Professional Documents
Culture Documents
Güçlü Etki̇leşi̇mler - 2022 - P
Güçlü Etki̇leşi̇mler - 2022 - P
10
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
KİMYASAL TÜR
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER
Atom
• Atom, molekül veya iyonların farklı yüklü tane-
• Bir elementin özelliklerini taşıyan en küçük ya- cikleri birbirini çekerken aynı yüklü tanecikleri
pıtaşıdır. birbirini iter.
• Ne, H, O, Na… • Çekme kuvveti, itme kuvvetinden fazla olduğu
anda tanecikler birbirine bağlanır.
2
3
LEWİS YAPISI İYONİK BAĞ
• Lewis yapısı, bir elementin sembolünün üzeri- • Metal ile ametal atomları arasında elektron
ne son katman (değerlik) elektronlarını göste- alışverişi ile oluşan bağa iyonik bağ denir.
ren noktalardan oluşur. • İyonik bağ metalin elektron verip ametalin
• Lewis yapısı yazılırken element sembolünü- elektron alması sonucu oluşur
nün çevresine değerlik elektronları yazılır, bu
yazımda her elektron bir nokta ile gösterilir.
OLUŞUMU VE LEWİS YAPISI
• Bu noktalar sembolün dört tarafına önce teker
teker, dörtten fazla elektronu varsa sekize (ok-
tete) ulaşıncaya kadar noktalar ikişerli olacak
şekilde eşleştirilir.
• Bir element Lewis nokta yapısında tek kalan
elektronlar ile bağ yapabilirken çift noktalar
bağ oluşumunda kullanılamaz.
4
5
• İyonik bileşiklerde en küçük birim molekül de- • İyonik bağ bir elektrostatik çekim kuvveti oldu-
ğil, birim hücredir. ğu için iyonik bağ kuvveti genel olarak:
• İyonik bileşikler düzenli bir kristal örgü yapı
oluşturur. Metal ve ametalin yükleriyle doğru orantılı
• Kristal örgü yapısında her iyon, belirli sayıda Metal ve ametalin çaplarıyla ters orantılıdır.
zıt yüklü iyon tarafından çekilmektedir
6
İYONİK BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI
7
8
KOVALENT BAĞ • Polar kovalent bağlarda elementler arasında
• İki ametalin elektronlarını ortak kullanmaları elektronegatiflik farkı arttıkça aynı zamanda
sonucu oluşan bağ kovalent bağdır. bağın iyonik karakteri de artar.
• Kovalent bağ elektron ortaklaşması olsa da
ELEKTRONEGATİFLİK FARKINDAKİ ARTIŞ
bağ elektronları iki atom tarafından tamamen
ortaklaşa kullanılıyor olması bu iki elementin
elektronegatifliğine bağIıdır. İYONİK KARAKTER
• Elektronegatiflik bağ elektronlarına sahip çık-
ma isteği idi bu nedenle elektronegatifliği farklı
atomların yaptığı bağda elektronlar tamamen KOVALENT KARAKTER
ortaklaşa kullanılamaz, bir atom elektronları
daha çok kullanır, bu tür bağa polar kovalent BAĞ POLARLIĞINDAKİ ARTIŞ
bağ denir.
• Yani farklı iki ametal arasında oluşan bağ polar
kovalent bağdır.
MOLEKÜLLERİN LEWİS YAPISI
• Kovalent bağlı moleküllerin lewis yapısı yazı-
H2O, CH4, CO2, C2H5OH...
lırken bağı yapan elementlerin lewis yapısı ya-
zılır, daha sonra her elementte hiç tek nokta
• İki element arasındaki elektronegativite farkı kalmayacak şekilde tek elektronlar ortaklaşa
ne kadar büyükse bağın polarlığı da o ölçüde kullanılır.
büyük olur. • Lewis yapısında ortaklaşa kullanılan elektron-
lara bağlayıcı elelktron, atomun üzerinde ka-
lan, bağ oluşumuna katılmayan elektronlara
HF > HCl > HBr > HI ise ortaklaşmamış elektron denir.
H O
H C C O H
H
9
10
MOLEKÜLLERİN POLARLIĞI
• Kovalent bağlı moleküllerde bağlar apolar ise
molekülün yapısı da apolardır.
11
12
KOVALENT BİLEŞİKLERİN SİSTEMATİK • Elmas, Kömür, Grafit, SiC ve SiO2 maddelerin-
ADLANDIRMASI de erime kaynama noktasını belirleyen kuvvet
ağ örgüsü (veya kovalent bağ örügüsü) dür.
Bu maddelerin erime kaynama noktaları çok
yüksektir.
• Yukarıda bahsettiğimiz dışındaki kovalent
moleküllerde erime kaynama noktasını zayıf
etkileşimler belirler.
13
METALİK BAĞ
+ + +
+ + +
14
15