See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/330754594

Altman Z-Skor Modeli Kullanılarak Bist-30 Endeksinde Yer Alan İmalat

Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesi / Estimating the
Risk of Financial Failure of Manu...

Conference Paper · December 2018

CITATIONS READS

6 4,776

1 author:

Mehmet Sinan Çelik

Ömer Halisdemir University
11 PUBLICATIONS 15 CITATIONS

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

Event Study View project

All content following this page was uploaded by Mehmet Sinan Çelik on 14 January 2021.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 INTERNATIONAL CONGRESS ON
POLITICAL, ECONOMIC AND SOCIAL
STUDIES ABSTRACTS BOOK

Congress homepage: www.icpess.org

PESA homepage: www.pesa.org.tr

Altman Z-Skor Modeli Kullanılarak Bist-30 Endeksinde Yer Alan İmalat Şirketlerinin
Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesi
Estimating the Risk of Financial Failure of Manufacturing Companies in the Bist -30
Index Using the Altman Z-Score Model
Arş. Gör. Mehmet Sinan ÇELİK
Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, mehmetsinancelik@ohu.edu.tr

ÖZET
1968 yılında Edward I.Altman’ın ortaya koyduğu Altman’ın Z-skor modeli finansal başarısızlığın ölçülmesinde
kullanılan yaygın bir modeldir. Literatürdeki çalışmalara bakıldığı zaman iflas eden şirketler üzerine yapılan
araştırmalar Z-skor modelinin tahmin gücünün oldukça yüksek olduğunu göstermektedir. Finansal başarısızlık
kavramı, muhasebe ölçütleri açısından bilanço ile daha ilişkili bir kavramdır. Bu nedenden dolayı çalışmada
muhasebe temelli iflas tahmin yöntemi olarak kullanılan Altman Z-Skor modeli kullanılmıştır.
Çalışmada BİST-30 Endeksinde yer alan imalat şirketlerinin 2015-2017 yıllarında finansal başarısızlık
durumları Altmanın Z-skor modeli ile tahmin edilmeye çalışılmıştır. Her şirket kritik eşik değerleri ile
karşılaştırılarak yıllar itibariyle hangi şirketin iflasa ne kadar yakın olduğu saptanmaya çalışılmıştır. Z-skor
modelinde belirlenen kritik eşik değerleri 1,81 altında olan firmalar sıkıntılı durumda 1,8-2,99 arası belirsiz
2,99 üzerindeki firmalar ise güvenli olarak sınıflandırılmıştır. Ayrıca çalışmada yatırımcılar için spekülatif
hisseler nasıl tespit edilir sorusuna matematiksel olarak kullanılan Z-skor modeli ile yanıt aranmaya
çalışılmıştır.
Çalışma kapsamında incelenen Bist-30’da yer alan imalat firmalarından 2 firma tüm yıllarda Z-skor modeli
kritik eşik değerinin altında olduğu belirlenmiş ve sıkıntılı olarak sınıflandırılmış geriye kalan tüm şirketlerin
tüm yıllarda bu eşiğin üzerinde olduğu saptanmıştır ve güvenli olarak sınıflandırılmıştır.
© 2017 PESA Tüm hakları saklıdır. Anahtar Kelimeler: Z-skor, Borsa İstanbul, İflas, İmalat

ABSTRACT
In 1968, Altman's Z-score model, which was introduced by Edward I, is a common model for measuring
financial failure. When the studies in the literature are examined, the researches on the bankrupt companies
show that the predictive power of the Z-score model is quite high. The concept of financial failure is a concept
that is more related to the balance sheet in terms of accounting criteria. For this reason, Altman Z-Score model
which is used as accounting based bankruptcy estimation method has been used in the study.
In the study, the financial failures of the manufacturing companies included in the BIST-30 Index in 2015-2017
were estimated with the Z-score model of Altman. Each company was compared with critical threshold values
and it was tried to determine how close the company was to bankruptcy. The firms with critical threshold values
under the Z-score model below 1.81 were classified as distressed, while the companies above 1.8-2.99 were
classified as safe. In addition, the answer to the question of how speculative shares are determined for investors
in the study is tried to be answered by using the mathematically used Z-score model.
Within the scope of the study, two company from the manufacturing firms in Bist-30 was determined to be below
the Z-score model critical threshold in all years and all remaining companies classified as troubled were found
to be above this threshold in all years and classified as safe.

© 2017 PESA All rights reserved. Keywords: Economic Growth, Unemployment, ARDL Bound Test
1. Giriş
İşletmelerin kuruluşları sırasında en son düşündükleri nokta başarısızlığa uğrayacak olma
düşüncesidir. Ancak, zamanla işletmelerin farklı nedenlerle başarısız olmaları ve
faaliyetlerini sonlandırmaları olasılıkları vardır. İşletme başarısızlıklar, devlet ve bireyler
dahil geniş bir etki alanına sahip olduğu için bu konuya ilgi artmıştır. Bu sebepten dolayı,
işletmelerin faaliyetlerini devam ettirdiği süre içerisinde başarısızlıklarına neden olan
faaliyetlerin belirlenmesi ve faaliyetlerini sürdüremeyecek duruma gelmeden önce
tahminde bulunabilmeye yardımcı olacak erken uyarı sinyallerinin belirlenmesine yönelik
birçok çalışma yapılmıştır. Yapılan çalışmaların genelinde başarısızlık kavramını
tanımlamada benzerlikler olsa da herkesin aynı fikirde olduğu bir tanımlama
yapılmamıştır(Enhoş, 2014: 9).

Genel olarak kullanılan tanımda başarısızlık, yükümlülüklerinin yerine getirilememesi

nedeniyle firmaların finansman kararlarını yeniden gözden geçirip değiştirmek zorunda
kalmalarının yanı sıra, borçların zamanında ödenememesi, kredibilitenin azalması,
konkordato ilanı, iflas ve iflasın ertelenmesi istemi gibi istenmeyen durumlarla
karşılaşılması olarak tanımlanmaktadır.

Bugün asırlar önce kurulmuş firmalar bulunmakla beraber kısa sürede faaliyetlerini
sonlandırmak zorunda kalıp iflas eden firmalarda bulunmaktadır. Edward I. Altman (1968)
iflas eden firmalar üzerine bir çalışma yapmış ve firmaların iflas durumlarının önceden
tahmin edebilmek için finansal oranlar ve diskriminant analizlerini kullanarak bir model
oluşturmuştur. Literatürde bu model Altman Z-skor modeli olarak adlandırılmıştır. Altman
(1968) 66 üretim işletmesinin finansal oranlarını çoklu diskriminant analizi yöntemi ile
incelemiş ve finansal başarısızlığın tahmin edilmesinde kullanılabilecek beş oranın
oluşturduğu Z Skoru modelini geliştirmiştir. Altman, Z Skoru 2,99’dan büyük olan
işletmeleri “güvenli bölgede” (Non-Bankupt) sınıflandırmıştır. Güvenli bölgede yer alan
firmalar için başarısızlık söz konusu değildir. Z Skoru 1,81 ile 2,99 arasında yer alan
işletmeler “gri bölge”(gray area) içerisinde sınıflandırılmıştır. Gri bölgede yer alan
işletmelere yatırım yapılırken ihtiyatlı olmak gerekmektedir. Z Skoru 1,81’in altında olan
işletmeler ise finansal başarısızlık riski yüksek olan işletmeler olarak belirlenmiştir.
Altman’ın bu çalışması finansal başarısızlığın tahmininde bir yıl öncesi için %95, iki yıl
öncesi için ise %72 oranında başarılı bir sınıflandırma performansı göstermiştir. Z-skor
zamam içerisinde sanayi ve hizmet sektörlerine yönelik geliştirilerek yeni modeller bu
seçtörlere adapte edilmiştir. Altman’ın Z-skor modeli firmaların yaklaşan iflaslarını tahmin
etmekte istatistiksel olarak türetilmiş en iyi bilinen modellerden birisidir(Hayes, vd.,
2010:122).

Bu çalışmada, muhasebe temelli iflas tahmin modellerinden biri olan Altman’nın Z-score
modelinin, Borsa İstanbul(BİST)30 endeksinde yer alan imalat sektörü şirketlerine
uygulanmasıyla, modelin tahmin güçünün hesaplanması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda
BİST-30 Endeksinde yer alan imalat şirketlerinin 2015-2017 yıllarında finansal başarısızlık
durumları Altmanın Z-skor modeli ile tahmin edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca çalışmada
yatırımcılar için spekülatif hisseler nasıl tespit edilir sorusuna matematiksel olarak
kullanılan Z-skor modeli ile yanıt aranmaya çalışılmıştır.

2. Literatür Taraması

İşletme başarısızlığı, sınırlamaları tam olarak belli olmayan, koşullara ve kullanıcılara göre
farklı anlamlandırılan bir kavramdır (Alav, 2013:3). Literatürde başarısızlık ve iflas
kavramları üzerine bir fikir çatışması bulunmakta ve çoğu zaman birbiri yerine
kullanılmaktadır (Özdemir vd., 2012:26-27). Başarısızlık; işletmenin yalnız tek bir yan
kuruluşunun başarısız olmasından, tamamının başarısız olmasına; borçlarını geç
ödemesinden (kısa vadeli yükümlülüklerini ve uzun vadeli yükümleliklerinin faiz ve
anapara taksitlerini, karşı tarafın şüpheli alacak haline geldikten sonra ödemesi), hiç
ödeyememesine, kredibilitesini kaybetmesinden iflasına kadar birçok durum olarak
tanımlanmaktadır (Aydın, Başar, & Coşkun, 2014:323). Finansal sıkıntı ise, sermaye yapısı,
yatıım politikası ve firma performansı üzerinde etkiye neden olan uzun bir dönemi
kapsamaktadır (Kahl, 2002:135). İflas üzerine yapılan tanımların başında Altman’nın
(1968) resmi olarak iflas başvurusunda bulunmuş olma ve kayyum atanmış ya da ulusal
iflas yasasına göre reorganizasyon hakkı verilmiş şirketler tanımı bulunmaktadır. Zavgren
(1982) ve Zmijewski (1983) iflası bu tanımı destekler nitelikte resmi olarak iflas
başvurusunda bulunmak olarak tanımlamıştır. Beaver, Correia, McNichols (2009), Wu,
Gaunt ve Gray (2010) ortak nitelikte bir tanımla iflası bir yıl içinde yasal olarak iflas
başvurusunda bulunmuş olmak tanımıyla açıklamıştır.

Finansal başarısızlığa yönelik yapılan çalışmaların uzun bir geçmişe sahip olduğunu
söylemek yanlış olmayacaktır. Bu çalışmaların en dikkat çekenlerinden biri olan finansal
başarısızlık literatüründeki ilk çalışma Beaver (1966) çalışmasıdır. Beaver (1966) farklı
muhasebe oranlarının işletmelerin başarısızlıklarını tahmin etmedeki başarısına
odaklanmıştır. İflas eden işletmelerin iflas etmeden önceki beş yıllık finansal oranları,
faliyetlerini devam ettiren işletmelerin finansal oranlarından daha kötü olduğu sonucuna
varmıştır. Bu çalışmada muhasebe verileri kullanılmış ve oran analizlerinden
yararlanılmıştır. Beaver, kendisi için önemli olan beş oran kullanmıştır. Bunlar; nakit
akışının borç toplamına, net karın öz kaynaklara, dönen varlıkların kısa vadeli borçları,
toplam kredilerin öz kaynaklara, çalışma sermayesinin öz kaynaklara oranıdır (Sayılgan,
2008:408). Literatürde önemli bir yere sahip olan bir başka çalışma ise Altman Z-skor
(1968) modeli, bugün bile büyük bir kullanım alanı bulmaktadır. Kolay uygulanması ve
kolay bulunan muhasebe verilerine dayanmasından dolayı popülerliği oldukça yüksektir.
Ayrıca, tahmin gücünün yüksek olması kullanımının artmasına neden olmaktadır. Blum
(1974), Deakin (1977), Beynon ve Peel (2001) ve Neophytou vd. (2001) Altman’a benzer
şekilde çoklu diskriminant analizini kullanarak iflas tahmininde bulunan araştırmalardandır.

Chancharat’ın (2008) Avustralya’da faaliyet gösteren 1.117 firmanın 1989-2005 dönemi

verileri ile yaptığı çalışmada, Cox Proportional Hazards Modeli ile finansal başarısızlığı
tahmin etmeye çalışmıştır. Kaldıraç oranının toplam borç oranı ile temsil edildiği
çalışmadan elde edilen sonuçlara göre; finansal başarısızlığı yüksek firmalar büyük ölçekli,
borç oranı yüksek ve hisse senedi getirisi düşük firmalardır. Firmaların borçlarındaki
yükselme, finansal başarısızlık olasılığını arttırırken; hisse senedi getirisindeki artış,
finansal başarısızlık olasılığını azaltmaktadır. Chou, Li ve Yin (2010) çalışmalarında
finansal başarısızlığın ve sermaye yapısının bağımsız yönetim kurulu üyelerinin
performanslarına olan etkisi incelenmiştir. Finansal başarısızlığın tahmin edilmesinde ise,
Altman Z-Skor ve Zmijewski J-Skor modelleri kullanılırken sermaye yapısında ise, finansal
kaldıraç oranı kullanılmıştır. 2004-2006 dönemlerinde S&P500, S&P MidCaps ve S&P
SmallCaps endekslerinde yer alan firmalar incelenmiştir. Optimal borçlanma düzeyini aşan
firmaların finansal başarısızlığa daha yatkın hale geldiği sonucuna ulaşılmıştır. Lee, Koh ve
Kang (2011), Amerika’da 1.648 firmanın 1990-2008 dönemindeki verilerini kullanarak
gerçekleştirdiği çalışmada finansal başarısızlık skoru ile kaldıraç düzeyi ve sermaye
yoğunluğu arasındaki ilişkiyi araştırmışlar. Finansal başarısızlık düzeltilmiş Altman Z-
Skoru ile tahmin edilmeye çalışılırken kaldıraç oranı, toplam borç/öz sermaye oranı ile
sermaye yoğunluğu ise duran varlıklar/toplam varlıklar oranı ile gösterilmiştir. Ortaya çıkan
sonuçlara göre kaldıraç oranı finansal başarısızlık skorunu eksi yönde etkilerken, sermaye
yoğunluğu artı yönde etkilemektedir. Muigai’nin (2016) çalışmasında Kenya’da bulunan
firmaların finansal başarısızlık skoru ile sermaye yapısı kararları arasındaki ilişki 2004-
2013 dönemi için incelenmiştir. Altman Z-Skorunun finansal başarısızlığı temsil ettiği
araştırmanın sonuçlarına göre; finansal başarısızlık skoru ile finansal kaldıraç oranı arasında
eksi yönde bir ilişki tespit edilirken, uzun vadeli borç ve içsel öz sermaye oranı ile artı yönde
bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

Finansal başarısızlık alanında Türkiye’de yapılan çalışmalara bakacak olursak; Çelik (2010)
finansal başarısızlığın ölçümlenmek amacıyla çalışmada diskriminant analizi ve yapay sinir
ağları analizi yöntemlerini karşılaştırmıştır. 36 adet özel sermayeli bankanın finansal
oranları bu iki yöntemle incelenmiş ve finansal başarısızlıktan bir yıl öncesi için yapay sinir
ağları, iki yıl öncesi için diskriminant analizi yönteminin daha başarılı bir sınıflandırma
performansı gösterdiğini tespit etmiştir. Zeytinoglu ve Akarım (2013) 20 finansal oranı ve
Altmanın başarılı/başarısız ayrımına dayalı Borsa İstanbul işletmelerinin 2009-2012
dönemlerine ait verileri ile yaptığı analize göre finansal analizler ve Altman modelinin
%88’in üzerinde işletmelerin finansal başarısızlığının öngörülmesinde açıklayıcı verdiğini
tespit etmişlerdir. Selimoğlu ve Orhan (2015) çalışmalarında BİST işletmeleri veri kaynağı
ile analiz yapılmıştır. Çalışmada BİST’te işlem gören deri, giyim ve dokuma
işletmelerinden 25 adetin üzerinde analiz yapılmıştır. 23 adet finansal oran kullanılarak
yapılan çok değişkenli analiz sonucunda 7 finansal oranın gruplar arasında anlamlı farklılık
gösterdiği tespit edilmiştir. Bu 7 oran kullanılarak yapılan diskriminant analizi sonucunda,
kullanılan modelin %92 sınıflandırma başarısı gösterdiği tespit edilmiştir.

3. Veri Seti ve Yöntem

Çalışmada BİST-30 endeksinde yer alan ve imalat sektöründe faaliyette bulunan 6 adet
firmanın verisi kullanılmıştır. Çalışmada ele alınan 6 adet firmanın 2015-2017 yılları
arasındaki verileri kullanılarak Altman Z-skor modeli oluşturulmuştur.

Çalışmada kullanılan Z-skor modeli altman tarafından firmaların iflaslarının tahmin

edilmesine yönelik olarak oluşrurulmuştur. Bu modelde 22 farklı oranı 5 adet gruba bölen
Altman ortaya bir diskriminant modeli çıkarmıştır. Bu model;

Z = 0,012X1 + 0,014X2 + 0,033X3 + 0,006X4 + 0,999X5

X1 = Çalışma Sermayesi / Toplam Varlıklar

X2 = Dağıtılmayan Karlar / Toplam Varlıklar

X3 = Faiz ve Vergi Öncesi kar / Toplam Varlıklar

X4 = Öz Kaynağın Piyasa Değeri / Toplam Borcun Defter Değeri

X5 = Net satışlar / Toplam Varlıklar

Yukarıda yer alan modele göre: Z-skor’u 1,81’in aşağısında olan firmalar sıkıntılı durumda
1,81-2,99 arasında yer alan firmalar belirsiz ve 2,99 üzerindeki firmalar güvenli olarak
sınıflandırılmaktadır. Bu model halka açık firmalara yönelik yapıldığı için özel firmalar ve
üretim dışı faaliyet gösteren hizmet sektörünün finansal başarısızlık durumunu tahmin etme
noktasında eleştirilere maruz kalmıştır. Altman (2000) çalışmasında bir takım düzenlemeler
ile özel sektör imalat ve hizmet sektörü için 2 yeni model ortaya koymuştur (Altman,
2000;25).

Özel sektör imalat firmaları için Z modeli;

Z = 0,717X1 + 0,847X2 + 3,107X3 + 0,42X4 + 0,998X5

Özel sektör hizmet sektörü firmalar için Z modeli;

Z = 6,56X1 + 3,26X2 + 6,72X3 + 1,05X4

Ortaya konan yeni modelden X5 değişkeni çıkartılmış ve imalat sektörünün etkisi

azaltılmıştır. Bu durum sonucunda yeni modellerin katsayıları değişmiş bu sonuçta Z-skor
aralıklarını değiştirmiştir. Oluşturulan tüm Z-skor modellerinin aralıkları aşağıdaki tabloda
verilmiştir.

Tablo 1 : Z Modellerine Göre Z-skor aralıkları

Halka Açık İmalat Sektörü Özel Sektör İmalat Firmaları Özel Sektör Hizmet Firmaları
Firmalar için Z Skor için Altman Z Skor Aralıkları için Altman Z Skor Aralıkları
Aralıkları (Altman, 1968) (Altman, 2000) (Altman, 2000)

Z skor > 2,99 ise güvenli Z skor > 2,90 ise güvenli Z skor > 2,60 ise güvenli

1,81 ≤ Z skor ≥ 2,99 ise belirsiz 1,23 ≤ Z skor ≥ 2,99 ise belirsiz 1,1 ≤ Z skor ≥ 2,60 ise belirsiz

Z skor < 1,8 ise sıkıntılı Z skor <1,23 ise sıkıntılı Z skor < 1,1 ise sıkıntılı

Kaynak: YILDIZ, AYŞE, (2014).’Kurumsal Yönetim Endeksi ve Altman Z Skoruna Dayalı Lojistik Regresyon
Yöntemiyle Şirketlerin Kredi Derecelendirmesi’, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi’, Cilt.19, Sayı.3., 2014, s.77.

4.Bulgular

Çalışmada Altman’ın 1968 yılında ortaya koymuş olduğu halka açık firmalar için
düzenlenen Z modeli kullanılmıştır. Çalışmada BİST-30 endeksinde bulunan 6 firmanın
2015-2017 dönemlerindeki bilanço verileri kullanılmıştır. Modelde bulunan değişkenlerin
tanımlayıcı istatistikleri Tablo 2’de verilmiştir.
Tablo 2: Tanımlayıcı İstatistikler

Değişken Ortalama En Düşük En Yüksek Açıklık Standart Sapma

Z Skor 3,77 1,33 8,04 6,71 2,15

X1 0,23 -0,01 0,47 0,48 0,17

X2 0,17 0,04 0,33 0,29 0,09

X3 0,32 -0,12 0,64 0,76 0,23

X4 2,22 0,41 6,48 6,07 1,99

X5 0,81 0,43 1,45 1,02 0,31

Not: X1: Çalışma Sermayesi/Toplam Aktifler; X2: Dağıtılmayan Karlar/Toplam Aktifler; X3: FVÖK/Toplam Aktifler;
X4: öz Kaynağın Piyasa Değeri/Toplam Borçların Defter Değeri; X5:Satışlar/Toplam Aktifler

Tanımlayıcı istatistiklere göre Z skorunun ortalaması 3,77’dir. Bu rakam 2,99 değerinin

üzerindedir. Dolayısıyla BIST-30 İmalat sektörünün güvenli bölgede olduğu
gözlemlenmektedir. Z skor değeri 1,33 ve 8,04 değerleri arasında değişmektedir. Bu durum
bazı firmaların belirsiz alanda olduğunu göstermektedir.

Tablo 3’te çalışmada kullanılan firmalara ait ortalama Z skorlarının değerleri sunulmuştur.
Bu değerlere göre firmalar güvenli, belirsiz ve sıkıntılı olarak sınıflandırılmıştır. Tabloda
ayrıca eğer standart Z modeli kullanılsaydı çıkacak sonuç ve bu sonuca göre firmaların
gruplandırılacağı bölgelerde gösterilmiştir.

Tablo 3:Firmalara Ait Ortalama Z-skorlar

Firmalar Z-Skor Modeli Bölge

ARÇELİK 2,24 Belirsiz
EREĞLİ 4,58 Güvenli
KRDMD 1,33 Belirsiz
PETKİM 3,24 Güvenli
SODA 8,04 Güvenli

TUPRAŞ 3,16 Güvenli

Tablo 3’te verilen bilgiler Altman’ın standart Z modeli ile ele alındığında çıkan sonucun
firmalar için olumlu olduğu gözlemlenmektedir. İmalat firmalarından sadece 2 tanesi
belirsiz/gri alanda ve kalan 4 tanesinin ise güvenli olduğu gözlemlenmektedir. Grafik 1’de
firmaların yıllara göre Z skorlarının değişimi verilmiştir.

Grafik -1- 2015-2017 Arası Firmaların Z Skorları

9

0
ARÇELİK EREĞLİ KRDMD PETKİM SODA TUPRAŞ

2015 2016 2017

Grafik 1’de firmaların yıllara göre Z skorlarının değişimi verilmiştir.

Tablo -4 – Firmaların Yıllara Göre Z Skoru

2015 2016 2017

Z-Skor Z-Skor Z-Skor
Modeli Modeli Modeli 2015 2016 2017 Z-Skor
ŞİRKETLER
Analizi Analizi Analizi DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME DEĞERLENDİRME ortalamaları

ARÇELİK 2,39 2,22 2,11 Belirsiz Belirsiz Belirsiz 2,24(Belirsiz)

EREĞLİ 5,29 4,19 4,26 Güvenli Güvenli Güvenli 4,58(Güvenli)

KRDMD 1,45 1,20 1,34 Belirsiz Sıkıntılı Belirsiz 1,33(Belirsiz)

PETKİM 3,52 2,99 3,22 Güvenli Güvenli Güvenli 3,24(Güvenli)

SODA 8,50 7,74 7,88 Güvenli Güvenli Güvenli 8,04(Güvenli)

TUPRAŞ 4,19 2,49 2,80 Güvenli Belirsiz Belirsiz 3,16(Güvenli)

Tablo 4’te firmaların Zskor’ları yıllar itibariyle kıyaslamaya tabi tutulmuştur. Yıllar
itibariyle bazı firmalar belirsizden sıkıntılı bazıları ise güvenli sınıflandırmasından belirsiz
sınıflandırmasında yer almıştır. Bu sonuçlar bize yıldan yıla firmaların finansal
durumlarında bir değişiklik meydana geldiğini göstermektedir.

5. SONUÇ

Finansal başarısızlık tahmini yapılan bu çalışmada, Altman tarafından geliştirilen Altman

Z-skor modeli kullanılarak BIST-30 İmalat sektöründe bulunan 6 firmanın 2015-2017
dönemleri arasındaki verileri kullanılarak firmaların finansal başarısızlıkları ölçülmüştür.
Altman Z-skor modeli sonucuna göre 6 firmanın 2’si gri/belirsiz alanda bulunduğu, kalan
4 firmanın ise güvenli alanda bulunduğu gözlemlenmiştir.

Finansal başarısızlık tahmini için Altman’ın modeli önemli bir belirleyici olmakla beraber
diğer başarısızlık tahmin modellerinin de kullanılmasının faydalı olacağı düşünülmektedir.
Her sektör kendi içerisinde farklı değişkenler içerebilmekte, aynı sektör olmasına rağmen
farklı ülkelerdeki farklı değişkenlerden dolayı aynı sektörlerde bile farklı sonuçlar ve
durumlar ortaya çıkabilmektedir. BİST-30’a uygulanan Z-skor modeli BİST-100
endeksine uygulandığı takdirde daha kapsamlı sonuçlar sağlayacaktır. Ayrıca elde edilen
sonuçlar yatırımcılara BİST-30 da işlem gören imalat sektörü firmalarının hisse
fiyatlarında spekülatif bir durum olup olmadığı konusunda fikir sunmaktadır.

KAYNAKÇA

Alav, D. (2013). Finansal Sıkıntı Maliyetleri ve İşletmelerde Yeniden Yapılandırma: Borsa

İstanbul'da Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lİsans Tezi.

Altman, E. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate
bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.

Altman, E. (2000). Predicting financial distress of companies: Revisiting the Z-score and
zeta models. Erişim Tarihi: 16.07.2014, www.Stern.Nyu.Edu/~Ealtman/ Zscores.Pdf.

Beaver, William H.(1966). “Financial Ratios as Predictors of Failure”, in Empirical

Research in Accounting, selected studies, in supplement to the Journal of Accounting
Research, (1966) : 71-111.

Beaver, William H., Correıa, Maria ve Mcnichols, Maureen.(2009). “Have Changes in

Financial Reporting Attributes Impaired the Ability of Financial Ratios to Assess Distress
Risk?, Rock Center for Corporate Governance, Working Paper Series.
Beynon, M. J., & Peel, M. J. (2001). Variable precision rough set theory and data
discretisation: An application to corporate failure prediction. Omega, 29, 561-576.

Blum, M. P. (1974). Failing company discriminant analysis. Journal of Accounting

Research, 12 (1), 1-25.

Chancharat, N. (2008). An empirical analysis of financially distressed Australian

companies: The application of survival analysis. Dissertation of Doctor of Philosophy
School of Accounting and Finance-Faculty of Commerce, University of Wollongong,
http://ro.uow.edu.au/theses/401, 1-259.

Chou,H-I., Li, H., & Yin, X. (2010). The effects of financial distress and capital structure
on the work effort of outside directors, Journal of Empirical Finance, 17 (3), 300-312.

Deakin, E. B. (1977). Business failure prediction: An empirical analysis. In E. Altman, &

A. Sametz (Eds.), Financial crises: Institutions and markets in a fragile environment. New
York: John Wiley.

Enhoş, Y. B. (2014, Kasım). Bankalarda Finansal Kırılganlığın Ölçümü. Yayınlanmamış

Doktora Tezi. Ankara.

Hayes, S.K., Hodge, K.A., Hughes, L.W., (2010). ‘A Study of the Efficacy of Altman’s Z
To Predict Bankruptcy of Specialty Retail Firms Doing Business in Contemporary Times’,
Economics & Business Journal: Inquiries & Perspectives, Vol:3 Number 1, p. 122-135.

Kahl, Matthias (2002), “Economic Distress, Financial Distress and Dynamis Equation”,
The Journal of Finance, Vol. LVII, No. 1, February,
http://web.cenet.org.cn/upfile/97201.pdf,20.10.2018

Lee, S., Koh, Y., & Kang, K. H. (2011). Moderating effect of capital intensity on the
relationship between leverage and financial distress in the U.S. restaurant industry.
International Journal of Hospitality Management. 30(2), 429–438.

Muigai, R. G. (2016). Effect of capital structure on financial distress of non-financial

companies listed in Nairobi securities exchange. Dissertation of Doctor of Philosophy in
Finance in the Jomo Kenyatta University of Agriculture and Technology.

Neophytou, E., Charitou, A., & Charalambous, C. (2001), Predicting corporate failure:
Empirical evidence for the UK. Discussion Paper No. 01-173, March, School of
Management, University of Southampton,Southampton.
 Özdemir, F. S., Choi, F., & Bayazıtlı, E. (2012). Finansal Başarısızlık Tahminleri Yönüyle
UFRS ve Bilginin İhtiyaca Uygunluğu. Mali Çözüm Dergisi, 17-52.

Özdemir, F. S., Choi, F.D.S. & Bayazıtlı, E. (2012). Finansal başarısızlık tahminleri
yönüyle ufrs ve bilginin ihtiyaca uygunluğu. Mali Çözüm Dergisi, 112, 17-52.

Sayılgan, G. (2008). İşletme finansmanı. Ankara: Turhan Kitabevi.

Selimoğlu, S., & ORHAN, A. (2015) Finansal Başarısızlığın Oran Analizi ve Diskriminant
Analizi Kullanılarak Ölçümlenmesi: BİST’de İşlem Gören Dokuma, Giyim Eşyası ve Deri
İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. MUFAD Muhasebe ve Finansman Dergisi, Nisan

Wu, Yanhui, Gaunt, Clive ve Gray, Stephen(2010). “A Comparion of Alternative

Bankruptcy Prediction Models”, Journal of Contemporary Accounting & Economics. 6,
1, (2010) : 34–45.

YILDIZ, AYŞE, (2014).’Kurumsal Yönetim Endeksi ve Altman Z Skoruna Dayalı Lojistik

Regresyon Yöntemiyle Şirketlerin Kredi Derecelendirmesi’, Süleyman Demirel
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt.19, Sayı.3., 2014, s.71-89.

Zavgren, Christine V.(1982). “A Logistic Analysis of the Relationship Between

Vulnerability to Failure and Certain Financial Variables for American Industrial Firms”,
Krannert Graduate School of Management, Purdue University

Zeytinoglu, E., & Akarım, Y. D. (2013). Financial failure prediction using financial ratios:
an empirical application on Istanbul Stock Exchange. Journal of Applied Finance &
Banking, 3(3), 107-116.

Zmıjewsjkı, Mark E.(1983). “Essays on Corporate Bankruptcy”, Ph.D. Dissertation, State

University of New York at Buffalo.

View publication stats