“I huaji” – ALBERT KAMY

Morsoi eshte nje nepunes i tatimeve , ne nje province afer Parizit . Merr nje njoftim per vdekjen e
Memes se tij , qe jetonte ne nje azil te moshuashirish , relativisht larg venbanimit te Morsoit .

Nuk e pati shume te lehte lejen nga eprori i zyres . U nis , per te marre pjese ne varrimen e Memes .
Mori takoim me drejtorin e azilit , i cili i shprehu ngushullimet . I njoftoi oren e daljes se trupit nga morgu
dhe oren e varrimit , ku do te merrnin pjese nje numur i kufizuar njerzish ,sepse te moshuarit I lidh nje
miqesi shume sentimentale . Nuk do te mungonte dhe vete Drejtori i azilit .

Si ne perballjen me trupin e Memes , ne dere te morgut , ashtu dhe gjat varrimit , Morsoi tregoi
vetpermbajtje , qe per mjedisin u komentua jo normale . Rregullisht djali , per Memen , lipset te jete
sentimental dhe eshte rrasti , per ta shprehur kete sentimenalizem te natyrshem . U vertetuan fjalet e
shprehura nga bashkebanoret , qe kritikonin djalin , qe e coi Memen ne azilin e te moshuarve . Kaq e
forte ishte kjo kritike , sa qe e permendi dhe prokurori , ne gjyqin , qe u zhvillua , per Morsone dhe qe do
ta permendim me poshte .

Shoku i ngushte i Morsoit ishte Raimondi . Me kete ndante gezimet dhe hidherimet ditore . Nepermjet
tij u njoh me Marien , te ciles I fali dashurine e paster njerezore , qe e bene qellim te jetes . Dashuria e
tyre , kaloi proven e zjarrit , sepse Maria i qendroi besnike , gjat kohes se burgut . Ajo jetoi emocionalisht
jeten e burgut dhe te gjyqit . E vecanta ishte se Morsoi i jetonte edhe fizikisht keto dhembje , ndersa
Rajmiondi dhe Maria i perjetonin thjesht emocionalisht, deri ne formalisht .

Ne nje prej diteve te pushimit , bashke me Rajmondin dhe Marien u ndeshen me disa arabe , por thjesht
takim ne distance dhe e pane me urrejtje njeri tjetrin , mbi bazen e urrrejtjes nacionale dhe fetare .
Takimi i dyte me arabet ndodhi , pas nje kohe relativisht te gjate , por kete radhe shkembyen dhe fjale
ofenduse . Mosoi nuk u permbajt dhe e qelloi me revole arabin , madje pasi arabi mbeti i vrare , i vajti
afer trupit dhe i shkreu mbi kufomen 4 plumba te tjere. Ky krim i shemtuar e coi ne burg Morsone ,
duke hapur nje kapitull te ri ne jeten e tij te qete , prej burokrati .

Jeta e burgut te Morsoit dhe hetusia jane pershkruar me hollesi dhe me ndjenje te dhimbshme nga
autori , por brenda kesaj dhembjeje zhvillohet ndjenja e urrejtjes . Morsoi u transformua ne kriminel ,
ne nje kohe shume te shkurter dhe pa ndonje aresye te qenesishme , per t’i hyre rruges te krimit.
 Gjendia psikollogjike e Morsoit dite pas dite behet inkandishente , kur mendonte se do te denohej
ndoshta me vdekje . Dialloget e tij me avokatin dhe pergjigjet ne seancen e pare te gjyqit , jane pjeset
me te ndjeshme te romanit . Camy , ky mjeshter i romanit klasik ketu e mbyll vepren . Nuk na I jep
vendimin e gjyqit . Ate ja le ne dore dhe ne pritje ankthi te lexusit . Nje mbyllje , qe e le lexusin perpara
shume dilemave . E le te hapur gjyqin , ne momemntin me delikat : Ne momentin e dhenies se vendimit .
Hetusia eshte nje analize psikollogjike shume e holle , ndersa gjyqi zhvillohet sipas te gjitha skemave qe
njihen ne praktikat kriminale gjyqesore .