6.12.

2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

Zadania maturalne z biologii

31 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 10.
10. (3
(3 pkt)
pkt)
Na rysunku przedstawiono budowę serca człowieka oraz kierunek przepływu krwi w sercu.

10.1. (0–1)

Wybierz i zaznacz w tabeli poprawne dokończenie poniższego zdania: spośród A–D

zaznacz nazwę zastawki oznaczonej na rysunku literą X oraz spośród 1.–4. zaznacz
poprawny opis jej zamykania się.
Literą X na rysunku zaznaczono

w lewej komorze stanie się

A. zastawkę dwudzielną, 1. wyższe od ciśnienia w lewym
przedsionku.

w lewej komorze stanie się

B. zastawkę trójdzielną, 2.
niższe niż w aorcie.
zamykającą się,
gdy ciśnienie krwi
zastawkę w prawej komorze stanie się
C. półksiężycowatą pnia 3. wyższe od ciśnienia w prawym
płucnego przedsionku.

zastawkę w prawej komorze stanie się

D. 4.
półksiężycowatą aorty niższe niż w pniu płucnym.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 1/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

10.2. (0–1)

Uporządkuj elementy układu krwionośnego człowieka w kolejności, w jakiej przepływa

przez nie krew w obiegu płucnym, zaczynając od prawej komory. Wpisz w tabeli numery
2–5.

Element układu krwionośnego Numer

tętnice płucne

lewy przedsionek serca

prawa komora serca 1

żyły płucne

naczynia włosowate płuc

10.3. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego ściany lewej komory serca człowieka są znacznie grubsze od ścian
prawej komory. W odpowiedzi uwzględnij różnicę między dużym a małym obiegiem
krwi.

32 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 10.
10. (2
(2 pkt)
pkt)
W naczyniach krwionośnych wyprowadzających krew z serca panuje wysokie ciśnienie.
Naczynia te mają stosunkowo małe światło i nie ma w nich zastawek. W naczyniach
doprowadzających krew do serca jest niskie ciśnienie. Mają one stosunkowo szerokie
światło i występują w nich zastawki.

Na podstawie tekstu uzupełnij tabelę, w której porównasz opisane naczynia

krwionośne.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 2/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

Nazwa
Kierunek przepływu Światło
naczynia Ciśnienie Zastawki
krwi naczynia
(tętnice/żyły)

33 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 10.
10. (1
(1 pkt)
pkt)
Często spotykaną formą niedozwolonego dopingu fizjologicznego są transfuzje krwi.
Stosowane są zarówno transfuzje krwi własnej, uprzednio zmagazynowanej, jak i transfuzje
krwi pochodzącej od wyselekcjonowanych dawców. Oczekiwanym efektem takiej transfuzji
jest szybkie uzyskanie zwiększonej zdolności do wysiłku fizycznego.

Na podstawie: A. Zięba, Mroczna strona medalu, „Wiedza i życie”, http://archiwum.wiz.pl

Wyjaśnij, w jaki sposób transfuzje krwi wpływają na zwiększenie wydolności fizycznej

zawodnika. W odpowiedzi odnieś się do składu krwi i jej roli w organizmie.

34 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 12.
12. (2
(2 pkt)
pkt)
Choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce. Najczęstszymi i
najgroźniejszymi chorobami układu krążenia są miażdżyca tętnic oraz choroba
nadciśnieniowa, prowadzące do wielu innych schorzeń, takich jak zawał serca czy udar
mózgu. Wielu z chorób układu krążenia można byłoby uniknąć, jeżeli przestrzegałoby się
pewnych zasad profilaktycznych.

a) Wyjaśnij, w jaki sposób miażdżyca tętnic wieńcowych zwiększa ryzyko wystąpienia

zawału serca.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 3/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

b) Oceń, czy poniższe zalecenia dotyczące diety, których należy przestrzegać, aby
zmniejszyć ryzyko powstania miażdżycy, są prawdziwe. Zaznacz P, jeśli zalecenie
jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Konieczne jest ograniczenie ilości spożywanych tłuszczów roślinnych,

1. P F
zwłaszcza zawierających nienasycone kwasy tłuszczowe.

Należy ograniczyć liczbę kalorii w pokarmie, unikając przede wszystkim

2. P F
produktów o dużej zawartości łatwo przyswajanych cukrów.

Należy częściej spożywać produkty zawierające naturalny błonnik, przede

3. P F
wszystkim warzywa i owoce.

35 Matura
Matura Maj
Maj 2017,
2017, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 21.
21. (3
(3 pkt)
pkt)
Na schemacie przedstawiono budowę serca człowieka i kierunek przepływu krwi.

a) Oceń, czy poniższe stwierdzenia dotyczące przepływu krwi przez serce człowieka są
prawdziwe. Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

1. Lewa komora serca wtłacza krew do małego obiegu krwi. P F

Naczynia dużego obiegu krwi stawiają większy opór hydrodynamiczny dla

2. P F
krwi wypływającej z serca niż naczynia małego obiegu.

Prawa i lewa komora serca w ciągu jednej minuty w przybliżeniu pompują

3. P F
tę samą objętość krwi.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 4/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

b) W poniższej tabeli opisz naczynia krwionośne oznaczone na rysunku literami A–C.

Rodzaj płynącej w naczyniu krwi

Naczynie Nazwa naczynia krwionośnego
(odtlenowana / utlenowana)

A.

B.

C.

c) Podaj funkcję, jaką w sercu pełnią zastawki półksiężycowate.

36 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 1.
1. (2
(2 pkt)
pkt)
W białkach zbudowanych z jednego łańcucha polipeptydowego wyróżnia się strukturę
pierwszo-, drugo- i trzeciorzędową. Jeżeli w skład białka wchodzą co najmniej dwa łańcuchy
polipeptydowe, to białko takie ma także strukturę czwartorzędową. Każda ze struktur jest
stabilizowana przez odpowiednie wiązania chemiczne.
Na rysunku przedstawiono dwa białka – mioglobinę i hemoglobinę.

Porównaj oba rodzaje białek przedstawione na rysunku – wpisz w tabelę właściwe

informacje.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 5/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

Najwyższa rzędowość Rodzaj tkanki, w której Główna

Białko
struktury występuje funkcja

mioglobina

hemoglobina

37 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 12.
12. (2
(2 pkt)
pkt)
Krew do wątroby doprowadzana jest na dwa sposoby:

żyłą wrotną wątroby (układ wrotny), którą płynie krew ze śledziony, żołądka, trzustki,
dwunastnicy i jelit,
tętnicą wątrobową.

W tabeli przedstawiono porównanie dostarczanej krwi do wątroby przez żyłę wrotną i

tętnicę wątrobową.

Naczynie Udział krwi dostarczanej do Stopień utlenowania krwi

krwionośne wątroby [%] [%]

żyła wrotna
75 85
wątroby

tętnica wątrobowa 25 95
Na podstawie: Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny, pod red. S.J. Konturka, Wrocław 2007.

12.1. (0–1)

Na podstawie tabeli podaj, które z wymienionych naczyń dostarcza efektywnie więcej

tlenu do wątroby, i określ, z czego to wynika.

12.2. (0–1)

Spośród poniżej wymienionych naczyń krwionośnych (A–F) wybierz i wypisz

odpowiednio – nazwę naczynia krwionośnego:

1.
które wyprowadza krew z wątroby ,

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 6/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

2.
którym krew z wątroby wpływa do serca .

A. aorta
B. tętnica płucna
C. żyła płucna
D. żyła główna dolna
E. żyła główna górna
F. żyła wątrobowa

38 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2015)
2015)
- Zadanie
Zadanie 13.
13. (3
(3 pkt)
pkt)
Powinowactwo hemoglobiny do tlenu zależy od pH osocza (wzrostu lub spadku stężenia
jonów wodorowych). Na kwasowość osocza wpływa m.in. dysocjacja kwasu węglowego,
który powstaje z CO2 i wody pod wpływem enzymu anhydrazy węglanowej i dysocjuje na
aniony wodorowęglanowe i protony. Około 70–75% CO2 jest transportowanych w osoczu w
postaci HCO3 ̅ (jonu wodorowęglanowego).
Na wykresie przedstawiono krzywe wysycenia hemoglobiny tlenem przy różnym pH osocza
krwi człowieka.

13.1. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdanie tak, aby powstał poprawny opis zależności przedstawionej na
wykresie. Podkreśl w każdym nawiasie właściwe określenie.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 7/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

W sytuacji obniżenia się pH osocza krwi (zwiększa się / zmniejsza się) powinowactwo
hemoglobiny do tlenu, co powoduje, że tlen przyłączony do hemoglobiny jest (łatwiej /
trudniej) odłączany od jej cząsteczki.

13.2. (0–1)

Wyjaśnij znaczenie przedstawionych właściwości hemoglobiny (zmiany jej

powinowactwa do tlenu) dla wymiany gazowej w tkankach, w których zachodzi
intensywne oddychanie tlenowe. W odpowiedzi uwzględnij procesy zachodzące w tych
tkankach.

13.3. (0–1)

Podaj inną niż jon wodorowęglanowy postać, w której jest transportowany CO2 we krwi
człowieka.

39 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2016,
2016, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2015)
2015) - Zadanie
Zadanie 13.
13. (3
(3 pkt)
pkt)
Na rysunkach przedstawiono mechanizm transportu dwutlenku węgla z tkanek do płuc.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 8/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

13.1. (0–1)

Na podstawie analizy rysunku dokończ opis (1.–3.) drogi dwutlenku węgla z tkanek
organizmu do osocza krwi – odnieś się do procesów oznaczonych na rysunku cyframi 2 i
3.

1. Dwutlenek węgla wytworzony przez komórki tkanki dyfunduje do naczynia

krwionośnego i wnika do erytrocytu.
2.

3.

13.2. (0–1)

Na podstawie analizy rysunku podaj inny, niż oznaczony cyframi 2 i 3, sposób

transportu dwutlenku węgla z tkanek do płuc.

13.3. (0–1)

Podaj nazwy dwóch struktur widocznych na rysunkach i zbudowanych z nabłonka

jednowarstwowego płaskiego oraz określ znaczenie tej wspólnej cechy ich budowy dla
wymiany gazowej w organizmie.

Struktury:

1.

2.

Znaczenie:

40 Matura
Matura Maj
Maj 2016,
2016, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 15.
15. (2
(2 pkt)
pkt)
Na rysunku przedstawiono w uproszczeniu układ krwionośny człowieka.

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 9/10

6.12.2023, 23:35 Zadania maturalne z biologii - BiologHelp

a) Podaj, z którego obiegu krwi – A czy B – wpływa do serca krew utlenowana.

Odpowiedź uzasadnij.

b) Zaznacz poniżej nazwy dwóch naczyń krwionośnych, którymi krew wypływa z serca.

A. żyła płucna
B. aorta
C. tętnica płucna
D. żyła główna
E. żyła wrotna

https://biologhelp.pl/matura?kategoria[0]=45&reddup=1&sort=name DESC&items_per_page=10&page=3 10/10