíòà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî (êúì ìàêñèìàëíà
êîíöåíòðàöèÿ), à äðóãàòà - òÿ äà îáóñëàâÿ ðàçñåéâàíåòî íà åíåðãèÿòà âúâ
âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî (êúì ìèíèìàëíà êîíöåíòðàöèÿ).
Ïðîñòîòàòà íàëàãà äà èçáåðåì åäíîïîñî÷íîñòòà íà ñèëàòà ñ ïîñîêàòà íà
ïðè÷èíèòåëÿ. Ò.å. ñèëàòà, îáóñëîâåíà îò àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî
ñëåäâà äà íàñî÷âà ïðîöåñà íà ïóëñàöèÿ êúì âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî (âúâ
âñè÷êè ïîñîêè). Òàçè ñèëà ñå ñòðåìè äà ðàçñåå åíåðãèÿòà âúâ âðåìå
ïðîñòðàíñòâîòî, ò.å. äà íàìàëè ðàçëèêàòà â íåãî.
Ïðåäâèä õàðàêòåðà íà ïðîöåñà (äâóñòðàíåí-ïóëñàöèÿ) å íóæíà îùå åäíà
ñèëà, êîÿòî ñå ñòðåìè äà êîíöåíòðèðà åíåðãèÿòà (ðàçëèêàòà) âúâ âðåìå-
ïðîñòðàíñòâîòî.
Ïðîñòîòàòà è òóê íè äîâåæäà äî ñúîòâåòíà åäíîïîñî÷íîñò íà ñèëàòà è
ïðè÷èíèòåëÿ.
Êúì êàêâî å íàñî÷åíà ñèëàòà, êîÿòî ñå ñòðåìè äà êîíöåíòðèðà åíåðãèÿòà â
ìèíèìàëåí îáåì? Ëîãè÷íèÿò îòãîâîð å êúì ñàìàòà åíåðãèÿ. Ïðè÷èíèòåëÿò íà
ñèëàòà, êîÿòî ñå ñòðåìè äà êîíöåíòðèðà ìàêñèìàëíî åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-
ïðîñòðàíñòâîòî ñå îêàçâà ñàìàòà åíåðãèÿ (ðàçëèêà)!
Êàêâà å î÷åðòàëàòà ñå êàðòèíà?
Èìàìå äâå ñèëè, êîèòî ïðè÷èíÿâàò ïóëñàöèèòå íà êâàíòèòå. Åäíàòà å
îáóñëîâåíà îò àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî è ñå ñòðåìè äà ðàçñåå
åíåðãèÿòà â íåãî, à äðóãàòà å îáóñëîâåíà îò ñàìàòà åíåðãèÿ è ñå ñòðåìè äà
êîíöåíòðèðà åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî (ôèã.4).
Çà äà ñúùåñòâóâàò êâàíòèòå, òåçè äâå ñèëè ñëåäâà äà ñà â áàëàíñ.
Ôàêòúò, ÷å êâàíòèòå íå ñå ðàçïàäàò, ãîâîðè ÷å òåçè äâå ñèëè ñà â íÿêàêúâ
áàëàíñ! Áàëàíñúò íà òåçè ñèëè îáóñëàâÿ ñúõðàíÿâàíåòî íà êâàíòèòå âúâ
âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî, à ñ òîâà è íà âñè÷êî ïðîèçòè÷àùî îò åíåðãèÿòà.

Êàêâè ñà âñúùíîñò òåçè ñèëè? Èìàò ëè òå ïàðàëåëè â äíåøíàòà ôèçèêà?

Îò âúçïðèåòèòå âúâ ôèçèêàòà ôóíäàìåíòàëíè âçàèìîäåéñòâèÿ èìàìå äâå,
êîèòî ñà íà ïðèâëè÷àíå - ñèëíîòî ÿäðåíî âçàèìîäåéñòâèå è ãðàâèòàöèîííîòî,

2
åäíî - íà ïðèâëè÷àíå è îòáëúñêâàíå - åëåêòðîìàãíèòíîòî, à ñëàáîòî ñå
ïðèåìà çà ïðîÿâà íà åëåêòðîìàãíèòíîòî.
Ñèëèòå îò âçàèìîäåéñòâèÿòà íà ïðèâëè÷àíå êîðåñïîíäèðàò ñ
îïðåäåëåíèåòî çà êîíöåíòðèðàíå íà åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî.
Ïî-ïúëíî íà îïðåäåëåíèåòî îáà÷å ñúîòâåòñòâà ãðàâèòàöèÿòà.
Ïîðàäè òîâà ñèëàòà, êîÿòî ñå ñòðåìè äà êîíöåíòðèðà åíåðãèÿòà âúâ
âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî ùå íàðå÷åì àáñîëþòíà ãðàâèòàöèÿ.
Åëåêòðîìàãíèòíîòî âçàèìîäåéñòâèå å äâóïîñî÷íî, à ñëàáîòî íå
ñúîòâåòñòâà äîáðå íà ñèëàòà, ñòðåìÿùà ñå äà ðàçñåå åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-
ïðîñòðàíñòâîòî. Íàëàãà ñå äà îòïðàâèì ïîãëåä êúì ôàêòîëîãè÷åñêèÿ àðñåíàë
íà ñúâðåìåííàòà ôèçèêà.
Ñëåä ùàòåëåí àíàëèç íàìèðàìå ÿâëåíèå, êîåòî äîáðå êîðåñïîíäèðà ñ
îïðåäåëåíèåòî çà ðàçñåéâàíå íà åíåðãèÿòà âúâ âðåìå ïðîñòðàíñòâîòî -
åíòðîïèÿòà.
Çàùî èçáðàõìå åíòðîïèÿòà? Çàùîòî òî÷íî òÿ îïðåäåëÿ ðàçñåéâàíåòî íà
åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-ïðîñòðàíñòâîòî.
Ïîðàäè òîâà ñèëàòà, êîÿòî ñå ñòðåìè äà ðàçñåå åíåðãèÿòà âúâ âðåìå-
ïðîñòðàíñòâîòî ùå íàðå÷åì àáñîëþòíà åíòðîïèÿ.
Íÿêîè òóê ùå çàïèòàò - Çàùî àáñîëþòíè?
Îòãîâîðúò å - Çàùîòî àáñîëþòíàòà åíòðîïèÿ è àáñîëþòíàòà ãðàâèòàöèÿ ñà
ôóíäàìåíòàëíèòå ñèëè, îò êîèòî ñëåäâàò âñè÷êè îñòàíàëè!
Êàê ñòàâà òîâà ùå âèäèì â ñëåäâàùèòå ñòàòèè.
Íàêðàÿ ñëåäâà äà çàêëþ÷èì, ÷å ìàêàð è äà èçõîäèõìå îò ÍÊÌ, ñàìèÿò òîé
å ñëåäñòâèå íà ôóíäàìåíòàëíèòå ñèëè âúâ âñåëåíàòà, à ïîñëåäíèòå ñà
îïðåäåëåíè îò àáñîëþòíîòî âðåìå-ïðîñòðàíñòâî.

3
4
5
6