Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 2

Każdy z nas wie że zdobycie nagrody Nobla jest niesamowitym i największym wyróznieniem

jakie do tej pory istnieje. Wśród nich wyszczególniamy wynalezienie pierwiastków


promieniotwórczych przez Marię Skłodowską-Curie,za poezję która z ironiczną precyzją
pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej
rzeczywistości która przedstawiła w swoich utworach Wiesława Szymborska. Nagrody Nobla
dostawało również wiele innych ludzi opierający się na rozmaitych dziedzinach nauki, takie
jak otrzymanie nagrody w dziedzinie ekonomi na której skupie swoją treść "za opracowanie i
zastosowanie dynamicznych modeli do analizy procesów gospodarczych. " którą opracował
w 1969 roku Norweg Ragnar Frisch, wraz z holenderskim ekonomistą Janem Tinbergenem.
Byli oni pionierem rozwoju matematycznych sformułowań ekonomii. Ukuli oni termin
ekonometria dla badań, w których używali metod statystycznych do opisu systemów
ekonomicznych. Frisch wierzył, że ekonometria pomoże ustanowić ekonomię jako naukę, ale
pod koniec życia miał wątpliwości co do tego, jak ekonometria była wykorzystywana.
"Upierałem się, że ekonometria musi mieć odniesienie do konkretnych realiów" - pisał - "w
przeciwnym razie degeneruje się w coś, co nie jest godne nazwy ekonometria, a powinno
raczej nazywać się playometrią" W pracy na temat cykli koniunkturalnych Frisch jako
pierwszy użył słów "mikroekonomia" w odniesieniu do badania pojedynczych firm i branż
oraz "makroekonomia" w odniesieniu do badania całej gospodarki. Zanim jednak Frisch
rozpczoł swoją przygodę z ekonomią miał on życie z różnego rodzaju wątkami które
doprowadziły do innowacyjnego ustanowienia metod statystycznych do opisu systemów
ekomomi, aby przyblizyc jego hitorię przedstawie jego życie od narodzin .Urodził się on w
Oslow Norwegii, 3 marca 1895 roku, jako syn złotnika i srebrnika Antona Frischa i jego żony
Ragny Fredrikke Kittilsen, która wywarła ogromny wpływ na jego ogólny pogląd i spojrzenie
na świat oraz decyzje podejmowane co z jego przyszłością. Pierwszy raz ożenił się w 1920
roku z Marie Smedal. Jego pierwsza żona zmarła w 1952 roku a w 1953 roku ożenił się z
Astrid Johannessen, którą znał od dzieciństwa. Od czasu ich zawarcia małżeństwa Astrid jest
jego niezawodną towarzyszką i z oddaniem wspiera we wszystkich życiowych wzlotach i
upadkach. Firma ojca Fishera zajmująca się złotnictwem i srebrem w Oslo została założona
przez jego dziadka w 1856 roku. Złoto i srebro było tradycją w jego rodzinie od lat około
1630. Kiedy planował on swoją przyszłość, uwazał, że powinien podążać za tradycją złota i
srebra. W tym celu rozpoczął on praktykę w warsztacie znanej firmy z Oslo, Davida
Andersenaw wyniku tego kształcił się na czeladnika kowalskiego, a po jej zakończeniu w
1920 roku ukończył pracę w zawodzie złotnika. Po rozpoczęciu praktyk zawodowych jego
mama nabrała silnego przeczucia, że ten fach na dłuższą metę nie będzie dla niego
satysfakcjonujący. Nalegała, aby równocześnie z ukończeniem praktyk zawodowych podjął
studia wyższe. Przejrzyli oni katalog Uniwersytetu w Oslo i stwierdzili, że ekonomia to
najkrótsze i najłatwiejsze studia. Dlatego też ekonomia stała się jego życiem. Później
studiowanie ekonomii na Uniwersytecie w Oslo postępowało skokowo w kierunku bardziej
zaawansowanych i czasochłonnych studiów.Spędzał on większość swojego życia na
Uniwersytecie w Oslo. ,Otrzymał on dyplom uniwersytecki z ekonomii w Oslo w 1919 roku.
Który był zapoczątkowaniem dalszych sukcesów Fischera. Mniej więcej rok później wyjechał
za granicę, by na poważnie studiować ekonomię i matematykę. Odwiedził Niemcy, Wielką
Brytanię, Stany Zjednoczone i Włochy oraz Francje która traktował jako drugi dom. Doktorat
z przedmiotu statystyka matematyczna zdał na Uniwersytecie w Oslo w 1926 roku. W 1925
roku został mianowany adiunktem,a w 1928 roku profesorem nadzwyczajnym, a w 1931
roku profesorem zwyczajnym w Oslo. Został on dyrektorem ds. badań nowo powstałego
Instytutu Ekonomicznego na Uniwersytecie w Oslo. Był on chucznie zaprasznym członkiem
wielu uczonych towarzystw w różnych krajach, miał on także kilka doktoratów honoris
causa. Z jego nagród naukowych przed Nagrodą w Naukach Ekonomicznych Pamięci Alfreda
Nobla z 1969 roku muszę wymienić wielką nagrodę Antonio Feltrinellego przyznaną jemu w
1961 roku przez Accademia Nazionale dei Lincei, stare i słynne włoskie towarzystwo,
którego jednym z pierwszych członków był Galileo Galilei. Jego hobby stały się odprężające
aktywności, w tym wspinaczka górska na skromną skalę. Ale przede wszystkim to
pszczelarstwo i hodowla matek pszczelich, którymi zajmował się od 57 lat, z naciskiem na
badania genetyczne i statystyczne w celu poprawy jakości pszczół. Gdyby ktoś zapytał go w
tamtym okresie, czy uważa to zajęcie za przyjemne i rozrywkowe, nie byłby pewien, czy
mógłby szczerze odpowiedzieć, że tak wynikające z jego tamtejszych reportaży ma to raczej
charakter obsesji, której nigdy nie będzie w stanie się pozbyć. Niestety w 1973 roku 31
stycznia Ragnar Frisch zmarł. Wraz z Janem Tinbergenem, był inicjatorem rozwoju
matematycznych sformułowań ekonomii. Najbardziej znany jest ze swojego wkładu w
dynamiczne modelowanie ekonomiczne, w 1933 roku przedstawił pierwszy matematyczny
model ekonomiczny, który mógł opisać wahania cyklu koniunkturalnego. Jego późniejsze
prace dotyczyły modeli planowania gospodarczego. Był on wielkim człowiekiem
innowacyjnym wprowadzający nowe działania do rozwoju gospodarki ekomomicznej oraz
nauki w tej dziedzinie. Do tej pory uważamy Frischa za inicjatora oraz człowieka niezmiernie
wykształconego który w swoim życiu zyskał wiele nagród oraz wyróżnień w ekonomii.
Współczesni ekonomiści podziwiają jego twórczość oraz wzorują się na Fischu. Myśle iż
przez przetoczony jego życiorys oraz wielokrotne osiągnięcia naukowe które wyniosły
gospodarke ekonomiczną na wysokie jej szczebla zapamietamy jego działania jeszcze na
wiele lat.

You might also like