Professional Documents
Culture Documents
Foaymd, K Úohdfõ Iajndjh: Unit 01
Foaymd, K Úohdfõ Iajndjh: Unit 01
01
jd.SIajr
Part 03
sureka wageeshwara
foa Ymd,kh úoHdfõ wOHhk ud¾. ^úêl%u $ m%fõY&
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
foa Ymd,k úoHdfõ wOHhk ud¾. ^úêl%u $ m%fõY &
m%fõYh
foaYmd,k úoHdj Ydia;%Sh úIhla f,i .%Sish ;=< l%s'mq 3 oS W;amdo fjhs' foaYmd,k
úoHdj W;amdo jkafka"
—foaYmd,k úoHdj˜ ye|skaùu i|yd Ndú;d lrkq ,nk bx.%Sis NdIduh jd.a ixfla;h
jkafka "—Political Science ˜ h' fuys" Political " tkï —foaYmd,kh˜ hk jd.a ixfla;fha
m%Njh isÿ jkafka fM;sydisl .%Sl fm!r ye|skaùu i|yd Ndú;d l< —Polis ˜ ^fmd,sia& hk
bx.%Sis jdla ixfla;h úldYkh ùfuks' —Polis ˜ hkafkys ixfla;sl w¾:h " —k.r md,kh˜
fõ' ta wkqj meyeos,s jkafka —k.r md,kh˜ —foaYmd,kh˜ olajd úldYkh jk njhs'
idudcSh úoHdjla jk foaYmd,k úoHdj yeoEÍu i|yd Ndú;d l< hq;= úê l%u" wOHhk
ud¾. " m%fõY " l=ula oehs úYaùh i¾jf,dalS uÜgñka ms<s.;a fmdÿ tl`.;djla fkdue;'
foaYmd,k úoHd{hska " Ñka;lhska úúO wOHhk l%u ta i|yd fhdackd lrhs'
• wOHhk l%u ^ úê l%u " m%fõY & m%Odk fldgia follg LKavkh l< yelsh'
² ;=,kd;aul úê l%uh
fM;sydisl úê l%uh
Historical Studing Method
úêl%u ye|skaùu
iudchSh úoHdjla jk foaYmd,k úoHdj yeoEÍu i|yd foaYmd,k úoHdj werôfha isg Ndú;
jQ idïm%odhsl úê l%uhla f,i fÓydisl úêl%uh y÷kd.; yelsh' b;sydi yd foaYmd,kh
w;r we;s wka;¾ iïnkaOh fï úêl%uh u.ska meyeos,s fõ'
wdKavql%u " foaYmd,k wdh;k yd kS;sj, fM;sydisl úldYkh mokï fldg .ksñka
j¾;udk ;;a;ajhka wOHkh lrñka wkd.; m%jk;d u;=lr olajñka ks.uk j,g
t<fUkakd jQ úê l%uh fM;sydisl úê l%uhhs'
02 Sureka Wageeshwara
i¾ f*âßla fmdf,dla " fM;sydisl úê l%uh ks¾jpkh lrkq ,nkafka fufia h'
úêl%ufha ,CIK
^ii& b;sydih keu;s iudcSh úoHd úIh iu`. b;d ióm iïnkaO;djla mej;Su'
od¾Ykslhka
fM;sydisl úê l%uh y÷kajd ÿka od¾Ykslhka f,i pd,aia fudkafgialHq " i¾ fcdaka
iS,s " *%Suka " ,eials " .%s,a l%siaÜ wdoSyq kï l< yelsh'
kso¾Yk
fM;sydisl úêl%uh Ndú; lsÍug wod<j foaYmd,k úoHdj ;=< bosßm;a l< yels
kso¾Yk"
^m%d.afldñhqksiaÜ iudch " jy,a iudch " ro< iudch " ro< jevjiï
iudch " OkjdoS iudch " iudcjdoS iudch " fldñhqksiaÜ iudch&
fM;sydisl úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
² foaYmd,k wdh;k " wdKavq l%u yd kS;s j, úldYkh y÷kd.; yels ùu'
² foaYmd,k wdh;k " wdKavql%u yd kS;sj, wkd.; m%jk;dj y÷kd.; yels ùu'
03 Sureka Wageeshwara
wjdis ^ÿ¾j,;d&
;=,kd;aul úêl%uh
Comparative studying Method
úêl%u ye|skaùu
iudcSh úoHdjla jk foaYmd,k úoHdj yeoEÍu i|yd Ndú; lrkq ,nk idïm%odhsl
úêl%uhla f,i ;=,kd;aul úêl%uh ye|skaúh yelsh' ixikaokd;aul úê l%uh f,io fuh
y÷kajhs'
úêl%ufha ,CIK
úfYaI wruqKla u; mokï fkdù idudkH lreKq oek.ekSu i|yd lrkq ,nk
wOHhkhls' fuh yqÿ úia;rd;aul fohla muKs' tlsfklg fjkia ;;a;ajhka folla
.ek tajdfha iudk wiudk;d ms<sn| wOHhkhla lsÍu fuysoS isÿfõ'
04 Sureka Wageeshwara
B úfYaI ;=,kd;aul wdOHhkh
úoHd;aul uQ,O¾u u; mokï ù isÿlrkq ,nk wOHhkhla ñka w¾:j;a fõ' fuysoS
wOHhkhg b,lal jk jia;+kays m%Njh " úldYkh " j¾;udk ;;a;ajhka " Bg n,mE
fya;= " wkd.; m%jk;djka hkdoS ish,a, wdxYslj wOHkh fldg ks.uk j,g
t<fUhs'
od¾Ykslhka
kso¾Yk
n%hsia idñjrhd úiska —kQ;k m%cd;ka;%jdoh˜ ^New Dimocracy & lD;sh rpkd
lrkq ,nkafka tx.,ka;h " m%xYh " b;d,sh yd c¾uksh jeks rdcHhka ys
ixl%uKhlrñka tu rdcHj, mej;s wdKavql%u ;=,kd;aulj wOHhkh lsÍfuks'
pd,aia fudkafgialHQ úiska —kS;sfha idrh˜ ^ The Sprit of law & lD;sh rpkd lrkq
,nkafka m%xYfha mej;s XIV jeks ¨ù rcqf.a taldêm;s md,kh;a tx.,ka;fha mej;s
n,;, fnod fjkalr we;s ,snr,a m%cd;ka;%jdoS md,kh;a ;=,kd;aulj wOHhkh
lsÍfuks'
;=,kd;aul úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
² ;=,kd;aul wOHkh l%uh u.ska jvd fyd| wdKavql%uh" foaYmd,k wdh;k " kS;s
fudkjdoehs y÷kd.ekSug yels ùu'
05 Sureka Wageeshwara
² jvd fyd| wdKavql%u " foaYmd,k wdh;k " kS;s ks¾udKh lr .ekSug " wod< ;;ajhka
.fõIkhg yelsùu'
wjdis ^ÿ¾j,;d&
úêl%u ye|skaùu
iudcShh úoHdjla jk foaYmd,k úoHdj yeoEÍu i|yd Ndú;d lrkq ,nk idïm%odhsl
úêl%uhla f,i od¾Yksl úêl%uh y÷kd.; yelsh'
uydpd¾h .%S,a l%siaÜ od¾Yksl úê l%uh ks¾jpkh lrkq ,nkafka fufia h'
—od¾Yksl wOHhk l%uh u.ska lrkqfha mrudo¾YS rdcHhl iajNdjh " wruqKq
ld¾hhka iy wkd.;h ms<sn| f.dvk.k od¾YKsl ixl,am m%dfhda.sl f,dalfha
lreKq iu`. .,mñka rdcH yd wdKavql%uh ms<sn| kHdhka f.dvke.Suh'˜
úêl%ufha ,CIK
^i& wNsHqhqm .uk " is;d .ekSï " iufmaIkh u; mokï ùu'
^ii& fya;= idOl u; ks.uk j,g t<öu fkdj m%:ufhka ks.uk hkag t<ö miqj
th ikd: lsÍug fya;= idOl fiùu'
^iii& mj;sk ;;ajh fkdj mej;sh hq;= hehs is;ska ujd.;a ^uk#l,ams;&
;;ajhka iïnkaO wOHhk lsÍu'
06 Sureka Wageeshwara
od¾Ykslhka
kso¾Yk
od¾Yksl úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
² m<uqj ks.ukhg t<fUk ksid th ikd: lsÍug wjYH lreKq muKla rdYs.;
lrKhg we;s yelshdj'
wjdis ^ÿ¾j,;d&
úêl%u ye|skaùu
07 Sureka Wageeshwara
p¾hdjdoS úêl%uh hkq "
úêl%ufha ,CIK
^ii& mqoa., yeisÍï i|yd n,mdk ufkda úoHd;aul lreKq wOHhkhg W;aidy
.ekSu'
^vii& nyq úIhd;aul noaO;djh ^Wod - ;¾l Ydia;%h " .Ks; úoHdj " ixLHdkh&
^viii& wNsHqm.uk " iufmaIk is;d .ekSï yd w.h lsÍï j,ska f;dr wOHk l%uhla
ùu'
od¾Ykslhka
p¾hdjdoS úêl%uh ks¾udKhg wod, od¾Yksl moku ú.%y lsÍu 20 jeks ishjfia
weußldkq foaYmd,k úoHd{hska lKavdhula fuys ks¾ud;Djreka f,i y÷kd.;
yelsh'
1908 oS —.%eyeï fjd,ia˜ úiska rÑ; —foaYmd,kh ;=< ukqIH iajNdjh˜ ^ Human
Nature in Politics & lD;sh yryd p¾hdjdoS úêl%ufha W;amdoh igyka fjhs' fuu
lD;sh u.ska mqoa.,hkaf.a foaYmd,k yeisÍï ^p¾hd& i|yd n,mdk udkisl idOl
wOHhkh lrk ,oS'
1928 oS —flkaܘ úiska rÑ; —foaYmd,k yeisÍï˜ ^Political Behavior & lD;sh o
p¾hd jdoh j¾Okhg fnfyúka fya;= ùh'
;j ÿrg;a " fâúâ Biagka " .íßh,a ta' wdukaâ " fâúâ gDDuka " î.ï mfj,a " y¾nÜ
ihsuka wdoSyq p¾hdjdoS úêl%uh fmdaIKh l< od¾Ykslhka h'
08 Sureka Wageeshwara
” p¾hdjdoS wOHhk l%uh yryd foaYmd,k úoHdjg tla jQ kjdx.
idïm%odhsl úêl%u ;=< wdKavql%u " foaYmd,k wdh;k " kS;s hk iSudj ;=< flakaø.;j
;snQ foaYmd,k úoHd úIhg j¾hdjdoSka yryd kjdx. rdYshla tla úh tajd kï "
p¾hdjdoS úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
² wkjYH f,i Y=oaO úoHdjka iu`. iïnkaOùu ksid foaYmd,k úoHdfõ iajdëk;ajhg
ydks ùu'
wjdis ^ÿ¾j,;d&
² p¾hdjdoS úêl%uh ksid foaYmd,k úoHd úIhg kjdx. tl;=ùu yd úIh j¾Okh ùu'
úêl%u ye|skaùu
iudc úoHd úê l%uh kQ;k úêl%uhls' iudcSh idOl foaYmd,khg iDcq n,mEula
lrhs' fuu iudc úoHd;aul wOHhk l%uh u.ska rdcHh idudcSh jia;=jla f,i w¾:l:kh
lrk w;r mqoa.,hd rdcHh keu;s idudcSh jia;=fõ wjhj f,i ú.%y lrhs'
09 Sureka Wageeshwara
iudcúoHd úêl%uh hkq
foaYmd,khg n,mdk iudc idOl f;areï .ekSu u.ska ks.uk j,g t<fUkakd
jQ úê l%uhhs'
^j¾.h " l=,h " j¾Kh " wd.u " isß;aúß;a " wOHdmkh " wd¾Ól ;;a;ajh " idrO¾u "
ia;%S mqreI Ndjh&
iudcuh idOl yd foaYmd,kh w;r we;s wka;¾ fmdaIKhla mj;S' ienE m%dfhda.sl
foaYmd,kh wjfndaO lr.ekSu i|yd tu idOl y÷kd.ekSu jeo.;a fõ' fuu idudcuh
idOl iïnkaOfhka wOHhkh lsÍug iudc úoHdj " udjk úoHdj " wdpdr úoHdj jeks
idudcSh úoHdjka Ndú;d l< yelsh'
od¾Ykslhka
iudc úoHd wOHk l%uh Ndú;d l< od¾Ykslhska f,i fâúâ welag¾ " uela whsj¾ "
fâúâ Biagka " .íßh,a ta' wdukaâ wdoSyq y÷kd.; yelsh'
” iudc úoHd úêl%uh u.ska o;a; tl;= lsÍfïoS Ndú;d lrkq ,nk l%u lsysmhls'
a& iyNd.S;aj mÍCIK l%uh
b& iDcq ksÍCIKh'
c& iïuqL idlÉPd l%uh'
d& m%Yakdj,S l%uh'
e& isoaê wOHhkh'
iudc úoHd úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
² foaYmd,kh i|yd n,mdk iudc idOl wOHhkh u.ska jvd;a ksjeros ks.ukhkag
t<ôh yels ùu'
wjdis ^ÿ¾j,;d&
úêl%u ye|skaùu
ixLHd;aul o;a; weiqßka ks.uk j,g t<fUkakd jQ úê l%uh hs' fjk;a wdldrhlska
olajkafka kï " ixLHd o;a; " j.= " m%ia;dr " Ndú;fhka foaYmd,k ixisoaëka m%udKh
lsÍu fuysoS isÿ fõ'
úêl%ufha ,CIK
^ii& j.= " m%ia;dr " ;dCIKh " jeks idOl Ndú;h'
od¾Ykslhka
ixLHd úoHd úê l%uh Ndú;d l< od¾Ykslhka f,i yer,aâ ,eiafõ,a " .%eyeï fjd,ia"
n%hsia idñjrhd " wekav¾ika wdoSyq kï l< yelsh'
ixLHd úoHd úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq lsÍu'
jdis ^jeo.;alï&
wjdis ^ÿ¾j,;d&
úêl%u ye|skaùu
wdKavqj " jHjia:dodhlh " úOdhl wêlrKh " foaYmd,k mCI " uyck u;h "
n, mEï lKavdhï " ksfhdack l%u " ler,s " Woaf>daIK " Wmjdi " wka;¾cd;sl
ixúOdk " wka;¾ cd;sl kS;sh " yuqodj " fmd,Sish " nkaOkd.dr " rdcH fiajh wdoS
jQ iuia;fha tl;=j'
úêl%ufha ,CIK
od¾Ykslhka
12 Sureka Wageeshwara
01' fâúâ Biagkaf.a fhojqï yd ksuejqï l%uh
1953 oS —foaYmd,k moaO;sh˜ lD;sh u.ska fuu úê l%uh foaYmd,k úoHdjg Biagka
úiska tl;= lrhs' foaYmd,k iudchla ;=< foaYmd,k moaO;shla l%shd;aul fjhs' fuu
foaYmd,k moaO;sh u; mokï ù fhojqï yd ksuejqï ;SrKh lrk l%shdj,sh fhojqï yd
ksuejqï l%uh f,i ir,j ye|skaúh yelsh' foaYmd,k moaO;shg iudch úiska fhojqï
bosßm;a lrhs' fuys fhojqï hkqfjka woyia lrkq ,nkafka b,a,Sï yd iyfhda.h oelaùïh'
ksuejqï hkq wdKavqfõ ;SrK yd m%;sm;a;Ska h' fhojqï yd ksuejqï w;r iïnkaO;djh
ks¾udK lrkq ,nkafka m%;sfmdaIK hdka;%Kh u.sks'
daIK hdka;%K
m % ; sf m h
foaYmd,k moaO;shg
fhojqï wod< wjhj "
ksuejqï
jHjia:dodhlh"úOdhl"
wêlrKh " foaYmd,k
iyfhda.h mCI " uyck u;h "
b,a,Sï n, mEï lKavdhï "
oelaùu wdKavqfõ ;SrK
² NdKav ñ, ² nÿ f.ùï ksfhdack l%u " ler,s " wdKavqfõ
Woaf>daIK "Wmjdi " m%;sm;a;s
wvq lsÍu'
² kS;sh yd iduh wka;¾cd;sl ixúOdk " ² iykdOdr ,nd
² nia.dia;= lv lsÍfuka wka;¾ cd;sl kS;sh " oSug ;SrKh lsÍu'
wvq lsÍu' je,lSu' yuqodj " fmd,Sish ' ' ' ² 20] nia .dia;= jeä
lsÍug wdKavqj ;SrKh
lsÍu'
1960 .Kka j,oS fuu úê l%uh ks¾udKh úh' foaYmd,k jHqyh iy jHQyfha
wjhjhkag mejreKq ld¾hhka tu wjhjhka w;r we;s iïnkao;djh " wOHhkh lsÍu u.ska
ks.uk j,g t<öu jHQylD;H úYaf,aIK l%uh hs'
moaO;s úYaf,aIK úêl%uhg wod<j y÷kd.; yels jdis - wjdis iïnkaOfhka wjOdkh fhduq
lsÍu'
13 Sureka Wageeshwara
jdis ^jeo.;alï&
wjdis ^ÿ¾j,;d&
fï wdldrhg foaYmd,k úoHdj wOHkh lsÍu i|yd Ndú; lrk úêl%u y÷kd.;
yelsh' wkd.;h ;=<o kj úêl%uhka foaYmd,k úoHdjg tlaúh yels h' fuf;la Ndú;hg
.;a úêl%u w;=frka úoHd;aul Ndjh by< w.hl we;s úêl%uh jkafka p¾hdjdoS úêl%uh hs'
iudcSh úoHdjla jk foaYmd,k úoHdj wOHkh lsÍu i|yd Ndú;d lrkq ,nkafka iudchSh
úoHdjka wOHkh lsÍu i|yd Ndú;d lrkq ,nk úêl%uh h' tu.ska foaYmd,k úoHdj
iudcSh úoHdjla nj m%;HCI fjhs' tu úêl%u fndfyda ÿrg is;d .ekSfï " wNsHqm.ukh "
Wml,amk u; fyda m%;HCI uQ,sl idOl u; fyda tu foflysu ñY%Kh u.ska iudkHlrKh
lrk ,o ks.ukhkag t<öu ,CIK fldg f.k mj;S'
14 Sureka Wageeshwara