Grupa A Klasa .................... Liczba punktów ...... / 33 p.

Imię ..................................................................................

1 Wpisz imię i nazwisko podróżnika obok odpowiedniej litery oznaczającej trasę jego podróży. ( ... / 3 p.)

2 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące handlu kolonialnego są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Kolonie stanowiły rynek zbytu dla produktów z metropolii. P F
2. Pierwsze giełdy towarowe powstały w państwach Europy Wschodniej. P F
Powstały kompanie handlowe, czyli organizacje zrzeszające kupców
3. P F
i organizujące m.in. wyprawy zdobywcze.

3 Zaznacz zdanie zawierające prawdziwą informację. ( ... / 1 p.)

A. Hiszpan Hernan Cortés był konkwistadorem, który uwięził Montezumę i dokonał rzezi Inków, a następnie
podbił całe terytorium dzisiejszego Meksyku.
B. Francisco Pizarro, bezwzględny i okrutny konkwistador, został gubernatorem Peru i założył tamtejszą
stolicę nazwaną Lima.
4 Wyjaśnij, na czym polegał przewrót kopernikański. ( ... / 1 p.)

5 Zaznacz zdania zawierające prawdziwą informację. ( ... / 3 p.)

Skutki reformacji to
A. trwały rozłam w chrześcijaństwie i powstanie nowych wyznań.
B. załamanie się gospodarki kapitalistycznej.
C. wojny i konflikty religijne.
D. rozwój literatury i kultury narodowej.

LINILLDILMPLJMO Grupa A | strona 1 z 3

6 Rozstrzygnij, które źródło dotyczy wcześniejszego wydarzenia, a które – późniejszego. Uzasadnij ( ... / 1 p.)
odpowiedź.
Źródło A
[...] 6. Papież nie może odpuścić żadnej winy inaczej, jak tylko ogłaszając i uznając, że wina została
odpuszczona przez Boga, albo też odpuszcza winę [...].
21. Mylą się więc ci kaznodzieje odpustów, którzy twierdzą, że przez odpusty papieża człowiek zostaje
uwolniony od wszelkich kar i zbawiony.
27. Wysoko stawiają człowieka ci, którzy twierdzą, że dusza ulatuje natychmiast, gdy tylko zadźwięczy moneta
wrzucona do puszki.
Źródło B
[...] niech będzie postanowione przez autorytet obecnego parlamentu to, że miłościwie nam panujący król,
jego dziedzice i następcy, królowie tego królestwa, mają być brani, przyjmowani i uważani za jedyną głowę
na ziemi Kościoła w Anglii, nazywanego Kościołem anglikańskim.
Źródło: Wiek XVI–XVIII w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, s. 123, 131.
7 Wymień trzy postanowienia soboru trydenckiego dotyczące organizacji Kościoła. ( ... / 3 p.)

8 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy ( ... / 2 p.)
fałszywych.
1. Morską drogę do Indii odkrył Vasco da Gama. P F
2. Zasada predestynacji była jednym z założeń luteranizmu. P F
W 1494 r. Hiszpania i Portugalia zawarły układ w Tordesillas, w którym
3. P F
dokonano podziału stref wpływów na świecie.

9 Z podanych wydarzeń wybierz to najwcześniejsze i najpóźniejsze. ( ... / 1 p.)

1. Wydarzenie chronologicznie pierwsze A. pokój augsburski
2. Wydarzenie chronologicznie ostatnie B. podróż Ferdynanda Magellana dookoła świata
C. obrady soboru trydenckiego
D. odkrycie morskiej drogi do Indii
1. _____ 2. _____
10 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące wielkich odkryć geograficznych są prawdziwe. Zaznacz literę „P” ( ... / 2 p.)
przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Dalekie wyprawy umożliwił Europejczykom rozwój kartografii i nawigacji. P F
2. Duchowieństwo sprzeciwiało się wyprawom odkrywczym. P F
3. Jako pierwsi dalekie wyprawy podjęli Portugalczycy. P F

11 Przyporządkuj odkrycia właściwym osobom. ( ... / 1 p.)

1. Krzysztof Kolumb A. opłynięcie Afryki i dotarcie do Indii
2. Bartolomeu Dias B. opłynięcie południowego krańca Afryki
3. Vasco da Gama C. odkrycie Ameryki
4. Ferdynand Magellan D. podróż dookoła świata
E. dopłynięcie do Australii
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
12 Zaznacz trzy skutki wielkich odkryć geograficznych. ( ... / 1 p.)
A. poszerzenie wiedzy geograficznej D. potwierdzenie hipotezy o kulistości Ziemi
Europejczyków
B. spadek dochodów państw organizujących E. zniechęcenie Europejczyków do poznawania
coraz bardziej kosztowne wyprawy nowych lądów z powodu niebezpieczeństw
C. powstanie pierwszych imperiów światowych

LINILLDILMPLJMO Grupa A | strona 2 z 3

13 Zaznacz właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Epoka renesansu rozpoczęła się na Półwyspie
A. Skandynawskim. B. Bałkańskim. C. Apenińskim. D. Iberyjskim.
14 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące odrodzenia są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach ( ... / 2 p.)
prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Humanizm skupiał się na człowieku. P F
Jednym z haseł, do których odwoływali się twórcy renesansowi, było
2. P F
Pamiętaj o śmierci.
3. Druk został wynaleziony w Europie przez Jana Gutenberga. P F

15 Przyporządkuj dzieła do odpowiednich twórców. ( ... / 1 p.)

1. Leonardo da Vinci 2. Sandro Botticelli 3. Michał Anioł

A. Ostatnia wieczerza B. Dawid C. Narodziny Wenus D. Ambasadorowie

1. _____ 2. _____ 3. _____
16 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące przyczyn reformacji są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Wierni dostrzegali, że księża żyli zgodnie z nauczaniem Kościoła. P F
2. Łamanie celibatu przez duchownych było oceniane negatywnie. P F
Wynalazek druku umożliwił coraz większej liczbie osób samodzielne
3. P F
czytanie Biblii.

17 Zaznacz właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)

Za początek reformacji uznaje się
A. wybuch wojny chłopskiej. C. ogłoszenie 95 tez przez Marcina Lutra.
B. Akt supremacji Henryka VIII. D. pokój augsburski.
18 Zaznacz trzy zdania odnoszące się do wojen religijnych w Niemczech. ( ... / 1 p.)

A. Zwolennicy reformacji byli nazywani protestantami.

B. Pokój augsburski podpisano w 1524 r.
C. Po zakończeniu wojny chłopskiej pokonanych chłopów spotkały represje.
D. Zasada Czyja władza, tego wyznanie została przyjęta w Niemczech w 1555 r.
E. Władcy w Niemczech byli przychylni radykalnym postulatom społecznym.
19 Zaznacz dwa sakramenty, które uznawali zwolennicy Lutra i Kalwina. ( ... / 1 p.)
A. bierzmowanie B. kapłaństwo C. chrzest D. Eucharystia
20 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące powstania anglikanizmu są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Akt supremacji został ogłoszony w 1517 r. P F
Henryk VIII przeprowadził zmiany w Kościele angielskim z powodów
2. P F
religijnych.
Purytanie w Kościele anglikańskim domagali się zerwania z
3. P F
pozostałościami katolicyzmu.

21 Zaznacz trzy decyzje, które podjęto na soborze trydenckim. ( ... / 1 p.)

A. Została potwierdzona przywódcza rola papieża w Kościele.

B. Zobowiązano proboszczów do prowadzenia ksiąg metrykalnych.
C. Wprowadzono języki narodowe do liturgii.
D. Uznano, że źródłem objawienia jest tylko Biblia.
E. Podjęto decyzję o powstaniu seminariów duchownych.

LINILLDILMPLJMO Grupa A | strona 3 z 3

Grupa B Klasa .................... Liczba punktów ...... / 33 p.
Imię ..................................................................................

1 Wpisz imię i nazwisko podróżnika obok odpowiedniej litery oznaczającej trasę jego podróży. ( ... / 3 p.)

2 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące handlu kolonialnego są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
Powstały kompanie handlowe, czyli organizacje zrzeszające kupców
1. P F
i organizujące m.in. wyprawy zdobywcze.
2. Pierwsze giełdy towarowe powstały w państwach Europy Zachodniej. P F
3. W koloniach nie sprzedawano produktów z metropolii. P F

3 Zaznacz zdanie zawierające prawdziwą informację. ( ... / 1 p.)

A. Konkwistador hiszpański Hernan Cortés dzięki pomocy indiańskich plemion rywalizujących z Aztekami
stłumił powstanie i podbił terytorium Meksyku.
B. Francisco Pizarro, mimo że otrzymał od Inków obiecany okup w złocie, zabił ich wodza Montezumę i
podporządkował sobie całe terytorium Peru.
4 Wyjaśnij znaczenie terminu „przewrót kopernikański”. ( ... / 1 p.)

5 Zaznacz zdania zawierające prawdziwą informację. ( ... / 3 p.)

Przyczyny reformacji to
A. symonia i nepotyzm w Kościele.
B. łamanie celibatu wśród duchownych.
C. życie zgodnie z ewangelicznymi cnotami pokory i ubóstwa.
D. utrzymywanie się dzięki dobrom parafialnym, ale nie przebywanie w swoich parafiach.

LINILLDILMPLJMO Grupa B | strona 1 z 3

6 Rozstrzygnij, które źródło dotyczy wcześniejszego wydarzenia, a które – późniejszego. Uzasadnij ( ... / 1 p.)
odpowiedź.
Źródło A
[...] 6. Papież nie może odpuścić żadnej winy inaczej, jak tylko ogłaszając i uznając, że wina została
odpuszczona przez Boga, albo też odpuszcza winę [...].
21. Mylą się więc ci kaznodzieje odpustów, którzy twierdzą, że przez odpusty papieża człowiek zostaje
uwolniony od wszelkich kar i zbawiony.
27. Wysoko stawiają człowieka ci, którzy twierdzą, że dusza ulatuje natychmiast, gdy tylko zadźwięczy moneta
wrzucona do puszki.
Źródło B
[...] niech będzie postanowione przez autorytet obecnego parlamentu to, że miłościwie nam panujący król,
jego dziedzice i następcy, królowie tego królestwa, mają być brani, przyjmowani i uważani za jedyną głowę
na ziemi Kościoła w Anglii, nazywanego Kościołem anglikańskim.
Źródło: Wiek XVI–XVIII w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, s. 123, 131.
7 Wymień trzy postanowienia soboru trydenckiego dotyczące doktryny katolickiej. ( ... / 3 p.)

8 Oceń, czy poniższe zdania są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy ( ... / 2 p.)
fałszywych.
1. Zasada predestynacji była jednym z założeń luteranizmu. P F
2. Morską drogę do Indii odkrył Vasco da Gama. P F
W 1494 r. Hiszpania i Portugalia zawarły układ w Tordesillas, w którym
3. P F
dokonano podziału stref wpływów na świecie.

9 Z podanych wydarzeń wybierz to najwcześniejsze i najpóźniejsze. ( ... / 1 p.)

1. Wydarzenie chronologicznie pierwsze. A. noc św. Bartłomieja
2. Wydarzenie chronologicznie ostatnie. B. pokój augsburski
C. wynalezienie druku
D. opłynięcie Przylądka Dobrej Nadziei
1. _____ 2. _____
10 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące wielkich odkryć geograficznych są prawdziwe. Zaznacz literę „P” ( ... / 2 p.)
przy zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
Duchowieństwo sprzyjało wyprawom odkrywczym, ponieważ chciało
1. P F
chrystianizować nowe ludy.
2. Dalekie wyprawy umożliwił Europejczykom rozwój kartografii i nawigacji. P F
3. Jako pierwsi dalekie wyprawy podjęli Hiszpanie. P F

11 Przyporządkuj odkrycia właściwym osobom. ( ... / 1 p.)

1. Krzysztof Kolumb A. odkrycie Ameryki
2. Bartolomeu Dias B. opłynięcie południowego krańca Afryki
3. Vasco da Gama C. dopłynięcie do Australii
4. Ferdynand Magellan D. podróż dookoła świata
E. opłynięcie Afryki i dotarcie do Indii
1. _____ 2. _____ 3. _____ 4. _____
12 Zaznacz trzy skutki wielkich odkryć geograficznych. ( ... / 1 p.)
A. powstanie pierwszych imperiów światowych D. potwierdzenie hipotezy o kulistości Ziemi
B. zniechęcenie Europejczyków do poznawania E. spadek dochodów państw organizujących
nowych lądów z powodu niebezpieczeństw coraz bardziej kosztowne wyprawy
C. poszerzenie wiedzy geograficznej
Europejczyków

LINILLDILMPLJMO Grupa B | strona 2 z 3

13 Zaznacz właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)
Epoka renesansu rozpoczęła się na Półwyspie
A. Iberyjskim. B. Apenińskim. C. Bałkańskim. D. Skandynawskim.
14 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące odrodzenia są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy zdaniach ( ... / 2 p.)
prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
Jednym z haseł, do których odwoływali się twórcy renesansowi, było
1. P F
Chwytaj dzień!
2. Humanizm skupiał się głównie na Bogu. P F
3. Druk został wynaleziony w Europie przez Jana Gutenberga. P F

15 Przyporządkuj dzieła do odpowiednich twórców. ( ... / 1 p.)

1. Leonardo da Vinci 2. Sandro Botticelli 3. Michał Anioł

A. Narodziny Wenus B. Ambasadorowie C. Dawid D. Ostatnia wieczerza

1. _____ 2. _____ 3. _____
16 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące przyczyn reformacji są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
1. Łamanie celibatu przez duchownych było oceniane pozytywnie. P F
Wynalazek druku umożliwił coraz większej liczbie osób samodzielne
2. P F
czytanie Biblii.
3. Wierni dostrzegali, że księża nie żyli zgodnie z nauczaniem Kościoła. P F

17 Zaznacz właściwe dokończenie zdania. ( ... / 1 p.)

Za początek reformacji uznaje się
A. ogłoszenie 95 tez przez Marcina Lutra. C. Akt supremacji Henryka VIII.
B. wybuch wojny chłopskiej. D. pokój augsburski.
18 Zaznacz trzy zdania odnoszące się do wojen religijnych w Niemczech. ( ... / 1 p.)

A. Władcy w Niemczech byli przychylni radykalnym postulatom społecznym.

B. Zasada Czyja władza, tego wyznanie została przyjęta w Niemczech w 1555 r.
C. Po zakończeniu wojny chłopskiej pokonanych chłopów spotkały represje.
D. Zwolennicy reformacji byli nazywani protestantami.
E. Pokój augsburski podpisano w 1524 r.
19 Zaznacz dwa sakramenty, które uznawali zwolennicy Lutra i Kalwina. ( ... / 1 p.)
A. chrzest B. kapłaństwo C. bierzmowanie D. Eucharystia
20 Oceń, czy poniższe zdania dotyczące powstania anglikanizmu są prawdziwe. Zaznacz literę „P” przy ( ... / 2 p.)
zdaniach prawdziwych, a „F” – przy fałszywych.
Purytanie w Kościele anglikańskim domagali się wzmocnienia elementów
1. P F
pochodzących z katolicyzmu.
2. Akt supremacji został ogłoszony w 1534 r. P F
Henryk VIII przeprowadził zmiany w Kościele angielskim z powodów
3. P F
osobistych i chęci wzmocnienia swojej władzy.

21 Zaznacz trzy decyzje, które podjęto na soborze trydenckim. ( ... / 1 p.)

A. Podjęto decyzję o powstaniu seminariów duchownych.

B. Wprowadzono języki narodowe do liturgii.
C. Została potwierdzona przywódcza rola papieża w Kościele.
D. Uznano, że źródłem objawienia jest tylko Biblia.
E. Zobowiązano proboszczów do prowadzenia ksiąg metrykalnych.

LINILLDILMPLJMO Grupa B | strona 3 z 3