Professional Documents
Culture Documents
Teste Letersia 11
Teste Letersia 11
Fausti
Po më pushton një tmerr që e pata harruar,Gjithë breng’ e njerëzimit më pushton. Në këtë kthinë të
errët me lagshti lëngon ajo.Dhe faj i saj s’qe veç nj’ësndërr e bukur!Ti druan të hysh tek ajo!Ke frikë ta
shohësh përsëri!Kjo ndrojtja jote s’e shpëton nga vdekja!(kap kyçin)
Qe nëna lavirjaAjo që më mbyti,Im atë katiliAi që më hëngri!E vogëlza motër Kokallat m’i vuri Në
gropëzën e ftohtë.U bë zogth i vogël pylli.Dhe fluturoj. Dhe fluturoj.
S’i shkon në mend se i dashuri përgjonDëgjon se si kërcasin prangatE kashtën që po frushullon. (Hyn)
Fausti (lehtë)
Fausti
Xhelat, kush tad ha ty fuqinë,Të drejtën të ma marrësh jetën?40506070S’tu prit sa t’engjëllonte dita?
(Ngrihet)Akoma jam e re, e re!Dhe duan të vdes që tani!Ah, e bukur isha, kjo më solli vdekjen.Miku qe
pranë,-ndodhet larg tani.M’u prish kurorë e nusërisë!Dhe lulet u shpërndanë!Po mos më kap ashtu
përdhunë!Dhe falma jetën! Ç’të kam bërë?As të kam parë kurrë ndonjëherë! Njeri, dëgjoma lutjen.
Fausti
Margarita
Ja, jam në dorën tënde,Po lërmë t’i jap sisë foshnjes!E nanurita gjithë natën.Ma muarr të më
zemëronin,Dhe tani thonë që e vrava unë.Më kanë ngritur edhe këngë!S’u vjen keq njerëzve!Kështu
mbaron një prrallë e vjetër,Po ç’kanë që ma ngjitin mua?
Gretë! Gretë!
90100110120
Vjen të më vrasësh në mesnatë.Oh, ki mëshirë, lërmë të jetoj.Ku është, dëgjova që më thirri. Jam e
lirë! Nuk më ngalon njeri, Në qafë do t’i hidhem,Të prehem në krahror të tij!Thërriti Gretë! Që
te pragu. Në mes të kërcëllimës së skëterrës, Ngërdheshjeve të djajve të inatosur,E njoha zën’ e tij të
dashur.
Fausti
Jam unë!
Margarita
Ti je! Ma thuaj dhe një herë!(duke e kapur)Ai është!Ai është! Ku më shkoi gjithë vojtja!Ku shkoi mundimi
i burgut? I vargonjve?Ti je! Dhe vjen të më shpëtosh!Shpëtova!Ja tek më shfaqet rruga përsëriKu u poqa
me të dashurin të parën herë,Dhe kopshti i qeshur, i gëzuar,Ku prisja tok me Martën të më
vije.Fausti (Duke e tërhequr)Eja të shkojmë! Eja!
Margarita
Fausti
Margarita
Si? S’di të puthësh më?Për pakë, i dashur, q’u largove mejeHarrove si të ?Pse më zë brenga kur të
përqafoj?Dikur nga fjala jote, syri ytMë dukej bota si parajsë.Me puthje, sikur doje të më
haje.Puthmë! Në mos po të puth unë!(E përqafon)80130140150160Margarita (Me vërejtje)Qe zëri i
mikut tim!(Hidhet përpjetë. Bien prangat)(Shkëputur prej tij)
Fausti
Eja pas meje! Merr zemër, e dashur!Të përkëdhel me zjarr dhe më të madh;Veç eja tok me mua! Bjermë
pas!
Fausti
Margarita
M’i zgjidhe prangat,Më vure përsëri në zemrën tende.Po si nuk të vjen frikë ty prej meje?Dhe a e di,
o shpirt, se kë liron?
Fausti
Margarita
Të gjorën nënë e vrava,Dhe foshnjen time embyta.A nuk t’u dha dhuratë ty dhe mua?Po, dhe ty. Ti je?!
Mezi u besoj syve.Po jepma dorën! – S’qenkam në ëndërr, jo!E dashur dorë! Ah, pse e ke të lagur!Fshije!
Më ngjan e ke me gjak të lyer.Perëndi! Ç’ke bërë ashtu? Ngule shpatën në mill,Të lutem!
Fausti
Margarita
Jo , duhet të jetosh akoma ti!Do të përshkruanj varret një nga njëDhe të kujdesesh ti për ‘taQë
nesër. Nënën ta vësh në vendin më të mirë,Dhe fare pranë nënës tim vëlla,Mua disi veçanPo jo dhe larg!
180190200210
Fausti
Margarita
Përjashta?
Fausti
Drejt lirisë.
Margarita
Në qoftë varriAtje ndë përgjon vdekja- Shkojmë!Drejt e në shtrat të çlodhjes s’amëshuar,Por asnjë çap
më tutje.Po shkon? Henrik, të vinja dot me ty!
Fausti
Margarita
Nuk mund; për mua s’ka më shpresë.E përse t’ikënj?Kudo të vete do më ndjekin.Si mjerë kush arrin e
bëhet lypës.Dhe më çdo hap e vret ndërgjegja!
Fausti
Margarita
Margarita
Të mund të kapërxenim malin!Atje rri nëna mbi një gur, Një dorë e vdekur më zë qafën!Atje rri nëna mbi
një gur.Kryet e thinjur seç i dridhet;As shenjë as nojmë bënMe kryet të rënduar;Po fle qëkur, nuk zgjohet
më,Fjeti që të kënaqeshim të dy.Ajo qe kohë e lumtur!
Fausti
Margarita
Lëshomë! S’dua me pahir!Me duar prej katili mos më prek!Ç’kam bërë, e bëra se të desha.
Fausti
Margarita
Zbardhi dita! Dit’ e fundit! Dit’ e gjyqit;Duhej t’ish ditë e dasmës sime!Se mos i thuash kujt se qe te
Greta!Kurora ime e shkretë, lamtumirë!Si mori fund kjo puna jonë!Do shihemi edhe një herë;Po jo në
valle.Po grahin trumat, s’bëjnë zë.Sheshi dhe rrugët Nuk mund t’i nxënë;Kambana bie, stapi thyhet.Si po
më kapin, po më lidhin sytë!Më shpien zvarrë te laiku.Pas trungut të gjakosur më shtrëngojnë.Ç’do qaf’
e njerzve ia ndjen tehunHanxharit që pret qafën time.Bota po hesht si varri!
Fausti
260270
Fausti
Margarita
Ç’po ngrihet prej trollit?Ay! Ay! Dëboje shpejt!Ç’kërkon ay në këtë vend të shenjtë?Do të më
marrë shpirtin!
Fausti
Duhet të rrosh!
Margarita
Mefistofeli (Faustit)
Margarita
Atë, në dorën tënde jam! Shpëtomë!Trumba shenjtorësh, engjëj,Më merrni në mes tuaj! Mbromëni!
Henrik! Po më tmerron.280
Mefistofeli
U gjykua!
Zë (së sipërmi)
U shpëtua!
Mefistofeli (Faustit)
Zëri i Margaritës
Skena “Burgu” është një nga më të fuqishmet në vepër sepse:a)përshkruan tragjedinë e një vajze të
bukur që do të gëzojë dashurinë b)me një art të shkëlqyer, i ngre himn dashurisë dhe dhimbjes
njerëzorec)ndërtohet si analizë e fuqishme psikologjiked)ndërthur aq natyrshëm lirizmin prekës
me elegjinë e dhimbjes për njerëzit e zemrës
2.
Dhimbja e Faustit për Margaritën është:a)dhimbja e një dashnori të zjarrtë b)dhimbja e një të penduari
që ndjehet në fajc)dhimbja e Njeriut për mosvlerësimin e virtytit në një shoqëri
obskurantisted)dhimbja e Njeriut për pamundësinë e triumfit të ndjenjës së lirë e të bukur në një
shoqëri patriarkale
3.
4.
Margarita, së pari, është viktimë:a)e gabimeve të veta b)e patriarkalizmit dhe meskinitetit të jetës dhe
shoqërisë së kohësc)e Faustit që e braktisid)e Mefistofelit që e hodhi në krahët e Faustit, të dashurisë
5.
Ç’gjendje shpirtërore përjeton Margarita në fragment? Me ç’kohë lidhen këto gjendje? Si realizohenato?
A mund ta quajmë fatale dashurinë e
saj? _________________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
_________________________________ ___________________________________________________
________________________________
6.
Në ç’gjendje shpirtërore na jepet Fausti në 8 vargjet e para të skenës? Gjeni fjalët kyçe që lidhen
mekëtë gjendje. Ç’mjet artistik përdor autori për të na përcjellë këtë gjendje shpirtërore të
heroit? _______________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
________________________________ ____________________________________________________
_____________________________
7.
Pse Margarita nuk largohet me Faustin? A nuk mund të gjente ajo ngushëllim te dashuria? Gjeni
vargjetqë i shprehin
këto. ________________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
____________
8.
9.
Margarita është dënuar si vrasëse. Ajo përjeton një gjendje ankthi e tmerri, pasi i është goditur
ekuilibrimendor dhe shpirtëror. Si shprehet kjo gjendje e saj nëpërmjet formës metrike?
(Krahaso:Përjashta?...Shpëtoje! Shpëtoje!) __________________________________________________
___________________________________________ _________________________________________
____________________________________________________ ________________________________
_____________________________________________________________ _______________________
__________________________________________________________
10.
Në cilin varg kemi dhanoren etike të shqipes? Ç’i jep ajo vargut ku gjendet? Ç’figurë janë vargjet?
a)Ku ma ke humbur dashurinë? b)Kush ma ka
vjedhur? _____________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
___________________
11.
Margarita përfytyron ekzekutimin e saj. Dalloni antitezën e fuqishme dhe vlerësoni forcën artistike
tëvargut të fundit, të dhënë me një krahasim.“Ah, zbardhi dita! Dit
e fundit!-------------------------------------------------------------------Bota hesht si
varri” ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________
12.
Si është stili i Gëtes në skenën “Burgu”? Epik, lirik apo tragjik-elegjiak? Jepeni me shembuj
përgjigjentuaj. _________________________________________________________________________
_______________ _____________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
___________________________
13.
Ofelia dhe Margarita janë krijesa të dy gjenive, e Shekspirit e para, e Gëtes e dyta, që vdesin parealizuar
ëndrrat e tyre. Krahasojini ato me synimin që të gjeni afrimet dhe dallimet midis tyre dheshkruani një
ese të shkurtër krahasim-
kontrasti. _____________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
_______________ _____________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
___________________________ _________________________________________________________
_______________________________ _____________________________________________________
___________________________________ _________________________________________________
_______________________________________ _____________________________________________
___________________________________________ _________________________________________
_______________________________________________ _____________________________________
___________________________________________________ _________________________________
_______________________________________________________ _____________________________
___________________________________________________________ _________________________
_______________________________________________________________ _____________________
___________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
___ _________________________________________________________________________________
_______ _____________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
_______________ _____________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
___________________________ _________________________________________________________
_______________________________
TEST 2
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Katedralja e Parisit” e Viktor
Hygosëdhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Rrëmbimi i Esmeraldës
Papritur, në çastin kur ndihmësit e xhelatit do të zbatonin urdhërin e dhënë me gjakftohtësi nga z’tni
Sharmoly,ai njeri kapërceu parmakun e galerisë dhe e kapi tërkuzen me këmbë, me gjunjë dhe me duar;
pastaj rrëshqititatëpjetë fasadës së katedrales, si ajo pika e ujit që rrëshqet tatëpjetë një qelqi, rendi te
të dy ndihmësit exhelatit me shkathtësinë e një maceje që bie nga çatia, i rrëzoi ata përdhe me grushtet
e tij të fuqishëm,rrëmbeu me një dorë ciganen, siç rrëmben një fëmijë kukullën, dhe, pasi e ngriti përmbi
kokën e tij, u sul nëkishë, duke sokëllitur me zë buçitës:- Strehim!Kjo u bë me aq shpejtësi, saqë, po të
kishte ndodhur natën, të pranishmit mund ta kishin parë këtë skenë nëdritën e një vetëtime të vetme.-
Strehim! Strehim! – përsëriti turma, dhe duartrokitjet e dhjetëmijë duarve e bënë syrin e vetëm
tëKuazimodos të shndriste nga gëzimi dhe krenaria.Kjo ngjarje e papritur e bëri të dënuarën të vinte në
vete. Ajo hapi qepallat, vështroi Kuazimodon dhe i mbyllishpejt përsëri, si e trembur nga shpëtimtari i
saj.Zoti Sharmoly, xhelatët dhe të gjithë rojtarët shtangën në vend. Brenda mureve të katedrales së Shën
Mërisë edënuara ishte me të vërtetë e paprekshme. Katedralja ishte një strehë e sigurtë dhe te pragu
i saj pritej hovi idrejtësisë njerëzore.Kuazimodo ishte ndalur tani në kubenë e portalit të madh. Shputat e
gjera të këmbëve të tij dukej se shkelninaq fort mbi pllakat e gurta të dyshemesë, sa dhe shtyllat e rënda
romane. Koka e tij e madhe dhe leshtorehumbte midis supeve, si koka e një luani në krifën e gjatë, e cila
i mbulon qafën. Ai po e mbante vajzën etmerruar mbi pëllëmbën e duarve të tij të vrazhda, si ndonjë
copë pëlhurë e bardhë; por e mbante me aq kujdes,saqë dukej sikur kishte frikë se mos e copëtonte, ose
mos e prishte. Do të thoshe se Kuazimodo e ndjente qëajo ishte diçka e brishtë, elegante dhe e
çmueshme, diçka e krijuar jo për duart e tij të ashpra. Herë-herë dukejse ai nuk guxonte ta prekte atë as
me frymën e tij. Pastaj, befas e shtrëngonte në krah, në gjoksin me gunga, sita kishte plaçkë, thesarin e
tij. Kështu e shtrëngon nënna në gji fëmijën e vet. Syri i tij prej ciklopi ulej herë-herë mbi vajzën dhe
i shprehte asaj butësi, ëmbëlsi, dhembshuri, por pastaj ngrihej pak lart duke lëshuarshkrepëtima.
Atëherë gratë qeshnin e qanin, turma brohoriste nga entuziazmi, sepse në ato çaste Kuazimodojaishte
vërtetë i bukur. Po ishte i bukur ky jetim, ky fëmijë i gjetur, ky njeri i neveritur; dhe ai e ndjente veten
tëfortë e të madhërishëm e po e vështronte drejt e në fytyrë shoqërinë, që e kishte dëbuar, por në
punët e së cilësai ndërhynte kaq fuqimisht; e vështronte drejt e në sy drejtësinë njerëzore, tigrave të
së cilës ai i kishterrëmbyer prenë dhe i kishte lënë me gisht në gojë rojtarët, gjyqtarët, xhelatët, tërë
atë forcë të mbretit që ainjeri aq i parëndësishëm e kishte thyer menjëherë.
Ishte vërtetë një gjë prekëse ndihma e dhënë nga një qenie kaq e shëmtuar sa Kuazimodo, një qenie
tjetërfatkeqe e dënuar me vdekje. Kuazimodoja dhe Esmeralda ishin dy njerëz të përbuzur nga natyra
dhe shoqëria;ata ndodheshin në të njëjtën shkallë mjerimi dhe tani po ndihmonin njëri-tjetrin. Ndërkaq,
pas disa minutash, Kuazimodo ngadhënjyes u fut papritmas në katedrale, tok me barrën që kishte
nëkrahë. Turma, e mahnitur prej këtij gjesti trimërie, po kërkonte Kuazimodon me sy nën kubetë e
zymta tëkishës; asaj i erdhi keq që ishte zhdukur aq shpejt njeriu që ajo po brohoriste. Befas ai u duk
prapë te një cep igalerisë së mbretërve të Francës, të cilën e përshkoi duke rendur si i marrë me prenë
e vet në duar dhe dukethirrur: “Strehim!”. Turma prapë shpërtheu në brohoritje. Kuazimodo e kaloi
galerinë dhe humbi përsëri brendanë kishë. Pas pak u duk te platforma e sipërme, duke vrapuar gjithnjë
si i shkalluar me ciganen në krahë dheduke klithur: “Strehim!”.E turma duartrokiste. Më së fundi, ai u
duk për të tretën herë në majë të kullës së këmbanës së madhe dhe prejandej i tregoi me krenari tërë
Parisit vajzën që kishte shpëtuar. Me një zë si bubullimë, që njerëzit vetëm rralllëe herë e dëgjonin dhe
që ai vetë nuk e dëgjonte kurrë, sokëlliu tri herë me furi deri lart në retë:- Strehim! Strehim! Strehim!-
Rroftë! Rroftë! – thërriste populli, dhe kjo britmë e fuqishme që gjëmonte deri në bregun tjetër të lumit,
ehabiti turmën e mbledhur në sheshin Grev si dhe të vetmuarën, që ia kishte qepur sytë trekëmbëshit të
rëndë.
1.
Strehimi i Esmeraldës në Katedrale, për Hygoin, është:a) shprehje e dashurisë për njerëzit e
thjeshtë b) skenë që plotëson kuadrin romantik të veprësc) argument realist për Katedralen si simbol i
mëshirës kristianed) fakt që provon se Hygoi është me heroinën e tij
2.
3.
Kuazimodo e strehon Esmeraldën në Katedrale sepse:a) vetëm atë njeh b) aty ka siguric) e ndiente se
aty nuk vepronte drejtësia njerëzored) shpresonte në ndihmën e mirëkuptimin e arqidhiakut Frolo
4.
6.
7.
Në ç’raport është turma me Kuazimodon? Shpjegoni
atë. _________________________________________________________________________________
________ ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________
8.
Ndiqni sjelljen e Kuazimodos ndaj Esmeraldës. Për ç’gjendje shpirtërore të tij bën fjalë
ajo? _________________________________________________________________________________
________ ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________
9.
10.
11.
Bëni komentin tuaj për fjalinë: “Kuazimodoja dhe Esmeralda ishin dy njerëz të përbuzur nga natyra
dheshoqëria; ata ndodheshin në të njëjtën shkallë mjerimi dhe tani po ndihmonin njëri-
tjetrin.” ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________
12.
13.
Bëni një ese përkufizimi me temë: “Cili është koncepti juaj për të Bukurën te njeriu? Ku e gjeni atë
tëmishëruar në art e në
jetë?” ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
_______________________________________ _____________________________________________
____________________________________________ ________________________________________
_________________________________________________ ___________________________________
______________________________________________________ ______________________________
___________________________________________________________ _________________________
________________________________________________________________ ____________________
_____________________________________________________________________ _______________
__________________________________________________________________________ __________
_______________________________________________________________________________ _____
____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
_______________________________________ _____________________________________________
____________________________________________ ________________________________________
_________________________________________________ ___________________________________
______________________________________________________
TEST 3
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Shtegtimet e Çajld Haroldit” e
Bajronitdhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Në nga episodet heroikë të luftës së popullit spanjoll, ishte mbrojtja e Saragozës. Banorët burra e gr
a embrojtën qytetin e tyre për tetë muaj rresht. Bajroni krijon imazhin e vajzës së butë spanjolle, e cila
bëhet heroinë popullore, “Vajza e Saragozës”.
54.Prandaj u ngrit spanjollja vajzë, e vari Në shelg kitarën, të çkurdisurën,Si trime ngjeshi shpatën e
kalorsitDhe u sul me marshin luftarak në luftë?Ajo që zverdhej nga një shenjë plage,E i fuste datën vaji i
kukuvajës,Tani vështron si ndeshen bajonetat,Si ndrijnë shpatat; mbi kufoma shkonMe çap Minerve atje
ku Marsi do të dridhej.55.Ju që çuditi se dëgjuat ç’bëri,O, po ta njihnit n’orë më të butë,T’i ndinit zënë
e lehtë e t’ëmbël n’odë;T’i shihnit syt’ e zes posi mëndafshi,E flokët me gërsheta gjer te mezi,E shtatin si
selvi, hiret si të Zanës,S’do ta besonit që në SaragozëE priti Gordonin me gaz në buzëDhe u priu shokëve
në gjahun e lavdisë.56.I vluari i bije – nuk ka nge të qajë;Vdes kryetari – del ajo në krye;Të sajët sprapsen
– prap i shtyn në sulm;Armiku thyhet – e ndjek këmba-këmbës;
Kush ia shpagon të vluarit më mirë,Kush kryetarit gjakun, se ajo?Ç’vajzë u jep zemër burrave të
trembur?Kush ju vërsul më rreptë Galit n’ikje,I mundur nga një grua pirgjesh të rrëzuar?57.Po bijë
e Spanjës nuk është amazon,Ka lindur me magjitë e dashurisë;Rivalizon me burrin në përpjekje,Marshon
përkrah me të në ushtri, vërtet,Po zemër e saj i shëmbëllen thëllënxës,Që çukit dorën që i qëllon të
shoqin: Në forcë e butësi qëndron më lartSe grat’ e tjera, të
mësuarat;Edhe ndë mos më e bukur, është mëshpirtmadhe.58.Amori i vu me gisht në
mjekër vulën;Buzët e saj, që çelen për të dhënëTë puthurën, i japin urdhër burritTë bëhet trim pastaj
ta meritojë;Vështrim i saj sa keq i bukur! FebiMë kot e mblesëroi t’ia çarte faqen,Që ndrin më butë prej
së puthurës!Kush do kërkonte nuse në Veri,Të varfëra në shtat, të mekura, të verdha?
59.O vise, që ju do poeti fort,Ku këndoj këngën e mburr bukurinë,Që dhe cinikët s’mund veç ta
pranojnë!Pa matini hyrit’ e haremit tuaj(Që mezi i lini të shijojnë ajrinMos shkojë dashuria atje ku do)Me
syzezat e Spanjës – të mësoniQë gjejmë atje parajsën e profetit,Vajzat e qiellit ëngjëllisht të dashura.
1.
Vajza e Saragozës është:a) një vajzë pa emër e qytetit të Saragozës b) një mishërim i bukurisë femërore
spanjollec) mishërim i heroizmit të popullit spanjolld) përgjithësim i shpirtit artistik të popullit spanjoll
2.
Vajzën e Saragozës Bajroni e përshkruan plotngjyrime:a) romantike-lirike b) romantike-
realistec) romantike-dramatiked) epike
3.
Kënga shpalos hapur:a) idealet liridashëse të Bajronit b) kontrastin mes natyrës dhe trishtimit të
heroitc) prirjen e Bajronit për nga realizmid) qëndrimin e Bajronit ndaj parimeve tëromantizmit
4.
Vajza e Saragozës s’ka emër sepse:a) kështu e quanin të gjithë b) ajo është vajzë me nam për bukurinëc)
përfaqëson bijtë e thjeshtë të popullitd) përfaqëson zakonet, sjelljet dhe traditat spanjolle
5.
6.
Gjeni detajin artisktik me të cilin autori jep botën e pasur të ndjenjave dhe dashurinë për jetën të
vajzës.Gjeni nëntekstin e vargut ku gjendet
detaji. ______________________________________________________________________________
7.
8.
Ndaluni në strofën 55 dhe gjeni figurat dhe detajet me të cilat autori bën portretin e vajzës së
Saragozës. Siështë ky
portret? ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_________________
9.
Ç’vlerë merr viza në katër vargjet e para të strofës 56, ç’dukuri gjeni dhe në ç’raport janë pjesët e
vargut? ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
____________
10.
Krahasoni vargjet 1,2,3,4 me 5,6,7,8,9. Në ç’raport janë midis tyre? Ç’të veçantë kanë ato në
shprehjenfigurative? ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
_______________________
11.
12.
Gjeni vargjet ku poeti sjell figura të tjera grash. Në ç’raport i vë ai ato, lidhur me vajzën e Saragozës?
Ç’tregon kjo për Bajronin?
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_____
13.
14.
15.
16.
Gjeni elementet që autori i merr nga mitologjia. Ç’domethënie ka futja e këtyre elementeve në
këngë? _______________________________________________________________________________
__________ __________________________________________________________________________
_______________ _____________________________________________________________________
____________________ ________________________________________________________________
_____________________
17.
Zgjidhni një nga temat dhe shkruani një ese a) Cili është kuptimi juaj për femrën?me rreth 200 fjalë: b) A
është për ju vajza e Saragozës modeli i femrës? ______________________________________________
___________________________________________ _________________________________________
________________________________________________ ____________________________________
_____________________________________________________ _______________________________
__________________________________________________________ __________________________
_______________________________________________________________ _____________________
____________________________________________________________________ ________________
_________________________________________________________________________ ___________
______________________________________________________________________________ ______
___________________________________________________________________________________ _
_____________________________________________________________________________________
___ _________________________________________________________________________________
________ ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ ________________________________________________________
_________________________________ ___________________________________________________
______________________________________ ______________________________________________
___________________________________________ _________________________________________
________________________________________________ ____________________________________
_____________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
_______________________________________ _____________________________________________
____________________________________________ ________________________________________
_________________________________________________ ___________________________________
______________________________________________________ ______________________________
___________________________________________________________
TEST 4
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Këngët e Milosaos” e De Radës
dhe përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Kënga XVI
Era që e ndreqi motin,fryu nga deti.Te Kodr` e Llumbardhave,lehtë se ç`ma hapi derën,ëmbël më dheli
fytyrëne më reshti gjumin.Milosao : -Më rrofsh, i ftohti veri,që me zgjon e më gëzon!Sa i ka hie
koçimares,kur ia përkul degëzat!Ti s`leve në dhe të huaj.Veriu : - Kur leva të parën herë,dushku u tund te
Pokfilli.-Të bijën e Kollogresëmos e pe nd`ata përrenj?-Dita me diell gëzontë shëndosh e të sëmurë.Me
kitar’, vasha krenareluante me djaln’ e bardhëe i frushullon fustani,gjiri i fryhej, rrotulloheje m`i
shprishej shtekthie m`i flisnin syzit.-Mba tutje, bushtëra erë,se më ngrive eshtërat!
. Veprën
Këngët e Milosaos
mund ta quajmë:a) poemë lirike dashurie b) rrëfim lirikc) poemë dramatiked) rrëfim epik
. Milosaoja është:a) thjesht heroi i veprës b) poeti i fshehur pas heroitc) herë heroi romantik e herë
poeti, të alternuard) heroi i letërsisë arbëreshe, krejt i ndryshëm nga heronjtë e letërsisë së lëvruar
brenda trojeve shqiptare
3.
Në fragment te Milosaoja trazohen në pështjellim ndjenjat e:a) xhelozisë për Rinën e të mërisë ndaj
mjedisit patriarkal b) mallit për atdhe, xhelozisë për Rinën dhe mëshirës për vetenc) adhurimit për
natyrën dhe shqetësimit për fatet e atdheutd) dashurisë, mallit dhe xhelozisë për vashën e zemrës
4.
Raportet e Milosaos me natyrën në fragment janë:a) tipike për heroin romantik b) shprehje të prirjes
realiste të De Radësc) shprehje të mendësive primitive ku njeriu e shpirtëzon natyrën në pamundësi për
të gjetur shpjegime përndodhitë e jetësd) tipike për heroin e letërsisë romantike arbëreshe
5
. Era në fragment është:a) simbol i forcave negative që pengojnë ndjenjën e lirë të heroit
b) një paralelizëm figurativ pohues me vetë gjendjen e heroitc) abstraktja (ndjenjat e trazuara) që
kthehet në konkrete (si lloj metonimie)d) thjesht shpirtëzim i natyrës
më ngrinë eshtrat
”:a) më ngriu gjaku b) më ngrinë këmbëtc) më ngriu shikimid) më ngrinë llogaritë (në bankë)
7.
. Era (e shpirtëzuar) luan rolin e një personazhi në fragment. Ç’lloj personazhi bëhet ajo në raport
meMilosaon? A mbetet njëlloj nga fillimi deri në fund të këngës? A është vërtetë era ajo që e trazon
Milosaon, praera si element
i jashtëm? ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ ________________________________________________________
_________________________________ ___________________________________________________
______________________________________ ______________________________________________
___________________________________________
. Ç’rol luan natyra në 6 vargjet e para? Ç’raport ndërton Milosaoja me të? Gjeni figurat në këto vargje.
Cilaështë tipike për De
Radën? ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
__________________________ __________________________________________________________
_______________________________ _____________________________________________________
____________________________________ ________________________________________________
_________________________________________ ___________________________________________
______________________________________________
10.
Dialogu është mjet tipik i gjinisë dramatike. Pse e përdor De Rada atë në një këngë aq
lirike? ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________
11
. Në fjalët e Erës rrokim një përshkrim të goditur për Rinën (vashën). Me ç’tipare vjen imazhi i saj? A
ka pika takimi ky portret me atë që gdhend poeti në këngën II? Me ç’mjete gjuhësore e bën portretin e
Rinës Era?Ç’figura stilistike
përdoren? ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ ________________________________________________________
_________________________________ ___________________________________________________
______________________________________ ______________________________________________
___________________________________________
12
. Gjeni fjalët onomatopeike që përdor Era dhe thoni ç’i japin ato
vargjeve? _____________________________________________________________________________
____________ ________________________________________________________________________
_________________ ___________________________________________________________________
______________________ ______________________________________________________________
___________________________
14.
. ____________________________________________________________________________________
_____ _______________________________________________________________________________
__________ __________________________________________________________________________
_______________ _____________________________________________________________________
____________________ ________________________________________________________________
_________________________ ___________________________________________________________
______________________________ ______________________________________________________
___________________________________ _________________________________________________
________________________________________ ____________________________________________
_____________________________________________ _______________________________________
__________________________________________________ __________________________________
_______________________________________________________ _____________________________
____________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
_______________________________________
TEST 5
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Xha Gorio” e H. de Balzak dhe
përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
- Të do, Nasi, të do! – thirri xha Gorioi, - e dëgjova me veshët e mi qëpari. Po flisnim për ty dhe ajo më
thoshtese ti ishe e bukur e se ajo ishte e lezetshme!- Ajo! – përsëriti kontesha, - ajo ka një bukuri
të pashpirt.- Mirë se unë qenkam ashtu, - tha Delfina, duke u skuqur, - po ti si je sjellë kundrejt meje? Ti
më ke bërëhasha, më ke mbyllur dyert e të gjitha shtëpive ku kam dashur të shkoj, me një fjalë, ke
përfituar nga çdo rastqë të më bësh të vuaj. A kam ardhur unë, si ti, t’i shkul të gjorit baba nga një mijë
franga e nga një mijë frangagjithë pasurinë e tij dhe ta katandis në këtë ditë? Këtë ke bërë ti, moj motër.
Unë kam ardhur e kam parë tim atëme sa kam mundur, nuk e kam dëbuar dhe s’kam ardhur t’i puth
dorën vetëm kur i kam pasur nevojën. Unë asqë e dija se i kishte prishur për mua ato të dymbëdhjetë
mijë frangat. Ti e di se sa e rregullt jam unë përsa u përket të hollave! Bile edhe dhuratat që më ka bërë
babai, vetë m’i ka bërë, unë s’i kam lypur kurrë.- Ti ishe më me fat se unë: zoti Dë Marsaj ishte i pasur,
dhe ti e zhvatje; i di ato shtigje ti, i di. Gjithnjë e ligë sifloriri ke qenë. Lamtumirë, s’kam as motër, as …-
Pusho, Nasi! – thirri xha Gorioi.- Vetëm një motër si ti mund t’i përsëritë ato që s’i beson më njeri, ti je
kuçedër! – i tha Delfina.- Bijat e babait, pushoni, bijat e babait, se do të vras veten në sy tuaj.- Mirë,
Nasi, po të fal, - tha zonja Dë Nysingen, - ti je fatkeqe. Po unë jam më e mirë se ti. Të më flasëshkështu
në çastin kur unë i kisha marrë në sy të gjitha që të të ndihmoja, bile edhe të hyja në dhomën e
timshoqi, gjë që s’do ta kasha bërë as për vete, as për … Ky është një vazhdim i denjë i të gjitha të zezave
që mëke punuar këto nëntë vjetët e fundit.
- Bijat e babait, përqafohuni, bijat e babait, - thirri ati. – Ju jeni dy engjëj.…- Ah! – vijoi ai duke u ulur, - ju
ma copëtuat zemrën. Po vdes, fëmijët e mi! Më ziejnë trutë, sikur po më delzjarr nga koka. Amani, moj,
rrini urtë, duajeni njëra-tjetrën! Do të më vdisni. Delfinë, Nasi, mjaft tani, që tëdyja kishit të drejtë dhe
që të dyja kishit faj:
Dedel
, - vazhdoi ai, duke e vështruar baroneshën me sy të përlotur,- asaj i duhen dymbëdhjetë mijë franga, le
të përpiqemi t’ia gjejmë. Mos u shikoni kështu. (Ai ra në gjunjë përpara Delfinës). Kërkoji ndjesë asaj,
bëja qejfin babait, - i tha në vesh; - hajde, ajo është më fatkeqe se ti!- E dashur Nasi, - tha Delfina, e
llahtarisur nga shprehja e egër dhe e çmendur që i kishte dhënë dhembjafytyrës së t’et, - bëra gabim,
përqafomë…- Ah! Ju po më hidhni ballsam në zemër, - thirri xha Gorioi. – Po ku t’i gjej të dymbëdhjetë
mijë frangat? Posikur të shkoja bedel?- Ah, baba! – thirrën të dyja vajzat, duke e vënë në mes, - jo, jo.-
Vetëm zoti mund të të shpërblejë për këtë që mendon të bësh, se jeta jonë nuk do të mjaftonte kurrë!
Apo jo, Nasi? – vijoi Delfina.- Përveç kësaj, i dashur atë, kjo do të ishte një pikë ujë në det, - vërejti
kontesha.- Po, atëherë s’u bëka asgjë me gjakun tonë! – thirri plaku, i dëshpëruar. – Unë do të jem robi i
atij që do të tëshpëtojë ty, Nasi! Do të vras një njeri për të. Do të bëj si Votrëni, le të më dënojnë me
punë të detyruar! Do të…Ai pushoi papritur, si t’i kishte rënë rrufeja.- U shkunda! – tha duke shkulur
flokët. – Ah, sikur ta dija se ku të shkoja të vidhja, po është zor edhe të gjeshnjë rast të tillë. Pastaj,
duhen njerëz dhe kohë për të grabitur bankën. Oh, duhet të vdes, vetëm vdekja i lanhallet. S’jam më i
zoti për asgjë, s’jam më baba, jo. Ajo më kërkon, ka nevojë! Dhe unë, varfanjaku, s’kamasnjë dysh. Ah, ti
sigurove për vete të ardhura jetike, o i mallkuar, dhe nuk mendove për vajzat! Domethënënuk i do ato?
Ngordh, ngordh si qen që je! Po unë jam më i lig se qeni, qeni nuk do të sillej kështu! Oh! Koka… po më
zien!
1.
Tema e fragmentit është:a) etja për pasuri b) shthurja e familjesc) degjenerimi morald) hipokrizia e
shoqërisë
2.
3.
4.
Raportin që ka ndërtuar Gorioi me të bijat e shpreh më mirë fjalia:a) Oh, duhet të vdes, vetëm vdekja i
lan hallet. b) S’jam më i zoti për asgjë, s’jam më baba, jo.c) Amani, moj, rrini urtë, duajeni njëra-
tjetrën.d) Delfinë, Nasi, mjaft tani, që të dyja kishit të drejtë dhe që të dyja kishit faj.
5.
Ajo që i shquan vajzat e Gorioit në fragment është:a) dashuria për babanë b) mendjelehtësia dhe
mendjeshkurtësiac) përpjekja për të mos e lejuar tjetrën të fitojë ndaj babaitd) dëshira për
t’u përmbysur e rrokullisur në varfëri së bashku e njëkohësisht
6.
7.
Arsyeja pse vajzat e Gorioit janë katandisur në këtë gjendje do kërkuar te:a) karakteri i dobët dhe i
lëkundur i tyre b) mangësitë në shkollimin dhe në kulturën e tyrec) lidhjet e gabuara që ato bënë me
bashkëshortët e tyre dhe me dashnorët e tyred) materializimin e jetës dhe shthurjen e institucionit të
familjes
8.
Balzaku shquhet për kapjen e pikave dramatike dhe çuarjen e tyre drejt pikave kulmore. Ç’e bën
dramatikkëtë
fragment? ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ 9. Shihni fragmentin ku Gorioi thotë: “U shkunda! … Oh! Koka … po
më zien!” është më tepër dialog apomonolog? Si e gjykon ai veten? Cila është fjalia që bart idenë e
paragrafit? ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ 10. Ku qëndron gabimi i Gorioit ndaj të bijave që bëhet shkak i
tragjedisë së
tij? __________________________________________________________________________________
_______ _____________________________________________________________________________
____________ ________________________________________________________________________
_________________ 11. Krahasoni tonin me të cilin i drejtohen njëra-tjetrës vajzat e Gorioit me tonin
me të cilin u drejtohet Gorioivajzave. Ku qëndron ndryshimi? Ilustroni
përgjigjen. ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ 12. Ç’kuptim kanë fjalët e vizuara në fjalitë e mëposhtme? Ç’figurë
stilistike përbëjnë ato?a) Gjithnjë e ligë si floriri ke qenë! (Anastasia për Delfinën)
b) Ajo! – përsëriti kontesha, - ajo ka një bukuri të pashpirt.13. Ç’e bën hero balzakian Gorioin në këtë
fragment? Arsyetoni në formë eseje përgjigjen e
pyetjes. ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
__________________________ __________________________________________________________
_______________________________ _____________________________________________________
____________________________________ ________________________________________________
_________________________________________ ___________________________________________
______________________________________________ ______________________________________
___________________________________________________ _________________________________
________________________________________________________ ____________________________
_____________________________________________________________ _______________________
__________________________________________________________________
TEST 6
Lexoni me kujdes fragmentin e mëposhtëm shkëputur nga vepra “Zonja Bovari” e G. Flober dhe
përgjigjjuni pyetjeve në vazhdim.
Ideja për të shkuar në shfaqje hodhi rrënjë shpejt në mendjen e Bovarisë, sepse ia tregoi menjëherë së
shoqes, ecila, në fillim nuk e pranoi, duke nxjerrë si shkak lodhjen, jo bezdisjen, jo shpenzimet, mirëpo,
për çudi, Sharlinuk u zbraps, aq keq i ishte tiposur që ky argëtim kishte për t’i bërë mirë… Pastaj, duke
menduar se ajo nuk pranonte për mirësjellje të hollë, Sharli ngulmoi akoma më shumë; kështu që ajo,
meqë ai iu qep keq, më nëfund vendosi të shkonte…Emës i rrahu zemra me të hyrë në korridor. Ajo vuri
buzën në gaz pa dashje me mburrje, duke parë turmën qësulej nga e djathta nëpër korridorin tjetër,
ndërsa ajo ngjitej shkallëve për në lozhat e para. U gëzua si fëmijë qëi shtyu me një gisht dyert e gjera të
veshura me tapiceri; thithi me gjithë mushkëritë erën e pluhurosur tëkorridoreve dhe, kur u ul në lozhë,
e ngrehu trupin me një lirshmëri dukeshe. Ndërkaq u ndezën qirinjtë eorkestrës; nga tavani zbriti
llampadari, duke përhapur, me rrezatimin e faqezave të kristalta, një gëzim të papritur; pastaj hynë njëri
pas tjetrit instrumentistët dhe në fillim nisi një gër-vër e gjatë e basave që gërhisnin,e violinave që
gërvishtnin, e veglave frymore që buçisnin, e flauteve dhe klarinetave që cingëronin. Mirëpo nëskenë u
dëgjuan tri goditje; zunë të binin tamburet, të shoqëruara nga akordet e veglave prej tunxhi dhe
prapa perdes që po ngrihej, u duk një peizazh.Ishte një udhëkryq në një pyll, me një burim në të majtë,
nën hijen e një lisi. Fshatarë e zotërinj me qyrk mbisup, këndonin të gjithë së bashku një këngë gjuetie;
pastaj ia behu një kapiten që thërriste ëngjëllin e së keqes,duke ngritur duart nga qielli, u duk edhe një
tjetër; ata u larguaandhe gjuetarët ia morën këngës përsëri.Ajo (Ema) u gjend sërish në botën e librave
të rinisë, në thellësitë e Uollter Skotit. I dukej sikur dëgjontenëpërmjet mjegullës tingujt e gajdeve
skoceze që përsëriteshin nëpër shqope. Madje, duke e ndjekur me lehtësi
të pashtershme aq sa e derdhte mbi turmë me gjithë atë afsh. Tërë dëshirat e mekura të saj për t’u
treguar mospërfillëse, shuheshin përpara poezisë së rolit që e pushtonte të tërën dhe, e magjepssur prej
atij njeriuskenik, që e bëri për vete me vegullinë e personazhit që luante, ajo u përpoq të përfytyronte
jetën e saj, atë jetëtë bujshme, të jashtëzakonshme, të shkëlqyer, të cilën edhe ajo, në fund të fundit,
mund ta kishte bërë po tëkishte dashur fati. Ata do të ishin njohur, do ta kishin dashur njëri-tjetrin. Ajo
do të ishte udhëtuar bashkë me tënëpër gjithë mbretëritë e Europës, kryeqytet më kryeqytet, duke
marrë pjesë si në lodhjet dhe në krenarinë e tij,duke mbledhur lule që do t’i hidhnin atij, duke ia
qendisur vetë kostumet; pastaj çdo mbrëmje, ulur në fund tënjë lozhe, do të priste me gojë hapur
shfrehjet e atij shpirti, që do të këndonte vetëm për të. Ai do ta shihte qënga skena, ndërsa ishte duke
luajtur. Por befas, sa s’u marros; ai po e shihte, kjo ishte me siguri. Asaj i vinte tëvraponte e të hidhej
drejt e në krahët e tij, që ta mbronte fuqia e tij, si në mishërimin e vetë dashurisë, dhe t’ithoshte, t’i
bërtiste: “Rrëmbemë, merrmë me vete e t’ia mbathim! Për ty, për ty e kam gjithë afshin e shpirtitdhe
gjithë ëndrrat e mia!”Perdja u ul.
1.
Ema Bovari është gruaja që:a) përbuz tërë botën e i kundërvihet asaj b) vuan nga mungesa e dashurisëc)
i jepet vesit pa vetëdijed) s’di ç’kërkon nga bota e njerëzit
2.
E keqja Emës i vjen nga:a) besimi i tepruar që kishte tek ëndrra për një dashuri të madhe b) Sharli që
s’arrinte ta kuptonte të shoqenc) gënjeshtrat që i bëri natyrën e dytë të vetënd) paaftësia për
të parashikuar pasojat e veprimeve që bënte
3.
Provinca ku jeton është për Emën:a) këndi i qetë që ka ëndërruar në netët e bukura rinore b) vendi ku
thërmohen e vdesin ëndrrat më të bukura
c) vendi nga ku mund të niset e të sulmojë majatd) vendi ku atë e ka hedhur fati, të cilin ajo s’ka forcë ta
kundërshtojë
4.
Në fragment Ema vazhdon të jetë:a) gruaja e pakënaqur nga martesa b) femra e zhgënjyer nga jetac)
femra romantike që nuk del dot nga ëndrra, pavarësisht zhgënjimeved) gruaja romantike që sfidon
provincën
5.
Në këtë fragment Sharli shfaqet:a) i dashuruar e plot butësi ndaj Emës b) mediokër, mendjelehtëc)
bashkëshorti që vë në provë ndjenjat e gruasd) mjeku që e sheh gruan si paciente që ka nevojë për të
6.
Në raport me personazhet Floberi:a) ndërhyn drejtpërdrejt në jetën e tyre b) mban distancë të madhe
ndaj tyrec) qëndron i paanshëmd) e njëjtëson veten me personazhet e tij7. Pasi ta keni lexuar me
vëmendje fragmentin, thoni ç‘është për secilin në veçanti (për Emën dhe Sharlin)shfaqja qëata po
shohin? ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
_____________________ 8. Me ç’tipare shfaqet Ema në fragment? A ka ndryshuar ajo, apo ka mbetur
siç ka qenë? (Jemi në fund të pjesës së dytë të veprës me tri pjesë.) Ilustroni mendimet tuaja.
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
__________ 9.A na parapërgatit Floberi në fragment për tragjedinë (e mundshme) e mëvonshme?
Nëse po, cilat janëshenjat paralajmëruese të saj?
Ilustroni. _____________________________________________________________________________
____________ ________________________________________________________________________
_________________ ___________________________________________________________________
_________________ 10. Cilat janë fjalët kyçe në pasazhin “…ajo u përpoq të përfytyronte…. Perdja u
ul.”? Pse Ema e ndien sinevojë të domosdoshme
të ëndërruarit? ________________________________________________________________________
_________________ ___________________________________________________________________
______________________ ______________________________________________________________
___________________________ _________________________________________________________
______________________________ 11. Duke ndërruar vetë Floberi na bën të dëgjojmë zërin e
brendshëm të Emës: “Rrëmbemë, merrmë me vete et’ia mbathim!” Cila është domethënia e këtyre
fjalëve? Ç’ton i përshkon ato? Si janë shprehur nga
anagjuhësore? _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
__________________________ __________________________________________________________
___________________________ 12. Nisur nga fragmenti a është Ema për ju jashtë kohës dhe realitetit
ku jeton apo është pjesë e tyre? Është keqtë ëndërrosh? A ushqeni dhe ju iluzione për lumturinë
tuaj? ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
______________________________
15.
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
________________________
TEST 7
Lexoni fragmentin dhe testoni njohuritë tuaja duke iu përgjigjur pyetjeve të mëposhtme.Mitia, Mitia! Po
kjo ç’ishte? Unë atë e kam dashur! – i foli me pëshpërimë të nxehtë. – Kaq shumë e kamdashur, gjatë
atyre pesë vjetëve e kam dashur, tërë atë kohë! Po cilin paskam dashur atë apo mllefin tim?Jo,atë! Ah,
atë! Gënjej kur them se kam dashur mllefin tim, vetëm mllefin e jo atë! Mitia, po atëherë isha
vetëmshtatëmbëdhjetë vjeçe, dhe ai atëherë me mua tregohej aq i dashur, aq gazmor, më këndonte
këngë…Apo mëështë dukur ,mua, budallaqes, se më donte…Kurse tani! O Zot! (…)Oh, Mitia! Çfarë turpi!
Sa turp më vjen! Të mallkuar, të mallkuar qofshin këto pesë vite!Dhe përsëri u la në lot, por nuk e lëshoi
nga duart e saj dorën e Mities, ia shtrëngonte fort e më fort.Prit, Mitia, mos ik, dua të të them një fjalë, -
tha me pëshpërimë të nxehtë dhe e ngriti fytyrën për ta parë samë mirë. – Më thuaj tani unë cilin
dashuroj? Është një njeri që e dashuroj, cili është? Ja ma thuaj! – Në sytë e buhavitur nga lotët i lodroi
buzagazi i lehtë, drithërues, sytë i shkëlqyen në gjysmë errësirë. – Pak më parë hyrinë këtë dhomë një
sokol, tak, ma bëri zemra, kur e pashë. “Budallaqe je, ja cilin dashuron!”- më tha zemra.Hyre ti dhe
gjithçka u ndriçua. “Po ky pse sheh kështu i frikësuar?” – e pyeta veten. Se ti vërtet dukeshe itrembur, të
kishte hyrë frika në palcë, fjalët mezi i nxirrje nga goja. (…) A do të më falësh, Mitja? Hë do të mëfalësh?
Më do? Hë, më thuaj, më do?U ngrit, e kapi fort me të dyja krahët nga supet. Mitia i heshtur nga
entuziazmi e shihte në sy, në faqe, në buzë…Pastaj e përqafoi dhe eputhi, e puthi gjatë dhe fort.Do të
më falësh, që u solla keq? Nga mllefi u solla ashtu, i mundova të gjithë. Edhe plakushin e gjorë ngamllefi
e torturova, e luajta mendsh…Ti më puth, më puth fort, ja kështu. Në më do, dua të më duash
me gjithëshpirt! Do të jem skllavja jote, Mitja, për tërë jetën! Është kënaqësi të jesh skllave!...Më puth!
Më rrih, po
deshe, ma merr shpirtin, bëj me mua ç’të të shkrepë në kokë…E di që e meritoj torturën…Prit! Pastaj!
Kështunuk dua…- e shtyu papritur nga vetja.- M’u hiq sysh, Mitka, tani dua të pi, të dehem, të kërcej…
Dua, dua!U shkëput nga krahët e tij, doli nga vendi prapa perdes. Mitia doli pas saj. “Të bëhet ç’të
bëhet! Për një minutëtë vetme, gati jam gjithë botën ta fal!” – i vegoi Mities në mendjen e ndezur.
Grushenka vërtet e rrëkëlleu mefund një gotë plot me shampanjë dhe u trullus. U ul në kulltukun ku qe
ulur dhe më parë dhe qeshi engazëllyer. Faqet i digjeshin, buzët iu ndezën prush, sytë iu përshkënditën,
e tërë qenia e saj të joshte.A më ndjeve qëparë si të putha, kur po dremisje? – i belbëzoi. – Tani jam e
dehur…Po ti i dehur je? Po Mitia pse nuk po pi? Mitia, ti pse nuk pi? Unë e ktheva me fund, kurse ti nuk
po pi…I dehur jam! Edhe pa pirë jam i dehur…Nga ti jam i dehur…Tani dua të dehem edhe me verë. – E
piu dhe njëgotë dhe, u deh menjëherë, ndërsa deri para kësaj ishte esëll, ishte krejt i vetëdijshëm për
këtë. Tani gjithçka poi vinte vërdallë, ishte si në jerm. Vente dhe vinte nëpër dhoma, qeshte, fliste me të
gjithë, por gjithçka e bënte pa qenë në vete. Vetëm një ndjenjë fikse, përvëluese, aq fort përndjekëse
nuk i ndahej për asnjë çast, i rrinte “sithëngjill përvëlues në shpirt”, kujtoi më pas. I afrohej Grushenjkës,
i qëndronte pranë, nuk ia ndante sytë, edëgjonte ç’thoshte…Kurse ajo u bë fjalëshumë. (…)Mitia jepi
ndopak para, - i tha Grushenjka. – Dhuroja, është i varfër. Ah, këta të varfrit, të përbuzurit!...E di,Mitia,
që do të mbyllem në manastir? Vërtet, do të shkoj një ditë. Sot Aliosha më tha disa fjalë, që nuk do
t’iharroj kurrë, gjatë gjithë jetës do t’i kujtoj…Po…Tani, eja të kërcejmë. Në manastir nesër, tani të
kërcejmë!Dua të dëfrej e shfrenuar, e ç’të keqe ka këtu? Zoti do të më falë, o njerëz të mirë! Sikur të
isha Zot, do t’i faljatë gjithë: “Të dashurit e mi, mëkatarët e mi, që sot e tutje jeni të falur të gjithë!”
Kurse vetë do t’u kërkoja faljetë tjerëve: “ Më falni, o njerëz, mua mendjelehtën!” E di që jam egërsirë,
por t’i falem Zotit, dua. Jam nga atoqë ia zgjas mëkatarit që digjet në ferr bishtin e qepës! Një bishë si
unë kërkon të lutet! Mitia, mos i ndalo, le tëvallëzojnë! Njerëzit janë të mirë, të gjithë sa janë në botë
janë të mirë, pa asnjë përjashtim. Është mirë të rroshnë këtë botë. Ndonëse jemi të liq, po jemi të mirë,
jemi dhe të liq dhe të mirë…Ejani, afrohuni, dua t’ju pyes përse jam kaq e mirë? Se unë jam e mirë, jam
shumë e mirë…Vërshonte vala e dehjes…U ngrit t’ia merrtevalles. Iu morën këmbët.Mitia, mos më lërë
të pi më, edhe po të kërkoj të pi, mos më jep. Vera nuk ta qetëson shpirtin…
1.
Dostojevski është përfaqësues i letërsisë:a)natyraliste b)realistec)simbolisted)moderne
2.
3.
Ideja kryesore në roman është ideja e:a)pajtimit midis njerëzve b)pajtimit me Zotinc)përtëritjes
shpirtërore të njeriutd)mohimit të botës së ndërtuar keq
4.
Grushenka në roman është:a)thjesht një femër e lëshuar b)një vajzë e bukur e mendjelehtë që do veç
kënaqësi e argëtimc)femra viktimë e rivalitetit atë-bir d)femra e fyer dhe e poshtëruar që sheh tek
vuajtja rrugën e shpëtimit shpirtëror
5.
Heroinë të Dostojevskit Grushenjkën e bën:a)shfaqja hapur e ndjenjës b)karakteri i gjallë dhe plot
jetëc)dëshira për ta gëzuar jetënd)dëshira për të vuajtur
6.
7.
8.
Nga mënyra si e shfaqin veten Grushenjka dhe Mitja, heronjtë e Dostojevskit ngjasojnë me tëShekspirit,
thotë kritika. Cila është kjo mënyrë? Në ç’momente realizohet ajo? Ilustroni mendimin
tuaj. _________________________________________________________________________________
________ ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________
10.
Si është dashuria e Grushenjkës për Mitjan? A ngjason ajo me dashurinë e Esmeraldës për Febysin,
medashurinë e Margaritës për Faustin apo me atë të Emës për Leonin e Rodolfin. Argumentoni
përgjigjentuaj.
_____________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_________ ___________________________________________________________________________
______________ ______________________________________________________________________
___________________ _________________________________________________________________
________________________ ____________________________________________________________
_____________________________ _______________________________________________________
__________________________________ __________________________________________________
_______________________________________
11.
Mitja ka ardhur aty pasi ka kryer një krim (edhe pse s’ishte kriminel). Në emër të kujt, të çfarë gjëje u bë
Mitja vrasës? Gjeni fjalinë që e pohon këtë dhe formuloni idenë e Dostojevskit për këtë.Vrasës në emër
të:_________________________________________________________________________ Fjalia që e
pohon:__________________________________________________________________________ Ideja
e Dostojevskit:_______________________________________________________________________
12.
Dostojevski “hyn e del” tek Grushenjka dhe Mitja, herë i vëren nga jashtë, herë nga brenda. Ç’synon
tëarrijë me këtë mënyrë të shikuari? Përgjigjuni pyetjes pasi të keni gjetur, së paku, nga një rast
përsecilin
personazh. ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________ __________________________________________________________________
_______________________ _____________________________________________________________
____________________________ ________________________________________________________
_________________________________
13.
Si është sintaksa e këtyre fjalive? A i përshtatet ajo momentit dhe gjendjes shpirtërore të Grushenkës“A
do të më falësh, Mitja?A do të më falësh? Më do? Hë, më thuaj, më
do?” _________________________________________________________________________________
________ ____________________________________________________________________________
_____________ _______________________________________________________________________
__________________
14.
“Më mirë të jesh viktimë se sa vrasës.” Ku e gjejmë të shprehur këtë ide të Dostojevskit në fjalët
eMitjas? Gjejeni fjalinë, thoni si është ndërtuar ajo; në cilin grup fjalësh bie theksi logjik i mendimit?Kush
flet në
të? __________________________________________________________________________________
_______ _____________________________________________________________________________
____________ Fjalia
ilustruese:___________________________________________________________________________ T
heksi logjik i
mendimit:____________________________________________________________________ Kush flet?
________________________________________________________________________________
15.
Bëni një tekst përshkrues /shpjegues ku ta përfytyroni Grushenjkën si modele të një reklame apo
spoti publicitar. Si do ta paraqitnit portretin e saj? Për çfarë do të fliste kjo reklamë, çfarë do të
reklamonte?Vërini asaj një
diçiturë. ______________________________________________________________________________
___________ _________________________________________________________________________
________________ ____________________________________________________________________
_____________________ _______________________________________________________________
__________________________ __________________________________________________________
_______________________________ _____________________________________________________
____________________________________ ________________________________________________
_________________________________________ ___________________________________________
______________________________________________ ______________________________________
___________________________________________________ _________________________________
________________________________________________________
TEST 8
Lexoni poezinë e mëposhtme shkruar nga Sh. Bodëleri dhe testoni njohuritë tuaja duke iu përgjigjur
pyetjeve.
Splin (Spleen)
Kur qielli i rëndë e i ulët peshon si saç,Mbi trurin mërzimadh të mposhtur nga lëngata,E kur nga kupa e
tij sheshuar e bërë rrafsh,Buron një ditë e zezë më e zymtë se nata;Kur toka është qeli përplot me
lagështirë,Ku Shpresa, si lakuriq nate, përpëlitet,Duke rrahur muret me krahë krejt të mpirë,E për tavane
tërë myk koka i sfilitet;Kur shiu, duke hedhur litarë të stërgjatë,Hekurat e një burgu të paanë imiton,E
kur një lukuni merimangash përnatë,End rrjeta të kobshme në palcë të trurit tonë,Këmbanat delikate
befas i kap tmerri,Dhe lëshojnë në qiell një piskamë lemeri,Si shpirtra endacakë arratisur nga ferri,Që ia
marrin kujës me kryeneçësi.Dhe korba pendësterrë, pa tam-tam as muzikë,Parakalojnë përzishëm në
shpirtin gjithë mërzi;E mundur, Shpresa qan dhe Ankthi tiranik,Mbi kokën e ulur ngul flamurin e zi.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Splin
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
8.
9.
Poeti konverton detajet konkrete në abstrakte. Gjeni dhe i shpjegoni ato. (3-4
detaje). ______________________________________________________________________________
_______ _____________________________________________________________________________
_______
10.
Si simbolist Bodëleri gjen korrespondenca mes fjalëve dhe ngjyrave. Cila ngjyrë sundon?Pse
ajo? _________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_____
11.
Fjala
Shpresë
përdoret dy herë. Në ç’raporte e vendos atë poeti në secilin
rast? ________________________________________________________________________________
_____ _______________________________________________________________________________
_____
12.
Splin
13.
Poeti shquhet për ndjeshmëri të skajshme shqisore dhe forcë të jashtëzakonshme perceptuese e
imagjinative. Si dhe ku e gjejmë të shprehur këtë të vërtetë në këtë
poezi? _______________________________________________________________________________
______ ______________________________________________________________________________
_______
14.
Idenë e burgut poeti e jep dy herë. Gjeni vargjet, figurën dhe i shpjegoni
ato. _________________________________________________________________________________
____ ________________________________________________________________________________
_____
15.
Si shfaqet koncepti i
palimpsestit
16.
Ç’ju shkakton mërzia? A e provoni shpesh atë? Nga se ju shkaktohet? (mund të krahasoniveten me
Bodëlerin)
TESTONI NJOHURITË FORMË VETËVLERËSIMI
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Suksese!