Spis treści

Spis skrótów……………………………………………………………………..............5

Wstęp…………………………………………………………………………………....7

Rozdział I

O bibliotece

1. Historia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu……………9

Rozdział II

Działalność Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu

1. Działalność pedagogiczno – oświatowa PBW w latach 2017-2021……………17

1.1. Zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej. ……………………………18

1.2. Biblioterapia. …………………………………………………………...19

1.3. Porady bibliograficzne……………………………………………….…22

1.4. Tematyczne zestawienia i poradniki bibliograficzne…………………..23

1.5. Konferencje, wykłady i warsztaty dla nauczycieli…………………..…26

1.6. Wspomaganie pracy szkół i placówek w realizacji promocji czytelnictwa

oraz Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa……………………...32

Zakończenie……………………………………………………………………………34

Wybór bibliografii……………………………………………………………………...35

3
4
 Spis skrótów

IBUK- polska biblioteka cyfrowa i wypożyczalnia e-booków

INTE- informacja naukowa, techniczna i ekonomiczna

ODN- Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli

PBW- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka

TIK- technologie informacyjno- komunikacyjne

ZNP- Związek Nauczycielstwa Polskiego

5
6
 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu służy wspomaganiu
szkół i placówek oświatowych, gwarantuje dostęp do różnorodnych źródeł wiedzy
osobom kształcącym się i doskonalącym, w szczególności zaś nauczycielom, studentom
i uczniom. Biblioteka wspiera rozwój zawodowy nauczycieli, wspomaga szkoły
i placówki oświatowe w realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych
i opiekuńczych, uwzględniając kierunki polityki oświatowej państwa, poprzez
gromadzenie i udostępnianie fachowej literatury, działalność informacyjną
i edukacyjną.

Swoją działalnością biblioteka promuje edukację czytelniczą i medialną poprzez

prowadzenie zajęć edukacyjnych, organizację konkursów i projektów dla uczniów.
Priorytetem PBW jest wspomaganie bibliotek szkolnych. Nauczyciele bibliotekarze
promują nowatorskie metody upowszechniania czytelnictwa. Prowadzą też sieć
współpracy i samokształcenia nauczycieli bibliotekarzy szkolnych. Usługi biblioteczne
są na wysokim poziomie dzięki ciągłej aktualizacji zbiorów, dostępowi do
elektronicznych i cyfrowych źródeł informacji, podnoszeniu kompetencji zawodowych
i współdziałaniu z innymi bibliotekami pedagogicznymi województwa małopolskiego.

Celem mojej pracy jest przybliżenie już prawie siedemdziesięcioletniej historii

Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu oraz przedstawienie jej pracy
na przestrzeni ostatnich pięciu lat. Praca składa się z dwóch części. Pierwsza to dzieje
nowosądeckiej PBW. W drugiej części skupiłam się na przedstawieniu działań
biblioteki. Wzięłam pod uwagę sześć obszarów działalności pedagogiczno- oświatowej.
Skupiłam się na ilości przedsięwzięć, ich tematyce oraz uczestnikach, chcąc pokazać
jak dużym zainteresowaniem cieszą się podejmowane przez bibliotekę starania.

Warto dodać, ze Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu to

przyjazne i nowoczesne miejsce do nauki i samokształcenia. Jako publiczna biblioteka
pedagogiczna służy szerokiemu gronu użytkowników. Z usług biblioteki może
skorzystać każdy, kto chce uzupełniać i uaktualniać wiedzę oraz nabywać nowe
kompetencje.

7
8
 Rozdział 1

1. Historia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej

w Nowym Sączu

Historia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu sięga swymi

początkami lat 50., kiedy to Ministerstwo Oświaty i Wychowania wydało zarządzenie
o utworzeniu stu powiatowych bibliotek pedagogicznych na terenie całego kraju.
Kronika Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie odnotowuje już
31 grudnia 1950 r. wysokość księgozbioru Pedagogicznej Biblioteki w Nowym Sączu
(698 woluminów). Według tego źródła Inspektorat Oświaty w Nowym Sączu z dniem
1 września 1951r. powołał Jadwigę Zielińską na kierownika placówki. W tym czasie
biblioteka zajmowała samodzielny lokal i świadczyła swe usługi dwa razy w tygodniu-
przez trzy i pięć godzin. Jednak za oficjalne rozpoczęcie działalności biblioteki
przyjęto datę 24 marca 1952 roku. Wtedy to Dyrektor Pedagogicznej Biblioteki
Wojewódzkiej w Krakowie, mgr Stanisława Wisłocka zawiadomiła Ministerstwo
Oświaty i Wychowania o otwarciu swojej filii, tj. Pedagogicznej Biblioteki
Powiatowej w Nowym Sączu.

Początkowo biblioteka natrafiła na trudności z uzyskaniem odpowiedniego

lokalu i mieściła się w pomieszczeniu Inspektoratu Oświaty. Ostatecznie jednak zbiory
przeniesiono do budynku Związku Nauczycielstwa Polskiego przy ulicy Gabriela
Narutowicza 2. Do zasobów biblioteki zostały dołączone książki, które były
w posiadaniu ZNP. Własny budżet pozwolił na systematyczne gromadzenie
wydawnictw potrzebnych w pracy nauczycieli i właściwy profil zbiorów.
W pierwszym roku działalności księgozbiór biblioteczny liczył 3569 woluminów. Do
1965 roku biblioteka funkcjonowała w ciężkich warunkach i borykała się z wieloma
trudnościami. Szczególnie uciążliwe były kilkukrotne przeprowadzki. W 1956 r. miało
miejsce przeniesienie z lokalu ZNP do ciasnych pomieszczeń Wydziału Oświaty, a dwa
lata później ponowne umieszczono placówkę w lokalu ZNP przy ul. Narutowicza 2.
Przeprowadzki miały negatywny wpływ na stan księgozbioru. W 1965 roku, ze
względów zdrowotnych, Jadwiga Zielińska zrezygnowała z pełnionej funkcji

9
kierownika placówki. Na jej stanowisko powołano Irenę Antoś. Jednak po roku pracy
na stanowisku kierowniczym i ona zrezygnowała, na rzecz pracy w szkole. Wtedy
kierownictwo na najbliższe trzy lata (1966- 1969) objęła Wanda Zegzda. W roku 1968
Dyrektor PBW w Krakowie, Stanisława Wisłocka, przybyła do sądeckiej biblioteki
z wizytacją. Wyniki kontroli prezentowały się pomyślnie. Wzorowa praca pani Wandy
Zegzdy na stanowisku kierowniczym została doceniona, podobnie zaangażowanie
bibliotekarzy w rozwój kultury czytelniczej nauczycieli. W latach 1969-1975 biblioteką
kierowała Antonina Neznal, która współpracowała z Ośrodkiem Doskonalenia
Nauczycieli, promując literaturę fachową dla nauczycieli, biorąc udział w konferencjach
problemowych dla nauczycieli, organizując kiermasze książki. Pracownicy biblioteki
prowadzili kursy kwalifikacyjne dla bibliotekarzy szkolnych. W tym czasie zarówno
liczba czytelników jak i ilość zbiorów znacznie wzrosły. Dzięki przychylności władz
Związku Nauczycielstwa Polskiego lokal biblioteki został powiększony. W 1972 r.
przydzielono bibliotece dwa pomieszczenia, jednak warunki pracy i korzystania z jej
zasobów nadal były ciężkie, gdyż sukcesywnie zwiększał się księgozbiór oraz ilość
czytelników. W 1974 roku księgozbiór liczył 18459 woluminów, zapisanych było 1548
czytelników. Ale zgodnie z ówczesnym regulaminem byli to wyłącznie pracownicy
oświaty. W latach 1952- 1975 ranga i znaczenie biblioteki w środowisku oświatowym
znacznie wzrosły.

Rok 1975 był dla Pedagogicznej Biblioteki Powiatowej w Nowym Sączu rokiem
awansu związanego z wprowadzeniem dwustopniowego podziału administracyjnego
kraju i utworzeniem województwa nowosądeckiego. Nowo powstałe Kuratorium
Oświaty i Wychowania w Nowym Sączu zarządzeniem z dnia 27 sierpnia 1975 roku
przemianowało istniejącą bibliotekę na Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką.
Funkcję Dyrektora PBW objął Stefan Mróz. Zwiększyła się liczba etatów
bibliotekarskich, która wzrosła do siedmiu. Biblioteka przestała też być filią
Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie, stanowiąc odtąd jednostkę
samodzielną, która przejęła obowiązki nadzoru i koordynacji pracy nad dawnymi
pedagogicznymi bibliotekami powiatowymi ta terenie województwa nowosądeckiego,
to jest filii w Gorlicach, Limanowej, Nowym Targu, Zakopanem. W 1977 roku
utworzono nową filię w Rabce. Pod koniec lat 80-tych uzyskano dodatkowe
pomieszczenie dla PBW w Nowym Sączu, które zagospodarowano na czytelnię liczącą

10
10 miejsc, wydzielając ze zbiorów księgozbiór podręczny. Niebawem też nastapiły
zmiany kadrowe. Stefan Mróz zrezygnował z pełnienia funkcji dyrektora i z dniem
1 września 1982 roku przeszedł do pracy w Technikum Budowlanym.

Nowym Dyrektorem PBW w Nowym Sączu została Anna Siwik. W kolejnych

latach warunki działania biblioteki systematycznie się pogarszały, a odwlekany remont
sprawił, że praca stała się wręcz niebezpieczna. Katastrofalny stan budynku, w którym
mieściła się biblioteka, wymusił rozpoczęcie generalnego remontu, który trwał prawie
dziewięć lat. Dzięki usilnym staraniom pani dyrektor Anny Siwik, udało się pozyskać
lokale zastępcze. I tak na czas remontu budynku przy ul. Narutowicza 2, czytelnia wraz
z jej księgozbiorem, a także dział opracowań, pracownia małej kaligrafii i kancelaria
zostały w 1983 r. przeniesione do pozyskanego od Młodzieżowego Domu Kultury
pawilonu osiedlowego o powierzchni 70m2 przy Al. Wolności. Jednakże fatalny stan
budynku, w którym pozostała wypożyczalnia, zmusił Annę Siwik do podjęcia decyzji
o zawieszeniu działalności wypożyczalni od lutego 1984r. Skutkiem tej decyzji było
przyznanie bibliotece lokalu zastępczego o powierzchni 115 m 2, który mieścił się
w podwórzu Szkoły Podstawowej nr 2 w Nowym Sączu, gdzie zorganizowano
wypożyczalnię oraz magazyn. Przy ogromnym wysiłku wszystkich pracowników
czterdziestotysięczny księgozbiór w krótkim czasie został spakowany i przeniesiony do
pomieszczeń zastępczych. Wypożyczalnia wznowiła swoją działalność z dniem
1 września 1984 roku. Mimo trudnych warunków lokalowych, biblioteka wciąż starała
się prowadzić a nawet rozwijać swoją działalność. Szczególnie uciążliwe dla działania
biblioteki było rozdzielenie Działu Opracowań od katalogu głównego i fatalna
lokalizacja czytelni. W latach 1983-1986 w bibliotece mieściła się siedziba Oddziału
Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, co korzystnie wpływało na współpracę
z nauczycielami polonistami.

Z dniem 1 stycznie 1988 roku Anna Siwik przeszła na emeryturę, a nowym

Dyrektorem PBW został Janusz Staszek. Przedłużający się remont pomieszczeń przy
ulicy Narutowicza 2, stale powiększający się księgozbiór (w 1988r.- 47730
woluminów), duża ilość czytelników (w 1988r.- 1641) sprawiały, że pomieszczenia
tamtejsze stały się zbyt ciasne, pomimo dokonanej nawet selekcji książek,
przeprowadzonej w celu uzyskania dodatkowej powierzchni. Sytuację pogarszał fakt, iż
kolejny termin przeprowadzki wypożyczalni i czytelni, wyznaczony na dzień
11
1 września 1989 roku, nie został dotrzymany, co było spowodowane wyczerpaniem się
środków na prace remontowe, brakiem pieniędzy na wyposażenie biblioteki oraz
brakiem zgody na zainstalowanie ogrzewania gazowego. W tym trudnym położeniu
dyrektor podjął decyzję o remoncie lokalu przy Alejach Wolności. Wynikiem tego było
wykonanie najpierw prac dekarskich i odnowienie zewnętrznej fasady budynku, a dwa
lata później częściowe zakończenie remontu budynku ZNP przy ul. Narutowicza.
Dyrektor odnosił też sukcesy w działalności biblioteki, jego zasługą było to, że
biblioteka nie tylko gromadziła i udostępniała zbiory, ale także organizowała konkursy
dla nauczycieli, promujące ich osiągnięcia dydaktyczne, zainicjowano regionalny
system informacji o czasopismach gromadzonych w sądeckich bibliotekach i ośrodkach
INTE, realizowano zajęcia z edukacji czytelniczej, współpracowano z doradcami do
spraw bibliotek szkolnych. Dyrektor Janusz Staszek inicjował wiele nowych form
pracy, w tym działalność wydawniczą. On sam był autorem publikacji dla nauczycieli
i artykułów w czasopismach. Dużym wydarzeniem było utworzenie w 1990 roku
Muzeum Oświaty w Nowym Targu, którego celem było gromadzenie, opracowywanie
i eksponowanie materiałów związanych z historią oświaty województwa
nowosądeckiego. Muzeum działało w strukturze nowosądeckiej PBW do 2014 roku,
obecnie zbiory muzeum włączono do zbiorów Filii PBW w Nowym Targu.

Wszystkie agendy biblioteki PBW zostały przeniesione z powrotem do budynku

przy ul. Narutowicza 2 dopiero w 1991 roku. Pracownicy biblioteki urządzili nowe
pomieszczenia. Ambicją pracowników było jak najszybsze przystosowanie
przeniesionych zbiorów do udostępniania czytelnikom. Adaptacja trwała niespełna
miesiąc, tak, że już 25 lutego 1991 roku nastąpiło uroczyste otwarcie wypożyczalni.
Niestety, w tym samym roku miało miejsce bardzo przykre wydarzenie dla biblioteki.
W drugi dzień świąt Bożego Narodzenia młodociani przestępcy dokonali włamania,
zniszczenia i podpalenia księgozbioru. Uszkodzeniu uległa także część sprzętu
i dokumentacji bibliotecznej. Pracownicy włożyli ogrom trudu, aby w ciągu trzech
miesięcy, na czterdziestą rocznicę utworzenia PBW w Nowym Sączu, udostępnić
księgozbiór czytelnikom. Niestety wybuch gazu, który nastąpił dokładnie w dniu
rocznicy, poważnie uszkodził ściany i drzwi w największym pomieszczeniu
magazynowym wypożyczalni, narażając pracujących tam bibliotekarzy na duże
niebezpieczeństwo. Ta katastrofalna sytuacja spowodowała, że biblioteka wymagała

12
ponownego remontu i czyszczenia księgozbioru. Był to naprawdę trudny okres dla
Dyrektora PBW i wszystkich pracowników biblioteki.

26 sierpnia 1992 roku nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora. Janusz Staszek

przeszedł do pracy w bibliotece w Wojewódzkim Ośrodku Metodycznym, a nową
szefową Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej została Halina Kociubińska.

W 1993 roku został zakończony remont w budynku przy ulicy Narutowicza,

a zbiory czytelni PBW wróciły na swoje miejsce. Dobra lokalizacja biblioteki
zaowocowała wzrostem czytelnictwa o 100% w stosunku do roku poprzedniego.
Dyrektor Halina Kociubińska rozwinęła współpracę z Instytutem Goethego
w Krakowie, co spowodowało duży napływ niemieckojęzycznych książek. Kładła
również nacisk na propagowanie biblioteki w środowisku, akcentując jej rolę
w doskonaleniu nauczycieli. W 1994 roku rozpoczęto współpracę z Centrum Edukacji
Nauczycieli w Gdańsku przy redagowaniu bieżącej bibliografii edukacji. Pani dyrektor
Halina Kociubińska objęła funkcję Wicekuratora Oświaty w Nowym Sączu.

Od września 1995 roku nowym Dyrektorem nowosądeckiej PBW została Teresa

Kassube. W tym czasie nastąpiła pewna stabilizacja, a biblioteka ugruntowała swoją
pozycję w środowisku oświatowym, czytelnictwo systematycznie wzrastało. Według
badań prof. dr hab. Elżbiety B. Zybert z Uniwersytetu Warszawskiego
przeprowadzonych w 1997 r., PBW w Nowym Sączu zajmowała czwarte miejsce
w Polsce pod względem wskaźnika aktywności czytelniczej wśród innych bibliotek
pedagogicznych.1

Od 1 września 1998 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku dyrektora

PBW w Nowym Sączu. W wyniku konkursu dyrektorem została Barbara Kozik
i swoją funkcję pełniła do 2011 roku.

Od 1 stycznia 1999 roku, w związku z wprowadzeniem nowego podziału

administracyjnego kraju, Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Nowym Sączu wraz
z pięcioma jej filiami przejął nowy organ prowadzący- Samorząd Województwa
Małopolskiego, a nadzór pedagogiczny objął Małopolski Kurator Oświaty. Biblioteka
stała się samodzielną jednostką budżetową. Utworzony Wydział Administracyjno-
1
Zybert E.B.: Biblioteki Pedagogiczne u progu reformy administracyjnej kraju… i co
dalej?//PORADNIK BIBLIOTEKARZA.-1999, nr 4, s.2- 7.
13
Gospodarczy prowadził obsługę finansową PBW wraz z podległymi jej filiami
w Gorlicach, Limanowej, Nowym Targu, Rabce i Zakopanem. W PBW działają:
Wydział Informacji Pedagogicznej i Wydział Gromadzenia, Opracowania
i Udostępniania zbiorów. W tym też roku poczyniono pierwsze kroki w kierunku
komputeryzacji biblioteki, co stało się dzięki zakupowi licencji programu „Libra”.

Reforma oświaty postawiła nowe zadania przed pracownikami biblioteki.

Wzbogacono pod jej kątem warsztat informacyjny, bibliotekarze uczestniczyli w wielu
formach kształcenia, aktualizując swoją wiedzę i zdobywając nowe kwalifikacje.
Pozwoliło to na odpowiednie wspomaganie nauczycieli w procesie wdrażania reformy
edukacji i zdobywania stopni awansu zawodowego.

W 2000 roku rozpoczął się proces komputeryzacji zbiorów. Uzyskano dostęp do

Internetu, a zmodernizowanie warsztatu informacyjnego wymagało intensywnego
szkolenia pracowników w zakresie techniki komputerowej. Zrealizowano także
gruntowny remont starej części budynku, polegający na osuszeniu i odpowiedniej
izolacji ścian. Pracownicy z ulgą przyjęli oczekiwane od dawna polepszenie warunków
pracy.

W 2006 roku otwarto Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej,

współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego. Pracownicy biblioteki wspierają rozwój zawodowy nauczycieli,
wspomagają szkoły i placówki oświatowe w realizacji zadań dydaktycznych,
wychowawczych i opiekuńczych, poprzez gromadzenie fachowej literatury, działalność
informacyjną i bibliograficzną, otwarte zajęcia edukacyjne, organizowanie konferencji
edukacyjnych. Służą pomocą bibliotekarzom szkolnym w zakresie organizacji
i zarządzania biblioteką szkolną. Od 2010 roku przy bibliotece działa Koło Sądeckie
Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego.

Od 2011 roku czytelnicy mogą uzyskać informację o zbiorach za pomocą

katalogu dostępnego on-line. Zmienia się również dyrektor PBW w Nowym Sączu. Na
kolejne osiem lat nowym dyrektorem zostaje Artur Franczak- z wykształcenia
historyk, wielki pasjonat dziejów sądeckich Żydów. Pisał on liczne publikacje w tym
temacie, organizował konferencje czy prowadził seminaria dialogu międzykulturowego.
To dzięki jego pracy biblioteka współpracowała m.in. z Sądeckim Sztetlem i Fundacją
14
Nomina Rosae. Dyrektor był bardzo zaangażowany i oddany pracy w bibliotece,
a działalność, którą prowadził, sprzyjała rozwojowi tej placówki. Przedstawiciele
biblioteki uczestniczyli w kolejnych edycjach Ogólnopolskiego Forum Bibliotek
Pedagogicznych organizowanych przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką
w Krakowie. Szczególnym wsparciem otaczane były biblioteki szkolne. Nauczyciele
bibliotekarze mogli wypożyczyć materiały metodyczne, uzyskać informację na temat
organizacji i zarządzania biblioteką oraz promocji czytelnictwa. Od 2014 roku
w bibliotece prowadzona jest sieć współpracy i samokształcenia dla bibliotekarzy
szkolnych, która jest płaszczyzną wymiany doświadczeń w zakresie pracy bibliotecznej
oraz kształtowania zainteresowań czytelniczych metodami tradycyjnymi
i z wykorzystaniem technologii informacyjno-komunikacyjnej. Pracownicy realizują
też różne formy promocji czytelnictwa.

W roku 2018 zbiory biblioteki zostają przeniesione do budynku Małopolskiego

Centrum Doskonalenia Nauczycieli - ODN w Nowym Sączu przy ul. Jagiellońskiej
61. To dzięki staraniom dyrektora Artura Franczaka biblioteka przeprowadziła się
z ul. Narutowicza do „Ciuciubabki” i przeszła generalny remont, stając się placówką na
miarę XXI wieku. Dyrektor Franczak w nowej siedzibie zarządzał przez 1,5 roku.

W 2019 roku Księgozbiór liczył ponad 60 tys. książek, broszur, materiałów

audiowizualnych i największy w Nowym Sączu zbiór czasopism z pedagogiki
i psychologii. Czytelnicy mają dostęp do wirtualnej czytelni IBUK Libra oraz mogą
wypożyczyć czytniki elektronicznych książek. Ze zbiorów biblioteki mogą korzystać
wszyscy zainteresowani czytelnicy.

Pod koniec listopada 2019 roku ogłoszono konkurs na stanowisko dyrektora

Biblioteki Pedagogicznej. Dyrektor Franczak sprawował swoją funkcję do końca
grudnia 2019 roku, a po jego odejściu tymczasowe zarządzanie biblioteką spoczęło
obecnej wicedyrektor- pani Małgorzacie Rzepa. Od lutego 2020 roku nowym
dyrektorem PBW w Nowym Sączu została Alina Małek, która pełni tę funkcję do
chwili obecnej. Biblioteka zatrudnia aktualnie nieco ponad trzydziestu pracowników.

Historia nowosądeckiej Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej nadal się pisze.

Już za kilka miesięcy (24 marca 2022 roku) czeka tę placówkę wielkie święto- jubileusz

15
70-lecia PBW. Jednym z planowanych punktów programu rocznicowego jest
przedsięwzięcie „6x70” rozpięte na przełom roku 2021/2022, którego celem będzie
zdobycie o różnych porach roku, szczytów pasm górskich położonych w sześciu
lokalizacjach: Nowy Sącz (Beskid Sądecki), Gorlice (Beskid Niski), Limanowa (Beskid
Wyspowy), Nowy Targ (Gorce), Rabka (Luboń Wielki), Zakopane (Tatry)- tyle
szczytów, ile wspólnie działających bibliotek.

Rozdział 2

16
 1. Działalność Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
w latach 2017-2021

Biblioteka pedagogiczna jest placówką oświatową stworzoną na potrzeby

nauczycieli kształcących się oraz doskonalących, studentów przygotowujących się do
zawodu nauczyciela oraz wszystkich osób zainteresowanych kształceniem
i wychowaniem.

Biblioteki pedagogiczne działają w oparciu o: ustawę z dnia 7 stycznia 1991 r.

o systemie oświaty (DzU z 1996 r., Nr 67, poz. 329 z późniejszymi zmianami), ustawy
z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (DzU, Nr 85, poz. 539 z późniejszymi
zmianami), rozporządzenia MEN z dnia 29 kwietnia 2003 r. w sprawie organizacji
i zasad działania publicznych bibliotek pedagogicznych (DzU, Nr 89, poz. 824).

Do głównych zadań bibliotek pedagogicznych należy:

 gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie materiałów bibliotecznych,
 prowadzenie działalności bibliograficznej i informacyjnej,
 promowanie edukacji czytelniczej,
 wspieranie działalności bibliotek szkolnych,
 organizowanie doskonalenia zawodowego pracowników bibliotek
pedagogicznych i szkolnych,
 prowadzenie otwartych zajęć edukacyjnych, lekcji bibliotecznych, spotkań
autorskich.

W tej części pracy opiszę działalność Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej

w Nowym Sączu. Skupię się na działaniach, które podejmowano w bibliotece w ciągu
ostatnich pięciu lat, a zatem w latach 2017-2021. W związku z tym, iż rok
kalendarzowy w bibliotece liczony jest od września, będę operowała datami 2016/2017,
2017/2018 itd.

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu wspiera placówki

oświatowe regionu w realizacji zadań edukacyjnych. Prowadzi zajęcia czytelnicze

17
i biblioterapeutyczne, opracowuje tematyczne zestawienia bibliograficzne oraz
adnotowane wykazy nowości, organizuje konferencje, szkolenia i warsztaty dla
nauczycieli bibliotekarzy szkolnych. Organizuje konkursy czytelnicze dla uczniów oraz
przygotowuje pokonkursowe wystawy. Współpracuje ze środowiskiem oświatowy
w zakresie realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa oraz
priorytetowych kierunków polityki oświatowej państwa.

1.1. Zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej

Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu co roku przygotowuje

ofertę lekcji bibliotecznych, które są prowadzone bezpłatnie przez nauczycieli
bibliotekarzy.

Lekcje biblioteczne łączą elementy pokazu (np. zbiory, prezentacje

multimedialne), krótkiego wykładu/pogadanki, dyskusji/rozmowy kierowanej, zagadek
i ćwiczeń rozwijających kreatywność oraz praktycznych ćwiczeń przy katalogach
tradycyjnych lub przy komputerach - w zależności od tematyki zajęć. Wycieczka
edukacyjna do biblioteki pedagogicznej może stanowić atrakcyjną formę zajęć,
umożliwia poznanie nowoczesnego warsztatu informacyjnego, uczy samodzielnego
korzystania ze zbiorów innych bibliotek niż szkolna. Nauczyciele bibliotekarze
Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu pozostają również otwarci na
wszelkie inne formy współpracy.

W PBW i filiach realizowano zajęcia z edukacji czytelniczej i medialnej oraz

inne zajęcia edukacyjne dla uczniów. Poniższa tabela przedstawia wykaz ilości
przeprowadzonych zajęć oraz uczniów, którzy w takowych zajęciach uczestniczyli
w latach 2017-2021.

Rok szkolny Ilość zajęć Ilość uczniów

2016/2017 79 1598

2017/2018 75 1643

2018/2019 99 2062

18
 2019/2020 67 1257

2020/2021 0 0

Łącznie w ciągu pięciu lat przeprowadzono 320 zajęć z edukacji czytelniczej

i medialnej, w których wzięło udział 6560 uczniów. W roku szkolnym 2020/2021
nowosądecka biblioteka nie przeprowadziła tego typu spotkań, jednak mały one miejsce
we wszystkich filiach (łącznie odbyło się 9 zajęć– uczestniczyło w nich 127 osób).

1.2. Biblioterapia

Biblioteka, pragnąc wspomóc nauczycieli w realizacji procesu dydaktyczno –

wychowawczego, każdego roku zaprasza szkoły i przedszkola do korzystania z oferty
zajęć biblioterapeutycznych.

Biblioterapia polega na czytaniu odpowiednio wyselekcjonowanych tekstów

literatury, a następnie przepracowywaniu tematu pod kątem potrzeb uczestników zajęć.
Czytanie baśni i bajek terapeutycznych może być skuteczną metodą wychowawczą.
Dzięki czytaniu człowiek zdobywa wiedzę o sobie, o swoich emocjach, uczy się jak
radzić sobie w życiu. Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu prowadzi
od wielu lat zajęcia biblioterapeutyczne. Te działania biblioterapeutyczne kierowane są
głównie do dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, które spotykają się z różnymi
problemami psychologicznymi, wychowawczymi, społecznymi. Zajęcia dotyczą
radzenia sobie z emocjami, wspierają proces wychowawczy, uczą szacunku, tolerancji,
uwrażliwiają na potrzeby innych ludzi. Nowosądecka PBW posiada wiele materiałów

19
z dziedziny biblioterapii. Są to zarówno teksty literackie, gotowe scenariusze zajęć,
konspekty. Od 2010 roku przy Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Nowym
Sączu działa Koło Sądeckie Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego. W pracy
koła zrzeszeni są nauczyciele, którzy na co dzień realizują zajęcia z elementami
biblioterapii oraz popularyzują tę dziedzinę. Koło Sądeckie liczy 14 członków. Osoby
zrzeszone to nauczyciele pracujący w szkołach w Gorlicach, Paszynie, Piątkowej,
Zakopanem, Limanowej, Krynicy i Nowym Sączu.

Koło Sądeckie Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego:

 prowadzi punkt konsultacyjny, w którym udziela fachowej pomocy

nauczycielom zainteresowanym tematyką biblioterapii,

 realizuje zajęcia biblioterapeutyczne i bajkoterapeutyczne z elementami

arteterapii w przedszkolach, szkołach, świetlicach środowiskowych oraz szpitalu
sądeckim na oddziałach pediatrii i chirurgii dziecięcej,

 organizuje konferencje dotyczące zagadnień biblioterapeutycznych,

 organizuje warsztaty dla nauczycieli zainteresowanych tematyką biblioterapii,

 organizuje Festiwal Bajek Książkowe Moliki (teatralna forma wykorzystania

tekstów literackich),

 organizuje konkursy plastyczne dla dzieci ze szkół podstawowych,

 realizuje różne projekty literacko- teatralno- czytelnicze,

 uczestniczy w akcjach propagujących czytelnictwo m in. Cała Polska Czyta

Dzieciom,

 wydaje Biuletyn Informacyjny Koła Sądeckiego Polskiego Towarzystwa

Biblioterapeutycznego, w którym znajdują się sprawozdania z pracy, informacje
o działalności, ciekawych wydarzeniach, konferencjach, konkursach. Ponadto
informacje o nowościach wydawniczych, scenariusze zajęć, teksty
biblioterapeutyczne, których autorami są członkowie koła. W bibliotece
dostępne są archiwalne numery biuletynu.

20
 W Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Nowym Sączu
realizowano zajęcia biblioterapeutyczne. Oto jak przedstawiają się statystyki
tych zajęć w latach 2017- 2021.

Rok szkolny Ilość zajęć Ilość uczniów

2016/2017 33 615

2017/2018 39 759

2018/2019 40 504

2019/2020 36 715

2020/2021 0 0

Zajęcia biblioterapeutyczne odbywały się w nowosądeckiej PBW w latach 2017-

2020. Łącznie zorganizowano 148 lekcji biblioterapeutycznych, a wzięło w nich udział
2593 uczniów. W ostatnim roku biblioteka nie przeprowadziła z tego zakresu żadnych
warsztatów. Jedynie filie w Gorlicach oraz Rabce zrealizowały w roku 2020/2021
ogółem 10 zajęć z zakresu biblioterapii, w których wzięło udział 199 uczestników.

1.3. Porady bibliograficzne

21
 W pracę każdego nauczyciela bibliotekarza wpisane jest udzielanie
indywidualnych informacji i porad bibliotecznych, bibliograficznych oraz tekstowych
uczniom, nauczycielom, osobom korzystającym z księgozbioru podręcznego.

Poniższa tabela przedstawia ilość udzielonych porad bibliotecznych

i bibliograficznych w latach 2017- 2021 przez nauczycieli bibliotekarzy Pedagogicznej
Biblioteki Wojewódzkiej w Nowym Sączu.

Rok szkolny Ilość porad Ilość wykorzystanych

bibliotecznych i materiałów
bibliograficznych bibliotecznych

2016/2017 5311 33981

2017/2018 1286 8459

2018/2019 5525 28861

2019/2020 4179 20115

2020/2021 2948 11287

Łącznie w ciągu pięciu lat udzielono 19 249 porad bibliotecznych

i bibliograficznych. Wykorzystano do tego 102 703 materiałów bibliotecznych.

1.4. Tematyczne zestawienia i poradniki bibliograficzne

22
 Każdego roku nauczyciele PBW w Nowym Sączu opracowują zestawienia
tematyczne oraz poradniki bibliograficzne. Sporządzają także wykazy nowości
zamieszczając je na stronie internetowej, przekazują do poradni psychologiczno-
pedagogicznych, ośrodków doskonalenia nauczycieli i placówek oświatowych.
W roku 2016/2017 sporządzono łącznie 22 tematyczne zestawienia i poradniki
bibliograficzne. Tematy: Wolontariat, Po prostu czytanie, Przywództwo i zarządzanie
w oświacie, Nauka programowania, Armia Krajowa w zbiorach PBW, Rozwijanie
kompetencji czytelniczych w przedszkolu, Emocje przedszkolaka, Woda i jej znaczenie,
Animaloterapia, Komiksy i książeczki elektroniczne jako pomoc w dydaktyce, rozwijaniu
kreatywności rozbudzaniu zainteresowań czytelniczych, Diagnoza w przedszkolu,
Neurodydaktyka, Gry matematyczne w edukacji wczesnoszkolnej, Eksperyment
i eksperymentowanie w edukacji wczesnoszkolnej, Wycieczki w edukacji
wczesnoszkolnej, Bezpieczeństwo w Internecie, Odpowiedzialne korzystanie z mediów
społecznych, Edukacja włączająca w szkołach i placówkach, Doradztwo zawodowe
w szkołach, Lekcje wychowawcze cz. 2, Tutoring w szkole, Wychowawcza i opiekuńcza
rola szkoły.
W roku szkolnym 2017/2018 opracowano 18 tematycznych zestawień
i poradników bibliograficznych. Tematyka: Rok dla Niepodległej – wybór materiałów
repertuarowych, Bajkoterapia – rola i możliwości wykorzystania w pracy z dziećmi,
Szachy w edukacji, Wychowanie przedszkolne – wybór nowości książkowych,
Adaptacja dzieci do warunków przedszkolnych, Nowa podstawa programowa, Dziecko
seksualnie wykorzystane, Wybór nowości adnotowany XI-XII, Program wychowawczo-
profilaktyczny szkoły : wybór lit. 2013- 2017, Cyberprzemoc, Bezpieczeństwo
w Internecie, świadome korzystanie z mediów społecznościowych , Gry planszowe
w edukacji, Żydzi – jak uczyć o Holocauście? , Wychowanie patriotyczne cz. 2,
Kodowanie, nauka programowania, wykorzystanie robotów w edukacji .
W roku szkolnym 2018/2019 przygotowano 11 tematycznych zestawień
i poradników bibliograficznych. Tematyka: Rok dla Niepodległej – wybór materiałów
repertuarowych (aktualizacja), Nowa podstawa programowa (aktualizacja), Gra
miejska i escape room jako przykłady działań edukacyjnych rozwijających kreatywność
uczniów, Postawa obywatelska – kształtowanie, wychowanie, Eksperymenty
i doświadczenia w edukacji wczesnoszkolnej, Kreatywność uczniów – teoria i praktyka

23
szkolna, Kształcenie zawodowe a pracodawcy, Wykaz nowości, Fonoholizm –
przyczyny, profilaktyka.
W roku szkolnym 2019/2020 sporządzono 44 tematyczne zestawienia
i poradniki bibliograficzne. Tematyka: Przedsiębiorczość i jej rozwijanie w realizacji
podstawy programowej kształcenia ogólnego, Narkotyki i dopalacze – profilaktyka
uzależnień w szkołach i placówkach oświatowych, Mindfulness – ćwiczenia do
wykorzystania w treningu uważności, Matematyka – rozwijanie kompetencji uczniów
edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, Kształcenie umiejętności czytania ze
zrozumieniem, Innowacje pedagogiczne, Techniki relaksacyjne w szkole, Zarządzanie
biblioteką, Jak kreatywnie spędzić czas z dzieckiem: gry i zabawy,
Jan Paweł II – biografia, nauczanie, twórczość, Jan Paweł II – publikacje dla
nauczycieli, Kompetencje kluczowe ucznia, Kompetencje i rozwój zawodowy
nauczycieli, Uczenie się – efektywność, jak to robić szybko i skutecznie? , Uczenie się –
psychologia, motywacja, czynniki, Uczenie się – mapy myśli, mnemotechniki i inne
metody, Agresywność uczniów w szkole, grupie, domu i rodzinie, Agresywność i jej
zapobieganie – mat. pomocnicze dla n-li i rodziców, Emocje dziecka – materiały
pomocnicze dla n-li i rodziców, Zaburzenia życia emocjonalnego dzieci, Zadania
domowe uczniów, TIK w pracy nauczyciela bibliotekarza, TIK w pracy nauczyciela
biologii, TIK w pracy nauczyciela chemii, TIK w pracy nauczyciela fizyki, TIK w pracy
nauczyciela geografii, TIK w pracy nauczyciela historii, TIK w pracy nauczyciela
języka polskiego, TIK w pracy nauczyciela kultury fizycznej, TIK w pracy nauczyciela
matematyki, TIK w pracy nauczyciela przyrody, TIK w pracy nauczyciela języków
obcych, TIK w pracy nauczyciela wychowania przedszkolnego, Logopedia : zabawy
i ćwiczenia , Nastolatki – trudny okres dojrzewania, Kwiaty w sztuce, literaturze,
kulturze, Uzależnienia dzieci i młodzieży – materiały do prowadzenia działań
profilaktycznych w szkole, Origami w praktyce pedagogicznej, Olga Tokarczuk-
twórczość, Metoda projektów w wychowaniu przedszkolnym i nauczaniu
zintegrowanym, Wsparcie psychologiczno-pedagogiczne uczniów z uwzględnieniem
zróżnicowania ich potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, Wychowanie do wartości
cz. II.2017-2020, Kształcenie osób dorosłych - edukacja ustawiczna, Pandemia
a edukacja i pomoc psychologiczna.

24
 W roku szkolnym 2020/2021 opracowano 50 tematycznych zestawień
i poradników bibliograficznych. Tematyka: Wagary – absencja, Szczęście, optymizm,
radość , Sztuka – nauczanie na różnych przedmiotach Literatura dla dzieci - funkcje,
rola w edukacji, wartości, motywy, Edukacja zdalna i hybrydowa – materiały
pomocnicze dla nauczycieli, TIK w nauczaniu zintegrowanym, XX-lecie międzywojenne
– historia, polityka, gospodarka, XX-lecie międzywojenne - literatura, kultura, sztuka,
muzyka, TIK a specjalne potrzeby edukacyjne, Patroni Roku 2021: Stanisław Lem,
Patroni Roku 2021: C. K. Norwid, Patroni Roku 2021: Konstytucja 3 Maja , Klasa
szkolna – integracja, relacje w grupie, Aktywność ruchowa uczniów, Wakacje
nauczyciela – jak wykorzystać urlop do regeneracji sił, Wakacje ucznia – inspiracje dla
nauczycieli, wychowawców i rodziców, Autorytet nauczyciela, Dziadkowie w rodzinie -
rola wychowawcza , Adopcja: aspekty psych.-ped. i prawne, Dziecko, uczeń – badania,
Rodzina zastępcza – aspekty psych.-ped. i prawne, Młodzież w badaniach, Świetlica
szkolna, środowiskowa, terapeutyczna – scenariusze zajęć, Nauczyciele w badaniach,
Rodzina w badaniach, Uczenie się – materiały dla nauczycieli, rodziców i uczniów,
Biblioterapia w edukacji, Biblioterapia – scenariusze zajęć, materiały pomocnicze,
Biblioterapia – programy zajęć, Biblioterapia – teksty do zajęć biblioterapeutycznych,
Motoryka mała: ćwicz. rozwijające sprawność manualną oraz jej znaczenie w rozwoju
dziecka w młodszym wieku szkolnym, Integracja sensoryczna – zaburzenia u dzieci,
propozycja terapii oraz ćwiczeń, Dziecko – rozwój fizyczny, Dziecko – rozwój
psychiczny, Dziecko – rozwój psychofizyczny, Dzień babci i dziadka – przedstawienia,
inscenizacje, spotkania, Patroni Roku 2021: Kardynał Stefan Wyszyński , Patroni Roku
2021: K. K. Baczyński, Patroni Roku 2021: Tadeusz Różewicz, Dzień Babci i Dziadka –
mat repertuarowe, Lęk szkolny, fobia szkolna – przyczyny, psychologia…, Lęk u dziecka
– przyczyny, psychologia…, Bezpieczeństwo w Internecie, Internet – zagrożenia
w cyberprzestrzeni, Język polski – konkursy szkolne, Kultura języka, Internet –
uzależnienia, Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – materiały repertuarowe,
Profilaktyka uzależnień, zdrowie – scenariusze imprez i przedstawień, Dzień Matki,
Dzień Ojca, Dzień Rodziny – scenariusze imprez.

Rok szkolny Ilość zestawień

25
 2016/2017 22

2017/2018 18

2018/2019 11

2019/2020 44

2020/2021 50

1.5. Konferencje, wykłady i warsztaty dla nauczycieli

W roku szkolnym 2016/2017 zorganizowano 14 konferencji, wykładów
i warsztatów dla nauczycieli, w tym 4 dla bibliotekarzy szkolnych w ramach sieci
współpracy.
 05.10.2016 – VI konferencja biblioterapeutyczna „Czy czytanie się opłaca?”
W konferencji biblioterapeutycznej wzięło udział 65 nauczycieli.
 19.10.2016 -Sieć bibliotekarzy w filii w Gorlicach – udział nauczycieli
bibliotekarzy z PBW w Nowym Sączu w prowadzeniu szkolenia. W szkoleniu
wzięło udział 46 nauczycieli.
 26.10.2017 – spotkanie sieci współpracy i doskonalenia nauczycieli
bibliotekarzy – realizacja pracownicy PBW w Nowym Sączu. W spotkaniu
wzięło udział 27 nauczycieli.
 30.11.2016- Warsztaty „Twórczy nauczyciel twórczy uczeń” cz. 12 Ozdoby
i kartki świąteczne. W warsztatach uczestniczyło 11 nauczycieli.

26
 08.12.2016- Zespół przedmiotowy nauczycieli SP nr 2. W spotkaniu wzięło
udział 8 nauczycieli. Przygotowana tematyka: Kamishibai jako alternatywa dla
tradycyjnego nauczania, przegląd nowości, wykaz ciekawych stron
internetowych.
 22.02.2017 – spotkanie sieci współpracy i doskonalenia nauczycieli
bibliotekarzy. Za realizację odpowiadali nauczyciele bibliotekarze PBW
w Nowym Sączu i SP nr 2. W spotkaniu uczestniczyło 33 nauczycieli.
 01.02.2017–Warsztaty „Twórczy nauczyciel twórczy uczeń”: „Poznajemy haft
matematyczny”. W warsztatach uczestniczyło 10 nauczycieli.
 21.03.2017 - Metoda krakowska – wykład Katarzyny Grucy z Centrum Metody
Krakowskiej na temat alternatywnych metod czytania. Prezentacja książek
i pomocy dydaktycznych przydatnych w pracy z dziećmi dyslektycznymi.
W spotkaniu wzięło udział 64 nauczycieli.
 22.03.2017 – konferencja z cyklu „Nauczyciel z pasją” pt. „Wolontariat – pasja
pomagania”. W konferencji uczestniczyło łącznie 224 uczniów i nauczycieli.
Organizatorem była pani M. Rzepa z PBW w Nowym Sączu przy współpracy
pracowników Wydziału Gromadzenia, Opracowania i Udostępniania Zbiorów.
 30.03.2017- Prezentacja oferty PBW i omówienie nowości z literatury
pedagogiczno-psychologicznej dotyczącej zagrożeń współczesnej młodzieży dla
Komisji Wychowawców Zespołu Szkół Budowlanych w Nowych Sączu.
W prezentacji uczestniczyło 30 nauczycieli.
 28.04.2017- Zastosowanie metody storytellingu w praktyce szkolnej –
omówienie lekcji otwartej dla nauczycieli SP nr 2 w Nowym Sączu w Oddziale
0A. W omówieniu lekcji wzięło udział 6 nauczycieli.
 17.05.2017 - Zespół samokształceniowy nauczycieli SP nr 2 w Nowym Sączu
„Narzędzia wspierające rozwijanie kreatywności i wspomagające rozwijanie
zainteresowań czytelniczych: Storycubes, kościogry, karty kreatywne
i dialogowe, kamishibai i in.” W zespole pracowało 5 nauczycieli.
 22.05.2017 - Sieć współpracy i doskonalenia nauczycieli bibliotekarzy
w Nowym Sączu: Podsumowanie pracy sieci za rok szkolny 2016/2017.
W spotkaniu wzięło udział 20 nauczycieli.

27
  8-9.06.2017 - II Nowe Ogólnopolskie Forum Bibliotek Pedagogicznych
w Krakowie nt.: "Rola biblioteki pedagogicznej w upowszechnianiu nowych
technologii w edukacji."

W roku szkolnym 2017/2018 zorganizowano łącznie 6 konferencji, wykładów

i warsztatów dla nauczycieli, w których wzięło udział 103 nauczycieli.
 04.10.2017- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy. W spotkaniu uczestniczyło 27 nauczycieli.
 11.10.2017- Zespół samokształceniowy nauczycieli SP nr 2 w Nowym Sączu.
W spotkaniu zespołu wzięło udział 6 nauczycieli.
 13.12.2017- spotkanie sieci nauczycieli bibliotekarzy w SP Mystków;
w spotkaniu uczestniczyło 27 nauczycieli. Omawiano nowe trendy na rynku
czytelniczym i nowe tytuły literatury dla dzieci i młodzieży.
 08.11.2017- 2 lekcje otwarte dla rodziców, nauczycieli
i studentów/wolontariuszy w SP nr 2 w Nowym Sączu Oddziale Przedszkolnym
0A. Omawiana tematyka: Jak powstało godło Polski? – zajęcia
z wykorzystaniem teatrzyku kamishibai. W lekcjach wzięło udział 6 nauczycieli.
 07.02.2018- spotkanie sieci nauczycieli bibliotekarzy w SP Mystków.
Prezentowano bajki dla dzieci autorstwa U. Gawron „Życie jest piękne – historia
rodzinna” oraz odbyło się spotkanie z autorką. Omawiano najnowsze trendy
w IT a możliwości ich wykorzystania w bibliotece. W spotkaniu uczestniczyło
24 nauczycieli.
 06.06.2021- warsztaty dla nauczycieli- gra dydaktyczna „Oil city- galicyjska
gorączka czarnego złota”. Tworzymy własne legendy – zabawy twórcze
z wykorzystaniem kart kreatywnych. W warsztatach udział wzięło 13
nauczycieli.

W roku szkolnym 2018/2019 zorganizowano łącznie 12 konferencji, wykładów

i warsztatów dla nauczycieli.
 22.09.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię”- konferencja dla nauczycieli
w Nowym Sączu, w której uczestniczyło 45 pedagogów.
 29.09.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię” konferencja dla nauczycieli
w Tarnowie , w której wzięło udział 39 osób.
28
  03.10.2018- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy, w którym uczestniczyło 22 nauczycieli. Omawiano mi. in.
„Mózg nastolatka a proces czytania i destrukcyjny wpływ Internetu”.
 06.10.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię” konferencja dla nauczycieli
w Krakowie , w której wzięło udział 50 osób.
 13.10.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię” konferencja dla nauczycieli
w Chrzanowie , w której wzięło udział 28 osób.
 20.10.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię” konferencja dla nauczycieli
w Nowym Targu . Uczestniczyło w niej 43 nauczycieli.
 06.11.2018- Konferencja biblioterapeutyczna ”Wychowanie do wartości
wyzwaniem dla biblioterapii” zorganizowana przez Koło Sądeckie PTB
i PBW w Nowym Sączu. Uczestniczyło w niej 55 osób.
 06.11.2018- Warsztaty plastyczne dla nauczycieli „Astra inspiruje”,
w których wzięło udział 38 nauczycieli.
 17-18.11.2018- Projekt „Ciemności kryją Ziemię”- wyjazd edukacyjny
Markowa – Bełżec -Warszawa ; uczestniczy w nim 50 nauczycieli.
 12.12.2018- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy, w którym uczestniczy 13 nauczycieli. Omawiano m.in. temat:
Nowoczesny bibliotekarz: Cyfrowa Wypożyczalnia Publikacji Naukowych
ACADEMICA i możliwości jej wykorzystania w bibliotece szkolnej
 27.02.2019- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy; bierze w nim udział 20 nauczycieli, którzy omawiają m.in.
zagadnienia: Dlaczego nauczyciele bibliotekarze powinni znać zasady
stosowane w ramach licencji Creative Commons? czy Współczesne
biblioteki w świetle koncepcji tzw. „trzeciego miejsca”
 29.05.2019- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia - wyjazd
dydaktyczny: Małopolskie dziedzictwo kulturowe - zabytki kultury
architektonicznej i piśmienniczej Opactwa Mniszek Benedyktynek
w Staniątkach. Uczestniczy w nim 13 nauczycieli.

W roku szkolnym 2019/2020 przygotowano 9 konferencji, wykładów

i warsztatów dla nauczycieli.

29
 09.10.2019- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy; bierze w nim udział 20 nauczycieli, którzy omawiają m.in. plan
pracy sieci w nowym roku szkolnym.
 08.10.2019- Szkolenie nauczycieli w MCHE z programu „Uzależnienia w sieci
– program przeciwdziałania zagrożeniom w sieci”. W szkoleniu uczestniczy
22 nauczycieli.
 16.10.2019- Szkolenie nauczycieli w MCHE z programu „Uzależnienia w sieci
– program przeciwdziałania zagrożeniom w sieci”. W szkoleniu uczestniczy
22 nauczycieli.
 16.10.2019- Konferencja z cyklu „Nauczyciel z pasją” pt. „Z pasją
o niepełnosprawności”. W konferencja bierze udział 32 uczniów
i 76 nauczycieli.
 06.11.2019- Konferencja biblioterapeutyczna ”W krainie wyobraźni. Rola
książki w rozwijaniu twórczego myślenia” zorganizowana przez Koło Sądeckie
PTB i PBW w Nowym Sączu. W konferencja uczestniczy 40 nauczycieli.
 11.12.2019- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy; bierze w nim udział 20 nauczycieli, którzy omawiają m.in. „Jak
czytają nauczyciele bibliotekarze?” : raport z badań własnych, Wartości czy
„Czarny Disneyland” : o literaturze wojennej – czy w dzisiejszych czasach
młodzież sięga po ten rodzaj literatury?, Gry planszowe, gry miejskie, czyli …
jak przyciągnąć młodego czytelnika do biblioteki szkolnej?
 12.12.2019- Konferencja kończąca projekt „Ciemności kryją Ziemię”, w której
uczestniczy 155 osób.
 04.03.2020- Udział B. Kozik w sieci nauczycieli bibliotekarzy z filii w Rabce
z warsztatami „Biblioteka szkolna a rozwijanie kreatywności uczniów. Wybrane
narzędzia dydaktyczne sprzyjające wyzwalaniu twórczości i rozwijaniu
zainteresowań czytelniczych” .
 11.03.2020- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy; bierze w nim udział 19 nauczycieli, którzy omawiają m.in. Czy
biblioteka szkolna to miejsce dla innowacji pedagogicznych?

30
 W roku szkolnym 2020/2021 zorganizowano 3 konferencje, wykłady
dla nauczycieli. Na ilość działań w tym roku miała wpływ pandemia Covid-19.
 28.10.2020- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy- spotkani zdalne Teams, w którym bierze udział
21 nauczycieli, którzy omawiają m.in. Jak było, jak jest, jak może być?,
czyli: praca bibliotek i bibliotekarzy w czasie pandemii - wnioski
uczestników sieci.
 03.03.2021- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy- spotkani zdalne Teams, w którym bierze udział
11 nauczycieli, którzy omawiają m.in. Wirtualna czytelnia książek
elektronicznych – IBUKLibra dla bibliotekarzy.
 21.04.2021- Spotkanie sieci współpracy i samokształcenia nauczycieli
bibliotekarzy- spotkani zdalne ZOOM. Uczestniczy w nim
20 nauczycieli. Spotkanie z Karolem Baranowskim, Bibliotekarzem
Roku 2019 z PBW i KEN w Krakowie.

Rok szkolny Ilość konferencji,

wykładów, warsztatów

2016/2017 14

2017/2018 6

2018/2019 12

2019/2020 9

2020/2021 3

31
 1.6 Wspomaganie pracy szkół i placówek w realizacji promocji
czytelnictwa oraz Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa

Wspomaganie pracy szkół i placówek w realizacji promocji czytelnictwa to

ważny aspekt działania PBW w Nowym Sączu. Nauczyciele biblioteki podejmują
w tym kierunku szereg działań, organizując liczne spotkania, konkursy czy imprezy.
Oto jak przedstawia się praca biblioteki mająca na celu promowanie czytelnictwa
u uczniów w latach 2017- 2021.
W roku szkolnym 2016/2017 udzielono konsultacji 16 szkołom w sprawie
doboru tytułów do zakupu książek, wygłoszono 7 prelekcji dla rodziców:
Lp. Data Temat prelekcji, nazwa szkoły, w której wygłoszono
prelekcję dla rodziców
1. 21.09.2016. „Literatura inspiracją do rozwoju dziecka” Szkoła Podstawowa nr
11 w Nowym Sączu
2. 27.10.2016. „Wpływ czytania na rozwój dziecka” ZS w Mystkowie

3. 17.11.2016. „Wpływ czytania na rozwój dziecka” ZS nr 2 w Kamionce

Wielkiej
4. 29.11.2016. „10 pożytków z czytania dzieciom” SP nr 2 w Nowym Sączu

5. 14.12.2016. „Wartość czytania” II LO w Nowym Sączu

6. 26.01.2017. „Wpływ czytania na rozwój dziecka” SP w Posadowej

7. 16.03.2017. „Wartość czytania” dla rodziców SP w Królowej Górnej

Szkołę Podstawową nr 2 im. Świętej Jadwigi Królowej w Nowym Sączu objęto

kompleksowym wspomaganiem. Oprócz tego podpisano pięć porozumień dotyczących
współpracy z placówkami edukacyjnymi w zakresie biblioterapii, promocji
czytelnictwa. Były to szkoły i przedszkola: Szkoła Podstawowa w Posadowej
Mogilskiej, Zespół Przedszkoli w Nowym Sączu, Miejskie Przedszkole nr 3 w Nowym
Sączu, Szkoła Podstawowa nr 8 im. Władysława Jagiełły w Nowym Sączu, Katolicka
Szkoła Podstawowa im. Ks. F. Blachnickiego w Nowym Sączu.
Inne działania to: Dzień Głośnego Czytania SP nr 2 w Nowym Sączu;
realizacja ogólnopolskiego projektu Centrum Edukacji Obywatelskiej „PoczytajMY”;
event „Randka w ciemno z książką”; bookcrosing z okazji Tygodnia bibliotek, akcja
„Cała Polska czyta dzieciom”, „Noc bibliotek”.
W roku szkolnym 2017/2018 udzielono konsultacji 2 szkołom w sprawie
doboru tytułów do zakupu książek, wygłoszono 3 prelekcje dla rodziców:
32
Lp. Data Temat prelekcji, nazwa szkoły, w której wygłoszono
prelekcję dla rodziców
1. 27.09.2017. „Wartość czytania” dla rodziców ZSE w Nowym Sączu (70 osób)

2. 23.11.2017. „Wartość czytania” dla rodziców uczniów klas 4-6 SP nr 15 w

Nowym Sączu

3. 23.11.2017. „Wpływ czytania na rozwój dziecka” dla rodziców uczniów klas

1-3 SP nr 15 w Nowym Sączu

Z 7 szkołami/ placówkami podpisano umowę/porozumienie dotyczącą

wspomagania. Oprócz tego podjęto 6 innych działań promujących czytelnictwo, m.in.
Impreza biblioteczna - Gra miejska „Zaginione królestwo Molikolandii”, Tydzień
Mózgu – gry planszowe w bibliotece, projekt czytelniczy „Moda na czytanie – moda na
ubranie, czyli sleeveface w bibliotece”, „Czytanie na wysokim poziomie”- impreza
czytelniczo-edukacyjna z okazji Małopolskiego Tygodnia Rodziny.

W roku szkolnym 2018/2019 wygłoszono 1 prelekcję dla rodziców,

a z 7 szkołami/ placówkami podpisano umowę/porozumienie dotyczącą wspomagania.
Podjęto również 6 innych działań, dzięki którym promowano czytelnictwo, tj.:
Podejmij Wyzwanie Czytelnicze: „100 książek na 100-lecie Niepodległości”; gra
miejska „Moliki w pułapce czasu” – współpraca wydziałów; projekt edukacyjny
„Literacka mapa Nowego Sącza”; strefa wolnej książki – bookcrossing.
W roku szkolnym 2019/2020 zorganizowano 9 imprez promujących
czytelnictwo wśród uczniów. Wzięło w nich udział ponad 2000 uczniów i nauczycieli.
Były to między innymi takie imprezy jak: Narodowe Czytanie w SP w Gródku; Gra
miejska „Moliki i kryształy Liprekuana”; Projekt czytelniczo-literacki „Nasza Bajka”;
Dzień Postaci z Bajek; „Tydzień Bibliotek”; XIX Ogólnopolski Tydzień Czytania
Dzieciom Otwarcie kanału na YouTube – czytanie bajek z projektu „Basza Bajka”;
Wyzwanie/challange „Zdjęcie książki bez komentarza”.
W roku szkolnym 2020/2021 zorganizowano 4 imprezy promujących
czytelnictwo. Wzięło w nich udział ponad 780 osób. Były to takie działania jak:
„Dwujęzyczne dzieci” - projekt WM promujący powszechną dwujęzyczność
w przedszkolach; druga edycja projektu „Dwujęzyczne dzieci”;
#challangedziengodnosci w związku Dniem Godności Osób z Niepełnosprawnością
Intelektualną; Challange MukoKoalicja – wysłanie wirtualnej bańki do Ministerstwa
Zdrowia.

33
 Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Nowym Sączu, jak wiele bibliotek
pedagogicznych w kraju, nie ogranicza swej działalności jedynie do procesów
gromadzenia, opracowania, udostępniania i przechowywania zbiorów czy też
działalności informacyjnej oraz bibliograficznej. Nauczyciele bibliotekarze bardzo
wspierają środowisko edukacyjne w procesie dydaktyczno- wychowawczym.
Wychodzą z propozycjami różnorakich działań, które mają na celu rozwijanie kultury
czytelniczej, kształcenie kompetencji informacyjnych uczniów, edukację historyczną,
regionalną i patriotyczną. Wspierają również samokształcenie nauczycieli.
Działania te przyjmują takie formy jak: konferencje edukacyjne, wystawy,
warsztaty dla nauczycieli, spotkania autorskie, promocje książek, sieć współpracy
i samokształcenia dla nauczycieli bibliotekarzy szkolnych, wspomaganie pracy szkół,
projekty edukacyjne. Warto również wymienić wycieczki dydaktyczne, lekcje
biblioteczne, zajęcia biblioterapeutyczne, konkursy czytelnicze, międzybiblioteczne
projekty czytelnicze, rodzinne gry miejskie, festiwale bajek i inne przedsięwzięcia
Współczesny świat oferuje młodemu czytelnikowi wiele atrakcji. O uwagę
i zainteresowanie odbiorcy walczą różne media, a na ich uczestników czekają liczne
oferty spędzana wolnego czasu. Cieszy zatem fakt, iż młodzi ludzie zwracają uwagę na
konkursy, imprezy oraz inne działania oferowane przez PBW w Nowym Sączu, jako
sposób spędzania wolnego czasu.
Celem mojej pracy było przybliżenie historii Pedagogicznej Biblioteki
Wojewódzkiej w Nowym Sączu oraz opisanie jej działalności na przestrzeni ostatnich
pięciu lat. Starałam się jak najwierniej oddać dzieje biblioteki oraz wszystkie
przedsiębrane przez jej pracowników działania. Trzeba jednak zauważyć, iż ich obszar
jest tak rozległy, że niełatwo opisać je w tak krótkim opracowaniu.
Dlatego w swojej pracy mogłam się jedynie skupić na wypisaniu starań, które na
co dzień podejmują nauczyciele bibliotekarze z nowosądeckiej PBW. Na
charakterystykę wszystkich tych czynności trzeba by poświęcić nie jedną, a kilka
osobnych prac.

34
Wybór bibliografii:
I. Publikacje książkowe:

1. Bibioterapeuta Biuletyn Informacyjny Polskiego Towarzystwa Biblioterapeutycznego,

nr 1/82/2018.

2.Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana oddział w Nowym Sączu, Almanach

Sądecki, R.X nr 4(37), Nowy Sącz 2011.

4.PBW w Nowym Sączu, 50 lat Biblioteki Pedagogicznej w Nowym Sączu 1952-2002,

Nowy Sącz 2002.

4.Rola biblioteki pedagogicznej w upowszechnianiu nowych technologii w edukacji pod

redakcją Beaty Janik i Wandy Bukowczan, Kraków 2018.

II. Artykuły z czasopism

1.Hejnał oświatowy. Miesięcznik Małopolskiego centrum Doskonalenia Nauczycieli, nr

10/186/2019,s.23.

2.Poradnik bibliotekarza. Pismo dla bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych,

nr 12/2017, s.28-28.

III. Strony internetowe

1.https://oswiataiprawo.pl/porady/biblioteki-pedagogiczne/

2.https://www.pbwnowysacz.pl

IV. Sprawozdania

1.Sprawozdanie z działalności PBW w Nowym Sączu za rok 2016/2017.

2. Sprawozdanie z działalności PBW w Nowym Sączu za rok 2017/2018.

3. Sprawozdanie z działalności PBW w Nowym Sączu za rok 2018/2019.

4. Sprawozdanie z działalności PBW w Nowym Sączu za rok 2019/2020.

5. Sprawozdanie z działalności PBW w Nowym Sączu za rok 2020/2021

35