Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 6

wOHhk fmdÿ iy;sl m;% (Wiia fm<) úNd.

h
ixhqla; .Ks;h

 m%CIsma; 

Manoj Solangaarachchi
(B. Sc.)

(01) P yd Q wxY= folla fmdf<dj u; msysá O kï ,CIHhl isg tlúgu


.=re;ajh hgf;a tlu V m%fõ.hlska ms<sfj<ska OX iuÕ yd (90 – )
fldaKhlska m%lafIamKh lrkq ,efí' (  45) wxY= O yryd hk OX yd
OY wvx.= tlu isria ;,fha p,kh fõ'
(i) m%lafIamKfhka t ld,hlg miq wxY=j, msysgqï ,CIHj, LKavdxl
fidhkak' tu.ska ,CIHh fol hd lrk f¾Ldj OX iuÕ 135 l
fldaKhla idok nj fmkajkak'
(ii) P wxY=jlg ;u fmf;a" Wmßu ,CIHfha msysgk úg .uka lr we;s
;sria yd isria ÿr fidhd túg P yd Q wxY= w;r ÿr
√2 𝑉 2
sin  (cos  – sin ) nj fmkajkak'
𝑔

1
tu wxY= w;r ÿr jeä;u jkafka  = 22  jk úg nj fmkajkak'
2

---------------------------------------------------------------------------

(02) iu;,d ìfuys msysá O ,CIHhlg isriaj h Wiska fndaïnhla mqmqrhs'


√2𝑔𝑘 jQ tlu fõ.fhka fndaïnfha len,s ieu ÈYdjlgu úis fõ'
d  2 √𝑘 (𝑘 + ℎ) kï O ,CIHfha isg d ÿßka N+ñh u; isák l=vd
if;l=g msmsÍfuka miq t1, t2 (t2  t1) fjkia jQ ld,hka ys § foj;djla
foÈYdjlskau" fndaïn len,s jefok nj o fmkajkak'
1
2𝑘 + ℎ − √(ℎ 2 + 𝑑2 ) 2
tfiau t2 – t1 = 2 [ ] nj o fmkajkak'
𝑔

---------------------------------------------------------------------------

(03) a wrfhka yd h .eUqßka hq;= jD;a;dldr ,s|l m;=f,a flakaøfha ueäfhla


ys| f.k isáhs' ueähdg u Wmßu fõ.hlska ´kEu ÈYdjla t,af,a Wvq
w;g mekSug mqMZjk' u2  g [ ℎ + √ℎ2 + 𝑎2 ] kï ueähdg ,sf|ka bj;g
mekSug yels nj fmkajkak'

fuu wjYH;dj imqrd,sh yels kï ,s| m;=f,a jQ ´kEu ,CIHh isg

- 1 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –


ueähdg ,sfoka bj;g meksh yels nj wfmdaykh lrkak'

---------------------------------------------------------------------------

(04) ÿr mksk lS%vlfhl=g" fmdf<dfjka bj;a j hk fudfydf;a § (Tyqf.a


Èùu ksid) u ;sria m%fõ.hl=;a iu. (Tyqf.a mekSu ksid) ;srig 
fldaKhlska wdk; u m%fõ.hl=;a ;sfí' Tyq mksk l ;sria ÿr
2𝑢2 
l= (1 +  cos ) sin  hkafkka fokq ,nk nj fmkajkak' ;j ÿrg;a
𝑔

 = 1 o l Wmßuhla jk mßÈ  f;dard .kafka o kï mekSfï § Tyq ,.d


𝑙
jk jeäu Wi wdikak jYfhka g iudk nj fmkajkak'
7

---------------------------------------------------------------------------

𝜋
(05) A wyia hdkh" ;sri iu.  (≠ ) fldaKhla idok ir, f¾Ldjla
2
Tiafia U taldldr m%fõ.fhka by< k.shs' wyia hdkh" fmdf<dfõ jQ
wyiahdk kdYl ;=jlal=jlg isria f,i by<ska h Wilska mshdir
lrk fudfyd;l § V m%fõ.fhka ;sri iu.  fldaKhla idok
ÈYdjlg ;=jlal=fjka S fjä,a,la ;nkq ,efnhs' fjä,a, wyiahdkfha
jeÿfkd;a" A g idfmaCIj S ys fm; ie,lSfuka fyda wka whqrlska fyda
(i) V 2  U 2 [ 1 + k2 + 2k sin ] nj;a
(ii) tan   k sec  + tan  nj;a fmkajkak'
√2𝑔ℎ 𝑈
fuys k = ; k  1 kï"  = cos-1 [ ] nj wfmdaykh lrkak'
𝑈 √2𝑔ℎ

---------------------------------------------------------------------------

(06) hqO kejla" V ksh; m%fõ.fhka bÈßhg hd;%d lrhs' yß fl<ska


msgqmig t,a, l< flá ;=jlal=jla hqO kefõ iúlr we;af;a" f¾ähka 
wdfrdayK fldaKhlsks' ;=jlal=jg idfmaCIj m%lafIamK m%fõ.h V√3
2√3𝑉 2
kï" R mrdih" R = (√3 cos  – 1) sin  uÕska ,efnk nj
𝑔

fmkajkak'
𝜋
 = 6 úg R Wmßuhla nj fmkajd" Wmßu mrdih fidhkak'

---------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

- 2 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –


(07) fmdf<dj u; A kï ,CIHhl isg ;srig  fldaKhl wdk;shla iys;j
v ( √𝑔𝑑 ) m%fõ.fhka wxY=jla m%lafIam flf¾' A isg d ÿrlska msysá h
Wie;s lKqjl uqÿfKys .Eù fkd .EúS wxY=j .uka lrhs'
1 𝑑2
h = d tan  – g (1 + tan2 ) nj fmkajkak'  ys fjkia w.hka i|yd h
2 𝑣2
𝑣2
jeä;u jkafka tan  = jk úg nj Tmamq lrkak'
𝑔𝑑

ta khska iïmQ¾K mshdierefï §"  ys fï w.h i|yd wxY=j kef.k


𝑣6
jeä;u Wi nj fmkajkak'
2𝑔 (𝑣 4 + 𝑔2 𝑑2 )

---------------------------------------------------------------------------

(08) iu;, ìfuys msysá P ,CIHhl isg 45 l wdk;sfhka v m%fõ.fhka fjä
WKavhla ksl=;a lrkq ,efí' P isg ;sria ÿr;a" isria ÿr;a ms<sfj<ska x" y
𝑔𝑥 2
úg WKavfha fm; y = x – iólrKfhka ±lafjk nj idOkh lrkak'
𝑣2

fï WKavh x = a jk Q ys § ìfuys j§' P isg 45 l wdk;sfhka u


m%fõ.fhka fjä ;nk ,o fojeks WKavh;a Q g isria f,i by<ska h
𝑣4
ÿrlska msysá ,CIHhla yryd hhs' u2 = nj idOkh lrkak'
(𝑣 2 −𝑔ℎ)

---------------------------------------------------------------------------

(09) iu;,d ìfuys msysá O ,CIHhlg isria j h Wiska fndaïnhla mqmqrhs'


2gk jQ tlu fõ.fhka fndaïnfha len,s iEu ÈYdjlgu úisfõ'
d > 2k (k + 1) kï" O ,CIHfha isg d ÿßka N+ñh u; isák l=vd
if;l=g msmsÍfuka miq t1, t2 (t2  t1) fjkia jQ ld,hkays § foj;djla
foÈYdjlska u" fndaïn len,s jefok nj o fmkajkak'
tfiau t2 – t1 = 2 2k + h – (h2 + d2) ½
nj o fmkajkak'
g

---------------------------------------------------------------------------

(10) wxY= folla tlu ,CIHhl isg tlu fudfyd;l tlu u fõ.hlska
fjkia ÈYd Tiafia m%lafIamKh lrkq ,nkafka tla;rd wp, ,CIHhla
miqlr hkfiah' m%lafIamK fldaK  iy  kï" tla wxY=jla wp,
1
2𝑢 sin (𝛼 − 𝛽)
2
,CIHh miqlr f.dia 1 ld,hlg miq wfkla wxY=j wp,
𝑔 cos (𝛼 + 𝛽)
2

- 3 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –


,CIHh lrd <.d jk nj fmkajkak'

---------------------------------------------------------------------------

(11) ls%lÜ msáhl wE; mkaÿ rlskafkl= ìï uÜgfï isg úis l< mkaÿjla
Tyqg R m ÿrlska isák lvq¨ rlskakdf.a fomd uq, jeáKs' mkaÿfõ
wdrïNl m%fõ.fha ;sria yd isria ixrpl ms-1 j,ska ms<sfj<ska u yd v
𝑅𝑔
fjhs kï uv = nj fmkajkak' fuys g hkq ms-2 j,ska .=re;ajc
2

;ajrKhhs' lvq¨ rlskakd x m ÿrla mkaÿ rlskakd foig .sfha kï Tyqg


ìu isg H m Wil § mkaÿj w,a,d .ekSug ;sìKs' lvq¨ rlskakdf.a fomd
2𝐻
uq,g .uka lsÍug mkaÿj .;a ld,h R√ nj fmkajkak'
𝑔𝑥 (𝑅 − 𝑥)

---------------------------------------------------------------------------

(12) fmdf<djg h Wilska msysá j;=r u,lska isrig  fldaKhlska wdk;


ÈYdjla Tiafia úysfok c, myrl m%fõ.h √𝑔𝑘 cosec 𝜃 kï uf,ka
úysfok j;=r wmf;a fkdhk mßÈ tl;= lr.ekSu i|yd neÈh hq;=
1
fmdl=fKa wvqu w¾O úIalïNh [2𝑘(𝑘 + √𝑘 2 + ℎ2 )]2 nj fmkajkak'

---------------------------------------------------------------------------

(13) ;srig  wdk;j v m%fõ.fhka O ,CIHfhka m%lafIam l< jia;=jl fm;


𝑔𝑥 2
Ox, Oy wCIj,g idfmaCIj y = x tan  – (1 + tan2 ) nj fmkajkak'
2𝑣 2

𝑣2
tkhska jia;=fõ ;sria mrdih sin 2 nj fmkajkak' O ,CIHfhka
𝑔
m%lafIam l< fnda,hla A, B ,CIHh folla ;=<ska hhs' O isg A g ;sria
ÿr a o isria Wi b o B g ;sria ÿr b o isria Wi a o fõ' fnda,fha
𝑎 tan 𝛼 − 𝑏 𝑎2
m%lafIamK fldaKh  kï" = nj;a fmkajkak' tan   3 nj
𝑏 tan 𝛼 − 𝑎 𝑏2

wfmdaykh lrkak' b = 2a úg" m%lafIamK fldaKh fidhkak'

---------------------------------------------------------------------------

(14) ;sria fmdf<djl isg isria j h m by<ska jk O ,CIHhl isg v ms-1


m%fõ.fhka ;srig  wdk;j jia;=jla m%lafIam lrkq ,efí' jia;=j
m%lafIamK ,CIHfha isg R ;sria ÿßka msysá ;sria fmdf<dfõ P ,CIHhl
j§' gR2 tan2  – 2V 2R tan  + gR2 – 2v2h = 0 nj fmkajkak'
V 2  g [√ℎ2 + 𝑅2 − ℎ] úg" O isg P g fm;a folla we;s nj fmkajkak'

- 4 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –


V 2 = g [√ℎ2 + 𝑅2 − ℎ] úg" O isg P g fm;a tlla muKla we;s nj
fmkajkak'

---------------------------------------------------------------------------

(15) lkaola uqÿfka isák ñksfila Wvq w;a isri iu.  fldaKhla idok
ÈYdjla Tiafia u m%fõ.fhka .,la úis lrkq lrhs' T m%dka;rhlg miqj
𝜋
Tyq ta ia:dkfha u isg Wvq w;a isri iu. (𝛼 + + 𝜃) fldaKhla idok
2
ÈYdjla Tiafia m<uq ., p,s; jk ;,fhysu v m%fõ.hlska ;j;a .,la
úis lrhs' .,a fol >Ügkh fjhs kï" u sin   v cos ( + ) úg"
2𝑢𝑣 cos 𝜃
T= nj fmkajkak'
𝑔 [ 𝑣 cos( + ) + 𝑢 sin 𝛼 ]

---------------------------------------------------------------------------

(16) nia r:hla ksh; kg ;ajrKhlska ;srig  wdk; ;,hl by<g p,s;
fõ' nia r:fha ìu wdk; ;,hg iudka;r fõ' nia r:fha we;=<;
wxY=jla ksoyfia jefÜ' nia r:hg idfmaCIj wxY=fõ ;ajrKh nia r:fha
ìug  wdk; kï" cot  = k sec  + tan  nj fmkajkak' wxY=jla nia
r:h ;=< ìu A ,CIHfhka nia r:hg idfmaCIj V m%fõ.fhka nia r:fha
ìug  (  ) wdk;j m%lafIam lrkq ,efí' wxY=j nia r:fha isú,sfï B ys
j§' AB nia r:fha ìug ,ïn jk w;r AB = h fõ' wdk; ;,hg
2𝑣 cos 𝜃
iudka;rj p,s;h i,ld wxY=fõ mshdir ld,h nj fmkajkak'
𝑔 cos 𝛼 cot 𝛽
2𝑣 2 cos 𝜃 tan 𝛽 sin (𝜃−𝛽)
h= nj wfmdaykh lrkak'
𝑔 cos 𝛼 cos 𝛽

---------------------------------------------------------------------------

(17) m%ydrl fk!ldjla Rcq m:hla Tiafia 3u fõ.hlska .uka lrhs' ;sri
iu.  wdk;shla iys;j miq mig fhduqj ;=jlal=jla tys kxjd we;'
;=jlal=jg idfmaCIj u fõ.hlska WKavhla m%lafIamKh lrkq ,efí'
WKvfha mrdih fidhkak' Wmßu mrdihla ,nd .ekSu i|yd wjYH
3 + √17
wdfrdayK fldaKh cos-1 ( ) nj fmkajkak'
14

---------------------------------------------------------------------------

(18) ;srig  wdk;j ir, f¾Ldj Èf.a u ksh; m%fõ.fhka l=re,af,la mshUd
hhs' l=re,a,d A ,CIHhl jk úg" A g isria j my<ska O ,CIHhl jk

- 5 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –


<ufhla .,la ;srig  (  ) wdk;j ùis lrhs' .f,a m%fõ.h l=ula
√2𝑔ℎ
jqj;a tan   sec  + tan  fkdfõ kï ., l=re,a,dg fkdjÈk nj
𝑢

fmkajkak' (fuys h hkq O isg A olajd Wihs')

---------------------------------------------------------------------------

𝜋
(19) ìfuys msysá O ,CIHhl isg" ;srig 1 [  ] fldaKhlska wdk; jQ
2

ÈYdjg U wdrïNl fõ.fhka .=re;aj hgf;a" P wxY=jla m%lafIamKh lrkq


𝑈2
,efí' O ys isg d1 iy d2 ;sria ÿr j, § ìug by<ska h [  sin2 𝛼1 ]
2𝑔

𝑈2
Wilska P wxY=j ;sfnkafka kï" d1 + d2 = sin 21 iy
𝑔
2ℎ𝑈 2
d1d2 = cos2 1 nj fmkajkak'
𝑔

𝑈2
O ys isg OA = sin 21 ;sria ÿrla f.jd .sh miq wxY=j Wmßu Wilg
2𝑔

<Õdjk nj wfmdaykh lrkak' OA yryd ;sria ;,fha ;sri iu.


𝜋
2 [  2 ] fldaKhla idok ÈYdjg tlu U fõ.fhka .=re;ajh hgf;a
fjk;a Q wxY=jla O ys isg m%lafIamKh lrkq ,efí' Q wxY=j o O ys isg
tlu OA ;sria ÿrlska msysá úg § Wmßu Wilg <ÕdjQfha kï" 1 + 2
fidhkak'



Manoj Solangaarachchi
(B. Sc.)

- 6 - |Combined Maths | Manoj Solangaarachchi - B.Sc. – m%CIsma; –

You might also like