Logic = Khoa học lý luận và khả năng suy luận chính xác.

Một khoa học có lý thuyết và

kỹ năng (có khả năng tư duy tốt).

Ilmu penalaran dan kecakapan berpenalaran dengan tepat. Suatu ilmu denga terori dan
cakap (mampu berpikir secara baik).

Suy nghĩ/lý luận:

Mục tiêu hoặc lĩnh vực logic (suy nghĩ hoặc hoạt động lý luận của con người). Hoạt động
trí tuệ = Xử lý những kiến thức chúng ta tiếp nhận được thông qua PANCA INDERA.
Nhằm mục đích đạt được SỰ THẬT. Hoạt động đặc biệt và có mục đích của tâm trí.
Không giống như mơ mộng, cảm giác, hoạt động của năm giác quan. Các hoạt động
THỰC TẾ làm lay động tâm trí. Nói cách khác, SUY NGHĨ = Nói chuyện với chính
mình bên trong (Plato, Aristotle).

Bepikir/menalar:
Sasaran atau bidang logika (kegiatan pikiran atau akal budi manusia). Kegiatan akal
= Mengolah pengetahuan yang telah kita terima melalui PANCA INDERA.
Ditujukan untuk mencapai suatu KEBENARAN. Kegiatan akal yang khas dan
terarah. Tidak sama dengan melamun, merasa, kegiatan panca indera. Kegiatan
KENYATAAN yang menggerakan pikiran. Dengan kata lain, BERPIKIR = Berbicara
dengan diri sendiri di dalam batin (Plato, Aristoteles).

Não (lý trí) + Năm giác quan = SUY NGHĨ.

Các yếu tố của tư duy:

1) Hiểu

HIỂU = Nắm bắt thực tế và hình thành sự hiểu biết trên cơ sở kiến thức giác quan. Tri
thức giác quan – Hiểu biết.

Suy nghĩ/lý luận/suy luận (kinh nghiệm cụ thể) = Giải thích giữa hai sự việc có liên quan
hoặc không liên quan đến một kết luận. “Không có suy nghĩ, không có thực tế.”
2) Mối quan hệ giữa các quyết định

Có nhận thức để tách biệt hoặc phủ nhận. Mối quan hệ có liên quan hoặc không liên
quan. Để làm được điều đó bạn phải có khả năng.

Mối quan hệ: Chấp nhận hoặc Từ chối liên quan đến thực tế.

a) Phán quyết (câu tin) – Tuyên bố hoặc mệnh đề (Câu: Đây là......, đây không phải là...)

b) Nhân quả (Causal) – (Câu: Cái này......, bởi vì......)

c) Ý định (Cuối cùng) – (Câu: Này......, đến......)

d) Conditional (Có điều kiện) – (Câu: Cái này......, thì......)

3) Tổng kết – Kết luận

Lưu ý: Hãy suy nghĩ bằng những từ ngữ trong đầu bạn. Suy nghĩ được thể hiện bằng
ngôn ngữ, thuật ngữ và các dấu hiệu khác. Từ ngữ và ngôn ngữ đóng một vai trò quan
trọng.

Chất lượng của suy nghĩ được quyết định bởi sự lựa chọn từ ngữ. Phẩm chất của một
người được nhìn thấy tùy thuộc vào từ ngữ được sử dụng. Khả năng tư duy = Kinh
nghiệm cụ thể, kinh nghiệm nhạy cảm-lý trí.

UNSUR-UNSUR PEMIKIRAN:
Mengerti
MENGERTI = Menangkap kenyataan serta membentuk pengertian-pengertian atas
dasar pengetahuan keindraan. Pengetahuan indra – Mengerti.
Pemikiran/penalaran/penyimpulan (pengalaman konkret) = Penjelasan antara dua
hal yang punya kaitan atau tidak punya kaitan terhadap suatu kesimpulan. “Tidak ada
pemikiran, tanpa sebuah kenyataan.”

Hubungan antar Putusan

Adanya kesadaran untuk memisahkan atau memungkiri. Hubungan itu punya kaitan
atau tidak punya kaitan. Untuk itu harus punya kemampuan.
Hubungan: Akui atau Sangkal yang berkaitan dengan kenyataan.
Putusan (kalimat berita) – Pernyataan atau proposisi (Kalimat: Ini ......, ini bukan .....)
Sebab-Akibat (Kausal) – (Kalimat: Ini ......, karena ......)
Maksud-Tujuan (Final) – (Kalimat: Ini ......, untuk ......)
Bersyarat (Kondisional) – (Kalimat: Ini ......, maka ......)

Menyimpulkan – Penyimpulan
Catatan: Berpikir denngan kata-kata dalam batin. Pikiran diutarakan dengan bahasa,
istilah, dan tanda lain. Kata dan bahasa berperan penting.
Kualitas pikiran ditentukan oleh pemilihan kata-kata. Kualitas seseorang dilihat
tergantung pada kata-kata yang dipakai. Kemampuan berpikir = Pengalaman-
pengalaman konkret, pengalama sensitif-rasional.

Ba yêu cầu cơ bản

1) Suy nghĩ = Có tiền đề. Suy nghĩ bắt nguồn từ thực tế

2) Các lý do (tiền đề) phải chính xác, chặt chẽ

3) Cách suy nghĩ phải logic hoặc thẳng thắn (SAH)

Tiga Syarat Pokok

Pemikiran = Punya premis. Pemikiran berpangkal dari kenyataan
Alasan-alasan (premis) harus tepat dan kuat
Jalan pikiran harus logis atau lurus (SAH)

Quy nạp và diễn dịch

a) Cảm ứng (Đặc biệt – Tổng quát)

Quy nạp = dựa trên những sự kiện cụ thể và đưa ra kết luận chung. Nguy cơ quy nạp =
Rút ra kết luận chung quá nhanh (khái quát hóa vội vàng). Cần phải suy nghĩ chín chắn.
b) Khấu trừ (Chung – Đặc biệt)

1) Khấu trừ hệ thống đóng (vấn đề hệ thống đóng)

Suy luận hệ thống khép kín là một kết luận xuất phát từ các mệnh đề, quy tắc của trò chơi
hoặc các giới hạn nhất định được đưa ra hoặc đồng ý. Suy luận này không có tác động
bên ngoài nào làm lung lay tính chắc chắn của kết luận.

a. Induksi dan Deduksi

Induksi (Khusus – Umum)
Induksi = atas dasar kenyataan khusus dan dibuat kesimpulan umum. Bahaya induksi =
Terlalu cepat menarik kesimpulan umum (generalisasi yang tergesa-gesa). Perlu berpikir
kritis.
b. Deduksi (Umum – Khusus)
Deduksi sistem tertutup (closed system problem)
Deduksi sistem tertutup yaitu kesimpulan yang berpangkal pada dalil, aturan main atau
batasan tertentu yang dibuat atau disetujui. Deduksi ini tidak ada pengeruh dari luar yang
menggoyahkan kepastian kesimpulan.
1) Arti, Isi, dan Luas Pengertian
Kita mengerti apa yang dimaksudkan dengan kata tertentu itu. Apa
maknanya, apa isinya. Hal/barang/kenyataan apa atau berapa saja yang
ditujukkan dengan kata-kata itu.
a) Isi Pengertian
Isi Pengertian = Semua unsur yang termuat di dalam pengertian itu.
Isi pengertian memberi definisi = Menerangkan pengertian apa yang
terkandung di dalamnya dan kenyataann mana yang ditunjuk denganya. Isi
pengertian terdiri dari kata-kata Abstrak dan Konkret.
b) Luas Pengertian
Luas pengertian = Barang-barang atau lingkungan realitas yang
ditunjuk dengan pengertian atau kata tertentu. Luas pengertian bersifat
 bawahan atau turunan. Contoh: Manusia – anak, dewasa, orang tua. Kerbau
= Semua kerbau dan hanya kerbau.

c) Hubungan antara Isi dan Luas Pengertian

Pengertian = Semakin umum – Isi = sedikit (mendekati kenyataan
yang kokret) – lingkungan = semakin luas. Isi = banyak – lingkungan =
sempit.
Dua syarat menentukan luas dari dua pengertian:
1. Apakah yang satu merupakan “bagian” atau “bawahan” dari yang
lain?
2. Pengertian manakah yang memberikan lebih banyak keteranagan
tentang hal yang hendak diselidiki.

Ý nghĩa, nội dung và mức độ hiểu biết

Chúng tôi hiểu ý nghĩa của từ cụ thể đó. Nó có ý nghĩa gì, nó chứa đựng điều gì? Những
gì hoặc có bao nhiêu sự việc/sự kiện/sự kiện được biểu thị bằng những từ đó.
a) Nội dung hiểu biết
Nội dung của Định nghĩa = Tất cả các phần tử có trong định nghĩa đó. Nội dung của ý
nghĩa cung cấp một định nghĩa = giải thích ý nghĩa nào được chứa đựng trong nó và
những sự kiện nào được nó ám chỉ. Nội dung ý nghĩa bao gồm các từ Trừu tượng và Cụ
thể.
b) Hiểu biết rộng
Hiểu biết rộng = Các vật thể hoặc môi trường của thực tế được xác định bằng những ý
nghĩa hoặc từ ngữ nhất định. Ý nghĩa rộng là phụ thuộc hoặc phái sinh. Ví dụ: Con người
– trẻ em, người lớn, người già. Trâu = Tất cả trâu và chỉ trâu thôi.
c) Mối quan hệ giữa nội dung và chiều rộng hiểu biết
Hiểu = tổng quát hơn - nội dung = ít hơn (gần với thực tế cụ thể hơn) - môi trường = rộng
hơn. Nội dung = nhiều – môi trường = hẹp.
Hai điều kiện xác định mức độ của hai ý nghĩa:
1. Người này là “bộ phận” hay “phụ thuộc” của người kia?
2. Định nghĩa nào cung cấp thêm thông tin về vấn đề cần điều tra.