SG Tingkatan 4

KANDUNGAN
PRAKTIS FORMATIF
BAB 1 Langkah Keselamatan di dalam Makmal 1–4

BAB 2 Bantuan Kecemasan 5–7
BAB 3 Teknik Mengukur Parameter Kesihatan Badan 8 – 10
BAB 4 Teknologi Hijau dalam Melestarikan Alam 11 – 13
BAB 5 Genetik 14 – 17
BAB 6 Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan 18 – 20
BAB 7 Koordinasi Badan 21 – 23
BAB 8 Unsur dan Bahan 24 – 26
BAB 9 Kimia Industri 27 – 31
BAB 10 Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan 32 – 34
BAB 11 Daya dan Gerakan 35 – 37
BAB 12 Tenaga Nuklear 38 – 40
JAWAPAN 41 – 48
JAWAPAN DAN ULASAN PRAKTIS PENGUKUHAN

BAB 1 Langkah Keselamatan di dalam Makmal 49
BAB 2 Bantuan Kecemasan 50
BAB 3 Teknik Mengukur Parameter Kesihatan Badan 51
BAB 4 Teknologi Hijau dalam Melestarikan Alam 52
BAB 5 Genetik 53
BAB 6 Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan 54
BAB 7 Koordinasi Badan 55
BAB 8 Unsur dan Bahan 56
BAB 9 Kimia Industri 57
BAB 10 Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan 58
BAB 11 Daya dan Gerakan 59
BAB 12 Tenaga Nuklear 60
© Sasbadi Sdn. Bhd.

(iii)
00 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) KANDUNGAN-IDA-1P.indd iii 11/4/22 8:54 AM

Praktis Formatif
BAB 1
Langkah Keselamatan di dalam Makmal
Safety Measures in the Laboratory
KERTAS 1 Versi Digital

1 Apakah pH bahan yang boleh dibuang ke A Kertas tisu dan sarung tangan
dalam singki? Tissue paper and gloves
What is the pH of substances which can be B Picagari dan jarum
thrown into the sinks? Syringes and needles
A Antara 7 hingga 14 C Darah dan serum
Between 7 to 14 Blood and serum
B Antara 1 hingga 6 D Haiwan makmal dan haiwan uji kaji
Between 1 to 6 Laboratory animals and experimental animals
C Antara 5 hingga 9
Between 5 to 9 4 Apakah jenis pemadam api yang sesuai
D Antara 0 hingga 13 digunakan untuk memadamkan semua jenis
Between 0 to 13 kebakaran?
What type of fire extinguisher is suitable to
extinguish all types of fires?
2 Apakah yang boleh digunakan untuk
melindungi hidung dan mulut daripada A Air
Water
terhidu bahan kimia yang sengit?
What can be used to protect the nose and B Serbuk kering
mouth from inhaling the chemicals with pungent Dry powder
smell? C Buih
A Gogal B Topeng muka Foam
Goggles Face mask D Karbon dioksida
C Baju makmal D Sarung tangan Carbon dioxide
Lab coat Gloves
5 Antara yang berikut, yang manakah langkah
terakhir semasa mengendalikan pemadam
3 Maklumat yang berikut adalah tentang
api?
pelupusan suatu bahan X.
Which of the following is the last step in handling
The following information is about the disposal
a fire extinguisher?
of substance X.
A Halakan muncung ke pangkal api
• Dibungkus dan dimasukkan ke dalam Aim the nozzle at the base of the fire
beg plastik biobahaya. B Ratakan semburan dari sisi ke sisi
Wrapped and put in a biohazard plastic Spray evenly from side to side
bag. C Tanggalkan pin keselamatan
• Diautoklaf dan dimasukkan ke dalam Remove the safety pin
tong biobahaya. D Tekan pemicit atas alat pemadam api
Autoclaved and put in a biohazard bins. Squeeze the handle at the top of the fire
extinguisher
Apakah bahan X?
What is substance X?
1 © Sasbadi Sdn. Bhd.
01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 1 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 2
Bahagian A/Section A
1 Sekumpulan murid menjalankan audit alat pemadam kebakaran di sebuah sekolah. Rajah di bawah
menunjukkan jenis alat pemadam kebakaran yang diaudit.
A group of students carried out an audit on the fire extinguishers at a school. The diagram below shows
the types of audited fire extinguishers.
Alat pemadam Pasir dalam Alat pemadam Alat pemadam

Selimut
api ABC baldi api api A api ABC
kebakaran
ABC fire Sand in fire Fire ABC fire
Fire blanket
extinguisher bucket extinguisher A extinguisher
Alat pemadam Alat pemadam Alat pemadam Pasir dalam

Selimut
api ABC api A api ABC baldi api
kebakaran
ABC fire Fire ABC fire Sand in fire
Fire blanket
extinguisher extinguisher A extinguisher bucket
Pasir dalam Alat pemadam Alat pemadam Alat pemadam Pasir dalam
baldi api api ABC api A api A baldi api
Sand in fire ABC fire Fire Fire extinguisher Sand in fire
bucket extinguisher extinguisher A A bucket
Alat pemadam Alat pemadam Pasir dalam Alat pemadam

Selimut
api A api ABC baldi api api ABC
kebakaran
Fire ABC fire Sand in fire ABC fire
Fire blanket
extinguisher A extinguisher bucket extinguisher
(a) Berdasarkan rajah yang diberi, lengkapkan jadual di bawah.

Based on the given diagram, complete the table below.
Alat pemadam kebakaran Bilangan

Fire extinguisher Number
Alat pemadam api A
Fire extinguishers A
Alat pemadam kebakaran ABC

ABC fire extinguishers
Pasir dalam baldi api

Sand in fire buckets
Selimut kebakaran
Fire blankets
[2 markah/2 marks]

(b) Berdasarkan jadual di atas, lukis histogram yang menunjukkan bilangan alat pemadam
kebakaran melawan jenis alat pemadam kebakaran./Based on the table above, draw a histogram
to show the number of fire extinguishers against the types of fire extinguishers.
[2 markah/2 marks]
(c) Berdasarkan histogram di 1(b), nyatakan jenis alat pemadam kebakaran yang paling banyak
digunakan di sekolah tersebut.
Based on the histogram in 1(b), state the type of the most used fire extinguisher in the school.
[1 markah/1 mark]
Bahagian C/Section C
2 Baca petikan yang berikut.
Read the following passage.
Adakah makmal sains di sekolah anda selamat?

Semasa menjalankan aktiviti di dalam makmal sains, anda akan menghadapi pelbagai jenis
bahaya seperti tumpahan bahan kimia, pendedahan kepada sinaran mengion dan tekanan
fizikal dan mental. Selain mengambil langkah keselamatan di dalam makmal, anda juga
bertanggungjawab ke atas keselamatan diri dan rakan-rakan serta alam sekitar. Imbas kembali
yang berikut:
(a) Bahaya di dalam makmal seperti pengendalian bahan kimia berbahaya dan pembuangan
bahan sisa.
(b) Langkah keselamatan seperti penggunaan peralatan perlindungan diri, mematuhi langkah
keselamatan makmal yang sedia ada seperti tidak makan, minum dan bermain di dalam makmal.
(c) Situasi kecemasan seperti penggunaan jenis pemadam kebakaran dan pemindahan
kecemasan mengikut pelan pemindahan.
(d) Membuat laporan dan memohon bantuan kecemasan daripada pihak sekolah, bomba,
perkhidmatan ambulans dan polis.
Is the science laboratory at your school safe?
During your activities in the science lab, you will face many types of hazards such as chemical spills,
exposure to ionizing radiation and physical and mental stress. In addition to taking safety precautions
in the lab, you are also responsible for the safety of yourself and your friends and the environment.
Recall the following:
(a) Hazards in the laboratory such as handling of hazardous chemicals and disposal of waste materials.
(b) Safety measures such as the use of personal protective equipment, adherence to existing laboratory
safety measures such as not eating, drinking and playing in the laboratory.
(c) Emergency situations such as the use of fire extinguishers and emergency evacuation plans.
(d) Report and seek emergency assistance from the school, firemen, ambulance and police services.

(a) Apakah peralatan perlindungan diri di makmal? Berikan dua contoh peralatan untuk
menyokong jawapan anda.
What are personal protective equipment in the laboratory? Give two examples of equipment to support
your answer.
[4 markah/4 marks]
(b) Berikan dua contoh tekanan fizikal dan dua contoh tekanan mental yang dialami oleh murid-
murid semasa berada di dalam makmal.
Give two examples of physical stress and two examples of mental stress experienced by students while
in the lab.
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang murid tidak sengaja menjatuhkan sebatang termometer yang bebulinya berisi merkuri
ke atas lantai.
A student accidentally drops a thermometer with the bulb filled with mercury on the floor.
Terangkan bagaimana cara untuk menguruskan tumpahan merkuri di atas lantai dengan
selamat.
Explain how to manage mercury spills on the floor safely.
[4 markah/4 marks]

BAB 2
Bantuan Kecemasan
Emergency Help

1 Apakah bantuan kecemasan yang melibatkan 4 Rajah di bawah menunjukkan salah satu
gabungan teknik tekanan di bahagian dada langkah semasa CPR.
dan hembusan ke dalam mulut mangsa? The diagram below shows one of the steps during
What is the emergency help that involves the CPR.
combination of compression technique on the
chest and the blowing of air into the victim's
mouth?
A Heimlich Manoeuvre
B Resusitasi kardiopulmonari
Cardiopulmonary resuscitation
C Perkhidmatan perubatan kecemasan
Emergency medical services
D Kecemasan jantung Mengapakah langkah tesebut dilakukan
Heart emergency semasa CPR?
Why should this step be performed during CPR?
2 Mengapakah CPR dijalankan ke atas A Untuk memperlahankan pernafasan
mangsa? mangsa
Why is CPR performed on victims?
To slows down the victim's breathing
A Untuk meningkatkan denyutan nadi B Untuk mempercepatkan pernafasan mangsa
mangsa To speed up the victim's breathing
To increase the victim's pulse
C Untuk membekalkan udara beroksigen
B Untuk membantu pengaliran darah dalam
kepada mangsa
badan mangsa
To supply oxygenated air to the victim
To help blood circulation in the victim's
body D Untuk mengeluarkan makanan yang
C Untuk mengeluarkan objek yang tersekat tersekat di dalam salur pernafasan
di salur pernafasan mangsa
To remove a stucked object in the respiratory To remove the food that is blocked from the
tract victim's respiratory tract
D Untuk mengeluarkan semua makanan di
dalam esofagus 5 Antara situasi mangsa yang berikut, yang
To remove all foods in the oesophagus manakah memerlukan kaedah Heimlich
Manoeuvre?
3 Golongan yang manakah mungkin perlu Which of the following situations of the victim
diberi bantuan CPR? requires the Heimlich Manoeuvre method?
Which groups may need CPR assistance? A Tercungap-cungap
A Pesakit diabetes Panting
Diabetic patient B Tiada degupan jantung
B Pesakit yang lemah jantung No heartbeat
Patient with a weak heart C Boleh bercakap atau batuk
C Mangsa panahan petir Able to talk or cough
Victims who is struck by lightning D Bibir dan kuku kelihatan kebiruan atau
D Mangsa tercekik yang boleh bercakap kehitaman
Choking victim who can still talk The lips and nails appear bluish or blackish

KERTAS 2
Bahagian B/Section B
1 Rajah di bawah menunjukkan langkah-langkah melakukan kaedah CPR tetapi tidak disusun
mengikut urutan yang betul.
The diagram below shows the steps in performing the CPR procedure but they are not arranged in the
correct order.
P Q R
S T U
(a) Susun langkah-langkah melakukan kaedah CPR dalam urutan yang betul.
Arrange the steps in performing the CPR procedure in the correct order.
R→S→Q→T→U→P
[1 markah/1 mark]
(b) Nyatakan dua keadaan badan mangsa yang diperhatikan oleh penyelamat seperti yang
ditunjukkan dalam langkah S.
State the two conditions of the victim's body observed by the rescuer as shown in step S.
Pernafasan dan pergerakan dada mangsa
The breathing, and the movement of the victim's chest.
[2 markah/2 marks]
(c) Berdasarkan rajah di atas, apakah langkah dalam kaedah CPR yang berikut?
Based on the diagram above, what is the step in the following CPR procedure?
(i) P
Pernafasan mulut ke mulut
Mouth to mouth resuscitation
(ii) U
Tekanan pada dada
Chest compressions
[2 markah/2 marks]

(d) Lebih daripada seorang penyelamat digalakkan untuk terlibat semasa melakukan CPR untuk
memulihkan keadaan mangsa. Mengapakah sedemikian?
More than one rescuer is recommended while perfoming CPR to restore the victim's condition. Why
is that so?
Banyak tenaga digunakan untuk menjalankan CPR. Apabila lebih daripada seorang penyelamamemberikan
CPR kepada seorang mangsa, mereka boleh melakukan CPR secara bergilir-gilir. Oleh itu, penyelamatidak
akan menjadi letih dan dapat memberikan CPR secara efektif.
A lot of energy is used to conduct CPR. When more than one rescuer gives CPR to a victim, they can perforCPR in
turns. Therefore, rescuers will not get tired and will be able to carry out CPR effectively.
[2 markah/2 marks]
2 Rajah di bawah menunjukkan kedudukan objek yang tersekat di dalam esofagus.
The diagram below shows the position of the object stuck inside the oesophagus.
Epiglotis
Epiglottis
Objek tersekat
Trakea Stucked object
Trachea
Esofagus
Oesophagus
(a) Apakah yang berlaku sekiranya seseorang tercekik semasa minum air?
What happens if a person chokes while drinking water?
[4 markah/4 marks]
(b) Berdasarkan jawapan anda di 2(a), terangkan keadaan yang berlaku apabila individu tercekik
disahkan mati akibat lemas.
Based on your answer in 2(a), describe the situation that occurs when an individual who choked is
declared died from drowning.
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang lelaki ditemui terbaring di atas lantai dalam sebuah restoran. Pada pendapat anda,
apakah bantuan kecemasan yang perlu diberikan kepada mangsa tersebut? Berikan alasan
untuk menyokong pendapat anda.
A man was found lying on the floor in a restaurant. In your opinion, what emergency aid should be
given to the victim? Give reasons to support your opinion.
[4 markah/4 marks]

BAB 3
Teknik Mengukur Parameter Kesihatan Badan
Techniques of Measuring the Parameters of Body Health

1 Antara yang berikut, yang manakah merujuk 4 Baca pernyataan di bawah.
kepada bahagian untuk merasai denyutan Read the statement below.
nadi pada badan?
Which of the following refers to the part where • Tekanan darah diukur dengan mengambil
the pulse can be felt? dua ukuran.
Blood pressure is measured by taking two
A Titik jantung
measurements.
Heart point
• Nilai X menunjukkan tekanan yang
B Titik pernafasan
Respiratory point
dikenakan pada dinding salur darah
semasa otot jantung mengecut.
C Titik nadi Figure X shows the pressure exerted on the
Pulse point blood vessel wall during the contraction of
D Titik peredaran darah the heart muscle.
Blood circulation point • Nilai Y menunjukkan tekanan yang
dikenakan pada dinding salur darah
2 Apakah faktor-faktor yang menyebabkan apabila otot jantung berehat.
suhu badan meningkat melebihi normal? Figure Y shows the pressure exerted on
What are the factors that cause the body the blood vessel wall when the heart is at
temperature to rise above the normal? rest.
A Jangkitan bakteria
Bacterial infection Antara yang berikut, yang manakah mewakili
B Senaman ringan nilai X dalam bacaan tekanan darah?
Which of the following represents figure X in the
Light exercise
blood pressure reading?
C Peningkatan usia
Ageing
A Tekanan diastolik
Diastolic pressure
D Terdedah pada cuaca sejuk
Exposure to cold weather B Tekanan sistolik
Systolic pressure
3 Mengapakah kematian akibat hipotermia C Tekanan darah tinggi
dalam musim sejuk tidak berlaku di High blood pressure
Malaysia? D Tekanan darah rendah
Why does hypothermic death in winter not happen Low blood pressure
in Malaysia?
A Malaysia mempunyai ramai pakar perubatan 5 Apakah kesan mempunyai Indeks Jisim
Malaysia has many medical experts Badan yang terlalu rendah?
B Rakyat Malaysia mempunyai badan yang What is the effect of having a low Body Mass
sihat Index?
Malaysians have healthy bodies A Obesiti
C Malaysia mengalami musim kemarau Obesity
yang panjang B Tekanan darah tinggi
Malaysia has a long drought season High blood pressure
D Malaysia tidak mengalami iklim yang C Menghidap diabetes melitus
menyebabkan sejuk melampau. Suffers diabetes melitus
Malaysia does not experience the climate that D Daya tahan badan berkurang
causes extreme cold. Body resistance decreases

KERTAS 2
1 Seorang murid mengukur suhu badannya dengan menggunakan termometer klinikal. Jadual di
bawah menunjukkan bacaan suhu badannya dalam masa 12 jam.
A student measures his body temperature using a clinical thermometer. The table below shows the readings
of his body temperature within 12 hours.
Masa/Time Suhu badan/Body temperature(°C)

8.00 pagi
36.0
8.00 a.m.
10.00 pagi
36.5
10.00 a.m.
12.00 tengah hari
37.0
12.00 noon
2.00 petang
37.0
2.00 p.m.
4.00 petang
37.8
4.00 p.m.
6.00 petang
38.5
6.00 p.m.
8.00 malam
37.0
8.00 p.m.
(a) Berdasarkan jadual di atas, lukis graf suhu badan melawan masa.
Based on the table above, draw a graph of body temperature against time.
[2 markah/2 marks]
(b) Berdasarkan graf di 1(a), berikan tiga ulasan tentang suhu badan murid berkenaan.
Based on the graph in 1(a), give three comments on the body temperature of the student.
1. Pada jam 8.00 pagi, suhu badan adalah di bawah normal.
At 8.00 a.m., the body temperature is below normal.
2. Pada jam 10.00 pagi, 12.00 tengah hari, 2.00 petang dan 8.00 malam, suhu badan adalah normal.
At 10.00 a.m., 12.00 noon, 2.00 p.m. and 8.00 p.m., the body temperature is normal.
[3 markah/3 marks]

2 Jisim badan yang berlebihan atau kurang jisim badan boleh meningkatkan risiko seseorang
mendapat masalah kesihatan. Jadual di bawah menunjukkan kategori dan skor BMI.
Being overweight or underweight can increase the risk of getting health problems. The table below shows
the category and the BMI score.
Kategori/Category Skor BMI (kg m–2)/BMI score (kg m–2)

Kurang jisim badan/Underweight Kurang daripada 18.5/Less than 18.5
Jisim badan unggul/Desirable weight 18.5 – 24.9
Berlebihan jisim badan/Overweight 25.0 – 29.9
Obes/Obese 30.0 atau lebih/30.0 or more
(a) Apakah yang dimaksudkan dengan Indeks Jisim Badan (BMI)?

What is meant by Body Mass Index (BMI)?
[2 markah/2 marks]
(b) Indeks BMI seorang lelaki adalah 32. Apakah faktor-faktor yang menyebabkannya mengalami
jisim badan yang berlebihan?
A man's BMI index is 32. What are the factors that cause him to experience excess body mass?
[2 markah/2 marks]
(c) Rajah di bawah menunjukkan satu aplikasi mengira BMI secara dalam talian.
The diagram below shows an online application for the calculation of BMI.
Bincangkan kepentingan aplikasi pengiraan BMI dalam kehidupan harian.

Discuss the importance of the calculation of BMI in everyday life.
[4 markah/4 marks]
(d) Seorang buruh mempunyai jisim badan 50 kg dan ketinggian 170 cm. Terangkan tindakan yang
perlu diambil oleh buruh itu untuk meningkatkan tahap kesihatannya. Gunakan nilai Indeks Jisim
Badan di atas untuk membantu penerangan anda.
A labour has a body mass of 50 kg and a height of 170 cm. Describe the actions the labour needs to
take to improve his health. Use the Body Mass Index values above to help your description.
[4 markah/4 marks]

BAB 4
Teknologi Hijau dalam Melestarikan Alam
Green Technology for Environmental Sustainability

1 Apakah kepentingan mengamalkan A Gas asli B Petroleum
kecekapan tenaga yang mengutamakan Natural gas Petroleum
Teknologi Hijau di sesebuah negara? C Biojisim D Arang batu
What is the importance of practising energy Biomass Coal
efficiency that prioritises the use of Green
Technology in a country?
A Penggunaan sumber tenaga dapat 4 Baca perbualan di bawah.
ditingkatkan Read the conversation below.
Consumption of energy can be improved
Cikgu: Banyak kejadian tanah runtuh
B Pencemaran alam sekitar dapat yang berlaku disebabkan oleh
ditingkatkan aktiviti manusia.
Environmental pollution can be increased Teacher: Many landslides occur due to
C Ekonomi negara dapat dikukuhkan dengan human activity.
mengkomersialkan Teknologi Hijau Aishah: Tanah runtuh membahayakan
The economy of the country can be strengthened nyawa manusia.
by commercialising Green Technology Aishah: Landslides endanger human lives.
D Sisa-sisa buangan dapat diubah kepada Cikgu: Pada pendapat kamu, apakah
bentuk tenaga lain yang lebih bersih dan aktiviti manusia yang menye-
selamat babkan kejadian tanah runtuh
Waste products can be converted into other
tersebut?
cleaner and safer forms of energy
Teacher: In your opinion, what is the human
2 Apakah isu sosial kontroversi yang boleh activity that causes landslides?
dikaitkan dengan sains dan menekankan Aishah: ..................
aplikasi moral dan saintifik kepada situasi
dunia sebenar? Apakah jawapan yang mungkin diberikan
What are the controversial social issues that can oleh Aishah?
be linked to science and which emphasise their What is the answer Aishah might give?
moral and scientific application to real-world A Aktiviti pembalakan
situations? Logging activities
A Isu negara B Aktiviti pertanian
National issues Agricultural activities
B Isu semasa C Aktiviti perindustrian
Current issues Industrial activities
C Isu sosiosaintifik D Aktiviti pemburuan
Socio-scientific issues Hunting activities
D Isu alam sekitar
Environmental issues 5 Antara yang berikut, yang manakah
merupakan gas rumah hijau?
3 Antara yang berikut, yang manakah Which of the following are greenhouse gases?
merupakan tenaga boleh baharu yang boleh
menggantikan penggunaan bahan api fosil? A Helium B Hidrogen
Helium Hydrogen
Which of the following are types of a
renewable energy that can replace the use of C Karbon dioksida D Hidrogen peroksida
fossil fuel? Carbon dioxide Hydrogen peroxide

KERTAS 2
1 Rajah P menunjukkan susunan radas bagi proses penghasilan bahan api bio. Rajah Q menunjukkan
susunan radas bagi eksperimen kawalan.
Diagram P shows the apparatus set-up for the process of biofuel production. Diagram Q shows the
apparatus set-up for the control experiment.
Air kapur Air kapur

Lime water Lime water
Air tebu + yis Air tebu + air suling
Sugar cane juice + yeast Sugar cane juice + distilled water
Rajah P/Diagram P Rajah Q/Diagram Q
(a) (i) Berdasarkan rajah di atas, nyatakan pemerhatian anda terhadap air kapur.
Based on the diagram above, state your observation on the lime water.
Air kapur menjadi keruh.
Lime water turns cloudy.
[1 markah/1 mark]
(ii) Nyatakan satu inferens bagi jawapan di 1(a)(i).
State one inference for your answer in 1(a)(i).
Karbon dioksida dihasilkan.
Carbon dioxide is produced.
[1 markah/1 mark]
(b) Nyatakan pemboleh ubah dimanipulasikan dalam eksperimen ini.
State the manipulated variable in this experiment.
Kehadiran yis dalam air tebu.
Presence of yeast in sugar cane juice.
[1 markah/1 mark]
(c) Namakan jenis bahan api bio yang dihasilkan.
Name the type of biofuel that is produced.
AlkoholAlcohol
[1 markah/1 mark]
(d) Nyatakan satu aplikasi Teknologi Hijau dalam eksperimen ini.
State one applications of Green Technology in this experiment.
Sisa dikitar semula//Bahan api bio dihasilkan.Recycled waste//Bio fuel are produced.
[1 markah/1 mark]

2 (a) Teknologi Hijau ialah pembangunan dan aplikasi produk yang dapat mengurangkan kesan
negatif daripada aktiviti manusia. Apakah kepentingan Teknologi Hijau terhadap kelestarian
manusia?
Green Technology is the development and application of products that can reduce the negative effects
of human activities. What are the importance of Green Technology to human sustainability?
[2 markah/2 marks]
(b) Baca petikan di bawah.
Read the passage below.
Jejak kaki karbon ialah jumlah gas rumah hijau iaitu karbon dioksida yang dibebaskan
daripada aktiviti-aktiviti manusia seperti asap kenderaan, pembakaran terbuka dan
pembakaran bahan api fosil. Sejak abad ke-20, jejak kaki karbon meningkat dengan pesat
dari tahun ke tahun. Peningkatan peratusan karbon dioksida dalam udara menyebabkan
pemanasan global dan perubahan iklim.
Carbon footprint is the amount of greenhouse gas i.e. carbon dioxide released from human activities
such as vehicle smoke, open burning and fossil fuel burning. Since the 20th century, carbon footprints
have increases rapidly over the years. The increasing percentage of carbon dioxide in the air causes
global warming and climate change.
(i) Aktiviti harian manusia telah menyumbang kepada peningkatan jejak kaki karbon.
Terangkan.
Human daily activities have contributed to an increase in carbon footprint. Explain.
[2 markah/2 marks]
(ii) Terangkan mengapakah setiap individu memainkan peranan yang penting dalam mengurangkan
jejak kaki karbon.
Explain why every person plays an important role in reducing the carbon footprint.
[4 markah/4 marks]
(iii) Dengan menggunakan kreativiti anda, lakarkan reka cipta bahan yang boleh digunakan
untuk tujuan penanaman tumbuhan hijau seperti pokok bunga dan sayur-sayuran dalam
kawasan yang terhad. Gunakan bahan-bahan yang disenaraikan di bawah.
Using your creativity, sketch a design of the materials that can be used for growing green plants
such as flowering plants and vegetables, in a limited space. Use the materials listed below.
Gunting Botol kosong terpakai

Scissors Recycled plastic bottle
Dawai Tali kapas
Wire Cotton string
Air Tanah
Water Soil
[4 markah/4 marks]

BAB 5
Genetik
Genetics

1 Rajah di bawah menunjukkan struktur suatu 3 Antara yang berikut, yang manakah benar
bunga. tentang kromosom yang terdapat dalam sel
The diagram below shows the structure of a hati seorang perempuan?
flower. Which of the following is true about the
chromosomes in the liver cells of a female?
P A 22 + X B 22 + Y
Q C 44 + XX D 44 + XY
R
4 Antara yang berikut, yang manakah
S
disebabkan oleh mutasi gen?
Which of the following is caused by gene
Antara bahagian tumbuhan yang berikut, mutation?
di manakah tempat berlakunya meiosis? A Sindrom Down
In which of the following parts of a plant does Down's syndrome
meiosis occur?
B Buta warna
A P Colour-blindness
B Q
C Sindrom Klinefelter
C R Klinefelter's syndrome
D S
D Sindrom Turner
Turner's syndrome
2 Dua pokok kacang pis yang tinggi (baka
tulen dan hibrid) dikacukkan.
5 Albinisme disebabkan oleh mutasi. Antara
Two tall pea plants (pure breed and hybrid) are
cross-bred.
yang berikut, yang manakah benar tentang
albinisme?
Albinism is caused by mutation. Which of the
following is true about albinism?
A Mutasi kepada gen yang mengawal warna
kulit.
× Mutation to the gene which controls the skin
colour.
B Mutasi kepada gen yang menghasilkan
Apakah kebarangkalian anak pokok yang hemoglobin.
tinggi dihasilkan? Mutation to the gene which produces
What is the probability of a tall plant being haemoglobin.
produced? C Sel soma yang mengandungi 45
A 1/4 kromosom.
B 1/2 The somatic cell contains 45 chromosomes.
C 3/4 D Kecacatan dalam struktur kromosom.
D 1 A defect in the structure of chromosome.

KERTAS 2
1 Murid-murid di dalam suatu kelas telah diukur jisimnya. Data-data yang diperoleh adalah seperti
yang berikut.
The students in a class had their mass measured. The data obtained is shown below.
Jisim murid (kg)/Mass of students (kg)
36 38 41 45 46 45 43 44 40 53
54 58 59 43 45 46 48 45 47 49
44 46 47 50 51 51 52 47 49 48
(a) Lengkapkan jadual di bawah dengan menggunakan data yang diberi.

Complete the table below using the given data.
Jisim murid (kg)

35 – 39 40 – 44 45 – 49 50 – 54 55 – 59
Mass of students (kg)
Bilangan murid
2 6 14 6 2
Number of students
[1 markah/1 mark]
(b) Dengan menggunakan data-data dalam jadual, lukis histogram dalam kertas graf di bawah ini
untuk menunjukkan taburan jisim murid.
By using the data given in the table, draw a histogram in the graph paper below to show the distribution
of the mass of the students.
[2 markah/2 marks]

(c) Apakah jenis variasi yang ditunjukkan oleh jisim murid?
What type of variation is shown by the students’ mass?
Variasi selanjar
Continuous variation
[1 markah/1 mark]
(d) Selain daripada jisim, nyatakan satu sifat manusia yang menunjukkan jenis variasi yang sama.
Other than mass, state one human traits that show the same type of variation.
– Ketinggian badan//Kepintaran otak//Panjang tapak kaki
Body height//Intelligence//Length of the foot
[1 markah/1 mark]
2 Rajah di bawah menunjukkan pewarisan sifat ketinggian bagi manusia. Gen T dan gen t masing-
masing mewakili tinggi (dominan) dan rendah (resesif).
The diagram below shows the inheritance of height in humans. Gene T and gene t represent the tall
(dominant) and short (recessive) traits respectively.
Induk Tinggi Rendah

Parents Tall Short
Proses X P × Q
Process X
Gamet
Gametes T t t t
Proses Y
Process Y
Generasi F1
F1 generation Tt Tt tt tt
(a) (i) Lengkapkan petak dalam rajah di atas.

Complete the box in the above diagram.
[1 markah/1 mark]
(ii) Berapakah nisbah bilangan anak tinggi kepada bilangan anak rendah dalam generasi F1?
What is the ratio of the number of tall offspring to the number of short offspring in the F1
generation?
1:1
[1 markah/1 mark]
(b) Apakah genotip induk P dan Q?
What are the parental genotypes, P and Q?
(i) P: Tt
(ii) Q: tt
[2 markah/2 mark]
(c) Apakah proses X dan Y?
What are processes X and Y?
(i) X: Meiosis/Meiosis
(ii) Y: Persenyawaan/Fertilisation
[2 markah/2 marks]

3 Nukleus sel banyak mengandungi struktur bebenang halus yang disebut kromosom yang
mengandungi bahan baka yang dipanggil gen.
The nucleus of a cell contains many small thread-like structures called chromosomes containing hereditary
material called genes.
(a) Banding dan bezakan antara kromosom dengan gen.
Compare and contrast chromosome and gene.
[4 markah/4 marks]
(b) Dengan memberi contoh yang sesuai, terangkan alel dominan dan resesif.
By giving suitable examples, explain dominant and recessive alleles.
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang murid yang kidal mempunyai kedua-dua ibu bapa yang tidak kidal. Diketahui bahawa
gen kidal adalah resesif (k) dan gen tidak kidal adalah dominan (K). Terangkan bagaimana
murid itu mewarisi gen kidal daripada ibu bapanya.
A student is left-handed but both his parents are right-handed. It is known that the left-handed gene
is recessive. Given that the right-handed gene and left-handed gene are represented by (K) and (k)
respectively. Explain how this student inherits left-handed genes from his parents.
[4 markah/4 marks]

BAB 6
Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan
Support, Movement and Growth

1 Maklumat di bawah menunjukkan beberapa 4 Pada peringkat yang manakah pertumbuhan
jenis haiwan. lelaki dan perempuan adalah sama?
The information below shows a few types of animals. At which of the following stages is the growth of
a male and a female the same?
Buaya/Crocodile
Burung/Bird A Bayi
Ular/Snake Infancy
B Kanak-kanak
Antara yang berikut, yang manakah jenis Childhood
sokongan bagi haiwan-haiwan itu? C Remaja
Which of the following is the type of support for
Adolescence
the animals?
D Dewasa
A Rangka dalam Adulthood
Endoskeleton
B Rangka hidrostatik
5 Rajah di bawah menunjukkan keratan rentas
Hydrostatic skeleton
batang tumbuhan.
C Rangka luar The diagram below shows a cross-section of the
Exoskeleton stem of a plant.
D Daya apungan air
Buoyancy of water
Ruang udara
Air space
2 Antara pernyataan berikut, yang manakah
benar tentang ikan paus?
Which of the following statements is true about
whales?
A Mempunyai rangka hidrostatik
Have hydrostatic skeleton
Antara tumbuhan berikut, yang manakah
B Disokong oleh daya apungan air mempunyai batang seperti dalam rajah
Supported by buoyancy of water di atas?
C Mempunyai lengkungan pelvis yang besar Which of the following plant has stem as shown
Have large pelvic girdles in the diagram above?
D Mempunyai lengkungan pektoral yang kuat A Keembung
Have strong pectoral girdles Balsam plant
B Pokok bakau
3 Antara haiwan berikut, yang manakah Mangrove tree
mempunyai lengkungan pelvis dan pektoral C Keladi bunting
yang lemah? Water hyacinth
Which of the following animals has very weak D Kubis
pelvic and pectoral girdles? Cabbage plant
A Ikan bawal B Kuda
Pomfrets Horse
C Tikus D Unta
Rat Camel

18

KERTAS 2
1 Rajah di bawah menunjukkan tiga jenis haiwan.
The diagram below shows three types of animals.
P Q R
(a) Berdasarkan rajah di atas, nyatakan sistem sokongan haiwan P, Q dan R.

Based on the diagram above, state the support systems of animals P, Q and R.
P:
Q:
R:
[3 markah/3 marks]
(b) Tandakan ( ✓ ) dalam petak bagi haiwan yang mempunyai sistem sokongan yang sama
dengan haiwan P.
Tick ( ✓ ) in the boxes the animals which have the same support system as animal P.
✓
Kumbang
Beetle
✓
Buaya
Crocodile
Ubur-ubur
Jellyfish
[1 markah/1 mark]
(c) Nyatakan satu fungsi sistem sokongan bagi haiwan R.
State one function of the support system of animal R.
Mengekalkan bentuk badan/Maintain body shape
[1 markah/1 mark]
(d) Bandingkan sistem sokongan antara haiwan P dengan haiwan Q dalam rajah di atas.
Compare the support system between animal P and animal Q in the diagram above.
Mengekalkan bentuk badan/M
aintain body shape

[2 markah/2 marks]
19

2 (a) Semua haiwan vertebrata darat mempunyai tulang belakang.
All land vertebrates have backbone.
(i) Terangkan sistem sokongan dalam haiwan vertebrata darat.
Explain the support system in terrestrial vertebrates.
[2 markah/2 marks]
(ii) Rajah di bawah menunjukkan dua jenis sokongan dalam haiwan.
The diagram below shows two types of support in animals.
Jenis rangka
dalam
Rangka haiwan
dalam Types of Rangka luar
Endoskeleton skeleton in Exoskeleton
animals
Berikan satu contoh haiwan bagi setiap jenis sokongan dan nyatakan kepentingan rangka
kepada haiwan selain daripada memberikan sokongan.
Give one example of an animal for each type of support and state the importance of the skeleton
to the animal besides providing support.
[4 markah/4 marks]
(b) Kestabilan haiwan adalah berbeza-beza mengikut titik keseimbangan pada sistem sokongan
haiwan tersebut.
The stability of animals are different depending on the point of equilibrium of the support system of
animals.
(i) Apakah yang dimaksudkan dengan kestabilan haiwan?
What is meant by stability of animals?
[2 markah/2 marks]
(ii) Nyatakan dua faktor yang mempengaruhi kestabilan haiwan. Terangkan bagaimana
kedua-dua faktor tersebut mempengaruhi kestabilan haiwan.
State two factors that influence the stability of animals. Explain how these two factors affect
their stability.
[4 markah/4 marks]

20

BAB 7
Koordinasi Badan
Body Coordination

1 Kelenjar endokrin yang manakah terlibat 4 Rajah di bawah menunjukkan sebahagian
dalam keadaan kecemasan? kelenjar-kelenjar endokrin di dalam badan
Which endocrine gland is involved in an seorang perempuan.
emergency situation? The diagram below shows parts of the endocrine
A Pankreas B Pituitari glands in a female.
Pancreas Pituitary
C Adrenal D Tiroid
Adrenal Thyroid A
2 Antara kelenjar endokrin yang berikut, yang B

manakah mengandungi iodin?
Which of the following endocrine glands contains
iodine?
A Pituitari
Pituitary C
B Adrenal D
Adrenal
C Tiroid
Thyroid Perempuan tersebut menghidap penyakit
D Pankreas kencing manis. Antara bahagian berlabel A,
Pancreas B, C, dan D, yang manakah gagal berfungsi
dengan baik?
3 Rajah di bawah menunjukkan sebahagian The female is suffering from diabetes. Which
kelenjar-kelenjar endokrin di dalam badan parts labelled A, B, C or D, is malfunctioning?
manusia.
The diagram below shows parts of the endocrine
glands in the human body. 5 Antara yang berikut, yang manakah
mungkin menyebabkan minda yang tidak
sihat?
A Which of the following may cause an unhealthy
mind?
B A Senaman berat
Heavy exercise
B Tekanan perasaan
Mental stress
C Gizi yang seimbang
C Balanced diet
D
D Sanggup menerima cabaran
Dare to accept challenges
Antara struktur berlabel A, B, C, dan D,

yang manakah merupakan kelenjar pituitari?
Which structure labelled A, B, C or D, is the
pituitary gland?
21

KERTAS 2
1 Rajah di bawah menunjukkan kedudukan suatu kelenjar endokrin X dan Y pada badan.
The diagram below shows the position of endocrine gland X and Y in the body.
(a) Namakan kelenjar endokrin X.

Name endocrine gland X.
Kelenjar tiroid/Thyroid gland
[1 markah/1 mark]
(b) Bagaimanakah maklumat dihantar dari kelenjar X ke bahagian badan yang tertentu?
How does information travel from gland X to other parts of the body?
Melalui aliran darah/Through the bloodstream
[1 markah/1 mark]
(c) Nyatakan satu fungsi bahan kimia yang dirembeskan oleh kelenjar X.
State one function of the chemical substance secreted by gland X.
Mengawal kadar metabolisme badan/Controls the body metabolism
[1 markah/1 mark]
(d) (i) Apakah garam mineral yang diperlukan oleh kelenjar X untuk membolehkannya berfungsi
dengan baik?
What is the mineral salt needed by gland X to function well?
Iodin/Iodine
[1 markah/1 mark]
(ii) Namakan sejenis penyakit yang akan dihidapi jika seseorang kekurangan garam mineral
seperti yang dinyatakan di 1(d)(i).
Name a disease that may occur if someone lacks the mineral salt stated in 1(d)(i).
Goiter/Goitre
[1 markah/1 mark]
(e) Nyatakan satu fungsi hormon yang dirembeskan oleh kelenjar Y.
State one function of the hormone secreted by gland Y.
Mengawal aras gula/Controls the blood sugar level
[1 markah/1 mark]
22

2 Hormon ialah protein kompleks yang memulakan kebanyakan tindak balas kimia yang berlaku
di dalam badan. Hormon dirembeskan oleh kelenjar endokrin.
Hormones are complex proteins that initiate most of the chemical reactions which occur in the body.
Hormones are secreted by endocrine glands.
(a) Apakah yang membentuk sistem endokrin? Hubung kaitkan hormon dengan sistem endokrin.
What makes up the endocrine system? Relate hormone with the endocrine system.
[4 markah/4 marks]
(b) Apakah ciri-ciri kelenjar endokrin dan hormon yang dirembeskan?
What are the characteristics of the endocrine glands and the hormones secreted?
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang pemuda mengalami bengkak di bahagian leher dan penyakit itu disyaki berpunca
daripada kekurangan sejenis garam mineral dalam gizi pemakanannya. Huraikan cara untuk
mengatasi masalah pemuda itu.
A young man experiences swelling in the neck region and the disease is believed to have been caused
by a lack of a certain type of mineral salt in his diet. Explain ways to overcome his problem.
[4 markah/4 marks]

23

BAB 8
Unsur dan Bahan
Elements and Substances

1 Antara yang berikut, yang manakah 4 Rajah di bawah menunjukkan simbol bagi
mengandungi ion positif dan ion negatif? atom kalsium.
Which of the following contains positive and The diagram below shows the symbol for calcium
negative ions? atom.
A Air 40
Water
B Magnesium
Magnesium
Ca
20
C Garam biasa
Common salt Apakah yang diwakilkan oleh angka 40
D Karbon dioksida dalam rajah di atas?
Carbon dioxide What is represented by number 40 in the diagram
above?
2 Antara yang berikut, yang manakah benar A Bilangan proton dalam suatu atom
apabila merentasi kala dari kiri ke kanan The number of protons in an atom
dalam Jadual Berkala?
B Bilangan neutron dalam suatu atom
Which of the following is true when going across
The number of neutrons in an atom
the period from left to right in the Periodic Table?
C Bilangan proton dan neutron dalam suatu
A Kereaktifan unsur semakin meningkat
The reactivity of the element increases atom
The number of protons and neutrons in an atom
B Sifat kekonduksian arus elektrik semakin
D Bilangan proton dan elektron dalam suatu
meningkat
The conductivity of electric current atom
increases The number of protons and electrons in an atom
C Sifat logam meningkat dan sifat bukan 5 Antara yang berikut, yang manakah kegunaan
logam berkurang kobalt-60?
Metal properties increase and non-metal
Which of the following is the use of cobalt-60?
properties decrease
A Menentukan usia artifak
D Perubahan sifat oksida daripada oksida Determines the age of artifacts
bes kepada oksida asid
Changes in oxide properties from basic B Membasmi mikroorganisma pada sayur-
oxides to acidic oxides sayuran
Kills microorganisms in vegetables
3 Atom klorin mempunyai susunan elektron C Mengkaji kadar penyerapan baja fosforus
2.8.7. Apakah susunan elektron bagi ion dalam tumbuhan
klorida? Studies the absorption rate of the phosphorus
A chlorine atom has an electron arrangement fertiliser in plants
of 2.8.7. What is the electron arrangement of a D Menentukan ketebalan kepingan logam
chloride ion? dalam industri
A 2.8.7 B 2.8.6 Determines the thickness of metal sheets in
C 2.8.8 D 2.8.8.7 industry

24

KERTAS 2
1 (a) Lengkapkan jadual yang berikut.
Complete the table below.
Atom Bilangan proton Bilangan elektron Bilangan neutron

Atom Number of protons Number of electrons Number of neutrons
V 7 7 7
W 8 8 9
X 9 9 10
Y 7 7 8
Z 10 11
[1 markah/1 mark]
(b) Apakah nombor proton dan nombor nukleon bagi unsur Z?
What is the proton number and nucleon number of element Z?
(i) Nombor proton
Proton number
10
[1 markah/1 mark]
(ii) Nombor nukleon
Nucleon number
10 + 11 = 21
[1 markah/1 mark]
(c) Apakah yang dimaksudkan dengan isotop?
What is meant by isotope?
[2 markah/2 marks]
(d) (i) Kenal pasti sepasang isotop daripada jadual di atas.
Identify a pair of isotopes from the table above.
V dan/and Y
[1 markah/1 mark]
(ii) Berikan inferens bagi jawapan anda di 1(d)(i).
Give an inference for your answer in 1(d)(i).
Atom V dan Y mempunyai bilangan proton yang sama tetapi bilangan neutron yang berlainan.
Atoms V and Y have the same number of protons but different numbers of neutrons.
[1 markah/1 mark]

25

2 Kaji pernyataan yang berikut.
Study the following statement.
Arus elektrik mengalir melalui bahan atom tetapi tidak mengalir melalui bahan molekul.
An electric current flows through an atomic substance but does not flow through a molecular
substance.
(a) Nyatakan satu pernyataan masalah daripada maklumat di atas.

State one problem statement from the information above. [1 markah/1 mark]
(b) Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pernyataan di atas.
Suggest one hypothesis to investigate the statement above.
[1 markah/1 mark]
(c) Berdasarkan pernyataan yang diberi, reka bentuk satu eksperimen makmal untuk menguji
hipotesis anda dengan menggunakan mangkuk pijar, sel kering, dawai penghubung, elektrod
karbon, ammeter, penunu Bunsen, dan radas-radas lain.
Based on the given statement, design a laboratory experiment to test your hyphotesis by using a
crucible, dry cells, connecting wires, carbon electrodes, ammeter, Bunsen burner and other apparatus.
(i) Tujuan eksperimen
Aim of the experiment [1 markah/1 mark]
(ii) Mengenal pasti pemboleh ubah
Identification of the variables [2 markah/2 marks]
(iii) Prosedur atau kaedah
Procedure or method [4 markah/4 marks]
(iv) Penjadualan data
Tabulation of data [1 markah/1 mark]

26

BAB 9
Kimia Industri
Chemicals in Industry

1 Antara yang berikut, yang manakah menun- 3 Mengapakah kuprum lebih lembut daripada
jukkan susunan atom dalam suatu loyang? gangsa?
Which of the following shows the arrangement of Why is copper softer than bronze?
atoms in brass? A Atom-atom dalam kuprum mudah
A menggelongsor
Atoms in copper slide easily
B Atom-atom dalam kuprum sukar
menggelongsor
B
Atoms in copper are difficult to slide
C Atom-atom dalam kuprum bergetar
dengan kuat
Atoms in copper vibrate strongly
C D Atom-atom dalam kuprum mempunyai
bentuk yang berlainan
Atoms in copper have different shapes
4 Bahan yang manakah boleh ditambah ke

D
dalam lateks untuk menggumpalkannya?
Which of the following substance can be added
to latex to coagulate it?
A Alkohol B Air suling
Alcohol Distilled water
2 Kaca X mempunyai sifat-sifat berikut: C Asid etanoik D Larutan ammonia
Glass X has the following properties: Ethanoic acid Ammonia solution
• Takat lebur yang rendah

Low melting point 5 Mengapakah asid hidroklorik dapat
• Mudah dibentuk menggumpalkan lateks?
Can be easily shaped Why can hydrochloric acid coagulate latex?
• Ketumpatan rendah A Asid hidroklorik mempunyai ion

Low density hidrogen
Hydrochloric acid has hydrogen ions
Apakah kaca X? B Asid hidroklorik meneutralkan cas positif
What is glass X? pada zarah getah
A Kaca soda kapur Hydrochloric acid neutralises positives
Soda-lime glass charges on rubber particles
B Kaca borosilikat C Asid hidroklorik menambahkan bilangan
Borosilicate glass molekul-molekul getah
C Kaca plumbum Hydrochloric acid increases the number of
Lead crystal glass rubber molecules
D Kaca silika terlakur D Asid hidroklorik dapat mencairkan lateks
Fused silica glass Hydrochloric acid can dilute the latex

27

KERTAS 2
1 Rajah di bawah menunjukkan sebiji bebola keluli dilekatkan pada permukaan bongkah kuprum
tulen dengan menggunakan pita selofan.
The diagram below shows a steel ball is attached to the surface of a pure copper block with cellophane
tape.
Pembaris meter
Metre rule
Benang/Thread
Pemberat/Weight
50 cm
Kaki retort
Retort stand Bebola keluli
Steel ball
Pita selofan
Cellophane tape
Bongkah kuprum/Copper block
Satu pemberat dijatuhkan pada bongkah kuprum dari ketinggian 50 cm. Diameter lekuk yang
terhasil dicatat. Eksperimen diulang dengan menggunakan bongkah gangsa. Jadual di bawah
menunjukkan keputusan eksperimen.
A weight is dropped on top of the copper block from a height of 50 cm. The diameter of dent formed
is recorded. The experiment is repeated with a bronze block. The table below shows the results of the
experiment.
Eksperimen Purata diameter lekuk (mm)

Experiment Average diameter of dent (mm)
Diameter lekuk pada bongkah kuprum tulen

Diameter of dent on pure copper block 4.2
Diameter lekuk pada bongkah gangsa

Diameter of dent on bronze block 3.8
(a) Berdasarkan keputusan eksperimen, bongkah yang manakah lebih keras?

Based on the results of the experiment, which block is harder?
[1 markah/1 mark]

28

(b) Apakah hubungan antara diameter lekuk yang terbentuk dengan kekerasan logam atau aloi?
What is the relationship between the diameter of dent formed and the hardness of metal or alloy?
[1 markah/1 mark]
(c) Apakah hipotesis yang dapat dibuat daripada eksperimen ini?
What hypothesis can be made from this experiment?
[1 markah/1 mark]
(d) Nyatakan pemboleh ubah yang bergerak balas dalam eksperimen ini.
State the variable that responds in this experiment.
________________________________
[1 markah/1 mark]
(e) Takrifkan aloi secara operasi berdasarkan keputusan eksperimen.
Define alloy operationally based on the results of the experiment.
[1 markah/1 mark]
2 Loyang dan keluli ialah dua contoh aloi. Loyang yang terdiri daripada kuprum dan suatu unsur
lain adalah lebih keras daripada kuprum tulen.
Brass and steel are two examples of alloy. Brass which consists of copper and another element is harder
than pure copper.
(a) Apakah unsur yang dicampur dengan kuprum untuk membentuk loyang?
What element is mixed with copper to form brass?
[1 markah/1 mark]

29

(b) Lukis dan label susunan zarah dalam kuprum tulen dan loyang.
Draw and label the arrangement of particles in pure copper and in brass.
[2 markah/2 marks]
(c) Terangkan sebab loyang lebih keras daripada kuprum tulen.
Explain why brass is harder than pure copper.
[2 markah/2 marks]
(d) Nyatakan logam tulen dan atom asing yang membentuk keluli.
State the pure metal and foreign atoms that form steel.
[2 markah/2 marks]
3 (a) Terdapat pelbagai barangan yang diperbuat daripada aloi di sekeliling kita.
There are various items around us that are made of alloy.
Apakah yang dimaksudkan dengan aloi? Berikan contoh aloi dan sertakan rajah berlabel untuk
menerangkan tentang aloi.
What is meant by alloy? Give an example of an alloy and include a labelled diagram to explain about
alloy.
[4 markah/4 marks]

30

(b) Cecair lateks dieksportkan ke luar negeri perlu ditambahkan dengan larutan ammonia.
Terangkan tujuan penambahan larutan ammonia tersebut.
Liquid latex that is exported abroad needs to be added with ammonia solution. Explain the purpose
of adding the ammonia solution.
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang murid ingin menukarkan getah asli kepada getah tervulkan dalam makmal sekolah.
Terangkan bagaimana murid itu boleh mendapatkan getah tervulkan daripada cecair lateks
yang dibekalkan.
A student plans to convert natural rubber to vulcanised rubber in the school laboratory. Explain how
the student can produce vulcanised rubber from the latex that is provided to him.
[4 markah/4 marks]

31

BAB 10
Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan
Chemicals in Medicine and Health

1 Antara yang berikut, yang manakah ciri-ciri 3 Encik Lim mengalami sakit lutut. Apakah
perubatan tradisional? ubat yang boleh dicadangkan untuk diambil
Which of the following is the characteristic of olehnya?
traditional medicine? Mr. Lim suffers from knee pain. What is the
A Kos rawatan yang tinggi medication that can be suggested for him to take?
High cost of treatment A Antibiotik
B Menggunakan bahan semula jadi Antibiotics
Uses natural materials B Stimulan
C Rawatan lebih berkesan dan lebih cepat Stimulant
Treatment is more effective and faster C Analgesik
D Menggunakan rawatan laser dan radioterapi Analgesic
Uses laser treatment and radiotherapy D Amfetamin
Amphetamine
2 Halim menjalankan satu eksperimen di dalam
4 Bahan K merosakkan struktur DNA dengan
makmal dengan memasukkan bahan X ke
mengambil elektron yang membina DNA.
dalam agar-agar nutrien yang mengandungi
Apakah bahan ini?
bakteria. Selepas beberapa hari, pemerhatian
Substance K destroys DNA structure by removing
dicatat seperti yang ditunjukkan dalam rajah electrons that build DNA. What is the substance?
di bawah.
Halim conducted an experiment in the laboratory by A Antibiotik
putting substance X into the nutrient agar containing Antibiotic
bacteria. After a few days, the observations are B Bahan antioksidan
recorded as shown in the diagram below. Antioxidant
C Antiseptik
Kawasan jernih Antiseptic
Clear area
D Radikal bebas
X Free radical
5 Seorang lelaki selalu mengambil makanan Y

yang kaya dengan beta karotena, lutein dan
Piring Petri likopena. Antara yang berikut, yang manakah
Petri dish mungkin terkandung dalam makanan Y?
A man regularly consumes food Y that is rich in
Apakah bahan X? beta carotene, lutein and lycopene. Which of the
What is substance X? following is most probably contained in food Y?
A Antibodi A Pelawas
Antibody Roughage
B Antibiotik B Radikal bebas
Antibiotic Free radicals
C Parasetamol C Antiseptik
Paracetamol Antiseptic
D Kodeina D Bahan antioksidan
Codeine Antioxidants
32

KERTAS 2
1 Rajah di bawah menunjukkan pembentukan satu radikal.
The diagram below shows the formation of a radical.
e e e e
Elektron e e e e e e e e
Electron e e e
Elektron bebas
Free electron
Selepas satu elektron dibuang
After an electron is removed
(a) (i) Berdasarkan rajah di atas, apakah jenis radikal yang terhasil?
Based on the diagram above, what type of radical is produced?
Radikal bebas/Free radical
[1 markah/1 mark]
(ii) Berikan sebab bagi jawapan anda di 1(a)(i).
Give a reason for your answer in 1(a)(i).
pada
petala terluar.
outermostshell.
[1 markah/1 mark]
(b) Namakan radikal yang terhasil.
Name the radical produced.
Radikal bebas oksigen/Free radical of oxygen
[1 markah/1 mark]
(c) Apakah faktor dalaman yang menghasilkan radikal ini?
What is the internal factor that produces these radicals?
Metabolisme/Metabolism
[1 markah/1 mark]
(d) Berikan dua faktor luaran yang mempengaruhi jumlah radikal bebas di dalam badan.
Give two external factors which affect the amount of free radicals in the body.
Makanan dan udara/Food and air

[2 markah/2 marks]

33

2 Perubatan merupakan sains dan amalan dalam merawat pesakit, menguruskan diagnosis,
pencegahan dan rawatan kecederaan atau penyakit.
Medicine is the science and practice of caring for a patient, managing the diagnosis, prevention and
treatment of injury or disease.
(a) Apakah maksud ubat? Nyatakan tiga jenis ubat moden dan fungsinya.
What is meant by medicine? State three types of modern medicine and their functions.
[4 markah/4 marks]
(b) Perubatan komplementari merujuk kepada kepelbagaian kaedah dalam penjagaan kesihatan
yang berasal daripada pelbagai bentuk budaya. Apakah bahagian-bahagian utama perubatan
tersebut? Nyatakan ciri-ciri perubatan komplementari.
Complementary medicine refer to various methods of health care originated from many cultural
backgrounds. What is the main parts of this method? State the criteria of complementary medicine.
[4 markah/4 marks]
(c) Banding dan bezakan antara perubatan tradisional dengan perubatan moden.
Compare and contrast traditional and modern medicine.
[4 markah/4 marks]

34

BAB 11
Daya dan Gerakan
Force and Motion

1 Rajah di bawah menunjukkan satu keratan C Sesaran bertambah dengan pecutan
pita detik bagi suatu gerakan troli. seragam.
The diagram below shows a section of a ticker Displacement increases with uniform
tape for the movement of a trolley. acceleration.
D Sesaran berkurang dengan pecutan tidak
seragam.
10 cm Displacement decreases with non-uniform
Berapakah halaju troli itu? acceleration.
What is the velocity of the trolley?
4 Rajah di bawah menunjukkan graf sesaran-
(Masa diambil dalam saat = bilangan masa yang mewakili corak gerakan linear
detik/50; Halaju = sesaran/masa) bagi sebuah kereta.
(Time taken in seconds = number of ticks/50;
The diagram below shows a time-displacement
Velocity = displacement/time)
graph representing a linear motion pattern of a car.
A 5 cm s–1 B 25 cm s–1
Sesaran (km)
C 50 cm s–1 D 100 cm s–1 Displacement (km)
2 Seorang budak lelaki mengayuh basikal 100

80
sejauh 200 m dalam masa 20 saat. Apakah
60
kelajuan basikal itu?
40
A boy pedals his bicycle for a distance of 200 m
20
in 20 seconds. What is the speed of the bicycle? Masa (j)
–1 –1 0 1 2 3 4 5 Time (h)
A 4ms B 10 m s
C 40 m s–1 D 100 m s–1 Berapakah halaju kereta itu?
What is the velocity of the car?
3 Rajah di bawah menunjukkan sejenis graf
gerakan linear. A 10 km j–1 B 15 km j–1
–1
The diagram below shows a type of linear motion 10 km h 15 km h–1
graph.
Sesaran (cm)
C 20 km j–1 D 40 km j–1
–1
Displacement (cm) 20 km h 40 km h–1
S
5 Antara yang berikut, yang manakah akan
R
mengurangkan kesan inersia?
Which of the following will reduce the effect of
0
Masa (s) inertia?
Time (s)
Antara yang berikut, yang manakah benar A Mengisi udara ke dalam pelampung
tentang graf di atas? Filling air into a float
Which of the following is true about the graph B Memasang beg udara pada kenderaan
above? Installing airbags in vehicles
A Halaju berkurang dengan nyahpecutan C Memutarkan payung yang basah dengan
seragam. cepat
Velocity decreases with uniform deceleration. Spinning a wet umbrella quickly
B Halaju bertambah dengan nyahpecutan D Menambahkan jumlah penumpang di
seragam. dalam bas
Velocity increases with uniform deceleration. Increasing the number of passenger in a bus
35

KERTAS 2
1 Susunan radas seperti yang ditunjukkan dalam rajah di bawah disediakan untuk mengkaji inersia
objek. Kedua-dua tin diayunkan pada ketinggian yang sama.
The apparatus set-up as shown in the diagram below is prepared to study the inertia of an object. Both
tins are swung from the same height.
Tali Tali
Rope Rope
Tin kosong Tin yang berisi

Empty tin batu kecil
Tin filled with
small pebbles
(a) Apakah hipotesis yang dapat dibuat daripada eksperimen ini?

What hypothesis can be made from this experiment?
Semakin besar jisim objek, semakin besar inersianya.
The bigger the mass of an object the bigger is the inertia.
[1 markah/1 mark]
(b) Nyatakan pemboleh ubah yang berikut.

State the following variables.
(i) Pemboleh ubah dimalarkan/Constant variable
Ketinggian ayunan awal//Isi padu tin
The height of the initial swing//The volume of the tin
(ii) Pemboleh ubah bergerak balas/Responding variable
Inersia yang terhasil
Inertia produced
[2 markah/2 marks]
(c) (i) Tin yang manakah lebih sukar diayunkan?
Which tin is more difficult to swing?
Tin yang berisi batu kecil.
The tin filled with small pebbles.
[1 markah/1 mark]
(ii) Berikan inferens bagi jawapan anda.
Give an inference for your answer.
Tin yang berisi batu kecil mempunyai inersia yang lebih besar.
The tin filled with small pebbles has a bigger inertia.
[1 markah/1 mark]

36

2 Inersia adalah sejajar dengan Hukum Gerakan Newton Pertama yang menyatakan bahawa suatu
objek akan kekal dalam keadaan asalnya jika tiada daya luar yang bertindak terhadapnya.
Inertia is in line with Newton's First Law of Motion which states that an object will remain in its original
state if no external force acts on it.
(a) Terangkan secara ringkas apakah itu inersia.
Briefly explain what is inertia.
[4 markah/4 marks]
(b) Gambar foto di bawah menunjukkan sebuah pelantar minyak di lautan.
The photograph below shows an oil rig in the ocean.
Terangkan dari segi inersia, bagaimana pelantar minyak dapat mengekalkan kedudukannya
di laut.
Explain in terms of inertia, how the oil rig can maintain its position in the sea.
[4 markah/4 marks]
(c) Seorang pekerja menghadapi masalah kepala tukulnya yang longgar. Masalah tersebut
menyebabkan pekerja itu tidak dapat mengetuk dengan berkesan apabila menggunakan
tukulnya.
Dengan menggunakan Hukum Gerakan Newton Pertama, terangkan bagaimana anda dapat
membantu pekerja itu untuk menyelesaikan masalahnya. Dengan menggunakan prinsip yang
sama, terangkan bagaimana sekaki payung yang basah dapat dikeringkan dengan cepat.
A worker has a problem with the head of hammer which is loose. This causes the worker to be unable to
strike properly when using the hammer. Using Newton's First Law of Motion, explain how you can help
him solve this problem. Using the same principle, explain how a wet umbrella can be dried quickly.
[4 markah/4 marks]

37

BAB 12
Tenaga Nuklear
Nuclear Energy

1 Rajah di bawah menunjukkan urutan perubahan tenaga yang berlaku di stesen jana kuasa nuklear.
The diagram below shows the sequence of energy transformation which occurs in a nuclear power station.
Tenaga nuklear ➝ Tenaga X ➝ Tenaga Y ➝ Tenaga elektrik

Nuclear energy Energy X Energy Y Electrical energy
Apakah yang diwakili oleh tenaga X dan tenaga Y?

What do energy X and energy Y represent?
A Tenaga kinetik ➝ Tenaga haba B Tenaga kimia ➝ Tenaga keupayaan
Kinetic energy ➝ Heat energy Chemical energy ➝ Potential energy
C Tenaga kinetik ➝ Tenaga kimia D Tenaga haba ➝ Tenaga kinetik
Kinetic energy ➝ Chemical energy Heat energy ➝ Kinetic energy
2 Mengapakah bahan radioaktif disimpan di 4 Antara yang berikut, yang manakah

dalam bekas plumbum tebal yang dikelilingi merupakan kegunaan utama tenaga
konkrit tebal? nuklear?
Why is radioactive material stored in a thick lead Which of the following is the main use of nuclear
container surrounded by thick concrete? energy?
A Menghasilkan pembelahan nukleus A Penulenan logam
Produces a nuclear fission Purification of metals
B Membolehkan bahan radioaktif menge- B Menjanakan tenaga elektrik
luarkan sinaran Generating electrical energy
Allows radioactive material to emit radiation C Mengekstrak logam daripada bijihnya
C Menghalang sinaran daripada terbebas ke Extracting metal from its ore
persekitaran D Memusnahkan sinaran berbahaya di dalam
Prevents radiation from being released to the udara
environment Destroy dangerous radiation in the air
D Menghasilkan tenaga nuklear untuk
penjanaan elektrik 5 Antara yang berikut, yang manakah kesan
Produces nuclear energy for electricity pendedahan kepada sinaran radioaktif?
generation Which of the following is an effect of the exposure
to radioactive radiation?
3 Antara bahan radioaktif berikut, yang A Hujan asid
manakah biasanya digunakan dalam reaktor Acid rain
nuklear? B Kenaikan suhu global
Which of the following radioactive substances is The increase of global temperature
commonly used in a nuclear reactor?
C Hidupan mungkin menghidapi penyakit
A Karbon-14 B Uranium-235 kanser
Carbon-14 Uranium-235
Living things may suffer from cancer
C Iodin-131 D Kobalt-60 D Penipisan lapisan ozon
Iodine-131 Cobalt-60 Thinning of the ozone layer

38

KERTAS 2
1 Rajah di bawah menunjukkan reaktor nuklear.
The diagram below shows a nuclear reactor.
P
Q R
(a) Namakan bahagian reaktor nuklear yang berlabel P, Q dan R.

Name the part of the nuclear reactor labelled P, Q and R.
P: Rod kawalan/Control rod
Q: Dinding plumbum dan konkrit yang tebal /Thick lead and concrete walls
R: Rod bahan api nuklear/Nuclear fuel rods
[3 markah/3 marks]
(b) (i) Apakah bahan yang dialir masuk ke dalam reaktor nuklear melalui S?
What substance is flowed into the nuclear reactor through S?
Air/Water
[1 markah/1 mark]
(ii) Apakah bahan yang dialir keluar dari reaktor nuklear melalui T?
What substance is flowed out of the nuclear reactor through T?
Stim/Steam
[1 markah/1 mark]
(c) Berikan dua contoh unsur yang digunakan untuk membuat P.

Give two examples of elements used to make P.
Boron dan kadmium
Boron and cadmium
[2 markah/2 marks]

39

2 Kini, sumber tenaga alternatif yang boleh baharu seperti tenaga solar, angin, geoterma, ombak
dan biojisim masih tidak mampu menampung keperluan bekalan tenaga yang semakin bertambah
di negara kita.
Today, renewable energy sources such as solar energy, wind, geothermal, waves and biomass are still
unable to meet the growing demand for energy in our country.
(a) Terangkan mengapa tenaga nuklear dikatakan sebagai tenaga alternatif untuk penjanaan
tenaga elektrik.
Explain why nuclear energy is said to be an alternative energy for electricity generation.
[2 markah/2 marks]
(b) Berikan dua alasan mengapa sesetengah negara memilih tenaga nuklear sebagai sumber
tenaga utama mereka.
Give two reasons why some countries choose nuclear energy as their main source of energy.
[2 markah/2 marks]
(c) Kewajaran pembinaan stesen jana kuasa nuklear di Malaysia masih dibincangkan dan
dibahaskan.
Berikan komen anda tentang kewajaran pembinaan stesen jana kuasa nuklear di Malaysia.
The justification of the construction of nuclear power stations in Malaysia is still discussed and
debated.
Comment on the justification of the construction of a nuclear power plant in Malaysia.
[4 markah/4 marks]
(d) Rajah di bawah menunjukkan proses pembedilan nukleus suatu bahan radioaktif oleh satu
neutron yang berlaku dalam reaktor nuklear di stesen jana kuasa nuklear.
The diagram below shows the bombardment process of a nucleus of a radioactive substance by a
neutron which occurs in a nuclear reactor of a nuclear power station.
Barium/Barium
Pembedilan
+ Tenaga nuklear/Nuclear energy
Neutron Bombardment
Neutron
Nukleus uranium
Uranium nucleus
Kripton
Krypton
Terangkan proses ini.

Explain this process.
[4 markah/4 marks]

40

JAWAPAN
BAB 1 Langkah Keselamatan di dalam Inadequate laboratory materials or expiration date/

Makmal Inadequate personal protective equipment.
Safety Measures in the Laboratory Tekanan mental/Mental stress:
1. Tempoh masa bagi menjalankan kajian atau
KERTAS 1 eksperimen yang terlalu singkat.
1 C 2 B 3 A 4 B 5 B Duration for conducting an investigation or experiment
that is too short.
KERTAS 2 2. Keputusan kajian atau eksperimen yang dikehendaki
Bahagian A tidak diperoleh./Kemalangan dalam makmal boleh
1 (a) Alat pemadam kebakaran Bilangan berlaku pada bila-bila masa sahaja.
Fire extinguisher Number The results of the desired study or experiment are not
obtained./Accidents in the laboratory can occur at any
Alat pemadam api A 5 time.
Fire extinguisher A (c) • Maklumkan kepada guru atau pembantu makmal
Alat pemadam api ABC 7 dengan segera.
Fire extinguisher ABC Notify your teacher or lab assistant immediately.
• Jadikan kawasan tumpahan merkuri sebagai
Pasir dalam baldi api 5 kawasan larangan.
Sand in fire buckets Make the mercury spillage area a prohibited area.
Selimut kebakaran 3 • Tabur serbuk sulfur untuk menutup tumpahan
Fire blankets merkuri.
Sprinkle sulphur powder to cover mercury spill.
(b) • Hubungi Jabatan Bomba.
Bilangan/Number Contact Fire Department.
8 BAB 2 Bantuan Kecemasan

Emergency Help
6 KERTAS 1
1 B 2 B 3 C 4 C 5 D
4 KERTAS 2
Bahagian B
1 (a) R → S → Q → T → U → P
2 (b) Pernafasan dan pergerakan dada mangsa
Alat The breathing and the movement of the victim’s chest.
pemadam
(c) (i) P: Pernafasan mulut ke mulut
kebakaran
0 Fire Mouth to mouth resuscitation
Alat Alat Pasir Selimut (ii) U: Tekanan pada dada
extinguishers
pemadam pemadam dalam kebakaran
api A baldi api Fire blanket Chest compressions
api ABC
Fire ABC fire Sand in (d) Banyak tenaga digunakan untuk menjalankan CPR.
extinguisher extinguisher fire bucket Apabila lebih daripada seorang penyelamat memberikan
A CPR kepada seorang mangsa, mereka boleh melakukan
CPR secara bergilir-gilir. Oleh itu, penyelamat
(c) Alat pemadam api ABC
tidak terlalu letih dan dapat memberikan CPR secara
Fire extinguisher ABC
efektif.
A lot of energy is used to conduct CPR. When more
Bahagian C
than one rescuer gives CPR to a victim, they can
2 (a) Kelengkapan yang digunakan untuk memberikan
perform CPR in turns. Therefore, rescuers will not
perlindungan kepada penggunanya daripada bahaya
get too tired and will be able to carry out CPR
atau kecederaan di makmal. Contohnya kasut bertutup effectively.
dan baju makmal/gogal/sarung tangan.
Equipment used to provide protection to its users from Bahagian C
danger or injury in the laboratory. For instances, covered 2 (a) • Objek yang tersekat dalam esofagus menghalang air
shoes and lab coat/goggles/gloves.
daripada masuk ke dalam esofagus.
(b) Tekanan fizikal/Physical stress: An object stuck in the oesophagus prevents water from
1. Radas makmal yang tidak berfungsi entering the oesophagus.
Laboratory equipment not working • Air mengalir ke dalam peparu melalui trakea yang
2. Bahan makmal yang tidak mencukupi atau luput terbuka.
tarikh/Peralatan perlindungan diri tidak mencukupi. Water fllows into the lungs through an open trachea.
03 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) JAWAPAN-IDA-F.indd 41 11/4/22 8:55 AM

• Saluran pernafasan akan tersumbat. (b) 1. Pada jam 8.00 pagi, suhu badan adalah di bawah normal.
The respiratory tract will will be blocked. At 8.00 a.m., his body temperature is below normal.
• Oksigen akan terhalang ke peparu. 2. Pada jam 10.00 pagi, 12.00 tengah hari, 2.00 petang dan
Oxygen will be prevented from reaching the lungs. 8.00 malam, suhu badan adalah normal.
(b) Esofagus yang terhalang akan menyebabkan air At 10.00 a.m., 12.00 noon, 2.00 p.m. and 8.00 p.m., his body
mengalir ke dalam peparunya melalui trakea yang temperature is normal.
terbuka. Peparu yang berisi penuh dengan air akan 3. Pada jam 4.00 petang dan 6.00 petang, suhu badan
menghentikan pernafasan mangsa dan boleh membawa adalah melebihi normal.
maut. Oleh sebab kematian adalah disebabkan oleh At 4.00 p.m. and 6.00 p.m., his body temperature is above
peparu yang berisi air, kematian tersebut dikelaskan normal.
sebagai mati lemas.
The obstructed oesophagus causes water to flow into the Bahagian C
lungs through an open trachea. Water-filled lungs will 2 (a) Indeks Jisim Badan (BMI) ialah ukuran jisim badan
stop the victim’s breathing and this can be fatal. Because berbanding dengan ketinggian badan.
the death is caused by water-filled lungs, it is classified Body Mass Index (BMI) is the measurement of body mass
as drowning. as compared to body height.
(c) Periksa mangsa itu untuk menentukan situasinya. Jika (b) • Lelaki itu makan secara berlebihan
tiada respons terhadap rangsangan, tidak bernafas, atau The man eats excessively
tiada degupan jantung atau denyutan nadi, jalankan • Lelaki itu kurang bersenam
CPR untuk memulihkan pernafasan, degupan jantung The man is not exercising enough
atau denyutan nadi. Peredaran darah secara buatan (c) • Untuk memudahkan pemantauan berat badan individu
dilakukan untuk mengepam darah melalui jantung ke To facilitate monitoring of the weight of an individual
seluruh badan. Oksigen akan diangkut ke otak dan • Untuk menentukan sama ada berat badan seseorang
seluruh badan mangsa. Kerosakan otak boleh berlaku individu adalah dalam perkadaran yang sihat dengan
dalam tempoh tertentu. ketinggian
Check the victim to determine the situation. If there is no To determine whether the weight of an individual is in
response to stimuli, no breathing, no heartbeat or pulse, healthy proportion to height
perform CPR to restore breathing, heartbeat or pulse. • Untuk menentukan sama ada seseorang tergolong
Blood circulation is made to pump blood through the dalam golongan individu yang mengalami masalah
heart to the whole body. Oxygen will be transported to jisim badan
the brain and the whole body. Brain damage can occur if To determine whether an individual has a body mass
oxygen does not reach the brain within a certain period problem
of time. • Sekiranya berat badan seseorang dalam kategori kurang
atau obes, tindakan yang sewajarnya harus dilakukan
untuk mengelakkan risiko penyakit berbahaya
BAB 3 Teknik Mengukur Parameter Kesihatan If a person is underweight or obese, appropriate action
Badan should be taken to prevent the risk of serious illness
Techniques of Measuring the Parameters Jisim badan (kg)/Body mass (kg)
(d) BMI =
of Body Health Ketinggian2 (m2)/Height2(m2)
50 kg
=
KERTAS 1 (170)2 (m2)
1 C 2 A 3 D 4 B 5 D = 17.30 kg m–2
Oleh kerana BMI bagi buruh itu adalah lebih rendah
KERTAS 2
daripada julat BMI normal, buruh itu adalah kurang
Bahagian A
berat. Antara tindakan yang perlu diambil oleh
(a)
buruh itu untuk menambah jisim badan atau BMInya
Suhu badan/Body temperature (°C) termasuklah:
As the BMI of the labour is lower than the normal BMI
range, the labour is underweight. Some of the actions
40 that the labour should take to increase his body mass or
BMI include:
39 • pengambilan diet yang dapat menambahkan jisim
x badan/a diet that increases body mass
38 • pengurangan kerja berat
x
reduction of heavy work
37 x x x • melakukan senaman/exercise
x • tidur yang mencukupi/enough sleep
36 x
BAB 4 Teknologi Hijau dalam Melestarikan

0
Alam
12.00 tengah hari
Masa
Time Green Technology for Environmental
2.00 petang
4.00 petang
6.00 petang
8.00 malam
12.00 noon
Sustainability
10.00 pagi
10.00 a.m.
8.00 pagi
8.00 a.m.
2.00 p.m.
4.00 p.m.
6.00 p.m.
8.00 p.m.
KERTAS 1
1 D 2 C 3 C 4 A 5 C

KERTAS 2 KERTAS 2
Bahagian A Bahagian A
1 (a) (i) Air kapur menjadi keruh. 1 (a) Jisim murid (kg) Bilangan murid
Lime water turns cloudy. Mass of students (kg) Number of students
(ii) Karbon dioksida dihasilkan.
Carbon dioxide is produced. 35 – 39 2
(b) Kehadiran yis dalam air tebu. 40 – 44 6
Presence of yeast in sugar cane juice.
(c) Alkohol/Etanol 45 – 49 14
Alcohol/Ethanol 50 – 54 6
(d) Bahan api bio dihasilkan.
55 – 59 2
Bio fuel is produced.
(b)
Bahagian C Bilangan murid
2 (a) • Mengurangkan pengeluaran karbon Number of students
Reducing carbon emissions 14
• Mengatasi masalah kemusnahan alam sekitar//
12
Meningkatkan tahap kesihatan dan kehidupan
manusia 10
Overcoming the destruction of the environment// 8
Improving human health and lifestyle
6
(b) (i) Aktiviti manusia telah membebaskan gas rumah
hijau ke alam sekitar melalui aktiviti seperti 4
penggunaan kenderaan bermotor dan pembakaran 2
terbuka.
0
Human activities have released greenhouse 35 – 39 40 – 44 45 – 49 50 – 54 55 – 59 Jisim (kg)
gases into the environment through activities Mass (kg)
such as the use of motor vehicles and open
burning. (c) Variasi selanjar
(ii) Setiap individu menyumbang kepada panjang Continuous variation
jejak kaki karbon, maka setiap individu (d) Ketinggian badan//Kepintaran otak//Panjang tapak kaki
Body height//Intelligence//Length of the foot
perlu memainkan peranan dalam menangani
fenomena pemanasan global dan perubahan
Bahagian B
iklim dengan cara mengurangkan jejak kaki
2 (a) (i) tt
karbon. Jejak kaki karbon boleh dikurangkan
(ii) 1:1
oleh semua individu dan bukan individu yang
(b) (i) P: Tt
tertentu sahaja.
Each individual contributes to the length of (ii) Q: tt
the carbon footprint, so each individual must (c) (i) X: Meiosis/Meiosis
play a role in overcoming global warming (ii) Y: Persenyawaan/Fertilisation
and climate change by reducing the carbon
footprint. The carbon footprint can be Bahagian C
reduced by all individuals and not just specific 3 (a) • Kromosom merupakan struktur bebenang halus
individuals. yang terdapat dalam nukleus.
(iii) Chromosomes are thread-like structures found in nucleus
Dawai • Kromosom terdiri daripada asid deoksiribonukleik
Wire (DNA) dan protein.
Chromosomes are made up of deoxyribonucleic acid
(DNA) and proteins.
• Gen merupakan bahan baka atau pembawa sifat-
sifat keturunan yang terdapat dalam kromosom.
Genes are hereditary material or heritable
characteristics located on chromosomes.
Tanah Botol kosong terpakai
Recycled plastic bottle • Gen ialah unit DNA yang berfungsi untuk
Soil
merekodkan sifat-sifat keturunan.
Penutup botol berlubang A gene is a DNA unit which functions to code the
Air Bottle cap with a hole
heritable characteristics.
Water Tali kapas
Cotton string
(b) • Alel dominan ialah alel yang mempamerkan ciri
yang dikawalnya dan menutupi ciri alel resesif.
Contoh trait manusia yang bersifat dominan ialah
boleh menggulung lidah dan cuping telinga bebas.
BAB 5 Genetik The dominant allele is the allele which shows
Genetics the characteristic controlled by it and covers the
characteristic of recessive allele. Examples of human
KERTAS 1 traits which are dominant are ability to roll the tongue
1 A 2 D 3 C 4 B 5 A and free earlobes.

• Alel resesif ialah alel yang hanya akan menunjukkan Large and strong endoskeletons support land
ciri yang dikawal olehnya apabila alel dominan vertebrates
tidak hadir. Contoh trait manusia yang bersifat • Berat badan terutamanya disokong oleh
resesif ialah tidak boleh menggulung lidah dan lengkungan pektoral dan lengkungan pelvis
cuping telinga melekap. The weight of the body is mainly supported by the
The recessive allele is the allele which only shows pectoral and pelvic girdles
the characteristic it controls when the dominant (ii) Contoh haiwan/Example of animal
allele is absent. Examples of human traits which are • Rangka dalam – Contoh: kucing/tikus
recessive are inability to roll the tongue and attached Endoskeleton – Example: cat/rat
earlobes. • Rangka luar – Contoh: semut/kumbang
(c) • Murid itu kidal tetapi kedua-dua ibu bapanya tidak Exoskeleton – Example: ant/beetle
kidal. Kepentingan/Importance
The student is left-handed but both his parents are • Melindungi organ dalaman
right-handed. Protect internal organs
• Murid itu membawa gen kk. • Membolehkan pergerakan/memberi bentuk
The student carries kk genes. badan
• Kedua-dua ibu bapanya membawa gen Kk. Enable movement/give shape to the body
Both his parents carry Kk genes. (b) (i) • Kebolehan sesuatu haiwan untuk mengekalkan
kedudukan asalnya.
Ibu Bapa
× The ability of animals to maintain its original
Mother Father position.
Kk Kk • Haiwan itu dikatakan stabil jika haiwan
tersebut sukar tumbang.
The animal is said to be stable if the animal is
hard to fall.
K k K k (ii) • Kedudukan pusat graviti dan keluasan tapak
The position of the centre of gravity and the base
area
KK Kk Kk kk • Semakin rendah pusat graviti haiwan, semakin
tinggi kestabilan haiwan. Semakin luas tapak
Tidak kidal Tidak kidal Tidak kidal Kidal
Right-handed Right-handed Right-handed Left-handed haiwan, semakin tinggi kestabilan haiwan.
The lower the centre of gravity of the animal,
the more stable the animal will be. The larger
the base area of the animal, the more stable the
BAB 6 Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan animal will be.
Support, Movement and Growth
KERTAS 1 BAB 7 Koordinasi Badan
1 A 2 B 3 A 4 A 5 C Body Coordination
KERTAS 1
KERTAS 2
1 C 2 C 3 A 4 D 5 B
Bahagian B
1 (a) P: Rangka luar/Exoskeleton KERTAS 2
Q: Rangka hidrostatik/Hydrostatic skeleton Bahagian B
R: Rangka dalam/Endoskeleton 1 (a) Kelenjar tiroid/Thyroid gland
(b) Kumbang/Beetle (b) Melalui aliran darah
(c) Melindungi organ-organ dalaman Through the bloodstream
Protects the internal organs (c) Mengawal kadar metabolisme badan
(d) • Sistem sokongan bagi haiwan P dan haiwan Q Controls the body metabolism
merupakan sistem sokongan bagi haiwan invertebrata. (d) (i) Iodin/Iodine
The support system for animal P and animal Q is the (ii) Goiter/Goitre
support system for invertebrates. (e) Mengawal aras gula dalam darah
• Sistem sokongan haiwan P (rangka luar) terdiri Controls the blood sugar level
daripada lapisan keras kitin berlilin manakala
sistem sokongan haiwan Q (rangka hidrostatik) Bahagian C
terdiri daripada dinding berotot yang melitupi 2 (a) • Sistem endokrin terdiri daripada kelenjar endokrin
rongga badan yang diisi dengan bendalir. iaitu kelenjar tanpa duktus.
The support system for animal P (exoskeleton) is made The endocrine system consists of endocrine glands,
up of an outer layer of waxy chitin while the support which are ductless glands.
system for animal Q (hydrostatic skeleton) is made up • Merembeskan hormon terus ke dalam aliran darah
of muscular wall that encloses the body cavity filled Secrete hormones directly into the bloodstream.
with fluid. • Hormon ialah sejenis bahan kimia organik.
Hormone is a type of chemical substance.
Bahagian C • Setiap jenis hormon boleh mempunyai lebih
2 (a) (i) • Rangka dalam yang besar dan kuat menyokong daripada satu organ sasaran.
haiwan vertebrata darat Each hormone can have more than one target organ.

(b) • Impuls dihantar melalui aliran darah The responding variable: The electrical conductivity/
Impulses are sent through the bloodstream The deflection of the ammeter pointer
• Kesan jangka panjang • Pemboleh ubah yang dimalarkan: Kuantiti bahan
Long term effect The constant variable: The quantity of the substance
• Bertindak pada kawasan yang luas (iii)
Acts in a wide area A Klip buaya
• Gerak balas berlaku dengan perlahan Crocodile clips
Reaction occurs slowly Pengepit Elektrod karbon
(c) • Penyakit yang dihidapi oleh pemuda itu mungkin Holder Carbon electrodes
ialah goiter. Mangkuk pijar
Serbuk bahan
The disease suffered by the young man is probably goitre. Crucible
Powder of substance
• Cara mengatasi
Ways to overcome
– Makan makanan laut
Eat seafood Panaskan
– Makan garam mineral, iodin Heat
Consume mineral salt, iodine
– Melalui pembedahan 1. Masukkan serbuk plumbum ke dalam mangkuk
Through surgery pijar.
Put some lead powder into a crucible.
2. Sambungkan sel kering kepada ammeter.
BAB 8 Unsur dan Bahan Connect dry cells to an ammeter.
Elements and Substances 3. Sambungkan hujung dawai penghubung
kepada elektrod karbon dan masukkan elektrod
KERTAS 1 ke dalam serbuk plumbum.
1 C 2 D 3 C 4 C 5 B Connect the ends of the connecting wires to the
carbon electrodes and place the electrodes into
KERTAS 2 the lead powder.
Bahagian B 4. Hidupkan suis dan perhatikan pemesongan
1 (a) 10 pada jarum ammeter.
(b) (i) 10 Switch on the switch and observe the deflection
(ii) 10 + 11 = 21 of the ammeter pointer.
(c) Isotop adalah atom berbeza dengan nombor proton 5. Ulang langkah 1 hingga 4 menggunakan
yang sama tetapi nombor nukleon yang berbeza. serbuk sulfur.
Isotopes are different atoms with same proton number but Repeat steps 1 to 4 by using sulphur powder.
different nucleon number. (iv)
(d) (i) V dan/and Y Jenis bahan Kekonduksian elektrik
(ii) Atom V dan Y mempunyai bilangan proton yang Type of substance Electrical conductivity
sama tetapi bilangan neutron yang berlainan. Plumbum
Atoms V and Y have the same number of protons but Lead
different numbers of neutrons.
Sulfur
Bahagian C Sulphur
2 (a) Adakah bahan atom dan bahan molekul mengalirkan
arus elektrik?
Does electric current flow through atomic substances and BAB 9 Kimia Industri
molecular substances? Chemicals in Industry
(b) Bahan atom mengkonduksikan arus elektrik manakala
KERTAS 1
bahan molekul tidak.
1 A 2 A 3 A 4 C 5 A
An atomic substance conducts electric current while a
molecular substance does not. KERTAS 2
(c) (i) Mengkaji kekonduksian elektrik melalui bahan Bahagian A
atom dan bahan molekul/Untuk menunjukkan 1 (a) Bongkah gangsa
arus elektrik mengalir melalui bahan atom tetapi Bronze block
tidak mengalir melalui bahan molekul (b) Semakin kecil diameter lekukan, semakin keras logam
To study the electrical conductivity through an atau aloi.
atomic substance and a molecular substance/To The smaller the diameter of the dent formed, the harder
show that electric current flows through an atomic is the metal or alloy.
substance but does not flow through a molecular (c) Diameter lekukan yang terbentuk pada bongkah
substance gangsa adalah lebih kecil/Diameter lekukan yang
(ii) • Pemboleh ubah yang dimanipulasikan: Jenis terbentuk pada bongkah kuprum adalah lebih besar
bahan The diameter of a dent formed on the bronze block is
The manipulated variable: The type of substance smaller/The diameter of a dent formed on the pure copper
• Pemboleh ubah yang bergerak balas: block is bigger.
Kekonduksian elektrik/Pemesongan jarum (d) Diameter lekukan
ammeter Diameter of dent

(e) Aloi ialah bahan di mana lekukan yang terbentuk (c) Langkah-langkah/Steps
padanya adalah lebih kecil. • Sedikit asid etanoik (atau sebarang asid) ditambahkan
Alloy is a substance in which the dent (depression) ke dalam cecair lateks.
produced on it is smaller. A little ethanoic acid (or any other acid) is added to
the latex.
Bahagian B • Campuran lateks dan asid dikacau.
2 (a) Zink/Zinc The mixture of latex and acid is stirred.
(b) Atom kuprum • Lateks yang telah beku dicelupkan ke dalam larutan
Copper atom sulfur monoklorida dalam metilbenzena.
The solidified (coagulated) latex is dipped into sulphur
monochloride solution in methylbenzene.
• Getah tervulkan yang terhasil dikeringkan.
Kuprum/Copper The vulcanised rubber produced is left to dry.
Atom kuprum BAB 10 Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan

Copper atom Chemicals in Medicine and Health
KERTAS 1
1 B 2 B 3 C 4 D 5 D
Atom zink
Zinc atom KERTAS 2
Bahagian B
1 (a) (i) Radikal bebas
Loyang/Brass
Free radical
(c) Atom-atom dalam kuprum tulen adalah sama saiz dan (ii) Radikal yang terhasil merupakan atom yang
bentuk dan mudah menggelongsor antara satu sama mempunyai satu elektron bebas dan tidak
lain apabila daya dikenakan. Atom zink dengan saiz berpasangan pada petala terluar.
yang berbeza menghalang lapisan atom kuprum untuk The resulting radical is an atom which has one free
menggelongsor antara satu sama lain dengan mudah electron and no paired electron at the outermost
apabila daya dikenakan. shell.
The atoms in pure copper are the same in size and shape (b) Radikal bebas oksigen
and easily slide over one another when force is applied. The Free radical of oxygen
zinc atoms of different sizes prevent the layers of copper (c) Metabolisme/Keradangan
atoms to slide over each other easily when force is applied. Metabolism/Inflammation
(d) Logam tulen: Besi (d) Asap rokok dan pencemaran udara
Pure metal: Iron: Cigarette smoke and air pollution
Logam asing: Karbon
Foreign atom: Carbon Bahagian C
2 (a) • Dadah atau bahan untuk menjaga kesihatan, merawat
Bahagian C atau mencegah penyakit.
3 (a) • Aloi merupakan campuran beberapa jenis logam Drugs or substances to maintain health, treat or
atau bukan logam. prevent diseases.
An alloy is a mixture of several types of metals or a • Ubat moden
mixture of metal and non-metal Modern medicine:
• Contoh: Keluli/Gangsa/Loyang/Duralumin/Piuter – Analgesik digunakan untuk melegakan kesakitan
Example: Steel/Bronze/Brass/Duralumin/Pewter Analgesics are used to relieve pain
Atom logam tulen – Antibiotik digunakan untuk membunuh bakteria
Pure metal atom Antibiotics are used to kill bacteria
– Psikoteraputik digunakan untuk merawat pesakit
psikiatrik
Psychotherapeutics are used to treat psychiatric
patients
(b) • Produk semula jadi, minda dan senaman badan
Natural product, mind and body practices
Atom asing • Ciri-ciri perubatan komplementari
Foreign atom
Criteria of complementary medicine:
(b) • Larutan ammonia adalah sejenis alkali. – Tidak melibatkan pembedahan dan jahitan
Ammonia solution is an alkali. Does not involve surgery and stitches
• Larutan ammonia mengandungi ion-ion hidroksida. – Tidak menggunakan ubat-ubatan teraputik, dadah
Ammonia solution contains hydroxide ions. dan bahan sintetik kimia
• Tindakan bakteria menghasilkan ion-ion hidrogen. Does not use therapeutic medicine, drug and
The action of bacteria produces hydrogen ions. synthetic chemical substances
• Ion-ion hidroksida dalam larutan ammonia – Mengambil kira pendangan pengamal perubatan
meneutralkan ion-ion hidrogen. moden dan tradisional
Hydroxide ions in ammonia solution neutralise hydrogen Considers the views of modern and traditional
ions. medical practitioners

(c) Perubatan tradisional Perubatan moden • Oleh itu, inersia pada pelantar minyak juga besar.
Traditional medicine Modern medicine Therefore, the inertia of the oil rig is large.
• Mengikut Hukum Newton Pertama, jasad akan
Kos rawatan rendah Kos rawatan tinggi kekal dalam keadaan pegun jika tiada daya luar
Low treatment cost High treatment cost bertindak ke atas jasad yang berkenaan.
Rawatan menggunakan Rawatan menggunakan According to Newton’s First Law, a body will remain
bahan semula jadi ubat-ubatan sintetik stationary if no external force acts on it.
Treatment using natural Treatment using • Maka, pelantar minyak dapat mengekalkan
substances synthetic medicine kedudukannya di laut tanpa daya luar bertindak ke
atasnya.
Keberkesanan Keberkesanan
Thus, the oil rig can maintain its position in the sea
rawatannya lebih rawatannya lebih cepat without any external force acting on it.
perlahan dan memakan dan lebih berkesan (c) • Masalah kelonggaran kepala penukul boleh diatasi
masa Effectiveness of the
dengan mengetuk hujung pemegang tukul pada
Effectiveness of the treatment is faster and
permukaan keras.
treatment is slower and more effective
The problem of the loose hammer head can be
takes time
overcome by knocking the end of the hammer handle
Diwarisi dan Tidak diwarisi atau on a hard surface.
diamalkan turun- diamalkan turun- – Disebabkan inersia, ketukan yang kuat ke bawah
temurun temurun menyebabkan kepala tukul bergerak ke bawah.
Inherited and practised Does not get inherited Due to inertia, strong, downward knocking causes
from generation to or practised from the hammer head to move downwards.
generation generation to generation • Putarkan payung dengan laju.
Spin the umbrella fast.
– Inersia menyebabkan titisan hujan terus
BAB 11 Daya dan Gerakan bergerak walaupun payung sudah berhenti
Force and Motion berputar.
Inertia causes the raindrops to continue moving
KERTAS 1 even though the umbrella has stopped spinning.
1 D 2 B 3 A 4 C 5 B – Titisan hujan akan jatuh daripada payung.
Raindrops will fall from the umbrella.
KERTAS 2
Bahagian A
1 (a) Semakin besar jisim objek, semakin besar inersianya.
The bigger the mass of an object the bigger is the inertia. BAB 12 Tenaga Nuklear
(b) (i) Ketinggian ayunan awal//Isi padu tin Nuclear Energy
The height of the initial swing//The volume of the tin KERTAS 1
(ii) Inersia yang terhasil 1 D 2 C 3 B 4 B 5 C
Inertia produced
(c) (i) Tin yang berisi batu kecil. KERTAS 2
The tin filled with small pebbles. Bahagian B
(ii) Tin yang berisi batu kecil mempunyai inersia 1 (a) P: Rod kawalan boron
yang lebih besar. Boron control rod
The tin filled with small pebbles has a bigger inertia. Q: Perisai konkrit
Concrete shield
Bahagian C R: Rod bahan api uranium
2 (a) • Sifat semula jadi suatu objek yang cenderung untuk Uranium fuel rods
menentang sebarang perubahan kepada keadaan (b) (i) Gas sejuk
asal objek Cool gas
The natural tendency of an object to resist any change (ii) Stim/Gas panas
in its original state Steam/Hot gas
• Sama ada dalam keadaan pegun atau bergerak. (c) Boron dan kadmium
Whether at rest or in motion. Boron and cadmium
• Inersia pegun adalah kecenderungan objek menentang
sebarang perubahan terhadap keadaan pegunnya. Bahagian C
Stationary inertia is the tendency of an object to resist any 2 (a) • Tenaga nuklear dapat menggantikan atau
changes to its stationary position. mengurangkan penggunaan petroleum dan arang
• Inersia gerakan adalah kecenderungan objek untuk batu dalam penjanaan tenaga elektrik.
bergerak menentang daya yang cuba menukarkan The nuclear energy can replace or reduce the use
halaju atau arah gerakannya. of petroleum and coal in generating electrical
Motion inertia is the tendency of an object to move energy.
against the force that tries to change its velocity or • Tenaga nuklear menghasilkan tenaga yang lebih
direction. besar dan efisien berbanding dengan sumber tenaga
(b) • Pelantar minyak merupakan jasad yang mempunyai lain.
jisim yang besar. The nuclear energy produces more energy and is more
Oil rigs are bodies with large masses. efficient as compared to other energy sources.

(b) • Kekurangan sumber tenaga lain seperti arang batu • Kos pembinaan reaktor nuklear yang tinggi
dan petroleum High cost of nuclear reactor construction
Lack of other energy sources such as coal and • Tenaga nuklear adalah sumber tenaga tidak boleh
petroleum baharu
• Untuk memenuhi keperluan kepadatan penduduk Nuclear energy is a non-renewable source of energy
yang tinggi/Sumber pendapatan negara • Bahan api nuklear sangat berbahaya
To meet the needs of high population density/Source of Nuclear fuel is very dangerous
national income • Kebocoran bahan api nuklear dalam tanah
(c) Wajar dibina mencemarkan air bawah tanah dan tanah
Needs to be built Leakage of nuclear fuel in soil contaminates
• Dapat menghasilkan banyak tenaga elektrik groundwater and soil
Can generate a lot of electricity [Mana-mana empat/Any four]
• Menggantikan bahan api fosil yang akan habis (d) • Pemecahan nukleus uranium oleh pembedilan
digunakan neutron.
Replaces fossil fuels that will be used up The splitting of the uranium nucleus by the
• Bahan api nuklear mempunyai kecekapan tenaga bombardment of neutron.
yang tinggi • Dua atau lebih nukleus yang lebih ringan dan lebih
Nuclear fuel has high energy efficiency stabil terhasil.
• Tidak mencemarkan udara dengan jelaga Two or more nuclei which are lighter and more stable
Does not pollute the air with soot are produced.
• Tidak membebaskan gas rumah hijau • Pembelahan nukleus berlaku.
Does not release greenhouse gases Nuclear fission takes place.
[Mana-mana empat/Any four] • Sinaran radioaktif iaitu sinar alfa, beta dan gama
atau/or terbebas.
Tidak wajar dibina Radioactive radiation, that is, alpha, beta and gamma
No need to be built rays are released.
• Risiko tinggi dengan penggunaan bahan api nuklear • Proses ini membebaskan banyak tenaga.
yang memudaratkan kehidupan This process releases a lot of energy.
High risk of nuclear fuel use that is life-threatening [Mana-mana empat/Any four]

Jawapan dan Ulasan Praktis Pengukuhan
BAB 1
Langkah Keselamatan di dalam Makmal
Safety Measures in the Laboratory Buku Utama: m.s. 9 – 10
Kertas/Paper 1 Soalan/Question 1(b)

Soalan/Question 1 Jika pakaian seorang murid terbakar di dalam makmal,
Jawapan/Answer: A minta murid itu berguling di atas lantai atau balut
Gogal dipakai di dalam makmal untuk melindungi mata murid itu dengan selimut kebakaran. Bergerak atau
daripada terkena bahan kimia semasa menjalankan berlari akan memberi oksigen pada api dan menyebabkan
eksperimen. kebakaran menjadi lebih teruk.
Goggles are worn in the laboratory to protect the eyes If a student’s clothes catch fire in the laboratory, ask the
from chemicals while performing experiment. student to roll on the floor or wrap the student with a
fire blanket. Moving or running will give more oxygen to
Soalan/Question 2 the fire and cause the burns to be more severe.
Jawapan/Answer: D
Soalan/Question 1(c)
Penyiram kecemasan membersihkan badan yang terkena
Kebakaran yang disebabkan oleh cecair mudah terbakar
tumpahan bahan kimia dengan menyembur air.
dan kebakaran elektrik tidak dapat dipadamkan dengan
Safety shower cleans the body exposed to chemical spill
pemadam api jenis air. Jika pemadam kebakaran api
using water.
jenis air digunakan pada peralatan elektrik atau cecair
Soalan/Question 3 mudah terbakar, kejutan elektrik atau letupan mungkin
Jawapan/Answer: D berlaku dan akan membuatkan situasi bertambah buruk.
Pembilas mata membilas mata yang terkena percikan Fire caused by flammable liquids and electricity cannot
bahan kimia dengan air. be put out using the water-type fire extinguisher. If the
Eye wash rinses the eyes exposed to chemical splashes water extinguisher is used on electrical appliances or
using water. flammable liquids, electric shock or explosions may occur
making the situation worse.
Soalan/Question 4
Jawapan/Answer: B Bahagian/Section C
Soalan/Question 2(a)
Bahan yang boleh dibuang ke dalam singki termasuklah
Bahan sisa biologi adalah bahan sisa yang telah tercemar
pepejal (butiran kecil atau zat terlarut), cecair atau
dengan sisa daripada benda hidup seperti bahan kumuh,
larutan yang berkepekatan rendah atau tidak berbahaya
darah, bendalir badan dan sebagainya.
dan bahan yang mempunyai nilai pH antara 5 dan 9.
Biological waste substances are any wastes contaminated
Substances that can be disposed into sinks are solids
with waste from living things such as excretion, blood,
(small grains or solutes), liquids or solutions with low
body fluid and others.
concentration or not hazardous and substances with a pH
value between 5 and 9. Soalan/Question 2(b)
Kategori A perlu disimpan sementara di tempat yang
Soalan/Question 8
selamat. Kategori B perlu dimasukkan ke dalam beg
Jawapan/Answer: D
autoklaf yang kalis bocor dan diautoklaf. Kategori C
Peralatan tajam seperti jarum, picagari dan bilah skalpel perlu dibungkus dengan cermat dan disimpan sementara
tidak perlu diautoklaf sebelum dilupuskan. di dalam penyejuk beku.
Sharp tools such needles, syringes and scalpel blades do Category A needs to be stored temporarily in a safe place.
not need to be autoclaved before disposal. Category B needs to be placed in a leakproof autoclave
bag and autoclaved. Category C needs to be packaged
Kertas/Paper 2 carefully and temporarily stored in a freezer.
Bahagian/Section B
Soalan/Question 1(a)(ii) Soalan/Question 2(c)
Penyiram kecemasan digunakan untuk membersihkan Prosedur Operasi Standard (POS) bagi pelupusan bahan
dan membilas bahagian badan atau pakaian yang terkena sisa biologi ialah prosedur yang digunakan untuk
bahan kimia berbahaya dengan segera. mengurus pelupusan sisa biologi di makmal.
Safety shower is used to immediately clean and rinse The Standard Operating Procedure (SOP) for the disposal
parts of the body or clothing that come into contact with of biological waste products is the procedure to manage
hazardous chemical substances. biological waste substances in a laboratory.
04 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) ULASAN&JAW-IDA-F.indd 49 11/4/22 8:56 AM

BAB 2
Bantuan Kecemasan
Emergency Help Buku Utama: m.s. 18 – 19
Kertas/Paper 1 Kertas/Paper 2
Soalan/Question 1 Bahagian/Section B
Jawapan/Answer: B Soalan/Question 1(b)(ii)
CPR diberi kepada mangsa kemalangan yang tidak Tekanan yang diberikan ke atas dada mangsa
bernafas, tiada degupan jantung atau tiada nadi. membantu jantung mengepam darah secara manual lalu
CPR is given to victims who are not breathing, have no menghasilkan peredaran darah secara buatan.
heartbeat or no pulse. The pressure exerted on the victim’s chest helps his heart
to pump the blood manually thus creating artificial blood
Soalan/Question 4 circulation.
Jawapan/Answer: D
Heimlich Manoeuvre diberikan untuk mengeluarkan objek Bahagian/Section C
yang tersekat di salur pernafasan mangsa. Soalan/Question 2(b)
Heimlich Manoeuvre is given to dislodge the object from Situasi yang memerlukan CPR jika seorang individu tidak
the respiratory tract of victims. memberikan respons terhadap sebarang rangsangan,
tidak bernafas atau tiada degupan jantung atau nadi.
Soalan/Question 5 Situations that require CPR if an individual does not respond
Jawapan/Answer: A to stimulus, not breathing or has no heartbeat or pulse.
Udara hembusan mengandungi oksigen yang diperlukan
Soalan/Question 2(c)
oleh sel-sel badan mangsa.
Tekanan di bahagian dada perlu dilakukan untuk
Exhaled air contains oxygen required by the body cells of
mengembalikan degupan jantung. Hembusan ke dalam
the victim.
mulut perlu dilakukan untuk membekalkan oksigen
kepada sel-sel badan mangsa.
Chest compressions need to be done to restore victim’s
heartbeat. Blowing into the mouth of the victim needs to
be done to supply oxygen to the body cells of the victim.

BAB 3
Teknik Mengukur Parameter Kesihatan Badan
Techniques of Measuring the Parameters of Body Health
Buku Utama: m.s. 26 – 27
Soalan/Question 2 Bahagian/Section A
Jawapan/Answer: A Soalan/Question 1(c)
Jika suhu badan turun menjadi 36°C atau lebih rendah, Jika skor BMI melebihi normal, keadaan ini akan
hipotermia berlaku. meningkatkan risiko mendapat penyakit terutamanya
If the body temperature drops to 36°C or lower, penyakit tekanan darah tinggi dan diabetes melitus
hypothermia occurs. (kencing manis).
If the BMI score is higher than normal, this condition
Soalan/Question 3 will increase the risk of getting a disease, especially high
Jawapan/Answer: D blood pressure and diabetes mellitus.
Kadar denyutan nadi manusia berbeza mengikut kadar
kecergasan seseorang. Bagi individu yang sihat, aktif Bahagian/Section C
dan tinggi tahap kecerdasannya seperti atlet, kadar Soalan/Question 2(a)
denyutan nadi mereka adalah lebih rendah berbanding Suhu badan normal manusia ialah 36.9°C. Suhu badan
dengan mereka yang tidak sihat dan tidak aktif. yang melebihi atau kurang daripada 36.9°C menunjukkan
Human pulse rate is different according to fitness level. badan seseorang mungkin berada dalam keadaan yang
Someone who is healthy, active and has a high fitness tidak sihat.
level such as athletes, the pulse rate is lower compared to The normal human body temperature is 36.9°C. A body
those who are not healthy and not active. temperature of more or less than 36.9°C indicates that a
person’s body may be in an unhealthy state.
Soalan/Question 5
Jawapan/Answer: A Soalan/Question 2(c)
55 kg Faktor-faktor yang menyebabkan suhu badan melebihi
BMI = (1.65)2 m2
normal termasuklah jangkitan bakteria atau virus,
= 20.20 pendedahan kepada keadaan panas melampau yang
menyebabkan strok haba dan selaran matahari yang
55 kg
BMI = (1.65)2 m2 melampau serta senaman berat.
Factors that cause body temperature to exceed normal
= 20.20 include infection by bacteria or viruses, exposure to
extreme heat conditions causing heat stroke and extreme
Soalan/Question 6 sunburn and vigorous exercise.
Individu dengan BMI melebihi 30 lebih berisiko tinggi
untuk mendapat strok.
A person with BMI over 30 have a higher risk of getting
stroke.

BAB 4
Teknologi Hijau dalam Melestarikan Alam
Green Technology for Environmental Sustainability
Buku Utama: m.s. 36 – 37
Kertas/Paper 1 Soalan/Question 1(b)(iii)

Soalan/Question 1 Kesan rumah hijau merupakan masalah yang disebabkan
Jawapan/Answer: B oleh peningkatan kuantiti gas seperti karbon dioksida di
Klorofluorokarbon biasanya digunakan sebagai propelan udara. Gas-gas ini memerangkap haba dari Matahari dan
dalam tin aerosol, dan sebagai bahan pendingin dalam menyebabkan peningkatan suhu pada atmosfera Bumi.
peti sejuk dan penyaman udara. Kesan rumah hijau, pemanasan global dan perubahan
Chlorofluorocarbon is commonly used as a propellant iklim adalah contoh-contoh fenomena yang disebabkan
in aerosol can, and as a coolant in refrigerator and oleh gas rumah hijau.
air-conditioner. The greenhouse effect is the problem caused by increased
quantities of gases such as carbon dioxide in the air.
Soalan/Question 2 These gases trap the heat from the Sun and cause a rise
Jawapan/Answer: D in the temperature of the Earth’s atmosphere.
Greenhouse effect, global warming and climate change
Sektor Teknologi Hijau termasuklah pengurusan sisa dan
are examples of phenomena caused by greenhouse gases.
air sisa, bangunan serta pertanian dan perhutanan.
Green Technology sectors include waste and wastewater
management, building, as well as agriculture and forestry. Bahagian/Section C
Soalan/Question 6 Kini, pelbagai alat elektrik yang dijual di kedai elektrik
Jawapan/Answer: A telah mengaplikasikan Teknologi Hijau yang mesra alam
sekitar dan mempunyai ciri-ciri yang berikut:
Menanam semula dapat mengelakkan spesies tumbuhan
Nowadays, various electrical appliances sold in electrical
daripada pupus.
shops have incorporated environment-friendly Green
Replanting can prevent plant species from extinct.
Technology and display the following characteristics:
(a) Menjimatkan tenaga
Kertas/Paper 2 Saves energy
Bahagian/Section B (b) Mempunyai kecekapan tenaga yang tinggi
Soalan/Question 1(a) Has high energy efficiency
Kereta hibrid dikatakan suatu ciptaan Teknologi Hijau (c) Menggunakan bahan binaan yang boleh baharu
kerana kereta hibrid kurang membebaskan gas rumah Uses renewable materials
hijau seperti karbon dioksida dan menggunakan (d) Tidak atau hampir tidak membebaskan gas rumah
kurang bahan api berbanding dengan kenderaan yang hijau
menggunakan bahan api petrol dan diesel. No or almost no greenhouse gas being released
A hybrid car is called a Green Technology invention (e) Mengurangkan jejak kaki karbon
because hybrid cars release less greenhouse gases such as Reduces carbon footprints
carbon dioxide and consume less fuel compared to other
vehicles that use petrol and diesel fuel. Soalan/Question 2(b)
Teknologi Hijau ialah teknologi yang kurang atau tidak
Soalan/Question 1(b)(i) & (ii) membebaskan gas rumah hijau dan tidak mencemarkan
Karbon dioksida terdiri daripada gabungan unsur karbon alam sekitar.
dan oksigen. Contoh lain gas rumah hijau termasuklah Green Technology is technology that releases little or
metana dan klorofluorokarbon. no greenhouse gases and does not pollute the
Carbon dioxide consists of the combination of carbon and environment.
oxygen elements. Other examples of greenhouse gases
include methane and chlorofluorocarbon.

BAB 5
Genetik
Genetics Buku Utama: m.s. 55 – 56
Kertas/Paper 1 kromosom adalah 45 kromosom sahaja (44 + XO).

Soalan/Question 1 Female with Turner syndrome has less number of sex
Jawapan/Answer: C chromosomes (XO). The total number of chromosomes are
Peringkat ini ialah peringkat metafasa. Pada peringkat 45 chromosomes only (44 + XO).
seterusnya, iaitu anafasa, gentian gelendong akan
memendek dan menyebabkan kromatid terpisah. Soalan/Question 8
The stage is the metaphase stage. In the next stage, Jawapan/Answer: A
the anaphase, spindle fibres shorten thus separating the Ciri-ciri buah kelapa sawit yang berkualiti adalah
chromatids. mempunyai tempurung nipis, mesokarp tebal dan saiz
yang besar.
Soalan/Question 3 The characteristic of quality oil palm fruit are having a
Jawapan/Answer: B thin shell, thick mesocarp and large in size.
Lesung pipit, rambut keriting dan tidak kidal adalah
ciri-ciri dominan.
Dimples, curly hair and right-handed are the dominant Kertas/Paper 2
traits. Bahagian/Section C
Soalan/Question 4 Mitosis berlaku di dalam badan manusia dan haiwan dan
Jawapan/Answer: D juga berlaku dalam tisu meristem seperti di hujung akar
Warna kulit, ketinggian dan berat badan adalah variasi dan pucuk tumbuhan.
selanjar. Mitosis occurs in human and animal cells and also occurs
Skin colour, height and weight are continuous variation. in the meristematic tissues such as at the tip of roots and
shoot of plants.
Soalan/Question 5
Jawapan/Answer: A Soalan/Question 2(b)
Sindrom Down, sindrom Klinefelter dan sindrom Turner • Meiosis berlaku dalam organ pembiakan untuk
adalah disebabkan oleh mutasi kromosom. menghasilkan gamet.
Down syndrome, Klinefelter syndrome and Turner syndrome Meiosis takes place in the reproductive organ to
are caused by chromosome mutations. produce gametes.
• Pembahagian sel secara meiosis ialah pembahagian sel
Soalan/Question 6 yang berlaku dalam sel pembiakan dan menghasilkan
Jawapan/Answer: B empat sel anak/pindah silang berlaku.
Variasi selanjar diwakili oleh histogram yang The cell division by meiosis is a cell division that
menghasilkan lengkung taburan normal. Ketinggian occurs in reproductive cells and produces four daughter
adalah salah satu contoh variasi selanjar. cells/crossing over occurs.
Continuous variation is represented by a histogram that
produces a normal distribution curve. Height is an example Soalan/Question 2(d)
of continuous variation. Meiosis berlaku di sel pembiakan dan bilangan kromosom
sel anak separuh daripada sel induk.
Soalan/Question 7 Meiosis occurs in the reproductive cells and the number
Jawapan/Answer: B of chromosomes of the daughter cell is half that of the
Perempuan dengan sindrom Turner mempunyai kurang parent cell.
bilangan kromosom seks (XO). Jumlah keseluruhan

BAB 6
Sokongan, Pergerakan dan Pertumbuhan
Support, Movement and Growth Buku Utama: m.s. 68 – 70
Jawapan/Answer: C Soalan/Question 1
Lintah bulan dan beluncas disokong oleh rangka hidrostatik. (a) Itik (X) ialah haiwan mamalia yang disokong oleh
The slug and caterpillars are supported by hydrostatic rangka dalam. Pepatung (Y) ialah serangga yang di-
skeletons. sokong oleh rangka luar. Pacat (Z) ialah haiwan ber-
badan lembut yang disokong oleh rangka hidrostatik.
Soalan/Question 2 Duck (X) is a mammal supported by an endoskeleton.
Jawapan/Answer: A Dragonfly (Y) is an insect supported by an exoskeleton.
Rangka ini ialah rangka dalam. Haiwan vertebrata akuatik Leech (Z) is a soft-bodied animal supported by a
mempunyai rangka dalam yang lebih kecil berbanding hydrostatic skeleton.
dengan badannya. Lengkungan pektoral dan lengkungan (b) Invertebrata yang berbadan lembut mempunyai
pelvis haiwan akuatik adalah kecil dan lemah. Hal ini bendalir badan yang memberi bentuk dan menyokong
disebabkan oleh berat badan haiwan vertebrata akuatik badannya. Bendalir badan mengenakan tekanan pada
disokong oleh daya apungan air. dinding badan untuk membentuk rangka hidrostatik.
This is an endoskeleton. Aquatic vertebrates have a smaller A soft, invertebrate body has a body fluid that forms
endoskeleton compared to their body. The pectoral and and supports its body. Body fluid exerts pressure on
pelvic girdles of the aquatic animals are small and weak. the body wall to form a hydrostatic skeleton.
This is becauce the body weight of aquatic vertebrates are (c) Haiwan X ialah lipan yang disokong oleh rangka luar.
supported by the buoyancy force of water. Haiwan Y ialah udang yang disokong oleh kedua-dua
rangka luar dan daya apungan air. Namun, haiwan Y
Soalan/Question 3 disokong terutamanya oleh daya apungan air.
Jawapan/Answer: D Animal X is a centipede supported by an exoskeleton.
Animal Y is a shrimp supported by both exoskeleton
Sotong (rangka hidrostatik), kala jengking dan kumbang
and buoyancy of water. However, animal Y is
(rangka luar).
supported mainly by the buoyancy of water.
Squid (hydrostatic skeleton), scorpion and beetle
(exoskeleton). Bahagian/Section C
Soalan/Question 4 • Semakin rendah pusat graviti haiwan, semakin stabil
Jawapan/Answer: C haiwan itu.
Pokok durian adalah tumbuhan berkayu yang disokong The lower the centre of gravity of the animal, the more
oleh akar banir. stable the animal will be.
The durian tree is a woody plant that is supported by • Semakin luas tapak haiwan, semakin stabil haiwan itu.
buttress roots. The larger the base area of the animal, the more
stable the animal will be.
Soalan/Question 6 Soalan/Question 2(b)
Jawapan/Answer: C • Beluncas, cacing tanah, cacing pita dan pacat yang
Peringkat C adalah peringkat remaja. berbadan lembut disokong oleh rangka hidrostatik.
Stage C is the adolescent stage. Caterpillars, earthworms, tapeworms and leeches which
have soft bodies are supported by hydrostatic skeletons.
Soalan/Question 8 • Bendalir badan mengenakan tekanan pada dinding
Jawapan/Answer: C badan.
Ligamen mengikat tulang dengan tulang. The body fluid exerts a pressure on their body walls.
The ligament joins bone to bone. • Haiwan lain seperti planaria, ubur-ubur dan buran
juga disokong oleh rangka hidrostatik.
Soalan/Question 9 Other animals such as planaria, jellyfish and sea
Jawapan/Answer: B anemone are also supported by hydrostatic skeletons.
Buaya ialah haiwan yang rendah. Oleh itu, pusat graviti • Rangka hidrostatik ialah rangka yang menyokong
buaya adalah rendah. haiwan berbadan lembut melalui bendalir badan yang
A crocodile is a short animal. Therefore, its centre of mengenakan tekanan pada dinding badan.
gravity is low. The hydrostatic skeleton is a skeleton which supports
soft-bodied animals through body fluids which exert
pressure on their body walls.

BAB 7
Koordinasi Badan
Body Coordination Buku Utama: m.s. 78 – 79
Kertas/Paper 1 rate of respiration increases to supply more oxygen for

Soalan/Question 1 cellular respiration and produce more energy for muscle
Jawapan/Answer: A action.
A ialah kelenjar tiroid.
A is thyroid gland. Kertas/Paper 2
Bahagian/Section B
Soalan/Question 2 Soalan/Question 1(b)(ii)
Jawapan/Answer: D Kelenjar pankreas merembeskan hormon insulin yang
Hormon ialah bahan kimia yang dirembeskan oleh terlibat dalam penukaran glukosa dalam darah kepada
kelenjar endokrin terus ke dalam darah. glikogen. Jika hormon insulin kurang dirembeskan, aras
Hormones are chemicals secreted by the endocrine glands glukosa dalam darah akan meningkat dan keadaan ini
directly into the blood. boleh menyebabkan diabetes melitus.
The pancreas secretes insulin that is involved in the
Soalan/Question 4 conversion of glucose in the blood to glycogen. If insulin
Jawapan/Answer: C is secreted insufficiently, the blood glucose level will
Kekurangan hormon tiroksina menyebabkan kadar increase and this condition can lead to diabetes mellitus.
metabolisme rendah, tidak tahan sejuk, perkembangan
fizikal dan mental pada kanak-kanak terbantut, kurang Bahagian/Section C
tenaga dalam orang dewasa, cenderung menjadi gemuk Soalan/Question 2(a)
dan goiter. Hormon ialah sejenis bahan kimia yang dirembeskan
Thyroxine deficiency causes low rate of metabolism, oleh kelenjar endokrin. Setiap jenis hormon boleh
inability to stand cold, stunted physical and mental mempunyai lebih daripada satu organ sasaran yang
development in children, less energy in adults, tendency bergerak balas terhadap hormon itu.
to become fat and goitre. Hormone is a type of chemical substance secreted by
endocrine glands. Each type of hormone can have more
Soalan/Question 5 than one target organ that responds to the hormone.
Jawapan/Answer: C
Alkohol melambatkan gerak balas terhadap rangsangan Soalan/Question 2(d)
semasa kecemasan. Air kencingnya mengandungi gula kerana kurang
Alcohol slows down response towards stimulation during rembesan insulin daripada pankreas. Darahnya
an emergency. mempunyai kurang insulin dan menyebabkan kurang
gula (glukosa) ditukarkan menjadi glikogen. Oleh
Soalan/Question 7 itu, gula berlebihan ditemui dalam darahnya.
Jawapan/Answer: A Maka, lelaki tersebut perlu diberi suntikan insulin dan
Kelenjar adrenal meningkatkan kadar denyutan jantung dia mesti mengurangkan pengambilan gula dalam gizi
untuk mengepam lebih banyak darah ke otot untuk hariannya.
bertindak dalam keadaan kecemasan. Kadar pernafasan His urine contains sugar because insulin is insufficiently
meningkat untuk membekalkan lebih banyak oksigen secreted from his pancreas. His blood has less insulin
untuk respirasi sel dan menghasilkan lebih banyak thus resulting in less sugar (glucose) being converted to
tenaga untuk tindakan otot. glycogen. Therefore, extra sugar is found in his blood. He
The adrenal glands increase the rate of heartbeat to pump needs to be given an injection of insulin and must reduce
more blood to the muscles to respond in emergencies. The sugar intake in his daily diet.

BAB 8
Unsur dan Bahan
Elements and Substances Buku Utama: m.s. 89 – 90
Kertas/Paper 1 Soalan/Question 1(b) dan (c)

Soalan/Question 1 Semua isotop mempunyai bilangan proton yang sama
Jawapan/Answer: D dan bilangan neutron yang berlainan.
Alkohol dan air ialah bahan molekul. Natrium klorida All isotopes have the same number of protons and
ialah bahan ion. different number of neutrons.
Alcohol and water are molecular substances. Sodium
chloride is an ionic substance. Bahagian/Section C
Soalan/Question 2(b)
Soalan/Question 3 Kobalt-60 digunakan untuk membunuh sel-sel kanser
Jawapan/Answer: B (radioterapi) dan iodin-131 digunakan untuk mengesan
Atom natrium mempunyai susunan elektron 2.8.1. Ion kerosakan kelenjar tiroid.
natrium mempunyai susunan elektron 2.8. Cobalt-60 is used to kill cancer cells (radiotherapy) and
The sodium atom has an electron arrangement of iodine-131 is used to detect damage to the thyroid gland.
2.8.1. The sodium ion has an electron arrangement
of 2.8. Soalan/Question 2(c)
• Pembentukan ion positif melibatkan pendermaan
Soalan/Question 5 elektron untuk mencapai susunan elektron oktet yang
Jawapan/Answer: A stabil.
Atom itu mempunyai susunan elektron 2.8.8.1. Atom The formation of positive ions involves the donation of
itu mempunyai satu elektron valens. Oleh itu, atom itu electrons to achieve a stable octet electron arrangement.
terletak dalam Kumpulan 1. • Contoh lain ion positif termasuk ion aluminium, ion
The atom has an electron arrangement of 2.8.8.1. It has kalium, ion kalsium dan ion ferum.
one valence electron. Therefore, the atom is located in Other examples of positive ions include aluminium ion,
Group 1. potassium ion, calcium ion and iron ion.
• Semasa pembentukan ion negatif seperti ion oksida,
Soalan/Question 8 ion klorida atau ion fluorida, atom bukan logam akan
Jawapan/Answer: C menerima elektron untuk mencapai susunan elektron
oktet yang stabil.
Sinaran gama digunakan untuk mensterilkan makanan.
During the formation of negative ions such as oxide
Gamma radiation is used to sterilise food.
ion, chloride ion or fluoride ion, the non-metal atom
will receive electron to achieve a stable octet electron
Kertas/Paper 2 arrangement.
Bahagian/Section B • Pembentukan ion positif adalah satu proses yang
Soalan/Question 1(a) melibatkan pendermaan elektron untuk mencapai
Nombor nukleon ialah jumlah bilangan proton dan susunan elektron oktet yang stabil.
neutron dalam nukleus suatu atom. The formation of positive ions is a process that
The nucleon number is the total number of protons and involves the donation of electrons to achieve a stable
neutrons in the nucleus of an atom. octet electron arrangement.

BAB 9
Kimia Industri
Chemicals in Industry Buku Utama: m.s. 104 – 105
Kertas/Paper 1 Soalan/Question 7
Soalan/Question 2 Jawapan/Answer: C
Jawapan/Answer: A Polietena (polimer) diurai kepada etena (monomer).
Besi dan karbon membentuk keluli. Kuprum dan zink Polyethene (polymer) is decomposed to ethene (monomer).
membentuk loyang.
Iron and carbon form steel. Copper and zinc form brass. Kertas/Paper 2
Bahagian/Section B
Soalan/Question 1
Soalan/Question 3
(a) Sebarang asid seperti asid etanoik, asid formik
Jawapan/Answer: D
dan asid hidroklorik boleh digunakan untuk
Atom X ialah atom asing yang mengganggu susunan menggumpalkan lateks.
asal bahan tersebut. Hal ini dapat mengelakkan atom Any acid such as ethanoic acid, formic acid and
logam tulen bahan itu daripada menggelongsor dengan hydrochloric acid can be used to coagulate latex.
mudah. (b) Getah tergumpal juga disebut getah tak tervulkan.
Atom X is a foreign atom that disrupts the original Dengan memanaskan getah tak tervulkan dengan
arrangement of the substance. This can prevent the pure sulfur, proses pemvulkanan berlaku.
atoms of the substance from sliding easily. The coagulated rubber is also called unvulcanised
rubber. By heating the unvulcanised rubber with
Soalan/Question 4 sulphur, the process of vulcanisation takes place.
Jawapan/Answer: D (c) Selain tayar kereta dan tapak kasut, getah tervulkan
Keluli digunakan untuk membuat kenderaan dan juga boleh digunakan untuk membuat bola boling.
bangunan. Besides car tyres and shoe soles, vulcanised rubber
Duralumin digunakan untuk membuat badan kapal can also be used to make bowling ball.
terbang. (d) Sebarang larutan alkali seperti larutan ammonia
Gangsa digunakan untuk membuat pingat dan patung. dan larutan natrium hidroksida boleh digunakan
Steel is used to make vehicles and buildings. untuk mencegah penggumpalan lateks.
Duralumin is used to make the body of aeroplanes. Any alkaline solution such as ammonia solution and
Bronze is used to make medals and statues. sodium hydroxide solution can be used to prevent the
coagulation of latex.
(e) Getah tervulkan adalah lebih kuat dan keras, lebih
Soalan/Question 6 kenyal dan lebih tahan haba.
Jawapan/Answer: B Vulcanised rubber are stronger and harder, more
Aloi terdiri daripada campuran logam manakala seramik elastic and more heat-resistant.
diperbuat daripada tanah liat (aluminium silikat).
Polimer pula adalah bahan yang terdiri daripada molekul Bahagian/Section C
besar berbentuk rantai yang terhasil daripada gabungan Aloi lebih tahan terhadap kakisan berbanding dengan
unit molekul kecil. logam tulen. Selain itu, aloi adalah lebih kuat, lebih
Alloy is composed of mixture of metals while ceramic keras dan lebih berkilat daripada logam tulen.
is made up of clay (aluminium silicate). Polymer is a Alloy is more resistant to corrosion than the pure metal.
substance consists of large molecules formed by chains of Moreover, alloys are stronger, harder and more shiny than
smaller molecules. pure metals.

BAB 10
Kimia dalam Perubatan dan Kesihatan
Chemicals in Medicine and Health Buku Utama: m.s. 114 – 115
Kertas/Paper 1
Soalan/Question 1 Kertas/Paper 2
Jawapan/Answer: D Bahagian/Section B
Asid askorbik ialah vitamin C. Vitamin C adalah bahan Soalan/Question 1
antioksidan. (a) Sebagai bahan antioksidan, jus lemon boleh
Ascorbic acid is vitamin C. Vitamin C is an antioxidant melambatkan proses pengoksidaan buah epal.
substance. As an antioxidant substance, lemon juice can slow
down the oxidation process of apples.
Soalan/Question 2 (c) Jus lemon mengandungi vitamin C atau asid askorbik
Jawapan/Answer: D yang boleh bertindak sebagai bahan antioksidan.
Antibiotik boleh disintesis daripada kulat atau bakteria. Lemon juice contains vitamin C or ascorbic acid that
Antibiotik tidak dapat membunuh virus dan bukan can act as an antioxidant substance.
sejenis hormon. (d) Jus lemon dan cuka bersifat asid.
Antibiotics can be synthesised from fungi or bacteria. Lemon and vinegar are acidic.
Antibiotics cannot kill viruses and are not a type of hormone.
Soalan/Question 3 Bahagian/Section C
Jawapan/Answer: D Soalan/Question 2(b)
Atom oksigen itu kekurangan satu elektron. Atom • Vitamin C, vitamin E dan beta karotena ialah bahan
tersebut adalah tidak stabil. antioksidan.
The oxygen atom lacks one electron. The atom is unstable. Vitamin C, vitamin E and beta-carotene are
antioxidant substances.
Soalan/Question 5 • Contoh-contoh lain bahan antioksidan termasuklah
Jawapan/Answer: B lutein dan likopena.
Ubat psikiatrik ialah ubat yang digunakan untuk Other examples of antioxidant substances include
mengatasi masalah psikologi seperti sakit mental. lutein and lycopene.
Psychiatric medicines are medicines used to treat • Bahan antioksidan mendermakan elektron kepada
psychological problems such as mental illness. radikal bebas dan menghalang tindak balas
pengoksidaan pada sel badan.
Soalan/Question 6
Antioxidant substances give electrons to free radicals
Jawapan/Answer: C
and prevent oxidative reactions in body cells.
Permintaan terhadap produk kesihatan semakin tinggi pada • Bahan antioksidan ini boleh diperoleh daripada
masa sekarang. Hal ini demikian kerana produk kesihatan sayur-sayuran, buah-buahan dan makanan tambahan.
kadang-kala diambil untuk membantu memulihkan Antioxidant substances can be derived from
penyakit dan mengekalkan kesihatan kita. Pengambilan vegetables, fruits and supplements.
produk kesihatan telah menjadi pelengkap kepada amalan • Bahan antioksidan ini dianggap sebagai barisan
pemakanan pengguna yang tidak seimbang disebabkan pertahanan terhadap risiko penyakit kerana bahan
gaya hidup masyarakat kini yang sibuk bekerja dan tidak ini melindungi sel badan daripada kerosakan akibat
mengamalkan pemakanan yang seimbang. radikal bebas.
Nowadays, the demand for health product is increasing. This Antioxidant substances are considered as a defensive
is because sometimes, health products are taken to help treat line against diseases because these substances protect
diseases and to maintain our health. Consumption of health body cells from being damaged by free radicals.
products has become a complement to the unbalanced eating
habits of consumers due to the lifestyle of today’s society
which is busy working and not practicing a balanced diet. Soalan/Question 2(c)
Kadang-kala, produk kesihatan seperti suplemen diambil
Soalan/Question 8 untuk membantu memulihkan penyakit dan untuk
Jawapan/Answer: A mencegah jangkitan penyakit. Produk kesihatan yang
Radikal bebas merosakkan sel-sel badan. baik dapat menjamin tumbesaran yang normal. Produk
Free radicals damage body cells. kesihatan juga dapat menjadi pelengkap kepada amalan
pemakanan individu yang tidak seimbang.
Soalan/Question 9 Sometimes, health products such as supplements are
Jawapan/Answer: C taken to help cure a disease and to prevent infection.
Pengoksidaan makanan menyebabkan makanan menjadi Good health products can guarantee normal growth.
rosak. Health products can also be a complement to a person’s
Food oxidation causes food to become damaged. unbalanced diet.

BAB 11
Daya dan Gerakan
Force and Motion Buku Utama: m.s. 129 – 131
Jawapan/Answer: B Soalan/Question 1(b)
Jarak Panjang pita detik yang semakin bertambah seiring
Laju = dengan masa menunjukkan kelajuan troli tersebut
Masa
100 m semakin meningkat.
= The length of the ticker tape that increases over time
20 s
= 5 m s–1 shows that the speed of the trolley is increasing.
Distance
Speed = Soalan/Question 1(c)
Time
Troli itu bergerak dengan halaju yang bertambah secara
100 m
= seragam atau memecut.
20 s
The trolley is moving at a uniformly increasing velocity or
= 5 m s–1
experiencing an acceleration.
Soalan/Question 2
Jawapan/Answer: A
Bahagian/Section C
Halaju akhir – Halaju awal Soalan/Question 2(b)
Pecutan = Masa • Payung terjun yang digunakan adalah untuk
(100 – 0) m s–1 menambahkan rintangan udara semasa bekalan
= 4s makanan dan ubat-ubatan dijatuhkan.
= 25 m s–2 The parachutes are used to increase the air resistance
Final velocity – Initial velocity while the food and medicine supply are being
Acceleration = Time dropped.
(100 – 0) m s–1 • Bekalan makanan dan ubat-ubatan yang dijatuhkan
= 4s dari udara akan berubah daripada jatuh bebas
kepada bukan jatuh bebas kerana bekalan tersebut
= 25 m s–2
mengalami daya graviti ke bawah dan daya rintangan
Soalan/Question 5 udara ke atas.
Jawapan/Answer: C The food and medicine supplies dropped from the air
Sesaran will change from free fall to non-free fall because
Halaju = Masa the supplies experience the gravitational force pulling
10 cm downwards and the air resistance force acting upwards.
= (5/50) s • Oleh itu, halaju bekalan makanan dan ubat-ubatan
yang dijatuhkan dari udara dikurangkan semasa
= 100 cm s–1
mencecah permukaan Bumi dan kerosakan bekalan
Displacement dapat dielakkan.
Velocity = Time Therefore, the velocity of food and medicines supplies
10 cm dropped from the air is reduced when it hits the
= (5/50) s surface of the Earth and the damage to the supplies is
= 100 cm s–1 prevented.

BAB 12
Tenaga Nuklear
Nuclear Energy Buku Utama: m.s. 137 – 138
Kertas/Paper 1 (c) Sebahagian besar daripada sumber tenaga Malaysia

Soalan/Question 1 dijana daripada bahan api fosil seperti petroleum,
Jawapan/Answer: A gas asli dan arang batu. Di samping itu, sebahagian
Mutasi boleh mengubah struktur gen atau kromosom. daripada sumber tenaga Malaysia juga dijana
Mutations can alter the structure of genes or chromosomes. daripada sumber tenaga yang boleh baharu seperti
tenaga elektrik hidro.
Soalan/Question 4 Most of Malaysia’s energy sources are generated from
Jawapan/Answer: C fossil fuels such as petroleum, natural gas and coal.
Neutron membedil nukleus uranium dan memecahkannya. In addition, part of Malaysia’s energy resources are
The neutrons bombard the uranium nucleus and break it. also generated from renewable energy sources such
as hydroelectric power.
Soalan/Question 5
Jawapan/Answer: D
Tenaga nuklear ditukarkan kepada tenaga haba yang Bahagian/Section C
memanaskan stim. Stim memutarkan turbin. Soalan/Question 2(c)
Nuclear energy is converted to heat energy that heats up • Pembelahan nukleus ialah proses hentaman nukleus
steam. Steam rotates the turbine. atom tidak stabil dengan neutron bertenaga tinggi
dan memecahkannya.
Soalan/Question 7 Nuclear fission is the process in which an unstable
Jawapan/Answer: B nucleus is bombarded and broken down by a high-
Perisai konkrit mengelakkan kebocoran sinaran energy neutron.
radioaktif nuklear. Rod pengawal boron mengawal • Pelakuran nukleus ialah proses penggabungan dua
kadar tindak balas pembelahan nukleus dengan nukleus yang ringan untuk membentuk satu nukleus
menyerap neutron berlebihan. Rod bahan api uranium yang lebih berat dan stabil.
membebaskan tenaga haba melalui pembelahan nukleus Nuclear fusion is the process of combining two light
untuk memanaskan gas yang mengalir menerusi teras nuclei to form a heavier and more stable nucleus.
reaktor.
Concrete shield prevents radioactive radiation leakage Soalan/Question 2(d)
from the nuclear reactor. Boron control rods control the • Kebocoran radioaktif disebabkan oleh kecuaian
rate of nuclear fission reaction by absorbing excessive pekerja boleh dikesan dengan memakai lencana
neutrons. Uranium fuel rods release heat energy through fotografi dan menggunakan pembilang Geiger-Muller.
nuclear fission to heat up gas that flows through the Radioactive leakage due to the carelessness of the
reactor core. workers can be detected by wearing photographic
badges and using a Geiger-Muller counter.
Kertas/Paper 2 • Bekas plumbum tebal atau konkrit tebal boleh
Bahagian/Section B digunakan untuk menyimpan bahan radioaktif. Hal
Soalan/Question 1 ini demikian kerana sinaran radioaktif tidak dapat
(b) Impak penyalahgunaan tenaga nuklear termasuklah menembusinya.
kematian, pencemaran udara, air dan tanah, Thick lead containers or thick concrete slabs can be
kemusnahan bangunan dan mutasi serta kanser. used to store radioactive substances. This is because
Impacts of the misuse of nuclear energy include radioactive radiation cannot penetrate them.
death, air, water and soil pollutions, destruction to
buildings, mutation and cancer.

SG Tingkatan 4

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SG Tingkatan 4

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KANDUNGAN

BAB 1 Langkah Keselamatan di dalam Makmal 1–4

JAWAPAN DAN ULASAN PRAKTIS PENGUKUHAN

© Sasbadi Sdn. Bhd.

00 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) KANDUNGAN-IDA-1P.indd iii 11/4/22 8:54 AM

KERTAS 1 Versi Digital

1 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 1 11/4/22 10:13 AM

Alat pemadam Pasir dalam Alat pemadam Alat pemadam

Alat pemadam Alat pemadam Alat pemadam Pasir dalam

Alat pemadam Alat pemadam Pasir dalam Alat pemadam

(a) Berdasarkan rajah yang diberi, lengkapkan jadual di bawah.

Alat pemadam kebakaran Bilangan

Alat pemadam kebakaran ABC

Pasir dalam baldi api

2 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 2 11/4/22 10:13 AM

Adakah makmal sains di sekolah anda selamat?

3 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 3 11/4/22 10:13 AM

4 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 4 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 1 Versi Digital

5 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 5 11/4/22 10:13 AM

6 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 6 11/4/22 10:13 AM

7 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 7 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 1 Versi Digital

8 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 8 11/4/22 10:13 AM

Masa/Time Suhu badan/Body temperature(°C)

9 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 9 11/4/22 10:13 AM

Kategori/Category Skor BMI (kg m–2)/BMI score (kg m–2)

(a) Apakah yang dimaksudkan dengan Indeks Jisim Badan (BMI)?

Bincangkan kepentingan aplikasi pengiraan BMI dalam kehidupan harian.

10 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 10 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 1 Versi Digital

11 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 11 11/4/22 10:13 AM

Air kapur Air kapur

Rajah P/Diagram P Rajah Q/Diagram Q

12 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 12 11/4/22 10:13 AM

Gunting Botol kosong terpakai

13 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 13 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 1 Versi Digital

14 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 14 11/4/22 10:13 AM

(a) Lengkapkan jadual di bawah dengan menggunakan data yang diberi.

Jisim murid (kg)

15 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 15 11/4/22 10:13 AM

Induk Tinggi Rendah

(a) (i) Lengkapkan petak dalam rajah di atas.

16 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 16 11/4/22 10:13 AM

17 © Sasbadi Sdn. Bhd.

01 SPS 2023 SAINS TG4 (SG) FORMATIF B1-5-IDA-F.indd 17 11/4/22 10:13 AM

KERTAS 1 Versi Digital