Ta-go là nhà thơ hiện đại lớn nhất của Ấn Độ.

Ông đã để lại một gia tài văn hoá nghệ

thuật đồ sộ. Thơ Ta-go thể hiện tinh thần dân tộc và dân chủ sâu sắc, tính nhân văn và
tính trữ tình triết lí nồng đượm. Bài thơ “Mây và sóng” in trong tập thơ “Trăng non” là
một tuyệt tác, nó là bài ca về tình nhân ái, là ước mơ và khát vọng về tự do, hạnh phúc
của con người. Bài thơ là lời của em bé nói với mẹ, là vẻ đẹp mộng mơ của trẻ thơ, là
vẻ đẹp thiêng liêng của tình mẫu tử.

Mở đầu bài thơ là cụm từ “mẹ – con” ngọt ngào, sâu lắng, nó mở ra một không gian
tràn ngập tình yêu thương giữa con và mẹ. Hình ảnh người mẹ không xuất hiện trực
tiếp trong thơ nhưng lại có mặt khắp không gian câu chuyện, có mặt trong lời gọi ngọt
ngào và trong lời kể của con. Mẹ đang trân trọng lắng nghe lời con kể: trên mây có
người gọi con, đây là hình ảnh mộng mơ của con. Có lẽ em bé đang ngước mắt nhìn
bầu trời xanh trong, nhìn mây trắng nhởn nhơ bay trong vũ trụ bao la. Bé tưởng tượng
mình sẽ lên được tân mây xành để cùng mây chơi với bình minh vàng, chơi với vầng
trăng bạc và để khám phá những điều kì diệu trên vũ trụ bao la.

Cuộc sống trên mây thật hấp dẫn tuổi thơ nhưng em bé vẫn luôn nghĩ đến mẹ. Cuộc
đối thoại tưởng tượng giữa những người trên mây và em bé đã khẳng định tình mẫu tử
thắm nồng. Con yêu mẹ hiền nên không thể bỏ mẹ để lên đến tầng mây. Có hạnh phúc
nào hơn sống bên mẹ của mình. Mặc dù trên mây thật lí tưởng. Tình yêu mẹ và ước
mơ diệu kì vẫn song hành trong con: Con là mây, mẹ sẽ là trăng. Hai bàn tay con ôm
lấy mẹ và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thắm.
Sự lựa chọn của con thật cảm động. Con sẽ luôn gần mẹ. Con và mẹ gần nhau như
mây với trăng, mây với bầu trời xanh thẳm. Trong suy nghĩ của con, mẹ là vầng trăng
toả sáng, con là áng mây quanh quẩn bên trăng, gắn bó với tràng. Tình mẫu tử thiêng
liêng ấy càng biểu hiện sâu đậm hơn qua cuộc trò chuyện của em bé với những người
trong sóng.
những người trong sóng và em bé đã khẳng định được tình mẹ con sâu đậm. Mặc cho
những người trong sóng thủ thỉ cùng em về một cuộc viễn du, mặc cho sóng vẫy gọi
chào mời, sóng vỗ rì rầm trên mặt biển thật là thích thú. Tuổi thơ nào mà không thích
rong chơi đây đó? Mơ ước được đi xa, nhưng, bé lại băn khoăn vì mẹ muốn mình ở
nhà. Em không thể đi du ngoạn cùng mây và cũng không muốn đi chơi xa với sóng. Em
mơ ước đến tận chân trời góc bể, mơ ước được khám phá những điều kì diệu trong
chuyến đi chơi, nhưng em không thể nào rời mẹ. Với em, mẹ là nguồn vui nhất, nụ cười
của mẹ là niềm vui của con.

Ta – go đã nâng tầm tình mẫu tử lên ngang hàng với vũ trụ, với mây gió. Tình mẹ con thiêng
liêng đã làm cho bé ước mơ nhiều điều, liên tưởng đến những trò chơi kì diệu. Không
có biển thì làm sao có sóng, cũng như không có mẹ thì làm sao có con. Không có bến
bờ thì sóng vỗ vào đâu, cũng khư không có mẹ thì cuộc đời con có ý nghĩa gì. Lòng mẹ
bao dung như bến bờ, luôn rộng mở. Hình ảnh bến bờ kì lạ để sóng lăn, lăn mãi rồi sẽ
cười vỡ tan được ví như hình ảnh người mẹ luôn vỗ về, ôm ấp con thơ. Hình ảnh mẹ
trong mắt em giống như mặt trăng dịu hiền với luồng ánh sáng thanh mát, còn em là những
đám mây nhỏ mềm mại quẩn quanh bên mẹ. Mẹ và em luôn luôn gắn liền với nhau. Mây và
trắng không thể tách rời hay chính tình mẫu tử trong tim luôn tồn tại, chẳng khó khăn cách trở
nào có thể chia rẽ tình cảm ấy. “Hai tay con ôm mặt mẹ, còn mái nhà là trời xanh” gợi ra những
kỉ niệm tuổi thơ yên bình, quấn quýt bên mẹ hiền. Chỉ cần có mẹ bên cạnh thì mọi cuộc vui với
em bé chẳng còn quan trọng nữa, em bé cảm thấy vui nhất, hạnh phúc nhất là khi được chơi
cùng mẹ của mình. Tình mẫu tử dẫu có đơn sơ, giản dị thì vẫn luôn bỏng cháy và trường tồn.

Bài thơ sử dụng cấu trúc lồng ghép lời thoại giữa em bé và mẹ, đồng thời là cuộc nói chuyện
của em với mây, với sóng, dưới lăng kính ngây thơ trong sáng mà rực rỡ sắc màu, một thế giới
cổ tích hiện ra một cách hài hòa, tinh tế. Nơi đó có em, có mẹ, có mây, có sóng, có mái nhà em
yêu thương. Với trí tưởng tượng phong phú, tư duy thông minh cùng trái tim đong đầy tình yêu
thương, qua lời nhà thơ, em bé đã thể hiện sự cao cả, bất diệt của tình mẫu tử, đồng thời bày
tỏ ước mơ được khám phá thiên nhiên, chinh phục thế giới bao la rộng lớn.
Bằng ngòi bút nhạy cảm và tâm hồn dào dạt tình yêu thương, Ta-go đã viết nên một bài thơ
thắm đượm tình người. Chẳng cần tìm kiếm hạnh phúc và niềm vui ở đâu xa xôi, hào nhoáng,
chỉ cần những điều chân phương, ở cạnh người mẹ thân yêu, sống một cuộc sống không lo âu
giữa mây gió, biển cả, đó chính là định nghĩa của hạnh phúc. Lời của em bé cũng như lời của
tác giả, rằng bản thân con người chỉ thật sự an nhàn khi được sống trong tình yêu thương của
mẹ, tình mẫu tử nồng cháy, bất diệt.