Γηζαγςγή ζηε Βημθοζηθή

Η Βιοφυςική ι Βιολογική Φυσική είναι ο διεπιςτθμονικόσ κλάδοσ

τθσ Βιολογίασ και τθσ Φυςικισ που μελετά εκείνα τα φυςικά
φαινόμενα που ςυνδζονται άμεςα ι ζμμεςα με τθν ζμβια
φλθ (μικροοργανιςμοί, φυτά, ηϊα, άνκρωποσ).

Κφριο αντικείμενο τθσ Βιοφυςικισ είναι θ διερεφνθςθ των φυςικϊν

διαδικαςιϊν που εξελίςςονται ςτουσ ανκρϊπουσ και ςτουσ άλλουσ
ζμβιουσ οργανιςμοφσ, κακϊσ και οι επιδράςεισ διαφόρων μορφϊν
ενεργείασ ( π.χ. τθσ κερμότθτασ, του φωτόσ, ιονιηουςϊν ι μθ
ακτινοβολιϊν ) ι τθσ βαρφτθτασ ςτα φυτά, ςτα ηϊα και ςτον
άνκρωπο.

Παράλλθλα θ Βιοφυςικι επιςτιμθ από κοινοφ με άλλεσ βιολογικζσ

επιςτιμεσ-βιοεπιςτιμεσ (πχ. Βιοχθμεία, Φυςιολογία)
επιςτρατεφεται για τον εντοπιςμό των αιτιϊν των διαφόρων
αςκενειϊν.

Κλάδοσ τθσ Βιοφυςικισ είναι και θ Υγειοφυςική με κφρια μελζτθ τθν

επίδραςθ των διαφόρων ακτινοβολιϊν, ειδικότερα των πυρθνικϊν
αντιδραςτιρων ςτθν υγεία του ανκρϊπου.
Η βιοφυςικι αςχολείται με:

α) τθν μελζτθ των φυςικϊν φαινομζνων που

υπειςζρχονται ςτθ δομι, οργάνωςθ και λειτουργία
των βιολογικϊν ςυςτθμάτων.
β) τθ χρθςιμοποίθςθ των αρχϊν και μεκόδων τθσ
φυςικισ ςτθν ζρευνα των φαινομζνων τθσ ηωισ
γ) τθ μελζτθ των βιολογικϊν αποτελεςμάτων υπό τθν
επίδραςθ των φυςικϊν παραγόντων ςτθν ζμβια φλθ
Υποπεριοχέσ
Όπωσ και οι περιςςότερεσ φυςικζσ επιςτιμεσ, θ βιοφυςικι υποδιαιρείται ςε διαφορετικζσ υποπεριοχζσ.

• Η κυτταρική ι μοριακή βιοφυςική αςχολείται με τα βιοπολυμερι, τισ πρωτεϊνικζσ δομζσ και τθ

δυναμικι των πρωτεϊνϊν, τθν απορρόφθςθ φωτόσ και τα φυςικά μοντζλα των ενηφμων, μεταξφ
άλλων.
• Η μεμβρανική βιοφυςική αςχολείται με τθ διερεφνθςθ των φυςικοχθμικϊν ιδιοτιτων των
βιομεμβρανϊν και των λειτουργικϊν ςυςτατικϊν τουσ, π.χ. ωσ κανάλια, υποδοχείσ και μεταφορείσ και
θ αλλθλεπίδραςι τουσ με βιοδραςτικζσ ουςίεσ, π.χ. Βιοπεπτίδια.
• Η ηλεκτροφυςιολογία εξετάηει τθ λειτουργία και τθν αλλθλεπίδραςθ θλεκτρικά διεγερτικϊν κυττάρων
ςτο νευρικό ςφςτθμα και ςτο μυϊκό ςφςτθμα.
• Η έμβιο-(βιο)μηχανική αςχολείται με λειτουργίεσ και δομζσ μυοςκελετικϊν ςυςτθμάτων και κινιςεισ
βιολογικϊν ςυςτθμάτων.
• Η φωτοβιοφυςική και θ βιοφωτονική αςχολοφνται με τισ επιδράςεισ των εξωτερικϊν πθγϊν φωτόσ
ςτα ηωντανά ςυςτιματα και τθ λειτουργία τθσ εκπομπισ φωτονίων ςε ηωντανά ςυςτιματα.
• Η Βιοενεργητική (Bioenergetics) αςχολείται με τθ κερμοδυναμικι των μεταβολικϊν διεργαςιϊν.
• Η βιοφυςική τησ ακτινοβολίασ αςχολείται με τθν επίδραςθ τθσ ιοντίηουςασ ακτινοβολίασ ςτουσ
οργανιςμοφσ και τθν εφαρμογι τουσ, για παράδειγμα ςτθ κεραπεία.
• Η ζρευνα ςε αερολφματα διερευνά τισ ιδιότθτεσ των ςωματιδίων αερολφματοσ (π.χ. λεπτι ςκόνθ) και
τουσ κινδφνουσ τουσ.
• Η βιοπληροφορική δεν είναι κλάδοσ τθσ βιοφυςικισ με τθν αλθκινι ζννοια του όρου, αλλά ςυνδζεται
ςτενά με αυτιν με πολλοφσ τρόπουσ, π.χ. όπωσ ςτθν αλλθλουχία του ανκρϊπινου γονιδιϊματοσ.
• Η φαςματοςκοπία αςχολείται με τθν ειδίκευςθ φαςματοςκοπικϊν μεκόδων βιολογία (π.χ.. όπωσ
φαςματοςκοπία μαγνθτικοφ ςυντονιςμοφ, φαςματοςκοπία UV / VIS, Raman, φκοριςμοφ).
• Supramolecular ενϊςεισ
• Νευροεπιςτιμεσ Σφςτθμα
• Νευρωνική κωδικοποίθςθ - θ αναπαράςταςθ πλθροφοριϊν από τα νευρικά κφτταρα του εγκεφάλου.
• Θεωρητική βιοφυςική
Σημαντικοί βιοφυςικοί και ερευνητέσ:
• Alfred Lotka, διερμινευςε τθν εξζλιξθ ςτθ βάςθ φυςικϊν διεργαςιϊν.
• Luigi Galvani, πρωτοανακάλυψε τον βιοθλεκτριςμό
• Georg von Békésy, ζρευνα για τθ λειτουργία τθσ ακοισ και του αυτιοφ, βραβείο Νόμπελ
1961
• Friedrich Dessauer, Έρευνα ςτθν Ακτινοβολία και ακτινολογία, ιδρυτισ τθσ Βιοφυςικισ,
διευκυντισ του «Ινςτιτοφτο Φυςικισ τθσ Ιατρικισ», από τθν οποία προζκυψε το MPI
Βιοφυςικισ
• Ο Walter Friedrich κεωρείται ςυνιδρυτισ τθσ βιοφυςικισ
• Ο Heinz von Foerster διεφκυνε ωσ Κακθγθτισ Βιοφυςικισ, επικεφαλισ ςτο Βιολογικό
Εργαςτιριο Υπολογιςτϊν (BCL) ςτο Ιλλινόισ.
• Ο Daniel Carleton Gajdusek ανακάλυψε μια προθγουμζνωσ άγνωςτθ μολυςματικι πρωτεΐνθ
(prion)
• Ο Hermann von Helmholtz ιταν ο πρϊτοσ που μζτρθςε τθν ταχφτθτα των νευρικϊν ϊςεων
• Ο Bernard Katz ανακάλυψε πϊσ λειτουργοφν οι ςυνάψεισ
• Max Perutz και John Kendrew, πρωτοπόροι τθσ κρυςταλλογραφίασ πρωτεϊνϊν
• Ο Boris Rajewsky διάδοχοσ του Friedrich Dessauer και ιδρυτισ του Ινςτιτοφτου Βιοφυςικισ
Kaiser Wilhelm, κακιζρωςε για πρϊτθ φορά τον όρο "βιοφυςικι".
• Maurice Wilkins και Rosalind Franklin, πρωτοπόροι τθσ κρυςταλλογραφίασ του DNA,
βραβείο Νόμπελ 1962
• Erwin Neher και Bert Sakmann, προγραμματιςτζσ τθσ τεχνικισ patch-clamp, βραβείο
Νόμπελ 1991
• Ο Irving Langmuir και θ Katherine Blodgett ανζπτυξαν τθν ζννοια των μονοςτοιβάδων · ο
Langmuir ζλαβε το βραβείο Νόμπελ Χθμείασ του 1932
• Ο Adolf Fick ειςιγαγε τον νόμο του Fick περιγράφοντασ τισ διαδικαςίεσ διάχυςθσ
Γηζαγςγή

Βημθοζηθή είκαη ε μειέηε ηεξ θοζηθήξ ηςκ βημιμγηθχκ ζοζηεμάηςκ. Μεμμκςμέκεξ ζοκεηζθμνέξ
ζ' αοηυκ ημκ επηζηεμμκηθυ πχνμ δίκμοκ έμθαζε ζηεκ δμμή θαη ζηεκ ιεηημονγία ζοζηεμάηςκ,
επηθεκηνχκμκηαη ζε θάζε επίπεδμ ηεξ θιίμαθαξ μνγάκςζεξ ηεξ φιεξ, απυ ημ ηυκ έςξ ημ
μηθμζφζηεμα, εκχ ε πνμζέγγηζε αοηχκ μπμνεί κα είκαη ζεςνεηηθή ή πεηναμαηηθή.

Κμηκυ θαη παναθηενηζηηθυ γκχνηζμα είκαη ε ηδέα ηεξ θοζηθήξ πμο δηαπενκά θαη παναθηενίδεη
υιμκ αοηυκ ημκ επηζηεμμκηθυ πχνμ.

Μυκμ ε πνήζε μνγάκςκ ηεξ θοζηθήξ, υπςξ ππ ημο μηθνμζθμπίμο ή αθυμε ημο ειεθηνμκηθμφ
μηθνμζθμπίμο, δεκ κμμημμπμηεί μηα ενγαζία κα μπμνεί κα παναθηενηζηεί βημθοζηθή. Ακηηζέηςξ
ε εκαζπυιεζε θάπμημο με ηεκ πνήζε μνγάκςκ ηεξ θοζηθήξ, ε ακάπηολή ημοξ ζε έκα βημιμγηθυ
πιαίζημ ζοπκά πνμτπμζέηεη ηεκ εμβάζοκζε ζηεκ θοζηθή ηςκ βημιμγηθχκ ζοζηεμάηςκ.
Γηα αοηυκ ημκ ιυγμ δεκ είκαη εφθμιμξ μ δηαπςνηζμυξ ακάμεζα ζηεκ βημθοζηθή θαη ζηεκ
βημιμγηθή θοζηθή ή ηεκ ηαηνηθή θοζηθή (ηεκ θοζηθή ηεξ ογείαξ), θαζχξ θαη ακάμεζα ζηεκ
βημθοζηθή θαη ζηεκ ηαηνηθή ηεπκμιμγία. Αοημί μη επηζηεμμκηθμί θιάδμη δηαθένμοκ ςξ πνμξ ηεκ
έμθαζε πμο δίδεηαη ζηεκ θονίανπε πμνεία θαη υπη ςξ πνμξ ηεκ δηαζφκδεζε ημοξ.
Πηζακυκ ε πνχηε αλημζεμείςηε εθανμμγή ηεξ θοζηθήξ ζηε βημιμγία ακαθένεηαη ζημκ Γαιηιαίμ
θαη αθμιμφζςξ ζημκ Μπμνέιιη ημκ 17μ αηχκα. Αοημί μειέηεζακ ηεκ θαζμνηζηηθή επίδναζε ηεξ
ζηαηηθήξ επάκς ζε ζοζηήμαηα, υπςξ ε δηαθιάδςζε ζηα δέκηνα θαη μ ζθειεηυξ ημο ακζνχπμο.
Σεκ ίδηα επμπή μ Harvey θαη μ Hales ζηεκ Μ. Βνεηακία ένηλακ θςξ μέζς ηεξ θοζηθήξ θαη ηςκ
μεηνήζεςκ ζηεκ ιεηημονγία ηεξ θανδηάξ θαη ηεξ θοθιμθμνίαξ ημο αίμαημξ.
Φοζηθή θαη βημιμγία - Φοζηθή θαη ηαηνηθή

Σα ηειεοηαία πνυκηα γίκεηαη ολοένα θαη πημ θακενή ε ζεμακηηθή επηννμή πμο αζθμφκ μη
θοζηθέξ μέζμδμη θαη μ θοζηθυξ (ζεηηθυξ, μνζμιμγηθυξ) ηνυπμξ ζθέρεξ ζηεκ ακάπηολε ηςκ
βημιμγηθχκ επηζηεμχκ ζομπενηιαμβακμμέκεξ ηεξ ηαηνηθήξ θαη ηςκ ζοκαθχκ ηαηνηθχκ
θαηεοζφκζεςκ.
Δίπια ζηηξ παναδμζηαθέξ επηζηήμεξ (πεηζανπίεξ) ηεξ Φοζηθήξ, ηςκ Μαζεμαηηθχκ, ηεξ
θοζηθμπεμείαξ, ηεξ πεμείαξ, ηεξ βημιμγίαξ, ηεξ ηαηνηθήξ θαη ηςκ γεςπμκηθχκ επηζηεμχκ,
ζπεμαηίδμκηαη δηαεπηζηεμμκηθμί ημμείξ δναζηενηυηεηαξ, υπςξ ππ ηεξ θοζηθήξ βημιμγίαξ,
ηαηνηθήξ θοζηθήξ, ηαηνηθήξ ειεθηνμκηθήξ, βημμεπακηθήξ, βημζηαηηθήξ, βημθοζηθήξ πεμείαξ,
μμνηαθήξ βημθοζηθήξ, αγνμθοζηθήξ θαη βημθοζηθήξ, κάκμηεπκμιμγίαξ, κεονμκηαθά
ζοζηήμαηα..

• Γνγαζηενηαθέξ δηαδηθαζίαξ ηεξ μμκηένκαξ θοζηθήξ μδεγμφκ ζε μία δηεφνοκζε ηςκ

ηεπκηθχκ πμο εθανμυδμκηαη ζηα βημιμγηθά πεηνάμαηα. Έπεη ακαγκςνηζηεί ε ζεμαζία θαη
ζοκεηζθμνά ηςκ αθνηβχκ (exact) θοζηθχκ μεζυδςκ μέηνεζεξ. Η εηζαγςγή ζεζεμαζμέκςκ
αηυμςκ ςξ δεηθηχκ επηηνέπεη ηεκ ελαγςγή ζομπεναζμάηςκ γηα ηεκ ηαπφηεηα με ηεκ
μπμία εθηειμφκηαη δηαδηθαζίεξ ακηαιιαγήξ ζημοξ δχκηεξ μνγακηζμμφξ.

• Μέζυδμη ηεξ θοζηθήξ ηςκ πμιομενχκ ορειήξ δμμήξ μδεγμφκ ζηεκ ελενεφκεζε ηεξ δμμήξ
βημιμγηθά ζεμακηηθχκ μαθνμμμνίςκ.

• Με ηεκ βμήζεηα ζφγπνμκςκ δηαδηθαζηχκ ηεξ μηθνμζθμπίαξ, ζομπενηιαμβακμμέκεξ ηεξ

ειεθηνμκηθήξ μηθνμζθμπίαξ ορειήξ ακάιοζεξ, δηακμίγμκηαη εκηειχξ κέμη δνυμμη γηα ηεκ
μμνθμιμγηθή δηενεφκεζε ηεξ μηθνμδμμήξ ηςκ θοηηάνςκ.
Φοζηθή θαη βημιμγία - Φοζηθή θαη ηαηνηθή

• Η ειεθηνμκηθή ηεπκμιμγία ηςκ μεηνήζεςκ, υπςξ ππ ε μέηνεζε ειεθηνηθχκ

παναμέηνςκ δχκηςκ ηζηχκ θαη μ ειεθηνμκηθυξ ζοκημκηζμυξ ημο ζπίκ, μδεγμφκ ζε κέεξ
δοκαηυηεηεξ ακάιοζεξ βημιμγηθχκ ζομβάκηςκ. Σαοηυπνμκα με ηεκ δηενεφκεζε δχκηςκ
μνγακηζμχκ απυ ηεκ πιεονά ηεξ θοζηθήξ, άνπηζε θαη ε πενηγναθή ηέημηςκ ζοζηεμάηςκ
με μαζεμαηηθέξ μεζυδμοξ.

• Η επελενγαζία εκυξ άπεηνα μεγάιμο ανηζμμφ δεδμμέκςκ, επάνω ζηα θαηαζηαηηθά

μεγέζε βημιμγηθχκ δηαδηθαζηχκ ελ αηηίαξ ηεξ πμιοπιμθυηεηαξ ημοξ δεκ είκαη δοκαηυκ
πιέμκ κα πναγμαημπμηεζεί πςνίξ ηεκ πνεζημμπμίεζε μεγάιςκ οπμιμγηζηηθχκ
ζοζηεμάηςκ.
Η ζεμαζία ηεξ θοζηθήξ γηα ηηξ βημιμγηθέξ επηζηήμεξ υμςξ δεκ πενημνίδεηαη μυκμ ζημ νυιμ ηεξ
ςξ βμεζεηηθή ηεπκμιμγηθή επηζηήμε ηςκ μνγάκςκ. Ακαπηφπζεθε ε βημθοζηθή ςξ
δηαπεηζανπηθή επηζηήμε με ζθμπυ κα δηενεοκήζεη θαη κα ελεγήζεη ηηξ θοζηθέξ πνμμπηηθέξ ηςκ
βαζηθχκ θαηκμμέκςκ ηεξ δςήξ. Γη αοηυ πνεζημμπμημφκηαη πανάιιεια εθηυξ απυ ηηξ μεηνήζεηξ
ηςκ θοζηθχκ παναμέηνςκ βημιμγηθχκ ακηηθεημέκςκ μη θαηαζέζεηξ ηεξ ζενμμδοκαμηθήξ
ακμηθηχκ ζοζηεμάηςκ, παναζηάζεηξ ηεξ ακάιοζεξ ζοζηεμάηςκ, υπςξ ππ ε ζεςνία ηεξ
πιενμθμνίαξ, ε ζεςνία ηςκ αοημμαηηζμχκ ή ε θοβενκεηηθή.

Έκαξ ηδηαίηενμξ ημμέαξ ηεξ βημθοζηθήξ είκαη ε Ιαηνηθή Φοζηθή, ε μπμία αζπμιείηαη με ημκ
ακζνχπηκμ μνγακηζμυ θαη με ηεκ επίιοζε πνμβιεμάηςκ ηεξ ηαηνηθήξ με μέζα θαη μεζυδμοξ ηεξ
θοζηθήξ. Η ζπέζε μεηαλφ ηεξ βημιμγίαξ θαη ηεξ ηεπκηθήξ είκαη ακηηθείμεκμ ηεξ Βημκηθήξ. Αοηή
απμζθμπεί ζημ κα επηιφεη ηεπκμιμγηθά πνμβιήμαηα έπμκηαξ ςξ πνυηοπμ ηα έμβηα (δχκηα)
ζοζηήμαηα.

Απυ αοηή ηε δηαγναμμαηηθή ακαθμνά δηαθνίκεη θακείξ, υηη ζηηξ βημιμγηθέξ επηζηήμεξ ιαμβάκεη
πχνα μία ελέιηλε πμο επενεάδεη υπη μυκμ αοηέξ ηηξ ίδηεξ ηηξ επηζηήμεξ, αιιά πνέπεη κα βνεη
ακηίζημηπμ πενηεπυμεκμ θαη ζηεκ εθπαίδεοζε ηςκ ζπμοδαζηχκ ζπεηηθχκ ακηηθεημέκςκ.

Η Ιαηνηθή θαη θαη' επέθηαζε ε Φοζηθμζεναπεία θαη μη πανασαηνηθέξ θαηεοζφκζεηξ, υπςξ

Ραδημιμγία/αθηηκμιμγία, Αηζζεηηθή, Σεπκμιμγία ηαηνηθχκ ενγαζηενίςκ, Οπηηθή & μπημμεηνία,
είκαη ε επηζηήμε ηεξ ογείαξ ημο ακζνχπμο, αιιά θαη ε επηζηήμε πμο αζπμιείηαη με ηεκ
πνμζηαζία, ηεκ πνυγκςζε θαη ηεκ ζεναπεία αζζεκεηχκ. Ακ θαη ζημ απχηενμ μέιιμκ ζα
ζοκεπίδμοκ κα παίδμοκ έκακ νυιμ μη θαζανά εμπεηνηθέξ μέζμδμη ζηεκ Ιαηνηθή, ακαγκςνίδεηαη
υηη μυκμ ε γκχζε πμο ζηενίδεηαη ζε επηζηεμμκηθέξ βάζεηξ θάκεη δοκαηή μηα ηδακηθή θαη άνηζηε
ηαηνηθή θνμκηίδα.

Σηξ θοζηθέξ βάζεηξ ηεξ ηαηνηθήξ απμηειμφκ ε θοζηθή, ε Υεμεία θαη ε βημιμγία.
Μέζμδμη ηεξ θοζηθήξ παίδμοκ έκακ άμεζμ ή έμμεζμ νυιμ ζηεκ ηαηνηθή μέζς ζοζπεηίζεςκ
υπςξ:

1. ζηεκ θοζημιμγία θαη ζηεκ παζμιμγία γηα ηεκ θαηακυεζε ιεηημονγηχκ θοζηθήξ
πνμέιεοζεξ
2. ζηεκ βημιμγία ςξ ε βάζε γηα ηεκ θαηακυεζε δηαδηθαζηχκ ζε επίπεδο βημιμγηθχκ
μαθνμμμνίςκ θαη βημιμγηθχκ θοηηάνςκ
3. ζηεκ ηαηνηθή δηαγκςζηηθή γηα ηεκ θαηακυεζε ηεξ ζεμαζίαξ ηςκ μεμμκςμέκςκ
παναμέηνςκ θοζηθχκ μεγεζχκ πμο μεηνχκηαη ή πανάγμκηαη
4. ζηεκ θοζηθή ηαηνηθή, ζηεκ μπμία εθανμυδμκηαη θοζηθέξ μέζμδμη γηα ηεκ ζεναπεία θαη
απμθαηάζηαζε, υπςξ ε οδνμζεναπεία, ε μεπακμζεναπεία, ε ζενμμζεναπεία, ε ειεθηνμ-
θαη θςημζεναπεία θιπ
5. γηα ηεκ θαηακυεζε αζζεκεηχκ θαη βιαβχκ πμο πνμθαιμφκηαη απυ θοζηθμφξ πανάγμκηεξ,
υπςξ είκαη μη ημκίδμοζεξ θαη με ημκίδμοζεξ αθηηκμβμιίεξ, ε επίδναζε ημο ζενμμφ θαη
ημο ροπνμφ, ε επίδναζε ειεθηνμμαγκεηηθχκ πεδίςκ θαη νεομάηςκ θαη ε δηαθφμακζε ηεξ
πίεζεξ ςξ πνμξ ηεκ θαηάδοζε θαη ηεκ πηήζε (ημ πέηαγμα)
6. ζηεκ ηαηνηθή ηεπκμιμγία, ςξ βάζε γηα ηεκ ζςζηή πνήζε θαη θαηακυεζε ηςκ θηκδφκςκ
πμο ειιμπεφμοκ δηαγκςζηηθέξ θαη ζεναπεοηηθέξ δηαδηθαζίεξ
7. ζηε θαηακυεζε απυ ηεκ πιεονά ημο ζενάπμκημξ ημο ηεπκμιμγηθμφ μέζμο πμο
πνεζημμπμηεί, χζηε πςνίξ κα γκςνίδεη ηηξ ηεπκηθέξ ιεπημμένεηεξ μηαξ ζοζθεοήξ,
έπμκηαξ γκχζε ηεξ αιιειεπίδναζεξ με ημ ακζνχπηκμ ζχμα, κα μπμνεί κα ημ εθανμυδεη
ζςζηά θαη κα ζομβάιιεη ζηεκ πνμχζεζε θαη εθανμμγή ημο ζε κέμοξ ημμείξ ηεξ ηαηνηθήξ
ηεπκμιμγίαξ
8. ημ είδμξ θαη ε πνήζε ζοζθεοχκ θαη μεζυδςκ ζηεκ ηαηνηθή ελανηάηαη απυ ημκ πνυκμ,
αθμφ πενηζζυηενμ απυ πμηέ ε ηεπκμιμγία αιιάδεη με αζφιιεπημοξ νοζμμφξ. Ωξ εθ
ημφημο ζεμακηηθυ είκαη κα γκςνίδεη θακείξ ηηξ επηζηεμμκηθέξ ανπέξ θαη όπη ηεκ
ζοζθεοή ή ηε μέζμδμ ςξ ζοκηαγή
9. Σε βάζε ημο ηεπκμιμγηθμφ μαξ πμιηηηζμμφ απμηειεί ε θοζηθή, πμο έπεη δηαμμνθχζεη ηεκ
ζεμενηκή εηθυκα ημο θυζμμο, απυ ηεκ μπμία ε ηαηνηθή δεκ μπμνεί κα απυζπεη.

Η 4θ βιομθχανικι επανάςταςθ ζχει ιδθ ξεκινιςει

και κα φζρει τεράςτιεσ ανατροπζσ ςτο ςφνολο των
παραγωγικών και κοινωνικών δραςτθριοτιτων. Στο
επίκεντρο αυτών είναι θ ρομποτικι, τεχνιτι
νοθμοςφνθ, θ τεχνολογία των αιςκθτιρων, θ
νανοτεχνολογία και θ πλθροφορικι, κλάδοι που
ςχετίηονται άμεςα ι ζμμεςα με τθν φυςικι ι με
τθν εξζλιξθ τθσ τεχνολογίασ που βαςίηεται ς’ αυτιν
Μέθοδοι ηης Φσζικής (Φσζικών Επιζηημών)

Οη μέζμδμη ηεξ Φοζηθήξ επηζηήμεξ θαη γεκηθυηενα ηςκ θοζηθχκ ή ζεηηθχκ

επηζηεμχκ βαζίδμκηαη ζημκ :

• Σοκζεηηθό ηνόπμ ζθέρεξ

• Γπαγςγηθό ηνόπμ ζθέρεξ

Σοκζεηηθό είκαη εθείκμξ μ ηνυπμξ ζθέρεξ πμο επηηνέπεη απυ επημένμοξ

πιενμθμνίεξ κα μδεγείηαη θακείξ ζε γεκηθυηενεξ ηζπφμξ ζομπενάζμαηα, ηα
μπμία θαηαιήγμοκ ζε ζεςνίεξ.
Ο επαγςγηθόξ ηνόπμξ πνμβιέπεη ηεκ δοκαηυηεηα απυ γεκηθυηενεξ
ζεςνήζεηξ θαη κυμμοξ κα μδεγείηαη θακείξ ζε επημένμοξ ζομπενάζμαηα.
Μέθοδοι ηης Φσζικής (Φσζικών Επιζηημών)

Η θοζηθή υμςξ είκαη μηα πεηναμαηηθή

επηζηήμε. Βαζίδεηαη

ζηεκ παναηήνεζε,
ζημ πείναμα,
ζηεκ ζοιιμγή πιενμθμνηώκ,
ζηεκ ζέζπηζε κόμςκ θαη θακυκςκ,
ζηεκ ζογθνόηεζε μηαξ ζεςνίαξ ςξ
οπόζεζε
Φοζηθά Μεγέζε

Έλα θπζηθό κέγεζνο είλαη ην γηλόκελν κίαο αξηζκεηηθήο ηηκήο θαη κία
κνλάδαο κέηξεζεο.
θπζηθό κέγεζνο = (αριθμηηική ηιμή) x [μονάδα]

Η αξηζκεηηθή κνλάδα αλαθέξεη πόζεο θνξέο ε κνλάδα ππεηζέξρεηαη

ζην κεηξνύκελν (παξαηεξνύκελν κέγεζνο).
Τν απνηέιεζκα εμάγεηαη κέζα από κία διαδικαζία μέηρηζης.
Γηαθξίλεη θαλείο κεηαμύ ηωλ θεμελιωδών θαη ηωλ παράγωγων
θσζικών μεγεθών.
Οη κνλάδεο κέηξεζεο ηωλ ζεκειηωδώλ κεγεζώλ πξνζδηνξίδνπλ θαη ην
ζύζηημα μονάδων μέηρηζης.
Μεηρήζεις θοζηθώκ Μεγεζώκ

Έκα απυ ηα θφνηα παναθηενηζηηθά ηεξ επηζηήμεξ, θαη μάιηζηα ηςκ Φοζηθχκ
επηζηεμχκ, είκαη ε δοκαηυηεηα ηεξ ακαπαναγςγήξ απμηειεζμάηςκ,
μεηνήζημςκ πμζμηήηςκ πμο μαξ εκδηαθένμοκ θαζχξ θαη ε δηαπνμκηθυηεηα
θαη παγθμζμηυηεηα ηεξ ηζπφξ αοηχκ.
Η ελέιηλε ηςκ ζεηηθχκ επηζηεμχκ επίζεξ είκαη ζοκοθαζμέκε με ηεκ
βειηίςζε ηςκ ηεπκηθώκ μέηνεζεξ θαη ηεκ αθνίβεηα εθηίμεζεξ ηςκ
μεηνήζημςκ πμζμηήηςκ (μεγεζχκ).
Έηζη πενάζαμε απυ ηηξ απιέξ μεηνήζεηξ ππ ηεξ ζενμμθναζίαξ ημο ζχμαημξ,
ζθογμμφ, βάνμοξ θιπ ζε υιμ έκα θαη πημ πμιφπιμθεξ ζοζθεοέξ θαη υνγακα
ορειήξ εοαηζζεζίαξ θαη ελεηδίθεοζεξ, πνμθεημέκμο κα πάνμομε πενηζζυηενεξ
θαη αθνηβέζηενεξ πιενμθμνίεξ. Η πνήζε ζηεκ θαζεμενηκή ηαηνηθή πνάλε
μνγάκςκ, υπςξ αθηηκςκ Υ, οπενήπςκ, ναδημθομάηςκ ή αθηηκςκ Laser θιπ, ε
ακάγθε μέηνεζεξ θαη ε θαηαγναθή μεγεζχκ θαζχξ θαη ε δηεζκμπμίεζε ηςκ
επηζηεμχκ έθακε απυ ηεκ άιιε μενηά επηηαθηηθή ηεκ εηζαγςγή εκυξ πημ
μμκηένκμο θαη παγθυζμημο μεηνηθμφ ζοζηήμαημξ.
Σμ «κέμ» ζφζηεμα πμο εηζήπζεθε θαη έγηκε πιέμκ δηεζκχξ απμδεθηυ, είκαη
ημ "Δηεζκέξ ΢φζηεμα Μέηνεζεξ" (Systeme International d' Unites, S.I.),
ημο μπμίμο μη θφνηεξ μμκάδεξ παναηίζεκηαη ζημκ παναθάης πίκαθα.
Σμ θοζηθό μέγεζμξ μνίδεηαη ηέιεηα απυ ηεκ ανηζμεηηθή ημο ηημή
θαη ηεκ μμκάδα πμο πνεζημμπμηήζεθε γηα ηεκ ζφγθνηζε. Γθ' υζμκ
ανθμφκ αοηά ηα δομ γηα ημκ πνμζδημνηζμυ ημο θοζηθμφ μεγέζμοξ,
ηυηε ημ μέγεζμξ αοηυ θαιείηαη βαζμςηό ή μμκόμεηνμ υπςξ ππ ε
μάδα, ε πνυκμξ, ε ζενμμθναζία θιπ.

Ακ εθηυξ αοηχκ απαηηείηαη κα μνηζηεί θαη ε δηεφζοκζε θαη ε θμνά

δει. ε θαηεφζοκζε ημο, ηυηε μηιάμε γηα έκα δηακοζμαηηθό ή
ακοζμαηηθό μέγεζμξ, υπςξ ππ ε ηαπφηεηα, ε επηηάποκζε ή ε
δφκαμε.

Σα θοζηθά μεγέζε πςνίδμκηαη ζηα ζεμειηώδε θαη ηα πανάγςγα.

΢ηεκ μεπακηθή ζεμειηχδε μεγέζε είκαη ηνία:

ημ μήθμξ, ε μάδα θαη μ πνόκμξ.

Απυ ηεκ αιιειμζπεζε μεηαλφ ημοξ πνμθφπημοκ ηα πανάγςγα

μεγέζε, υπςξ είκαη ππ ε δύκαμε, ε επηηάποκζε, ε εκένγεηα θιπ.
Γηα ηεκ θαιφηενε εοπένεηα ζηεκ πνήζε ηςκ μμκάδςκ εηζήπζεζακ
επίζεξ πανάγςγα πμιιαπιαζηαζμμύ ή οπμδηαίνεζεξ ηςκ
μμκάδςκ (βι. πίκαθα).
Σύζηεμα μμκάδςκ μέηνεζεξ Ακοζμαηηθά μεγέζε-Βαζμςηά μεγέζε
Καηέζηε ακαγθαίμ κα θαζηενςζμφκ εκηαία ζοζηήμαηα μμκάδςκ μέηνεζεξ ηςκ θοζηθχκ
μεγεζχκ, ηα μπμία κα μπμνμφκ κα πανέπμοκ αλημπηζηία, αθνίβεηα θαη κα έπμοκ παγθυζμηα
ηζπφ.
Η ακάγθε αοηή ηεξ ζέζπηζεξ μέηνςκ θαη ζηαζμχκ πμο έπμοκ πνμζδημνηζηεί με εθπιεθηηθή
αθνίβεηα, ζοκδέεηαη με ηε ελέιηλε ηςκ επηζηεμχκ θαη ηεκ θαζηένςζε κέςκ ηεπκμιμγηχκ, μη
μπμίεξ θαζμνίδμοκ θαη ηεκ ζηάζμε ημο ζεμενηκμφ ηεπκμιμγηθμφ μαξ πμιηηηζμμφ.

Σύζηεμα S.I.

Βαζηθέο κνλάδεο ηνπ ζπζηήκαηνο S.I.

Μνλάδα κήθνπο ίζε πξνο 1.650.763,73 θνξέο ην κήθνο

m (μέηρο) θύκαηνο ζην θελό ηεο αθηηλνβνιίαο ηνπ αηόκνπ Kr-86 (2 p10
->5 d5 )

Kg (Χιλιόγραμμο) Μάδα ηνπ δηεζλνύο πξνηύπνπ, δελ έρεη επαλνξηζζεη αθόκε

Η ρξνληθή δηάξθεηα 9 192 631 770 πεξηόδωλ από ηελ

s (δεσηερόλεπηο) αθηηλνβνιία ηνπ Cs-133 ιόγω κεηάπηωζεο ηνπ από ηελ κηα
ζεκειηώδε θαηάζηαζε ζηελ άιιε.
Τν ειεθηξηθό ξεύκα, ην νπνία από ηελ δηέιεπζή ηνπ δηα
κέζνπ δπν παξάιιειωλ αγωγώλ απείξνπ κήθνπο θαη
Α (ampere)
ακειεηέαο δηαηνκήο, πνπ απέρνπλ 1 m κεηαμύ ηνπο, πξνθαιεί
δύλακε ίζε κε 2x107 Ν αλά m ηωλ αγωγώλ απηώλ.
To θιάζκα 1/273,16 ηεο ζεξκνδπλακηθήο ηζνξξνπίαο ζην
°K (kelvin)
ηξηπιό ζεκείν ηνπ λεξνύ.
 Η θωηεηλή έληαζε ζε θάζεηε δηεύζπλζε επηθαλείαο
1/60000 m2 ελόο κειαλνύ ζώκαηνο, πνπ βξίζθεηαη ζε
Cd (candela)
ζεξκνθξαζία ηνπ ζεκείνπ ηήμεο ηνπ ιεπθόρξπζνπ ζε
πίεζε 101 325 N/m2.
H πνζόηεηα ηεο νπζίαο πνπ πεξηέρεη ηόζεο ζηνηρεηώδεηο
νληόηεηεο, όζα άηνκα πεξηέρνληαη ζε 0.012 Kg C12.
Mol
Απηέο νη νληόηεηεο κπνξεί λα είλαη άηνκα, κόξηα ή θαη
ζωκαηίδηα.

Μμκάδεξ πμιιαπιαζηαζμμύ θαη οπμπμιιαπιάζηςκ

Παράγωγα πολλαπλαζιαζμού ή διαίρεζης μονάδων

Σπληειεζηήο νλνκαζία ζύκβνιν ζπληειεζηήο νλνκαζία ζύκβνιν

1018 Exa E 10-1 Dezi d
1015 Peta P 10-2 Zenti c
1012 Tera E 10-3 milli m
109 Giga G 10-6 micro κ
106 Mega M 10-9 nano n
103 kilo k 10-12 pico p
101 deca da 10-15 femto f
Πνμζδημνηζμόξ ηςκ θοζηθώκ μεγεζώκ, παναηζζήζεηξ

Σα θοζηθά μεγέζε μπμνμφκ κα γίκμοκ ακηηθείμεκμ παναηήνεζεξ, μέηνεζεξ ή θαηαγναθήξ. Η

παναηήνεζε γίκεηαη με ηα αηζζεηήνηα υνγακα μαξ, ηα μπμία δεκ δηαζέημοκ απενηυνηζηεξ
δοκαηυηεηεξ, ανθμφκ ζηεκ αίζζεζε ημο γφνς μαξ θυζμμο, μπμνμφκ υμςξ, υπςξ ζοπκά ζομβαίκεη κα
μαξ ελαπαηήζμοκ. Γη αοηυ πνεζημμπμημφκηαη υνγακα μέηνεζεξ θαη μεηνηθέξ δηαηάλεηξ.
Γ ηα ηεκ μέηνεζε εκυξ θοζηθμφ μεγέζμοξ είκαη απαναίηεηα ηνία πνάγμαηα :
α) μ μνηζμόξ ημο μεγέζμοξ, β) ε επηιμγή ηεξ μμκάδαξ μέηνεζεξ θαη γ) ε ζομθςκία γηα ηε
δηαδηθαζία πμο ζα αθμιμοζεζεί ζηεκ μέηνεζε, μέζς ηεξ μπμίαξ μέηνεζεξ ζα ελαπζεί ε ανηζμεηηθή
ηημή ημο ζογθεθνημέκμο θοζηθμφ μεγέζμοξ.

Πμζμηηθή θαη πμημηηθή πνμζέγγηζε

Μηα δηαδηθαζία μέηνεζεξ δεκ είκαη πανά μία ζφγθνηζε ημο πνμξ μέηνεζε θοζηθμφ μεγέζμοξ με ηεκ
μμκάδα μέηνεζεξ. Πυζεξ θμνέξ πςνάεη ε μμκάδα ζημ Φ.Μ. Αοηή είκαη μία πμζμηηθή πνμζέγγηζε. Η
ηεπκμιμγηθή μαξ θμοιημφνα ζηενίδεηαη αθνηβχξ ζημκ πμζμηηθό πνμζδημνηζμό ηςκ Φ.Μ.
Γίκαη θαηακμεηυ με ηα παναθάης παναδείγμαηα, υηη γηα ημκ αθνηβή πνμζδημνηζμυ ηέημηςκ μεγεζχκ
δεκ επανθμφκ μη αηζζήζεηξ μαξ.

α. Έκαξ έμπεηνμξ μδεγυξ μπμνεί κα δηαηενήζεη ζημ πενίπμο ημ πνμβιεπυμεκμ υνημ ηαπφηεηαξ ππ
ηςκ 50 Km/h με ημ μάηη, γηα ηαπφηεηεξ μηθνυηενεξ ή μεγαιφηενεξ υμςξ θαηαθεφγεη ζημ θμκηέν
ημο αοημθηκήημο ημο.
β. Η ζενμμθναζία ημο ζχμαημξ 37°C μπμνεί κα μεηνεζεί πςνίξ ζενμυμεηνμ με ημ πένη με ζθάιμα
±1°C, επ' μοδεκί υμςξ, υηακ ε ζενμμθναζία είκαη ορειυηενε.
γ. Γίκαη αδφκαημκ κα μεηνεζεί ε έκηαζε ημο θςηυξ πμο πανάγεη μηα πεγή θςηυξ με ημ μάηη, αθμφ
αοηυ πνμζανμυδεηαη ζηηξ ζοκζήθεξ θςηηζμμφ πμο επηθναημφκ, εκχ απυ ηεκ άιιε μενηά ημ μάηη
μπμνεί κα θάκεη ζφγθνηζε με μεγάιε αθνίβεηα γηα δηαπίζηςζε δηαθμνώκ ζημ θςηηζμυ αθμφ
δηαζέηεη μεγάιε εοαηζζεζία.

Δθηόο ηωλ παξαπάλω θπζηνινγηθώλ πεξηνξηζκώλ ζπρλά παξαηεξνύληαη θαη απηαπάηεο, ηδηαίηεξα
από νπηηθέο παξαηεξήζεηο:
Φοζηθμί κόμμη

Η θοζηθή είκαη μηα εμπεηνηθή επηζηήμε. ΢ηενίδεηαη ζηεκ πεηναμαηηθή επηβεβαίςζε. Γθθνάδεη ζπέζεηξ
ακάμεζα ζε θοζηθά μεγέζε δηαθμνεηηθμφ ηφπμο. Θεμειηχδεηξ εμπεηνίεξ πμο ζοπκά δεκ μπμνμφκ κα
απμδεηπζμφκ θαη μη μπμίεξ δεκ έπμοκ μπμνέζεη κα ακαηνεζμφκ ε κα αμθηζβεηεζμφκ απυ ακηίζεηα
παναδείγμαηα μκμμάδμκηαη αληώμαηα. Σέημηα αληχμαηα είκαη μη κυμμη ημο Νεφηςκα, μη ζεμειηχδεηξ
κυμμη ηεξ ζενμμδοκαμηθήξ, μη εληζχζεηξ ημο Maxwell θιπ.

Σα αληχμαηα μπμνμφκ κα δηαηοπςζμφκ θαη επηγναμμαηηθά, ππ

«Το αίηιο ηης επιηάτσνζης είναι μία δύναμη F, η επιηάτσνζη για ζηαθερή μάζα είναι ανάλογη ηης
δύναμης»
Αοηή ε πνυηαζε δηαηοπχκεηαη ζοκημμυηενα θαη με ημκ ηφπμ: α = F / m γηα m = ζηαζενυ
Η ηζπφξ ημο έπεη επηβεβαηςζεί ζηεκ πνάλε, ζημ πείναμα θαη έηζη ζεςνείηαη ζεμειηώδεξ αλίςμα γηα
ηεκ θοζηθή.
Μέζς εληζχζεςκ μνηζμμφ μνίδμκηαη επίζεξ πιείζηα πνήζημα θοζηθά μεγέζε, υπςξ είκαη ε ηαπφηεηα,
ε επηηάποκζε, θιπ

v = dx/dt a = d2x/dt2 = dv/dt

Eκα ηέημημ πανάδεηγμα είκαη ε ειεφζενε πηχζε ηςκ ζςμάηςκ (πείναμα Γαιηιαίμο)

α = F/m => d2s/dt2 = F/m

υπμο αοηή είκαη μία δηαθμνηθή ελίζςζε πμο ιφκεηαη με μιμθιήνςζε θαη δίκεη
F 2
d s  
2
dt
m
 *
s = A t2 + B t + C

θαη κε ηνλ πεξηνξηζκό ηωλ αξρηθώλ ζπλζεθώλ (A=g/2, B t = v t, C = so), πξνθύπηεη ε γλωζηή ζρέζε

s = s0 + vt + ½ g t2

όπνπ είλαη g ε επηηάρπλζε ηεο βαξύηεηαο.

1o Παράδειγμα: Μέηρηζη ομαλής εσθύγραμμης κίνηζης
Κηλήζεηο είλαη θαηλόκελα ζηα νπνία νη ζπληεηαγκέλεο ζέζεο ηνπ ζώκαηνο
κεηαβάιινληαη ζηνλ ρξόλν. Οη ζπλεζέζηεξεο κέζνδνη γηα ηελ πεξηγξαθή ηέηνηωλ
ζπκβάληωλ είλαη κέζω πηλάθωλ ηηκώλ, κέζω γξαθηθώλ παξαζηάζεωλ θαη κέζω
εμηζώζεωλ.

Παξαηεξνύκε
ην παξάδεηγκα
ηεο ειεύζεξεο
πηώζεο
ζώκαηνο.
Ο πίλαθαο ηηκώλ είλαη ζπρλά ε πξώηε θαηαγξαθή παξακέηξωλ πνπ παξαηεξεί
θαλείο, νη νπνίεο έρνπλ άγλωζηε ζπζρέηηζε κεηαμύ ηνπο. Σην πείξακα ζπιιέγνληαη
νη ηηκέο απόζηαζεο θαη ρξόλνπ κε ηελ βνήζεηα κηαο ζεηξάο από θωηνπύιεο πνπ
έρνπλ δηαηαρζεί ζε δεδνκέλεο απνζηάζεηο από ηελ εθθίλεζε κηαο ζθαίξαο πνπ
εθηειεί πρ ειεύζεξε πηώζε. 2

ΠΙΝΑΚΑ΢ ΣΙΜΩΝ

A/A ΑΠΌ΢ΣΑ΢Η x [m] ΧΡΟΝΟ΢ t [s ]

1 0.1 0.1428
2 0.2 0.2020
3 0.3 0.2474
4 0.4 0.2856
5 0.5 0.3193
6 0.6 0.3498
7 0.7 0.3778
8 0.8 0.4039
9 0.9 0.4284
10 1.0 0.4516
11 1.1 0.4736
20 Πανάδεηγμα: Τμ ύρμξ κέςκ εθήβςκ μεηνήζεθε θαη πνμέθορακ
μη αθόιμοζεξ ηημέξ:

Α/Α Ύψος Α/Α ύψος

1 1,66 11 1,82
2 1,69 12 1,82
3 1,71 13 1,83
4 1,73 14 1,84
5 1,76 15 1,84
6 1,77 16 1,85
7 1,79 17 1,86
8 1,79 18 1,88
9 1,80 19 1,90
10 1,81 20 1,91

H μέζη ηιμή MT είλαη:

GiN 36 ,06
MT     1.803 m ς = 0,0676 m
i n 20

Σο αποηέλεζμα γράθεηαι ως: MT    (1.803 m  0,07)m

Ακρίβεια αξιοπιςτία
 Δύξνο Απόιπηε Σρεηηθή
θαηεγνξίαο ζπρλόηεηα ζπρλόηεηα
1,65 -1,70 m 2 10%
1,70 1,75 m 2 10%
1,75 - 1,80 m 4 20%
1,80 -1,85 m 7 35%
1,85 -1,90 m 3 15%
1,90 -1,95 m 2 10%

Δηάγναμμα ζοπκυηεηαξ εμθάκηζεξ

ηημχκ, ςξ ηζηυγναμμα
3° Πανάδεηγμα:
Τγηείξ εκήιηθεξ δηαζέημοκ θαηά μέζμκ υνμ έκακ ανηζμυ n = 7000 Λεοθά
αημμζθαίνηα ακά 1 μlit αίμα. Η θαηακμμή ακηηζημηπεί ζε μηα θαηά
πνμζέγγηζε θακμκηθή θαηακμμή με ζηαζενά απυθιηζεξ ζ = 2140 μlit-1.

Η πενημπή εμπηζημζύκεξ ηςκ 95% , ακηίζημηπε ηεξ πενημπήξ ηημχκ απυ

2800 έςξ 11200, ζεςνείηαη απυ αημαημιμγηθήξ πιεονάξ θακμκηθή.
Αοηυ έπεη ζακ απμηέιεζμα έκα 5% ηςκ πενηπηχζεςκ, εκχ είκαη ογηείξ,
επεηδή ε πηζακυηεηα εμθάκηζεξ είκαη μηθνή, κα ζεςνεζμφκ ςξ αζζεκείξ,
ζημκ βαζμυ πμο ε δηάγκςζε ζηενίδεηαη απμθιεηζηηθά ζημκ ανηζμυ ηςκ
ιεοθχκ.
Η επιςτήμη τησ Φυςικήσ