Klasa 6 b język polski wtorek, 17 listopada 2020 r.

Na dzisiejszych dwugodzinnych zajęciach języka polskiego pracujemy z treścią lektury pt.

„W pustyni i w puszczy”. Wiadomości podane w scenariuszu będą dotyczyć określenia czasu
i miejsca wydarzeń z książki. Twoim zadaniem będzie przeczytać uważnie to, co napisałam
poniżej. Po przeczytaniu wiadomości wykonasz zadania. Niektóre z rozwiązań zamieścisz w
dzienniczku lektur, jeśli masz na to miejsce; jeśli nie mas, zapiszesz zadania na kartce A4 i
potem wszystkie wkleisz do dzienniczka (np. taśmą przezroczystą). Podczas lekcji
powinieneś korzystać więc zarówno z zeszytu przedmiotowego, jak i z dzienniczka lektur.
Byłoby dobrze, gdybyś miał również dostęp do lektury.
UWAGA! Pamiętaj o zrobieniu dziesięciominutowej przerwy podczas pracy ze scenariuszem.
To ważne!

Lekcja 40, 41 Data: 17.11.2020 r.

Temat: Określamy czas i miejsce wydarzeń opisanych w lekturze pt. „W pustyni
i w puszczy”.
1. Zapisz w zeszycie do j.polskiego powyższy temat
2. Wstęp do zajęć – przypomnienie terminu: elementy świata przedstawionego
Zapewne pamiętasz, że świat przedstawiony w każdej lekturze tworzą cztery elementy:

• Czas akcji
• Miejsce akcji
• Wydarzenia
• Bohaterowie
Na tej lekcji przypomnisz sobie dwa pierwsze elementy, a mianowicie czas i miejsce akcji
utworu H.Sienkiewicza. Przeczytasz więc, kiedy działy się opisane wydarzenia i gdzie miały
miejsce.
3. Czas i miejsce akcji
ETAP I – informacje na temat powstania Mahdiego, o którym jest mowa na początku lektury
(wzmianki pojawiają się także podczas porwania dzieci)
ETAP II – czas akcji w lekturze

Akcja powieści rozpoczyna się pod koniec 1884 roku niedługo przed Bożym Narodzeniem.
Świadczą o tym informacje o obleganiu przez Mahdiego twierdzy w Chartumie, której bronił
generał Gordon. Porwanie i przygody dzieci rozgrywają się w 1885 roku (m.in. pora dżdżysta)
i nie wiemy dokładnie, ile trwa wędrówka Stasia i Nel, ale wiemy, że dzieci wędrowały kilka
miesięcy i dotarły aż do równika w okolice Mombasy. Z relacji narratora w zakończeniu
otrzymujemy informację, że dziesięć lat później bohaterowie wędrówki pobierają się.
Dowiadujemy się także, że młodzi zamieszkują w Anglii, a po śmierci ojca Nel – pana Rawlisona
- udają się w podróż do Afryki śladem swych przygód z dzieciństwa. Ostatecznie osiadają wraz
z panem Tarkowskim w Polsce.

ETAP III – miejsca pobytu dzieci

Przygoda dzieci zaczyna się w Egipcie w Port-Saidzie w grudniu 1884 roku. Do Medinet w
prowincji El-Fajum bohaterowie przyjeżdżają w przeddzień wigilii Bożego Narodzenia.
Następne kilka dni wraz z ojcami poznają okolicę. Potem muszą zająć się sobą, gdyż
inżynierowie przeprowadzają inspekcje w bardziej odległych rejonach. Do Medinet powracają
w święto Trzech Króli. Po dwóch dniach wyjeżdżają, a następnie przysyłają Chamisa po dzieci.
Ten wraz z Idrysem i Gehebem porywa dzieci. Zaczyna się mordercza przeprawa przez
pustynię. Podróż Stasia i Nel można podzielić na pięć etapów. Pierwszy biegł z Fajumu do
Chartumu, następny z Chartumu do Faszody, trzeci z Faszody do wąwozu, gdzie odnaleźli
Kinga, a czwarty z Góry Lindego do jeziora, nad którym znajdowała się osada Kalego. Ostatni
etap wiódł na wschód w stronę morza i zakończył się szczęśliwym odnalezieniem ojców dzieci
w okolicach Mombasy. Tak więc wydarzenia ukazane w powieści Sienkiewicza rozgrywają się
w północno-wschodniej i wschodniej Afryce.
 4. Etapy wędrówki Stasia i Nel

Początkowo bohaterowie przebywają w Port-Said, następnie święta Bożego Narodzenia

spędzają w Medinet. W okolicach tej miejscowości zwiedzają ruiny starożytnego miasta
Krakodilopaus, piramidy Kanara i szczątki labiryntu oraz okolice jeziora Karoun. Porwanie
Stasia i Nel następuje w miejscowości Gharak. Następnie wraz z Beduinami dzieci przez
pustynię docierają do Chartum oraz Omdurmanu, gdzie spotykają Mahdiego. Kolejnym
etapem podróży jest Faszoda. Stamtąd wyruszają na poszukiwania Smaina. Staś i Nel
przemierzają Pustynię Libijską i Saharę. Podczas przeprawy Staś zabija lwa oraz porywaczy i
zaczyna wraz z Nel, Kalim i Meą niebezpieczną wędrówkę przez afrykańską puszczę. Osiedlają
się w baobabie nazwanym Krakowem, następnie wędrują do wioski na górze Lindego i
przemierzają kraj, odwiedzając kolejne siedziby plemion murzyńskich, aż docierają do terenów
zamieszkiwanych przez naród Wa-himów. Stamtąd udają się przez pustynię w stronę Oceanu
Indyjskiego. Znajomych oficerów spotykają w pobliżu szczytu wygasłego wulkanu
Kilimandżaro. Ojców dzieci spotykają po długiej rozłące w Mombasie.

Przyjrzyj się zamieszczonemu poniżej rysunkowi. Przedstawia on północno-wschodnią część

Afryki, którą przemierzały dzieci. Odszukaj nazwy geograficzne, o których przed chwilą
przeczytałeś i odszukaj je na mapce.

Port -Said
Naturalnie, że wszystkich nazw nie musisz pamiętać. Chciałam, abyś uświadomił sobie, ile
trzeba by przejść w ciągu swojej kilkumiesięcznej wędrówki, aby pokonać trasę Stasia i Nel.
Wyobraź sobie, że byłoby to ok. 6 tysięcy km! Proszę, spójrz teraz do swoich notatek w
dzienniczku lektur i uzupełnij notatki na temat czasu i miejsca akcji. To ważne!

5. Zadania do wykonania
Teraz wykonasz kilka zadań na podstawie zdobytej wiedzy i treści książki. Część z nich
wykonasz w zeszycie, część w dzienniczku. Uważnie czytaj wskazówki!
Zadanie 1
Poniżej zamieściłam cytaty, na podstawie których uzupełnisz informacje w jakim czasie i
gdzie mogły rozgrywać się wspomniane wydarzenia. Cytaty są ponumerowane, zapisz je w
zeszycie do j.polskiego tak jak podałam niebieskim kolorem.

Cytat 1. Wydarzenie: Rozmowa … (podaj kto z kim rozmawia i kiedy)

W podobny sposób rozpisz pozostałe cytaty.

1.
2.

2.
7.

3.
4.

4.
8.

5.
6.
ZRÓB TERAZ KILKUMINUTOWĄ PRZERWĘ. WYKONAJ KILKA PRZYSIADÓW. PODEJDŹ DO
OKNA I POPATRZ W DAL, BY ODPOCZĘŁY CI OCZY. WYPIJ KILKA ŁYKÓW WODY. POCHODŹ
PO POKOJU .

Zadanie 2
Przerysuj na kartkę A4 poniższy schemat i uzupełnij go nazwami miejsc z lektury. Skorzystaj
wiadomości w scenariuszu. Kartkę z wykonanym zadaniem dołącz do notatek w dzienniczku
lektur.

Uwaga! Kontur Afryki nie musi być dokładny. Spróbuj go po prostu odrysować .

Zadanie 3
Poniżej zamieściłam tabelkę, którą powinieneś przerysować (nie wydrukować!) na kartkę
A4. Na kolejnej stronie są latawce z nazwami miejsc pobytu Stasia i Nel. Przeczytaj te nazwy i
odpowiednio uzupełnij tabelkę. Obok nazwy miejsca napisz krótko, co wydarzyło się w tym
miejscu. Skorzystaj z wiadomości w scenariuszu, treści lektury, a przede wszystkim ze swojej
wiedzy. Kartkę z wykonanym zadaniem dołącz do notatek w dzienniczku lektur.
UWAGA! W tabelce powinno być tyle rubryk, ile latawców (ja zamieściłam tylko 2 rubryki, Ty
musisz narysować 10!).

Zadanie 4
Poniżej zapisałam przemieszane punkty z planu wydarzeń. Na następnej stronie scenariusza
zamieściłam kartę pracy, na której tych punktów brakuje. Na podstawie podpunktów z karty
i zgodnie z treścią lektury ułóż chronologicznie poniższe równoważniki zdań w kompletny
plan wydarzeń (18 punktów). Zapisz go w zeszycie do j.polskiego.

Schronienie i pobyt w „Krakowie” - Mordercza wędrówka bez wody - Porwanie

- Chrześcijański upór i wyznanie wiary - Moc dobrego Mzimu i braterstwo
krwi - Morderczy galop na wielbłądach - Szczęśliwy ratunek dla Nel - Ratunek
i szczęście - Nieudana próba ucieczki - Wśród wojowników Kalego -
Szczęśliwy początek roku - W otoczeniu zdrajców i nowych zwolenników
Mahdiego - Zdrowy wypoczynek w opuszczonej wiosce - Wolność dzieci i
śmierć porywaczy - Głód i zaraza wśród ruin miasta - Pobyt dzieci w Port Said
- Rozszalały żywioł pustyni - Wieści o zwycięstwie buntowników
UWAGA! Pamiętaj, że poleciłam zapisać jedynie punkty główne planu. Nie przepisuj więc
podpunktów (a,b,c).