FILOGENEZA ROŚLIN LĄDOWYCH

1) Pierwsze rośliny lądowe:

a) pojawiły się w paleozoiku

b) wywodziły się z grupy ramienicowych (Charophyceae) należących do

zielenic

c) rozmnażały się izomorficzną przemianą pokoleń

d) były reprezentowane przez ryniofity (Rhyniophyta), do których zalicza się

kuksonię i rynię

e) ich sporofity osiągały wielkość do kilkudziesięciu centymetrów wysokości

f) ich gametofity były niezależnymi roślinami, które były podobne do

sporofitów, ale na ich szczycie (telomach) są zarodnie

Rysunek 1 - Ryniofit (źr. wikipedia.org)

2) Teoria telomowa to reguła, według której telomy (szczytowe rozgałęzienia

pędów zawierające tkankę przewodzącą) ryniofitów
dały początek organom roślinnym, poprzez:

a) przewyższanie – szybszy wzrost telomu. Tak powstały pędy główne i

boczne.

b) spłaszczanie – rozgałęzianie telomów.

c) zrastanie - zrastanie się spłaszczonych systemów rozgałęzień. Tak

powstały liście.
FILOGENEZA ROŚLIN LĄDOWYCH
3) Rośliny rozwijają się w środowisku:

a) wodnym, gdzie jest:

→ nieograniczona dostępność wody i rozpuszczonych w niej soli

mineralnych

→ zmienna ilość tlenu uzależnionego

→ ograniczona ilość światła

→ niewielka ilość wahań dobowych temperatur

b) lądowym, gdzie jest:

→ niska dostępność do wody i soli mineralnych, które znajdują się w

glebie

→ mała gęstość powietrza

→ niska wilgotność powietrza przyczyniająca się do szybszej utraty

wody podczas transpiracji

→ dostępność światła koniecznego do zajścia fotosyntezy

4) Przystosowanie roślin do życia na lądzie:

CECHA
mała ilość wody
niska zawartość
dwutlenku węgla w
atmosferze
mała gęstość powietrza i
działalność wiatru
duże wahania
temperatury otoczenia
ADAPTACJE
- system korzeniowy pobierający wodę z
gleby
- tkanki przewodzące wodę i sole mineralne
z korzeni do innych części rośliny
- tkanki okrywające nadziemne organy
roślin ograniczające transpirację
- liście zapewniające sprawną wymianę
gazową i regulację transpiracji
- przestwory międzykomórkowe tworzące
sieć kanałów wewnątrz rośliny i
usprawniające transport tlenu i dwutlenku węgla
- dobrze rozwinięty system korzeniowy
- tkanki wzmacniające i usztywniające pędy.
- tkanki okrywające, które chronią wnętrze
rośliny przed temperaturami.
FILOGENEZA ROŚLIN LĄDOWYCH
5) Większość roślin lądowych wykształciła specyficzne organy pełniące
różnorakie funkcje, do których należą:

a) organy wegetatywne (umożliwiają wzrost i rozwój):

→ korzeń

→ łodyga

→ liście

b) organy generatywne (umożliwiają rozmnażanie płciowe):

→ kwiat

→ owoc

6) Typowa roślina lądowa składa się z:

a) korzenia

b) pędu:

→ łodyga

→ liście

→ okresowe kwiaty i owoce

7) Rośliny lądowe charakteryzuje się heteromorficzną przemianą pokoleń

gametofitu i sporofitu.

GAMETOFIT
- wytwarza wielokomórkowe
gametangia (żeńskie - rodnie i
męskie – lęgnie)
- zapłodnienie ma postać oogamii
oraz wymaga obecności wody
(rośliny zarodnikowe) lub odbywa
się bez jej udziału
SPOROFIT
- wytwarza wielokomórkowe
zarodnie, wewnątrz których są
produkowane zarodniki powstające
na drodze mejozy komórek
macierzystych zarodników
(mejospory) oraz mające charakter
przetrwalnikowy, dzięki ścianie
zawierającej sporopoleninę

- dominuje w przemianie pokoleń - dominuje w roślinach nasiennych

mszaków oraz u paprotników