1- O HUMANISMO

Nos inicios da Idade Moderna (século XV) xurdiu unha nova corrente de pensamento,
o humanismo, que supuxo un fonda transformación da mentalidade medieval.

Fronte ao pensamento medieval no que todo xiraba

en torno a Deus, os humanistas defenderon a
importancia do ser humano (antropocentrismo).

Os estudosos mostraron interese por todos os

campos do saber, converténdose en grandes sabios.
Características
Interesáronse na procura da verdade por medio da
razón, favorecendo a aparición do método científico.

Inspiráronse no exemplo da cultura grega e romana

como modelo para a literatura ou a arte.

O humanismo tivo unha rápida difusión por toda Europa grazas a aparición
da imprenta, que permitiu publicar gran cantidade de libros dun xeito rápido
e barato e ao xurdimento de novas universidades e academias nesta época.
 2- O RENACEMENTO
O Renacemento é unha nova corrente artística, inspirada polas ideas humanistas, que
xurdiu en Italia nos inicios da Idade Moderna.

Orixe
A riqueza que conseguiron as cidades italianas durante a Idade Media fixo que
alí xurdiran os chamados mecenas. Estes eran nobres e burgueses moi ricos que
acolleron a grandes artistas para que embeleceran as súas cidades.

Etapas
O Quatroccento no século XV (1401- O Cinquecento no século XVI (1501-
1500) en torno a cidade de Florencia. 1600) en torno a cidade de Roma.

Características
O ser humano é o principal centro de
As obras buscan a simetría e a
interese, a diferenza da arte medieval
proporción.
predominantemente relixiosa.
Inspiráronse nas obras de arte da
O obxectivo das obras artísticas era
Antigüidade clásica, tanto gregas
mostrar o ideal de beleza.
como romanas.
 3- O RENACEMENTO NA ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA
Edificios adaptados á medida do ser humano.
Características
Busca da simetría e a proporción.
da arquitectura
Uso de elementos clásicos como o arco de medio punto, a
bóveda de canón, frontóns, cúpulas e columnas.

Representación de corpos espidos.

Características Representación do corpo humano buscando a proporción

da escultura e a beleza.

Inspiración nos modelos clásicos.

Uso da perspectiva lineal para representar a profundidade.

Uso do claroscuro para dar sensación de volume.

Características
da pintura Utilización dos escorzos para dar profundidade.

Introdúcense novos temas ademais dos relixiosos como a

mitoloxía, os retratos e paisaxes.
 4- O RENACEMENTO EN ESPAÑA

1º Plateresco: Uso de decoración moi +

abundante, as fachadas están cubertas de
escudos, elementos vexetais e figuras.

Decoración
2º Clasicista: Moi influenciado polo exemplo
Tres etapas
Arquitectura ou estilos
italiano, busca a proporción e a harmonía en
detrimento da decoración.

3º Herreriano: Moi sobrio, muros sen

decoración con torres rematadas por capiteis
cónicos ou piramidais -

A pesar das influencias italianas, seguiu centrada en temas

Escultura relixiosos e nos sentimentos, antes que na busca da beleza.

Destacou o pintor coñecido como O Greco que

Pintura tratou temas relixiosos cheos de dramatismo.
 5- A REFORMA PROTESTANTE
A comezos da Idade Moderna, a Igrexa católica vai sufrir unha forte crise, isto dará
lugar á separación das posteriormente chamadas igrexas reformadas ou protestantes.

Causas

Os altos cargos da Igrexa Estendéranse as indulxencias, un Moitos dos membros da Igrexa

vivían rodeados de luxos documento que se podía comprar non tiñan vocación relixiosa e
creando fortes resentimentos. e concedía o perdón dos pecados. carecían dunha boa formación.

En 1517 o monxe alemán Martín Lutero criticou a a situación da Igrexa e ao papa por
permitilo; este respondeu excomungando a Lutero e expulsándoo da Igrexa católica. A
partir dese momento Lutero comezou a difundir polo norte de Europa as suas ideas.

A doutrina luterana

Todo os crentes poden ler libremente

As persoas sálvanse pola súa fe Non é necesario render culto
a Biblia, non son necesarios os
en Deus, non polos seus actos. aos santos e a virxe.
sacerdotes para interpretala.

O luteranismo estendeuse rapidamente por Alemaña, os nobres favoreceron esta

relixión para opoñerse ao seu emperador, gran defensor do papa. En Suiza tamén
xurdiu unha nova igrexa protestante ,a calvinista; en Inglaterra, o propio rei do país
púxose ao fronte da nova igrexa anglicana.
 6- A CONTRARREFORMA
Ante a ameaza da reforma protestante, a Igrexa católica respondeu coa
Contrarreforma, unha iniciativa para reorganizarse e enfrontarse ao protestantismo.

Tras reunirse no concilio de Trento, confirmaron a doutrina católica:

Mantiveron a validez dos bos Reafirmaron a autoridade do papa Promoveron o culto aos
actos para salvarse. sobre toda a Igrexa. santos e á Virxe.

Para conseguir a revitalización da Igrexa Católica e derrotar

aos protestantes tomaron as seguintes medidas:

Renováronse as ordes relixiosas. Fortaleceuse a Inquisición para

Comenzouse a ensinar o
Destaca a creación dos xesuítas, perseguir a todos aqueles que
catecismo, que recollía as
encargados de difundir a doutrina se apartaran da doutrina
crenzas da Igrexa católica.
católica . católica

A consecuencia da Reforma e a posterior Contrarreforma foi o enfrontamento de

católicos e protestantes por toda Europa. Orixináronse guerras de relixión entre países
de diferente confesión relixiosa ; tamén estouraron guerras civís dentro dos propios
países, causadas polas rebelións dos perseguidos pola relixión oficial obrigatoria.
 1- O HUMANISMO
En 1440 o alemán Johannes Gutenberg inventou a
imprenta moderna o que permitiu publicar libros
de xeito rápido e barato.

Nicolás Copérnico desafiou a idea,

defendida pola Igrexa, de que a Terra era o
centro do universo. El desenvolveu a
teoría heliocéntrica, esta afirmaba que a
Terra xiraba arredor do sol.
 2- O RENACEMENTO

Os mecenas máis
destacados foron: Lourenzo de Medici

A familia Medici de
Florencia no século XV

Os papas de Roma no
século XVI

No século XV, Italia estaba dividida en numerosos

reinos, señoríos e repúblicas enfrontados entre si.
Os Estados italianos competían para atraer aos
mellores artistas ao seu territorio. Papa León X
 3A- O RENACEMENTO NA ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA
Características da arquitectura

Bóveda de canón
Columnas griegas y romanas

Arco de medio punto

Uso de elementos clásicos

como o arco de medio
punto, a bóveda de canón,
frontóns, cúpulas e
columnas.

Cúpula
Frontón
 3B- O RENACEMENTO NA ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA
Características da escultura

David de Donatello David de Miguel Anxo Doríforo de Policleto

(Escultura grega)

Representación do corpo
Representación de Inspiración nos
humano buscando a
corpos espidos. modelos clásicos.
proporción e a beleza.
 3C- O RENACEMENTO NA ARQUITECTURA, ESCULTURA E PINTURA
A escola de Atenas
de Rafael
Características da pintura
Carlos V en Mühlberg
de Tiziano

Uso do claroscuro para dar sensación de volume.

Uso da perspectiva lineal para
representar a profundidade. A expulsión do
paraíso de
Miguel Anxo

Doríforo de Policleto
(Escultura grega)
O nacemento de
Venus de Botticelli

Introdúcense novos temas ademais dos relixiosos

Utilización dos escorzos para dar profundidade. como a mitoloxía, os retratos e paisaxes.
 4A- O RENACEMENTO EN ESPAÑA
Fachada da Universidade Palacio de Carlos V
(Salamanca) Arquitectura (Granada)

Clasicista: Busca a proporción e a

Plateresco: Decoración moi abundante.
harmonía en detrimento da decoración.
Mosteiro de San Lourenzo
(El Escorial)

Herreriano: Moi sobrio e case sen decoración.

 4B- O RENACEMENTO EN ESPAÑA

Escultura Pintura
A pesar das influencias
italianas, seguiu centrada
en temas relixiosos e nos
sentimentos, antes que
na busca da beleza.

Fachada da Universidade
(Salamanca)

Destacou o pintor
coñecido como O Greco
que tratou temas
O sacrificio de Isaac relixiosos cheos de A adoración dos
de Berruguete dramatismo. pastores do Greco
 5- A REFORMA
O rei inglés Henrique VIII
separou a Igrexa de Inglaterra
da obediencia ao papa cando
este non lle concedeu o divorcio
da súa primeira muller.

O monxe alemán Martín Lutero denunciou

a corrupción da Igrexa, en especial a venda
do perdón dos pecados (Indulxencias).

O papa Alexandre VI (Rodrigo

de Borja) era orixinario de
Valencia, pasou á historia como
exemplo da corrupción dos
papas da época. Este papa tiña
varios fillos, e mesmo lles
otorgou diferentes títulos e
terras.
 6A- A CONTRARREFORMA

O tribunal da
inquisición perseguía
a aqueles que se
desviaban da
doutrina católica

As autoridades da Igrexa católica

reuníronse no Concilio de Trento e
alí reafirmaronse nas súas ideas.

A nova orde relixiosa dos

xesuítas xuraba fidelidade
ao papa e debía estender o
catolicismo polo mundo.
6B- A CONTRARREFORMA
 AS IGREXAS CRISTIÁS
(Versión moi simplificada)

Cristianismo primitivo

Confesións nicenas
(Aceptan o decidido no concilio de Nicea)

Cisma de Oriente (1054)

Católicos Ortodoxos
(Sométense a (Non recoñecen a
autoridade do papa) autoridade do papa)

Crise da Reforma (1517)

Reformados ou Contrarreforma
protestantes católica

Calvinistas Anglicanos
Luteranos Católicos
(Tamén negan a (A autoridade suprema
(Negan a autoridade do (Aceptan o decidido
autoridade do papa, da súa igrexa recae no
papa) no concilio de Trento)
variante máis radical) rei de Inglaterra)
 AS IGREXAS CRISTIÁS
(Versión menos simplificada)