BİYOLOJİ BİLİMİ VE CANLILARIN ORTAK

ÖZELLİKLERİ

BİYO
123 LOJİ
123 BİYOLOJİ BİLİMİ
KAMP2021
ÖSYM TARZI ........... ...........
Biyoloji bilimi evrensel sorunlara
çözüm arar.
íÇERÍK I. Basit yapılı organik bileşiklerden kompleks Biyoloji bilimi canlıların yapı-
yapılı organik bileşikler sentezlemek sını, gelişimini, görevlerini, de-

kamp2021
1. Biyoloji Nedir? ğişimini, sınıflandırılması ve coğ- Gıda Sağlık
II. Besinlerin yapısındaki kimyasal bağ
rafi dağılımını inceleyen bilim Sıkıntısı Sorunları
Çalışma Alanları enerjisini ATP’ye dönüştürmek
dalıdır.
Nelerdir? III. Metabolik faaliyetlerde kullanılacak
besini sentezlemek
2. Canlıların Ortak
Yukarıda verilenlerden hangileri canlıların Çevre Biyoçeşitliliğin
Özellikleri Sorunları korunması
solunum yapmaktaki amaçlarından biri
3. Ekstra Sorularda değildir? Bil Ekstra
Karşımıza Çıkacaklar? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Biyoloji Bilimi ziraat, matematik, coğrafya, mühendislik, gibi pek çok
D) I ve III E) II ve III disiplinle birlikte çalışmalar yürütür.
Biyoloji biliminin botanik, zooloji, ekoloji, ....................... gibi alt bilim dalları
bulunur.

SORU Canlıların Ortak Özellikleri

Biyoloji bilimi,
1 Hücresel Yapı 6 Boşaltım 11 Üreme
I. ürün kalitesi yüksek hayvan türleri yetiştirme,
Büyüme ve
II. hastalık yapıcı virüslere karşı tedavi oluşturma, 2 Beslenme 7 Hareket 12 Gelişme
biyoloji

III. nesli tükenen canlı türlerini saptama

Uyarılara
verilenlerden hangileri ile ilgili çalışmalar yapar? 3 Solunum 8 Tepki 13 ???

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III 4 Metabolizma 9 Uyum

5 Homeostazi 10 Organizasyon

Hücresel Yapı Sürekli Beslenme

karşına çıkaca
k
Hücre sayısı bakımından canlılar Tüm canlılar beslenir. Neden?
Hücre yapısı bakımından canlılar
➥ Tek Hücreliler
........................................ Prokaryotlar Ökaryotlar
kamp2021

➥ Çok Hücreliler
........................................ Beslenme Bakımından Canlılar

Ototroflar Heteroflar Hem Ototrof

Bil Ekstra (..................) (..................) Hem Heteroflar
- Bakteriler - Protistler
Prokaryotların tamamı tek
hücrelidir. - Arkeler - Bitkiler

Ökaryotların bazıları tek - Mantarlar

bazıları çok hücrelidir.
- Hayvanlar

www.youtube.com/tonguc11
 Solunum Metabolizma Şifre
Analar´YAPICI
Tüm canlılar solunum yapar. Neden? Canlı vücudunda gerçekleşen yapım Kaynanalar ´ YIKICI
ve yıkım tepkimelerinin tamamına .....
............................. denir.
Solunum Bakımından Canlılar Metabolizma

kamp2021
Oksijenli Oksijensiz Anabolizma Katabolizma
solunum Fermantasyon
solunum yapanlar
yapanlar yapanlar (..................) (..................)

´ ´

Hem oksijenli hem oksijensiz

ortamda yaşayabilen canlılara
Anabolizma > Katabolizma ® Canlının büyümekte olduğunu,
............ denir.
Anabolizma = Katabolizma ® Canlıda büyümenin durduğunu,
Anabolizma < Katabolizma ® Canlının yaşlanmakta olduğunu gösterir.

Homeostazi
ERKEN SORU
Bil Ekstra
Canlılar çevre şartlarındaki değişikliklere
Herşey
1 2 karşı iç ortamlarını belli sınırlar içinde
Protein
sentezi
Oksijenli homeostaziyi
solunum tutmaya çalışır. korumak için
Örnektir Örnektir
biyoloji Homeostazi = ................ İç Denge
Anabolizma

Örnektir Örnektir

Fotosentez Yağ Boşaltım

hidrolizi
3 4

Anabolizma olayları ile ilgili yukarıda verilen kavram

haritasındaki numaralandırılmış ifadelerin hangilerinde hata
yapılmıştır? Metabolik faaliyetler sonucu oluşan atık
maddelerin vücuttan uzaklaştırılmasına boşaltım
A) Yalnız 2 B) 1 ve 2 C) 1 ve 4 denir.
D) 2 ve 4 E) 3 ve 4

Hareket
SORU
Tüm canlılar hareket eder. Fakat canlılarda
• Soğuk ortamda bulunan bir kişinin vücudunun titremesi
farklı şekillerde hareket görülür.
• Susuz kalan bir kişinin böbreklerinden suyun geri emiliminin artması
Hareket
kamp2021

• Sıcak ortamda bulunan kişinin terlemesi

• Vücudunda atık madde miktarı artan kişinin boşaltım yapması Pasif Aktif
Hareket Hareket
• Aşırı tuzlu besin tüketen kişinin su içme ihtiyacı hissetmesi
Uyarılara Tepki
• Soluk borusuna besin kaçan bir kişinin öksürmesi
Tüm canlılar hem ........... hem de ........... çevrelerinden gelen uyarılara
Yukarıda verilen olaylardan kaç tanesi homeostaziyi korumak için
tepki verirler.
gerçekleştirilir?
Örnek

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 Bitki köklerinin suya doğru büyümesi

Avcısını gören hayvanın kaçması
Sıcak cisme dokunulduğunda elin çekilmesi

Organizasyon
Uyum (Adaptasyon)

Bir canlının bulunduğu ortamda hayatta kalma ve üreme şansını Tüm canlılarda organizasyon
arttıran kalıtsal özelliklerdir.
görülür. Kemik
Örnek hücresi
Peki tek hücrelilerde
® Kuş ve sürüngenlerin ürikasit atması
biyoloji

organizasyon nasıl olur? İnsan Kemik doku

® Karada yaşayan canlıların solunum organı-

nın vücut içinde bulunması

® Sucul kuşların parmak arasında per- İskelet Kemik

de bulunması sistemi

Çok hücreli canlılarda organizasyon basamakları

HÜCRE ® DOKU ® ORGAN ® SİSTEM ® ORGANİZMA
Bil Ekstra
Adaptasyonlar nesilden nesile aktarılır.

www.youtube.com/tonguc11
 Üreme Büyüme ve Gelişme

Canlıların neslini devam Canlının hayatına devam Tüm canlılar büyür, .............. , yaşlanır
ettirebilmek için yeni bireyler edebilmesi için üremesine
gerek yoktur. Neslin devamı, ve ölür.
oluşturmasıdır.
hayatın devamı için üreme
gerçekleşmelidir.
Tek hücreli ´ Hücre . . . . . . . . . . . . . . . . . . ve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . artmasıdır.

kamp2021
Üreme Bakımından Canlılar Büyüme
Çok hücreli ´ Hücre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , hücrelerin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bazı canlılarda hem
ve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . artmasıdır.
Eşeysiz Eşeyli eşeyli hemde eşeysiz
Üreme Üreme üreme görülür. Gelişme ´ Canlının yapılarının .............................

Amip
Amip eşeysiz üreme ile eşeyli üremeKedi
ileeşeysiz üremeKedi ile eşeyli üreme ile
çoğalır. çoğalır. çoğalır.
Bil Ekstra
çoğalır.

Hayvanlarda büyüme ..................... . Bitkilerde sınırsız büyüme görülür.

KARMA SORU
TÜM CANLILARDA Bil Ekstra
Aşağıda verilenlerden hangisi tüm canlılarda ortak olarak
görülen özelliklerden biri değildir?
Protein sentezi DNA, RNA, ribozom ve hücre A) Solunum yapma
gerçekleşir. zarı bulunur.
biyoloji B) Eşeyli üreme
C) Büyüme ve gelişme
Enzim sentezlenir ve
Mutasyon görülebilir. D) Hücresel yapıda olma
kullanılır.
E) Beslenme

Glikoliz tepkimeleri Pasif ve aktif taşıma

gerçekleşir. gerçekleşir.

SORU
KARMA SORU
Canlıların ortak özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi Oksijen tüketimi ATP üretimi Büyüme
doğrudur?
A) Doku, organ ve sistem düzeyinde organizasyon ancak çok
hücreli canlılarda görülebilir.
kamp2021

B) Tüm canlılarda büyüme, hücre bölünmeleri ile sağlanır.

Zaman Zaman Zaman
C) Basit organik monomerlerden kompleks polimer maddelerin I II III
sentezi sadece bitkilerde gerçekleşir.
Yukarıdaki grafiklerde verilen olaylardan hangilerini tüm canlılarda
D) Her canlının genetik bilgisi çekirdek içerisindeki DNA'da
bulunur. ortak olarak gerçekleşir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Canlılarda tüm metabolik reaksiyonlarda sentez enzimleri
kullanılır. D) II ve III E) I, II ve III

ÖDÜLLÜ SORU

Canlıların ortak özelliklerinin neler olduğunun araştırılmasını isteyen

bir öğretmenin, öğrencileri ödevlerini hazırlarken bazı yargılara
varmışlardır.
biyoloji

Buna göre öğrencilerin bulduğu aşağıdaki yargılardan hangisi canlıların

ortak özellikleri ile ilgili olarak doğru değildir?
A) Bazı canlılar enerji elde etmek için hem oksijenli hem de oksijensiz
solunum yaparlar.
B) Bir bireyin canlılığının devamı için birey sayısının artması şart değildir.
C) Yaşamsal olaylarının tümünü bir hücrede gerçekleştiren canlılar tek
hücreli canlılardır.
D) Tüm canlılar ototrof beslenir.
E) Anabolizma reaksiyonlarından protein sentezi tüm canlılarda ortak
olarak gerçekleşir.

www.youtube.com/tonguc11