Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 53

Khai triển Taylor

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HỒ CHÍ MINH


TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

GIẢI TÍCH 1

KHAI TRIỂN TAYLOR

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển Taylor

1 KHAI TRIỂN TAYLOR


Khai triển của tổng
Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

KHAI TRIỂN TAYLOR

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Ta đã biết L(x) = f 0 (x 0 )(x − x 0 ) + f (x 0 ) là một xấp xỉ của f (x) khi x


gần x 0 . Vậy có xấp xỉ nào tốt hơn không?
y
y = ex −1

y =x

O
x
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Ta đã biết L(x) = f 0 (x 0 )(x − x 0 ) + f (x 0 ) là một xấp xỉ của f (x) khi x


gần x 0 . Vậy có xấp xỉ nào tốt hơn không?
y
y = ex −1

y = x + 21 x 2

y =x

O
x
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Ta đã biết L(x) = f 0 (x 0 )(x − x 0 ) + f (x 0 ) là một xấp xỉ của f (x) khi x


gần x 0 . Vậy có xấp xỉ nào tốt hơn không?
y
y = ex −1

y = x + 21 x 2 + 16 x 3

y = x + 21 x 2

y =x

O
x
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Ta đã biết L(x) = f 0 (x 0 )(x − x 0 ) + f (x 0 ) là một xấp xỉ của f (x) khi x


gần x 0 . Vậy có xấp xỉ nào tốt hơn không?
y
y = ex −1
y = x + 21 x 2 + 16 x 3 + 24
1 4
x

y = x + 21 x 2 + 16 x 3

y = x + 21 x 2

y =x

O
x
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Ta đã biết L(x) = f 0 (x 0 )(x − x 0 ) + f (x 0 ) là một xấp xỉ của f (x) khi x


gần x 0 . Vậy có xấp xỉ nào tốt hơn không?
y y = x + 21 x 2 + 16 x 3 + 24
1 4 1 5
x + 120 x
y = ex −1
y = x + 21 x 2 + 16 x 3 + 24
1 4
x

y = x + 21 x 2 + 16 x 3

y = x + 21 x 2

y =x

O
x

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Khai triển Taylor

ĐỊNH LÝ 1.1
Cho hàm số f (x) có đạo hàm cấp n + 1 trong lân cận (a, b) của x 0 .
Khi đó, với mọi x ∈ (a, b), ta có

f 0 (x 0 ) f 00 (x 0 ) f (n) (x 0 )
f (x)= f (x 0 ) + (x − x 0 ) + (x − x 0 )2 + · · · + (x − x 0 )n
1! 2! n!
+ Rn

trong đó, R n = o ((x − x 0 )n ) (Phần dư Peano).


f (n+1) (c)
Hoặc R n = (x − x 0 )n+1 , với c nằm giữa x và x 0 (Phần dư
(n + 1)!
Lagrange).
? Khi x 0 = 0: Khai triển Maclaurin

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 1
π
Tìm khai triển Taylor đến cấp 3 của f (x) = cot x tại x 0 = .
4

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 1
π
Tìm khai triển Taylor đến cấp 3 của f (x) = cot x tại x 0 = .
4
¡π¢ ¡π¢ ¡π¢ ¡π¢
• f 4 = 1, f0 4 = −2, f 00 4 = 4, f (3) 4 = −16

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 1
π
Tìm khai triển Taylor đến cấp 3 của f (x) = cot x tại x 0 = .
4
¡π¢ ¡π¢ ¡π¢ ¡π¢
• f 4 = 1, f0 4 = −2, f 00 4 = 4, f (3) 4 = −16

Suy ra,
¡π¢ 00 π (3) π ³
f0
¡ ¢ ¡ ¢
³π´ ³ π´ f 4 ³ π ´2 f π ´3
4 4
f (x) = f + x− + x− + x−
µ³4 1!¶ 4 2! 4 3! 4
π ´3
+o x −
4
π´ π ´2 8 ³ π ´3 π ´3
³ ³ µ³ ¶
= 1−2 x − +2 x − − x− +o x − .
4 4 3 4 4

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 2
x +2
Tìm khai triển Maclaurin đến cấp 3 của f (x) = .
2x + 1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 2
x +2
Tìm khai triển Maclaurin đến cấp 3 của f (x) = .
2x + 1
−3 12 −72
• f 0 (x) = 2
, f 00 (x) = , f (3) (x) =
(2x + 1) (2x + 1)3 (2x + 1)4
• f 0 (0) = −3, f 00 (0) = 12, f (3) (0) = −72

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

VÍ DỤ 2
x +2
Tìm khai triển Maclaurin đến cấp 3 của f (x) = .
2x + 1
−3 12 −72
• f 0 (x) = 2
, f 00 (x) = , f (3) (x) =
(2x + 1) (2x + 1)3 (2x + 1)4
• f 0 (0) = −3, f 00 (0) = 12, f (3) (0) = −72

Suy ra,

f 0 (0) f 00 (0) 2 f (3) (0) 3


x + o x3
¡ ¢
f (x) = f (0) + x+ x +
1! 2! 3!
2 3
¡ 3¢
= 2 − 3x + 6x − 12x + o x .

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 1
Tìm một đa thức P (x) bậc 4, biết P (1) = 0, P 0 (1) = 2, P 00 (1) = 4,
P (3) (1) = −6, P (4) (1) = 4.

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 1
Tìm một đa thức P (x) bậc 4, biết P (1) = 0, P 0 (1) = 2, P 00 (1) = 4,
P (3) (1) = −6, P (4) (1) = 4.

P 0 (1) P 00 (1) P (3) (1) P (4) (1)


P (x) = P (1) + (x − 1) + (x − 1)2 + (x − 1)3 + (x − 1)4
1! 2! 3! 4!
1
= 2(x − 1) + 2(x − 1)2 − (x − 1)3 + (x − 1)4 .
6

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Một số công thức khai triển Maclaurin cơ bản

x2 xn
[1.] ex = 1 + x + +···+ + o(x n )
2! n!
x2 x3 (−1)n−1 x n
[2.] ln(1 + x) = x − + − · · · + + o(x n )
2 3 n
x3 x5 (−1)n x 2n+1
[3.] sin x = x − + − · · · + + o(x 2n+1 )
3! 5! (2n + 1)!
x2 x4 (−1)n x 2n
[4.] cos x = 1 − + − · · · + + o(x 2n )
2! 4! (2n)!
x3 x5 x 2n+1
[5.] sinh x = x + + + · · · + + o(x 2n+1 )
3! 5! (2n + 1)!
x2 x4 x 2n
[6.] cosh x = 1 + + + · · · + + o(x 2n )
2! 4! (2n)!
? Có thể thay thế x bởi u(x) nếu u(x) → 0 khi x → 0.
TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Một số công thức khai triển Maclaurin cơ bản


α(α − 1) 2 α · · · (α − (n − 1)) n
[1.] (1 + x)α = 1 + αx + x +···+ x + o(x n )
2! n!
1
[2.] = 1 − x + x 2 − · · · + (−1)n x n + o(x n )
1+x
1
[3.] = 1 + x + x 2 + · · · + x n + o(x n )
1−x
? Có thể thay thế x bởi u(x) nếu u(x) → 0 khi x → 0.

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Một số công thức khai triển Maclaurin cơ bản


α(α − 1) 2 α · · · (α − (n − 1)) n
[1.] (1 + x)α = 1 + αx + x +···+ x + o(x n )
2! n!
1
[2.] = 1 − x + x 2 − · · · + (−1)n x n + o(x n )
1+x
1
[3.] = 1 + x + x 2 + · · · + x n + o(x n )
1−x
? Có thể thay thế x bởi u(x) nếu u(x) → 0 khi x → 0.
VÍ DỤ 3
x +2
Tìm khai triển Maclaurin đến cấp 3 của f (x) = .
2x + 1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Một số công thức khai triển Maclaurin cơ bản


α(α − 1) 2 α · · · (α − (n − 1)) n
[1.] (1 + x)α = 1 + αx + x +···+ x + o(x n )
2! n!
1
[2.] = 1 − x + x 2 − · · · + (−1)n x n + o(x n )
1+x
1
[3.] = 1 + x + x 2 + · · · + x n + o(x n )
1−x
? Có thể thay thế x bởi u(x) nếu u(x) → 0 khi x → 0.
VÍ DỤ 3
x +2
Tìm khai triển Maclaurin đến cấp 3 của f (x) = .
2x + 1
1 3 1
f (x) = + ·
2 2 1 + 2x
1 3¡
= + 1 − 2x + (2x)2 − (2x)3 + o(x 3 )
¢
2 2
= 2 − 3x + 6x 2 − 12x 3 + o(x 3 ).
TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 2
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2).

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 2
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2).
h ³ x ´i ³ x´
• f (x) = ln 2 1 + = ln 2 + ln 1 + .
2 2

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 2
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2).
h ³ x ´i ³ x´
• f (x) = ln 2 1 + = ln 2 + ln 1 + .
2³ ´ 2
x 2 ³ x ´3
x x x2 x3
⇒ f (x) = ln 2 + − 2 + 2 + o(x 3 ) = ln 2 + − + + o(x 3 )
2 2 3 2 8 24

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 3
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2) tại x 0 = 1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 3
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2) tại x 0 = 1
• f (x) = ln(3 + x − 1)

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 3
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2) tại x 0 = 1
• f (x) = ln(3
· +µ x − 1) ¶¸
x −1 x −1
µ ¶
• f (x) = ln 3 1 + = ln 3 + ln 1 +
3 3

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 3
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của hàm số f (x) = ln(x + 2) tại x 0 = 1
• f (x) = ln(3
· +µ x − 1) ¶¸
x −1 x −1
µ ¶
• f (x) = ln 3 1 + = ln 3 + ln 1 +
3 3
Suy ra,

x −1 2 x −1 3
µ ¶ µ ¶

x −1 3 3
f (x) = ln 3 + − + + o((x − 1)3 )
3 2 3
x − 1 (x − 1)2 (x − 1)3
= ln 3 + − + + o((x − 1)3 )
3 18 162

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 4
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của các hàm số sau
(a) f (x) = ex + cos x
³ π´
(b) f (x) = sin x +
3

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 4
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của các hàm số sau
(a) f (x) = ex + cos x
³ π´
(b) f (x) = sin x +
3
(a) f (x) = ex + cos x
• Ta có:
x2 x3
ex = 1 + x + + + o(x 3 )
2! 3!
x2 x4 x2 x2
cos x = 1 − + +··· = 1− + 0x 3 + o(x 3 ) = 1 − + o(x 3 )
2! 4! 2! 2!

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 4
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của các hàm số sau
(a) f (x) = ex + cos x
³ π´
(b) f (x) = sin x +
3
(a) f (x) = ex + cos x
• Ta có:
x2 x3
ex = 1 + x + + + o(x 3 )
2! 3!
x2 x4 x2 x2
cos x = 1 − + +··· = 1− + 0x 3 + o(x 3 ) = 1 − + o(x 3 )
2! 4! 2! 2!
• Suy ra,
x3
f (x) = 2 + x + + o(x 3 )
3!
p
³ π´ 1 3
(b) f (x) = sin x + = sin x + cos x
3 2 2
TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 5
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ex sin x

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 5
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ex sin x
• Khai triển của ex , sin x :
x2 x3
ex = 1 + x + + +···
2! 3!
x3 x5
sin x = x − + +···
3! 5!

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 5
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ex sin x
• Khai triển của ex , sin x :
x2 x3
ex = 1 + x + + +···
2! 3!
x3 x5
sin x = x − + +···
3! 5!
? Lưu ý:
x2 x3
ex = 1 + x + + +···
2! 3!
x3 x5
sin x = x − + +···
3! 5!

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 5
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) = ex sin x
• Khai triển của ex , sin x :
x2 x3
ex = 1 + x + + +···
2! 3!
x3 x5
sin x = x − + +···
3! 5!
? Lưu ý:
x2 x3
ex = 1 + x + + +···
2! 3!
x3 x5
sin x = x − + +···
3! 5!
• Suy ra,
x2 x3
· ¸· ¸
2 3
f (x) = 1 + x + + o(x ) x − + o(x )
2! 3!
x3
= x + x2 + + o(x 3 ).
3
TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021
Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 6
ln(x + 1)
Tìm khai triển Maclaurin cấp 3 của hàm số f (x) =
x +1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 7
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của f (x) = x ln x trong lân cận của
x = 1.

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 7
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của f (x) = x ln x trong lân cận của
x = 1.
• f (x) = (1 + x − 1) ln(1 + x − 1)

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 7
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của f (x) = x ln x trong lân cận của
x = 1.
• f (x) = (1 + x − 1) ln(1 + x − 1)
• f (x) = ln(1 + x − 1) + (x − 1) ln(1 + x − 1)

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 7
Tìm khai triển Taylor cấp 3 của f (x) = x ln x trong lân cận của
x = 1.
• f (x) = (1 + x − 1) ln(1 + x − 1)
• f (x) = ln(1 + x − 1) + (x − 1) ln(1 + x − 1)

(x − 1)2 (x − 1)3 (x − 1)4


ln(1 + x − 1) = (x − 1) − + − +···
2 3 4
cấp 1
• f (x) = ln(1 + x − 1) + (x − 1) ln(1 + x − 1) =
khai triển cấp 3 khai triển cấp 2

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 8
2
+x 3
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = e2x .

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 8
2
+x 3
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = e2x .
2 3
• f (x) = e2x +x

x→0 ¢2
Vì 2x 2 + x 3 ∼ 2x 2 , ta khai triển đến 2x 2 + x 3
¡

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 8
2
+x 3
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = e2x .
2 3
• f (x) = e2x +x

x→0 ¢2
Vì 2x 2 + x 3 ∼ 2x 2 , ta khai triển đến 2x 2 + x 3
¡

3 2
¡ 2 ¢
2 3 2x + x ³¡ ¢2 ´
• e2x = 1 + 2x + x 3 +
¡ 2
+x
+ o 2x 2 + x 3
¢
2!

• f (x) = · · · + . . . x + . . . x 2 + . . . x 3 + o(x 3 ).

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 9
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = ecos x .

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 9
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = ecos x .
• f (x) = ecos x = e1+cos x−1 = e · ecos x−1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 9
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = ecos x .
• f (x) = ecos x = e1+cos x−1 = e · ecos x−1
x→0 1
• Vì cos x − 1 ∼ − x 2 , ta khai triển đến (cos x − 1)2 :
2
(cos x − 1)2
ecos x−1 = 1 + (cos x − 1) + + o((cos x − 1)2 )
2!

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 9
Tìm khai triển Maclaurin cấp 4 của hàm số f (x) = ecos x .
• f (x) = ecos x = e1+cos x−1 = e · ecos x−1
x→0 1
• Vì cos x − 1 ∼ − x 2 , ta khai triển đến (cos x − 1)2 :
2
(cos x − 1)2
ecos x−1 = 1 + (cos x − 1) + + o((cos x − 1)2 )
2!

• Ta khai triển cos x − 1 đến bậc 4:

x2 x4
cos x − 1 = − + + o(x 4 )
2! 4!
• f (x) = · · · + . . . x + . . . x 2 + . . . x 3 + . . . x 4 + o(x 4 ).

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

Một số công thức khai triển Maclaurin cơ bản đến cấp 3

x3
[1.] sin x = x − + o(x 3 )
3!
x3
[2.] arcsin x = x + + o(x 3 )
3!
x3
[3.] tan x = x + + o(x 3 )
3
x3
[4.] arctan x = x − + o(x 3 )
3

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 10
Khi x → 0, sắp xếp các vô cùng bé sau theo thứ¢ tự BẬC TĂNG
DẦN: α(x)³ = arcsin x − arctan x ; β(x) = ln 1 + x 4 − x ;
¡
´
2
γ(x) = sin ex − sin 1

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 10
Khi x → 0, sắp xếp các vô cùng bé sau theo thứ¢ tự BẬC TĂNG
DẦN: α(x)³ = arcsin x − arctan x ; β(x) = ln 1 + x 4 − x ;
¡
´2
γ(x) = sin ex − sin 1

x3 x3
Sử dụng: arcsin x = x + + o(x 3 ) và arctan x = x − + o(x 3 )
3! 3
1 x→0 1
• α(x) = arcsin x − arctan x = x 3 + o(x 3 ) ∼ x 3
2 2

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

BÀI TẬP 10
Khi x → 0, sắp xếp các vô cùng bé sau theo thứ¢ tự BẬC TĂNG
DẦN: α(x)³ = arcsin x − arctan x ; β(x) = ln 1 + x 4 − x ;
¡
´
2
γ(x) = sin ex − sin 1

x3 x3
Sử dụng: arcsin x = x + + o(x 3 ) và arctan x = x − + o(x 3 )
3! 3
1 x→0 1
• α(x) = arcsin x − arctan x = x 3 + o(x 3 ) ∼ x 3
2 2
4 x→0 4 x→0
• β(x) = ln 1 + x − x ∼ x − x ∼ −x
¡ ¢

• Ã 2 ! Ã 2 ! Ã 2 !
ex +1 ex −1 x→0 ex −1 x→0 2
γ(x) = 2 cos sin ∼ 2 cos(1) ∼ x cos(1)
2 2 2
Sắp xếp các vô cùng bé sau theo thứ tự BẬC TĂNG DẦN:

β(x), γ(x), α(x).

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

ĐỊNH LÝ 1.2
n f (k) (x )
0
(x − x 0 )k + o (x − x 0 )n là duy nhất.
X ¡ ¢
Biểu diễn
k=0 k!

? Sửa dụng để tính đạo hàm cấp cao.

BÀI TẬP 11
Tính f (2020) (0) với f (x) = x α + ln(1 + x 2 ), với số nguyên dương
α 6= 2020.

TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021


Khai triển của tổng
Khai triển Taylor Khai triển của tích
Khai triển của f (u(x)), với u(x) là một VCB khi x → 0

• Đạo hàm cấp 2020 của x α = 0 với mọi số nguyên dương


α 6= 2020. Suy ra f (2020) (0) = g (2020) (0) với g (x) = ln(1 + x 2 )
• Số hạng chứa x 2020 trong công thức khai triển Maclaurin của
g (x) theo định nghĩa:

g (2020) (0) 2020


x .
2020!

• Số hạng chứa x 2020 trong công thức khai triển Maclaurin cơ bản
của g (x):
(−1)n−1 (x 2 )n
, với n = 1010.
n
Suy ra
g (2020) (0) (−1)1010−1
= .
2020! 1010
2020!
g (2020) (0) = − .
1010
TRẦN THỊ NGỌC HUYỀN Ngày 1 tháng 11 năm 2021

You might also like