Materiały Konferencyjne Dni Nauk o Ziemi II

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 48

OGÓLNOPOLSKA KONFERENCJA NAUKOWA

DNI NAUK O ZIEMI

KRAKÓW 27-29.09.2023 r.

Koło Naukowe Geologów


Studentów UJ
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kraków, 2023
Ogólnopolska studencka konferencja naukowa „Dni Nauk o Ziemi II”
Kraków, 2023

Materiały konferencyjne
Pod redakcją: Agata Kuźma, Aleksandra Żmudzińska
Recenzja naukowa: Renata Jach, Kinga Jarosz, Maciej Kania, Piotr Łapcik,
Elżbieta Machaniec, Krzysztof Ninard, Mateusz Szczęch, Jakub Wcisło,
Łukasz Weryński
Oprawa graficzna: Stanisław Kugler

Ogólnopolska studencka konferencja naukowa


Dni Nauk o Ziemi
Kraków, 2023
Adres: Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Telefon: +48 12 66 444 11

Numer ISBN: 978-83-965736-2-9

Wydrukowane przez: Copy Shop s.c. ul. Warmijska 1; 30-069 Kraków

2|Strona
Dni Nauk o Ziemi II

Kraków, 2023

3|Strona
SPIS TREŚCI
SZCZEGÓŁOWY PLAN KONFERENCJI .................................................................... 9
ABSTRAKTY ...................................................................................................... 17
I Referaty ......................................................................................................... 18
PRZEJAWY TEKTONIKI W ŁUSCE BYSTREGO W ŚWIETLE PRAC TERENOWYCH
PROJEKTU LiSEARCH ..............................................................................................18
Radosław Szczęch, Konrad Lukaj .......................................................................18
MONITORING OSUWISK NA TERENIE MIASTA KRAKOWA Z WYKORZYSTANIEM
ZDJĘĆ ZE SMARTFONA I DRONA ............................................................................19
Filip Gałka ..........................................................................................................19
WYKORZYSTANIE GEORADARU W DZIAŁALNOŚCI STUDENCKIEGO KOŁA
NAUKOWEGO GEOSCIENCE RESEARCH GROUP NA PRZYKŁADZIE ZAPORY SŁUP 20
Dawid Tabak, Marcin Jakubowicz, Makary Musiałek, Dominika Ciapka,
Jarosław Wajs, Anna Gogolewska .....................................................................20
ENVIRONMENTAL CHANGES DURING THE LATE GLACIAL-HOLOCENE TRANSITION
IN THE VICINITY OF THE OSTROWITE (NORTHERN POLAND) ................................21
Dmitry Tsvirko, Piotr Kittel, Daniel Okupny, Mirosław Makohonienko, Joanna
Rennwanz, Jerzy Sikora......................................................................................21
ROZWÓJ NIEWIELKIEGO ZBIORNIKA W OSTROWITEM W ŚWIETLE ANALIZY
SUBKOPALNYCH SZCZĄTKÓW CHIRONOMIDAE ....................................................22
Aleksandra Leszczyk, Dmitry Tsvirko, Mateusz Płóciennik, Piotr Kitte, Marta
Rudna, Mirosław Makohonienko, Monika Olszańska, Daniel Okupny, Joanna
Rennwanz, Jerzy Sikora......................................................................................22
ZMIANY SYSTEMÓW DEPOZYCJI KELOWEJU-OKSFORDU NA TLE POWSTAJĄCEGO
BASENU ATLANTYKU REJESTROWANE PRZEZ PROFILE W OKOLICY KRZESZOWIC 24
Agata Biała ........................................................................................................24
PALEONTOLOGIA GESTU I MOWY. ANDRÉ LEROI-GOURHAN O EWOLUCJI
CZŁOWIEKA............................................................................................................25
Bartłomiej Wyszyński.........................................................................................25
GEODIVERSITY ASSESSMENT OF THE MELIATA AND SILICA UNIT AND AGGTELEK-
SLOVAK KARST REGION IN THE INNER WESTERN CARPATHIANS WITH POINT
RATING METHOD...................................................................................................26

4|Strona
Adelajda Gabriel, Krzysztof Rolka, Paulo Javier Castrodad Echevarria, Andrea
Karen, Phuong Huyen Nguyen, Beata Luiza Notter, Nhung Thi Hong Phan, .....26
Mikołaj Suchecki, Weronika Zagórska ...............................................................26
SEDYMENTOLOGIA UTWORÓW GŁĘBOKOMORSKICH KREDY DOLNEJ W PROFILU
KRZYWORZEKI W POZNACHOWICACH GÓRNYCH.................................................27
Agata Kuźma .....................................................................................................27
WPŁYW UPRAWY SADOWNICZEJ NA WŁAŚCIWOŚCI CHEMICZNE GLEBY NA
PRZYKŁADZIE SADU WE WSI ŻELAZNA ..................................................................28
Michał Kwaśniewski ..........................................................................................28
GEOLOGIA TATR ....................................................................................................29
Ludwik Gallos, Natan Szpil.................................................................................29
ZMIENNOŚĆ FORM EOLICZNYCH PÓŹNEGO AMAZONU NA MERIDIANI PLANUM,
MARSIE ..................................................................................................................30
Szymon Mol .......................................................................................................30
POZYSKIWANIE LITU Z SOLANEK GEOTERMALNYCH NA TERENIE EUROPY ..........31
Karolina Szostak ................................................................................................31
ANTROPOCEN: KONCEPT I JEGO PRZYSZŁOŚĆ ......................................................31
Mariusz Lemke...................................................................................................31
STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWYCH W PRUSZKOWIE .....................................32
Jan Ochnio .........................................................................................................32
METODYKA TERENOWYCH PRAC HYDROGEOCHEMICZNYCH W ŁUSCE BYSTREGO
- PROJEKT LiSEARCH ..............................................................................................33
Jakub Andrzejak, Zbigniew Ziarek, Konrad Lukaj ..............................................33
REZERWAT SKALNY IM. JANA CZARNOCKIEGO, PRZYKŁAD REKULTYWACJI STAREJ
KOPALNI W KIERUNKU DYDAKTYCZNYM I TURYSTYCZNYM .................................34
Julia Betlej, Jacek Konefał ..................................................................................34
DŁUGA HISTORIA MAŁYCH OWADÓW - 250 MILIONÓW LAT EWOLUCJI MSZYC 34
Bartosz Ogłaza, Piotr Węgierek .........................................................................34
PRZYSZŁOŚĆ PRZESZŁOŚCI. PALEOGENETYKA .......................................................35
Łucja Winiarska .................................................................................................35
NATURAL ENVIRONMENT AND PEOPLE – MULTI-PROXY GEOARCHAEOLOGICAL
RESEARCH AT THE ARCHAEOLOGICAL SITE KAKORYCA-4 (SOUTHERN BELARUS) 36

5|Strona
Dmitry Tsvirko, Piotr Kittel, Tatyana Yakubovskaya, Mikola Kryvaltsevich,
Aliaksandra Vaitovich, Aleh Tkachou ................................................................36
ZJAWISKA KRASOWE PÓŁWYSPU PELOPONESKIEGO............................................37
Artur Galicki .......................................................................................................37
WPŁYW RZEKI ZASILAJĄCEJ NA TRANSPORT MATERIAŁU W RZECE GŁÓWNEJ NA
PRZYKŁADZIE RZEK FLINTY I WEŁNY – ANALIZA ROZKŁADU ZIAREN PIASKU I ICH
MORFOLOGII .........................................................................................................38
Tomasz Krupka ..................................................................................................38
ANALIZA ALUWIÓW KORYTOWYCH W WYBRANYCH PROFILACH RZEKI WEŁNY .39
Natalia Krupka ...................................................................................................39
II Postery.......................................................................................................... 40
GEOSCIENCE RESEARCH GROUP............................................................................40
Karolina Cybulska ..............................................................................................40
ANALIZA GENEZY, HISTORII I ZNACZENIA ZŁÓŻ SOLI KAMIENNEJ CENTRALNEJ
POLSKI (OBSZAR KUJAW I WIELKOPOLSKI) ............................................................41
Artur Galicki .......................................................................................................41
NOWE SKAMIENIAŁOŚCI ZACHOWANE NA PIASKOWCU (FLISZ KARPACKI) .........42
Marcin Pałdyna..................................................................................................42
DIAGENEZA WARSTW KARCHOWICKICH I DIPLOPOROWYCH NA ŚLĄSKU
OPOLSKIM..............................................................................................................42
Iga Ryczkowska..................................................................................................42
DZIEDZICTWO PRZYRODNICZE I HISTORYCZNE OKOLIC IŁŻY- PROJEKT PIESZEGO
SZLAKU TURYSTYCZNEGO ......................................................................................43
Ksenia Sosnowska ..............................................................................................43
GEOCHEMIA ORGANICZNA OSADÓW WULKANÓW BŁOTNYCH Z GOLESTANU ..44
Kinga Wencel, Mariusz Rospondek....................................................................44

6|Strona
KOMITET ORGANIZACYJNY KOMITET NAUKOWY
Agata Kuźma Renata Jach
Julia Krzyżowska Kinga Jarosz
Aleksandra Żmudzińska Piotr Łapcik
Krzysztof Ninard Elżbieta Machaniec
Piotr Łapcik Krzysztof Ninard
Stanisław Kugler Maciej Kania
Krzysztof Rolka Mateusz Szczęch
Jakub Wcisło
Łukasz Weryński

WYCIECZKI KONFERENCYJNE
Krzysztof Ninard, Piotr Łapcik
WARSZTATY
Łukasz Weryński, Dorota Salata, Wojciech Szymański, Piotr Łapcik,
Bogusław Kołodziej, Maciej Kania, Adam Wierzbicki, Grzegorz Pacyna,
Alicja Warzecha, Michał Matysik, Michał Skiba, Filip Gałka

7|Strona
SPONSORZY
Rada Kół Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Fundacja Studentów i Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
“Bratniak”
Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

PATRONI

8|Strona
MIEJSCE WYDARZENIA (KRAKÓW)

Instytut Nauk Geologicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ul.


Gronostajowa 3a;
Centrum Edukacji Przyrodniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ul.
Gronostajowa 5;
Instytut Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ul. Gronostajowa 3a;
Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Ul. Gronostajowa 7;
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego, Ul. Orla 171;
Klub Studencki Nawojka, Ul. Reymonta 11.

SZCZEGÓŁOWY PLAN KONFERENCJI

WYCIECZKA PRZEDKONFERENCYJNA (26.09.2023)

Przed wejściem głównym do


Zbiórka uczestników przed
budynku Instytutu Nauk
8:00-8:15 wyjazdem na wycieczkę do
Geologicznych UJ
Ostrawy
Ul. Gronostajowa 3a
Wycieczka „Meandrami Rzeki Czasu Poprzez Ostrawskie
8:15-19:00
Zagłębie Węglowe: Geośrodowisko i Jego Przekształcenia”
Instytut Nauk Geologicznych
Ok. 19:00 Powrót z wycieczki UJ
Ul. Gronostajowa 3a
Klub Studencki Nawojka
20:00-00:00 Icebreaker Party
Ul. Reymonta 11

DZIEŃ I (27.09.2023)
9|Strona
Sesje referatowe i posterowe

Hol główny Instytutu Nauk


8:00-9:00 Rejestracja Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
sala 0.10, Instytut Nauk
Geologicznych UJ
8:55-9:00 Otwarcie konferencji
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)
Wykład inauguracyjny sala 0.10, Instytut Nauk
dr Joanny Kozakiewicz Geologicznych UJ
9:00-9:45
Planetologia -> W Podróż na Ul. Gronostajowa 3a
Marsa (parter)
EUropean GEoscience sala 0.10, Instytut Nauk
student’s Network – Geologicznych UJ
9:45-10:00
zaproszenie Ul. Gronostajowa 3a
Adelajda Gabriel (parter)
Sesja referatowa 1A Sesja referatowa 1B
sala 0.10 sala 0.09
Instytut Nauk Geologicznych Instytut Nauk Geologicznych
10:00-11:00 UJ UJ
Ul. Gronostajowa 3a Ul. Gronostajowa 3a
(parter) (parter)
Daniel Grzybczak Agata Kuźma

Environmental Changes
During The Late Glacial-
Przejawy Tektoniki Holocene Transition in The
w Łusce Bystrego Vicinity of The Ostrowite
w Świetle Prac Terenowych (Northern Poland)
10:00-10:15 Projektu LiSearch
Dmitry Tsvirko*, Piotr Kittel,
Radosław Szczęch*, Daniel Okupny,
Konrad Lukaj Mirosław Makohonienko,
Joanna Rennwanz,
Jerzy Sikora

Monitoring Osuwisk Rozwój Niewielkiego


10:15-10:30 Na Terenie Miasta Krakowa Zbiornika
Z Wykorzystaniem Zdjęć ze w Ostrowitem
Smartfona i Drona w Świetle Analizy
10 | S t r o n a
Subkopalnych Szczątków
Filip Gałka Chironomidae

Aleksandra Leszczyk*,
Dzmitry Tsvirka, Mateusz
Płóciennik, Piotr Kittel,
Marta Rudna, Mirosław
Makohonienko, Monika
Olszańska, Daniel Okupny,
Joanna Rennwanz,
Jerzy Sikora

Wykorzystanie Georadaru
w Działalności Studenckiego
Koła Naukowego Geoscience Zmiany systemów depozycji
Research Group keloweju-oksfordu na tle
na Przykładzie Zapory Słup powstającego basenu
10:30-10:45
Atlantyku rejestrowane przez
Dawid Tabak*, Marcin profile w okolicy Krzeszowic
Jakubowicz,
Makary Musiałek, Agata Biała
Dominika Ciapka, Jarosław
Wajs, Anna Gogolewska

Multiconsult Polska – Analiza możliwości występowania i


eksploatacji bursztynu na Górce Lubartowskiej
dr inż. Bogdan Noga
10:45-11:00 sala 0.10
Instytut Nauk Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)

Hol główny Instytutu Nauk


11:00-11:30 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a

Multiconsult Polska – Proces projektowania i eksploatacji


otworów geotermalnych
11:30-11:45
dr inż. Bogdan Noga
sala 0.10
Instytut Nauk Geologicznych UJ

11 | S t r o n a
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)

Sesja referatowa 2A Sesja referatowa 2B


sala 0.10 sala 0.09
Instytut Nauk Geologicznych Instytut Nauk Geologicznych
11:45-13:00 UJ UJ
Ul. Gronostajowa 3a Ul. Gronostajowa 3a
(parter) (parter)
Agata Kuźma Daniel Grzybczak

Zmienność form Eolicznych


Paleontologia Gestu i Mowy.
Późnego
André Leroi-Gourhan
Amazonu na Meridiani
11:45-12:00 o Ewolucji Człowieka
Planum, Marsie
Bartłomiej Wyszyński
Szymon Mol

Geodiversity Assessment of
The Meliata and Silica Unit
and Aggtelek-Slovak Karst
Region in The Inner Western
Carpathians With Point
Rating Method
Pozyskiwanie Litu
z Solanek Geotermalnych na
Adelajda Gabriel*,
12:00-12:15 Terenie Europy
Krzysztof Rolka, Paulo Javier
Castrodad Echevarria,
Karolina Szostak
Andrea Karen, Phuong Huyen
Nguyen, Beata Luiza Notter,
Nhung Thi Hong Phan,
Mikołaj Suchecki,
Weronika Zagórska

Sedymentologia Utworów
Głębokomorskich Kredy Antropocen: Koncept
Dolnej w Profilu Krzyworzeki i Jego Przyszłość
12:15-12:30
w Poznachowicach Górnych
Mariusz Lemke
Agata Kuźma*,
Alfred Uchman

12 | S t r o n a
Wpływ Uprawy Sadowniczej
na Właściwości Chemiczne
Gleby na Przykładzie Sadu Stężenie Zanieczyszczeń
we Wsi Żelazna Pyłowych w Pruszkowie
12:30-12:45
Michał Kwaśniewski Jan Ochnio

Metodyka Terenowych Prac


Geologia Tatr
Hydrogeochemicznych
w Łusce Bystrego - Projekt
Ludwik Gallos*,
12:45-13:00 LiSearch
Natan Szpil
Jakub Andrzejak*, Zbigniew
Ziarek,
Konrad Lukaj
Neon Bistro
13:00-14:00 Przerwa obiadowa Wydział Chemii UJ
Ul. Gronostajowa 2
Prezentacja Państwowego Instytutu Geologicznego -
Państwowego Instytutu Badawczego
sala 0.10
14:00-14:15
Instytut Nauk Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter
Sesja referatowa 3A Sesja referatowa 3B
sala 0.10 sala 0.09
Instytut Nauk Geologicznych Instytut Nauk Geologicznych
14:15-15:00 UJ UJ
Ul. Gronostajowa 3a Ul. Gronostajowa 3a
(parter) (parter)
Daniel Grzybczak Agata Kuźma

Rezerwat skalny im. Jana


Natural Environment and
Czarnockiego, przykład
14:15-14:30 People – Multi-Proxy
rekultywacji starej kopalni w
Geoarchaeological Research
kierunku dydaktycznym i
at The Archaeological Site
turystycznym

13 | S t r o n a
Kakoryca-4 (Southern
Julia Betlej, Belarus)

Jacek Konefał Dmitry Tsvirko*, Piotr Kittel,


Tatyana Yakubovskaya,
Mikola Kryvaltsevich,
Aliaksandra Vaitovich, Aleh
Tkachou

Długa Historia Małych


Owadów - Zjawiska Krasowe Półwyspu
250 Milionów Lat Peloponeskiego
14:30-14:45
Ewolucji Mszyc
Artur Galicki
Bartosz Ogłaza*,
Piotr Węgierek

Przyszłość Przeszłości. Paleogenetyka

Łucja Winiarska
14:45-15:00
sala 0.10
Instytut Nauk Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)
Hol główny Instytutu Nauk
15:00-15:30 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
Hol główny Instytutu Nauk
15:30-16:30 Sesja posterowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
Zwiedzanie Obserwatorium Obserwatorium
Astronomicznego UJ Astronomiczne UJ
18:00-22:00
połączone Ul. Orla 171
z obserwacjami Przystanek Obserwatorium

DZIEŃ II (28.09.2023)
Wycieczka konferencyjna

Przed wejściem głównym do


Zbiórka uczestników przed budynku Instytutu Nauk
8:00-8:15
wyjazdem na wycieczkę Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a

14 | S t r o n a
Wycieczka „Ruchem konika szachowego przez geologię
8:15-18:00
okolic Krakowa”

Zakrzówek, miejsce do
19:00-… Ognisko integracyjne
grillowania

DZIEŃ III (29.09.2023)


Warsztaty

[1A] Mikromorfologia gleb


dr hab. Wojciech Szymański [1B] Kolekcja
sala sedymentologiczna CEP
Instytut Geografii dr Piotr Łapcik
9:00-10:30
i Gospodarki Przestrzennej Centrum Edukacji
UJ Przyrodniczej UJ
Ul. Gronostajowa 7 Ul. Gronostajowa 5
(parter)
Hol główny Instytutu Nauk
10:30-10:45 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
[2A] Morfologia
[2B]Minerały ciężkie
funkcjonalna na podstawie
dr Dorota Salata
okazów
sala 1.17
z kolekcji CEP
Instytut Nauk Geologicznych
10:45-12:15 mgr Łukasz Weryński
UJ
Centrum Edukacji
Ul. Gronostajowa 3a
Przyrodniczej Uniwersytetu
(piętro I)
Jagiellońskiego
Ul. Gronostajowa 5
Hol główny Instytutu Nauk
12:15-12:30 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
[3A] Ewolucja raf, [3B] [3C] Rysunek
czyli rafa jest Mikrotektonika w geologii
teatrem dr Maciej Kania mgr Adam
12:30-13:30 dr hab. Bogusław sala 1.17 Wierzbicki
Kołodziej (prof. Instytut Nauk sala 1.28
UJ) Geologicznych Instytut Nauk
sala 1.13 UJ Geologicznych UJ

15 | S t r o n a
Instytut Nauk Ul. Ul. Gronostajowa 3a
Geologicznych UJ Gronostajowa 3a (piętro I)
Ul. Gronostajowa (piętro I)
3a

(piętro I)

Neon Bistro
Wydział Chemii UJ
13:30-14:30 Przerwa obiadowa
Ul. Gronostajowa 2

[4B] [4C] Ewolucja raf,


[4A] Palinologia
Mikrotektonika czyli rafa jest teatrem
dr Grzegorz
dr Maciej Kania dr hab. Bogusław
Pacyna, mgr
sala 1.17 Kołodziej (prof. UJ)
Alicja Dyba
Instytut Nauk sala 1.13
14:30-15:30 Instytut Botaniki
Geologicznych Instytut Nauk
UJ
UJ Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa
Ul. Ul. Gronostajowa 3a
3a
Gronostajowa 3a (piętro I)
(parter)
(piętro I)
Hol główny Instytutu Nauk
15:30-15:45 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
[5B] Zwiedzanie
[5A] Analiza laboratoriów
mikrofacji skał Instytutu Nauk
węglanowych Geologicznych
dr hab. Michał UJ [5C] Palinologia
Matysik prof. Michał dr Grzegorz Pacyna,
sala 1.17 Skiba mgr Alicja Warzecha
15:45-16:45
Instytut Nauk hol główny Instytut Botaniki UJ
Geologicznych UJ Instytutu Nauk Ul. Gronostajowa 3a
Ul. Gronostajowa Geologicznych (parter)
3a UJ
(piętro I) Ul.
Gronostajowa 3a
(parter)
Hol główny Instytutu Nauk
16:45-17:00 Przerwa kawowa Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a

16 | S t r o n a
[6A] Analiza
[6B] Modele 3D [6C] Zwiedzanie
mikrofacji skał
w geologii laboratoriów
węglanowych
Filip Gałka Instytutu Nauk
dr hab. Michał
sala 1.28 Geologicznych UJ
Matysik
Instytut Nauk prof. Michał Skiba
17:00-18:00 sala 1.17
Geologicznych hol główny Instytutu
Instytut Nauk
UJ Nauk Geologicznych
Geologicznych UJ
Ul. UJ
Ul. Gronostajowa
Gronostajowa 3a Ul. Gronostajowa 3a
3a
(piętro I) (parter)
(piętro I)
sala 0.10
Instytut Nauk
18:00-18:30 Zakończenie konferencji Geologicznych UJ
Ul. Gronostajowa 3a
(parter)

ABSTRAKTY

17 | S t r o n a
I Referaty

PRZEJAWY TEKTONIKI W ŁUSCE BYSTREGO W ŚWIETLE


PRAC TERENOWYCH PROJEKTU LiSEARCH
Radosław Szczęch*, Konrad Lukaj
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie,
Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Koło Naukowe Kartografii Geologicznej i Komputerowej "Azymut"
*rhwszczech@interia.pl

Jednym z głównych celów projektu "Szczegółowe rozpoznanie budowy


strukturalnej łuski Bystrego w obszarze występowania anomalii
geochemicznych, w celu identyfikacji potencjalnych złóż litu w Karpatach
Zewnętrznych" (o akronimie LiSEARCH), realizowanego przez Koło
Kartografii Geologicznej i Komputerowej „Azymut”, było zwiększenie
doświadczenia i obycia uczestników z pracami badawczymi, w tym
terenowymi pracami kartograficznymi. Ze względu na postulowane
w literaturze powiązanie interesujących mineralizacji z tektoniką łuski
Bystrego, prowadzone prace kartograficzne były ukierunkowane na
zagadnienia geologii strukturalnej. W czasie dwóch wyjazdów
(w sumie dwóch tygodni) sekcja kartująca wykonała szczegółowe badania na
odsłonięciach wzdłuż dziewięciu kilometrów koryt potoków, a także
w kamieniołomach i skarpach drogowych. Do rozpoznanych struktur
tektonicznych wliczają się m.in. uskoki, fałdy, zespoły spękań, wstęgi
deformacyjne. W tych miejscach zostały wykonane liczne obserwacje, szkice,
pomiary orientacji powierzchni geologicznych i lineacji, wielokrotnie ze
zwrotami struktur kinematycznych. Dane te są obecnie przedmiotem dalszych
analiz. Niniejszy referat przedstawia część interesujących odsłonięć
o walorach edukacyjnych wraz z ich interpretacją.
Projekt był realizowany dzięki wsparciu kół naukowych AGH przez IDUB, nr
projektu 5859.

18 | S t r o n a
MONITORING OSUWISK NA TERENIE MIASTA KRAKOWA
Z WYKORZYSTANIEM ZDJĘĆ ZE SMARTFONA I DRONA
Filip Gałka*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*filip.galka@student.uj.edu.pl

Na terenie Polski występują różne geozagrożenia, wśród których można


wymienić obrywy, powodzie, osiadanie, podnoszenie i przemieszczenie
poziomu gruntu, a także zjawiska sejsmiczne. Spośród wszystkich
geozagrożeń. Państwowy Instytut Geologiczny uznaje osuwiska za najczęściej
występujące oraz najniebezpieczniejsze z geozagrożeń na obszarze Polski.
Mogą powodować one zniszczenia oraz straty materialne, jak również
w przypadku gwałtownych ruchów mogą zagrażać życiu ludzi
zamieszkujących teren dotknięty osuwiskiem. Rok 2010 pokazał destrukcyjną
potęgę osuwisk, gdy w maju tego roku odnotowano ilość opadów, która nie
była rejestrowana od roku 1863, stanowiącą jednocześnie ćwierć całkowitej
rocznej sumy opadów. Na skutek opadów oraz powodzi zostało
aktywowanych aż 1300 osuwisk w samej Małopolsce. Istotny aspekt stanowi
monitoring osuwisk, umożliwiający wykrycie ewentualnych zmian
w morfologii tych obszarów. Jednym z podejść jest wykorzystanie modeli
trójwymiarowych (3D) utworzonych przy użyciu zdjęć z smartfonów oraz
dronów. W ramach badań na terenie Krakowa wytypowano trzy obszary
dotknięte osuwiskami, dla których przeprowadzono sesje zdjęciowe oraz
stworzono modele 3D.

19 | S t r o n a
WYKORZYSTANIE GEORADARU W DZIAŁALNOŚCI
STUDENCKIEGO KOŁA NAUKOWEGO GEOSCIENCE
RESEARCH GROUP
NA PRZYKŁADZIE ZAPORY SŁUP
Dawid Tabak*, Marcin Jakubowicz, Makary Musiałek,
Dominika Ciapka, Jarosław Wajs, Anna Gogolewska
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
ul. Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Studenckie Koło Naukowe Geoscience Research Group
* 266241@student.pwr.edu.pl

Koło naukowe Geoscience Research Group (GReG) zostało założone w 2020


roku na Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki
Wrocławskiej, z zamiarem zrzeszania pasjonatów geonauk zainteresowanych
również pokrewnymi dziedzinami nauki. W maju 2023 roku członkowie koła
zostali zaproszeni do przeprowadzenia eksperymentalnych badań
z wykorzystaniem georadaru na terenie zapory przy zbiorniku retencyjnym
Słup. Wybrana grupa członków koła pod opieką dr. inż. Anny Gogolewskiej
udała się na zaporę, celem ustalenia położenia zbrojenia występującego
w konstrukcji betonowej budowli hydrotechnicznej. Dane te zostały uzyskane
przy użyciu georadaru firmy Mala ProEx z antenami o częstotliwościach 800
MHz i 1.6 GHz. Pozwoliło to na dokonanie nieinwazyjnej analizy podłoża,
opartej na różnicach w stałej dielektrycznej jego komponentów badanej
w siatce przekrojów. Przyjęte metody badawcze umożliwiły uzyskanie
satysfakcjonujących wyników, wykazujących obecność i zmienną głębokość
zbrojenia, które w przyszłości mogą zostać wykorzystane do prognozowania
degradacji struktury zapory.

20 | S t r o n a
ENVIRONMENTAL CHANGES DURING THE LATE GLACIAL-
HOLOCENE TRANSITION IN THE VICINITY OF THE
OSTROWITE (NORTHERN POLAND)
Dmitry Tsvirko*1, Piotr Kittel2, Daniel Okupny3,
Mirosław Makohonienko4, Joanna Rennwanz5, Jerzy Sikora6
1
University of Lodz, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
University of Lodz, Faculty of Geographical Sciences,
Department of Geology and Geomorphology
ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź;
3
University of Szczecin, Institute of Marine and Environmental Sciences
ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin;
4
Adam Mickiewicz University, Institute of Geoecology and Geoinformation
ul. Bogumiła Krygowskiego 10, 61-680 Poznań
5
Polish Academy of Sciences, Institute of Archaeology and Ethnography
Al. Solidarności 105, 00-140 Warszawa
6
University of Lodz, Faculty of Philosophy and History, Institute of
Archaeology
ul. Kamińskiego 27a, 90-219 Łódź
*dzmitry.tsvirka@edu.uni.lodz.pl

The archaeological complex of Ostrowite is situated in northern Poland, in


Northern Krajna Lakeland. This archaeological complex is exceptionally rich
and comprises of relicts from the Stone Age, Early Iron Age, as well as from
the Roman Period and the Middle Ages.
The study area is located in the recently glaciated area and the dominant relief
form there is undulating moraine plateau. The moraine plateau is characterized
by a number of closed depressions that were filled with dead ice blocks at least
until the Allerød. Our research is focused on the biogenic deposits (OST2B
core) that filled one of these depressions. We used a combination of spore-
pollen and palaeozoological analyses, radiocarbon dating, and geochemical
methods to study the core deposits, which consist of gyttja overlying a thin
layer of basal peat. Our findings suggest that wetland existed already on the
dead ice surface, resulting in the accumulation of peat with reach wood

21 | S t r o n a
fragments. In the Allerød, the melting of the block of dead ice transformed the
wetland into a lake, leading to the accumulation of gyttja on the peat. The lake
continued to exist during the Younger Dryas, as evidenced by the presence of
Juniperus, Salix, Artemisia, Chenopodiaceae, and a large amount of upland
herbs in the pollen assemblages. The transition to the Preboreal period is
marked by a peak in the Betula curve and the constant presence of Ulmus
pollen, among other changes. In the Boreal period, there was a succession of
Pinus, Corylus and Ulmus and the reservoir was intensively overgrown with
floating-leaf plants.
Research was supported by University of Lodz within the IDUB grant for
experienced researchers – edition II 2021 (contract No. 56/2021) and Student
Research Grant – edition 2023.

ROZWÓJ NIEWIELKIEGO ZBIORNIKA W OSTROWITEM W


ŚWIETLE ANALIZY SUBKOPALNYCH SZCZĄTKÓW
CHIRONOMIDAE

Aleksandra Leszczyk*1, Dmitry Tsvirko1, Mateusz Płóciennik2, Piotr Kittel3,


Marta Rudna1, Mirosław Makohonienko4, Monika Olszańska4, Daniel
Okupny5, Joanna Rennwanz6, Jerzy Sikora7

1
Uniwersytet Łódzki, Szkoła Doktorska Nauk Ścisłych i Przyrodniczych
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Katedra
Zoologii Bezkręgowców i Hydrobiologii

ul. Stefana Banacha 12/16, 90-237 Łódź;


3
Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych, Katedra Geologii i
Geomorfologii
ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź;
4
Uniwersytet Adama Mickiewicza, Instytut Geoekologii i Geoinformacji
ul. Bogumiła Krygowskiego 10, 61-680 Poznań

22 | S t r o n a
5
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk O Morzu i Środowisku
ul. Mickiewicza 16, 70-383 Szczecin
6
Polska Akademia Nauk, Instytut Archeologii i Etnologii
Al. Solidarności 105, 00-140 Warszawa
7
Uniwersytet Łódzki, Wydział Filozoficzno-Historyczny, Instytut
Archeologii
ul. Kamińskiego 27a, 90-219 Łódź

Koło Naukowe Młodych Geografów GEOHOLICY

* UL0231346@edu.uni.lodz.pl

Osady jeziorne stanowią cenne geoarchiwum zmian paleośrodowiskowych


stanowiąc zapis przemian środowiska przyrodniczego oraz rejestrują
fluktuacje klimatyczne w skali regionalnej i globalnej. Jedną z metod badań
paleozoologicznych osadów organicznych jest analiza subkopalnych
szczątków ochotkowatych (Chironomidae). W rejonie jeziora Ostrowite
(gm. Chojnice) pobrany został rdzeń osadów biogenicznych oznaczony
symbolem OST2 i skierowany do szczegółowych analiz, m.in. subkopalnych
szczątków Chironomidae. Rdzeń pobrano z zagłębienia bezodpływowego w
niedalekiej odległości od zespołu stanowisk archeologicznych we wsi
Ostrowite. W świetle datowań radiowęglowych i danych paleobotanicznych
ustalono, że badany zbiornik jeziorny powstał po wytapianiu brył martwego
lodu w allarødzie (ok 12 000 lat BC) i funkcjonował do holocenu (4 000 lat
BC). Analiza szczątków Chironomidae w rdzeniu OST2 dokumentuje
stopniowe wypłycanie oraz eutrofizacje niezbyt głębokiego jeziora.
Rekonstrukcja paleotemperatur lipca wskazuje na dość chłodne warunki
klimatyczne na Pojezierzu Północnokrajeńskim, w okresie od allerødu po
okres preborealny. Wynik nietendencyjnej analizy zgodności wskazuje, że
w zbiorniku w Ostrowitem czynnikiem odpowiedzialnym za rozwój
zbiorowisk ochotkowatych, poza temperaturą powietrza latem,
prawdopodobnie była głębokość zbiornika.
Badania finansowane w ramach grantu IDUB UŁ dla doświadczonych
badaczy - edycja II 2021, umowa nr 56/2021 oraz w ramach Studenckiego
Grantu Badawczego, edycja 2023.

23 | S t r o n a
ZMIANY SYSTEMÓW DEPOZYCJI KELOWEJU-OKSFORDU NA
TLE POWSTAJĄCEGO BASENU ATLANTYKU REJESTROWANE
PRZEZ PROFILE W OKOLICY KRZESZOWIC
Agata Biała*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*agata.biala@student.uj.edu.pl

Na granicy kelowej-oksford miały miejsce wahania klimatyczne rejestrowane


w całej Europie. Celem prowadzonych badań jest analiza zmian systemów
depozycji osadów w tym interwale na obszarze krakowskim. Jest to sukcesja
transgresywna z przejściem od osadów silikoklastycznych deponowanych
w środowisku płytkiego szelfu klastycznego przez utwory węglanowe strefy
sublitoralnej z warstwą bulastą i stromatolitem przechodzące w margle.
Środowiska sedymentacji zmieniają się od przybrzeża wyższego (upper
shorface) przez przybrzeże dolne (lower shoreface) do odbrzeża wyższego
(upper offshore) i wewnętrznego szelfu (inner shelf). Sukcesja cechuje się
znaczną facjalną zmiennością lateralną i pionową, a także występowaniem
wielu luk stratygraficznych. Obecne nagromadzenia fauny, duża ilość ooidów
żelazistych i ziaren glaukonitu oraz redeponowane litoklasty świadczą
o ekstremalnie wolnym tempie sedymentacji. Dodatkowo ślady podmorskiej
erozji lub korozji najprawdopodobniej rejestrują powszechny kryzys produkcji
węglanowej lub zmianę jej charakteru. Cechy te świadczą o wpływie
czynników regionalnych i ponadregionalnych. W badanym interwale miały
miejsce globalne perturbacje klimatyczne i środowiskowe wywołane
zwiększoną aktywnością hydrotermalną dna morskiego, otwieraniem nowych
połączeń oceanicznych, tworzeniem nowej sieci prądów podczas rozpadu
Gondwany i powstania Oceanu Atlantyckiego.

24 | S t r o n a
PALEONTOLOGIA GESTU I MOWY. ANDRÉ LEROI-GOURHAN O
EWOLUCJI CZŁOWIEKA
Bartłomiej Wyszyński*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*bartek.wyszynski@student.uj.edu.pl

André Leroi-Gourhan (1911-1986) był wszechstronnym antropologiem,


zajmującym się zarówno antropologią kulturową, archeologią i lingwistyką jak
i antropologią fizyczną oraz paleontologią. W rozwijanej przez siebie myśli
dążył do integracji wszystkich tych dziedzin poprzez wskazanie na ciągłość
pomiędzy naturą i kulturą. Swój referat oprę na anglojęzycznym przekładzie
jego książki Le geste et la parole (Gesture and Speech). Podążając za tradycją
antropologii filozoficznej, mającej źródła w starożytności, Leroi-Gourhan za
cechę gatunkową, wyróżniającą człowieka spośród innych zwierząt, uznaje
wynikające z dwunożności i postawy wyprostowanej „uwolnienie” dłoni i ust,
pozwalające, kolejno, na wytwarzanie i używanie narzędzi oraz powstanie
i rozwój mowy jako narzędzia komunikacji. Cały świat specyficznie ludzki,
a więc to, co zwykliśmy nazywać „kulturą”, możliwy jest, w znanym nam
kształcie, tylko dzięki takiej a nie innej budowie naszych ciał. Ta zaś jest
wynikiem ewolucji, którą Leroi-Gourhan, opierając się na badaniach
paleontologicznych, śledzi od pierwszych kręgowców aż do Homo sapiens,
skupiając się na rozwoju kończyn przednich oraz głowy. Podejmuje przy tym
problemy dotyczące m.in. początku technologii i relacji wytwarzanych przez
człowieka narzędzi do takich „naturalnych narzędzi” jak kły czy pazury.
W swoim wystąpieniu zamierzam skupić się właśnie na wątku
paleontologicznym, z jednoczesnym wskazaniem na konsekwencje przyjęcia
takiej perspektywy dla namysłu nad człowiekiem.

25 | S t r o n a
GEODIVERSITY ASSESSMENT OF THE MELIATA AND SILICA
UNIT AND AGGTELEK-SLOVAK KARST REGION IN THE INNER
WESTERN CARPATHIANS WITH POINT RATING METHOD
Adelajda Gabriel*, Krzysztof Rolka, Paulo Javier Castrodad Echevarria,
Andrea Karen, Phuong Huyen Nguyen, Beata Luiza Notter, Nhung Thi Hong
Phan,
Mikołaj Suchecki, Weronika Zagórska
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*adelajda.gabriel@student.edu.uj.pl

Badania obszaru skupiły się na ocenie geodziedzictwa jednostek Meliata


i Silica oraz regionu krasu Aggtelek i Krasu Słowackiego wewnętrznych
Karpat Zachodnich. Celem tych badań było przede wszystkim dokonanie
oceny różnorodności geologicznej obszaru według kryteriów istotnych dla
geoturystyki.
Ocenę przeprowadzono przy użyciu metody punktowej, w której szczegółowo
analizowano różne aspekty geodziedzictwa. Wyniki są obiecujące, przyznając
temu regionowi wysokie oceny w dwóch kategoriach. Bezpieczeństwo
i dostępność tego obszaru (oznaczone jako Vsa = 3) czynią go atrakcyjnym
i przyjaznym dla potencjalnych odwiedzających. Równie znacząca jest
wartość turystyczna tego obszaru (oznaczona jako Vtr = 3), sugerując, że może
on stanowić ciekawy cel podróży.
Warto podkreślić, że badanie geodziedzictwa to istotny krok w ochronie
i zrównoważonym zarządzaniu obszarami przyrodniczymi. Pozwala to lepiej
zrozumieć ich wartość i znaczenie, co może stanowić bazę dla przyszłych
działań mających na celu zachowanie i promowanie tych obszarów.

26 | S t r o n a
SEDYMENTOLOGIA UTWORÓW GŁĘBOKOMORSKICH KREDY
DOLNEJ W PROFILU KRZYWORZEKI W POZNACHOWICACH
GÓRNYCH
Agata Kuźma*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*aga.kuzma@student.uj.edu.pl

Profil Krzyworzeki znajduje się na terenie płaszczowiny śląskiej pomiędzy


Poznachowicami Górnymi i Czasławiem. Zawiera on bardzo cienkoławicowe
i cienkoławicowe utwory warstw cieszyńskich górnych i warstw grodziskich
(walanżyn? – hoteryw – barrem?). W badanych utworach zidentyfikowano
litologie i struktury sedymentacyjne. Wykonano szczegółowe profilowania
sedymentologiczne oraz wydzielono trzy główne facje.
Pierwszą fację stanowią dominujące ciemnoszare margliste mułowce,
rytmicznie przeławicone licznymi cienko- i bardzo cienkoławicowymi
piaskowcami warstwowanymi przekątnie lub płasko-równolegle. Osady te są
interpretowane jako turbidytowe piaskowce i mułowce, przykryte osadami tła
depozycyjnego. Fację drugą reprezentują rytmicznie występujące
zsyderytyzowane iłowce, pyłowce i piaskowce.
Lokalnie występują wypukłe do dołu soczewy grubo- i średnioziarnistych
piaskowców oraz zlepieńców, które wyróżniono jako fację trzecią. Są one
intepretowane jako wypełnienia płytkich kanałów meandrujących.
Fację czwartą stanowią średnioławicowe piaskowce lub zlepieńce
turbidytowe.
W profilu występują liczne ichnoskamieniałości, zachowane na spągach
piaskowców, m.in. Protovirgularia, Helminthopsis, Chondirtes, Planolites, czy
Paleodictyon. W badanych osadach udokumentowano również występowanie
aptychów oraz rostra belemnitów.
Dokumentacja i analiza struktur oraz profili pozwoliły na interpretację
sedymentacji osadów w dystalnej części systemu depozycyjnego, z cyklicznie
występującą depozycja nieco grubszych ławic i syderytyzacją.

27 | S t r o n a
WPŁYW UPRAWY SADOWNICZEJ NA WŁAŚCIWOŚCI
CHEMICZNE GLEBY NA PRZYKŁADZIE SADU WE WSI
ŻELAZNA
Michał Kwaśniewski*
Uniwersytet Łódzki; Wydział Nauk Geograficznych
Narutowicza 88, 90-139 Łódź
*mkwasniewski2000@gmail.com

Sadownictwo jest gałęzią rolnictwa, która charakteryzuje się wysokim


poziomem zastosowania pestycydów. Powoduje to duże zagrożenie dla
żyzności gleby. Szczególnym zagrożeniem dla żyzności gleby jest jej
zanieczyszczenie pozostałościami po herbicydach, które były stosowane w
uprawie sadowniczej w celu zwalczenia chwastów rosnących pod koronami
drzew. W poniższym wystąpieniu zostaną przedstawione wyniki badań, które
przeprowadzono w celu ustalenia właściwości chemicznych gleb położonych
pod uprawą sadowniczą ze szczególnym uwzględnieniem poziomu
zanieczyszczenia gleb pozostałościami po herbicydach. Próbki zostały
pobrane z sadu położonego we wsi Żelazna w województwie łódzkim.
Z każdego rzędu w sadzie pobrano po jednej próbce z obszaru murawy i linii
drzew oraz po dwie próbki z obszaru ugoru herbicydowego. Do tego w celach
porównawczych pobrano po jednej próbce z obszaru porównawczego dla
każdego transektu. Do ustalenia poziomu zanieczyszczenia gleby
pozostałościami po herbicydach wykorzystano biotest Phytotoxkit. Na
podstawie pomiarów długości korzeni rzeżuchy po 3-dniowym okresie
wzrostu, określono stopień zahamowania wzrostu wywołany przez
pozostałości po herbicydach. Poza tym dokonano analizy składu
granulometrycznego, odczynu, zawartości węgla organicznego, zasolenia oraz
sumy kationów zasadowych.

28 | S t r o n a
GEOLOGIA TATR
Ludwik Gallos*, Natan Szpil
Uniwersytet Śląski w Katowicach
*natan10.01@wp.pl
Studenckie Koło Naukowe Geografów Uniwersytetu Śląskiego

Tatry, leżące na pograniczu Polski i Słowacji, jako część Karpat Zachodnich,


cechują się unikalną budową geologiczną, gdzie różnorodność skał
osadowych, metamorficznych i wulkanicznych oraz intruzji granitów, nadaje
górskiemu krajobrazowi charakterystyczny układ szczytów, grani i dolin.
Historia geologiczna Tatr jest ściśle związana z procesami tektonicznymi
i orogenezą karpacką, które miały miejsce około 50 milionów lat temu,
a kolejne epoki lodowcowe wpłynęły na obecny kształt terenu, tworząc
jeziora, moreny polodowcowe i doliny. Masyw tatrzański dzieli się na dwie
główne części: Tatry Wysokie na wschodniej stronie i Tatry Zachodnie. Dalej
na północ spotykamy niższe obszary zbudowane ze skał ery mezozoicznej,
nazywane serie reglowe, które zawierają dolomity, łupki, wapienie, piaskowce
i inne skały. Tatry reglowe są przecinane przez tranzytowe doliny, łączące
wyższe partie Tatr z ich przedpolem. Wschodnia część masywu tatrzańskiego
to Tatry Bielskie, gdzie seria reglowa występuje na wyższych wysokościach.
Badania geologiczne tego obszaru pozwalają nie tylko na rekonstrukcję
przeszłego środowiska tych ziem, lecz także na śledzenie zmian klimatycznych
na przestrzeni wieków. Geologia obszaru Tatr pełni kluczową rolę w różnych
dziedzinach, począwszy od ochrony przyrody, aż po planowanie turystyki.
Ponadto, Tatry stanowią także źródło cennych zasobów mineralnych i skał, co
ma znaczenie zarówno w aspekcie ekonomicznym, jak i przemysłowym.

29 | S t r o n a
ZMIENNOŚĆ FORM EOLICZNYCH PÓŹNEGO
AMAZONU NA MERIDIANI PLANUM, MARSIE
Szymon Mol*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*szymon.mol@student.uj.edu.pl

Meridiani Planum (MP) jest marsjańskim regionem położonym w pobliżu


równika. W latach 2004-2018 ten obszar eksplorował łazik Opportunity.
Charakter krajobrazu MP można określić jako pustynna równina z kraterami
uderzeniowymi, gdzie dominującą rolę rzeźbotwórczą mają procesy eoliczne.
Wśród form eolicznych widocznych z orbity są: (1) smugi wiatrowe przy
kraterach (jaśniejsze lub ciemniejsze od otoczenia, przeważnie zorientowane
w osi NW-SE), (2) pola ripplemarków sieciowych we wnętrzach kraterów, (3)
pola ripplemarków na równinach (o typowych wysokościach ~25 cm,
z grzbietami w osi N-S), (4) duże ciemne wydmy (o stokach zawietrznych
głównie SE), (5) struktury o grzbietach E-W (częściowo zatarte). Tak
zróżnicowana orientacja form wskazuje na co najmniej 3 kierunki wiatru.
Dodatkowo nie zaobserwowano śladów migracji ripplemarków sieciowych,
ripplemarków na równinach ani struktur E-W pod wpływem wiejącego
obecnie wiatru. Na tej podstawie interpretuje się, że w późnym amazonie
nastąpiła zmiana dominującego kierunku wiatru z N/S na E (przed ~200 ka),
dalej (~200-~50 ka) wzrosło znaczenie wiatrów NW i SE, a w ostatnich ~50
ka ukształtował się współczesny układ głównych kierunków wiatru (Fenton et
al., 2015). Komputerowe symulacje cyrkulacji atmosferycznej na Marsie
(model MRAMS) sugerują, że w pobliżu trawersu łazika Opportunity w ciągu
roku dominują wiatry: NW wiosną, SE latem oraz E jesienią i zimą. Te wyniki
w znacznej części są zgodne z pomiarami kierunków smug wiatrowych
jasnych i ciemnych (Kozakiewicz et al., 2023).

30 | S t r o n a
POZYSKIWANIE LITU Z SOLANEK GEOTERMALNYCH NA
TERENIE EUROPY
Karolina Szostak*
Politechnika Wrocławska; Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Geoscience Research Group
*karolina.szostak@pwr.edu.pl

Głównym celem prezentacji jest wprowadzenie do tematyki pozyskiwania litu


z solanek geotermalnych. Lit ma kluczowe zastosowanie w produkcji baterii
do pojazdów elektrycznych, smartfonów, laptopów oraz w sektorach takich jak
przemysł lotniczy, ceramika, szkło i farmaceutyka. Szczególnie istotny jest w
technologiach energii odnawialnej, np. w panelach słonecznych i turbinach
wiatrowych. Ze względu na jego znaczenie, metal ten zaliczany jest do
surowców krytycznych (Critical Raw Materials - CRM). Przewidywany stały
wzrost zapotrzebowania na lit w przyszłości czyni go surowcem
strategicznym. Obecnie głównymi producentami litu na świecie są m.in.
Australia, Chile i Chiny. Pozyskiwanie litu z solanek geotermalnych jawi się
jako obiecująca metoda na terenie Europy, mogąca przyczynić się do
zmniejszenia zależność od zewnętrznych dostawców. Co więcej, perspektywa
zintegrowania procesu pozyskiwania litu z działalnością elektrowni
geotermalnej niesie za sobą atrakcyjne możliwości zrównoważonego rozwoju.

ANTROPOCEN: KONCEPT I JEGO PRZYSZŁOŚĆ


Mariusz Lemke*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*mariusz.lemke@gmail.com

31 | S t r o n a
Antropocen, koncepcja, zgodnie z którą Ziemia wkroczyła w nową epokę
geologiczną charakteryzującą się dominacją człowieka w systemie
planetarnym, jest coraz bardziej rozpowszechnioną ramą debat zarówno
w środowisku akademickim, jak i w szerszym kontekście kulturowym
i politycznym. Celem prezentacji jest przedstawienie historii koncepcji
antropocenu, w tym zmiany, jakie zaszły w niej wraz z obserwacjami
naukowymi. Prezentacja zwraca również uwagę na potencjalną oficjalną
formalizację antropocenu i rozważa implikacje takiego działania dla nauk
przyrodniczych.

STĘŻENIE ZANIECZYSZCZEŃ PYŁOWYCH W PRUSZKOWIE


Jan Ochnio*
Uniwersytet Łódzki, Wydział Nauk Geograficznych
Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź
Koło Naukowe Młodych Geografów „Geoholicy”
*jasiek.ochnio@gmail.com

Celem głównym pracy jest poznanie stężenia zanieczyszczeń pyłowych


powietrza w Pruszkowie, mieście leżącym w aglomeracji warszawskiej, w
styczniu i lutym 2023 roku. Do celów pobocznych zaliczyć można:
rozpoznanie źródeł zanieczyszczeń pyłowych w mieście oraz czynników
sprzyjających ich akumulacji; porównanie wyników z normami
wyznaczonymi przez WHO i Ministerstwo Środowiska; porównanie
poziomów stężeń pyłów w dni robocze oraz w dni wolne od pracy; zestawienie
wyników z takim czynnikami jak temperatura powietrza, prędkość wiatru czy
opady. Przeprowadzone badanie polegało na wykonaniu i analizie 58
manualnych pomiarów temperatury powietrza, prędkości wiatru oraz stężenia
zanieczyszczeń PM2.5 oraz PM10 w dwóch punktach pomiarowych, a także
analizie danych zgromadzonych przez miernik podpięty pod stronę aqicn.org
oraz danych synoptycznych pozyskanych z Instytutu Meteorologii
i Gospodarki Wodnej.

32 | S t r o n a
METODYKA TERENOWYCH PRAC HYDROGEOCHEMICZNYCH
W ŁUSCE BYSTREGO - PROJEKT LiSEARCH
Jakub Andrzejak*, Zbigniew Ziarek, Konrad Lukaj
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica;
Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska,
al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków
Koło Naukowe Kartografii Geologicznej i Komputerowej AZYMUT
*konradlukaj@student.agh.edu.pl

W związku z wcześniejszymi badaniami stwierdzającymi podwyższoną


zawartość litu i arsenu w wodach z odwiertu Rabe-1 w łusce Bystrego w
Bieszczadach Koło Naukowe AZYMUT z WGGiOŚ AGH realizuje projekt
„Szczegółowe rozpoznanie budowy strukturalnej łuski Bystrego w obszarze
występowania anomalii geochemicznych w celu identyfikacji potencjalnych
złóż litu w Karpatach Zewnętrznych”, o akronimie LiSEARCH. Anomalnie
wysokie stężenie litu w wodzie udokumentowano w łusce Bystrego w obrębie
warstw istebniańskich. Co więcej, w tym rejonie warstwy istebniańskie
cechują się obecnością mineralizacji hydrotermalnej związanej głównie z
siarczkami arsenu (realgar i aurypigment) i kwarcem (diamenty marmaroskie).
W poprzednich badaniach stwierdzono już powiązanie tych mineralizacji z
tektoniką, zwłaszcza nieciągłościami. W trakcie prac terenowych pozyskano
48 próbek wód ze zlewni Rabskiego Potoku oraz Jabłonki w obrębie łuski
Bystrego, wykonano ich wstępne analizy spektrofotometrem UV oraz
przekazano je do laboratorium hydrogeochemicznego AGH. Wstępnie
potwierdzono podwyższoną zawartość litu w odwiercie Rabe-1. Podczas
wystąpienia przedstawione zostaną przebieg przygotowań do prac terenowych,
metodyka wytypowania miejsc opróbowania, a także pomiarów
wykonywanych w trakcie wyjazdu. Omówione będą także pierwsze wyniki
badań laboratoryjnych próbek wody w odniesieniu do aktualnego obrazu
strukturalno-tektonicznego łuski Bystrego.
Projekt jest finansowany w ramach wsparcia kół naukowych IDUB nr 5859.

33 | S t r o n a
REZERWAT SKALNY IM. JANA CZARNOCKIEGO, PRZYKŁAD
REKULTYWACJI STAREJ KOPALNI W KIERUNKU
DYDAKTYCZNYM I TURYSTYCZNYM
Julia Betlej, Jacek Konefał*
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
ul. Na Grobli 15, 50-421 Wrocław
Studenckie Koło Naukowe "Górnik"
*skn.gornik@pwr.edu.pl
Rezerwat skalny im. Jana Czarnockiego to przepiękny przykład wykorzystania
starej kopalni. Kamieniołomy na Ślichowicach pobierały surowiec wapienny
już w okresie międzywojennym. Wówczas odkryto tam niesamowite zjawiska
tektoniczne. Prócz przeróżnych rodzajów wapieni można zaobserwować w nim
unikatowe zjawiska tektoniczne, jakimi są fałd obalony oraz fałd leżący,
uformowane w wapieniach. Jest to wspaniały przykład rekultywacji
i wykorzystania dawnej kopalni w kierunku dydaktycznym i turystycznym.
Dziś istnieją wokół wyrobiska specjalne ścieżki spacerowe podświetlane nocą.

DŁUGA HISTORIA MAŁYCH OWADÓW -


250 MILIONÓW LAT EWOLUCJI MSZYC
Bartosz Ogłaza*, Piotr Węgierek
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Biologii, Biotechnologii i
Ochrony Środowiska,
ul. Bankowa 9, 40-032 Katowice
* bartosz.oglaza@us.edu.pl

Mszyce są grupą owadów o wyjątkowej biologii, posiadającą liczne


interesujące cechy. Wśród nich najważniejszy jest ich złożony cykl życiowy
z przemianą pokoleń i zmianą żywiciela. Nietypowe jest ich rozmieszczenie
geograficzne z maksimum zróżnicowania w klimatach umiarkowanych półkuli
północnej i małą liczbą taksonów w tropikach. Mszyce wchodzą również
w symbiotyczne relacje z mrówkami – trofobioza oraz posiadają
wyspecjalizowane, obligatoryjne endosymbionty. Najstarsze skamieniałości

34 | S t r o n a
mszyc znane są z triasu, są to jednak słabo zachowane, izolowane odciski
skrzydeł. Są bardzo rzadkie i rozproszone geograficznie. Dopiero z jury znamy
zachowane szczątki ciała mszyc, wciąż bardzo nieliczne. Znacznie częściej
zaczynają pojawiać się na przełomie jury i kredy. Zróżnicowanie cech
morfologicznych jest wysokie, często występują też nietypowe kombinacje
tych cech. Z dolnej kredy znane są pierwsze inkluzje mszyc w żywicach
kopalnych. W kredzie zróżnicowanie taksonomiczne i morfologiczne
pozostaje wysokie, znane są stanowiska z bogatą fauną mszyc, zarówno
inkluzji jak i odcisków, niekiedy będących jednym z dominujących
elementów. Pod koniec kredy zaczynają pojawiać się przedstawiciele
taksonów współczesnych. Wraz z początkiem kenozoiku niemal wszystkie
taksony mezozoiczne znikają z zapisu kopalnego i pojawiają się liczni
przedstawicie grup współczesnych. Większość cech morfologicznych mszyc
pojawia się wcześnie w ich historii, ewolucji ulega przede wszystkim ich
biologia.

PRZYSZŁOŚĆ PRZESZŁOŚCI. PALEOGENETYKA


Łucja Winiarska*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*lucja.winiarska@student.uj.edu.pl

Paleogenetyka to dość młoda, lecz prężnie rozwijająca się interdyscyplinarna


nauka, łącząca w sobie dokonania biologii i geologii. Zajmuje się ona m.in.
analizowaniem kopalnego DNA (ancient DNA, aDNA) – materiału
genetycznego wyizolowanego z wymarłych organizmów. Zalicza się do tego
też sedaDNA – DNA pochodzące od różnych organizmów, rozproszone
w środowisku m.in. w osadach jaskiniowych, paleoglebach czy wieloletniej
zmarzlinie.
W moim referacie skupię się na potencjale tego typu badań, ich zaletach
i ograniczeniach oraz ostatnich osiągnieciach naukowych w paleogenetyce.

35 | S t r o n a
NATURAL ENVIRONMENT AND PEOPLE – MULTI-PROXY
GEOARCHAEOLOGICAL RESEARCH AT THE
ARCHAEOLOGICAL SITE KAKORYCA-4 (SOUTHERN BELARUS)
Dmitry Tsvirko*1, Piotr Kittel2, Tatyana Yakubovskaya3,
Mikola Kryvaltsevich4, Aliaksandra Vaitovich5, Aleh Tkachou4
1
University of Lodz, Doctoral School of Exact and Natural Sciences
ul. Matejki 21/23, 90-237 Łódź;
2
University of Lodz, Faculty of Geographical Sciences,
Department of Geology and Geomorphology
ul. Prezydenta Gabriela Narutowicza 88, 90-139 Łódź;
3
Independent Researcher, Minsk, Belarus;
4
The National Academy of Sciences of Belarus, Institute of History, Minsk,
Belarus;
5
Belarusian State University, Faculty of History, Department of Archaeology
and Special Historical Disciplines, Minsk, Belarus
*dzmitry.tsvirka@edu.uni.lodz.pl

The archaeological site Kakoryca-4 is situated in the Belarusian Polesie, in the


basin of the Yaselda River and Lake Sporovskoye, beyond the border of the
last glaciation. The archaeological site consists of artifacts and ecofacts from
the Final Palaeolithic to the Middle Ages. However, most of the finds belong
to the Mesolithic, Neolithic and Bronze Age. Our research involved spore-
pollen, plant macroremains, radiocarbon, sedimentological studies and
archaeological excavations, all aimed at reconstructing the palaeoecological
conditions and functioning of prehistoric communities at Kakoryca-4.
The data obtained indicate that the small sandy elevation on which the
Kakoryca-4 site is located was formed as a result of the periglacial conditions
along with the activity of braided or/and multichannel river in the Late
Weichselian. Lake Sporovskoye was formed by thermokarst processes during
the Younger Dryas. The Yaselda River most likely formed its valley during the
Younger Dryas, as evidenced by the discovery of a large palaeomeander
cutting a plain formed by braided river.

36 | S t r o n a
The results of undertaken palaeoecological investigations reveal that the most
clearly recorded transgression of Lake Sporovskoye occurred in the middle and
late Atlantic (during the Mesolithic). At that time, the Kakoryca-4 site area was
surrounded by the shallow waters of the lake and was essentially an island.
Towards the end of the Atlantic, the regression of Lake Sporovskoye began,
continuing until the Middle Ages. Since the end of the Atlantic,
a prolonged break in sedimentation (depositional hiatus) appeared. Due to the
hiatus from the Neolithic to the Middle Ages, archaeological finds are mixed
in the upper layers of peat.
The study was partly supported by the UŁ IDUB grant (Nr decyzji – NR
7/ODW/DGB/2022).

ZJAWISKA KRASOWE PÓŁWYSPU PELOPONESKIEGO


Artur Galicki*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*artur.galicki@student.uj.edu.pl

Na Półwyspie Peloponeskim znajdującym się w południowej Grecji występują


idealne warunki sprzyjające krasowieniu. Burzliwa historia geologiczna
wschodniej części basenu Morza Śródziemnego, którego aktywność
tektoniczna trwa do dziś, stworzyła dogodne warunki potrzebne do powstania
procesów i form krasowych na tym obszarze. Peloponez, będąc geologicznie
najmłodszą częścią Grecji, znajduje się pod wpływem wilgotnego klimatu
śródziemnomorskiego, który w połączeniu z dużą dostępnością osadów
węglanowych (wapieni, margli oraz marmurów) umożliwiło powstanie
licznych form krasu powierzchniowego i podpowierzchniowego. Celem
niniejszego wystąpienia jest scharakteryzowanie wybranych form krasowych
w północnej części Półwyspu m.in. polji, źródeł oraz jaskiń. Liczne jaskinie
półwyspu pozwalają na zaobserwowanie wszelakich rodzajów nacieków
jaskiniowych – stalaktytów, stalagmitów, mis martwicowych, kolumn, pereł
jaskiniowych, a także draperii i baldachimów. Peloponez i towarzyszące mu

37 | S t r o n a
Wyspy Jońskie to miejsce niezwykłe pod wieloma względami. To właśnie na
jednej z tych wysp – Kefalonii – dochodzi do zjawiska niespotykanego nigdzie
indziej na Ziemi – zjawiska krasowego zwanego katavothre, gdzie woda
pozornie zdaje się płynąc pod górę.

WPŁYW RZEKI ZASILAJĄCEJ NA TRANSPORT MATERIAŁU W


RZECE GŁÓWNEJ NA PRZYKŁADZIE RZEK FLINTY I WEŁNY –
ANALIZA ROZKŁADU ZIAREN PIASKU I ICH MORFOLOGII
Tomasz Krupka*
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
Szkoła Doktorska Nauk Przyrodniczych, Collegium Biologicum
ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61-614 Poznań
*tomasz.krupka@amu.edu.pl

Badania procesów rzecznych jako ilościowe uchwycenie zależności pomiędzy


parametrami hydraulicznymi koryta rzecznego, a transportem i depozycją nie
byłyby pełne bez określenia roli i kształtu ziaren w transporcie i sedymentacji.
W tym celu dokonano pomiarów hydrometrycznych oraz pobrano próbki dna
z kilku przekrojów na Flincie przy ujściu do Wełny oraz na Wełnie przed i po
ujściu Flinty. Do podziału pobranego materiału dennego zastosowano
podstawową metodę granulometryczną jaką jest analiza sitowa wydzielając
frakcje: 0,5-0,71 mm; 0,71-0,1 mm; 1,0-1,4 mm; 1,4-2,0 mm i 2,0-2,8mm.
Następnie pakiety grup ziaren sfotografowano mikroskopem do
makrofotografii i dzięki oprogramowaniu Aparatu Komórkowego CA
wyznaczono parametry pozwalające na obliczenie współczynników kolistości
według wzorów: Pentlanda, Coxa, Wadella, Rileya i Tonnarda. Pilotażowe
pomiary rozkładu uziarnienia i morfologii ziaren w rzekach Wełnie i Flincie
pozwolą w przyszłości przeprowadzić dokładniejsze badania nad transportem
rumowiska rzecznego.

38 | S t r o n a
ANALIZA ALUWIÓW KORYTOWYCH W WYBRANYCH
PROFILACH RZEKI WEŁNY
Natalia Krupka*
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu;
Szkoła Doktorska Nauk Przyrodniczych; Collegium Biologicum
ul. Uniwersytetu Poznańskiego 6, 61-614 Poznań
*natalia.krupka@amu.edu.pl

Badanie transportu osadów rzecznych polega na przewidywaniu, czy koryto


rzeczne pozostanie w równowadze, nastąpi erozja lub osadzanie się materiału
niesionego. Ważne jest też określenie ilości materiału jaki będzie uczestniczył
w tych procesach, jego właściwości fizycznych i rozmieszczenia. Celem badań
była próba scharakteryzowania ziaren biorących udział w transporcie
i depozycji na wybranym odcinku rzeki Wełny zlokalizowanym niedaleko
miejscowości Rogoźno w Wielkopolsce. Zebrane próbki poddano analizie
granulometrycznej w celu przygotowania krzywych uziarnienia oraz podziału
badanego materiału na poszczególne frakcje w skali phi. Wykorzystując
program Gradistat określono podstawowe parametry rozkładu uziarnienia
takie jak kurtoza, skośność i wysortowanie, a dzięki oprogramowaniu Aparatu
Komórkowego CA wyznaczono współczynniki kolistości według wzorów:
Pentlanda, Coxa, Wadella, Rileya i Tonnarda. Zastosowane narzędzia
dostarczyły kompleksowych informacji na temat charakterystyki
poszczególnych ziaren jak i rumowiska jako całości.

39 | S t r o n a
II Postery
GEOSCIENCE RESEARCH GROUP
Karolina Cybulska*
Politechnika Wrocławska, Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii
Na Grobli 13/15, 50-421 Wrocław
Geoscience Research Group - działamy z pasją
*266222@student.pwr.edu.pl

Geoscience Research Group to koło naukowe Politechniki Wrocławskiej,


działające przy Wydziale Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Organizacja
powstała w 2020 roku i jej początkowa działalność skupiała się głównie na
badaniach geofizycznych. W 2023 roku, koło poszerzyło swoją sferę
działalności, wprowadzając nowe obszary tematyczne, takie jak geotermia
oraz geoinformatyka. Niemniej jednak, głównym trzonem działań koła są
badania terenowe, w ramach, których gromadzone są dane do przeprowadzenia
analiz. W tym celu wykorzystywany jest gównie georadar GPR i magnetometr.
Działania te wspierane są dronem oraz grawimetrem, w celu uzyskania
najbardziej precyzyjnych pomiarów i obrazów. Geoscience Research Group
regularnie angażuje się w współpracę zarówno z sektorem górniczym, jak
i prywatnymi inwestorami oraz badaczami działającymi na Wydziale
Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Dzięki temu tworzone są
interdyscyplinarne projekty, które łączą praktykę z teorią i dają członkom koła
unikalną możliwość zastosowania swojej wiedzy w praktyce.

40 | S t r o n a
ANALIZA GENEZY, HISTORII I ZNACZENIA ZŁÓŻ SOLI
KAMIENNEJ CENTRALNEJ POLSKI (OBSZAR KUJAW I
WIELKOPOLSKI)
Artur Galicki*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*artur.galicki@student.uj.edu.pl

Polska zasobna jest w złoża soli kamiennej - posiada drugą największą rezerwę
tego surowca w Europie. Dwie trzecie, którego pochodzi z warstw wieku
cechsztyn skał osadowych późnego permu. Sól od czasów starożytnych już
miała istotny wpływ na wiele aspektów życia politycznego i społecznego.
W Polsce najsłynniejsza, nieczynna już, kopalnia soli znajduje się
w Wieliczce. W dzisiejszych czasach natomiast wydobycie halitu odbywa się
praktycznie ekskluzywnie w obszarze południowo-wschodniej Wielkopolski
oraz Kujaw, w środkowej Polsce. Sól pozyskiwana jest dwoma metodami -
poprzez wydobycie w kopalni głębinowej przez górników oraz poprzez
ługowanie bez udziału ludzi. Informacje zebrane w tym artykule poddają
ocenie znaczenie ekonomiczne, genezę oraz historię tych osadów. Przybliżone
zostały geneza osadu, historia eksploatacji, wpływ na lokalne środowisko oraz
znaczenie ekonomiczne kraju. Artykuł opisuje te aspekty na podstawie trzech
przykładowych kopalni soli znajdujących się kolejno w Kłodawie, gdzie
znajduje się największych udokumentowany wysad solny
w Polsce, oraz w Inowrocławiu i Mogilnie.

41 | S t r o n a
NOWE SKAMIENIAŁOŚCI ZACHOWANE NA PIASKOWCU (FLISZ
KARPACKI)
Marcin Pałdyna*
*mar.dyna@wp.pl

Skamieniałości strukturalne we fliszu karpackim na piaskowcach występują


bardzo rzadko, gdyż jak dotąd tego typu okazy były stwierdzone jedynie
w warstwach krośnieńskich. W pracy przedstawione są dwa, jak dotąd
nieopisywane zęby rekinów, sklasyfikowane przez autora do nadrodziny
Lamnoidea, podobne są one do zębów z rodzajów, Otodus oraz Isurus. Jeden
z okazów odkryty został w Jarze Wisłoka koło Beska w środkowych
warstwach krośnieńskich. Drugi okaz pochodzi z Rudawki Rymanowskiej
z piaskowca, znajdującego się w obrębie warstw menilitowych. Jak dotąd
omawiane w tej pracy zęby dużych rekinów drapieżnych w Polskich Karpatach
nie były opisywane. Badane okazy znajdują się w kolekcji Beskiego Centrum
Dziedzictwa (okaz odkryty przez D. Smolenia) oraz w Europejskim Centrum
Edukacji Przyrodniczej w Krakowie.

DIAGENEZA WARSTW KARCHOWICKICH I DIPLOPOROWYCH


NA ŚLĄSKU OPOLSKIM
Iga Ryczkowska*
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
Koło Naukowe Geologów Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego
*iga.ryczkowska97@gmail.com

Celem niniejszych badań było zrekonstruowanie historii diagenetycznej


warstw karchowickich i diploporowych wapienia muszlowego na Śląsku
Opolskim, a także ustalenie przebiegu i wpływu złożonych procesów
diagenetycznych na ich kompleksowy system porowy. Badania obejmowały
prace terenowe (profilowanie i pobór 160 próbek), obserwacje zgładów,
obserwacje mikroskopowe 49 płytek cienkich w świetle przechodzącym

42 | S t r o n a
spolaryzowanym oraz katodoluminescencji, analizę składu izotopów
stabilnych węgla i tlenu metodą proszkową, badania porowatości metodą
porozymetrii helowej i przepuszczalności przy użyciu azotu oraz
komputerową analizę obrazu. Utwory te stanowią facje okołorafowe, rafowe
i lagunowe płytkiej platformy węglanowej strefy subtropikalnej
i charakteryzują się wysokim zróżnicowaniem litofacjalnym oraz
asymetrycznym rozkładem facji. Ponadto, przeszły złożoną diagenezę
obejmującą szereg procesów związanych z różnymi fluidami
(normalnomorskie, solanki i meteoryczne) i warunkami diagenetycznymi
(wczesnomorskie, pogrzebania oraz ekshumacji). Pionowa i pozioma
zmienność facjalna badanych formacji oraz wieloetapowa diageneza
zadecydowały o występowaniu skrajnie odmiennych właściwości
zbiornikowych na przestrzeni kilkunastu km. Rozpoznanie cech tj. mineralogia
osadu i środowiska sedymentacji czy temperatura, pochodzenie i skład fluidów
migrujących przez górotwór na tle geologii regionalnej obszaru jest niezbędne
do odtworzenia historii badanych utworów od ich depozycji do dziś.

DZIEDZICTWO PRZYRODNICZE I HISTORYCZNE OKOLIC


IŁŻY- PROJEKT PIESZEGO SZLAKU TURYSTYCZNEGO
Ksenia Sosnowska*
Uniwersytet Łódzki; Wydział Nauk Geograficznych
Narutowicza 88, 90-139 Łódź
Koło naukowe młodych geografów "GEOHOLICY"
*ksenia.sosnowska@edu.uni.lodz.pl

Celem pracy jest przedstawienie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego


regionu Iłży. Iłża jest miastem położonym w woj. mazowieckim (gm. Iłża,
pow. radomski). Okolice Iłży są obszarem o dużym zróżnicowaniu środowiska
przyrodniczego. Odzwierciedla to położenie na granicy dwóch mezoregionów,
Przedgórza Iłżeckiego i Równiny Radomskiej, zaliczanych do różnych
prowincji w podziale fizycznogeograficznym Polski (Solon i in., 2018).
Projekt pieszego szlaku łączy najciekawsze atrakcje przyrodnicze regionu,
takie jak odkrywki geologiczne czy formy geomorfologiczne, z dziedzictwem
kulturowym i historycznym miasta. Na szczególną uwagę pośród

43 | S t r o n a
przyrodniczych atrakcji zasługuje wychodnia skał jurajskich na zboczu góry
zamkowej w Iłży oraz wąwozy lessowe przecinające to wzniesienie. Znaczna
część trasy przebiega wzdłuż doliny rzeki Iłżanki i utworzonego na niej
sztucznego zbiornika wodnego oraz wchodzi w skład obszaru chronionego
krajobrazu „Iłża-Makowiec”. Do wyjątkowych obiektów historycznych należy
zaliczyć m.in. zamek biskupów krakowskich i zabytkowy piec garncarski
stanowiący pamiątkę po niegdyś prężnie funkcjonującym tu przemyśle
garncarskim. Trasa w całości przebiega przez gminę Iłża, a jej dostępność dla
pieszych została sprawdzona podczas prac terenowych. Oprócz głównego
szlaku zostały wytyczone również odcinki alternatywne, które są szybsze lub
łatwiejsze do pokonania jednak ich walory wizualne oraz edukacyjne są
mniejsze.

GEOCHEMIA ORGANICZNA OSADÓW WULKANÓW


BŁOTNYCH Z GOLESTANU
Kinga Wencel*1, Mariusz Rospondek2
1
Politechnika Krakowska, Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki,
Katedra Procesów Cieplnych, Ochrony Powietrza i Utylizacji Odpadów
ul. Warszawska 24, 31-155 Kraków
2
Uniwersytet Jagielloński, Instytut Nauk Geologicznych
ul. Gronostajowa 3a, 30-387 Kraków
*kinga.wencel@pk.edu.pl

Wulkany błotne występują na terenach gazo- i roponośnych w strefach


kompresji prowadzącej do erupcji nieskonsolidowanych osadów
i węglowodorów. Analizując ten materiał uzyskujemy wgląd w procesy
diagenezy skał osadowych i generacji węglowodorów zachodzące na
znacznych głębokościach. W pracy przedstawiono wyniki badań
geochemicznych (całkowity węgiel organiczny TOC i węglanowy, Rock Eval,
wyniki z gazowej analizy chromatograficznej sprzężonej ze spektrometrią mas
(GC-MS)) i petrograficznych materiału erupcji wulkanów błotnych
wschodniej części basenu południowokaspijskiego z obszaru Równiny
Gorgańskiej w północnym Iranie. Próbki pobrano z dwóch (Gharniarigh
i Naftelijeh), spośród czterech aktywnych wulkanów. Określono źródło brekcji

44 | S t r o n a
błotnej w erupcjach oraz rodzaj, dojrzałość termiczną i potencjał
węglowodorowy substancji organicznej w osadach. Przetestowano różne
metody przygotowania dla wybranych próbek (liofilizacja, suszenie) oraz
ekstrakcji (na mokro oraz ekstrakcja ciśnieniowa próbek). Wykazano, że
najwydajniejsza jest ekstrakcja ciśnieniowa, a zastosowanie liofilizacji
prowadzi do zachowania nietrwałych inaczej związków, w szczególności
węglowodorów nienasyconych. Zidentyfikowano zróżnicowany zespół
biomarkerów we frakcji apolarnej i aromatycznej, w tym n-alkany zakresie od
n-C14 do n-C31, acykliczne izoprenoidy: pristan, fytan, nor-pristan, farnezan,
izoprenoid regularny i-C21, skwalan; triterpenoidy, jak steroidy: sterany,
diasterany, diastereny, steroidy (C-ring) monoaromatyczne i metylowe
steroidy (C-ring) monoaromatyczne, steroidytriaromatyczne i ich metylowe
pochodne oraz hopanoidy. W próbkach obecne są związki pochodzące ze
wszystkich domen życia, głównie z Eucaryota i Procaryota, przy czym
biomarkery eukariotyczne prócz glonowych i tych z roślin wyższych,
reprezentowane są prawdopodobnie również przez te wywodzące się
z grzybów. Obecność dinosteroidów (biomarkery wskaźnikowe dla wieku
osadów), których prekursorami są steroidy Dinoflagellata, Bacillariophyta,
oraz Pramnesiophyte wskazuje na pochodzenie brekcji błotnej z osadów
młodszych od kredy. Dominującymi związkami dla wulkanu Gharniarigh są
n-alkany, natomiast dla wulkanu Naftelijeh sterany i hopany. Materiał erupcji
różni się też zawarością węgla organicznego, która dla wulkanu Gharniarigh
wynosi ~0,5% wag., a dla Naftelijeh ~1,0% wag. Zmienność ta interpretowana
jest jako wynik różnic w rodzaju skał zasilających erupcje lub potencjalnej
biodegradacji substancji organicznej w wulkanie Naftelijeh. Wykazano
również zmienność w rozkładzie biomarkerów w zależności od pochodzenia
próbki (krater centralny, gryfony, brzeg jeziora wypełniającego kalderę).
Obecność izoprenoidu i-C21 wyłącznie w osadach słonego jeziora
wypełniającego kalderę wskazuje, że może on pochodzić od hialofilnych
bakterii. Erupcje błotne pochodzą głównie z nieskonsolidowanych skał
mułowcowych złożonych z okruchów kwarcu, litoklastów łupkowych, 10Å
minerałów ilastych w tym glaukonitu, chlorytu, alkalicznych plagioklazów,
kalcytowych bioklastów (otwornic i małży), sparytu i halitu. Obecność
glaukonitu oraz bioklasty świadczą o depozycji w środowisku morskim,
a dominujący witrynit z podrzędną ilością macerałów typu liptynitu
o znacznym udziale lądowej substancji organicznej. Stwierdzony zespół
otwornic sugeruje neogeński wiek osadów. Niski TOC i HI sugeruje słaby
potencjał węglowodorowy skał oraz dojrzałość termiczną nie przekraczającą
progu generacji węglowodorów, a zatem węglowodory w erupcjach muszą

45 | S t r o n a
pochodzić z innych, głębiej pogrzebanych skał źródłowych generujących
głownie gaz termiczny. Stwierdzono to na podstawie składu węglowodorów
aromatycznych, które ze względu na wysoką polarność mogą wędrować wraz
z roztworami formacyjnymi. Dla izomerów pozycyjnych metylofenanternów
i metylodibenzotiofenów jest on zbliżony do tego w równowadze
termodynamicznej.

46 | S t r o n a
47 | S t r o n a
48 | S t r o n a

You might also like