II część: wyjaśnij, w jaki sposób udzielisz pierwszej pomocy osobie w podanym/wylosowanym

przypadku, zdarzeniu
Opis przykładów udzielenia pomocy został opracowany na podstawie „Scenariuszy scenek
medycznych” materiałów szkoleniowych Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu.
Nie wszystkie czynności będziesz mógł zastosować do pomocy! Ma to tylko przypomnieć Ci
podstawowe procedury, zwróć na to uwagę

1. Mężczyzna, lat 37, podczas biegu długodystansowego upadł na bieżni. W wyniku wstępnych oględzin
wygląda na to, iż źle postawił stopę przy biegu, co spowodowało uraz stawu skokowego, prawdopodobnie
zwichnięcie. W jaki sposób udzielisz mu pierwszej pomocy, wiedząc, iż nie pierwszy raz taki uraz miał
miejsce u poszkodowanego?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanemu:
● Ocena przytomności - delikatnie potrząśnij zapytaj się : „Co się stało”? „Słyszysz mnie?”
● Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem.
● Wywiad - jeżeli na skutek twoich działań poszkodowany odzyska przytomność zapytaj: jak to się stało, jakie ma symptomy,
czy ma alergie, jakie bierze leki, kiedy jadł ostatni posiłek, czy ma jakieś choroby.
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń – zwichniętą kostkę okładamy woreczkiem z lodem, ewentualnie unieruchomić szyną
Kramera w pozycji fizjologicznej.
● Termoizolacja.
● Wsparcie psychiczne - bądź przy osobie poszkodowanej.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. Kobieta, lat 27, podczas biegu długodystansowego upadła na bieżni. W wyniku wstępnych oględzin
wygląda na to, iż źle postawiła stopę przy biegu, co spowodowało uraz stawu skokowego,
prawdopodobnie skręcenie. W jaki sposób udzielisz jej pierwszej pomocy, wiedząc, iż po raz pierwszy
taki uraz miał miejsce u poszkodowanej?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanej:
● Ocena przytomności - delikatnie potrząśnij zapytaj się : „Co się stało”? „Słyszysz mnie?”
● Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem.
● Wywiad - jeżeli na skutek twoich działań poszkodowany odzyska przytomność zapytaj: jak to się stało, jakie ma symptomy,
czy ma alergie, jakie bierze leki, kiedy jadł ostatni posiłek, czy ma jakieś choroby.
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń – zwichniętą kostkę okładamy woreczkiem z lodem, ewentualnie unieruchomić szyną
Kramera w pozycji fizjologicznej.
● Termoizolacja.
● Wsparcie psychiczne - bądź przy osobie poszkodowanej, uspokoić w razie paniki.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Dziecko, lat 5 uczyło się jeździć na nowym rowerze bez dodatkowych kółek pomocniczych. W wyniku
jazdy przewróciło się, płacze i trzyma się za środek pupy. W jaki sposób udzielisz pomocy dziecku w tym
przypadku?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanemu dziecku:
● Ocena przytomności - delikatnie potrząśnij zapytaj się : „Co się stało”? „Słyszysz mnie?”
●Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem.
● Wywiad - w miarę możliwości szukamy opiekunów dziecka, opowiadamy o zdarzeniu.
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń – bolesne zbicie kości ogonowej okładamy zimnym okładem, woreczkiem z lodem
Możemy poradzić rozchodzenie/ ćwiczenie rozluźniające stłuczoną kość.
● Wsparcie psychiczne - bądź przy osobie poszkodowanej, uspokoić w razie paniki.

1
4. Młoda dziewczyna, siatkarka, lat 17, w wyniku nieszczęśliwego wypadku zderzyła się ramieniem ze
słupkiem pod siatką, co spowodowało u niej zeskoczenie kości ze stawu barkowego. W jaki sposób
udzielisz poszkodowanej pierwszej pomocy przedmedycznej?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu)::
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2.Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3.Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanej:
● Ocena przytomności - potrząśnij i zapytaj „co się stało?”. Jeśli jest taka możliwość staramy się wykonywać kolejne czynności
poza boiskiem.
●Kontrola ABC - zbadaj oddech i tętno sprawdź czy parametry te nie wskazują na inne urazy.
●Badanie manualne - zbadaj dokładnie poszkodowaną pod kątem urazów i krwotoków.
● Wywiad - SAMPLE. -> S - symptomy, A - alergie, M – leki (medykamenty), P - przebyte choroby, L - ostatni posiłek (lunch)
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - dostępnymi Ci środkami unieruchom kończynę stawu barkowego np.: przy pomocy
chusty trójkątnej/ szalika/ koszulki/ innego materiału itp. Jeśli nie ma możliwości wykonania unieruchomienia schładzamy
miejsce obrzęku niewywołując dodatkowego bólu, ucisku.
● Termoizolacja - komfort cieplny poszkodowanej (folia NRC).
● Wsparcie psychiczne, nie zostawiamy poszkodowanej samej, uspokajamy.
5. Przekazanie pacjentki Pogotowiu Ratunkowemu.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. Wypadek komunikacyjny, udział dwóch samochodów. Jeden z nich jest jeszcze w ruchu i wydobywają
się z niego płyny. Poszkodowanym jest mężczyzna, lat 20 z widocznym złamaniem otwartym w
kończynie dolnej. Drugi poszkodowany jest przerażony, ale bez większych obrażeń ciała, widoczne
stłuczenia i obtarcia naskórka. W jaki sposób udzielisz pomocy osobom poszkodowanym? Która z nich
będzie jako pierwsza?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanym:
● Ocena przytomności - delikatnie potrząśnij zapytaj się : „Co się stało”? „Słyszysz mnie?”
● Kontrola ABC - zbadaj oddech i tętno sprawdź czy parametry te nie wskazują na inne urazy.
● Tlenoterapia - stosujemy tlenoterapie bierną, przepływ 12-15 l/min.
● Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem.
● Wywiad - jeżeli na skutek twoich działań poszkodowany odzyska przytomność zapytaj: jak to się stało, jakie ma symptomy,
czy ma alergie, jakie bierze leki, kiedy jadł ostatni posiłek, czy ma jakieś choroby.
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - złamaną kończynę unieruchomić szyną Kramera w pozycji fizjologicznej.
● Termoizolacja.
● Pozycja/Stabilizacja - jeżeli dobrze zabezpieczysz miejsce zdarzenia to nie ma konieczności ewakuacji, pozostaw w aucie.
Jeśli istnieje ryzyko wybuchu auta – staramy się zabrać osoby poszkodowane z okolicy pojazdu.
● Wsparcie psychiczne - bądź przy osobach poszkodowanych.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. Mężczyzna, lat 30 lat, spadł z drugiego pietra w wyniku ucieczki przed pożarem. Przytomny,
nieporuszający się, niespokojny. Podczas badania manualnego wykrywa się silną bolesność miednicy i
złamaną prawą kończynę dolną. W jaki sposób udzielisz pomocy poszkodowanemu?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanemu:
● Ocena przytomności - potrząśnij zapytaj „Co się stało?”.
● Kontrola ABC - zbadaj czy oddech i tętno nie są za szybkie (objawy wstrząsu).
● Tlenoterapia - bierna, maseczka tlenowa 12-15 l/min.
● Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem. Pamiętaj także o założeniu
kołnierza ortopedycznego po zbadaniu głowy i obojczyków.
● Wywiad – SAMPLE -> S - symptomy, A - alergie, M – leki (medykamenty), P - przebyte choroby, L - ostatni posiłek (lunch)
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - przy urazach miednicy zwróć uwagę na konieczność postępowania
przeciwwstrząsowego.

2
 ● Termoizolacja - koc termiczny.
● Pozycja/Stabilizacja - przy urazach tego typu zawsze ustabilizuj poszkodowanego na noszach typu deska.
● Wsparcie psychiczne.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7. Pieszy potrącony przez tramwaj, w wyniku czego doznał amputacji kończyny dolnej. Poszkodowany
nieprzytomny, obficie krwawiący, oddychający. Wyjaśnij procedury działania udzielania pierwszej
pomocy przy takim przypadku?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanemu:
● Ocena przytomności - potrząśnij i zapytaj „co się stało”, oceń świadomość.
● Kontrola ABC - udrożnij drogi oddechowe Rurką U-G, sprawdź oddech, jeżeli obecny, zbadaj jakość tętna. Równocześnie
tamując krwawienie i zakładając opatrunek uciskowy na kikut (bądź gotów do założenia opaski uciskowej. Jeśli nie ma takowej
to używamy elementów odzieży takich jak, np.: pasek od spodni).
● Tlenoterapia - podaj tlen przez maseczkę z rezerwuarem w przepływie 12-15 l/min. (pamiętaj aby przed założeniem maski
wypełnić wcześniej rezerwuar).
● Badanie manualne - zbadaj pod kątem innych urazów i uwidocznij miejsce amputacji.
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - Zabezpiecz amputowaną część nogi, pamiętaj o wdrożeniu postępowania
przeciwwstrząsowego.
● Termoizolacja - Przykryj poszkodowanego kocem termicznym.
● Wsparcie psychiczne.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. Potrącenie kobiety w ciąży na przejściu dla pieszych przez samochód osobowy, potrącona przytomna,
podczas badania manualnego wykrywamy złamane podudzie. Kierowca auta chce zbiec z miejsca
zdarzenia agresywny, prawdopodobnie pijany, uniemożliwia prace. W jaki sposób udzielisz pomocy
osobom biorącym udział w wypadku?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanej:
● Ocena przytomności - potrząśnij i zapytaj „co się stało?”.
● Kontrola ABC - zbadaj oddech i tętno sprawdź czy parametry te nie wskazują na wstrząs.
● Tlenoterapia - bierna, 12-15 l/min., maseczka z rezerwuarem.
● Badanie manualne - zbadaj dokładnie poszkodowaną pod kątem urazów i krwotoków.
● Wywiad - SAMPLE. -> S - symptomy, A - alergie, M – leki (medykamenty), P - przebyte choroby, L - ostatni posiłek (lunch)
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - dostępnymi Ci środkami unieruchom złamaną kończynę np. przy pomocy szyny
Kramera. Zadbaj aby podudzie było stabilizowane nie tylko w jednej płaszczyźnie.
● Termoizolacja - komfort cieplny poszkodowanej (folia NRC).
● Pozycja/Stabilizacja - pozycją dogodną dla poszkodowanej będzie pozycja
z przesunięciem macicy na lewą stronę.
● Wsparcie psychiczne.
PAMIETAJ: Kierowca jest również uczestnikiem wypadku, jego również należy zbadać.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. W nocy przed remizą doszło do bójki. Jeden z jej uczestników uciekł, drugi leży na ziemi z roztrzaskaną
żuchwą. W jaki sposób udzielisz pomocy poszkodowanemu?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu):
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2. Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3. Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanemu:
● Ocena przytomności - delikatnie potrząśnij i zapytaj np. „co się stało”.
● Kontrola ABC - drożność dróg oddechowych (w miarę możliwości), sprawdzenie oddechu i tętna. Stabilizacja kręg. w odcinku
szyjnym.
● Tlenoterapia- bierna 12-15 l/min.

3
 ● Badanie manualne - po przeprowadzonym badaniu nie zapomnij uwidocznić miejsc z urazem. Pamiętaj także o założeniu
kołnierza ortopedycznego po zbadaniu głowy i obojczyków.
● Wywiad - Rozmowa ze świadkami zdarzenia.
● Zaopatrzenie obrażeń - opatrunki osłaniające na żuchwę, podwiązanie żuchwy dookoła głowy.
● Termoizolacja - folia NRC (koc termiczny).
● Pozycja/Stabilizacja - jeżeli to możliwe to stabilizacja na noszach typu deska.
● Wsparcie psychiczne.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. Chłopiec, lat 19, podczas treningu piłki nożnej został podcięty przez zawodnika przeciwnej drużyny. Nie
podnosi się, narzeka na ból podudzia. Podczas wstępnych oględzin wygląda na uraz kończyny z
przemieszczeniem, prawdopodobnie złamanie zamknięte. Jak udzielisz pierwszej pomocy widząc
zdarzenie?
Przykładowy wzór postępowania (z użyciem sprzętu)::
1. Bezpieczeństwo własne - pamiętaj o rękawiczkach medycznych.
2.Zabezpieczenie miejsca zdarzenia - zgodnie z sekwencją działań taktycznych.
3.Wezwanie Pogotowia Ratunkowego i Policji, jeżeli wcześniej nie zostało zadysponowane przez MSK.
4. Udzielenie pomocy poszkodowanej:
● Ocena przytomności - potrząśnij i zapytaj „co się stało?”. Jeśli jest taka możliwość staramy się znieść zawodnika na noszach
z murawy.
●Kontrola ABC - zbadaj oddech i tętno sprawdź czy parametry te nie wskazują na inne urazy.
●Badanie manualne - zbadaj dokładnie poszkodowaną pod kątem urazów i krwotoków.
● Wywiad - SAMPLE. -> S - symptomy, A - alergie, M – leki (medykamenty), P - przebyte choroby, L - ostatni posiłek (lunch)
● Zaopatrzenie ewentualnych obrażeń - dostępnymi Ci środkami unieruchom złamaną kończynę np. przy pomocy szyny
Kramera, jeśli nie ma możliwości wykonania unieruchomienia schładzamy miejsce obrzęku niewywołując dodatkowego bólu,
ucisku.
● Termoizolacja - komfort cieplny poszkodowanej (folia NRC).
● Pozycja/Stabilizacja - pozycją dogodną dla poszkodowanej.
● Wsparcie psychiczne, nie zostawiamy poszkodowanego samego.
5. Przekazanie pacjenta Pogotowiu Ratunkowemu.