Wykaz zagadnień z biofizyki
W przypadku wszystkich ćwiczeń obowiązuje znajomość wielkości i jednostek fizycznych, ich krotności oraz umiejętność konwersji.
Termodynamika: Entropia, Entalpia, Przepływ krwi
 Układ termodynamiczny i parametry stanu;
 Funkcje stanu układu termodynamicznego;
 Temperatura i energia cząstek, skale temperatur;
 Zerowa zasada termodynamiki;
 Energia wewnętrzna, ciepło oraz praca w termodynamice, jednostki;
 Ciepło, proces przekazywania i wymiany ciepła;
 Bilans cieplny i zasady jego zapisu
 Ciepło właściwe;
 I zasada termodynamiki (matematycznie oraz słownie);
 Praca objętościowa i zmiana energii wewnętrznej układu;
 Entalpia jako funkcja stanu;
 Procesy egzotermiczne i endotermiczne;
 II zasada termodynamiki (również zapis matematyczny);
 Pojęcie entropii, procesy odwracalne i nieodwracalne;
 Termodynamiczna i statystyczna definicja entropii.
Płyny: Napięcie powierzchniowe, Monowarstwa lipidowa, Lepkość cieczy
 Ciecze i płyny – definicje;
 Kinetyczno-molekularna teoria budowy cieczy;
 Ciecze newtonowskie i nienewtonowskie;
 Ciśnienie i jego pomiar oraz jednostki;
 Siła wyporu;
 Równanie ciągłości i prawo Bernoulliego;
 Przepływ laminarny i burzliwy;
 Lepkość cieczy, siła lepkości (oporu) wg Newtona;
 Współczynnik lepkości – jego sens fizyczny i własności oraz metody pomiaru;
 Prawo Hagena-Poiseuille’a;
 Siła Stokesa, prawo Stokesa.
 Współczynnik napięcia powierzchniowego;
 Oddziaływania hydrofobowe. Detergenty i ich wpływ na siłę napięcia
powierzchniowego;
 Ciecze zwilżające i niezwilżające, kąt zwilżania;
 Zjawiska powierzchniowe: adhezja, kohezja, włoskowatość
 Zjawisko powstawania i rodzaje menisku;
 Pomiar współczynnika lepkości za pomocą stalagmometru.
 Tworzenie warstw monomolekularnych.
 Własności substancji amfifilnych na przykładzie kwasu stearynowego. Wpływ tych
substancji (amfifilnych) na wielkość napięcia powierzchniowego.
Fizyka współczesna: Spektrofotometr, Siatka dyfrakcyjna
 Fizyczna natura światła (dualizm korpuskularno – falowy, światło jako fala
elektromagnetyczna i jako strumień fotonów)
 Długość i częstotliwość fali świetlnej;
 Widmo promieniowania elektromagnetycznego i podstawowe wielkości opisujące
promieniowanie elektromagnetyczne i zakres widzialny (Vis), ultrafiolet (UV) i
podczerwień (IR).
 Zasada Huygensa;
 Zjawisko interferencji i dyfrakcji światła
 Doświadczenie Younga, powstawanie jasnych i ciemnych prążków interferencyjnych;
 Siatka dyfrakcyjna, stała siatki, warunek wzmocnienia i wygaszenia się fal.
 Formy energii wewnętrznej cząsteczek. Jednostki energii w spektroskopii
 Mechanizm powstawania widm emisyjnych i absorpcyjnych
 Prawdopodobieństwo absorpcji, reguły wyboru
 Związek między barwą a widmem absorpcji;
 Absorbancja i transmitancja oraz zależności pomiędzy nimi
 Diagram stanów elektronowych Jabłońskiego (stany singletowe i trypletowe,
przekazywanie energii)
 Prawo Lamberta – Beera, odstępstwa od tego prawa.
 Prawo addytywności absorbancji.
 Fluorescencja, widma emisji fluorescencji, zaniki fluorescencji, wydajność kwantowa i
czas życia. Przesunięcie Stokesa
Optyka geometryczna: Refraktometr, Mikroskop, Soczewki
 Zjawisko odbicia i załamania światła
 Bezwzględny i względny współczynnik załamania światła;
 Całkowite wewnętrzne odbicie i kąt graniczny;
 Rozszczepienie światła, pryzmat;
 Budowa i rodzaje soczewek oraz ich własności;
 Ogniskowa soczewki, promień krzywizny soczewki;
 Konstrukcja obrazów w soczewkach skupiających i rozpraszających
 Pełne i uproszczone równanie soczewkowe;
 Wady soczewek;
 Zdolność skupiająca soczewki i układu soczewek
 Zdolność rozdzielcza mikroskopu;
 Praktyczne wykorzystanie zjawiska całkowitego wewnętrznego odbicia;
 Budowa i zasada działania refraktometru Abbego.
1
Elektryczność: Elektroliza i Prawo Ohma
 Natężenie i napięcie prądu (jednostki i definicje);
 Prąd stały i prąd przemienny;
 Przepływ prądu w obwodzie elektrycznym;
 Przepływ prądu w cieczach i wodnych roztworach soli;
 Dysocjacja elektrolityczna, stopień dysocjacji;
 Proces elektrolizy;
 I i II prawo elektrolizy Faradaya;
 Równoważnik elektrochemiczny i chemiczny;
 Stała Faradaya;
 Podłączanie amperomierza i woltomierza do obwodów elektrycznych;
 Opór elektryczny, przyczyny jego powstawania;
 Prawo Ohma;
 Opór właściwy, przewodnictwo;
 Zależność oporu od parametrów geometrycznych i temperatury;
 I i II prawo Kirchhoffa;
 Łączenie równoległe i szeregowe oporników.

Mechanika: Wahadło matematyczne, Ultradźwięki

 Ruch harmoniczny nietłumiony i tłumiony (opis, wykresy, wzory);
 Wychylenie, prędkość i przyspieszenie w ruchu harmonicznym (opis, wykresy, wzory);
 Prawo powszechnego ciążenia;
 Pojęcie ciężaru i masy;
 Wahadło matematyczne;
 Ruch drgający ciała zawieszonego na sprężynie.
 Częstotliwość, okres i amplituda drgań;
 Pomiar przyspieszenia ziemskiego przy użyciu wahadła matematycznego.
 Pojęcie izochronizmu drgań;
 Fale mechaniczne i ich rodzaje;
 Równanie fali mechanicznej;
 Podstawowe pojęcia ruchu falowego min. amplituda, długość fali, częstotliwość, okres, liczba falowa itd.;
 Prędkość fali i jej zależność od właściwości sprężystych ośrodka;
 Prawo Hooke’a, moduł Younga;
 Fale akustyczne, ultradźwięki;
 Efekt Dopplera, pomiar prędkości przepływu krwi;
 Metody wytwarzania ultradźwięków i ich zastosowania.