CHƢƠNG 2

NHÀ NƢỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI

CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
2 Nội dung

2.1. Nhà nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt

Nam

2.2. Bộ máy nhà nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa

Việt Nam
2.1. Nhà nƣớc cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
Nam
2.1.1. Khái niệm Nhà nước CHXHCNVN
2.1.2. Bản chất Nhà nước CHXHCNVN
2.1.3. Chức năng Nhà nước CHXHCNVN
3 2.1.4. Hình thức Nhà nước CHXHCNVN
2.1.1. Khái niệm Nhà nước CHXHCNVN

Điều 2 Hiến pháp 2013: “Nhà nước Cộng hoà xã hội

chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân...
Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng
là4 liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân
và đội ngũ trí thức”.
 2.1.2. Bản chất Nhà nước CHXHCNVN

Là một nhà nước thống nhất

Quyền lực Nhà nước thuộc về nhân

dân
Bản chất
Là một nhà nước dân chủ

Đối ngoại hòa bình, hợp tác và hữu

nghị
2.1.3. Chức năng của nhà nước CHXHCNVN

Đối nội Đối ngoại

- Tổ chức, quản lý
kinh tế
- Giữ vững ANTT, - Bảo vệ tổ quốc
bảo vệ chế độ XHCN
- QL VH, GD, - Mở rộng quan hệ
KHCN đối ngoại, hội nhập
KTQT
- BV TTPL, BV
quyền công dân
 2.1.4. Hình thức Nhà nước CHXHCNVN

Chính thể Cộng hòa

HTNN Cấu trúc Đơn nhất

Chế độ
Dân chủ
chính trị
2.2. Bộ máy nhà nƣớc CHXHCNVN
2.2.1. Khái niệm
2.2.2. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động
2.2.3. Hệ thống cơ quan nhà nước
8
9
2.2.1. Khái niệm

 Bộ máy Nhà nước CHXHCN Việt Nam là hệ thống các

cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương, được
tổ chức theo nguyên tắc chung, thống nhất tạo thành
một cơ chế đồng bộ để thực hiện các chức năng, nhiệm
vụ của Nhà nước
2.2.2. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động

Hệ thống chính trị

Đảng CSVN Nhà nƣớc TCXH

Lãnh đạo Giám sát

10
 2.2.2. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động (tt)

Đảng lãnh đạo

Tập trung dân chủ

Nguyên tắc Quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân

Quyền lực nhà nước tập trung, có sự phân

công, phối hợp, kiểm soát
Đoàn kết, bình đẳng tương trợ giữa các dân
tộc
 2.2.3. Hệ thống cơ quan nhà nước

Cơ quan Cơ quan Viện kiểm

Chủ tịch Tòa án
quyền lực quản lý sát nhân
nước nhân dân
nhà nước nhà nước dân
  Chủ tịch nƣớc

Điều 86 Hiến pháp 2013 quy định Chủ tịch nước là

người đứng đầu Nhà nước, thay mặt nước Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam về đối nội và đối ngoại.
 Các cơ quan quyền lực nhà nƣớc

Hội đồng
Quốc hội
nhân dân
 Quốc hội

Là cơ quan đại biểu cao nhất

của nhân dân
QUỐC
HỘI
Là cơ quan quyền lực NN cao
nhất
  Quốc hội (tt)

Hội đồng dân tộc

UB thường vụ QH
QUỐC HỘI

Các Ủy ban của Quốc hội

  Quốc hội (tt)

Thực hiện quyền lập hiến, lập pháp

Chức năng Quyết định các vấn đề quan trọng

của QH của đất nước

Giám sát tối cao hoạt động

của nhà nước
  Hội đồng nhân dân các cấp
Khoản 1 điều 113 Hiến pháp 2013 quy định Hội
đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa
phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm
chủ của Nhân dân, do Nhân dân địa phương bầu ra, chịu
trách nhiệm trước Nhân dân địa phương và cơ quan nhà
nước cấp trên.
  Hội đồng nhân dân các cấp (tt)

Quyết định các vấn đề của địa phương

do luật định

Chức năng của Giám sát việc tuân theo Hiến pháp và
pháp luật ở địa phương
HĐND

Thực hiện nghị quyết của HĐND

  Các cơ quan quản lý nhà nƣớc

Các cơ quan
quản lý nhà
nƣớc

Chính Bộ và cơ Cơ quan Các cơ quan

Ủy ban nhân
quan ngang thuộc chuyên môn
phủ Bộ Chính phủ
dân các cấp
thuộc UBND
  Chính phủ

Là cơ quan chấp hành của Quốc hội

Chính phủ
Là cơ quan hành chính nhà nước cao
nhất
  Bộ và cơ quan ngang Bộ
 Bộ và cơ quan ngang Bộ có chức năng quản lý nhà nước
đối với ngành, lĩnh vực quan trọng trong phạm vi cả nước.

Văn phòng Chính phủ

Ngân hàng Nhà nước

Cơ quan
ngang Bộ Thanh tra Chính phủ

Ủy ban dân tộc

 Cơ quan thuộc Chính Phủ

Đài tiếng nói VN Thông tấn xã VN

Học viện chính trị

Đài truyền hình VN quốc gia HCM

BQL lăng Chủ tịch Viện hàn lâm khoa học và công
nghệ VN
HCM

Viện Hàn lâm khoa học xã hội

Bảo hiểm xã hội VN VN
  Ủy ban nhân dân các cấp
Ủy ban nhân dân ở cấp chính quyền địa phương do Hội
đồng nhân dân cùng cấp bầu là cơ quan chấp hành của Hội
đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương,
chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân và cơ quan hành
chính nhà nước cấp trên (Khoản 1 điều 114 Hiến pháp 2013)
  Các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân
Là các cơ quan chuyên môn được thành lập ở địa
phương để giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện
chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, bảo đảm sự
thống nhất quản lý ngành, lĩnh vực từ trung ương đến cơ
sở.

UBND cấp tỉnh UBND cấp huyện UBND cấp xã

Công chức
Sở Phòng cấp xã
  Tòa án nhân dân
Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hoà xã
hội chủ nghĩa Việt Nam, thực hiện quyền tư pháp.
(Điều 102 Hiến pháp 2013)
  Tòa án nhân dân

Tòa án

TAND
TAND TAND TAND cấp
TA Quân
tối cao cấp cao cấp tỉnh sự
huyện
  Viện kiểm sát nhân dân

Kiểm sát
Thực hành
hoạt động
quyền công tố
tƣ pháp
  Viện kiểm sát

Viện
kiểm sát

VKSND
VKSND VKSND VKSND cấp
VKS
tối cao cấp cao cấp tỉnh Quân sự
huyện
 2.2.3. Hệ thống cơ quan nhà nước
30

Quốc Hội
UBTVQH Chủ tịch nƣớc

Chính phủ TATC VKSTC

Cấp
tỉnh HĐND UBND TAND VKSND

Cấp
huyện HĐND UBND TAND VKSND

Cấp
HĐND UBND Bầu
X·
Bổ nhiệm
Phê chuẩn
Nhân dân