1

TRANSİSTÖR
• P ve N tipi maddelerden iki tanesi aynı, bir tanesi diğerlerinden
farklı tip olmak üzere üç yarı iletken maddenin bir araya getirilerek
oluşturulan devre elemanına transistör denir.
• Farklı gerilim ve akım değerlerinde çalışan çok sayıda transistör
kılıfı üretilmiştir.

2
• Yüzey birleşmeli ve alan etkili olmak üzere iki çeşit transistör
vardır. Yüzey birleşmeli transistörlere BJT (Bipolar Jonksiyon
Transistör) transistör denir

3
TRANSİSTÖR İÇ YAPISI
• Yan yana birleştirilmiş iki diyottan oluşan transistörler 2 farklı
tipte üretilirler.

• 3 yarı iletken maddeden ortada yer alan uç beyz ucudur. Bu

uca ortak uçta denilmektedir.

4
TRANSİSTÖR SEMBOLÜ

• OK her zaman N’ye bakar ve ok’un olduğu uç emiter

ucudur.

5
TRANSİSTÖRÜN ÇALIŞMA PRENSİBİ

• Transistörlerin çalışması için doğru polarmalandırılması gerekir.

• Emiter, Beyz ve Kollektör uçları bulunan transistör,

beyz ucuna küçük bir sinyal uygulandığında K-E arası büyük bir
sinyal geçişine izin veren,
beyz sinyali kesildiğinde K-E arası akım geçişini durduracak
şekilde çalışmaktadır.

6
TRANSİSTÖR’ÜN KULLANIM ALANLARI

• Transistörler, elektronik devrelerde üç farklı amaç için

kullanılmaktadırlar.

1-) Anahtarlama elemanı olarak

2-) Osilatör olarak
3-) Amplifikatör (Yükselteç) olarak

Bu uygulamamızda, transistör’ün anahtarlama elemanı olarak

kullanılmasını göreceğiz.

7
TRANSİSTÖRÜN UÇLARININ BULUNMASI
• Transistörün bacakları arasında ikili ölçümler yapılır, bu ölçümlerde
2 tane birbirine yakın değer görülür ve bu iki değer görüldüğünde;
• Ortak (sabit) olan uç Beyz ucudur.
• Diğerine göre büyük değerin okunduğu uç emiter ucudur.
• Diğerine göre küçük değerin okunduğu uç Kollektör ucudur.

8
TRANSİSTÖRÜN TİPİNİN BULUNMASI

• 2 küçük değerinin görüldüğü ölçümlerde;

• BEYZ ucunda avometremizin kırmızı (+) probu var ise NPN
tipidir.
• BEYZ ucunda avometremizin siyah ( - ) probu var ise PNP
tipidir.
TRANSİSTÖRÜN SAĞLAMLIK KONTROLÜ
• Toplam 6 adet ölçüm sonucunda transistörün beyz-emiter ve
beyz-kollektör uçları arasında ölçü aletinin doğru polarma
bağlandığı ölçümlerde değer okunur.
• Diğer dört ölçümde değer okunmaz.
• Bu durumda transistör sağlamdır.
• Aksi ölçüm sonuçlarında transistör bozuktur.
9
TRANSİSTÖRÜN SAĞLAMLIK KONTROLÜ
• Transistör’ün sağlamlık kontrolü yapılırken içinde şekilde
görüldüğü gibi birbirine ters bağlı iki diyot varmış gibi
düşünülebilir.
• Ölçü aleti diyot ölçme kademesine alınır bu kademe yok ise
ohm ölçme kademesine alınabilir.
• Transistörün emiter, beyz ve kollektör uçlarında ölçümler
yapılır.

10