FILIPINO
 karanasan, guni-guni, kaisipan at mga
Modyul 1
PARABULA MULA SA KANLURANG
ASYA
“Ang Talinhaga tungkol sa may-ari ng ubasan”
PARABULA-Kanlurang Asya
(Mateo 20: 1-16 sa bagong tipan)
 Isang salaping pilak sa maghapon
 Salaping pilak=blessing
 Ubasan=kaharian ng langit
 Ikasyam ng umaga (9am)
 Ikalabindalawa ng hapon (12pm)
 Ikalima ng hapon (5pm)
Parabula
 Nagmula sa salitang griyego na
“Parabole” na ang ibig sabihin ay
pagkukumpara.
 Makatotohanang pangyayari na
nagana[p sa noong panahon ni Hesus
batay sa nakasaad sa Banal na aklat.
 Ang mensahe ng parabula ay isinulat sa
patalinghagang pahayag.
 lumilinang ng mabuting asal
 moral at espiritwal na pagkatao.
“Parabula ng banga”
 Banga ay gawa sa lupa
 Inimbitahan siya ng porselanang banga
maligo
 Tinangay sila kaya nagkabanggan at
nasira ng bangang gawa sa lupa.
 Lagging sumunod sa payo ng magalang
Pagpapakahulugang metaporikal
 pagbibigaykahulugan sa salita bukod pa
sa literal na kahulugan nito
Modyul 2
PARABULA MULA SA KANLURANG
ASYA
ELEHIYA MULA SA BHUTAN
“ELEHIYA SA KAMATAYAN NI KUYA”
Isinalin sa Filipino ni Pat V. Villafuerte
 Sa edad na dalawampu’t isa (21)
 Larawang guhit, poster, larawan, aklat,
at talaarawan
Tulang pandamdamin o Tulang Liriko
 ang sariling damdmin
pangarap
 na maaaring nadama ng may-akda o ng
ibang tao.
Elehiya
 tulang liriko
 na naglalarawan ng pagkabubulay-
bulay o guni-
 guni na nagpapakita ng masidhing
damdamin
 alaala ng mahal sa buhay
Katangian
 Tula ito ng pananangis, alaala at
pagpaparangal ng mahal sa
buhay
 Ang himig ay matimpi at
mapagmuni-muni at dakila
 Batay sa uri ng paksa, ito ay
higit na personal na
nagpapahayag ng damdamin
Pahiwatig- pahayag o ideyang hindi lantad o
hayag ang kahulugang nais iparating.
Simbolo - ito ay paglalahad ng mga bagay,
damdamin at kaisipan sa pamamagitan ng
sagisag sa masaklaw na kahulugan
ELEMENTO NG TULA
1. Sukat
• bilang ng pantig ng bawat taludtod na
bumubuo sa isang saknong,
• Pantig – ang paraan ng pagbasa
2. Saknong (stanza)
 sa isang grupo sa loob ng isang tula na
may dalawa o maraming taludtod (line)
3. Tugma
 magkakasintunog ng huling pantig ng
huling salita ng bawat linya
4. Kariktan
 maririkit na salita para mapasaya ang
mambabasa at mapukaw ang
damdamin at kawilihan
5. Talinhaga
• di-tiyak na pagtukoy ng mga bagay na
binabanggit.
Modyul 3
PAGPAPASIDHI NG DAMDAMIN
 “Kung tuyo na ang luha mo, aking bayan”
ni Amado V. Hernandez
Pagpapasidhi ng Damdamin
• pagpapahayag ng saloobin o emosyon
sa paraang papataas ang antas nito.
• mga salitang may ugnayang
magkakasingkahulugan.
• tindi ng damdamin
EX:
1 Pagkagalit
2 pagkamuhi
3 pagkasuklam
1 pangamba
2 kaba
3 takot
Modyul 4
MAIKLING KWENTO MULA SA
PAKISTAN
“Sino ang nagkaloob”
Isinalin sa ingles ni Iqbal Jatol at muling
salaysay ni Ahmed Basheer
Isinalin sa Filipino ni Roigelio Mangahas
Buod:
May isang hari na mayroong pitong anak na
prinsesa. Ngunit sa lahat, sa bunso nagigiliw ang
hari at marami dahil sa husay nito sa pagluluto.
Gayunman, isang araw, nagtitipon ang mag-
aama at tinanong nito ang mga anak kung
kanino galing ang biyayang mayroon sila sa
hapag.
Sumagot ang anim na anak at sinabing mula sa
hari ito. Ang bunso lamang ang sumagot na
mula ito sa Diyos. Dahil doon ay pinalayas ang
bunso sa kaharian.
Nang makarating sa kagubatan ang prinsesa,
nakakita siya ng isang binatang naging tapat sa
kaniya. Ipinagbili niya ang lahat ng alahas niya
upang magkaroon sila ng kabayo. Ginamit nila
iyon sa paglalakbay.
Nauhaw ang prinsesa at inutusan ang lalaki na
kumuha ng inumin sa batis. Sa batis ay
nakakuha ng rubi ang lalaki at sinundan ang
dulo ng ilog. Nakita niya ang pugot na ulo ng
isang diwata at ang katawan sa tabi.
Biglang nabuhay ang diwata dahil sa rubi at
nagpasalamat sa binata. Dumating ang isang
genie na may gusto sa diwata at tangkang
papatayin ang lalaki.
Dumating ang prinsesa at hinanap nila ang
lamparang kulungan ng genie. Nagtagumpay
silang ikulong muli ang mapangahas na genie.
Nagtayo ng kaharian ang dalawa at naghanda
ng masasarap na pagkain. Dumalo rin ang hari
at ninais na makitang muli ang bunso. Sa
pagkakataong ito, alam na niya na Diyos ang
nagkaloob ng lahat.
Important
• Ang hari ay may pitong anak
• Ang diyos ang nagkaloob sa lahat
• Nawala ng binata ang isang kalabaw
kaya napunta sa gubat
• Kapag nagalaw ang table ay babalik ang
ulo ng diawata sa kanyang katawan
• Ang pulang Diwata ay anak ng hari ng
anak ng mga diawata
• Pag nangangaso ang genie ay iniiwan
nya ang kaluluwa nya sa Loro
• Kinuha ng Diwata ang loro at sinakal
ang ibon kaya namatay ang genie
Etimolohiya
• Ito ay nababatid sa pag-alam sa
pinagmulang wika ng salita at sa
pagsusuri ng istruktura o kayarian
nito.
• EX: Ang diwata ay salitang Bisaya na
nagmula sa salitang Sanscrit na
Devata.
TANDAAN
• Edgar Allan Poe – ama ng maikli
ng kwento
• Ayon sakanya ay Maikling Kuwento ay
isang akdang pampanitikang likha ng
guni-guni at bungang –isip na hango sa
isang tunay na pangyayari.
• nababasa sa isang tagpuan,
nakapupukaw ng damdamin, at
mabisang nakapagkikintal ng diwa o
damdaming may kaisahan.
ELEMENTO
Banghay-Pagkakasunod sunod ng mga
pangyayari
 • Tauhan
-nagpapagalaw at nagbibigay buhay sa
kwento
• Tagpuan
-Pinangyarihan ng kwento
• Saglit na kasiglahan
• Tunggalian
a. Tao laban sa sarili
- panloob na tunggalian
- Nangyayari sa loob ng tauhan
b. Tao laban sa tao
- Panlabas na tunggalian
- Kontrabida vs bida
c. Tao laban sa kalikasan
- Panlabas na tunggalian
- Tauhan ay direktang
naapektuhan sa pwersa ng
kalikasan
d. Tao laban sa lipunan
- Panlabas na tunggalian
- Lumilihis ang tauhan sa
pamantayan na tinakda ng
lupunan
Modyul 5
MGA PANG-UGNAY NA
NAGHUHUDYAT NG PAGKAKASUNOD-
SUNOD NG MGA PANGYAYARI
“isang Libo’t isang gabi”
Isinalin sa Filipino ni Julieta U. Rivera
Saudi Arabia
IMPORTANT:
• Manlalakbay ang kaniyang org asawa
• Sinabi ng babae na mas bata nyang
kapatid ang kaniyang mangingibig nung
sya ay nakulong
• Hepe (pulis) - Cadi(hukom) – Vizier
(Ministro) – hari (Sultan) – carpintero
• Nagpagawa sya ng cabinet na may
limang hati
Pang-ugnay
• Ginagamit pangsalaysaly sa
pagkakasunod sunod ng pangyayari sa
kwento
Pangatnig (Conjunction)
• Salita na naguugnay sa dalawang salita,
parirala, o pangungusap
HAL:
At, habang, pero, subalit, ngunit, kung gayon, o,
sapagkat, kundi, bagamat, sana kung kaya, pati,
kaya, kapag, kung, maging kung saan, saka.
dahil sa. Kasi. Maliban, datapwat. Samantala
Panandang Diskurso
1. Naghuhudyat ng pagkakasunod-sunod ng
mga pangyayari o Gawain.
a. Sa pagsisimula: Una, sa umpisa, noong una,
unang-una
b. Sa gitna: ikalawa, ikatlo, ...sumunod,
pagkatapos, saka
c. Sa wakas: sa dakong huli, sa huli, wakas
2. Naghuhudyat ng paraan ng pagkakabuo ng
diskurso
Mga halimbawa: sunod-sunod na pangyayari,
una, sunod, bilang pagtatapos
3. Pagbabagong lahad
Mga halimbawa: sa ibang salita, sa madaling
sabi, kung iisipin
4. Pagtitiyak
Mga halimbawa: katulad ng, tulad ng
sumusunod
5. Paghahalimbawa
Mga halimbawa: mailalarawan ito sa
pamamagitan, bilang halimbawa
6. Paglalahat AT pagbibigay ng kongklusyon
Mga halimbawa: bilang paglalahat, anopa’t
bilang pagtatapos, samakatuwid, kaya, kaya
nga, dahil doon, sa gayon
7. Pagbibigay-pokus
Mga halimbawa: bigyang-pansin ang/ang mga,
pansinin na tungkol sa, magsisimula ako sa
8. Paghuhudyat ng pamaraan ng may-akda
Mga halimbawa: sa aking palagay, kung ako ang
tatanungin, subalit, kaya lang, kung bagama’t
9. Pagpapatotoo
Halimbawa: sa katunayan
10. Pagdaragdag
Mga halimbvawa: bukod doon, dagdag pa rito
Modyul 6
ALAMAT MULA SA INDIA
“Ang pinagmulan ng tatlumpu’t Dalawang • Nagsasaad ng panahon kung kailan
kwento ng trono” ginawa ang kilos ng pandiwa.
• Sumasagot ito sa tanong na kailan.
(Simhasana Battsi) Mayroon itong tatlong uri:
• May pananda- nang, sa, noon, kung,
India kapag, tuwing, buhat, mula, umpisa at
hanggang
IMPORTANT: • Walang pananda- kahapon, kanina,
ngayon, mamaya, bukas, sandali at iba
• Lugar: Bharat (ngayon ay India)
pa.
• Binatang Bhraman (Asawa: Mela)
• Nagsasaad ng dalas- araw-araw,
• Hahatakin daw ng mga espritu ang
tuwing umaga, taon-taon, buwan-
buhok ni Mela kapag hindi niya ito tinali
buwan at marami pang iba
• Shakchuuni – spirits
• Gusto ng spirit magpanggap as asawa
2. Panlunan
kasi gusto nya ng pamilyar
• Tumutukoy sa pook na
• Spirito sa punong pipal
pinangyayarihan o pangyayarihan
• Umalis yung guy para magtrabaho
ng kilos ng pandiwa.
• 1 year nanirahan si Mela at ang ina ng
• “saan.”
lalaki kasama ang impostor
• Pagbalik ng guy is pinalayas sya sa sarili
Ginagamit ang mga sumusunod:
nyang bahay kaya nanghingi ito ng
• kay + pangngalang pantanging
tulong sa rahang namumuno sa bansa
ngalan ng tao
• Nagvent sya sa mga bata
Halimbawa: Tumawag siya kay
• Tutulungan sya ng mga bata kung
Alira upang sabihin ang
mapapapunta ng Bhraman ang raha at
katotohanan.
kaniyang mga ministro at ng mga tao sa
• kina + maramihang
bayan
pangngalang pantanging ngalan
• Pinapigil sa paghinga
ng tao
• Chinallenge yung totoong bhraman at
Halimbawa: Nagpaluto ako kina
Espiritu na pumasok sa bote
Pilly at Milly ng adobo.
• Nakulong ang Espiritu sa bote
• sa + pangngalang pambalana
• Pina dig yung bunton ng luha. May
Halimbawa: Maraming bumibili
trono dun na gold na may dalawampu’t
ng pagkain sa tindahan.
na anghel
• sa + pangngalang pantangi na di
• Kay Raha Vikramaditya yun
ngalan ng tao
• Mga katangian na kailangan taglayin:
Halimbawa: Sa India
Kabutihan, katapatan, Patas, at
matatagpuan ang pinakamalaki,
makatarungan
pinakamatanda at patuloy na
Varnas or Caste system lumalagong sibilisasyon.
• sa + panghalip na panao
Brahman – Pari Halimbawa: Kukunin nila sa atin
ang lupa.
Kshatriya – mandirigma sa + panghalip pamatlig
Halimbawa Naglaba sa ganito si
Vaishya – mangangalakal Kels.

Sudra – Manggagawa

Alamat 3. Pamaraan- Nagsasaad kung paano

ginaganap ang kilos na sumasagot sa
• Kwentong bayan na nagsasalysay ng tanong na paano.
mga pinagmulan ng bagay bagay
Halimbawa: Taimtim na nagdarasal si
Pang-abay
Jaydi.
• ito ay mga salitang nagbibigay-turing sa
Modyul 7
isang pandiwa, pang-uri at kapwa pang-
abay. Ito EPIKO MULA SA INDIA
1. Pamanahon
 “Rama at Sita”
Isinalin ni Rene O. Villanueva
Buod:
Mapayapang naninirahan sina Rama at Sita sa
gubat. Pinarusahan kasi sila at pinatapon mula
kaharian ng ayodha at ipinatapon sa gubat.
Kasama ng mag-asawa si Lakshamanan. (kapatid
ni Rama)
Binalak ng kapatid ng hari na si Surpnaka na
akitin si Rama at nagpanggap na ibang dilag.
Nabuko nila ito. Ninais ni Lakshamanan na
patayin si Surpnaka ngunit nasugatan niya
lamang ang tainga at ilong nito.
Binago ni Surpnaka ang sumbong sa kaniyang
kapatid na hari ng mga demonyo at higante na
si Ravana upang balikan sina Rama at
mapangasawa naman nito si Sita. Nanghingi sila
ng tulong kay Maritsa na may kapangyarihang
mag-ibang anyo.
Nag-alinlangan man, tumulong si Maritsa at
naging isang ginintuang usa. Nakita ito nina
Rama at Sita sa gubat, kasama si Lakshamanan.
Hinabol ni Rama ang usa ayon sa nais ng asawa.
Natagalan na pero wala pa si Rama kaya
sumunod si Lakshamanan.
Dito nakahanap ng pagkakataon si Ravana, na
nagpapanggap bilang matandang Brahmin, na
harapin si Sita. Inalok niya ito ng limang libong
alipin at gagawing kaniyang reyna. Tumanggi si
Sita at nagalit si Ravana.
Tinangay niya si Sita at isinakay sa karuwaheng
may pakpak. Nagbato sya ng mga bulaklak
upang makita ito nina Rama at lakshaman.
Pinigilan sila ng isang higanteng agila ngunit
pinatay ito ni Ravana.
Nakita ng magkapatid ang agila at sinabi kung
anong nangyari bago nalagutan ng hininga.
Dahil sa lakas at kapangyarihan ni Rama,
humingi sila ng tulong sa mga unggoy. Naging
matindi ang labanan at natalo ni Rama si
Ravana. Nagsama nang mapayapa ang mag-
asawa.
Epiko
• Matatagpuan sa iba’t ibang
grupong etniko
• Tumatalakay sa kabayanihan at
pakikipagtunggali ng isang tao.
Pahambing o komparatibo
- Naghahambing ng dalawang
magkaibang antas o level ng
katangian ng tao, bagay,
ideya, pangyayari at iba pa.
Dalawang uri:
1. Paghahambing na magkatulad
- May patas na katangian
ka- nangangahulugan ng kaisa o katulad
Halimbawa: Ang Singapore ay dating kabilang sa
Malaysia.
magka- nangangahulugan din ng kaisahan o
pagkakatulad.
Halimbawa: Magkamukha lamang ng kultura
ang India at Singapore.
sing- (sin- /sim) gaya rin ng ka-, nagagamit ito
sa lahat ng uri ng pagtutulad.
Halimbawa: Magkasingganda ang India at
Singapore.
kasing- (kasin- /kasim-) ang paggamit at
kahulugan ay katulad din ng sing,
(sin/sim).
Halimbawa: Kasimbilis ng kidlat ang pagsulong
ng bayang ito sapagkat sila ang sentro ng
teknolohiya.
magsing-(magkasing-/magkasim) ang
pinagtutulad ay napipisan sa paksa ng
pangungusap.
Halimbawa: Ang dalawang bansa ay
magkasingyaman.
Ga/ gangga- nangangahulugan ng gaya, tulad,
para, paris
Halimbawa: Gamundo ang pagpapahalaga nila
sa kalayaan sa wika at
relihiyon upang magkaroon ng pagkakaisa.
2. Paghahambing na di magkatulad
Nagbibigay ng diwa ng pagkakait, pagtanggi, o
pagsalungat
Dalawang uri:
2.1 Hambingang pasahol
- May mahigit na katangianb ang
paghahambingan sa bagay na
inihahambing.
➢ Lalo - nangangahulugan ng pagdaragdag o
pagpapahigit sa kulang na katangian.
Sinusundan ito ng katuwang na panghambing
na kaysa kay kung ngalang tao ang
pinaghahambing, /kaysa / kaysa sa kung
ngalang bagay /pangyayari.

➢ Di-gasino - tulad ng ginagamit sa

paghahambing ng uri o katangian ng mga tao.
Sinusundan ito ng alinman sa mga katagang
naghahambing, kabilang ang gaya, tulad, para o
paris na sinusundan ng panandang ni.

➢ Di-gaano - tulad ng- tulad din ng di-gasino

subalit sa mga hambingang bagay lamang
ginagamit.

➢ Di-totoo- nangangahulugan ng pagtawad o

pagbabawas sa karaniwang uri. Nagagamit itong
pamalit sa di-gasino at di-gaano.

2.2 HAMBINGANG PALAMANG

- May mahigit na katangian ang inihahambing

sa bagay na pinaghahambingan.

➢Lalo - Ang diwa ng paghahambing ay

magiging kalamangan at di kasahulan kung ang
sinasamahang pang-uri ay nagpapahayag ng
kalakhan, kataasan, kalabisan o kahigtan. Muli,
katuwang nito ang kaysa/kaysa sa/kay.

Halimbawa: Lalong maunlad ang isa kaysa sa

isa.

➢Higit/mas...kaysa/kaysa sa/kay: sa sarili ay

nagsasaad ng kalamangan kung ginagamit ito sa
paghahambing.

Halimbawa: Higit na malinis ang isa sa isa.

➢Labis-tulad din ng higit o mas

Halimbawa: Labis ang kanilang pagmamahal sa

bayan.

➢Di-hamak-kung ginagamit ay karaniwang

isinusunod sa pang-uri