7. Funkcje wymierne Funkcje postaci y = ¢. gdziea > Oia € Ry, nazywary proporcjonalnoscia odwrotna, wielko- Sci x iy - odwrotnie proporcjonalnymi, a liezbe ‘a ~ wspélezynnikiem proporcjonalnosei. Wykresem funkcji f(2) = 2, gdzie 2 € R\ {0} oraz a # 0, jest hiperbola. Prosta y = 0 jest jej asymptota pozioma, a prosta « = 0 — asymptota pionowa. Zestaw A. Zadania powtorzeniowe 1, Podaj wa6r proporcjonalnosei odwrotnej y = $, jezeli do je) wykresu nalety punkt A. 8) (2,4) ») A(-1,3) ) A(-4,6) a) A (V6, v3) 2. Ktére z punktow A(5, 1), B (§,2) i C(-0,8, 12,5) naleza do wykresu funkeji f? 10 a) fa) = 3 b) Je) = ) flay=4-8 3. Naszkicuj wykres funkeji f i podaj jej war- tosé najmniejszqa oraz wartosé najwieksza, ww predziale (1;3). a s@)=% d) Fa) = 4. Na rysunku obck praedstawiono wylkres funkeji f(e) = 45-3. a) Odexytaj 2 wykresu, dla jakich argumen- téw funkeja f przyjmuje wartosci wieksze od -2, a dla jakich - mniejsze od 1. b) Wyznacz miejsce zerowe funkeji f. 5. Naszkicuj wykres funkeji f. Wyanacz je} daiedzine oraz zbiér wartosei i odezytaj z wykresu przedziaty monotonicznoéei bf@=1-2 od s@= 4) f@) Te T.Pankgje wyenierne 485lL. 14. ~ 46 . Do wykresu funkeji f(a) = ;45 (rysunek obok) . Samochéd przejechal 225 km. Gdyby jechal . Do wykresit fankeji f(x) = -22 naleiy punkt A. Oblicz k. a) A(3,k) b) A(—§,k-1) ce) A(k+1, 10) Miejscem zerowym funkeji f jest liczba 2. Oblics k. k 1 a) f@)= 7+ b) f@)= > -3 °) f(z) . Wyznacz dziedzine wyrazenia, a nastepnie je uprosé. Oblicz wartosé wyrazenia dla a =-1. 4r?-1 23 44e x?-22+1 2422-8 °) aasee8 ) 162 9) ar 9) eH . Wykonaj dziatania. 13 52 ) are | Se yr 3 22 ) HL, 3s 9 Be 9 ae Dati . Wykonaj dzialania, \ era ie 2527-1 Sz2+2 a) 9) me FD Rozwiaé réwnanie. a) & zl )2e-1_ 1 L b) ae = 4 De yl i 52-10 oc) t+ e8 fy) g- ae nalezy punkt P(—5, -3). a) Wyznacz parametr a. b) Oblicz f (-3) i f (V3 +1). z predkoscia o 10 km/h wieksza, to czas prze- jazdu skrécilby sig o 15 minut. Oblicz predkosé, z jaka jechal samochéd. Dwa pociagi towarowe wyjechaly 2 miast A i B oddalonych od siebie o 540 km. Pociag jadacy z miasta A do miasta B wyjechal o godzine wezeSniej niz pociag jadacy 7 miasta B do miasta A i jechal z predkoscig o 9 km/h mniejsza. Pociagi minely sie w potowie drogi. Oblicz predkoSei obu pociagsw. 7. Punkeje wymierneZestaw B. Test jednokrotnego wyboru 1. Jesli do wykresu funkeji f(x) = 2 nalezy punkt (3,9), to liezba punktéw 0 obu wspélrzednych calkowitych, ktére naleza do wykresu tej funk A.4, B. 6, C.8, 2. Punkt (¢, y) naledy do wykresu pownej proporcjonalnosci odwrotne). Oznacza to, Ze do tego wykresu nalezy réwnicz punkt: 1 2 92) 1a A. (22, 2y), B. (ve. 50). C. (2,4), D. (2 2). 3. Dia e# 0 wyratenie =" jest réwne: 1 1 1 ad B.-2, O-gh, oe Jest prawdziwa dla dowolnej liczby rzeczywistej 4. Rownosé (a; r6inej od 1, jes A.a=1ib=1, C.a=-lib= B.a=1ib=0, D.a=0ib 5. Liczba 2 jest pierwiastkiem rownania: f zal p, 2th ats c= 2 r42 _ 2 e400 a? ‘"e etl? “gol Qe *2etl atl . , 2 6. Ile liceb spetnia réwnanie 5% ALO Bel C.2 D.4 Wszystkie rozwigzania rownania 2 naleza do preedzialu: A. (6:3), B. (-3:5), C.(-1:8), D. (0; 10). 8. Dany jest prostokat ABCD o sasiedaich bokech dlugosci x cm i 4r em. Gdyby kaady bok prostokata wydhuzyé o 2 cm, to stosunek jego sasiednich bokéw bylby rowny 3. Pole prostokata ABCD jest réwne: A. 16 cm?, B. 40 cm?, C. 64 cm?, D. 108 cm?. 9. Mianownik ulamka jest 0 3 wiekszy od jego licznika. Gdyby licznik i mianow- nik tego ulamka zmniejszyé o 2, to wamek ten bytby réwny 0,5. Suma licznika i mianownika tego wamka jest rowna: A. 13, B. 1, Cc. 9, D.7. 7. Funkeje wymieme 47Zestaw C. Zadania krotkie} odpowiedzi Zadanie 1. (2 pkt) Na rysunku obok przedstawiono wykres proporcjonalnos -Y ci odwrotnej y = ¢. Wyznacz liezbe odwrotnie proporcjo- nalna do liezby 2 = “2. Zadanie 2. (2 pkt) Wyznaez a, jeSli punkt P (3,—6) naledy do wykresu funk- cii f(x) = =25- Cay punkt Q (21, 4) teé nalezy do wykresu tej funke} P(3, Zadanie 3. (2 pkt) Wyznacz q, jesli punkt P (2,4) nalezy do wy- kresu funkeji f(z) =—-S +4. Zadanie 4. (2 pkt) Na rysunku obok przedstawiono wykres funkeji f(x) = <5 - 3. Oblicz miejsce zerowe funkeji f ~ i podaj ‘argumenty, dla ktérych przyjmuje ona | wartosei nieujemne. ' Zadanie 5. (2 pkt) Dana jest funkeja f(2) = liczba 3. =8 aR +2. Oblicz k, jesli miejscem zerowym funkcji jest Zadanie 6. (2 pkt) Dana jest funkeja f(x) = 5, Wykat, ée f(1 v9 +5 (aa) Zadanie 7. (2 pkt) Podaj praedzialy monotonicznosei funkeji f(z) = 4. Zadanie 8. (2 pkt) Réwnania + = 5 i 1 = 2m sa spelnione przez te sama liczbe x. Oblicz m. Zadanie 9. (2 pkt) Rozwigt réwnanie © + 4 = i t+3 zz Zadanie 10. (2 pkt) Samochéd przejechal 8 km droga polna, z predkoscia v, a nastepnie 32 kin szosa, z predkoseig v + 60 km/h. Oblica v, jezeli kaédy odcinek drogi preeby! w takim samym czasie, 48 7. Funkeje wymierneZestaw D. Zadania rozszerzonej odpowiedzi Zadanie 1. (5 pkt) Najwigksza wartoscig funkcji f(x) = £ w preedziale (2:4) jest liczba 3. Oblice a Kora z liezb jest wieksza: f (28) czy f (} + V3)? Odpowieds wasadnij. Zadanie 2. (5 pkt) Na rysunku obok praedstawiono wykres funkeji: aC a) Wyanacz q. b) Wyznacz miejsce zerowe funkeji f ©) Oblicz f (V2~1). Odpowiedé podaj w naj- prostsze} postaci. Zadanio 3. (5 pkt) Miejscem zerowym funkeji f(x — k jest liezba 3. a) Podaj wa6r funkeji f i narysuj je) wykres, b) Odezytaj 2 wykresu wartosé najmniejsza i wartosé najwigksza funkcji w przedziale (1:3) Zadanie 4. (5 pkt) - Informator CKE Za wynajgcie autobusu na wycieczke uczniowie Klasy IA mieli zaptacié 1800 21. Po- niewat 4 uczni6w zrezygnowalo 2 wycieczki, kazdy z pozostalych uemiow zaplacil © 15 2k wigcej. Obliez, ihn ucznidw jest w Klasie LA. Zadanie 5. (4 pkt) Odleglosé migdey miastami Ai B wynosi 240 km. Z minsta A wyruszyly jednoczeé- nie dwa samochody. Pierwszy samochéd jechal z predkoscia 0 20 km/h wieks7a niz drugi. W wyniku awarii pierwszy samochéd stracit godzing na naprawe. Do miasta B samochody dojechaty réwnoczesnie. Obliez. Sredniq predkoéé drugiego samochodu. Zadanie 6. (5 pkt) - Matura, maj 2010 W dwéch hotelach wybudowano prostokatne baseny. Basen w pierwszym hotelu ma Powierzchni¢ 240 m®. Basen w drugim hotela ma powierzchnig 350 m? i jest 0 5 m dluzszy oraz 2m szerszy niz basen w pierwszym hotelu. Oblicz wymiaxy obu basendw. Podej wszystkie modliwe odpowiedzi Zadanie 7. (5 pkt) ~ Matura prébna, listopad 2009 Uczeft praeezytal ksig2ke licagcg 480 stron, przy ezym kaidego dnia ezytat jednakowa licabe stron. Gdyby caytat kazdego dnia o 8 stron wigco), to przecaytalby te ksigzke 08 dni wezesniej. Oblicz, ile dni uczeh czytal te ksigike T.Finteje wymiene 49