Throwback

ประวัติศาสตร์และอารยธรรมจีน เบืองต้น
(ต่อ)

Aj.Form
Aj.Form
 ราชวงศ์โจวตะวันตก

* ศูนย์กลางความเจริญอยูเ่ มืองซีอาน มณฑลส่วนซี

พระเจ า โจวอู ห วั ง
ราชวงศ์โจวแบ่งออกเปน 2 ช่วง หลั ง จากที่ อู ห วั ง ผู นํา รั ฐ โจวสามารถโค น ล ม ราชวงศ ซ างได สํา เร็ จ
อู ห วั ง ก็ ไ ด ส ถาปนาราชวงศ โ จวปกครองแทน โดยมี เ มื อ งหลวง
ราชวงศ์โจวตะวันตก อยู ที่ เ มื อ งซี อ าน และเป น ปฐมกษั ต ริ ย ร าชวงศ โ จว พระนามว า
"พระเจ า โจวอู ห วั ง "
* ศูนย์กลางความเจริญอยูเ่ มืองซีอาน มณฑลส่วนซี
โจวอู ห วั ง ได ทํา การปฏิ รู ป การปกครองใหม ทั้ ง หมด ทั้ ง การใช
ราชวงศ์โจวตะวันออก ระบบศั ก ดิ น า(Feudal System)เพื่ อ กํา หนดชนชั้ น ของคนใน
สั ง คม รวมไปถึ ง การแบ ง อาณาจั ก รให เ ป น แคว น นครรั ฐ
* ศูนย์กลางความเจริญอยูเ่ มืองลัวหยาง มณฑลเหอหนาน
โจวอู ห วั ง ทรงหวาดระแวงว า เหล า ผู นํา ในแต ล ะแคว น รั ฐ หรื อ ที่
ยุคชุนชิว 春秋
* เราเรี ย กว า "อ อ ง" นั่ น อาจคิ ด คดทรยศ และอาจเป น ป ญ หาใน
ภายภาคหน า ได
ยุคจันกัว 战国 จึ ง ทรงแต ง ตั้ ง เชื้ อ พระวงศ ข องราชวงศ โ จว(เป น คนแช "จี " )
* ไปครองตํา แหน ง อ อ งในแต ล ะรั ฐ เพื่ อ เป น การสร า งและถ ว ง
ดุ ล อํา นาจ รวมไปถึ ง ควบคุ ม นครรั ฐ เหล า นั้ น ได นั่ น เอง
Aj.Form
 โจงกงเดินทัพตะวันออก
周公东征
การทีพระเจ้า "โจวอู ่หวัง"
ทรงปราบพระเจ้าโจ้วลง
ได้นน
ั ถึงแม้วา่ จะล้มการ
ปกครอบราวงศ์ซง ั ลงได้
แต่อิทธิพลก็ยง ั อยู่
หลังรบกันนาน 3 ป
โจวกงก็ได้ปราบกองทัพอิน
ซึงนําโดยอู ่เกิงได้สาํ เร็จ
และประหาร อู ่เกิง, กว่านซู
รวมถึงเนรเทศไช่ซู
ทําให้แคว้นเล็กๆทางตะวัน
ออกทีแข็งข้อให้อยูใ่ นความ
สงบ
Aj.Form
พระเจ้าโจวอู ่หวังได้ทรงส่งน้อง
ชายสามคน คือ กว่านซู ่ ไช่ซู และ
ฮัวซู ไปเปนผูต้ รวจสอบนําราษฎร
ชาวโจวไปตังหลักแหล่งทีเมือง
อินและบริเวณใกล้เคียง เพือจะ
ได้สอดส่องอู ่เกิง
โจวกงได้อธิบายเรืองทังหมด
ให้ขุนนางและโจวเฉิงหวัง
เพือคลายความระแวง
และได้เดินทัพไปรวบรวม
แคว้นต่างๆ และปราบ
กองทัพทีอยูท่ างตะวันออก
โจวอู ่หวังสินพระชนม์
หลังปราบซังไปแล้ว 2
ป จึงได้แต่งตัง "ซ่ง"
โอรสของพระอง์ขนเปน ึ
กษัตริยน ์ าม "เฉิงหวัง"
เมือ "กว่านซู"่ และ "ไช่ซ"ี
ทราบดังนัน จึงไม่พอใจ คิด
ว่าโจวกงคิดแย่งบัลลังก์
ฝายอิทธิพลเก่าของซังจึง
ฉวยโอกาสร่วมมือกับกว่านซู ่
และไช่ซี ก่อจราจลขึน
เฉิงหวัง ขณะนันมีอายุ
เพียง 13 พรรษา จึงไม่
สามารถปกครอบบ้าน
เมืองได้ "โจวกง" จึงได้ขน
ึ
เปนผูส
้ าํ เร็จราชการ
เมือ "กว่านซู"่ และ "ไช่ซ"ี
ทราบดังนัน จึงไม่พอใจ คิด
ว่าโจวกงคิดแย่งบัลลังก์
ฝายอิทธิพลเก่าของซังจึง
ฉวยโอกาสร่วมมือกับกว่านซู ่
และไช่ซี ก่อจราจลขึน
 นางเปาสี รอยยิมล่มเมือง
ครันถึ ง รัช สมัย ของโจวอิ ว หวาง( 周幽王) กษัตริย์รชั กาลที 12 ของราชวงศ์โจว
ทรงลุ่ม หลงนางเปาสี( 褒姒) พระมเหสีเปนอย่างมาก
แต่ น างเปาสีเ ปนคนที ยิมและหัว เราะได้ ย ากมาก
โจวอิ ว หวางจึง ประกาศว่า ผู้ ใ ด ที สามารถทํา ให้น างเปาสียิมและหัว เราะได้ จะมอบทองให้พัน ตํา ลึ ง
เหล่ า ขุ น นางกั ง ฉิ น จึง ออกอุ บ ายว่า ให้จุ ด พลุไ ฟที หน้ า เมือ งซีอ าน แกล้ ง ว่า มีข้า ศึ ก โจมตี เ มือ งหลวง
เมือรู ว้ ่า โจวถูก โจมตี เหล่ า อ๋ อ งทั งหลายในแต่ ล ะรัฐ ก็ จ ะยกทั พ มาช่ว ย
และก็ เ ปนจริง ตามที คาดไว้ เหล่ า บรรดาอ๋ อ งก็ ย กทั พ มาช่ว ยจริง ๆ โจวอิ ว หวางและนางเปาสี
เมือเห็น กองทั พ อยู่ห น้ า เมือ ง นางเปาสีก็ ยิมและหัว เราะอย่า งถูก ใจ
โจวอิ ว หวางจึง มอบรางวัล ให้แ ก่ ขุ น นางเหล่ า นั น ส่ว นบรรดาอ๋ อ งก็ รู ส
้ ึก ขายหน้ า
และเอื อมระอากั บ โจวอิ ว หวางอย่า งหนั ก
ไม่น านนั ก กองทั พ จากรัฐ เซิน ( 伸)รวมไปถึงพวกชนเผ่ายกทัพบุกซีอานจริงๆ
โจวอิ ว หวางสังให้ยิง พลุไ ฟแจ้ง ศึ ก ก็ ไ ม่มีอ๋ อ งรัฐ ใดมาช่ว ยราชสํา นั ก โจวเลย
สุด ท้ า ยซีอ านก็ แ ตก โจวอิ ว หวางถูก สัง หาร และนางเปาสีถูก จับ กุม
ต่ อ มาเหล่ า อ๋ อ งแต่ ล ะรัฐ ก็ ร วมกํา ลั ง และสามารถกู้ซีอ านได้ สาํ เร็จ
จากนั นจึง อั ญ เชิญ โจวผิ ง หวาง( 周平王) พระราชโอรสของโจวอิวหวาง
เปนกษั ต ริย์โ จว
โจวผิ ง หวางได้ ย้า ยเมือ งหลวงจากซีอ าน ไปที เมือ งลั วหยาง
และเรีย กยุ ค นี ว่า "ราชวงศ์ โ จวตะวัน ออก" ส่ว นราชวงศโจวก่ อ นซีอ านแตก
เรีย กว่า "ราชวงศ์ โ จวตะวัน ตก"นั นเอง
Aj.Form
 ราชวงศ โ จวตะวั น ออก ( 东周)
ราชวงศ์โจวตะวันออก เมื อ งหลวง:ลั่ ว หยาง
กษั ต ริ ย อ งค แ รก : โจวผิ ง หวาง
* ศูนย์กลางความเจริญอยูเ่ มืองลัวหยาง มณฑลเหอหนาน
กษั ต ริ ย อ งค สุ ด ท า ย : โจวนั น
ยุคชุนชิว 春秋
* หลั ง จากที่ โ จวผิ ง หวางขึ้ น เป น กษั ต ริ ย ร าชวงศ โ จว และย า ยเมื อ ง
หลวงมาที่ ลั่ ว หยางแล ว
ยุคจันกัว 战国 นั บ ตั้ ง แต ส มั ย พระองค เ ป น ต น ไป อ อ งเจ า นครรั ฐ ต า งๆ ก็ ไ ม ข อ
* เป น ส ว นหนึ่ ง ของราชสํา นั ก โจวจึ ง ขอเป น รั ฐ อิ ส ระ
นั บ แต นั้ น เป น ต น มาราชวงศ โ จวก็ ไ ม ส ามารถควบคุ ม นครรั ฐ ต า งๆ
ได อี ก ต อ ไป
ยุ ค ราชวงศ โ จวตะวั น ออกนี้ ก็ เ ป น ยุ ค ที่ มี เ หตุ ก ารณ ใ น
ประวั ติ ศ าสตร จี น คื อ สมั ย ชุ น ชิ ว และสมั ย จั้ น กั๋ ว หรื อ เลี ย ดก ก
และสุ ด ท า ยราชวงศ โ จวตะวั น ออก ก็ อิ๋ ง เจิ้ ง แห ง รั ฐ ฉิ น หรื อ ที่
รู จั ก กั น ในนาม จิ๋ น ซี ฮ อ งเต (พระเจ า ฉิ น สื่ อ หวงตี้ ) เจ า รั ฐ ฉิ น โค น
ล ม สํา เร็ จ พร อ มกั บ การที่ ฉิ น สื่ อ หวงรวบรวมนครรั ฐ ทั้ ง หลาย ให
เป น ป ก แผ น และก อ ตั้ ง ราชวงศ ฉิ น ในเวลาต อ มา

Aj.Form
 ยุคชุนชิว
春秋
Aj.Form
 Spring and Autumn Period
ในช่วงต้นของยุคชุนชิว มีแคว้นท้งหมด 100 กว่าแคว้น แต่ละแคว้นได้เปดศึกรบราฆ่าฟนกันแย่งชิงดิน
แดนและประชากร เกิดความวุ น ่ วายเปนอย่างมาก บรรดาแคว้นทีมีอํานาจมากได้ทําการรวมแคว้นเล็กๆ ที
ไม่มอ
ี ํานาจอย่างต่อเนือง และพยายามแย่งเชิงอํานาจมาหราช
ในยุคชนชิวมีมหาราชตามลําดับก่อนหลังคือ
1. พระเจ้าฉีหวนกง แต่ก็มค
ี นกล่าวว่า "ห้ามหาราชาแห่งยุคชุนชิว"
หมายถึง
2. พระเจ้าซ่งเซียงกง พระเจ้าฉีหวงกง
3. พระเจ้าจินเหวินกง พระเจ้าจินเหวินกง
4. พระเจ้าจินมูก
่ ง พระเจ้าฉู่จวงหวัง
พระเจ้าเหอหลี แหล่งแคว้นอู ๋
5. พระเจ้าฉู่จวงหวัง พระเจ้าโกวเจียน แห่งแคว้นเยว่
ทางประวัติศาสตร์เรียกว่า "ห้ามหาราชาแห่งยุคชุนชิว"

Aj.Form
 ที่ ม าของชื่ อ ยุ ค นั้ น มี ก ารคาดเดาว า เกิ ด จากชื่ อ ตํา ราบั น ทึ ก
เหตุ ก ารณ ข องขงจื้ อ
โดยขงจื้ อ ได เ ปรี ย บนครรั ฐ ทั้ ง หลาย ว า เปรี ย บเสมื อ นกั บ ฤดู ก าล ที่
มี ทั้ ง เกิ ด ทั้ ง สิ้ น สุ ด และหมุ น เปลี่ ย นผั น แปร ไปตามวั ฏ จั ก ร

จุ ด เริ่ ม ต น หลั ง จากที่ ร าชวงศ โ จวตะวั น ตกถู ก โค น แล ว โจวผิ ง หวางตั้ ง
ราชวงศ โ จวตะวั น ออก โดยย า ยเมื อ งหลวงมาที่ ลั่ ว หยางนั้ น
ทํา ให อํา นาจของราชสํา นั ก โจวที่ จ ะควบคุ ม นครรั ฐ ต า งๆนั่ น ก็ ค อ ยๆเสื่ อ ม
ถอยลง เพราะมี ส าเหตุ จ ากเหล า บรรดาอ อ ง ในแต ล ะรั ฐ เริ่ ม ที่ จ ะตั้ ง ตั ว
เป น อิ ส ระ และหมายที่ จ ะเป น ใหญ ใ นดิ น แดน จึ ง เกิ ด ศึ ก ระหว า งรั ฐ ขึ้ น

Aj.Form
Aj.Form
 แคว้นฉี เปนแคว้นทีรํารวยทางตะวันออกในยุคชุนชิว พระเจ้าฉีหวนกง ( )เจ้าแคว้นฉี⻬桓公
มอบหมายให้เสนาบดีก่วนจ้ง ( 管仲
)แก้ไขปรับปรุงระบบการปกครองภายใน ทําให้แคว้นฉีเข้ม
แข็งขึน
尊王攘夷
อีกทังยังดําเนินกุศโลบายเรียกร้องให้ 'พิทักษ์โจว ปราบอี' ( )
นันคือพิทักษ์ราชสํานักโจวและร่วมมือปราบปรามชนเผ่านอกจงหยวน อาทิเช่น ร่วมมือกับแคว้นเอียน
戎 狄
ปราบชนเผ่าหรง ( ) หรือร่วมมือกับแคว้นต่าง ๆ หยุดยังการรุกรานของชนเผ่าตี ( )เปนต้น

นอกจากนี แคว้นฉียง 鲁 宋 郑 陈 卫 许
ั ร่วมกับแคว้นหลู่( )ซ่ง( )เจิง( ) เฉิน ( )เว่ย( )สวี ( )และเฉา
曹
( ) ยกทัพปราบแคว้นฉู่ ( ) 楚
เพือทวงถามบรรณาการให้กับราชสํานักโจว แต่เดิมแคว้นฉู่มก ี ําลังทหารทีเข้มแข็ง
แต่เมือต้องเผชิญหน้ากับการศึกปแล้วปเล่า อีกทังระย่อต่อความฮึกหาญของฉีหวนกง จึงได้แต่
ยอมทําสัญญาสงบศึก
หลังจากนัน ฉีหวนกงก็เรียกชุมนุมบรรดาเจ้าแคว้นต่าง ๆอีกหลายครัง ราชสํานักโจวก็สง ่ ตัวแทน
เข้าร่วมการชุมนุมด้วย ยิงเปนการเสริมสร้างอํานาจบารมีให้กับฉีหวนกงกลายเปนผูน ้ าํ ในดินแดน
จงหยวน(ทีราบตอนกลาง)

Aj.Form
 เมือแคว้นฉีเปนใหญ่ในดินแดนจงหยวน แคว้นฉู่ซงจึ
ึ งได้แต่ขยายอํานาจลงไปทางตอนใต้
เมือสินฉีหวนกงแล้ว แคว้นฉีเกิดการแย่งชิงอํานาจภายใน เปนเหตุให้อ่อนแอลง แคว้นฉู่จง
ึ
ได้โอกาสขยับขยายขึนเหนือมาอีกครัง
ซ่งเซียงกง( 宋襄公)เจ้าแคว้นซ่งคิดจะสืบทอดตําแหน่งผูน้ าํ จงหยวนแทนฉีหวนกง จึงเข้า
ต่อกรกับแคว้นฉู่ สุดท้ายแม้แต่ชวี ต
ิ ก็ต้องสูญสินไป
แคว้นพันธมิตรทีเคยอยูภ
่ ายใต้การนําของแคว้นฉี
鲁
อาทิ แคว้นหลู่ ( ) ซ่ง 宋)เจิง(郑)เฉิน (陈)ไช่ (蔡) สวี (许)เฉา (曹) เว่ย (卫)เปนต้น
ต่างก็พากันหันมาเข้าร่วมเปนพันธมิตรกับแคว้นฉู่ (楚)แทน
อํานาจของรัฐฉีถดถอยลง สลับกับรัฐฉู่ทีมีอํานาจมากขึน ฉู่จ วงหวัง ( 楚庄王 )
ี ํานาจสูงสุดในสมัยของ ฉู่จวงหวัง ( 楚庄王 )
รัฐฉู่มอ

ซ่ง เซีย งกง( 宋襄公)

Aj.Form
ในขณะทีแคว้นฉู่คิดจะก้าวขึนสูต
่ ําแหน่งผูน
้ าํ จงหยวนนันเอง
晋
แคว้นจิน ( )ก็เข้มแข็งขึนมา --- จินเหวินกง ( 晋⽂公)
หลังจากทีระหกระเหินลีภัยการเมืองไปยังแคว้นต่าง ๆนัน เมือได้
กลับสูแ
่ ว่นแคว้นของตน ก็ทําการปรับการปกครองภายในครังใหญ่
เพิมความเข้มแข็งทางการทหาร อีกทังยังคิดแย่งชิงตําแหน่งผูน
้ าํ
จงหยวน
 ในช่วงเวลาแห่งการแย่งตําแหน่งผูน
้ าํ จงหยวนระหว่างแคว้นจินและฉู่นนเอง
ั
⻬ 秦
แคว้นฉี ( )และฉิน( )ได้กลายเปนขัวมหาอํานาจทางทิศตะวันออกและตะวันตกไป
ในช่วงปลายยุคชุนชิว แคว้นฉู่รว่ มมือกับฉิน แคว้นจินจับมือกับฉี สองฝายต่างมีกําลังทีทัดเทียมกัน
ทว่า สภาวะแห่งการแก่งแย่งตําแหน่งผูน
้ าํ จงหยวนกลับทวีความขัดแย้งทางการเมืองภายในของแต่ละแคว้น
มากขึน

鄢陵
ป 575 ก อ นคริ ส ตศั ก ราช แคว น จิ้ น และฉู เ ป ด ศึ ก ครั้ ง ใหญ ที่ เ ยี ย นหลิ ง ( )ฉู พ า ยแพ
ป 557 ก อ นคริ ส ตศั ก ราช สองแคว น เป ด ศึ ก อี ก ครั้ ง ที่ จั้ น ป า น ฉู พ า ยแพ อี ก ครั้ ง
ในช ว งเวลานี้ ก็ มี ก ารศึ ก ระหว า งแคว น อี ก หลายครั้ ง เช น แคว น จิ้ น กั บ ฉิ น จิ้ น กั บ ฉี จิ้ น ล ว นเป น ฝ า ยได ชั ย ชนะ
宋
กระทั่ ง ป 546 ก อ นคริ ส ตศั ก ราช แคว น ซ ง ( )ร ว มกั บ แว น แคว น อื่ น อี ก นั บ สิ บ แคว น ทํา สั ญ ญาทางไมตรี กั บ จิ้ น
และฉู อี ก ครั้ ง โดยสั ญ ญาดั ง กล า วระบุ ว า “นั บ แต นี้ ไ ป บรรดาเจ า ครองแคว น เล็ ก ๆทั้ ง หลายจะจั ด ส ง บรรณาการให
กั บ แคว น จิ้ น และฉู โ ดยเท า เที ย มกั น ” ดั ง นั้ น แคว น จิ้ น และฉู จึ ง ถื อ ว า ได แ บ ง ป น อํา นาจกั น ฝ า ยละกึ่ ง หนึ่

Aj.Form
 What You'll Learn
ในขณะที่ แ คว น จิ้ น และฉู เ ข า แย ง ชิ ง อํา นาจผู นํา จงหยวนนั้ น เอง
ทางตอนใต ข องลํา นํ้า ฉางเจี ย งหรื อ แยงซี เ กี ย งก็ ไ ด ก อ เกิ ด แคว น อู ( 吴)และแควนเยว (越) ขึ้น
แคว น จิ้ น ได จั บ มื อ กั บ แคว น อู เพื่ อ ต า นทานอํา นาจฉู
ดั ง นั้ น ระหว า งแคว น อู แ ละฉู จึ ง เกิ ด ศึ ก กั น หลายครั้ ง
ในป 506ก อ นคริ ส ตศั ก ราช แคว น อู ย กทั พ บุ ก แคว น ฉู ได รั บ ชั ย ชนะอย า งงดงาม
โดยสามารถรุ ก เข า ถึ ง เมื อ งหลวงของฉู นั บ แต นั้ น มา กํา ลั ง อํา นาจของแคว น ฉู ก็ ถ ดถอยลง

Aj.Form
 春秋
ในยุคชุนชิว( ) [ป 770-476 ก่อนคริสตศักราช] นี
ความร่วมมือและสูร
้ บของแคว้นต่าง ๆ นอกจากเปนการกระตุ้นความเจริญทาง
เศรษฐกิจและสังคมของแว่นแคว้นและดินแดนต่าง ๆแล้ว ยังมีสว่ นช่วยเร่งเร้าการ
หลอมรวมเผ่าพันธุร์ ะหว่างชนเผ่าให้เปนหนึงเดียวอีกด้วย
หลังจากผ่านการเปลียนแปลงครังใหญ่ โยกย้ายผลัดเปลียนฝกฝายแล้ว
บรรดาเจ้าแคว้นขนาดเล็กก็ทยอยถูกกลืนโดย 7 นครรัฐใหญ่ และแคว้นรอบข้างอีก
สิบกว่าแคว้น

โกวเจี้ ย น
( 勾踐)
Aj.Form
 ดังนี
楚
1. นครรัฐฉู่ ( )คุมทางตอนใต้
2. นครรัฐเจ้า (赵)คุมทางเหนือ
3. นครรัฐเอียน (燕)คุมตะวันออกเฉียงเหนือ
4. นครรัฐฉี (⻬)คุมตะวันออก
5. นครรัฐฉิน (秦)คุมตะวันตก โดยมีนครรัฐหาน (韩)นครรัฐเว่ย (魏) อยูต
่ อนกลาง
ซึงในบรรดานครรัฐทัง 7 นี มี 3 นครรัฐใหญ่ทีครอบคลุมดินแดนลุ่มนําหวงเหอหรือฮวงโหจาก
ทิศตะวันตกสูต
่ ะวันออกอันได้แก่นครรัฐฉิน เว่ยและฉี ซึงมีกําลังอํานาจยิงใหญ่ทัดเทียมกัน

Aj.Form
 西施)
ไซซี(
มัจฉาจมวารี

Aj.Form
 "ตํารายุทธพิชัยสงครามซุนจื่อ"
ตํารายุทธพิชัยสงครามเลมแรกของโลก

世界第⼀不兵书——————《孙⼦兵法》
 ยุคชุนชิว ยุคแหงนักปราชญ
นอกจากทียุคชุนชิว เปนสมัยทีเกิดศึกสงครามมากมาย แต่ก็ยงั เปนสมัยทีมีเหล่านัก
ปราชญ์ได้ถือกําเนิดขึน

Aj.Form
 诸⼦百家 ร้อยปราชญ์หลากสํานัก
ยุคชุนชิวและจันกัวถือว่าเปนสมัยแห่งการปฏิรูปครังใหญ่ทางด้านประวัติศาสตร์จีน การปฏิรูปครังใหญ่ทางสังคมทําให้เกิดความรุ ่งเรอง

ทางวัฒนธรรมขึน

ในช่วงเวลาทีว่านี มีนักคิดผู้ยิงใหญ่เกิดขึนจํานวนมาก เช่น ขงจือ เล่าจือ จวงจือ เมิงจือ สวนจือ โม่จือ และหายเฟยจือ ฯลฯ

พวกเขาได้แสดงความคิดเห็นเกียวกับสังคมในสมัยนันโดยมองจากมุมมองและจุดยืนทีแตกต่างกัน

ทําให้เกิดสํานักต่าง ๆ ซึงถือเอาความคิดของสํานักเต๋า สํานักขงจือ สํานักโม่ และสํานักฝา เปนหลัก

ในทางประวัติศาสตร์จีนเรยกว่า "เมธีร้อยสํานัก"

Aj.Form
 H E L L O

ลัทธิขงจือ
 Get to Know me

Aj.Form
 ขงจือ 孔⼦ ผู้ให้กําเนิดลัทธิขงจือ
丘
มีชือว่า : ชิว
สมญานาม : จ้งหนี 仲尼
เปนชาวโจวอี แคว้นหลู่ (ปจจุบันอยู่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของชวฝู
มณฑลซานตง)
ขงจือเปนนักการศึกษาผู้ยิงใหญ่ ในสมัยนันมีแต่เพียงบรรดาชนชันสูง
เท่านันทีได้รับการศึกษา จงจือเสนอหลัก "การศึกษาไม่แบ่งชนชัน"
กล่าวกันว่าจงจือสอนลูกศิษย์ทังสินจํานวน3000กว่าคน ในจํานวนนีมีคนที
มีชือเสียงจํานวน 72 คน
จงจือ เสนอหลัก : 1. ปรับการสอนตามลักษณะของผู้เรยน
2. ทวนของเก่า เรยนรู ้ของใหม่
3. รู ้ก็บอกว่ารู ้ ไม่รู้ก็บอกว่าไม่รู้
ลูกศิษย์ของขงจือได้บันทึกความคิด คําพูด และการกระทําของจงจือ เรยบเรยง
เปนตํารา "หลุนหยี"《论语》 ซึงถือเปนตําราทีสําคัญเล่มหนึงของลัทธิขงจือ
คําสอนของท่านกลางเปนหลักปกครองสําคัญในระบอบศักดินาของจีน
Aj.Form
 แล้ว......
ลัทธิขงจือ （儒家）
คืออะไร?

Aj.Form
 คือ....

เปนแนวคิดแบบอนุรก
ั ษ์นย
ิ ม
เน้นความสัมพันธ์และการทําหน้าทีของผูค
้ นในสังคม
ระหว่างจักรพรรดิกับราษฎร บิดากับบุตร
พีชายกับน้องชาย สามีกับภรรยา เพือนกับเพือน
เน้นความกตัญ ู เคารพผูอ
้ าวุ โส ให้ความสําคัญกับครอบครัว
เน้นความสําคัญของการศึกษา

Aj.Form
 ลัทธิเต๋า
道家
Taoism
Aj.Form
 เล่าจือ ⽼⼦ Laozi
- เปนผูก ้ ่อตังลัทธิเต๋า
《道德经》
- แต่งตําราชือว่า "เต้าเต๋อจิง"
- เชือว่าอาศัยอยูใ่ นช่วง 400 ป ก่อน ค.ศ.
- เชียวชาญเต๋า ประวัติศาสตร์ ภูมศ ิ าสตร์
ดาราศาสตร์

Aj.Form
 ทุกอย่างล้วนมีสงตรงกั
ิ นข้าม

เคารพธรรมชาติ
เน้นปรับตัวเข้าหาธรรมชาติ

หยินหยาง

ลัทธินีมีอิทธิพลต่อศิลปน กวี และ

จิตรกรจีน

ลัทธิเต๋า เน้นการดําเนินชีวต
ิ ทีเรียบง่าย ไม่ต้อง
มีระเบียบแบบแผนพิธร ี ต
ี องใดใด

Aj.Form
Aj.Form
เมือ 3,000 ปมาแล้ว ชาวจีนตามลุ่มแม่นาเหลืํ อง
มีความเคารพธรรมชาติ เช่น ภูเขา แม่นาํ ต้นไม้ ฯลฯ
การนับถือวิญญาณ (Spirits) ในระดับต่าง ๆ จากสูงมาหาตํา ได้แก่ วิญญาณ
แห่งสวรรค์ หรือ เซียงตี (เทียนตี) วิญญาณภาคพืนดิน วิญญาณมนุษย์ และ
วิญญาณสัตว์ทังหลาย
สวรรค์ถือว่าเปนวิญญาณสูงสุด เปนบรรพบุรษ ุ ของฮ่องเต้หรือพระจักรพรรดิ
และเปนหัวหน้าวิญญาณของบรรพบุรษ ุ
สวรรค์ไม่ใช่สถานที แต่เปนเจตจํานงของพระผูเ้ ปนเจ้า หรือ พู ดให้ถก ู ทีสุดเปน
ระเบียบแห่งเอกภพ
ฮ่องเต้จะต้องทําการบูชาสวรรค์และแผ่นดินปละครังประชาชนธรรมดาไม่อาจ
บูชาสวรรค์และโลกง่ายนัก จึงบูชาบรรพบุรษ ุ ผูล
้ ่วงลับของตนแทน
เชือกันว่าวิญญาณของบรรพบุรษ ุ ยังดํารงอยู่ และจะคอยช่วยเหลือบุคคลที
กระทําการบูชาให้มคี วามเจริญรุง่ เรืองในชีวต ิ มีการกินเลียงฉลองอย่างมโหฬาร
การบูชาเปนเรืองส่วนตัว และโดยตรง ไม่ใช่เพราะมีความกลัว หรือใช้เวทมนตร์
คาถา ตามความคิดเก่าแก่ของจีน นักปราชญ์จน
ี โบราณ จึงพบคําอธิบายซึง
ยืนยันว่า ในเอกภาพนีมีพลังหรือ อํานาจตรงกันข้ามอยู่ 2 อย่างคือ
 1) หยาง (Positive Power)
คือพลังบวกมีลักษณะสีแดง เปนพลังเพศชาย พบในทุกสิงทุกอย่างทีให้ความอบอุ ่น สว่างไสว
มันคง สดใส เช่น ดวงอาทิตย์ ไฟ ฯลฯ
2) หยิน (Negative power)
คือพลังลบ มีลักษณะสีดํา เปนพลังเพศหญิง พบในทุกสิงทุกอย่างทีให้ความหนาวเย็น ความมืด
อ่อนนุ่ม ชืนแฉะ ลึกลับ และเปลียนแปลง เช่น เงามืด นํา ฯลฯ

สวรรค์เปนหยางแทบทังหมด และโลกเปนหยินแทบทังหมดเช่นกัน
จากการปะทะกันของสองสิงนี ทุกสิงทุกอย่างก็อุบต
ั ิขนมา
ึ ทุกสิงทุกอย่างมีพลังทังสองนีทังนัน
บางครังหยินอาจมีพลังแข็งแรง แต่บางครัง หยาง ก็มพ
ี ลังมากกว่า ยกตัวอย่างเช่น ท่อนไม้ ตามปกติ
เปนหยิน แต่เมือโยนเข้าไปในกองไฟ ก็เปลียนรูปเปนหยางไป
ในชีวต
ิ คนหยินและหยางก่อให้เกิดความล้มเหลวและความสําเร็จเปนต้น เช่นเดียวกัน หยางและหยินไม่ใช่
เปนตัวแทนของความดีและความชัว แต่ทังสองนีมีความจําเปนต่อกฏเกณฑ์และระเบียบของเอกภพ ทัง
สองนีไม่ใช่อยูใ่ นภาวะปะทะกันตลอดเวลา แต่ยามใดมีความสามัคคีกัน ทังสองอย่างนีก็เปนสิงดีดว้ ยกัน
Aj.Form

โม่จอื 墨⼦
(สํานักโม่)
เปนผู้เสนอความคิดประหยัดมัธยัสถ์ ต่อต้านความ
ฟุมเฟอย เสนอให้เลือกผู้ทีมีคุณธรรมและมีความ
สามารถมาเปนขุนนาง เรียกร้องให้ผู้คนรักใคร่
ปรองดองกัน และต่อต้านสงคราม
韩⾮⼦
หานเฟยจือ
สํานักฝา 法家
บุคคลทีสํ าคัญทีสุดของสํ านักฝา คือ หานเฟย
เขาแต่งตํารา "หานเฟยจือ" เสนอหลัก "ใช้ กฏ
หมายปกครองบ้านเมือง" เลยเห็นว่าควรจะใช้
กฏหมายทัวทังประเทศทังขุนนางและประชาชน
จําเปนต้องเคารพกฏหมายอย่างเคร่งครัด เขา
ยังให้ความสํ าคัญกับการใช้ บทลงโทษทีรุ นแรง
เพือควบคุมการต่อต้านจากประชาชน นอกจาก
นีเขายังเสนอให้มีการปฏิรูปและสถาปนา
ประเทศโดยใช้ ระบอบการปกครองแบบ
สมบูรณาญาสิ ทธิราชย์ จินซี ฮ่องเต้ได้รับเอา
ความคิดของหานเฟยจือมาใช้ ในเวลาต่อมา

Aj.Form
Next......
ยุคจันกัว
战国
 ประวัติศาสตร์ ยุคจักรวรรดิ
(สมบูรณาญาสิทธิราชย์ )
221 ปก่อน ค.ศ. - ค.ศ. 1912

秦朝 汉朝 隋朝 唐朝 宋朝 元朝 明朝 清朝

ราชวงศ จิ๋ น ราชวงศ ฮั่ น ราชวงศ สุ ย ราชวงศ ถั ง ราชวงศ ซ อ ง ราชวงศ ราชวงศ ห มิ ง ราชวงศ ชิ ง
หรื อ ฉิ น (HAN) (SUI) (Tang) หรื อ ซ ง หยวน (Ming) (Qing/
(QIN) (Song) (Yuan) Sing)

Aj.Form
ราชวงศ์จน
ิ (ฉิน)
秦朝