Katarzyna Szymczak

………………………………………
Imię i nazwisko uczestnika kursu

Oddział Chirurgii Urazowej GCM Gliwice, ul. Kościuszki 29

……………………………………………………………………………
Oddział – staż praktyczny

Specjalizacja: Pielęgniarstwo Chirurgiczne ed. 14 Katowice

PROCES PIELĘGNOWANIA PACJENTA PO

ENDOPROTEZIE STAWU BIODROWEGO PRAWEGO –

CHOROBA WSPÓŁISTNIEJĄCA

– NADCIŚNIENIE TĘTNICZE

ODDZIAŁ: Chirurgii Urazowej

………………………………………………………………………………………………
Opiekun stażu: mgr Jolanta Kotańska
Opis przypadku:

Pacjentka – kobieta w wieku 63 lat zamieszkała w Piekarach Śląskich, w budynku

wielorodzinnym na trzecim piętrze, bez windy. Mąż nie żyje, nie posiada dzieci ani bliższej
rodziny. Opiekę sprawują opiekunki medyczne i pielęgniarka środowiskowa. Warunki
mieszkaniowe oraz materialne ocenione jako dobre. Mieszkanie dostosowane do potrzeb. Chora
rozmowna, unika jednak rozmów na temat swojego stanu zdrowia – nie jest pogodzona z sytuacją,
w jakiej się znalazła, gdyż jej obecny stan ogranicza wykonywanie pewnych czynności (długi
spacer, jazda na rowerze), które niegdyś bardzo lubiła. Obecnie jest na emeryturze, nie posiada
nałogów. Na skutek wypadku, jaki miał miejsce w mieszkaniu w marcu 2022 r., doznała urazu
stawu biodrowego. Po zdarzeniu pacjentka poddana została leczeniu szpitalnemu – lekarz
zdecydował o wykonaniu zabiegu endoprotezoplastyki stawu biodrowego. Po wypisie opiekę
zaczęły sprawować wynajęte opiekunki medyczne. Od czasu zabiegu nastrój podopiecznej uległ
obniżeniu, co wywołało negatywne konsekwencje. Na skutek długotrwałej pozycji leżącej zaczęły
występować powikłania ze strony układu mięśniowego. Pojawiły się przykurcze w stawach
kolanowych (kąt około 45 stopni). Z każdym dniem niechęć pacjentki do poruszania się ulega
zwiększeniu. Stan fizyczny jest spowodowany złym stanem psychicznym. Obniżony nastrój (stan
depresyjny), który zaczął pojawiać się po zabiegu, utrzymuje się do dnia dzisiejszego. Pacjentka
jest całkowicie uzależniona od osób trzecich, od czasu zabiegu jest pozbawiona chęci życia.
Wymaga pomocy przy poruszaniu się. Mimo licznie podejmowanych prób przekonania chorej, że
zły stan fizyczny jest uwarunkowany stanem psychicznym, zespół terapeutyczny napotyka silny
opór.

Podczas wywiadu wartość RR 140/75 mmHg, tętno 80 u/min. Występuje obrzęk kończyn
dolnych. Mimo długotrwałej pozycji leżącej nie zaobserwowano duszności ani kaszlu. Kontakt
słowno-logiczny zachowany, pojawiają się zaburzenia snu spowodowane stanem depresyjnym.

Okularów używa jedynie do czytania, słuch, czucie dotyku i temperatury prawidłowe. Ze strony
układu pokarmowego: pragnienie i łaknienie zaburzone – brak apetytu, odżywianie doustne, dieta
lekkostrawna – spożywana w małych ilościach. Połykanie prawidłowe, występują liczne ubytki w
uzębieniu. Defekacja prawidłowa, występują jednak sporadyczne zaparcia – spowodowane zbyt
małą ilością ruchu. Diureza prawidłowa. Skóra, włosy, paznokcie czyste.

Pacjentka nosi pielucho-majtki i wymaga pomocy przy ich zmianie. Z chorób współistniejących
występuje nadciśnienie tętnicze.

Wzrost pacjentki 170 cm, waga 63 kg.

Współczynnik BMI – 21 – waga prawidłowa.

Ryzyko wystąpienia odleżyn bardzo duże (13 wg skali Norton).

PROBLEM CEL
PLAN DZIAŁANIA I REALIZACJA
PIELĘGNACYJNY DZIAŁANIA
- przekonanie pacjentki, że stan fizyczny
jest spowodowany jej złym stanem
psychicznym;
- rozmowa w celu poznania obaw i
przyczyn złe-go samopoczucia chorej;
- zorganizowanie chorej wyjścia na
spacer nawózku inwalidzkim i
pokazanie piękna współczesnego
Obniżony nastrój –
Ożywienie pacjentki świata;
niechęć do
– przywrócenie chę- - nauka w zakresie czynności
samodzielne-
ci życia. higienicznych oraz pielęgnacyjnych
go poruszania się.
zapewniających samoopiekę/
niezależność od osób trzecich;
- wizyty wolontariuszy w domu
podopiecznej w celu poprawy nastroju;
- trening relaksacyjny Schultza;
- wprowadzenie ćwiczeń oddechowych
torem piersiowym;
- w razie konieczności wizyta psychiatry.
- wprowadzenie ćwiczeń
usprawniających;
- pionizacja i uruchomienie pacjentki;
Zapobieganie - ułożenie kończyn w pozycji
zastojowi limfy i przeciwobrzękowej w łóżku;
niedo- - obserwacja obrzęków;
puszczenie do - częste zmiany pozycji;
Obrzęk kończyn
powikłań ze strony - w razie nasilenia obrzęków
układu wprowadzenie fizykoterapii i masażu
limfatycznego limfatycznego;
i krwionośnego - kontrolowanie płynów przyjętych i
wydalonych;
- obserwacja stanu chorej;
- konsultacja z lekarzem.
- rozmowa i przekonanie o skuteczności
ćwiczeń leczniczych;
Okresowe parestezje - wprowadzenie ćwiczeń
Zmniejszenie lub
kończyn dolnych na usprawniających;
usunięcie
skutek zaburzonego - masowanie kończyny podczas
dyskomfortu
krążenia z powodu wystąpienia odrętwień;
pacjentki.
unieruchomienia. - częsta zmiana pozycji;
- informowanie lekarza w przypadku
zaobserwowania braku efektów
 powyższych działań

- uświadomienie negatywnych skutków

braku ruchu i długotrwałej pozycji
Brak pełnego leżącej;
wyprostu w stawie Rozciągniecie - poizometryczna relaksacja mięśni;
kolanowym, przykurczonych - nauka pacjentki samodzielnego
ograniczający mięśni. rozciągania przykurczonych mięśni;
prawidłowy chód. - zastosowanie kinesiotapingu w celu
rozluźnienia napiętych mięśni;
- pionizacja i nauka prawidłowego chodu
Niepokój - Zmniejszenie - udzielanie wsparcia psychicznego poprzez
związany z zabiegiem niepokoju rozmowę
- poprawa - umożliwienie kontaktu z psychoterapeutą
samopoczucia - zachęcanie chorego do rozmowy z innymi
pacjentami
- umożliwienie kontaktu z rodzina
- umożliwienie pacjentowi odreagowania
emocji
- zapewnienie choremu o stałej dyspozycji
pielęgniarskiej
Lęk przed dalszym Zniesienie - zapoznanie pacjentki ze wskazówkami co
funkcjonawaniem niepokoju do dalszego postępowania
- pouczyć co nie wolno robić z endoprotezą
- poinformować pacjentkę z czego może
korzystać
-edukacja rodziny
Unieruchomienie w Niedopuszczenie - horyzontalne ułożenie pacjentki w/g
łóżku do powikłań zaleceń lekarskich (ile godzin płasko)
- wyjaśnienie konieczności leżenia w łóżku
- pomoc przy zaspakajaniu potrzeb
fizjologicznych
- toaleta przeciw odleżynowa
- podczas odwracania pacjentki nogi zawsze
razem (dwie)
- wygodne ułożenie

Pacjentka ma Obserwacja - sprawdzamy czy dren jest drożny, czy jest

założone dreny drożności próżnia
do operowanej drenu - kontrola ilości treści wypływającego z
kończyny drenu
- obserwacja płynu pod kontem zabarwienia
(krwista, surowicza)

Wkłucie obwodowe Wyrównanie - obserwacja miejsca wkłucia

niedoborów - utrzymanie drożności wkłucia
płynów. - zapobieganie zapalnym odczynom w
okolicy miejsca wkłucia
Pobranie krwi - podanie leków dożylnych na zlecenie
do badania. lekarza
 - podłączenie kroplówki na zlecenie lekarza
Pacjentka leczy się na Obserwacja - pomiar tętna i ciśnienia krwi
nadciśnienie pod kątem - podłączenie do monitora na zlecenie
nadciśnienia lekarza
-wykonanie EKG na zlecenie lekarza
- podanie leków obniżających RR na
zlecenie lekarza
- zapewnienie ciszy i spokoju
Ból rany Zmniejszenie - wygodne ułożenie w łóżku z
operacyjnej lub zniesienie zastosowaniem udogodnień
bólu - usunięcie czynników nasilających ból
- ograniczenie ruchów
- zapewnienie ciszy i spokoju
- podanie leków przeciwbólowych na
zlecenie lekarza

Ograniczenie Zapewnienie - pomoc przy myciu

sprawności higieny osobistej - podtrzymanie miski z wodą
podczas wykonywania - zmiana bielizny osobistej i pościelowej
toalety - ograniczenie ruchów kończyn

Trudności w Pomoc w - podanie basenu

samodzielnym zaspakajaniu - zapewnienie intymności
zaspakajaniu potrzeb potrzeb - podmycie po oddaniu moczu lub stolca
fizjologicznych - obserwacja ilości oddanego moczu

Pacjentka ma Prowadzenie - ułatwienie odpływu moczu

cewnik diurezy - obserwacja cewki
- założenie karty obserwacyjnej bilansu
płynu
toaleta krocza 2 razy dziennie
Spadek masy -poprawa łaknienia - zastosowanie diety lekkostrawnej
ciała spowodowany - utrzymanie - zachęcanie do spożywania posiłków
brakiem apetytu prawidłowej - estetyczne podanie posiłków
masy ciała - kontrola przyjmowania posiłków
- posiłki w małych ilościach a częściej
- zapewnienie wygodnej pozycji w trakcie
posiłku
- przekonanie o konieczności zmiany diety i
jej znaczenie na czas dojścia do zdrowia
Okresowe Uregulowanie - ustalenie przyczyny trudności oddania
zaparcia wypróżnień stolca
- kontrolowanie częstości oddania stolca
- wprowadzenie diety wysokobłonnikowej
na zlecenie lekarza
- poinformowanie lekarza o wystąpieniu
zaparcia
- podanie środka przeczyszczającego na
zlecenie lekarza
Okresowy brak Czucie pełne - kontrola sprawdzania czucia w kończynach
czucia w kończynach - dotykanie, masowanie, rozcieranie
dolnych - w razie braku poinformować lekarza
Lęk przed Zmniejszenie lęku - stworzenie życzliwej atmosfery
kalectwem - umożliwienie kontaktu z innymi
pacjentami w podobnej sytuacji
- umożliwienie kontaktu z psychologiem
- udzielanie wsparcia medycznego
Niebezpieczeństwo Niedopuszczenie - obserwacja rany
zakażenia rany do zakażenia rany - obserwacja opatrunku
pooperacyjnej - zmiana opatrunku na zlecenie lekarza z
zachowaniem zasad aseptyki
Wymioty treścią Zapobieganie - zastosowanie bezpiecznej pozycji w łóżku
żołądkową dalszym wymiotom; by nie dopuścić do zachłyśnięcia
wymiocinami
Zapobieganie - obecność przy pacjencie w miarę
odwodnieniu; możliwości
- zapewnienie pomocy podczas wymiotów
Utrzymanie - podanie miski nerkowatej oraz płatków
drożności dróg ligniny
oddechowych - pomoc przy toalecie jamy ustnej
- dostarczenie świeżego powietrza
- zgłoszenie lekarzowi

Zwiększenie Zmniejszenie - materac przeciw odleżynowy

ryzyka wystąpienia ryzyka wystąpienia - częsta zmiana pozycji ( nogi zawsze
odleżyn odleżyn; razem)
- kontrola i pielęgnowanie skóry
Niedopuszczenie - odciążenie miejsc narażonych na ucisk
wystąpienia - toaleta ciała , dokładne osuszanie i
odleżyn nawilżanie maściami i kremami
- unikać masowania skóry w okolicy
wyniosłości kostnych
- zmniejszenie narażenia skóry na wilgoć
(cewnik Foleya)
- zakładanie pampersów w razie
konieczności
Podwyższona Obniżenie - kontrola pomiaru temperatury co 2 godz.
temperatura ciała temperatury ciała; - podanie płynów do picia
- założenie karty obserwacyjnej
Zapobieganie - zgłoszenie faktu lekarzowi
zakażeniom - podanie środka obniżającego temperaturę
ciała na zlecenie lekarza
- odpowiednia temperatura pomieszczenia
- odpowiednia wilgotność
- zmiana bielizny pościelowej
- lekkie okrycie
- w razie konieczności izolacja chorej