As cantigas de

Santa María
LÍRICA RELIXIOSA MEDIEVAL
1º DE BAC
Caracterización

 Son 427 as composicións que representan a Lírica relixiosa galaico-portuguesa e

foron elaboradas no século XIII.
 Podemos diferenciar três tipos
a) Cantigas narrativas.- Narran milagres feitos pola Virxe: intención didáctico-
relixiosa.
b) Cantigas de loor.- Transposición da cantiga de amor ao divino: neste caso a Virxe
é a senhor, e o poeta o seu vasalo-namorado.
c) Serie heteroxénea de cantigas
Cantigas narrativas

Estrutura
 1.- Epígrafe ou “Razón”.- Resume o
contido da cantiga.
 2.- Refrán.- Condensa a ensinanza moral
que se quere transmitir. Repítese ao
final de cada estrofa.
 3.- “Cobras” ou estrofas.- Desenvolven
o relato do milagre
Contido
 Ten un esquema fixo de contido:
 1.- Resumo do que trata a cantiga (na
“razón”).
 2.- Breve presentación do protagonista.
3.- Formulación do problema.
 4.- Intervención (milagre) da Virxe.
 5.- Lección moralizante + agradecemento
á Virxe.
  Son cantigas de louvanza á Virxe a modo de
Cantigas de loor
himno.
 Son as cantigas decenais e soen presentarse
diciendo “esta é de loor” Son máis
sinxelas métricamente.
 A Virxe é “a senhor” que ama o poeta. Son
unha transposición das cantigas de amor
profanas.
ligazóns

 Instrumentos medievais.
 Ligazón1. https://youtu.be/UbwO5fw3LIs Ligazón
 2. Selección de Cantigas de Santa María (letra e miniaturas). Ligazón.
http://www4.gvsu.edu/wrightd/cantigas.htm
 Cantiga 103 "Quena Virgen ben servirá a Parayso irá". Ligazón.
https://youtu.be/UbwO5fw3LIs“Santa María, Strela do día”. Ligazón
Autoría
 Afonso X dirixe un equipo formado por:
informantes / tradutores / poetas / músicos
/ debuxantes das miniaturas.
 É o autor (de puño e letra) de 10
composicións “que eu fiz”, o resto
“ordenei que se escrevera”
fontes

 Hai diferentes fontes

 a) Orais: desto direy un miragre que contar oý.
 b) Escritas: coleccións latinas e romances (populares /cultas, peninsulares /
europeas).
 c)vivenzas persoais: Milagres marianos presuntamente sucedidos ao propio rei (ou
á súa familia e corte),
 d)Tradicións locais:milagres relativos a santuarios franceses e da Península
Ibérica.
Motivacións:

Políticas relixiosas
  Devoción real do rei á Virxe
 Restarlle influencia a Santiago de  Afán de contribución ao culto á Virxe
Compostela, ao tentar desviar as
peregrinacións a santuarios marianos.
códices

 Catro códices diferentes, do séc. XIII, de

grande riqueza musical, con máis de
1500 miniaturas.
 Códice de Toledo,
 Códice da Biblioteca Nacional de Florencia,
 Códices T e E da Biblioteca do Escorial.