1.

Budowa wewnętrzna cieczy

Ciecze mają pewne cechy gazów i ciał stałych. Z jednej strony cząsteczki cieczy pozostają w
odległościach zbliżonych do wielkości charakterystycznych dla cząsteczek ciał stałych (czyli w
odległościach nieco większych od średnicy tych cząsteczek), z drugiej strony mają możliwość
przemieszczania się względem siebie (duża ruchliwość), co jest właściwością również gazów.
Zapamiętajmy, że objętość cieczy nie zależy od kształtu naczynia, w którym ta ciecz się
znajduje.
Kiedy obserwujemy powierzchnię jeziora, możemy zauważyć, że jest ona pozioma. Podobnie
zachowuje się woda w szklance. Gdy przechylamy naczynie, to powierzchnia cieczy
pozostaje nadal pozioma.

1.1. Nieściśliwość cieczy

Ciecze bardzo trudno zmieniają objętość pod wpływem oddziaływania zewnętrznego.
Odpowiadają za to silne oddziaływania międzycząsteczkowe, które podczas ściskania cieczy
prowadzą do odpychania cząsteczek, a podczas rozprężania – do ich przyciągania.

1.2. Cieplne i elektryczne przewodnictwo cieczy

przewodnictwo cieplne– zjawisko fizyczne powodujące wyrównywanie się temperatury
ciała w różnych jego miejscach, bez widocznych ruchów materii w jego wnętrzu.
Ciepło rozchodzi się w całej objętości materiału, dopóki temperatura nie przyjmie stałej
wartości. Czy ciecze są dobrymi przewodnikami ciepła?
Gdy w piękny, słoneczny dzień kąpiesz się w jeziorze, czujesz, że górne warstwy wody są
wyraźnie cieplejsze, natomiast głębiej woda pozostaje zimna. Dzieje się tak, ponieważ woda
– podobnie jak większość cieczy – jest złym przewodnikiem ciepła. Słońce ogrzewa
powierzchnię wody, natomiast temperatura w głębszych warstwach pozostaje niższa.

2. Oddziaływania międzycząsteczkowe
Dyfuzja oraz zjawisko, w którym ciecze po zmieszaniu się mają mniejszą objętość
sumaryczną, są dowodami na cząsteczkową budowę materii. Wiemy również, że cząsteczki
oddziaływują wzajemnie na siebie. Podczas ich zbliżania dominują siły odpychania, a
podczas oddalania – siły przyciągania.

2.1. Oddziaływania międzycząsteczkowe w cieczach

Gdy wzajemnie oddziałują na siebie cząsteczki tej samej substancji, np. wody lub pleksiglasu,
to siły działające między nimi nazywane są siłami spójności (kohezji).
Wpływ, jaki na cząsteczkę wywierają sąsiednie cząsteczki, jest niewielki, ponieważ siły
spójności pochodzące z jej otoczenia niemal zupełnie się równoważą. Zupełnie inaczej jest,
gdy cząsteczka znajduje się na powierzchni cieczy. Wtedy na cząsteczkę działają siły
spójności pochodzące od cząsteczek znajdujących się we wnętrzu cieczy. Siły przyciagające
ze strony cząsteczek cieczy sprawiają zatem, że siła wypadkowa działająca na tę cząsteczkę
jest zwrócona do wnętrza cieczy, prostopadle do jej powierzchni. Warstewkę cieczy o tej
wlaściwości nazywamy błoną powierzchniową.