bronqioliti

lia JorJoliani
mwvave bronqioliti Cvil bavSvTa sasunTqi siste
mis virusuli etiologiis epidemiuri sezonuri
daavadebaa, xasiaTdeba wvrili bronqebisa da
bronqiolebis anTebiT. klinikurad vlindeba
cxviridan gamonadeniT, mSrali SeteviTi xasiaTis
xveliT, cxelebiT da sasunTqi gzebis obstruq
ciiT. ZiriTadad avddebian 2 wlamde asakis
bavSvebi
sicocxlis pirveli wlis ganmavlobaSi 9 bavSvidan
erTi xdeba avad bronqiolitiT (saSualod
populaciis 30%)

 7-13% moiTxovs
hospitalizacias

 SemTxvevaTa 95%
ganviTarebad qvey
nebze modis

avadobis piki
noember-aprili
bronqiolitis etiologia:

 RSV (50-80%)/ noemberidan – martamde; uxSiresad 2w-de

bavSvebi

• paragripi tipi 1,2,3

 gripi

 eqovirusi

 rinovirusi

 adenovirusi 1,2,5 tipi (yvelaze destruqciuli forma)

 adamianis metapnevmovirusi (3-19%)

 qlamidia, mikoplazma – ZiriTadad saskolo asakSi

• gadaecema adamianidan adamianze haer-wveTovani
gziT, pirdapiri kontaqtiT – cxviris seკრetiT
dabinZurebuli sagnebiT, kaniT (xelebiT).

• virusi kanze Zlebs 30 wT, sagnebze da TeTreulze

6-7 saaTi.

• inkubaciis periodi 2-dan 8 dRemde. eliminacia 3-

dan 7 dRemde grZeldeba, SesaZlebelia 4 kviramde
gagrZeldes.
 paTofiziologia

Camofcqvnili epiTeliumi, fibrinis boWkoebi da

lorwo bronqebisa da bronqiolebis sanaTurSi
qmnis mkvriv sacobebs, rac iwvevs sasunTqi gzebis
nawilobriv an srul obstruqcias da sunTqvis
ukmarisobas.

hipoqsemia Tavis mxriv, iwvevs filtvismier hiperten

zias da hemodinamikis darRvevas.
 bronqiolitis risk-faqtorebi
• asaki – bronqioliti uxSiresad 2 wlamde asakis bavSvTa
daavadebaa, 12 Tvemde asakis bavSvTa 90% hospitalizacias
saWiroebs, hospitalizaciis piki aRiniSneba 3-dan 6 Tvemde
asakSi

• dRenakluli axalSobili - droul axalSobilTan SedarebiT

rsv-iT inficirebisa da bronqiolitiT hospitalizaciis uf
ro maRali sixSiriT gamoirCeva

• gulis Tandayolili mankebi –bronqiolitiT avadobisa da

hospitalizaciis riski maRalia
 bronqiolitis risk-faqtorebi

• xelovnuri kveba - ZuZuTi kveba amcirebs bronqio

litis ganviTarebisa da hospitalizaciis sixSires

• mSoblebis mier Tambaqos gamoyeneba

• sxva bavSvebi ojaxSi – ojaxSi ufrosi bavSvebis

arseboba, romlebic dadian baRSi an skolaSi da
sxv., xels uwyobs avadobisa da hospitalizaciis
sixSiris riskis zrdas
 bronqiolitis risk-faqtorebi

• sabavSvo baRSi siaruli

• bavSvebi mravalnayofiani orsulobisgan

• respiratoruli traqtis sxva qronikuli

dazianeba

• dabali socialur-ekonomikuri done

• imunodeficiti

• genetikuri Taviseburebebi
 klinikuri simptomebi
• prodromuli periodi - saSualod 2-3 dRe grZelde
ba, rasac Semdgom mosdevs bavSvis zogadi mdgoma
reobis gauareseba da pirveli klinikuri simtome
bis gamovlena

• rinorea - cxviridan gamonadeni xSirad pirveli

simptomia

• SeteviTi xvela - erT-erTi pirveli simptomia

rinoreasTan erTad
 klinikuri simptomebi

• wheezing (mstvinavi sunTqva) - damaxasiTebeli, magram

ara universaluri niSania

• apnoe - gansakuTrebiT damaxasiaTebelia dRenaklule

bis, 2 Tvemde asakisa da dabali wonis mqone bavSvebi
saTvis

• sunTqvis gaxSireba - bronqiolitis mniSvnelovani

klinikuri niSania.
 klinikuri simptomebi
• temperatura - daaxloebiT mesameds SesaZloa gamouvlindes
subfebriluri temperaturis erTje radi epizodi. Tu
fiqsirdeba maRali aqsilaruli temperatu ra ( 39o),
yuradReba unda gamaxvildes sxva SesaZlo mizeze bis
arsebobaze

• sunTqvaSi damxmare kunTebis monawileoba da gulmkerdis

retraqcia - CvilebSi aRiniSneba dispnoe, neknTaSua da
laviwqveda areebisa da gulmkerdis qveda nawilis Cadreka
da cxviris nestoebis berva. bronqiolitisTvis damaxasiaTebe
lia gulmkerdis gamoxatuli Seberva
 klinikuri simptomebi

• kvebis gaZneleba - ar SeuZlia ZuZus wova an siT

xis miReba, Rebineba siTxis an sakvebis miRebis
Semdeg. kvebasTan dakavSirebuli problemis SemTxv
evaSi aucilebelia pacientis hospitalizacia

• toqsikozi - iSviaT SemTxvevaSi SesaZloa toqsiko

zis gamovlena. Tu aReniSneba Zilianoba, leTargia
an agznebadoba, kanis sifermkrTale, siWrele da
taqikardia aucilebelia misi hospitalizacia
 klinikuri simptomebi

• perkusiiT damaxasiaTebelia kolofisebri xmianoba

• auskultaciiT moismineba sveli wvrilbuStukovani

xixini, agreTve mSrali mstvinavi xixini. xvelis
Semdeg SesaZlebelia sveli xixinis intensivobis
Semcireba. gamoxatuli qoSinis dros SesaZloa
xixini ar ismodes
 klinikuri simptomebi

 taqipnoe (70-90 wT-Si), eqspiraciuli qoSini, mkvnesare

sunTqva, cianozi.

 Jangbadis saturacia <92%

 gulmkerdis Seberva

Ggamomricxavi:

 asimetriuli perkutoruli monacemebi, Semoklebuli perku

toruli xmianoba;

 asimetriuli auskultaciuri monacemebi – lokalurad

krepitacia/Sesustebuli sunTqva;
 • rsv gamowveuli infeqcia SeiZleba

rinofaringitiT Semoifarglos (70-80%).

SemTxvevaTa 20%-Si daavadebis dawyebidan

24-72 saaTSi viTardeba bronqiolitis

klinikuri niSnebi – respiratoruli

distresis gamovlinebiT, rac moiTxovs

hospitalizacias;
 daavadebis evolucia

• kritikuli periodi aris me-2-4 dRe. ar arsebobs paralelizmi

sawyisi klinikuri niSnebis simZimesa da daavadebis xangrZli
vobas Soris.

• obstruqciis gamovlineba grZeldeba 8-10 dRe; narCeni xvela –

15 dRemde

• 6 Tvis asakis dRenaklulebSi (gestaciuri asakiT <34 kviraze),

bronqopulmonuri displaziis an gTm-is arsebobisas, SesaZle
belia apnoes ganviTareba.
 superinfeqcia

• rsv-Tan asocirebuli baqteriuli kolonizaciis 40-50% Seadgens

Haemophilus influenza, Steptococccus pneumoniae (mtkicebuleba II), moraxella
catorrhalis.
baqteriuli infeqciis kriteriumebia:
 maRali cxeleba 38,50C (aqsilaruli)

 Sua yuris mwvave anTeba

 lorwovan-Cirqovani bronquli sekreti cxelebasTan erTad

 filtvSi radiologiuri kera

 CRP momateba da/an neitrofilebis momateba periferiul sisxlSi

• bronqiolitis ganmeorebiTi epizodebi pirveli
2 wlis ganmavlobaSi SesaZloa ganviTardes
bavSvTa 23-60%-Si.

• mesame epizodis SemTxvevaSi vizingiT, SeiZleba

ganvixiloT asTma (20-25%-Si viTardeba), romlis
risk-faqtorebia atopiuri anamnezi da garemo.
 diferenciuli diagnozi:

• asTma
• qlamidiuri pnevmonia
• fqod
• ucxo sxeulis aspiracia
• baqteriuli pnevmonia
• pnevmoToraqsi
• krupi
• mukoviscidozi
• yivanaxvela
 diagnozi

 bronqiolitis diagnozi emyareba anamnezur monace

mebsa da obieqturi gamokvlevis Sedegebs. gansa
kuTrebuli yuradReba unda gamaxvildes risk - faq
torebis arsebobaze, klinikur simptomebsa da
anamnezur monacemebze

• daavadebis simZimis Sefaseba - daavadebis simZimis

gansazRvra mniSvnelovania mkurnalobis swori
taqtikis SesarCevad.
 mZime bronqiolitis niSnebi
• kvebis gaZneleba (24sT ganmavlobaSi siTxis miRebis SezRudva
50%-iT)

• leTargia

• apnoes epizodebi

• sunTqvis gaxSireba (>70wT), xmuriani sunTqva (Weeze). სუნთქვის

მწვავე უკმარისობა (II-IIIx)

• nestoebis berva, gulmkerdis gamoxatuli retraqcia

• generalizebuli cianozi

• ჰიპოქსემია, Jangbadis saturaciis dabali done (SpO2 <95); SpO2

ინტერპრეტირდება კლინიკურ ნიშნებთან ერთად
 gamokvleva
• mwvave bronqioliti klinikuri diagnozia

• ar aris rekomendebuli rutinuli laboratoriuli kvlevis

Catareba

• rutinuli gamokvlevebi unda Catardes im SemTxvevaSi, Tu

diagnozi sadaoa, an aucilebelia Semdgomi marTvis gadaw
yvetilebis miReba

• aseT gamokvlevebs miekuTvneba sisxlSi airebis Semcvelo

bis gansazRvra, gulmkerdis rentgenografia, hemograma,
bioqimiuri, baqteriologiuri kvlevebi.
 gamokvleva
• Jangbadis saturacia - yvela pacients unda Cautar
des pulsoqsimetria.

• Jangbadis saturaciis dabali done ganapirobebs

daavadebis simZimes da hospitalSi dayovnebis xang
rZlivobas

• yvela Cvils, romelTanac Jangbadis saturacia 

92%-ia, esaWiroeba stacionaruli meTvalyureoba
 gamokvleva

• gulmkerdis rentgenografia - rentgenografia SeiZleba

saWi ro gaxdes pnevmoniis gamosaricxad. gulmkerdis
rentgenogra fia unda Catardes im SemTxvevaSi, Tu diag
nozi dauzustebelia, daavadeba atipurad mimdinareobs
an mdgomareoba ar umjobesdeba

• virusologiuri kvleva virusologiuri eqspres diag

nosti kaM rekomendebulia mwvave bronqiolitiT hospi
talizebul CvilebSi.
 gamokvleva

• baqteriologiuri kvleva - sisxlisa da Sardis rutinuli

baqteriologiuri kvleva ar aris rekomendebuli

• hemograma - hemogramis maCveneblebi ar aris informatiuli

• C - reaqtiuli cila - dReisTvis SedarebiT mcirea mtkicebu

lebebi respira ciuli traqtis infeqciaTa dros C – reaq
tiuli cilis maCveneblis sadiag nostiko mniSvnelobis
Sesaxeb baqteriuli da virusuli etiologiis infeq ciaTa
diferencirebisTvis
 mkurnaloba
• ar arsebobs bronqiolitis specifiuri mkurnalobis sqema.

• bronqiolitis mkurnalobis ZiriTadi principebia sasunTqi

gzebis gamavlobis aRdgena, adekvaturi oqsigenoTerapa da
hidratacia, amasTanave mSobelTa ganaTleba.

• msubuqi simZimis bronqiolitis mkurnaloba SesaZlebelia

ganxorcieldes binaze simptomuri saSualebebiT (antipire
tuli saSualebebi da nazaluri aspiracia)
 mZime bronqiolitis dros aucilebelia stacionaruli
mkurnaloba. mkurnalobisaTvis gamoiyeneba:

– nazaluri aspiracia

– siTxis balansis SenarCuneba/rehidratacia

– oqsigenoTerapia

– inhalaciuri bronqodilatatorebi

– antianTebiTi mkurnaloba

– antipiretuli saSualebebi

• rac Seexeba antivirusul da antibaqteriul mkurnalobas,

maTi efeqturoba kvlevebiT ar dasturdeba.
 marTva
• antibiotikoTerapia - antibiotikoTerapia naCvenebia Tu gamo
xatulia Tanmxlebi baqteriuli infeqciis specifiuri niSne
bi

• antivirusuli mkurnaloba - ribavirinis inhalacia ar aris

efeqturi

• nazaluri aspiracia - nazaluri aspiracia rekomendebulia

mwvave bronqiolitiT daavadebul bavSvebSi, romelTac aRe
niSnebaT rinorea da sunTqvis gaZneleba cxviridan.
 marTva
• siTxis balansis SenarCuneba/rehidratacia - siTxis
balansis SenarCuneba metad mniSvnelovania

• oqsigenoTerapia - Cvilebi, romelTac Jangbadis satura

ciis done ≤ 92%-ze an aReniSnebaT respiraciuli dis
tresi an cianozi, saWiroeben oqsigenoTerapias. naza
luri kanula warmoadgens Jangabadis miwodebis sauke
Teso gzas CvilebSi, Jangbadis misawodeblad SeiZleba
niRbis da Jangbadis karvis gamoyenebac.
 marTva
inhalaciuri bronqodilatatorebi
 b2 agonistebis rutinuli gamoyeneba mwvave bronqioli
tis mkurnalobisTvis bavSvebSi ar aris rekomendebuli.
misi gamoyeneba naCvenebia, Tu aRiniSneba bronqospazmis
komponen tis prevalireba an asTmis ojaxuri istoria.

• antiqolinerguli preratebi - ar aris rekomendebuli

• epinefrinis inhalacia - epinefris inhalaciis rutinuli

gamoyeneba ar aris rekomendebuli.
 marTva
antianTebiTi mkurnaloba
• inhalaciuri kortikosteroidebi - inhalaciuri kortikoste
roidebis gamoyeneba ar aris rekomendebuli

• sistemuri kortikosteroidebi - oraluri sistemuri korti

kosteroidebis gamoyeneba ar aris rekomendebuli mwvave
bronqiolitis samkurnalod bavSvebSi.

• antipiretuli saSualebebi - gamoiyeneba im SemTxvevaSi, Tu

aqsilaruli temperatura 380
 marTva
• leikotrienebis receptorebis antagonisti (montelukasti) -

mxolod erTi kvleva asaxavs montelukastis gamoyenebisas

mdgomareobis sarwmuno gaumjobeseba

damxmare Terapia

• fizioTerapia - gulmkerdis vibraciuli masaJi da postura

luri drenaJi ar aris rekomendebuli

• ar aris sakmarisi mtkicebulebebi, orTqlis, nazaluri

dekon gestantebis, homeopaTuri saSualebebis efeqturobis
Sesaxeb
 marTva

• referali - msubuqad mimdinare mwvave bronqiolitis marTva

SeiZleba binaze. aseT SemTxvevaSi saWiroa mSoblis informi
reba saSiSroebis im niSnebze, romlTa gamovlenis dros man
aucileblad unda mimarTos eqims

• pirveladi jandacvis rgolis eqimma pacientis Sefasebisas

hospitalizaciis Sesaxeb gadawyvetilebis misaRebad yurad
Reba unda miaqcios daavadebis simZimes, Tanmxleb mdgoma
reobebs, asaks, samedicino momsaxureobis teritoriul
xelmisawvdomobas da socialur - ekonomikur faqtorebs.
 stacionaruli mkurnaloba

• mZime bronqiolitis stacionaruli mkur

naloba mimarTulia hidrataciisa da saWi
roebis mixedviT respiratoruli statu
sis SenarCuneba

• HFNC и CPAP
 profilaqtika

• imunoprofilaqtika palivizumabiT, monoklonalu

ri antisxeulebi RSV-is F glikoproteinis winaaR
mdeg, amcirebs hospitalizaciis risks,DdRenaklul
bavSvebSi, filtvis qronikuli daaavadebebis da
hemodinamiurad mniSvnelovani Tandayolili
mankebis dros.

• amJamad SezRudulia finansuri TvalsazrisiT,

yovelTviuri gamoyenebis gamo.
 hospitalizaciis kriteriumebi:
hospitalizacia unda moxdes daavadebis simZimis
kriteriumebis Sefasebis Semdeg (C):

 intoqsikacia (zogadi mdgomareobis mniSvnelovani

gauareseba)

 cianozi, apnoes ganviTareba

 sunqTvis sixSire >60 wuTSi

 asaki <6 kviraze

 hospitalizaciis kriteriumebi:
hospitalizacia unda moxdes daavadebis simZimis
kriteriumebis Sefasebis Semdeg (C):

 dRenakluloba – hestaciuri asaki <34 kviraze;

 fonuri daavadebebi – kardiopaTia, filtvis qroni

kuli mZime paTologia

 Jangbadis saturacia (spO2 <94%)

 kvebis darRveva – dehidratacia, wonis danakargi >5%

 hospitalizaciis kriteriumebi:

 aspiraciis recidivebi

 fsiqo-socialuri problemebi

 imunodeficituri mdgomareoba

 gulmkerdis radiografiiT dadasturebuli ventilaci

uri darRvevebi

 ojaxis socialur-ekonomikuri mdgomareoba

 adekvaturi hidrataciis uzrunvelyofa

• Tu pacienti ver iRebs siTxis sadReRamiso

moTxovnilebas oralurad, aqvs qoSini (>70),
kargavs siTxes perspiraciiT an RebinebiT,
saWiroebs siTxis damatebiT miRebas. pacientebi
apnoes epizodebiT saWiroeben venur infuzias.

siTxis moTxovnileba (WHO)

sxeulis masa siTxis moTxovnileba

ml/kg/dReSi
<10 kg 100-120 ml/kg-ze

10-19 kg 90-120 ml/kg

>20 50-90 ml/kg

• moerideT hiperhidratacias, siTxis umetesi nawili bavSvma
unda miiRos peroralurad, gaaqtiurdes ZuZuTi kveba. Tu
pacienti ver iRebs siTxes ganixileba nazogastruli
zondiT siTxis miwodeba (sifrTxiliT – aspiraciis riski).

• frangi mkvlevarebis mier mowodebulia siTxis miwodeba

100-110 ml/kg/dReSi, Tu asaki 6 Tveze naklebia; 80
ml/kg/dReSi, Tu asaki 6 Tveze metia.

• sakvebis miRebis xelSewyoba – nazofaringuli

obstruqciis moxsna kvebis win, sawovaris gamsxvileba.
 mniSvnelovania:

 Zilis poza – idealuria zurgis daxriloba 300-iT zemoT,

Tavi msubuqad gadaweuli

 zeda sasunTqi gzebis gamavlobis aRdgena, fiziologiuri

wveTebis gamoyeneba (zurgze mwoliare pozaSi, Tavi gverdze
mobrunebuli). ar arsebobs monacemebi, romlebic miuTiTeben
sxva saSualebis gamoyenebas rinofaringuli gzebis

gasufTavebisaTvis, garda fiziologiuri xsnarisa.

 garemo – Tambaqos pasiuri SesunTqva
aris mTavari damaZimebeli faqtori,
romelic SeiZleba gaxdes hospitaliza
ciis mizezi (rekomendacia A).

 unda iqnes uzrunvelyofili oTaxis

swori aeracia, optimaluri temperatura
ar unda aWarbebdes 190C (rekomendacia C).
 6 Tvemde asaki Cvilebis izolireba sazogadoebis
profilaqtika
agan Semodgoma-zamTris periodSi

 avadmyofis izolacia binaze an hospitalSi,

saerTo epidsawinaaRmdego RonisZiebebis gatareba
– sagnebis sveli wesiT, sadezinfeqcio xsnarebiT
damuSaveba, SeiZleba 70%-iani spirti.

 xelis dabana sapniT da wyliT aris pirveli

aucilebeli RonisZieba efeqturi dacvisaTvis
(rekomendacia A)
 xelTaTmanis tareba efeqturia xelis
dabanasTan erTad, specialuri
tansacmlis tareba ar aris
aucilebeli (rekomendacia B)

 pasiuri mwevelobis maqsimalurad

Tavidan acileba (rekomendacia B)

 vaqcina - profilaqtika ar arsebobs

• polivizumabi (Synagis) mowodebulia rsv imunop
rofilaqtikisaTvis bronqopulmonuli displa
ziis mqone bavSvebSi, dRenaklebSi <32 kviraze
gestaciiT, gTm-s dros.

• aris usafrTxo, efeqturi saSualeba.

• keTdeba 5 ineqcia 30 dRis intervaliT. amcirebs

garTulebebis risks, sawoldReebis ricxvs,
rehospitalizacias (rekomendacia C).

• Setanilia AAP rekomendaciiT Red Book-Si – 2009 w.

Zviria, xelmisawvdomia pacientTa nawilisaTvis
bronqiolitis mkurnalobis Sejameba

mkurnaloba komentari rekomendacia

bronqodilatatorebi ar umjobesdeba ar gamoiyeneba
daavadebis rutinulad
mimdinareoba da Tu kvlevebiT
hospitalizaciis dasturdeba dadebiTi,
aucilebloba efeqti SeiZleba
SeiZleba gaaumjobesos gamoyeneba
zogierTi klinikuri
maCvenebeli xanmokled
kortikosteroidebi ar umjobesdeba ar gamoiyeneba
daavadebis rutinulad
mimdinareoba da
hospitalizaciis
aucilebloba
leikotrienebis ar umjobesdeba ar aris
receptorebis daavadebis rekomendebuli
antagonistebi mimdinareoba
nebulaizerTerapia SeiZleba Seamciros ar aris rekomendacia
hi pertonuli NaCl hospitalSi dayovnebis
dReebi
• • ალფა/ბეტა აგონისტები (მაგ., ალბუტეროლი,
რასემიული ეპინეფრინი)
• • მონოკლონური ანტისხეულები (მაგ. პალივიზუმაბი)
• • ანტიბიოტიკები (მაგ., ამპიცილინი, ცეფოტაქსიმი,
ცეფტრიაქსონი)
• • ანტივირუსული საშუალებები (მაგ., რიბავირინი)
• • ინტრანაზალური დეკონგესტანტები (მაგ.,
ოქსიმეტაზოლინი)
• • კორტიკოსტეროიდები (მაგ., დექსამეტაზონი,
პრედნიზონი, მეთილპრედნიზოლონი)
• იხილეთ მკურნალობა და მედიკამენტები უფრო
დეტალურად.
• ამერიკის პედიატრიის აკადემიის (AAP) გადაუდებელი

მედიცინის განყოფილების წევრების გამოკითხვამ აჩვენა,

რომ 96%-მა რეკომენდირებულია ბრონქოდილატატორე

ბი და 8% რეკომენდირებული სტეროიდები. [3] ორჯერ

მეტი პედიატრიული სასწრაფო დახმარების ექიმი

მიიღებს ბავშვს 92% ჟანგბადის გაჯერებით პულსური

ოქსიმეტრიით, ვიდრე ბავშვს 94% გაჯერებით.