TOP 1 MÔN TOÁN GIỎI TOÁN LỚP 6

BÀI 4 + 5: TỈ SỐ, TỈ SỐ PHẦN TRĂM VÀ

BÀI TOÁN VỀ TỈ SỐ PHẦN TRĂM
B

A. Kiến thức cần nhớ

1. Tỉ số, tỉ số phần trăm
a. Ta gọi thương trong phép chia số a cho số b ( b  0 ) là tỉ số của a và b . Tỉ số của
a
a và b kí hiệu là a : b (cũng kí hiệu là ).
b
b. Trong thực hành ta thường dùng tỉ số dưới dạng tỉ số phần trăm với kí hiệu % thay
1
cho .
100
Để tính tỉ số phần trăm của hai số a và b , ta nhân a với 100 rồi chia cho b và viết kí
hiệu phần trăm vào phía bên phải kết quả tìm được.

3. Bài toán về tỉ số phần trăm

a
a. Muốn tìm giá trị a% của số b ta tính: b.a% = b. .
100
a 100
b. Muốn tìm số b khi biết a% của số b là c ta tính: b = c : a% = c : = c.
100 a
c. Sử dụng tỉ số phần trăm trong thực tế
Bài toán mua bán hằng ngày
+ Giá đã giảm a% = Giá gốc  (100% − a%)
+ Khi biết giá đã giảm a% thì: Giá gốc = Giá đã giảm : (100% − a%) .
Bài toán lãi suất tín dụng
+ Cách tính lãi không kì hạn là:
Số tiền lãi = số tiền gửi  lãi suất (%/năm)  số ngày thực gửi : 360 .(lãi suất không kì hạn
1 năm được tính 360 ngày)
+ Cách tính lãi suất có kì hạn là:
Số tiền lãi = số tiền gửi  lãi suất (%/năm)  số tháng gửi :12
Bài toán thành phần các chất trong hóa học
+ Trong một hỗn hợp 2 chất a và b , tỉ số phần trăm của chất a trong hỗn hợp là:
a
.100
a+b

1
 PHẦN SỐ VÀ ĐẠI SỐ
SỐ THẬP PHÂN CHƯƠNG 6

Bài tập chân trời sáng tạo

Bài 1. Viết các số thập phân sau đây dưới dạng tỉ số phần trăm: 0,69; −0,02; −2,32 .
3 4 30
Bài 2. Viết các phân số sau dưới dạng tỉ số phần trăm: ; ; .
10 5 8
Bài 3. Viết các tỉ số phần trăm sau dưới dạng số thập phân: −9%; 59%; −542% .
Bài 4. Tổng số học sinh khối 6 của một trường là 300 học sinh, Trong đó có 120 học sinh
nam. Tính tỉ số % của học sinh nam so với tổng số học sinh của khối.
Bài 5. Để may đồng phục cho công nhân của một xí nghiệp người ta cần 1200m vải quần
và 1600m vải áo. Tính tỉ số % giữa vải quần và vải áo.
Bài 6. Một vận động viên chạy bộ đã chạy 4500m trên 10000m . Tính tỉ số phần trăm
đoạn đường mà vđv đó chạy được.
Bài 7. Để trộn vữa xây nhà người ta trộn xi măng với cát theo tỉ lệ 1: 4 . Hãy tính tỉ số
phần trăm giữa xi măng và cát.
Bài 8. Tỉ lệ khối lượng protein trong đậu đen là 24, 2% . Tính khối lượng protein có trong
250g đậu đen.
Bài 9. Hình sau đây cho biết thu thập, chi tiêu và tiền để dành của gia đình bạn An trong
tháng 11.
Thu thập 20000000 đồng
Chi tiêu 12000000 đồng
Để dành 8000000 đồng
Trong tháng 12 thu nhập của gia đình bạn AN giảm 10% mà chi tiêu lại tăng 10% so với
tháng 11. Hỏi tháng 12 gia đình bạn An còn để dành được không? Nếu được thì để dành
được bao nhiêu?
Bài 10. Một cửa hàng treo bảng khuyến mãi như sau, nếu chỉ mua một đôi dép thì giá giữ
nguyên, nếu mua 2 đôi thì đôi thứ hai được giảm giá 30% và đôi thứ ba được giảm giá
50% . Bạn Vinh mua ba đôi dép ở cửa hàng trên thì Vinh phải trả bao nhiêu tiền? Biết giá
mỗi đôi dép là 60000 đồng.
Bài 11. Có hai cửa hàng bán bánh trung thu. Ở cửa hàng thứ nhất nếu khách mua 1 cái
bánh sẽ được tặng thêm 3 cái bánh. Ở cửa hàng thứ hai nếu khách mua 1 cái bánh sẽ
được giảm 50% giá cái bánh đó, sau đó được tặng thêm hai cái nữa. Hỏi nên mua bánh
Trung thu ở cửa hàng nào sẽ được lợi hơn? Biết giá gốc mỗi cái bánh ở cửa hàng đều là
120000 đồng.
Bài 12. Mẹ bạn Bình gửi 120 triệu đồng vào ngân hàng theo hình thức có kì hạn 12 tháng
với lãi suất 7% một năm. Hỏi sau 2 năm mẹ bạn Bình nhận được bao nhiêu tiền lãi? Biết
rằng tiền lãi của năm đầu sẽ được cộng dồn vào vốn để tính lãi cho năm sau.
Bài 13. Mẹ bạn Linh gửi 500 triệu đồng vào ngân hàng theo hình thức không kì hạn với
lãi suất 0,6% một năm. Sau 150 ngày, khi rút ra mẹ bạn Linh nhận được bao nhiêu tiền
cả vốn lẫn lãi?
Bài 14. Trong một bản vẽ kỹ thuật chiều dài của một chi tiết máy là 1, 2cm . Cho biết bản
vẽ có tỉ lệ 1: 50 . Tính chiều dài thật của chi tiết máy đó.

2
TOP 1 MÔN TOÁN GIỎI TOÁN LỚP 6
Bài 15. Trên một bản đồ đường bộ có tỉ lệ 1: 5000000 khoảng cách giữa thành phố Cần
Thơ và thành phố Hồ Chí Minh là 3, 4cm . Hỏi khoảng cách thực tế của hai thành phố đó
là bao nhiêu?

Bài tập kết nối tri thức

Bài 16. Giá niêm yết (chưa bao gồm thuế) của một chiếc tủ lạnh tại một cửa hàng điện
máy là 6,999 triệu đồng. Bác An phải trả bao nhiêu tiền khi mua chiếc tủ lạnh này, biết
khi thanh toán bác phải trả thêm thuế VAT được tính bằng 10% giá niêm yết.
Bài 17. Nhân dịp lễ giáng sinh, một cửa hàng giảm giá một đôi giày từ 380000 đồng còn
228000 đồng. Em hãy tính xem khi mua đôi giày này, người mua đã được giảm bao
nhiêu phần trăm.
Bài 18. Một chiếc máy xay sinh tố có giá niêm yết 525 nghìn đồng. Trong đợt khuyến mại
mặt hàng này được giảm giá 10% . Em hãy tính giá mới của chiếc máy xay sinh tố.
Bài 19. Biển chết (Dead sea) là tên gọi của một hồ nước mặn ở Israel. Nước hồ này có độ
mặn rất cao, trong mỗi lít nước chứa tới 350 gam muối. Mặn như thế nên cá hay các loài
thủy sinh vật lớn không thể sống trong nước biển chết. Cũng bởi độ mặn mà con người
có thể nổi bồng bềnh trong nước Biển Chết. Em hãy tính nồng độ phần trăm muối trong
nước hồ Biển Chết.
Bài 20. Sau khi đóng băng, thể tích nước đa tăng thêm 9% . Như vậy đóng băng
275cm3 nước thành nước đá thì khối nước đá có thể tích là bao nhiêu xentimet khối?
Bài 21. Một thanh đồng dài 4,6m . Khi đem thanh đồng này nung nóng thì đồng giãn nở
và chiều dài thanh đồng tăng 1, 2% . Tính chiều dài thanh đồng sau khi được nung nóng.
Bài 22. Khi mua một chiếc điện thoại di động thông minh có giá 3 290 000 đồng, người
mua có thể thanh toán toàn bộ số tiền hoặc trả trước 36% giá bán chiếc điện thoại và trả
góp trong 6 tháng, mỗi tháng 360000 đồng. Theo em trả theo cách nào thì người mua
phải trả nhiều hơn.
Bài 23. Nồng độ phần trăm của nước muối là tỉ số phần trăm của số gam muối ăn và số
gam nước muối. Nếu thêm 50g muối ăn vào 350g nước muối có nồng độ 10% thì thu
được nước muối có nồng độ bao nhiêu?

Bài tập cánh diều

Bài 24. Giá cà phê trên thị trường giảm 20% . Cửa hàng nhà bác Nam cần phải tăng thêm
bao nhiêu phần trăm của giá mới để trở lại giá cũ?
Bài 25. Lớp 6A có 45 học sinh. Biết tổng số học sinh giỏi và khá là 40 học sinh, tổng số học
sinh khá và trung bình là 30 học sinh và lớp 6A chỉ có ba xếp loại học lực như trên. Tính
từng tỉ số giữa số học sinh giỏi, khá, trung bình so với số học sinh cả lớp.
Bài 26. Nhân dịp ngày, cửa hàng giảm giá 10% giá bán một chiếc đồng hồ. Tính ra cửa
hàng vẫn lãi 8%. Nếu không giảm giá thì cửa hàng sẽ lãi bao nhiêu phần trăm?

3
 PHẦN SỐ VÀ ĐẠI SỐ
SỐ THẬP PHÂN CHƯƠNG 6

Bài 27. Vào tháng 9, giá bán một chiếc máy tính là 24000000 đồng. Đến tháng 10, cửa
hàng tăng giá lên 20%. Đến tháng 11, cửa hàng hạ giá của tháng 10 xuống 20%. Giá bán
của chiếc máy tính đó vào tháng 11 là bao nhiêu tiền?
Bài 28. Ngày thường mua 5 bông hoa hết 10 000 đồng. Ngày lễ với số tiền đó chỉ mua
được 4 bông hoa như thế. So với ngày thường thì giá hoa ngày lễ tăng hay giảm bao
nhiêu phần trăm?
Bài 29. Một mảnh vải có diện tích 43 m2. Làm thế nào để cắt ra đúng 1 m2 mà không cần
dùng đến thước đo?
Bài 30. Chuột nặng hơn voi! Một con chuột nặng 30 gam còn một con voi nặng 5 tấn. Tỉ
số giữa khối lượng của một con chuột và khối lượng của một con voi là 305 = 6, nghĩa là
một con chuột nặng bằng sáu con voi! Em có tin như vậy không? Sai lầm là ở chỗ nào?
Bài 31. Hội thi "Trạng nguyên nhỏ tuổi" lần thứ nhất năm học 2020 - 2021 được tổ chức ở
Trường trung học cơ sở Bình Minh thành công rực rỡ. Bảng xếp hạng thành tích được
thống kê như sau:

Xếp loại
Trạng nguyên Bàng nhãn Thám hoa Hoàng giáp
Khối lớp
Khối 6 4 13 15 21
Khối 7 3 15 10 19
Khối 8 2 17 13 18

a) Số lượng học sinh đạt các danh hiệu của mỗi khối là bao nhiêu?
b) Ban tổ chức hội thi thông báo rằng tỉ số phần trăm số học sinh đạt danh hiệu Trạng
nguyên của cả ba khối so với số học sinh đạt danh hiệu Hoàng giáp của ba khối đó là trên
15,5%. Thông báo đó của ban tổ chức có đúng không?