See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/331474216

The quality of architectural spaces from cinematic scenes perspective "with

the approach of routine path of life towards architecture"

Conference Paper · February 2019

CITATIONS READS

0 1,203

3 authors:

Hamidreza Sakhaei Mansour Yeganeh

University of South Australia Tarbiat Modares University
9 PUBLICATIONS 11 CITATIONS 80 PUBLICATIONS 213 CITATIONS

SEE PROFILE SEE PROFILE

Reza Afhami
Tarbiat Modares University
79 PUBLICATIONS 362 CITATIONS

SEE PROFILE

All content following this page was uploaded by Hamidreza Sakhaei on 25 December 2022.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫کیفیت فضاهای معماری از منظر سکانس های سینمایی‬

‫«با رویکرد مسیر روزمره زندگی به سمت معماری»‬

‫‪۳‬‬
‫حمیدرضا سخائی‪ ،*۱‬منصور یگانه‪ ،۲‬رضا افهمی‬
‫‪ -۱‬دانشجوی کارشناسی ارشد معماری‪،‬دانشگاه تربیت مدرس‪،‬تهران‪s_hamidreza@modares.ac.ir،‬‬
‫‪ -۲‬استادیار دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪،‬تهران‪yeganeh@modares.ac.ir ،‬‬
‫‪ -۳‬دانشیار دانشکده هنر و معماری‪ ،‬دانشگاه تربیت مدرس‪،‬تهران‪afhami@modares.ac.ir ،‬‬

‫چکیده‬ ‫اطالعات مقاله‬

‫در هنگام مواجهه با آثار سینمایی به جزئیاتی بر می خوریم که در قیاس با المان های تشکیل دهنده‬ ‫زمینه تخصصی مقاله‪:‬‬
‫طراحی به کمک سینما‬
‫ی معماری همگرا می باشند‪ .‬این همگرایی در شناخت کیفیت فضای معماری در هنگام تحلیل‬
‫سکانس های سینمایی موثر است‪ .‬سینما به عنوان یک مقوله ی مستقل‪ ،‬دائما در حال تاثیرگذاری‬
‫در بازنمایی نماد ها‪ ،‬فضا ها‪ ،‬رویداد ها و نشانه هاست‪ .‬در این بین یک سری عناصر کالبدی در فیلم‬
‫ها مانند‪ ،‬پنجره ‪ ،‬در ‪ ،‬پله و دیگری عناصر غیرکالبدی مانند حس خیال‪ ،‬تن یافتگی و سیالیت به‬ ‫دریافت‪:‬‬
‫لحاظ حضور پررنگ خود دارای ماهیتی قوی در بررسی هستند‪ .‬معماری و طراحی نیز بعنوان یک‬ ‫پذیرش‪:‬‬

‫شاخه ی مستقل این عناصر را درون خود پوشش می دهد‪ .‬از این رو تحلیل سکانس های سینمایی‬ ‫واژگان کلیدی‪:‬‬
‫سینما و معماری‪ ،‬تعامل سوژه‬
‫از حیث مسیر روزمره ی انسان ها در طول زمان آن‪ ،‬نه تنها تعامل دنیای سینمایی و معمارانه را‬
‫های سینمایی‪ ،‬الیف استایل‬
‫شفاف می کند‪ ،‬بلکه کیفیت بخشی فضاهای معماری را از دریچه ی دوربین سینما پدید می آورد‪.‬‬ ‫روزمره‪،‬کیفیت بخشی فضا‬

‫پایگاه نمایهکننده‪:‬‬

‫‪1‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫‪-۱‬مقدمه‬
‫سینما بعنوان یک شاخه از هنر همواره در کنار دیگر رشته های هنری از ارزش و اهمین باالیی برخوردار بوده است‪ .‬در‬
‫این میان‪ ،‬معماری از بسیاری جهات به دنیای سینما برای رسیدن به اهداف مختلف استفاده کرده است‪.‬امروزه امر میان رشته‬
‫ای بودن برای درک و فهم بهتر کلیه فرایند های اقتصادی ‪ ،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی موئر است‪).‬گلکار‪ )۱۳۸۲ ،‬این ارتباط‬
‫هیچ گاه یک طرفه نبوده و همچنان که لوکوربوزیه در مورد آیزنشتاین فیلمساز بزرگ می گوید‪ :‬من در معماری به شیوه ای می‬
‫اندیشم که آیزنشتاین نیز از همان شیوه برای فیلمسازی استفاده می کند(کوربوزیه‪ ،)۱۹۹۹،‬می توان از سینما برای رسیدن به‬
‫یک معماری بهتر و یا ترسیم نقشه ی ذهنی معماری آینده استفاده نمود‪( .‬برونو‪ )۲۰۰۲،‬توجه به جنبه های کیفی فضاهای‬
‫معماری از دریچه ی نگاه فیلمسازان برجسته و آثار مهمی که معماری در آن نمود بیشتری پیدا می کند‪ ،‬از اهمیت باالیی‬
‫برخوردار است‪ .‬در این میان‪ ،‬مهم ترین دیدگاه ‪ ،‬چگونگی تعامل سوژه های سینمایی در فضاهای معمارانه ی سکانس های‬
‫سینمایی و نقش معماری و المان های تشکیل دهنده ی آن در شکل گیری یک الیف استایل روزمره است‪ .‬تماشا گر سینما‪ ،‬از‬
‫سایت های فیلمیک که به صورت سکانسی از جلوی چشمانش میگذرند‪ ،‬یک مسیر در ذهن خود ایجاد می کند‪ ،‬بر روی این‬
‫مسیر خیالی حرکت میکند‪ ،‬و از میان فضاهای متنوع و در زمان های متفاوتی گذار می کند‪ .‬در تجربه فضای معماری نیز‪ ،‬ناظر‬
‫متحرک‪ ،‬دست به یک سازمان دهی ذهنی از فضاها می زند و آنها را در یک سکانس مونتاژی تجربه می کند‪ .‬الگوی غالبی که‬
‫از تاثیر سینما در معماری معموالً به آن اشاره می شود‪ ،‬تاثیری است که تخیل معمارانه تصویر شده در سینمای علمی‪ -‬تخیلی‬
‫و به خصوص ترسیم های آرمان شهر و ضد آرمان شهر سینماگران در فیلم ها بر معماری واقعی داشته است‪ .‬فرایند تماشای‬
‫یک فیلم بسیار مشابه حرکت در میان فضاهای یک ساختمان و یا یک محیط معماری است؛ نیازمند یک حس مسیر‪ ،‬توجه به‬
‫نشانه ها‪ ،‬نمادها و معانی‪ ،‬آگاهی نسبت به هدف هایی که یک مکان به خاطر آنها شکل گرفته و چگونگی استفاده بهینه از آن‬
‫است‪(.‬قهرمانی و دیگران‪ )۱۳۹۳،‬این خصوصیات در ابتدا بصورت کیفی در نظر مخاطب قرار می گیرد و به هنگام ریز شدن در‬
‫جزئیات‪ ،‬به عنوان مجموعه ای از دیتا و اطالعات دسته بندی شده و یک سری شاخصه و خصوصیات را به مخاطب در جهت‬
‫رسیدن به کیفیت سنجی منتقل می نماید‪.‬‬

‫نمودار ‪ -۱‬تعامل معماری و سینما – منبع نگارنده‬

‫‪-۲‬کیفیت فضای معماری از بُعد سینما‬

‫یک فضای معماری از المان های مختلفی تشکیل شده است‪ .‬ترکیب این فضاها در کنار یکدیگر سبب شکل گیری یک فرم‬
‫شده که در نهایت اثر معماری نام میگیرد‪ .‬در سینما توجه به المان های مختلف معماری بدلیل اینکه مستقیما در کیفیت یک‬
‫فیلم تاثیر می گذارد بسیار مهم بوده و تیم های متفاوتی از معماران و طراحان بر روی آن فکر می کنند‪ .‬به همین دلیل‬
‫استفاده از این کیفیت ها در فضای فیلمیک می تواند بهبود کیفیت فضای معماری گردد‪ .‬المان های مهم مشترک میان‬
‫معماری و سینما به شاخصه های فرم – نور – حرکت – حس خیال – سیالیت – شفافیت – ترکیب بندی (کمپوزسیون) –‬
‫حس تعلق ‪ ...‬دسته بندی می شوند‪ .‬هر کدام از متغیر های موثر در کیفیت فضای معماری در سینما بصورت جداگانه موضوع‬

‫‪2‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫مهمی برای پژوهش محسوب می شود که در روند طراحی معماری به عنوان یک مطالعه ی تاریخی و مبانی نظری و بررسی‬
‫تاثیر این المان ها در فضایی سینمایی و در نتیجه تاثیر مستفیم آن بر مخاطب‪ ،‬سبب شگل گیری یک روند دیزاین و رسیدن‬
‫به معماری با کیفیت می گردد‪ .‬معماری ای که فارغ از تکیه ی محض به دنیای اشباع شده ی دیجیتال امروز که در بسیاری‬
‫مواقع به جای اینکه وسیله ی رسیدن به معماری خوب باشد هدف رسیدن به آن است‪ ،‬دارای یک پیشینه ی تحقیقی محکم از‬
‫گنجینه ای است که شاخه ی دیگری از هنرمندان به آن توجه داشته اند و میتوان از آن در جهت رسیدن به کیفیت معماری‬
‫استفاده نمود‪ .‬پروفسور فرانسوا پنز رئیس دانشکده معماری دانشگاه کمبریج‪« :‬فیلم ها در برگیرنده ی ادراک پذیر ترین (سبک)‬
‫زندگی ها در میان اطالعات ساختمان ها و بنا ها در جهان خلقت هستند‪ .‬این یک منبع اطالعات وسیع و دست نخورده و‬
‫سرپوشیده است‪ .‬فیلم های تخیلی‪ ،‬خصوصا به عنوان"ابزارهای مورد نیاز برای زندگی" هستند و می توانند تمرین هایی برای‬
‫سبک زندگی روزمره ی ما انسان ها تلقی شوند‪(.‬پنز‪)۲۰۱۷،‬‬
‫المان های فرمیک مانند در ‪ ،‬پنجره ‪ ،‬پله و دیگر فضاهایی که در زندگی روزمره ما نمود مشهود تری دارند در بررسی کیفیت‬
‫فضاهای معماری تاثیر مستقیم تری داشته و نوع برخورد یک انسان در برابر آن ها باید مورد بررسی قرار گیرد‪ .‬یک پله ی گرد‬
‫فانتزی در برابر یک پله ی دوطرفه ی مرسوم‪ ،‬دارای تاثیرات کالبدی و همینطور حسی و روانی متفاوتی است که شاید از دید‬
‫بسیاری از مخاطبان سینما غافل بماند‪ .‬در این میان‪ ،‬یک معمار باید به این تفاوت توجه کرده و دریابد که فیلمساز با چه‬
‫رویکرد و دیدگاهی تصمیم به استفاده از این عنصر معماری بجای عنصری دیگر کرده است‪ .‬نتیجه ی این پژوهش کیفیتی است‬
‫که مبنای کار یک معماری در طراحی او می شود‪ .‬بدنه ی تحلیلی این مقاله تکیه بر موردکاوی اثر های سینمایی ای دارد که‬
‫فضای اجتماعی و تعامل انسان ها را بیشتر نمود دهد‪ .‬عناصر کیفی در این میان با بیان تصویریشان در سکانس ها و نتیجه ای‬
‫که در بر دارند با تحلیل ماهیت وجودشان از دید فیلمساز مورد بررسی قرار می گیرند‪ .‬از سوی دیگر عناصر کمی مانند در‪،‬‬
‫پنجره و ‪ ...‬که فرمیک به حساب می آیند نیز نحوه ی اثر گذاریشان در کیفیت معمارانه فضاها بصورت تصویری و تحلیلی بیان‬
‫می شوند‪.‬‬

‫جدول ‪ -۱‬شاخصه های‬

‫مشترک میان سینما و معماری‬
‫با رویکرد بررسی زندگی روزمره‬
‫– منبع‪ :‬نگارنده‬

‫‪-۳‬بررسی تعامل المان های معماری در سکانس های سینمایی‬

‫اجزا و المان های تشکیل دهنده فضاهای معماری در سینما باعث ایجاد کیفیت در سکانس های سینمایی می شوند‪ .‬این‬
‫کیفیت همانطور که پیش تر توضیح داده شد خود به عوامل کمی ای وابسته است که در موردکاوی سکانس های سینمایی‬
‫نمود بیشتری پیدا می کند‪ .‬با بررسی شاخصه هایی که در سکانس های سینما اتفاق می افتد‪ ،‬معماری نیز از آن تبعیت می‬
‫کند‪ ،‬چرا که بدون وجود فضای معماری‪ ،‬حسی وجود نخواهد داشت و بدون طراحی یک فرم‪ ،‬کالبدی شکل نخواهد گرفت‪.‬‬
‫استفاده از نور و تفکر به نحوه ی برخورد با نور و نبود آن )سایه( همواره چه در معماری و چه در سینما دارای وجه تشابهاتی‬
‫بوده است ‪ .‬یک طراحی هوشمندانه نورپردازی‪ ،‬چه بصورت طبیعی و چه مصنوع‪ ،‬هم از نظر جنبه های زیبایی شناسانه ی یک‬
‫اثر سینمایی و هم از نظر طراحی فضای معماری دارای اهمیت یکسان است‪(.‬پنز‪ )۲۰۰۴،‬تابیدن نور به یک فضای معماری‬
‫وحدت و تناقض فضایی را بوجود می آورد‪ .‬از یک سو ترکیب تازه ی حاصل شده یک هویت یگانه ای از فضا را به دست می‬

‫‪3‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫دهد و از دیگر سو با تابش نور فضای هندسی پیشین شکسته می شود‪(.‬دیباج‪ )۱۳۸۵،‬در تصویر زیر تاثیرپذیری نور را در‬
‫کیفیت یک فضای معماری و یک سکانس از فیلمی از آیزنشتاین در تقابل با هم مقایسه می کنیم‪ .‬در تصویر فیلم شخصیت‬
‫اصلی فیلم بدلیل منفی بودن دارای سایه ای زمخت و عظیم بر روی دیوار تا در فضای متعلق به خودش حس ترس و اغراق در‬
‫خشونت را القا کند‪ .‬در مقابل کلیسای رونشان لوکوربوزیه اغراق آمیز بودن نور وسایه را در تعداد پنجره و حس عروج و روحانی‬
‫بودن نشان داده است‪.‬‬

‫تصویر‪ -۱‬تاثیر پذیری نور و سایه در معماری‬

‫و سینما ‪ -‬سمت چپ کلیسای رونشان‬
‫)لوکوربوزیه(‬
‫سمت راست سکانسی از فیلم ‪Ivan the‬‬
‫‪Sergei Eisenstein – Terrible‬‬

‫تاثیر حس خیال انگیز بودن و آینده نگری مدرنیسم از دیرباز جزئی از فیلم ها بوده است‪ .‬فیلم های کالسیک در چند دهه‬
‫تمرکز زیادی بر روی این موضوع داشته اند‪ .‬تا جایی که تاثیر حس جامعه ی آینده را در تصاویر زیر از بین راهرو های معلق ‪،‬‬
‫ساختمان های بلند و صلب و یا عصر دیجیتالیزه شدن و نور های رنگارنگ و نامتعارف فضایی‪ ،‬گواهی بر تصدیق این امر بوده‬
‫اند‪ .‬در میان اثر های گوناگونی که به پرده سینما راه یافته اند‪ ،‬شاید بسیاری از آنها هیچگاه واقعیت معماری ای که در حال‬
‫حاضر در جریان است را عینا" به تصویر نکشیده اند اما در این برحه از زمان که به گذشته رجوع می کنیم تاثیر هاپتیکی و‬
‫معنوی ای که از آن به مخاطب منتقل می شود دور از شرایط فعلی نیست‪ .‬تاثیراتی که کالبد شکل گرفته ی آن مبانی نظری‬
‫همسو با تفکرات حاکم بر حال دارد و وجود ازدحام و تراکم در آن به وفور به چشم می خورد‪ .‬در آثاری همانند متروپلیس‬
‫(فریتز النگ) و یا بلید رانر (ریدلی اسکات) وجود کالبد شهری متراکم و کسل کننده و آسمان خراش های نامتعارف به شدت‬
‫تامل برانگیز است‪.‬‬

‫‪Blade Runner (1982) – Ridley‬‬

‫– )‪Metropolis (1927‬‬
‫‪Fritz Lang‬‬ ‫‪Scott‬‬

‫‪Things to Come (1936) -‬‬

‫‪William Cameron Menzies‬‬

‫تصویر‪ -۲‬تاثیر دنیای علمی – تخیلی سینما بر آینده معماری و به تصویر کشیدن آن در تخیل معمارانه فیلمساز‬

‫‪4‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫‪-۴‬حرکت و تن یافتگی در فضای معمارانه سینما‬

‫یکی از مهم ترین وجوه بین سینما و معماری عنصر «پیوند» است‪ .‬عناصر پیوند در هر یک بسته به ذات فیزیکی و فن آنها‬
‫متفاوت است‪ ،‬لیکن تا حدود زیادی از ساختاری مشترک برخوردارند‪ .‬این عناصر باعث شکل گیری حرکت و اصطالحا «تن‬
‫یافتگی» در معماری می شوند‪ .‬حسی که مخاطب در حین تماشای یک فیلم‪ ،‬وجود فیزیکی خود را طریق ذهن درون فضای به‬
‫تصویر کشیده شده درک می کند‪ .‬مهم ترین عنصر پیوند فضا در معماری «راه» و «راهرو» است‪ .‬خروج از هر فضا بر فضای‬
‫دیگر از راه و راهرو به واسطه ی در‪ ،‬دروازه‪ ،‬طاق و عناصری از این دست شکل می گیرد‪ .‬این امر در سینما گاه با عناصر‬
‫معماری و گاه دراماتیک و روش های فیلم برداری بیان می شود‪ .‬با این تفاسیر نحوه ی طراحی یک راهرو و چینش آن در فضا‪،‬‬
‫این حس را به فرد القا می کند که حرکت و حس دراماتیک مکان در روح انسان دمیده شده است‪ .‬در فیلم درخشش اثر‬
‫استنلی کوبریک به عنوان یک اثر دلهره آور‪ ،‬تکرر المان های فضای راهرو و نوع کفسازی و یا دیواره های اطراف این کیفیت را‬
‫به بهترین شکل القا می کند‪.‬‬

‫تصویر‪ -۳‬تاثیر عناصر فضایی – دراماتیک در سینما‬

‫با استفاده از پرسپکتیو یک نقطه ای‬
‫‪The Shining 1980 – Stanley Kubrick‬‬

‫‪ -۵‬رویکرد مسیر روزمره زندگی به سمت معماری‬

‫زندگی روزمره انسان ها در سکانس های سینمایی دارای نکته های بسیاری است که می تواند مسیر روزمره یک زندگی‬
‫معمول را تبدیل به خطوط فکری ای در طراحی معمارانه نماید‪ .‬این الیف استایل ها و کنش و واکنش های افراد درون آن‬
‫دارای اهمیت بسیاری در کیفیت بخشی به فضاهای معماری است‪ .‬استفاده از لوکیشنی با القای حس فوق العاده و غریب از‬
‫زندگی «ترومن بربانک» که در یکی از شهر های خیالی آمریکا زندگی می کند‪ ،‬یک نمونه از اثر بخشی این کیفیت ها در‬
‫طراحی است‪ .‬المان هایی که بر روی هم رفته حس متفاوتی از زندگی را به انسان القا می کنند‪ .‬حسی که در عین ناملموس‬
‫بودن‪ ،‬تجربه ی منحصر به فردی است که هیچگاه تجربه نشده است‪ .‬زندگی روزمره در خانه هایی در انیمه ها دیده می شود اما‬
‫زندگی در آن از دریچه ی فیلم جریان دارد‪.‬‬

‫تصویر‪-The Truman Show 1998 -۴‬‬

‫‪Peter Weir‬‬
‫طراح لوکیشن‪ :‬دوانی پلیتر – زیبرک (گروه مشاور‬
‫طراح خانه های ساحلی(‬

‫در نمونه ی دیگر در فیلم ادوارد دست قیچی اثر تیم برتون سبک زندگی مردم در به گونه ای عجیب است تا اینطور حس شود‬
‫ادوارد دست قیچی تنها موجود واقعی این فیلم است‪ .‬موجودی که به زعم ظاهر غیر متعارفش‪ ،‬روح انسانی اش با مخاطب یکی‬
‫است و او مجبور است با طرز زندگی عجیب انسان های دور و برش که فیلمساز خلق کرده زندگی کند‪ .‬بیننده به هیچ عنوان‬
‫متوجه ساختگی بودن صحنه نمی شود ‪.‬معماری )به خصوص معماری داخلی) و الیف استایل کاراکتر ها به گونه ای است که‬

‫‪5‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫کامال مطابق و هماهنگ با شخصیت های اصلی داستان پیش رود‪(.‬پنز‪ )۲۰۱۷،‬عملکرد فضاها همه ی این تفاسیر همگون با‬
‫شخصیت هایی است که وجود دارند و تعاملی است که ضرورت وجودش همواره بین انسان و فضای معمارانه وجود داشته است‪.‬‬

‫تصویر‪Edward Scissorhands 1990- ۵‬‬

‫‪Tim Burton‬‬

‫در همین راستا‪ ،‬فیلم «‪ »The Fountainhead‬اشاره ای است به معمار بزرگ فرانک لوید رایت که در آن گری کوپر در نقش‬
‫هوارد روارک طرحی از خانه را پیشنهاد می کند که شباهت بسیاری به خانه آبشار دارد‪ .‬هوارد روارک‪ :‬من خانه نمی سازم تا‬
‫مشتریانی بدست آورم‪ ،‬من مشتریانی دارم که برای آن ها خانه سازی می کنم‪( .‬دیالوگی از فیلم) شباهت دو خانه در خیال و‬
‫واقعیت اشاره به این موضوع دارد که سینما نیز همان دغدغه ای از معمار را به تصویر می کشد که جامعه ی واقعی پذیرای آن‬
‫است‪.‬‬

‫تصویر‪ -۶‬نمایی از خانه آبشار اثر فرانک لوید‬

‫رایت (تصویر چپ) و فیلم ‪The‬‬
‫‪( Fountainhead‬سمت راست)‬
‫– ‪The Fountainhead 1949‬‬
‫‪King Vidor‬‬

‫میان یک صحنه ی کامال معمولی و یک صحنه ی تعقیب و گریز‪ ،‬چندین طیف رنگ از صحنه هایی بی مقدمه وجود دارد که‬
‫روزمرگی را تشریح می کند‪(.‬پنز‪ )۲۰۱۷،‬صحنه ی بی مقدمه ی آشپزخانه که ریچارد کاستلو نحوه ی تهیه سس پاستا را به‬
‫مایکل در فیلم پدرخوانده ‪ ۲‬می آموزد نوعی ورود بدون مقدمه جهت شوک به مخاطب از این دیدگاه است که در یک اثر‬
‫مافیایی‪ ،‬کیفیت زندگی یک خانواده ی آمریکایی چگونه جریان دارد‪ .‬المان هایی که باعث شکل گیری روابط درون یک خانه‬
‫می شوند (در این مورد آشپزخانه)و کیفیتی که به فضای معماری می دهند در تصویر زیر مشهود است‪.‬‬

‫تصویر‪The Godfather Part2- Francis Ford Coppola -۷‬‬

‫یک داستان «انجامش می دهد» در حالی که یک مستند «نشانش می دهد»‪:‬این است تفاوت میان شرح دادن و داستان سرایی‪.‬‬
‫میان بودن در یک فضا یا خارج از آن ایستادن‪ .‬زمانی که «‪ »Hulot‬در آشپزخانه آرپل با دوربین سخنی نمی گوید تا بگوید‬
‫یک آشپزخانه مدرن چگونه کار می کند‪ ،‬بلکه او به سادگی لوازم آشپزخانه را یکی یکی (با چاشنی) طنز می آزماید تا با عمل و‬
‫تمرین نشان دهد یک آشپزخانه مدرن چکونه کار می کند یا نمی کند!(پنز‪ )۲۰۱۷،‬اینکه صرفا قضیه بازگو شود تا اینکه‬
‫عملکرد آن شکل بگیرد تاثیرات غیر قابل مقایسه ای در ذهن مخاطب ایجاد می کند‪.‬‬

‫‪6‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫تصویر‪Hulot in Mon Oncle (Jacques Tati, 1958) -۸‬‬

‫در یک اتاق کوچک و نمور که گویی برای زندگی انسان ساخته نشده‪ ،‬فرد ابتدا نسبت به اشیا و چیز های اطراف خود بی‬
‫تفاوت است‪ .‬می سازد و خراب می کند! حتی نسبت به تجربه های رویایی خود نیز بی تفاوت است‪ .‬او ابتدا مغایر‪،‬سرسخت و‬
‫بی اعتنا‪ ،‬سپس مضطرب و نگران نسبت به پیرامون است‪ .‬این تصویری است که فیلمساز به نمایشش به مخاطب می فهماند‬
‫کیفیت فضایی که انسان در آن حس ناخوشایندی دارد چگونه است‪(.‬مونتفرانس‪)۱۹۹۹،‬‬

‫تصویر‪Un homme qui dort (Bernard - ۹‬‬

‫‪Queysanne, 1974): everyday life in a small‬‬
‫‪place‬‬

‫زندگی روزمره یک شهروند در کافه ای در پاریس در این تصویر به وضوح تاثیر عوامل و اجزای تشکیل دهنده فضای معماری‬
‫کافه را برای هر مخاطبی بازگو می کند‪ .‬از تاثیر نور طبیعی به داخل و مبلمان فضاها تا فضای پیشخوان و نحوه ی سرو غذا در‬
‫یک کافه‪ .‬عناصری که در کنار هم شکل می گیرند تا یک جریان زندگی روزمره انسان را در فضایی عمومی مانند کافه به‬
‫واقعیت برسانند‪.‬‬

‫تصویر‪Un homme qui dort (Bernard - ۱۰‬‬

‫)‪:Queysanne, 1974‬‬

‫استراتژی ایده فیلمبرداری و ادیت در شرایط اتاقی که کامال توسط عوامل‪ ،‬تمرین شده است از حیث چینش فرم معماری به ما‬
‫گوشزد می کند که دلیل سادگی بیش از اندازه ی فضای داخلی و همسان و هم شکل بودن اتاق ها بدلیل این است که تمرکز‬
‫مخاطب صرفا بر روی تعامالت و حرکات و صحبت های بازیگران درون فیلم منعطف شود نه چیز دیگر‪ .‬گاهی نیاز است برای‬
‫تمرکز بر روابط انسان های درون فضا سادگی و خلوص را کانون طراحی قرار داده و پیراستن را بجای تجمالت بکار ببریم‪.‬‬

‫تصویر‪Charlotte et son Jules (Jean-Luc -۱۱‬‬

‫‪Godard, 1958) – stills‬‬

‫‪7‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫تاثیر پذیری با جزئیات بسیار سکانس زیر از کتاب اطالعات معماری نویفرت در مورد چگونگی استفاده انسان از فضای معماری‬
‫و نحوه ی تعامل اون در یک فضای کوچک آشپزخانه کامال مشهود است‪ .‬میزان نیاز یک انسان از فضا (در نمونه زیر آشپزخانه)‬
‫و نحوه نشستن و برخاستن وی با چینش درست مبلمان اثراتی است که کیفیت فضای معماری را از قاب سینما منتقل می‬
‫کند‪ .‬اتفاقاتی که در حین استفاده از فضاها و وسایل مختلف به وجود می آید در نگاه اول گذار و روتین اما در مفهوم دارای‬
‫پیشینه و اصالت است‪ .‬اصالتی که فیلمساز نیز به نوبه ی خود در ادای دین به معماری فیلمش از آن غافل نمی شود‪.‬‬

‫تصویر‪Jeanne Dielman (left) (Chantal -۱۲‬‬

‫© ‪Akerman, 1974) versus Neufert’s‬‬
‫‪Architects’ Data (right Courtesy of Neufert-‬‬
‫)‪Stiftung, Germany‬‬

‫‪ -۶‬تیپولوژی های سینمایی در زندگی روزمره و معماری‬

‫در یک مستند سینمایی سکانسی به نمایش گذاشته می شود که فردی در آشپزخانه نشسته و از او خواسته شده تا همانند‬
‫یک فرد معمولی در آشپزخانه ی منزل خود رفتار نماید‪ .‬فرد دیگری بر روی یک چهارپایه مشغول نوشتن اطالعات کمی‬
‫حرکات فرد در آشپزخانه است تا دیتا هایی از نحوه ی زندگی روزمره ی وی در یک فضای خاص بدست آورد‪ .‬این مستند‬
‫همچنان به ما گوشزد می کند که یک سکانس‪ ،‬دارای لحظات بسیاری هستند که قابل تبدیل به دیتا در معماری اند‪.‬‬

‫تصویر‪Observing the observed in -۱۳‬‬

‫)‪Kitchen Stories (Bent Hamer‬‬

‫از دیدگاهی دیگر سکانس های سینمایی می توانند دارای المان های فعالی باشند که در شکل گیری آن تاثیر مستقیم را ایفا‬
‫می کنند‪ .‬ما نیاز داریم تا زندگی روزمره را بعنوان یک رویداد تثبیت کنیم تا مبنایی از صحنه های داراماتیک را در پدید آورد‪.‬‬
‫در سکانس سینمایی زیر با به صدا در آمدن دستگاه تُستر در آشپزخانه‪ ،‬یکی از شخصیت ها از ورود شخصی غریبه به درون‬
‫خانه با خبر شده و با رودر رو شدن این دو‪ ،‬مرگ شخصیت اول رقم می خورد‪ .‬سرچشمه ی همه ی این اتفاقات صدای دستگاه‬
‫تستر در ابتدای سکانس است که به عنوان یک المان سبب شکل گیری کنش و واکنش در یک فضای معماری می شود‪ .‬این‬
‫دستگاه های کوچک و کم اهمیت سرنخ هایی هستند که مانند هر جز دیگری در یک فضای معماری باعث کنش و واکنش می‬
‫شوند‪ .‬یک فیلمساز برای رسیدن به نمایش درون مایه فیلمش از آن بهره می گیرد و یک معمار نیز از کنار کوچکترین جزئیات‬
‫در طراحی اش برای ایجاد یک تعامل پایدار و عملکردی ساده نمی گذرد‪.‬‬

‫تصویر‪Toast shooting scene in Pulp Fiction (Quentin Tarantino, 1994) -۱۴‬‬

‫‪8‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫تاثیر این نوع المان های فضایی در مورد پنجره نیز صدق می کند‪ .‬در سکانس های سینمایی عنصر پنجره بعنوان فضای‬
‫رویارویی بصری‪ ،‬دست تکان دادن ها‪ ،‬و درخشش عناصر تابنده در شب به داخل فضا است‪ .‬این ها همگی مثال هایی از‬
‫ارتباطات بوسیله پنجره در سکانس های سینمایی و فضای معماری است و کمک می کند تا درک کنیم وجود بازشو صرفا با‬
‫یک ابزار دیجیتال در طراحی الزمه ی شناخت تاثیر آن در انسانی است که دارای حس و روح استفاده کننده از آن است‪.‬‬

‫تصویر‪L’Eclisse -۱۴‬‬
‫‪(Michelangelo‬‬
‫)‪Antonioni, 1962‬‬

‫المان دیگر در ها هستند که در زندگی عادی هزاران بار با آن ها مواجه ایم اما کورکورانه از کنارشان بی تفاوت رد می شویم‪.‬‬
‫عناصری که در دارای کاراکتر در فضای معماری هستند‪ .‬در سکانس زیر شخصیت فیلم آنقدر بی مالحظه و راحت است که با‬
‫کوبیدن او به در نزدیک بود همه دکور بهم بریزد‪ .‬کشمکشی که اون در مواجهه با در ها در سکانس با آن مواجه است قابل تامل‬
‫است‪ .‬در ها شاید در نگاه اول حایلی برای جدا کردن ورودی فضاها از هم باشند‪ ،‬اما در شکل گیری کالبد فضایی چه در نوع‬
‫قرارگیری آن نسبت به فضاهای پیرامون و چه نما و ابعاد آن تاثیرات گوناگونی به انسان می گذارند‪.‬‬

‫تصویر‪Tor struggling through doors -۱۵‬‬

‫)‪in Ed Wood (Tim Burton, 1994‬‬

‫در سکانسی دیگر هنگام که ریگان (شخصیت اصلی فیلم) برای کشیدن سیگار از درب پشتی تئاتر بیرون می رود‪ ،‬لباس او الی‬
‫درب عظیم و زمختی گیر می کند که مجبور می شود لباسش را رها کرده‪ ،‬عریان در پیچ و خم های شهر گرفتار می شود‪.‬‬
‫تاثیر گذاری در در شکل گیری کنش انسانی به وضوح مشخص است‪ .‬دری که جدای از عملکرد خود در ابعاد و اندازه ی بزرگ‪،‬‬
‫گاهی موجب دردسر و بروز اتفاقات دیگری در مواجهه با بشر می شود‪ .‬یک مبلمان از فضای معماری که در نحوه ی زندگی‬
‫انسان تاثیر گذار است‪.‬‬

‫تصویر‪Riggan stuck in a door in -۱۶‬‬

‫‪Birdman (Alejandro G. Inárritu,‬‬
‫)‪2014‬‬

‫«ما از خود محافظت می کنیم‪ ،‬در ها باعث توقف و جداسازی فضا ها می شوند‪ .‬باعث می شوند دو نوع فضا شکل بگیرد یکی‬
‫فضای من در داخل و دیگری فضای شما و دیگری در خارج‪ .‬در آن طرف‪ ،‬جهان‪ ،‬مردم‪ ،‬سیاست و ‪ ...‬قرار دارند‪ .‬شما نمی توانید‬
‫به راحتی از یک فضا به فضای دیگر ورود کنید‪ .‬یا باید مسیری داشته باشید یا کلمه عبوری یا مدرک معتبری‪ .‬نوع ارتباط شما‬
‫در این هنگام همانند زندانی ای است که می خواهد با دنیای پیرامون خود در خارج ارتباط برقرار کند بسیاری جهات حس‬

‫‪9‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫امنیت را برای فضای خصوصی انسان فراهم می کند‪ .‬حس قطع و یا شروع ارتباط دو فضا یا دو دنیای متفاوت‪(».‬پرک‪)۲۰۰۸،‬‬
‫در صحنه ی شکستن در توسط شخصیت فیلم درخشش‪ ،‬فردی که درون اتاق گیر افتاده است‪ ،‬شدیدا اضطراب و ترس ناشی از‬
‫فردی که قصد تجاوز به حریم او را دارد را احساس می کند‪ .‬این در‪ ،‬کامال نشان می دهد که در فضای معماری تا چه میزان‬
‫خصوصی بودن و امنیت را میان دو فضای متفاوت ایجاد کرده و حریم تعیین می کند‪.‬‬

‫تصویر‪‘Honey, I’m home’ in The -۱۷‬‬

‫)‪Shining (Stanley Kubrick, 1980‬‬

‫از سوی دیگر پله ها نیز در شکل گیری ویژگی های فضای معماری نقش تاثیر گذاری دارند‪ .‬ارتباطی که در ارتفاع ایجاد می‬
‫شود‪ ،‬سبب شکل گیری تعامالت مختلفی می شود‪ .‬ریشه ی خیلی از فضاهایی که در یاد ها جاودان می مانند همانند تصویر‬
‫زیر از اُدسا ‪ ،‬پله های ورودی است که در لندسکیپ منظره چه در واقعیت و چه در سکانس فیلم در ذهن ثبت می شود و یا‬
‫تصویر دیگر که در آن پله ی گرد موجب شکل گیری یک موتیف و حس حرکت و سرکوالسیون در فضا می گردد‪ .‬این پله بر‬
‫خالف یک پله ی دوطرفه ی ساده عالوه بر حس تندیس گونه در فضا‪ ،‬بصورت رفت و برگشتی برخورد دو انسان را در هنگام‬
‫باال رفتن و پایین آمدن شکل می دهد‪.‬‬

‫تصویر‪ -۱۸‬تاثیر پله در فضای سینماتیک‬

‫ژاک تاتی فیلمساز مشهور در نمایی از فیلمش از معماری بومی استفاده ویژه ای می کند‪ ،‬به نحوی که مدرنیسم را با آن ادغام‬
‫کرده و در یک ساختمان سنتی نمودش را به تصویر می کشد‪ .‬با این کار مخاطب ببینده یادآور می شود که چطور انسان ها با‬
‫تک تک فضاهای مختلف یک بنا در زندگی روزمره تعامل می کنند‪ .‬باال رفتن او از میان فضاهای مختلف ساختمان که بصورت‬
‫اکسپوز با فیلمبرداری خاصی مخاطب وی را به دقت در نمای ساختمان زیر نظر دارد‪ ،‬نقش تاثیر گذار پله در ارتفاع و تعاملی‬
‫که انسان قبل از ورود به پله ‪ ،‬در حین باال رفتن و پس از رسیدن به فضای جدید تجربه می کند‪ ،‬کیفیت این عنصر کالبدی را‬
‫از دید زندگی روزمره پررنگ تر جلوه می دهد‪.‬‬

‫تصویر‪Hulot’s climb in Mon Oncle -۱۹‬‬

‫)‪(Jacques Tati, 1958‬‬

‫‪10‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫در برخی سکانس ها مانند‪ ،‬تصویر زیر فیلم برباد رفته‪ ،‬بخش اعظم کادر دوربین را پله ای عظیم شکل می دهد که باال رفتن و‬
‫پایین آمدن از آن توسط بازیگر فیلم حس دراماتیک را به مخاطب القا می نماید‪ .‬این حس در اثر فرم طراحی شده ی پله و‬
‫زمانی است که صرف باال رفتن از آن می شود‪ .‬حرکت شخصیت فیلم به سمت فضای دیگر از طریق پله کیفیت کامال متفاوتی‬
‫نسبت به راه رفتن در مسیر مستقیم و بدون تنوع را منتقل می کند‪.‬‬

‫تصویر‪Staircase scene in Gone with -۲۰‬‬

‫)‪the Wind (Victor Fleming, 1939‬‬

‫باالبر و آسانسور نیز در کنار پله مسبب کنش و واکنش در فضای سینمایی است‪ ،‬جایی که دیالوگ های افراد در فاصله کوتاه‬
‫استفاده از آن شکل می گیرد‪ .‬در سکانس زیر تعامل میان یک آسانسور در کات اول سکانس با استفاده از راهروی خسته کننده‬
‫که در اینجا نمادی از عقب ماندگی و کسل کنندگی است‪ ،‬در کات دوم به چشم می خورد‪ .‬این کسل کننده بودن در‬
‫آسانسوری که سریع بوده و گزینه ی مناسب تری نسبت به پله است بروز نمی کند‪ .‬کیفیت فضای آسانسور در تعامل در قیاس‬
‫با پله در این سکانس مشهود است‪.‬‬

‫تصویر‪ -۲۱‬تقابل راهرو و آسانسور در‬

‫سینما‬

‫‪-۷‬تحلیل شاخصه های کیفیت فضای معماری از دید مسیرروزمره زندگی در سینما‬
‫در موردی کاوی هایی که تحلیل و بررسی شد‪ ،‬المان های معماری از جنبه های گوناگون در زندگی روزمره ی نشان داده‬
‫شده در فیلم ها تاثیر گذار بوده اند‪ .‬از تاثیرات تخیل فیلمساز در شکل گیری شهرآینده تا حس دراماتیک فضایی در حضور‬
‫اجزایی چون پله و در و ‪ . ...‬بدون وجود کنش در محرک آن در شکل گیری روابط و تعامل روزمره ی اجتماعی میان انسان ها‪،‬‬
‫واکنشی شکل نخواهد گرفت‪ .‬این کنش می تواند مانند دیوار قابل دیدن باشد و یا تاثیر طراحی یک المان مانند راهرو حس‬
‫ترسی را انتقال دهد که قابل دیدن نیست اما خود‪ ،‬کیفیت فضا را ارزیابی می کند‪ .‬فیلمسازان نیز مانند معماران هیچگاه به این‬
‫موضوع یک بعدی نگاه نمی کنند بلکه همواره تلفیقی از دو جزء حسی و کالبدی را در کنار هم در سینما با تکنیک های‬
‫فیلمبرداری قرار می دهند تا مخاطب همان دریافتی را داشته باشد که هنگام تجربه ی آن سکانس در واقعیت با آن مواجه می‬
‫شود‪ .‬یکی از مهم ترین شیوه هایی که در این قضیه به فیلمساز کمک می کند «‪ »Practice‬یا تمرین کردن است‪ .‬این‬
‫اصطالح به این معنی است که عملی که دریک فرم معماری شکل می گیرد بصورت فیزیکی توسط شخصیت فیلم در طول فیلم‬
‫یک یا چند با تکرار شود‪ .‬این عمل می تواند باال رفتن از پله ای خاص باشد یا پختن غذا در آشپزخانه‪ .‬عمل تمرین کردن در‬
‫چارچوب زندگی عادی پیامی مهم به یک معماری که مخاطب آن فیلم است منتقل می کند‪ :‬این فرم معماری است که کیفیت‬
‫شاخصه هایش باعث شده است کاراکتر و یا انسان بتواند با آن تمرین کند و از آن استفاده کند‪ .‬یک فیلمساز چندین گزینه ی‬
‫مختلف را برای طراحی دکور و فرمی که قرار است در جلوی دوربین استفاده کند در نظر می گیرد و با تفکر و پروسه ی‬
‫تحلیلی بهترین آن را برای استفاده ی شخصیت فیلم انتخاب می کند‪ .‬پروسه ای که یک معمار نیز برای طراحی بنای کارفرما و‬

‫‪11‬‬
 ‫‪th‬‬
‫‪The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City‬‬
‫‪27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.‬‬
‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار»‬
‫‪ 8‬اسفندماه ‪ – 1397‬دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‪ ،‬تهــران‪ ،‬ایران‪.‬‬

‫به تبعیت از نحوه ی استفاده ی وی از فضا سازماندهی می کند‪ .‬در این میان مهم ترین وجه اشتراک این دو موضوع در این‬
‫است که فیلم های سینمایی گنجینه ی بزرگی از اطالعات قابل دسترس در مورد بیان کیفیت فضاهای معماری هستند‪ ،‬چرا‬
‫که بدون وجود این فضاها سکانسی شکل نمی گیرد و همه ی اتفاقات در بستر یک طراحی معمارانه به تصویر کشیده می شود‪.‬‬
‫در جدول زیر شاخص هایی که در بدنه ی پژوهش مورد بررسی قرار گرفته اند بهمراه کیفیتی که در فضای معماری بوجود‬
‫آورده اند و نتیجه در بستر خلق معماری داشته اند بیان شده است‪:‬‬

‫جدول‪ -۲‬تحلیل شاخص ها و کیفیتی که در معماری از خود بروز می دهند‪ .‬منبع‪ :‬نگارنده‬

‫‪ -۸‬نتیجه گیری‬
‫معماران در طراحی به این نکته واقف اند که دنیای ‪ CAD‬و ‪ BIM‬و پارامتریک در معماری (به طور کلی عوامل متکی به‬
‫رایانه در پروسه طراحی) در عصر حاضر جزئی جدا نشدنی از طراحی است و وجود آن ها الزم و ضروری است‪ .‬مسئله اینجاست‬
‫که معماری چگونه باید طبق معمول بر همه ی این مسائل چیره باشد و اجزای دیگر به کمک آن ها بیایند‪ .‬باید بپذیریم که‬
‫برای یک طراحی فاخر اگر زمان و حوصله ی زیاد صرف نشود هیچ گاه اثر معماری تنها به کمک ابزار های دیجیتال امروزی اثر‬
‫ارزشمندی تحویل جامعه نخواهد داد‪ .‬در این میان بررسی پیشینه و تاریخچه ی دنیای سینما و به خصوص رویکرد این مقاله‬
‫که بررسی زندگی روزمره در قاب های سینمایی به منظور شناخت کیفیت فضاهای معماری است یکی از مواردی است که از‬
‫ارزش باالیی برخوردار می باشد‪ .‬در طراحی معماری استفاده از تاریخ معماری و تمرین آن به همراه بررسی معماری سینماتیک‪،‬‬
‫شکل گیری یک پارادایم کانسپت محور را تضمین کرده و زمینه ای قوی برای خلق اثر مهیا می کند‪.‬‬

‫دیاگرام‪ -۱‬پروسه طراحی معمارانه‬

‫از منظر سینما‪ .‬منبع‪ :‬نگارنده‬

‫‪12‬‬
 th
The 4 National Conference on Sustainable Architecture and City
27 February 2019 - Shahid Rajaee Teacher Training University,Tehran, Iran.
»‫«چهـارمین همایش ملی معمـــاری و شـــهر پایدار‬
.‫ ایران‬،‫ تهــران‬،‫ – دانشگاه تربیت دبیر شهیـد رجــایی‬1397 ‫ اسفندماه‬8

‫فهرست منابع‬-۹

۱۳۸۵،‫شماره سوم‬،‫باغ نظر‬،‫فضای نور و معماری نور‬،.‫م‬،‫[ دیباج‬۱]

‫ کالبد متحرک ناظر و شکل گیری سکانس های فضایی در معماری‬،.‫ع‬،‫صیاد‬،.‫ح‬،‫مظاهریان‬،.‫م‬،‫پیراوی ونک‬،.‫م‬،‫[ قهرمانی‬۲]
۱۳۹۳ ،۴‫ شماره‬،‫معماری و شهرسازی‬-‫ نشریه هنرهای زیبا‬،‫سینماتیک‬
۱۳۸۲ ،۱۶‫شماره‬،‫فصلنامه مدیریت شهری‬،‫دانش و مهارت های اساسی‬:‫آموزش طراحی شهری‬،.‫ک‬،‫[ گلکار‬۳]

[4] Bruno, G., Atlas of Emotion : Journeys in Art, Architecture,and Film, Verso, London &
New York, 2002.
[5] Corbusier, L., Le Corbusier Talks with Students, Princeton Architectural Press, Princeton,
1999
[6] Montfrans, M. van , Georges Perec : la contrainte du réel. Amsterdam: Rodopi,1999
[7] Neufert, E. et al. Architects’ data. 3rd ed./rev. by Bousmaha Baiche and Nicholas
Walliman.Oxford: Blackwell Science Publishers,2000
[8] Penz, F., Cinematic aided design : an everyday life approach to architecture, Routledge,
New York,USA, 2017
[9] Penz,F., The Architectural Promenade as Narrative Device:Practiced Based Research in
Architecture and Moving Image, Digital Creativity, Vol. 15, Issue 1, (March), pp: 39-
51.,2004
[10] Perec, G., Species of Spaces and Other Pieces (Penguin Classics). Penguin Classics,2008

13

View publication stats