Professional Documents
Culture Documents
Materiały Konferencyjne Dni Nauk o Ziemi II
Materiały Konferencyjne Dni Nauk o Ziemi II
Materiały Konferencyjne Dni Nauk o Ziemi II
KRAKÓW 27-29.09.2023 r.
Materiały konferencyjne
Pod redakcją: Agata Kuźma, Aleksandra Żmudzińska
Recenzja naukowa: Renata Jach, Kinga Jarosz, Maciej Kania, Piotr Łapcik,
Elżbieta Machaniec, Krzysztof Ninard, Mateusz Szczęch, Jakub Wcisło,
Łukasz Weryński
Oprawa graficzna: Stanisław Kugler
2|Strona
Dni Nauk o Ziemi II
Kraków, 2023
3|Strona
SPIS TREŚCI
SZCZEGÓŁOWY PLAN KONFERENCJI .................................................................... 9
ABSTRAKTY ...................................................................................................... 17
I Referaty ......................................................................................................... 18
PRZEJAWY TEKTONIKI W ŁUSCE BYSTREGO W ŚWIETLE PRAC TERENOWYCH
PROJEKTU LiSEARCH ..............................................................................................18
Radosław Szczęch, Konrad Lukaj .......................................................................18
MONITORING OSUWISK NA TERENIE MIASTA KRAKOWA Z WYKORZYSTANIEM
ZDJĘĆ ZE SMARTFONA I DRONA ............................................................................19
Filip Gałka ..........................................................................................................19
WYKORZYSTANIE GEORADARU W DZIAŁALNOŚCI STUDENCKIEGO KOŁA
NAUKOWEGO GEOSCIENCE RESEARCH GROUP NA PRZYKŁADZIE ZAPORY SŁUP 20
Dawid Tabak, Marcin Jakubowicz, Makary Musiałek, Dominika Ciapka,
Jarosław Wajs, Anna Gogolewska .....................................................................20
ENVIRONMENTAL CHANGES DURING THE LATE GLACIAL-HOLOCENE TRANSITION
IN THE VICINITY OF THE OSTROWITE (NORTHERN POLAND) ................................21
Dmitry Tsvirko, Piotr Kittel, Daniel Okupny, Mirosław Makohonienko, Joanna
Rennwanz, Jerzy Sikora......................................................................................21
ROZWÓJ NIEWIELKIEGO ZBIORNIKA W OSTROWITEM W ŚWIETLE ANALIZY
SUBKOPALNYCH SZCZĄTKÓW CHIRONOMIDAE ....................................................22
Aleksandra Leszczyk, Dmitry Tsvirko, Mateusz Płóciennik, Piotr Kitte, Marta
Rudna, Mirosław Makohonienko, Monika Olszańska, Daniel Okupny, Joanna
Rennwanz, Jerzy Sikora......................................................................................22
ZMIANY SYSTEMÓW DEPOZYCJI KELOWEJU-OKSFORDU NA TLE POWSTAJĄCEGO
BASENU ATLANTYKU REJESTROWANE PRZEZ PROFILE W OKOLICY KRZESZOWIC 24
Agata Biała ........................................................................................................24
PALEONTOLOGIA GESTU I MOWY. ANDRÉ LEROI-GOURHAN O EWOLUCJI
CZŁOWIEKA............................................................................................................25
Bartłomiej Wyszyński.........................................................................................25
GEODIVERSITY ASSESSMENT OF THE MELIATA AND SILICA UNIT AND AGGTELEK-
SLOVAK KARST REGION IN THE INNER WESTERN CARPATHIANS WITH POINT
RATING METHOD...................................................................................................26
4|Strona
Adelajda Gabriel, Krzysztof Rolka, Paulo Javier Castrodad Echevarria, Andrea
Karen, Phuong Huyen Nguyen, Beata Luiza Notter, Nhung Thi Hong Phan, .....26
Mikołaj Suchecki, Weronika Zagórska ...............................................................26
SEDYMENTOLOGIA UTWORÓW GŁĘBOKOMORSKICH KREDY DOLNEJ W PROFILU
KRZYWORZEKI W POZNACHOWICACH GÓRNYCH.................................................27
Agata Kuźma .....................................................................................................27
WPŁYW UPRAWY SADOWNICZEJ NA WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE GLEBY NA
PRZYKŁADZIE SADU WE WSI ŻELAZNA ..................................................................28
Michał Kwaśniewski ..........................................................................................28
GEOLOGIA TATR ....................................................................................................29
Ludwik Gallos, Natan Szpil.................................................................................29
ZMIENNOŚĆ FORM EOLICZNYCH PÓŹNEGO AMAZONU NA MERIDIANI PLANUM,
MARSIE ..................................................................................................................30
Szymon Mol .......................................................................................................30
POZYSKIWANIE LITU Z SOLANEK GEOTERMALNYCH NA TERENIE EUROPY ..........31
Karolina Szostak ................................................................................................31
ANTROPOCEN: KONCEPT I JEGO PRZYSZŁOŚĆ ......................................................31
Mariusz Lemke...................................................................................................31
STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWYCH W PRUSZKOWIE .....................................32
Jan Ochnio .........................................................................................................32
METODYKA TERENOWYCH PRAC HYDROGEOCHEMICZNYCH W ŁUSCE BYSTREGO
- PROJEKT LiSEARCH ..............................................................................................33
Jakub Andrzejak, Zbigniew Ziarek, Konrad Lukaj ..............................................33
REZERWAT SKALNY IM. JANA CZARNOCKIEGO, PRZYKŁAD REKULTYWACJI STAREJ
KOPALNI W KIERUNKU DYDAKTYCZNYM I TURYSTYCZNYM .................................34
Julia Betlej, Jacek Konefał ..................................................................................34
DŁUGA HISTORIA MAŁYCH OWADÓW - 250 MILIONÓW LAT EWOLUCJI MSZYC 34
Bartosz Ogłaza, Piotr Węgierek .........................................................................34
PRZYSZŁOŚĆ PRZESZŁOŚCI. PALEOGENETYKA .......................................................35
Łucja Winiarska .................................................................................................35
NATURAL ENVIRONMENT AND PEOPLE – MULTI-PROXY GEOARCHAEOLOGICAL
RESEARCH AT THE ARCHAEOLOGICAL SITE KAKORYCA-4 (SOUTHERN BELARUS) 36
5|Strona
Dmitry Tsvirko, Piotr Kittel, Tatyana Yakubovskaya, Mikola Kryvaltsevich,
Aliaksandra Vaitovich, Aleh Tkachou ................................................................36
ZJAWISKA KRASOWE PÓŁWYSPU PELOPONESKIEGO............................................37
Artur Galicki .......................................................................................................37
WPŁYW RZEKI ZASILAJĄCEJ NA TRANSPORT MATERIAŁU W RZECE GŁÓWNEJ NA
PRZYKŁADZIE RZEK FLINTY I WEŁNY – ANALIZA ROZKŁADU ZIAREN PIASKU I ICH
MORFOLOGII .........................................................................................................38
Tomasz Krupka ..................................................................................................38
ANALIZA ALUWIÓW KORYTOWYCH W WYBRANYCH PROFILACH RZEKI WEŁNY .39
Natalia Krupka ...................................................................................................39
II Postery.......................................................................................................... 40
GEOSCIENCE RESEARCH GROUP............................................................................40
Karolina Cybulska ..............................................................................................40
ANALIZA GENEZY, HISTORII I ZNACZENIA ZŁÓŻ SOLI KAMIENNEJ CENTRALNEJ
POLSKI (OBSZAR KUJAW I WIELKOPOLSKI) ............................................................41
Artur Galicki .......................................................................................................41
NOWE SKAMIENIAŁOŚCI ZACHOWANE NA PIASKOWCU (FLISZ KARPACKI) .........42
Marcin Pałdyna..................................................................................................42
DIAGENEZA WARSTW KARCHOWICKICH I DIPLOPOROWYCH NA ŚLĄSKU
OPOLSKIM..............................................................................................................42
Iga Ryczkowska..................................................................................................42
DZIEDZICTWO PRZYRODNICZE I HISTORYCZNE OKOLIC IŁŻY- PROJEKT PIESZEGO
SZLAKU TURYSTYCZNEGO ......................................................................................43
Ksenia Sosnowska ..............................................................................................43
GEOCHEMIA ORGANICZNA OSADÓW WULKANÓW BŁOTNYCH Z GOLESTANU ..44
Kinga Wencel, Mariusz Rospondek....................................................................44
6|Strona
KOMITET ORGANIZACYJNY KOMITET NAUKOWY
Agata Kuźma Renata Jach
Julia Krzyżowska Kinga Jarosz
Aleksandra Żmudzińska Piotr Łapcik
Krzysztof Ninard Elżbieta Machaniec
Piotr Łapcik Krzysztof Ninard
Stanisław Kugler Maciej Kania
Krzysztof Rolka Mateusz Szczęch
Jakub Wcisło
Łukasz Weryński
WYCIECZKI KONFERENCYJNE
Krzysztof Ninard, Piotr Łapcik
WARSZTATY
Łukasz Weryński, Dorota Salata, Wojciech Szymański, Piotr Łapcik,
Bogusław Kołodziej, Maciej Kania, Adam Wierzbicki, Grzegorz Pacyna,
Alicja Warzecha, Michał Matysik, Michał Skiba, Filip Gałka
7|Strona
SPONSORZY
Rada Kół Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Fundacja Studentów i Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
“Bratniak”
Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
PATRONI
8|Strona
MIEJSCE WYDARZENIA (KRAKÓW)
DZIEŃ I (27.09.2023)
9|Strona
Sesje referatowe i posterowe
Environmental Changes
During The Late Glacial-
Przejawy Tektoniki Holocene Transition in The
w Łusce Bystrego Vicinity of The Ostrowite
w Świetle Prac Terenowych (Northern Poland)
10:00-10:15 Projektu LiSearch
Dmitry Tsvirko*, Piotr Kittel,
Radosław Szczęch*, Daniel Okupny,
Konrad Lukaj Mirosław Makohonienko,
Joanna Rennwanz,
Jerzy Sikora
Aleksandra Leszczyk*,
Dzmitry Tsvirka, Mateusz
Płóciennik, Piotr Kittel,
Marta Rudna, Mirosław
Makohonienko, Monika
Olszańska, Daniel Okupny,
Joanna Rennwanz,
Jerzy Sikora
Wykorzystanie Georadaru
w Działalności Studenckiego
Koła Naukowego Geoscience Zmiany systemów depozycji
Research Group keloweju-oksfordu na tle
na Przykładzie Zapory Słup powstającego basenu
10:30-10:45
Atlantyku rejestrowane przez
Dawid Tabak*, Marcin profile w okolicy Krzeszowic
Jakubowicz,
Makary Musiałek, Agata Biała
Dominika Ciapka, Jarosław
Wajs, Anna Gogolewska
11 | S t r o n a
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)
Geodiversity Assessment of
The Meliata and Silica Unit
and Aggtelek-Slovak Karst
Region in The Inner Western
Carpathians With Point
Rating Method
Pozyskiwanie Litu
z Solanek Geotermalnych na
Adelajda Gabriel*,
12:00-12:15 Terenie Europy
Krzysztof Rolka, Paulo Javier
Castrodad Echevarria,
Karolina Szostak
Andrea Karen, Phuong Huyen
Nguyen, Beata Luiza Notter,
Nhung Thi Hong Phan,
Mikołaj Suchecki,
Weronika Zagórska
Sedymentologia Utworów
Głębokomorskich Kredy Antropocen: Koncept
Dolnej w Profilu Krzyworzeki i Jego Przyszłość
12:15-12:30
w Poznachowicach Górnych
Mariusz Lemke
Agata Kuźma*,
Alfred Uchman
12 | S t r o n a
Wpływ Uprawy Sadowniczej
na Właściwości Chemiczne
Gleby na Przykładzie Sadu Stężenie Zanieczyszczeń
we Wsi Żelazna Pyłowych w Pruszkowie
12:30-12:45
Michał Kwaśniewski Jan Ochnio
13 | S t r o n a
Kakoryca-4 (Southern
Julia Betlej, Belarus)
Łucja Winiarska
14:45-15:00
sala 0.10
Instytut Nauk Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)
Hol główny Instytutu Nauk
15:00-15:30 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
Hol główny Instytutu Nauk
15:30-16:30 Sesja posterowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
Zwiedzanie Obserwatorium Obserwatorium
Astronomicznego UJ Astronomiczne UJ
18:00-22:00
połączone Ul. Orla 171
z obserwacjami Przystanek Obserwatorium
DZIEŃ II (28.09.2023)
Wycieczka konferencyjna
14 | S t r o n a
Wycieczka „Ruchem konika szachowego przez geologię
8:15-18:00
okolic Krakowa”
Zakrzówek, miejsce do
19:00-… Ognisko integracyjne
grillowania
15 | S t r o n a
Instytut Nauk Ul. Ul. Gronostajowa 3a
Geologicznych UJ Gronostajowa 3a (piętro I)
Ul. Gronostajowa (piętro I)
3a
(piętro I)
Neon Bistro
Wydział Chemii UJ
13:30-14:30 Przerwa obiadowa
Ul. Gronostajowa 2
16 | S t r o n a
[6A] Analiza
[6B] Modele 3D [6C] Zwiedzanie
mikrofacji skał
w geologii laboratoriów
węglanowych
Filip Gałka Instytutu Nauk
dr hab. Michał
sala 1.28 Geologicznych UJ
Matysik
Instytut Nauk prof. Michał Skiba
17:00-18:00 sala 1.17
Geologicznych hol główny Instytutu
Instytut Nauk
UJ Nauk Geologicznych
Geologicznych UJ
Ul. UJ
Ul. Gronostajowa
Gronostajowa 3a Ul. Gronostajowa 3a
3a
(piętro I) (parter)
(piętro I)
sala 0.10
Instytut Nauk
18:00-18:30 Zakończenie konferencji Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)
ABSTRAKTY
17 | S t r o n a
I Referaty
18 | S t r o n a
MONITORING OSUWISK NA TERENIE MIASTA KRAKOWA
Z WYKORZYSTANIEM ZDJĘĆ ZE SMARTFONA I DRONA
Filip Gałka*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*filip.galka@student.uj.edu.pl
19 | S t r o n a
WYKORZYSTANIE GEORADARU W DZIAŁALNOŚCI
STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO GEOSCIENCE
RESEARCH GROUP
NA PRZYKŁADZIE ZAPORY SŁUP
Dawid Tabak*, Marcin Jakubowicz, Makary Musiałek,
Dominika Ciapka, Jarosław Wajs, Anna Gogolewska
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
ul. Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Studenckie Koło Naukowe Geoscience Research Group
* 266241@student.pwr.edu.pl
20 | S t r o n a
ENVIRONMENTAL CHANGES DURING THE LATE GLACIAL-
HOLOCENE TRANSITION IN THE VICINITY OF THE
OSTROWITE (NORTHERN POLAND)
Dmitry Tsvirko*1, Piotr Kittel2, Daniel Okupny3,
Mirosław Makohonienko4, Joanna Rennwanz5, Jerzy Sikora6
1
University of Lodz, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
University of Lodz, Faculty of Geographical Sciences,
Department of Geology and Geomorphology
ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź;
3
University of Szczecin, Institute of Marine and Environmental Sciences
ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin;
4
Adam Mickiewicz University, Institute of Geoecology and Geoinformation
ul. Bogumiła Krygowskiego 10, 61-680 Poznań
5
Polish Academy of Sciences, Institute of Archaeology and Ethnography
Al. Solidarności 105, 00-140 Warszawa
6
University of Lodz, Faculty of Philosophy and History, Institute of
Archaeology
ul. Kamińskiego 27a, 90-219 Łódź
*dzmitry.tsvirka@edu.uni.lodz.pl
21 | S t r o n a
fragments. In the Allerød, the melting of the block of dead ice transformed the
wetland into a lake, leading to the accumulation of gyttja on the peat. The lake
continued to exist during the Younger Dryas, as evidenced by the presence of
Juniperus, Salix, Artemisia, Chenopodiaceae, and a large amount of upland
herbs in the pollen assemblages. The transition to the Preboreal period is
marked by a peak in the Betula curve and the constant presence of Ulmus
pollen, among other changes. In the Boreal period, there was a succession of
Pinus, Corylus and Ulmus and the reservoir was intensively overgrown with
floating-leaf plants.
Research was supported by University of Lodz within the IDUB grant for
experienced researchers – edition II 2021 (contract No. 56/2021) and Student
Research Grant – edition 2023.
1
Uniwersytet Łódzki, Szkoła Doktorska Nauk Ścisłych i Przyrodniczych
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra
Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii
22 | S t r o n a
5
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk O Morzu i Środowisku
ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin
6
Polska Akademia Nauk, Instytut Archeologii i Etnologii
Al. Solidarności 105, 00-140 Warszawa
7
Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut
Archeologii
ul. Kamińskiego 27a, 90-219 Łódź
* UL0231346@edu.uni.lodz.pl
23 | S t r o n a
ZMIANY SYSTEMÓW DEPOZYCJI KELOWEJU-OKSFORDU NA
TLE POWSTAJĄCEGO BASENU ATLANTYKU REJESTROWANE
PRZEZ PROFILE W OKOLICY KRZESZOWIC
Agata Biała*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*agata.biala@student.uj.edu.pl
24 | S t r o n a
PALEONTOLOGIA GESTU I MOWY. ANDRÉ LEROI-GOURHAN O
EWOLUCJI CZŁOWIEKA
Bartłomiej Wyszyński*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*bartek.wyszynski@student.uj.edu.pl
25 | S t r o n a
GEODIVERSITY ASSESSMENT OF THE MELIATA AND SILICA
UNIT AND AGGTELEK-SLOVAK KARST REGION IN THE INNER
WESTERN CARPATHIANS WITH POINT RATING METHOD
Adelajda Gabriel*, Krzysztof Rolka, Paulo Javier Castrodad Echevarria,
Andrea Karen, Phuong Huyen Nguyen, Beata Luiza Notter, Nhung Thi Hong
Phan,
Mikołaj Suchecki, Weronika Zagórska
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*adelajda.gabriel@student.edu.uj.pl
26 | S t r o n a
SEDYMENTOLOGIA UTWORÓW GŁĘBOKOMORSKICH KREDY
DOLNEJ W PROFILU KRZYWORZEKI W POZNACHOWICACH
GÓRNYCH
Agata Kuźma*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*aga.kuzma@student.uj.edu.pl
27 | S t r o n a
WPŁYW UPRAWY SADOWNICZEJ NA WŁAŚCIWOŚCI
CHEMICZNE GLEBY NA PRZYKŁADZIE SADU WE WSI
ŻELAZNA
Michał Kwaśniewski*
Uniwersytet Łódzki; Wydział Nauk Geograficznych
Narutowicza 88, 90-139 Łódź
*mkwasniewski2000@gmail.com
28 | S t r o n a
GEOLOGIA TATR
Ludwik Gallos*, Natan Szpil
Uniwersytet Śląski w Katowicach
*natan10.01@wp.pl
Studenckie Koło Naukowe Geografów Uniwersytetu Śląskiego
29 | S t r o n a
ZMIENNOŚĆ FORM EOLICZNYCH PÓŹNEGO
AMAZONU NA MERIDIANI PLANUM, MARSIE
Szymon Mol*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*szymon.mol@student.uj.edu.pl
30 | S t r o n a
POZYSKIWANIE LITU Z SOLANEK GEOTERMALNYCH NA
TERENIE EUROPY
Karolina Szostak*
Politechnika Wrocławska; Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Geoscience Research Group
*karolina.szostak@pwr.edu.pl
31 | S t r o n a
Antropocen, koncepcja, zgodnie z którą Ziemia wkroczyła w nową epokę
geologiczną charakteryzującą się dominacją człowieka w systemie
planetarnym, jest coraz bardziej rozpowszechnioną ramą debat zarówno
w środowisku akademickim, jak i w szerszym kontekście kulturowym
i politycznym. Celem prezentacji jest przedstawienie historii koncepcji
antropocenu, w tym zmiany, jakie zaszły w niej wraz z obserwacjami
naukowymi. Prezentacja zwraca również uwagę na potencjalną oficjalną
formalizację antropocenu i rozważa implikacje takiego działania dla nauk
przyrodniczych.
32 | S t r o n a
METODYKA TERENOWYCH PRAC HYDROGEOCHEMICZNYCH
W ŁUSCE BYSTREGO - PROJEKT LiSEARCH
Jakub Andrzejak*, Zbigniew Ziarek, Konrad Lukaj
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica;
Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska,
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Koło Naukowe Kartografii Geologicznej i Komputerowej AZYMUT
*konradlukaj@student.agh.edu.pl
33 | S t r o n a
REZERWAT SKALNY IM. JANA CZARNOCKIEGO, PRZYKŁAD
REKULTYWACJI STAREJ KOPALNI W KIERUNKU
DYDAKTYCZNYM I TURYSTYCZNYM
Julia Betlej, Jacek Konefał*
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
ul. Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Studenckie Koło Naukowe "Górnik"
*skn.gornik@pwr.edu.pl
Rezerwat skalny im. Jana Czarnockiego to przepiękny przykład wykorzystania
starej kopalni. Kamieniołomy na Ślichowicach pobierały surowiec wapienny
już w okresie międzywojennym. Wówczas odkryto tam niesamowite zjawiska
tektoniczne. Prócz przeróżnych rodzajów wapieni można zaobserwować w nim
unikatowe zjawiska tektoniczne, jakimi są fałd obalony oraz fałd leżący,
uformowane w wapieniach. Jest to wspaniały przykład rekultywacji
i wykorzystania dawnej kopalni w kierunku dydaktycznym i turystycznym.
Dziś istnieją wokół wyrobiska specjalne ścieżki spacerowe podświetlane nocą.
34 | S t r o n a
mszyc znane są z triasu, są to jednak słabo zachowane, izolowane odciski
skrzydeł. Są bardzo rzadkie i rozproszone geograficznie. Dopiero z jury znamy
zachowane szczątki ciała mszyc, wciąż bardzo nieliczne. Znacznie częściej
zaczynają pojawiać się na przełomie jury i kredy. Zróżnicowanie cech
morfologicznych jest wysokie, często występują też nietypowe kombinacje
tych cech. Z dolnej kredy znane są pierwsze inkluzje mszyc w żywicach
kopalnych. W kredzie zróżnicowanie taksonomiczne i morfologiczne
pozostaje wysokie, znane są stanowiska z bogatą fauną mszyc, zarówno
inkluzji jak i odcisków, niekiedy będących jednym z dominujących
elementów. Pod koniec kredy zaczynają pojawiać się przedstawiciele
taksonów współczesnych. Wraz z początkiem kenozoiku niemal wszystkie
taksony mezozoiczne znikają z zapisu kopalnego i pojawiają się liczni
przedstawicie grup współczesnych. Większość cech morfologicznych mszyc
pojawia się wcześnie w ich historii, ewolucji ulega przede wszystkim ich
biologia.
35 | S t r o n a
NATURAL ENVIRONMENT AND PEOPLE – MULTI-PROXY
GEOARCHAEOLOGICAL RESEARCH AT THE
ARCHAEOLOGICAL SITE KAKORYCA-4 (SOUTHERN BELARUS)
Dmitry Tsvirko*1, Piotr Kittel2, Tatyana Yakubovskaya3,
Mikola Kryvaltsevich4, Aliaksandra Vaitovich5, Aleh Tkachou4
1
University of Lodz, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
University of Lodz, Faculty of Geographical Sciences,
Department of Geology and Geomorphology
ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź;
3
Independent Researcher, Minsk, Belarus;
4
The National Academy of Sciences of Belarus, Institute of History, Minsk,
Belarus;
5
Belarusian State University, Faculty of History, Department of Archaeology
and Special Historical Disciplines, Minsk, Belarus
*dzmitry.tsvirka@edu.uni.lodz.pl
36 | S t r o n a
The results of undertaken palaeoecological investigations reveal that the most
clearly recorded transgression of Lake Sporovskoye occurred in the middle and
late Atlantic (during the Mesolithic). At that time, the Kakoryca-4 site area was
surrounded by the shallow waters of the lake and was essentially an island.
Towards the end of the Atlantic, the regression of Lake Sporovskoye began,
continuing until the Middle Ages. Since the end of the Atlantic,
a prolonged break in sedimentation (depositional hiatus) appeared. Due to the
hiatus from the Neolithic to the Middle Ages, archaeological finds are mixed
in the upper layers of peat.
The study was partly supported by the UŁ IDUB grant (Nr decyzji – NR
7/ODW/DGB/2022).
37 | S t r o n a
Wyspy Jońskie to miejsce niezwykłe pod wieloma względami. To właśnie na
jednej z tych wysp – Kefalonii – dochodzi do zjawiska niespotykanego nigdzie
indziej na Ziemi – zjawiska krasowego zwanego katavothre, gdzie woda
pozornie zdaje się płynąc pod górę.
38 | S t r o n a
ANALIZA ALUWIÓW KORYTOWYCH W WYBRANYCH
PROFILACH RZEKI WEŁNY
Natalia Krupka*
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu;
Szkoła Doktorska Nauk Przyrodniczych; Collegium Biologicum
ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61-614 Poznań
*natalia.krupka@amu.edu.pl
39 | S t r o n a
II Postery
GEOSCIENCE RESEARCH GROUP
Karolina Cybulska*
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
Na Grobli 13/15, 50-421 Wrocław
Geoscience Research Group - działamy z pasją
*266222@student.pwr.edu.pl
40 | S t r o n a
ANALIZA GENEZY, HISTORII I ZNACZENIA ZŁÓŻ SOLI
KAMIENNEJ CENTRALNEJ POLSKI (OBSZAR KUJAW I
WIELKOPOLSKI)
Artur Galicki*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*artur.galicki@student.uj.edu.pl
Polska zasobna jest w złoża soli kamiennej - posiada drugą największą rezerwę
tego surowca w Europie. Dwie trzecie, którego pochodzi z warstw wieku
cechsztyn skał osadowych późnego permu. Sól od czasów starożytnych już
miała istotny wpływ na wiele aspektów życia politycznego i społecznego.
W Polsce najsłynniejsza, nieczynna już, kopalnia soli znajduje się
w Wieliczce. W dzisiejszych czasach natomiast wydobycie halitu odbywa się
praktycznie ekskluzywnie w obszarze południowo-wschodniej Wielkopolski
oraz Kujaw, w środkowej Polsce. Sól pozyskiwana jest dwoma metodami -
poprzez wydobycie w kopalni głębinowej przez górników oraz poprzez
ługowanie bez udziału ludzi. Informacje zebrane w tym artykule poddają
ocenie znaczenie ekonomiczne, genezę oraz historię tych osadów. Przybliżone
zostały geneza osadu, historia eksploatacji, wpływ na lokalne środowisko oraz
znaczenie ekonomiczne kraju. Artykuł opisuje te aspekty na podstawie trzech
przykładowych kopalni soli znajdujących się kolejno w Kłodawie, gdzie
znajduje się największych udokumentowany wysad solny
w Polsce, oraz w Inowrocławiu i Mogilnie.
41 | S t r o n a
NOWE SKAMIENIAŁOŚCI ZACHOWANE NA PIASKOWCU (FLISZ
KARPACKI)
Marcin Pałdyna*
*mar.dyna@wp.pl
42 | S t r o n a
spolaryzowanym oraz katodoluminescencji, analizę składu izotopów
stabilnych węgla i tlenu metodą proszkową, badania porowatości metodą
porozymetrii helowej i przepuszczalności przy użyciu azotu oraz
komputerową analizę obrazu. Utwory te stanowią facje okołorafowe, rafowe
i lagunowe płytkiej platformy węglanowej strefy subtropikalnej
i charakteryzują się wysokim zróżnicowaniem litofacjalnym oraz
asymetrycznym rozkładem facji. Ponadto, przeszły złożoną diagenezę
obejmującą szereg procesów związanych z różnymi fluidami
(normalnomorskie, solanki i meteoryczne) i warunkami diagenetycznymi
(wczesnomorskie, pogrzebania oraz ekshumacji). Pionowa i pozioma
zmienność facjalna badanych formacji oraz wieloetapowa diageneza
zadecydowały o występowaniu skrajnie odmiennych właściwości
zbiornikowych na przestrzeni kilkunastu km. Rozpoznanie cech tj. mineralogia
osadu i środowiska sedymentacji czy temperatura, pochodzenie i skład fluidów
migrujących przez górotwór na tle geologii regionalnej obszaru jest niezbędne
do odtworzenia historii badanych utworów od ich depozycji do dziś.
43 | S t r o n a
przyrodniczych atrakcji zasługuje wychodnia skał jurajskich na zboczu góry
zamkowej w Iłży oraz wąwozy lessowe przecinające to wzniesienie. Znaczna
część trasy przebiega wzdłuż doliny rzeki Iłżanki i utworzonego na niej
sztucznego zbiornika wodnego oraz wchodzi w skład obszaru chronionego
krajobrazu „Iłża-Makowiec”. Do wyjątkowych obiektów historycznych należy
zaliczyć m.in. zamek biskupów krakowskich i zabytkowy piec garncarski
stanowiący pamiątkę po niegdyś prężnie funkcjonującym tu przemyśle
garncarskim. Trasa w całości przebiega przez gminę Iłża, a jej dostępność dla
pieszych została sprawdzona podczas prac terenowych. Oprócz głównego
szlaku zostały wytyczone również odcinki alternatywne, które są szybsze lub
łatwiejsze do pokonania jednak ich walory wizualne oraz edukacyjne są
mniejsze.
44 | S t r o n a
błotnej w erupcjach oraz rodzaj, dojrzałość termiczną i potencjał
węglowodorowy substancji organicznej w osadach. Przetestowano różne
metody przygotowania dla wybranych próbek (liofilizacja, suszenie) oraz
ekstrakcji (na mokro oraz ekstrakcja ciśnieniowa próbek). Wykazano, że
najwydajniejsza jest ekstrakcja ciśnieniowa, a zastosowanie liofilizacji
prowadzi do zachowania nietrwałych inaczej związków, w szczególności
węglowodorów nienasyconych. Zidentyfikowano zróżnicowany zespół
biomarkerów we frakcji apolarnej i aromatycznej, w tym n-alkany zakresie od
n-C14 do n-C31, acykliczne izoprenoidy: pristan, fytan, nor-pristan, farnezan,
izoprenoid regularny i-C21, skwalan; triterpenoidy, jak steroidy: sterany,
diasterany, diastereny, steroidy (C-ring) monoaromatyczne i metylowe
steroidy (C-ring) monoaromatyczne, steroidytriaromatyczne i ich metylowe
pochodne oraz hopanoidy. W próbkach obecne są związki pochodzące ze
wszystkich domen życia, głównie z Eucaryota i Procaryota, przy czym
biomarkery eukariotyczne prócz glonowych i tych z roślin wyższych,
reprezentowane są prawdopodobnie również przez te wywodzące się
z grzybów. Obecność dinosteroidów (biomarkery wskaźnikowe dla wieku
osadów), których prekursorami są steroidy Dinoflagellata, Bacillariophyta,
oraz Pramnesiophyte wskazuje na pochodzenie brekcji błotnej z osadów
młodszych od kredy. Dominującymi związkami dla wulkanu Gharniarigh są
n-alkany, natomiast dla wulkanu Naftelijeh sterany i hopany. Materiał erupcji
różni się też zawarością węgla organicznego, która dla wulkanu Gharniarigh
wynosi ~0,5% wag., a dla Naftelijeh ~1,0% wag. Zmienność ta interpretowana
jest jako wynik różnic w rodzaju skał zasilających erupcje lub potencjalnej
biodegradacji substancji organicznej w wulkanie Naftelijeh. Wykazano
również zmienność w rozkładzie biomarkerów w zależności od pochodzenia
próbki (krater centralny, gryfony, brzeg jeziora wypełniającego kalderę).
Obecność izoprenoidu i-C21 wyłącznie w osadach słonego jeziora
wypełniającego kalderę wskazuje, że może on pochodzić od hialofilnych
bakterii. Erupcje błotne pochodzą głównie z nieskonsolidowanych skał
mułowcowych złożonych z okruchów kwarcu, litoklastów łupkowych, 10Å
minerałów ilastych w tym glaukonitu, chlorytu, alkalicznych plagioklazów,
kalcytowych bioklastów (otwornic i małży), sparytu i halitu. Obecność
glaukonitu oraz bioklasty świadczą o depozycji w środowisku morskim,
a dominujący witrynit z podrzędną ilością macerałów typu liptynitu
o znacznym udziale lądowej substancji organicznej. Stwierdzony zespół
otwornic sugeruje neogeński wiek osadów. Niski TOC i HI sugeruje słaby
potencjał węglowodorowy skał oraz dojrzałość termiczną nie przekraczającą
progu generacji węglowodorów, a zatem węglowodory w erupcjach muszą
45 | S t r o n a
pochodzić z innych, głębiej pogrzebanych skał źródłowych generujących
głownie gaz termiczny. Stwierdzono to na podstawie składu węglowodorów
aromatycznych, które ze względu na wysoką polarność mogą wędrować wraz
z roztworami formacyjnymi. Dla izomerów pozycyjnych metylofenanternów
i metylodibenzotiofenów jest on zbliżony do tego w równowadze
termodynamicznej.
46 | S t r o n a
47 | S t r o n a
48 | S t r o n a