Bên cạnh mùa xuân, mùa thu cũng là niềm cảm hứng bất tận của thơ ca.

Khác với
những mùa khác, mùa thu mang trong mình cái nhẹ nhàng, đằm thắm và trong
ngần của hồn người, có thể nói khi viết về mùa thu, tâm trạng con người cũng bất
chợt được thanh lọc, trở về với những gì nguyên khôi nhất của tâm hồn. Trong
dòng chảy của thời gian, chúng ta đã chứng kiến sự ra đời của rất nhiều tác phẩm
xuất sắc về mùa thu, đặc biệt là trong phong trào thơ mới.
Mùa thu là một mùa gợi nhiều cảm hứng cho các nhà thơ, gắn liền với nỗi buồn
và cái lạnh man mác. Các nhà thơ mới, với tài năng của mình đã làm nổi bật
những điểm rất khác, sáng tạo cách viết về mùa thu hoàn toàn mới mà dòng thơ
cũ chưa làm được.
VD: Xuân Diệu là một hồn thơ rạo rực, luôn tràn đầy sức sống, nhưng với “đây mùa thu tới”
hoàn toàn khác biệt. Đó là một hồn thơ bị nỗi buồn đánh lưới, Cảnh sắc mùa thu trong bài Đây
mùa thu tới thấm một nỗi buồn. Đó là cái buồn muôn thuở, nhưng cũng là cái buồn của thời
đại, cái buồn của riêng “thơ mới”. Buồn vì cái lạnh len lỏi đâu đây gợi nỗi cô đơn, buồn vì sự
chia lìa từ hoa cỏ, chim muông đến con người. Buồn vì một nỗi nhớ nhung ngẩn ngơ phảng
phất trong không gian và trong lòng người. Bài thơ vừa nổi bật được cái đẹp của thu, vừa phảng
phất cái buồn của người.
-Nhắc đến Xuân Diệu là nhắc đến xuân, những bài thơ xuân của ông được coi là chuẩn mực, khi
diễn tả trọn vẹn nhất cái mãnh liệt và tràn đầy sức sống của mùa xuân. Bước nhảy của thời gian
trong thời khắc giao mùa được nhà thơ miêu tả kĩ lưỡng. Bài thơ vẫn tràn đầy nhiệt huyết, đặc
biệt không mất đi chất “vội vàng” trong Xuân Diệu. Xuân lai láng, tròn đầy, gắn liền với tuổi trẻ
và khát vọng sống. Trong thơ về mùa xuân của Xuân Diệu luôn có một mạch ngầm chảy không
ngừng, tiếp sức sống cho những bài thơ của ông.

VD: Hàn Mặc Tử - một hồn thơ điên loạn, khác biệt với những nhà thơ cùng thời, từng chìm
đắm trong máu - hồn – trăng, những bóng ma và thế giới siêu thực. Song, nhà thơ vẫn có những
vần thơ vô cùng đẹp về thiên nhiên con người, điển hình là bài thơ về mùa thu trên, đồng thời
vẫn giữ được những đặc sắc của mình. Mùa thu của Hàn Mặc Tử, có chút đáng sợ, nhuốm màu
tâm linh, và nỗi buồn lạnh lẽo, gắn liền với những hình ảnh siêu thực. Song, đồng thời cũng rất
đẹp, mùa thu vẫn giữ được cái lạnh lẽo vốn có của nó.