Subscribe to DeepL Pro to translate larger documents.

Visit www.DeepL.com/pro for more information.

Talimatlar : Bilgisayarın Dili

III
Özge ÖZTİMUR KARADAĞ
ALKÜ - Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
Geçen Hafta
MIPS'te Mantıksal İşlemler
• Mantıksal Talimatlar:
• Bitleri kelimeler içinde gruplama

• sll : sola kaydırma mantıksal

• srl : sağa kaydırma mantıksal
Vardiya Çalışması
• Bir sözcükteki tüm bitleri sola veya sağa taşıyarak boşalan bitleri
0'larla doldurur.
• Örn: $s0 kaydedicisi 4 bit sola kaydırılır:

• Shamt: vardiya miktarı

Sola Kaydırma - Çarpma
• Sola i bit kaydır: 2 ile çarpmai
VE İşlemi
• Bit bit ve işlem
• $t2:
• $t1:

• $t0:

• Maske işlemi
VEYA İşlem
• Bit bit VEYA İşlemi
• $t2:
• $t1:

• $t0:
Çalışmıyor
• Bir işlenen alır
• 0'ları 1'lere, 1'leri 0'lara dönüştürür

• MIPS tasarımcıları, tüm komutların üç işlenen aldığından emin olmak için NOT yerine
NOR kullanır.
• A NE 0 = DEĞIL (A VEYA 0) = DEĞIL (A)
• $t1:
• $t3: 0

• $t0:
andi & ori
• AND ve OR mantıksal işlemlerinde sabitleri kullanmayı etkinleştirin:
• andi: ve hemen
• ori: veya acil

• Soru 16 bitlik bir sabiti addi kullanarak 32 bitlik bir yazmaca nasıl
yerleştirebiliriz? Aynı yerleştirmeyi andi kullanarak nasıl
yapabiliriz?
• addi - işaret uzantısı ile
• andi - 0'ları ilk 16 bit ile değiştirir.
Kontrol Talimatları
• Bir sonraki PC değerini yürütmezseniz kullanılır.
• Kontrolü komut alanının başka bir bölümüne aktarın.
• İki grup talimat:
• Şubeler
• Kontrolün şartlı devri
• Hedef adres mevcut bilgisayar konumuna yakındır
• artırılmış PC değerinden dal mesafesi anlık alana sığar
• örneğin: döngüler, eğer ifadeleri
• Jumpes
• kontrolün koşulsuz devri
• hedef adresin mevcut bilgisayar konumundan uzakta olması
• örneğin: alt rutin çağrıları
MIPS Dallanma Talimatları
• Dallanma talimatları: koşullu kontrol transferi
• Karşılaştırın:
• iki kaydın eşitliği veya eşitsizliği
• Opcode rs, rt, hedef
• rs, rt: karşılaştırılacak kayıtlar
• hedef: şube hedefi
• <,>,≤, ≥ bir kaydın & 0
• Opcode rs, hedef
• rs: örtük bir 0 ile karşılaştırılacak kayıt
• hedef: şube hedefi
• Dallanmayı izleyen komuttan işaretli bir yer değiştirme (komut sayısı olarak ifade edilir) olan bir hedefe dallanma
• Bazı örnekler:
beq $t0, $t1, Hedef # $t0 == $t1 ise Hedefe dallanma
bgez $t0, Hedef # $t0 ≥ 0 ise Hedefe dallanma
MIPS Dallanma Talimatları
• beq, bne, bgtz, bltz, bgez, blez
• tek koşullu dallanma işlem kodlarıdır
• İki kayıt arasındaki >, <, ≤, ≥ karşılaştırmaları için slt (set on less
then) kullanın
• Slt rd, rs, rt # rs <rt ise, rd = 1; aksi takdirde rd = 0
• Bir örnek:
• ilk yazmaç operandı ikinciden küçükse dallanma slt $t0,
$t1, $t2 # $t1 < $t2 ise $t0 = 1; aksi halde $t0 = 0 bne
$t0, $0, L1 # $t0 = 1 ise L1'e dallanma
• Pseudoinstruction:
• assembler tarafından sağlanan ancak donanımda uygulanmayan bir
komut
• assembly dili programcıları tarafından bir kısayol olarak kullanılır
• blt $t1, $t2, L1 # $t1 < $t2 ise L1'e dallanma için sözde komut
assembler şu şekilde genişler:
slt $at, $t1, $t2
bne $at, $0, L1
(assembler tarafından $at ($1) kullanımına
dikkat edin) ayrıca bgt, bge, ble
MIPS Dallanma Talimatları
• Dallanma talimatları için hangi talimat biçimi kullanılır?
MIPS Brach Talimatları
• Şube Mesafesi
• Bir şube hedef adresinin yer değiştirmesini genişletme
• Ofset, işaretli 16 bitlik bir ofsettir
• Baytları değil, talimat sayısını temsil eder
• Artırılmış PC'ye eklendi
• Hedef adres bir bayt adresi değil, bir sözcük adresidir
• Alt 2 bit sıfırdır
• Assembly dilinde, sembolik bir hedef adres kullanın
MIPS Dallanma Talimatları
• Şube Mesafesi
• Şube ofseti iyi bir boyuttadır
• 16 bit ofset
• Artırılmış PC'ye eklendi
• Bir sözcük adresini temsil eder

• Peki ya şube hedefine ulaşmak için çok küçükse?

• Assembler koşulsuz bir atlama ekler
• Koşullu dallanma orijinal yanlış yol koduna dallanır (koşul yanlış olarak
değerlendirilir) veya atlama yoluyla düşer
• Örnek:
MIPS Atlama Talimatları
• Atlama talimatları: koşulsuz kontrol devri
MIPS Atlama Talimatları
MIPS Karar Verme Talimatları
• eğer, ifadelere gidin:
• eşitse brach (beq)

• brach if not equal (bne)

• Örn: Aşağıdaki kod ifadesinde f, g, h, i ve j değişkenlerdir. Eğer f ile j arasındaki beş değişken
$s0 ile $s4 arasındaki beş yazmaca karşılık geliyorsa, bu ifade için derlenmiş MIPS kodu
nedir?
 j: koşulsuz şube

Derleyiciler sıklıkla yüksek seviyeli programlama dilinde görünmeyen dallar ve

etiketler oluşturur. Açıkça yazma yükünden kaçınmak
Yüksek seviyeli programlama dillerinde yazmanın bir avantajı olarak etiketler ve dallar.
MIPS'te Döngüler
• Örnek:
• i ve k'nın $s3 ve $s5 yazmaçlarına karşılık geldiğini ve dizi kaydının
tabanının $s6'da olduğunu varsayın. Bu C deyimine karşılık gelen
MIPS assembly kodu nedir?
• i 🡪 $s3
• k -> $s5
• Tasarruf tabanı $s6
Temel Blok
• Dallanma içermeyen bir talimat dizisi
• Bloğun sonunda dallanma ve bloğun başında etiketler olabilir.
• Derlemenin ilk aşamalarında, program temel bloklara ayrılır.
Karşılaştırma Talimatları
• slt (set on less than)
• İki kaydı karşılaştırır, birincisi ikincisinden küçükse üçüncü bir kaydı
1'e ayarlar, aksi takdirde üçüncü kaydı 0'a ayarlar.

• slti (acilden daha az olarak ayarlanmış)

• Sabit ile karşılaştırma
İşaretsiz Karşılaştırma
• sltu (işaretsizden daha aza ayarlanmış)
• sltiu (sen on less than immediate unsigned)

• İşaretli ve işaretsiz karşılaştırma arasındaki fark nedir?

• Eski:
• $s0:
• $s1:
• Karşılaştırmalardan sonra kayıtlardaki değerler nedir?

$t0:1
$t1:0
Kasa / Anahtar
• If-then-else ifadeleri şeklinde olabilir
• atlama adresi tablosu: alternatif talimat sırasını gösteren tablo.
• Tablo etiketlerin adreslerini tutar.

• jr (atlama kaydı), kayıttaki adrese atlamayı ve yürütmeye oradan

devam etmeyi sağlar.
Kasa/Anahtar Örneği
• C kodu:
switch(k){
case 0: f=i+j;break;
durum 1: f=g+h;break;
durum 2: f=g-h;break;
durum 3: f=i-j;break;
}
f, g, h, i, j, k değişkenlerinin $s0-$s5 yazmaçlarına karşılık geldiğini, $t2 değerinin 4 olduğunu ve $t4 değerinin JumpTable için temel adres
olduğunu varsayarak verilen C kodunu MIPS assembly diline dönüştürün.
slt $t3, $s5, $zero# test if k<0
bne $t3, $zero, Exit# k<0 ise Exit'e git
slt $t3, $s5, $t2# test if k<4 C kodu:
beq $t3, $zero, Exit# k>=4 ise Exit'e git switch(k){
add $t1, $s5, $s5#$t1 =2*k case 0: f=i+j;break;
add $t1, $t1, $t1#$t1 =4*k
add $t1, $t1, $t4#$t1= JumpTable[k] adresi
durum 1: f=g+h;break;
lw $t0, 0($t1) #$t0=JumpTable[k] durum 2: f=g-h;break;
jr $ #t0 yazmacına göre atlama durum 3: f=i-j;break;
L0: add $s0,$s3,$s4
j Çıkış }
L1: $s0,$s1,$s2 ekleyin
j Çıkış
L2: sub $s0,$s1,$s2
j Çıkış
L3: sub $s0,$s3,$s4
Çıkın:
Referanslar
• Bilgisayar Organizasyonu ve Tasarımı: Donanım/Yazılım Arayüzü,
Hennessy, Patterson