Hofcultuur: Drama (theater)

Hofcultuur: Drama: Samenleving

Toneel in de hoven; opdrachtgevers:
• De kerk
• Het Italiaanse hof
• Het Franse hof van Lodewijk de 14e

Toneel op straat: Commedia dell’arte

 Hofcultuur: Drama (theater): Samenleving
• middeleeuwen: passiespelen (over het lijden van Jezus)
en mysteriespelen (verhaal uit de bijbel)

Ontwikkeling na de middeleeuwen:

• 16e eeuw: Ook bij theater herontdekking oudheid:

klassiek drama; bijvoorbeeld Sophocles, Euripides

• in Italië genootschappen om
Klassieke Cultuur te bestuderen
Vitruviaanse geschriften
Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
 Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
Klassiek correct theater, volgens regels Vitruvius en ruïnes
• eerst alleen bij straveganze (hoffeesten) met tijdelijke decors
• bouw nieuwe theaters: perspectief voor illusie van ruimte
• geschilderde decors met latijnse teksten, voor geleerd publiek
• amfitheater als bouwvorm
• totaaltheater: toneel, poëzie, muziek, dans
• genootschappen zorgen voor heropvoering klassieke stukken
• personages gevolgd vanuit hun karakter
• emotie en conflicten, inleving
• voorloper opera
 Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
klassieke theatervormen:

• Tragedie
o hoofdpersonen: Griekse helden, goden, of hun aanverwanten
o door noodlot of karakter komt iemand ten val
o onderwerpen vaak heftig: moord, overspel, incest
o eenheid van tijd, plaats en handeling (Aristoteles)
o opbouw: proloog + drie tot vijf bedrijven.

• Komedie

• Satire
 Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
Teatro Olympico in Vicenza
• Olympisch genootschap wilde iets blijvends bouwen
• oudste overdekte theater ter wereld
• spoedig nagevolgd, bijvoorbeeld in Parma
• amfitheater, oplopende tribunes in halve cirkel om speelvloer
• achterwand Renaissance-gevel met zuilen,
boog en veel beeldhouwwerken en reliëfs
• openingen toneelwand
met uitzicht op straten
die ver door lijken te lopen
door perspectieftrucs

Palladio, Teatro Olimpico, 1584

 Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
Teatro Olympico
 Hofcultuur: Drama: Vitruviaans theater
ideale decor drie theatervormen:
• tragedie: vast renaissancedecor;
klassiek stadsgezicht met statige gevels
• komedie: combinatie renaissance en gotische architectuur
• satire: nagebootste natuur

Serlio, decor voor satire