Środki stosowane w dopingu wpływające na erytropoezę

Erytropoeza, czyli proces produkcji czerwonych krwinek, odgrywa istotną rolę w

zdolności organizmu do transportowania tlenu do tkanek i mięśni. Zwiększenie
ilości czerwonych krwinek może wpłynąć na wydolność i osiągi sportowców w
następujący sposób:

1. Poprawa transportu tlenu: Czerwone krwinki zawierają hemoglobinę, która

wiąże się z tlenem w płucach i transportuje go do tkanek. Większa liczba
czerwonych krwinek oznacza większą zdolność do transportowania tlenu do
mięśni, co może zwiększyć wydolność i wytrzymałość podczas wysiłku
fizycznego.
2. Zwiększona wytrzymałość: Dzięki większej ilości czerwonych krwinek
organizm jest w stanie dostarczyć więcej tlenu do mięśni podczas
intensywnego wysiłku. To może poprawić wytrzymałość sportowców,
umożliwiając im wydłużenie czasu trwania wysiłku i zmniejszenie
zmęczenia.
3. Przyspieszony powrót do formy: Zwiększenie produkcji czerwonych
krwinek może wspomóc szybszy powrót do pełnej formy po intensywnym
treningu lub zawodach poprzez poprawę transportu tlenu i regenerację
tkanek.
4. Możliwe skrócenie czasu rekonwalescencji: Wyższa liczba czerwonych
krwinek może pomóc w procesie gojenia się tkanek, co może być korzystne
podczas rekonwalescencji po kontuzji.

Istnieje wiele czynników i substancji wpływających na erytropoezę . Oto kilka z

nich:

 dEPO (daratropoetyna) - syntetyczna wersja EPO, która jest używana w celu

zwiększenia liczby czerwonych krwinek

Mechanizm działania:
1. Stymulacja receptorów EPO: Po podaniu dEPO wiąże się ona z
receptorami dla erytropoetyny znajdującymi się na powierzchni
komórek macierzystych w szpiku kostnym.
2. Aktywacja procesu krwiotwórczego: Po związaniu z receptorem, dEPO
inicjuje kaskadę sygnałów w komórkach macierzystych, co prowadzi do
 pobudzenia ich do różnicowania się w komórki prekursorowe
czerwonych krwinek.
3. Zwiększona produkcja czerwonych krwinek: Dzięki działaniu
stymulującemu dEPO, komórki prekursorowe przekształcają się w
dojrzałe czerwone krwinki. Zwiększa to liczbę czerwonych krwinek w
organizmie.

Działania niepożądane: zwiększone ryzyko zakrzepów, nadciśnienie,

problemy sercowo-naczyniowe, zawał serca, problemy z układem
nerwowym (bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia), problemy z
układem pokarmowym (nudności, biegunki).

Oficjalne przypadki: Jarosław Wołosiuk, kolarz, 4 lata dyskwalifikacji

(21.10.2020-20.10.2024)

 CERA (ang. continuous erythropoietin receptor activator) - jest to forma

EPO, która została zmodyfikowana, aby działać dłużej w organizmie niż
tradycyjna erytropoetyna. Wykorzystywana w celu poprawy wydolności
sportowej.

Mechanizm działania: CERA może utrzymywać się w organizmie przez

dłuższy okres, co skutkuje stopniowym, długotrwałym wzrostem liczby
czerwonych krwinek. Podawanie CERA powoduje zwiększoną produkcję
czerwonych krwinek w szpiku kostnym poprzez aktywację receptora dla
erytropoetyny. Wiąże się to z zwiększeniem ilości hemoglobiny, co z kolei
zwiększa zdolność krwi do przenoszenia tlenu, co może prowadzić do
poprawy wydolności i wytrzymałości sportowców.

Działania niepożądane: zwiększone ryzyko zakrzepicy, nadciśnienie, ryzyko

uszkodzenie nerek, bóle głowy, zawroty głowy, problemy sercowo-
naczyniowe.

Oficjalne przypadki: Stefan Schumacher, Riccardo Ricco, Leonardo Piepoli,

kolarze, grozi im 2-letnia dyskwalifikacja

 Kobalt – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych.

Mechanizm działania: pierwiastek jest wykrywany przez komórki wątroby
jako substancja stymulująca produkcję EPO. W odpowiedzi na to, komórki
wątroby uwalniają hormon odpowiedzialny za produkcję EPO - hormon ten
z kolei stymuluje szpik kostny do zwiększonej produkcji czerwonych
krwinek. Wzrost ilości czerwonych krwinek jest korzystny dla sportowców,
ponieważ zwiększa zdolność organizmu do przenoszenia tlenu do tkanek i
mięśni.

Działania niepożądane: zaburzenia sercowe, problemy z układem

nerwowym (drgawki, bóle głowy, dezorientację, problemy z równowagą),
niewydolność nerek, anemia, zmiany skórne, problemy z tarczycą.

Oficjalne przypadki: Robert Świątek, trener koni wyścigowych („złapany” na

podawaniu kobaltu trzem koniom), okres zawieszenia licencji na okres od
27 grudnia 2018 r. do 26 września 2019 r.