Pagsusuri sa akdang Ang Pamana ni Jose Corazon dela

Cruz
Isang araw ang ina ko’y nakita kong namamanglaw
Naglilinis ng marumi’t mga lumang kasangkapan.
Sa pilak ng kanyang buhok na hibla na katandaan
Nabakas ko ang maraming taon niyang kahirapan;
Nakita ko ang ina ko’y tila baga nalulumbay
At ang sabi “itong pyano sa iyo ko ibibigay,
Ang kubyertos nating pilak ay kay Itang maiiwan,
Mga silya’t aparador ay kay Tikong nababagay
Sa ganyan ko hinahati itong ating munting yaman.”

"Ang ibig sabihin ng unang saknong ay noong isang araw nakita ng bunsong anak
ang kanyang ina na nag-iisa at nalulungkot. Binilin ng ina sa kanyang anak ang paghahati-
hati niya sa mga materyal na bagay na ipamamana niya sa tatlo niyang anak."

Pinilit kong pasayahin ang lungkot ng aking mukha

Tinangka kong magpatawa upang siya ay matuwa,
Subalit sa aking mata’y may namuong mga luha
Naisip ko ang ina ko, ang ina ko na kawawa;
Tila kami iiwan na’t may yari nang huling nasa at
sa halip na magalak sa pamanang mapapala,
Sa puso ko ay dumalaw ang malungkot na gunita
Napaiyak akong tila isang kaawaawang bata
Niyakap ko ang ina ko at sa kanya ay winika.

"Ang mensahe ng ikalawang saknong ay pilit niyang pinapasaya ang kaniyang ina subalit
kalungkutan ang namayaning damdamin sa bunsong anak sa kadahilanan na para bang ang
ina ay namamaalam na."

”Ang ibig ko sana, Ina’y ikaw aking pasiyahin

at huwag nang Makita pang ika’y Nalulungkot mandin,
O, Ina ko, ano po ba at naisipang hatiin
Ang lahat ng munting yamang maiiwan sa amin?”
”Wala naman,” yaong sagot “baka ako ay tawagin ni Bathala
Mabuti nang malaman mo ang habilin?
Iyang pyano, itong silya’t aparador ay alaming
Pamana ko na sa iyo, bunsong ginigiliw.”

"Ang ibig sabihin ng ikatlong saknong ay nagtanong ang bunsong anak na

kung ano ang sumagi sa isip ng kanyang ina at bakit hinati-hati niya ang
kaniyang mga ari-arian. Ang sagot naman ng kanyang ina ay baka
mamatay na siya at naninigurado lamang."

“Ngunit Inang,” ang sagot ko, “ang lahat ng kasangkapan

Ang lahat ng yaman dito ay hindi ko kailangan
Ang ibig ko’y ikaw ina, ang ibig ko’y ikaw inang
Hinihiling ko sa Diyos na ang pamana ko’y ikaw
Aanhin ko iyong pyano kapag ikaw ay mamatay
At hindi ko matutugtog sa tabi ng iyong hukay?
Ililimos ko sa iba ang lahat ng ating yaman
 Pagkat di ka maaaring pantayan ng daigdigan
Pagkat, ikaw O Ina ko, ika’y wala pang kapantay.”

"Ang ibig sabihin ng ikaapat na saknong ay ang hiling lamang ng kanyang anak ay
makapiling ang kanyang ina na hindi mapapantayan ng anumang materyal na bagay."

Teoryang Pampanitikan
Ang teoryang inilapat sa akda ay Humanismo sa kadahilanan
na ito'y napapaloob sa saloobin at karanasan ng pangunahing
tauhan sa akda

Si Jose Corazon de Jesus, o mas kilala sa sagisag na Huseng Batute, ay isang

Pilipinong makata, na sumusulat sa wikang Filipino upang ipahayag ang kanyang
pagnanais ng kalayaan mula sa pananakop ng mga Amerikano. Tinaguriang “Hari ng
Balagtasan,” kilala si Huseng Batute sa kaniyang tula na pinamagatang “Bayan Ko.”

Ipinanganak noong Nobyembre 22,1896, isinilang si De Jesus kasabay ang panahon

ng pananakop ng mga Amerikano. Sa kaniyang kabataan ay nakapagtapos siya ng
pag-aaral para maging mambabatas, ngunit hindi niya ito ipinagpatuloy sa pag-
aabogado sapagkat mas pinili niyang maging manunulat sa isang pahayagang
nagngangalang Taliba, dito niya ginamit ang kaniyang sagisag-panulat na Huseng
Batute. Binigyan niya ng lakas ang literatura sapagkat ito’y ginamit niya para sa
bayan. Nagsulat siya ng maraming satirikal na akda at dito ay pinuna niya ang mga
nangyayari sa lipunan at ipinahiwatig ang kaniyang labis na paghahangad ng
kalayaan mula sa mga Amerikano. Halos 4,000 na tula ang kaniyang isinulat para
sa Taliba at 800 naman para sa kaniyang kolum sa diyaryong Ang Lagot na
Bagting. Marami siyang ginamit na panagisag tulad ng Pusong Hapis, Paruparo,
Pepito Matimtiman, Mahirap, Dahong Kusa, Paruparong Luksa, Amado Viterbi,
Elias, at Anastacio Salagubang, ngunit sa lahat ng ito, ang pinakasumikat ay ang
Huseng Batute. Ilan sa mga akda niya ay “Ang Manok Kong Bulik,” “Barong
Tagalog,” “Ang Pagbabalik,” “Ang Pamana,” at “Isang Punongkahoy,” at ang mga
tulang tulad ng “Bayan Ko” na ngayon ay kinikilala bilang unofficial na pambansang
awit ng Pilipinas.

Siya’y pumanaw noong Mayo 26, 1932, sa murang edad na 36 dahil sa sakit na ulser.
Iprinreserba ang kaniyang puso bago ilibing kasama ng kaniyang ina. Nang lumipas
ang panahon, inilipat ito para masama muli sa kaniyang katawan.