Himala

1. EXT. KALSADA. HAPON.

Story and Screenplay............. Ricardo Lee
Directed by......................... Ishmael Bernal
Tuluyan nang tatakpan ng buwan ang araw at
Music................................... WinstonRaval
magdidilim sa kalsada. Tarantang magtatakbuhan ang
Director of Photography........Serglo Lobo
mga tao habang nakatingala sa langit. Isang matandang
Production Design...............Raquel N. Villavicencio
babae ang takot na takot na mapapaupo sa tabi ng
Art Directors............................ DennJa Cid, Benjie Garda,
kalsada at magdarasal. Kakahot ang mga aso.
Bing Fabregas
Editing.................................Ike Jarlego Jr.
MATANDANG BABAE
Sound Supervision..............Vic Macamay
Diyos ko po, gunaw na yata!
Associate Producer.............Trina N. Dayrit
Associate Director...................Warlito M. Teodoro
Mula sa pagbabantay sa tindaha'y sisigawan ni Lucio, 33,
Casting and Crowd Director............ Joel Lamangan
ang babae.
Production Manager..........hternan Robles
Produced by.................Bibsy N. Carballo
LUCIO
Executive Producer...........Charo Santos-Concio
Hindi ho, eclipse lang ho 'yan!
Production Company......Experimental Cinema of the
Philippines
Walang damdamin sa mukhang pinagmamasdan ni Elsa
ang lahat habang naglalakad. Mahigit beinte si Elsa,
Mga Tauhan
mallit lang, katulong sa malaking bahay. Ang lugar ay
Cupang, isang baryo sa Pillpinas na mataga! na panahon
Elsa.........................................Nora Aunor
ding hindi dinaratnan ng ulan, nagbibitak ang mga
Orly..................................SpankyManikan
kalsada't natutuyo ang mga pananim.
Nimia...................................... Gigi Duenas
Chayong...............................Laura Centeno
Sa dilim ay makikita ni Elsa sina Lolo Hugo, Bella, at Pilo.
Aling Saling.......................Vangie Labalan
Bulag si Lolo Hugo, akay akay ng pamangking si Bella.
Mrs. Alba..........................Veronica Paliieo
Maganda sl Bella, inosente. Si Pilo, magsasaka, ay may 25
Sepa.................................. Ama Quiambao
na.
Igmeng Bugaw..........................Cris Daluz
Baldo...................................... Ben Almeda
LOLO HUGO
Mrs. Gonzales........................Aura Mijares
Bakit, anong nangyayari?
Part....................................Joel Lamangan
Bino.,.......................................ReyVentura
BELLA
Pilo.....................................Crispin Medina
Naku, Tiyong, umuwi na tayo, natatakot ako!
Narding.............................Lem Garcellano
Lolo Hugo.......................Mahatma Canda
PILO
Bella..................................Estella de Leon
(kay Bella). Ikaw kasi e, ayaw mo pa akong sagutin. Ikaw
Lucio........................ Cesar Dimaculangan
rin, baka matapos na ang mundo. Maglalakad si Elsa at
Mayor..........................................Joe Gruta
makakasalu- bong si Sepa, asawa ng magsasaka.
Chief of Police......................Tony Angeles
Nestoy........................... Richard Arellano
SEPA
Intong................................... Erwin Jaointo
Elsa, nakita mo ba sina Nestoy at Intong? Nasa
Aling Pising...........................Vicky Castitto
eskuwelahan ba?
Chua.......................................Tommy Yap

ELSA.
Hindi ko nakita.

Maglalakad palayo si Elsa. Magpapatuloy ng
paghahanap si Sepa.
2. EXT. BUROL. HAPON.
Sa dilim ay mangangapa si Elsa paakyat sa burol.
Humuhugong ang hangin. Madadapa siya. Babangon
sana pero may maririnig na bulong.
BOSES NG BABAE
Elsa.
Mapapalingon si Elsa. Parang tumahimik ang lahat,
nakikinig din. Nagtatakang tatayo si Elsa. Sa loob
ng ilang sandali'y wala siyang makikita. Hahakbang siya
palapit sa tuyung-tuyo't walang dahong punongkahoy
sa tuktok ng burol.
Noon niya makikita ang kung anuman 'yun. Parang
nauupos na kandilang mapapaluhod siya at maninigas
ang katawan, tatapon ang ulo papunta sa likod habang
nakatingalang parang mababakli ang leeg, hindi
kumukurap ang mgs mata, sa dilim ay nagniningning
an$ mukhang akala mo'y sinisikatan ng araw.
3. INT. SALA. BAHAY NINA ELSA
GABI.
Minamasahe ni Elsa si Aling Saling ina niya. May malalim
na iniisip si Elsa. Saaltar ay may nakasinding kandila sa
imahen ng Birhen.
ALING SALING
Munting kumibot ang lupa'y natatakot na agad silang
baka gunaw. Kung bakit naman naniniwala pa rin silang
ang lugar na (to'y isinumpa. Sabagay naniwala din ako
n'ong una pero "gayon, ewan ko. Baka me mga lugar
talagang bihirang datnan ng ulan. Hoy, EIsa, nakikinig ka
ELSA
Opo.
AUNG SALING
Lagi kang wafa sa sarili. Gaya kanina. Pinapunta kita kina
Lucio'y nakalimutan mo. Lagi kang nasa burol. Hang
taon ka na ba?
ELSA
Beinte-kuwatro po.
ALING SALING
Di kita laging mababantayan. Dapat mag-asawa ka na.
ELSA
Wala naman pong nanliligaw sa'kin e.
ALING SALING
Me anak 'yung isa kong kumpare sa ibayo. Binata pa.
ELSA
Inay, me ipagtatapat po ako sa Inyo.
ALING SAUNG
Baka sabihin nila'y mag-ina tayong matandang dalaga.
Di Rita inampon para gumaya lang sa'kin.
ELSA
Nakita ko po ang Mahal na Birhen.
Mapapatingin si Aling Saling.
ELSA
Sa burol po. Kanina habang may eclipse. Nakaputing
damit po siya. May belong asul. May sugat sa dibdib.
Umiiyak po siya at saka nawala.
Mapupuno ng ligalig at pag-aalala ang mukha ni Aling
Saling.
ELSA
(manlulumo). Ayaw po kayong maniwala sa akin?
Bubuntunghininga si Aling Saling.
4. INT. BAHAY NINA ELSA.
HAPON.
Muling babagsak ang pamalong hawak-hawak ng
arbularyo. Tatama sa nakahybad na likod ni Elsang
nakadapa sa katre. Sa halip mapangfwi sa sakit ay titigas
ang mukha niya.
Nag-aalalang nakatingin sa tab) si Aling Saling, akala
mo'y siya ang pinapalo. Hindi makatingin si Chayong,
kaibigan ni Elsa. Nakatayo iang si Mrs. Aiba, amo ni Elsa.
Muling hahataw ang pamalo. Lalong titigas ang mukha
ni Elsa. Humihingal na titigil ang arbularyo.
ARBULARYO
(kay Aling Saling). Talagang matigas ang espiritu.
Kailangan pa nating maghintay nang ilang araw. Tsaka
n'yo na Iang siya ibalik sa'kin.
Lalapit ang kamera sa mukha ng nakadapang si Elsa.
Naroroon pa rin ang tigas.
5. EXT. BUROL UMAGA.
MRS. ALBA
Kaya pala lagi siyang malilimutin ngayon.
CUT TO:
Sa loob ng silid ay nakaupong magkaharap sina Elsa at
ang pari. Parang inquisition ang nangyayari. Walang
simpatiya ang pari kay Elsa.
Matatag at walang damdamin si Elsa. Sa di kalayuan ay
pinagmamasdan sila ng nakatayong imahen ng Birhen.
Hindi tumitingin dito si Elsa.
PARI
Kung minsa'y nagpapanggap ang demonyo. Nakikilala
siya tatlong persona.

Kakanta-kantang papunta si Baldo sa bukid. Mapapatigil. Di kikibo si Elsa.

Makikita si Elsa sa burol, nakaluhod sa harap ng tuyong
punongkahoy, naninigas ang nakatapong ulo sa likod, PARI
walang kagalaw-galaw. (ituturo ang imahen). Ganito ba ang nakita mo?

Humuhugong ang hangin. ELSA

Opo. Pero meron po siyang sugat sa dibdib. Para pong
Nagtatakang lalapit si Baldo at mabibigia. tama ng baril.

May sugat sa magkabilang bisig si Elsa pero parang PARI

walang nararamdamang sakit. Me baril na ba noong unang panahon?

BALDO ELSA
Elsa? Elsa? Ewan ko po

Di gagalaw si Elsa. Yuyugyugin ni Baldo sa mga balikat. PARI

E papaano mo nakita e may eclipse?
BALDO
Elsa! ELSA
May liwanag pong nanggagaling sa kanya. Para po
Matagal bago magmumulat ng mga mata si Elsa. Pero siyang nabibihisan ng araw.
parang wala pa ring nakikita. Bubukas ang mga kamay
niya. May sugat siya sa mga palad. PAR1
Nakausap mo siya?
6. EXT/INT. KUMBENTO. GABI
ELSA
Sa labas ng kumbento'y palakad-lakad na naghihintay Noong una po'y nagpapakita lang siya, umiiyak, at saka
sina Baldo, Aling Saling, Mrs- Alba at Chayong. Pabulong nawawala. Pero n'rtong huli'y nagsasalita na siya.
na nagrorosaryo si Chayong.
PAR1 Totoo po ang nakita ko.
Bakit daw siya umiiyak?
7. INT. KUWARTO. BAHAY NINA
ELSA ELSA. GABI.
Sabi po niya'y di mo ako mapapangiti, Ineng, maraming
kasalanan ang tao. Sa sahig ay nakahiga na para matulog si Elsa. Nakaupo
sa tabi ang nag-aalalang si Aling Saling.
PAR1
Sa kanya mo ba nakuha ang mga sugat mo? ALING SALING
Baka pagtawanan ka ng mga tao. Kung anu-ano kasing
ELSA iniisip mo. Baka matanggal tayo sa trabaho kay Mrs.
Ewan ko po pero sabi po niya, kung magpapakabait daw Alba. Mahlrap lang tayp, Elsa. Baka madagdagan pa ang
po lahat ng mga tagarito, isang araw ay mawawala ang problema natin.
sumpa.
ELSA
PAR1 Totoo po ang sinasabi ko, Inay.
Naniniwala ka na isinumpa ang baryong ito?
ALING SALING
ELSA Nagsisisi ako. Pinabayaan kita n'ong maliit ka pa. Kung
lyan po ang kuwento ng matatanda. (titigil, anu-anong mga kuwento ang iniimbento mo noon, na
mapapatingala sa imahen). At ang sabi din po niya, pinaniniwalaan ko. Minsa'y sinabi mong me kalaro kang
darating daw po ang araw at lalapit daw po sa akin lahat anghel. Gusto kitang pigilan noon pero lungkot
ng may sakit at manggagamot daw po ako. Hindi lang nalungkot ka. Lagi kang kinakantiyawang putok sa buho
daw po sugat ng katawan kundi pati 'yung sagot ng mga ng mga kalaro mo. Napulot iang daw kita sa burol.
kaluluwa. Inampon lang daw kita dahil tumatandang dalaga ako't
kailangan ko ng libangan. Lagi kang nag-iisa. Kaya
PARI pinayagan kita sa mga laro mo. Sabi ko'y bata ka pa,
Lagi kang tinutukso ng mga tao dito bilang putok sa lilipas din. At lumipas nga. Hanggang kahapon. Akala
buho. Di sasagot si Elsa. ko'y lumipas na.

PARI 8. INT. KUWARTO. BAHAY NINA

At noong araw na nakita mo ang Birhen ay nakagalitan ELSA. MADALING ARAW.
ka daw ni Mrs. Alba.
Magigising si Aling Saling. Mapapansing wala si Elsa sa
ELSA higaan. Mapapabalikwas ng bangon.
Lagi naman po niyang ginagawa 'yun e.
9. EXT. KALSADA. UMAGA.
PAR1
May sama ka ba ng loob sa mga tao dito, Elsa? Sagsag sa kalsada sina Aling Saling, Chayong, at Baldo.

ELSA CHAYONG
(titingin nang tuwid sa pan). Di nagbubulaan, naniniwala Baka ho nasa burol.
sa mga milagro. Ang Panginoong Diyos ay hindi
gagawa ng milagro para lang mapagtakpan ang 10. EXT. BUROL. UMAGA.
pagkukulang sa pananampalataya ng mga tao.
Mapapatigil sina Aling Saling, Chayong at Baldo.
ELSA Nakaluhod si Elsa sa harap ng punongkahoy na
pinagpakitaan sa kanya ng Birhen. Mapapatingin ito sa
kanila, walang damdamin sa mukha. Susugurin nila ito at LALAKI 2
mapapatigil sila sa pagtataka. Wala na ang rnga sugat sa At amoy sampagfta na daw ang buong kabahayan nina
katawan ni Elsa. Elsa!

CHAYONG LALAKI 3
Susmaryosep! E sobra na kasi ang kasalanan ng tao kaya nakikialam na
ang Birhen!
TAGABARYO
(off-camera). Baldo! Baido! MATANDANG BABAE
Baka mawala na ang sumpa sa Cupang. Magdodoble
Tumatakbong lalapit ang isang tagabaryo. ang mga ani natin!

TAGABARYO LUCIO
Baldo, 'yung bisita mong taga-Maynila, 'yung tiningnan Paanong magdodoble 'yan e di umuulan! (mapapansin
ni Elsa, nawala na raw ang sakit niya! Gumaling na daw ang paring nagdaraan). Aba, si Padre, Padre, daan ho
siya! muna kayo!

Magkakatinginan sina Chayong, Baldo, at Aling Saling. PARI

Parang hinigop na mapapaluhod si Chayong sa harap ni
Elsa. Mapapatingin lang sa kanya si Elsa. Di malaman ni
Baldo kung aalis para tingnan ang kaibigan niya, o
luiuhod kay Elsa. Mapapaluhod siya sabay kabig paluhod
din sa tagabaryo.
Maiiwang mag-isang nakatayo sl Aling Saling.
Naglalaban sa mukha ang iniisip at nararamdaman.
Mapapatingin sa kanya si Elsa. Bubukas ang bibig ni
Aling Saling at may lalabas na tunog na di maintindihan.
Habang nagtatalo pa rin sa mukha ang halu-halong
damdamin ng pagtataka, pagkapahiya't pagmamahal sa
anak ay mapapaluhod na rin siya. Walang damdaming
nakatutok lang ang mga mata ni Elsa sa mga nakaluhod
sa kanyang harapan.
11. EXT. TINDAHAN
NI LUCIO. HAPON.
Naghuhuntahan Lucio, mga MIalaking tagabaryo't isang
matandang babae.
(lalapit). Magandang hapon sa inyong lahat.
LUCIO
Padre, anong palagay n'yo sa himala?
PAR!
Aba'y kailangang hintayin natin ang pasiya ng ating
Obispo. Samantala'y hindi puwedeng kunsintlhin ng
simbahan ang mga nangyayari. Magkakatinginan sina
Lucio.
LUCIO
Tama.
12. INT. SAUL BAHAY NINA
ELSA. UMAGA.
Itataas nl Elsa ang mga kamay at marahang hahagurin
ang mga mata ni Lolo Hugo. Umaasang nakatlngin sina
Bella, Chayong, Aling Sating, Sepa at Baldo. Ginagaya nl
Chayong bawat galaw ng kamay ni Elsa.

LUCIO 13. INT. SALA. BAHAY NINA

E ‘yang si Baldo dating sepulturero ‘yan kaya mahilig ELSA. UMAGA.
magpapaniwala sa mga himala.
Katatapos lang nllang blhisan nang puting-puti si Elsa.
LALAKI 1
Di na raw sumusumpong ang sakit niya sa atay e. CHAYONG
Kasya pala sa'yo. Damit 'yan ng pinsan kong nagmadre.
Lalakad sila para umalis. Sa altar, ang imahen ng Birhen
ay may nakasabit nang mga bulaklak at nakaslnding
kandila.
14. EXT. KALSADA. UMAGA.
Para silang munting pruslsyon sa kalsada. Si Elsa
kasunod sina Aling Saling, Chayong, Baldo at Sepa.
Daraan sa tapat ng tindahan ni Lucio. Papaswitan slla
nito.
LUCIO
Baldo, pagbutihin mo! Baka maawa sa'yo ang Mahal na
Birhen at pagkalooban ka ng asawa!
Hindi siya papansfnin nina Baldo.
15. EXT. BUROL UMAGA.
Muia sa point of view ng burd ay maliliit na hugis sina
Elsa, Aling Saling, Baldo, Chayong at Sepa paakyaL
Marirlnig ang Hang boses.
NESTOY
Baka ditol Baka nagtatago lang dito! 0 baka naman d'yan
sa kabilang puno!
INTONG
H'wag kang malngay! Baka matakot lumabas!
Makikita sina Igmeng Bugaw, Nestoy, Intong at isa pang
bata, inlinspeksiyon ang punongkahoy na
nllalabasan ng Birhen. May dala-dala pang flashlight s)
Igmeng Bugaw.
SEPA
Anong ginagawa n'yo d'yan! (susugod)
NESTOY
(lalaplt).Tinltingnanlangpo namlnkungsaanlumalabas
'yung Birhen!
SEPA
(mapapanguros).Mgawalang sampalataya! Halikayo ntol
BALDO
KaUangang pabakuran natin ang lugar na 'to at nang di
inuusyosol
Luluhod para magdasal sina Aling Saling. Chayong, Sepa
at Baldo. Mapapatlngin sa kanila si Igmeng Bugaw. saka
parang di kasaling
16. EXT. BAHAY NINA ELSA.
Nakatlngin lahat sina Mrs. Alba, Aling Saling, Sepa.
Chayong, Baldo, Hang deboto at pasyente mula sa
Cupangatkalaptt-baryo. Isang pasyente ang ihaharap ni
Baldo kay Elsa.
ELSA
Anong nararamdaman n'yo?
PASYENTE
Naipten ako ng ugat sa leeg.
MamasahehinniBsaangleegng pasyente. Patuloy na
pinag-aaralan j at ginagaya ni Chayong bawat gawin ni
Elsa. May naglalaro sa isipan ni Mrs. Alba habang nag-
oobserba-Dudungawsiyasa labas at makikita ang
nagdaratingang marami pang pasyente.
HihHahin ni Mrs. Alba sl Aling Saling j sa kabBang
kuwarto at bubulungan.
MRS.ALBA
Saling. mask! dl mo na mabayaran ang utang mo sa’kin.
Hindi mo na rin kaHangang manllbihan sa'kln.
Magtataka si Aiing Saling.
MRS.ALBA
(aabutan ng pera sl Aling Saling). Eto. Tanggapin mo.
Sige, kunin mo, kunin mo.
Babaling sa sala sl Mrs. Alba at tatawag.
MRS.ALBA
Chayong... Ikaw... Baldo...Sepa!
Lalapit ang mga tinawag.
 CHAYONG
MRS.ALBA Alam mo namang gusto kong malinis ako bago tayo
KaHangang mag-organisa tayo. Ang magiging trabaho makasal. 'Yun lang ang maiblbigay ko sa'yo.
natin ay tulungan at bantayan si Elsa. Maraming
magpapanQgap dlyan pero mga alagad ng demonyo. PILO
Kagaya nlyang sl Igmeng Bugaw. (piiit uling yayakapin si Chayong). Ngayonmona ibigay,
Chayong.
17. INT. KAPILYA. UMAGA.
Nagsesermon ang pari. CHAYONG
(liwas). Ba't ba ako pa ang nagustuhan mo? Marami ka
PARI namang girlfriends a.
Saan ba nanggagalhg ang mga himala? Nahuhugot ba
Ito sa hangln. Iblnibigay ba Ito sa atln ng Dlyos, o PILO
produkto lamang ng atlng mga guni-guril? Wala naman a! (muling magtatangkang hagkan si
Chayong). SIge na, Chayong...
Kokonti ang nagsisimba-mga hikahos at nakatangang
mukha. CHAYONG
H'wag, Pilo... h'wag!
PARI
Ang Dlyos ba ay mapagparusang laging naghihiganti sa Hinahabol ang hiningang makakawala si Chayong at
atin tuwing tayo'y nagkakamali? siya ba'y isang multo tatayo.
lamang, aparisyon o Busyon? Maraming katanungan
sa'ting dibdib. CHAYONG
Talaga namang marami kang girlfriends a. Pat! nga si Bsa
Patatahimikin ng ina ang pinapasusong anak. nlllgawan mo n'on!

PARI PILO
Ano ang mangyayari kung maglging napakadall ng mga Lahat ng babae kaya kong llgawan, pero sl Elsa hindi.
himala? Magugulo ang kaayusan. Mask! sino ay
maaaring magsabing sugo siya ng atlng Panginoong CHAYONG
Diyos. Sa halip na magbukas ng ating mga mata, ang BakR?
relihiyon ay magsisllbing tagabulag.
PILO
18. INT. BAHAY NINA CHAYONG. Ewan ko. Parang hindi siya babae e. Parang hindi siya
GABI. tao. Kelan ba tayo pakakasal?

Kakawala sa pagkakahallk nl Pilo si Chayong at CHAYONG

humihingal na babangon. Nasa llalim sila ng bahay, sa Nakausap ko na si Elsa, Pito.
may tangkal ng baboy.
PILO
CHAYONG (mawawalan ng gana). Lahat ba namang gagawin mo'y
H'wag, Pilo! Natatakot ako. ikinukunsulta mo pa ke Elsa?

PILO CHAYONG
Ba't ka matatakot, ako lang 'to. DI ba mahal mo ako? Alam niya ang lahat.
Chayong, mapapanis tayo!
PILO
Ano siya, salamangkero? kay Elsa.

CHAYONG NARDING
Natatakot akong pakasal, PHo. Baka di ko maibigay sa'yo E luka-luka' 'yang si Elsa e! Maiaahon ba tayo sa hirap ng
ang gusto mo. mga himala niya? E ang mga nanay at tatay namatay na
nakadilat dahil sa gutom, tinulungari ba sila ng Diyos?
PILO
Tuturuan kita. Magtatangka uli sl Pllong yakapin si CHAYONG
Chayong pero tuluyang liwas at aalls Ito. Maiiwan sl Pilo. Narding, mangilabot ka sa sinasabi mo. May plano"ang
lahat. Marunong ang Diyos. Kaya nga ba ayaw kong
19. INT. BAHAY NINA CHAYONG. namamasada ka sa Maynila dahil kung anu-anong uri ng
GABI. kasamaan ang napupulot mo doon. Napilitang
bumaba ang Mahal na Birhen sa lupa dahil sa mga taong
Sa lababo ay buong diing kinukuskos nl Chayong ng tulad mong ayaw siyang kilalanin. Bakit mo siya tinitikis,
sabon ang mga labing hinagkan ni Pilo. Darating si Narding?
Narding, kapatfd niya. May 24 na ito, nakaunipormeng
konduktor. NARDING
E hanggang ngayon nga di pa ako nakakabayad sa
NARDING perang inutang ko sa kompanya mula nang magkasakit
Ate? ka. Saan tayo kukuha ng pera?

CHAYONG CHAYONG
(nabiglang haharap). Nahdiyan ka na pala. (tuluy-tuloy Si Elsa ang bahala sa atin. Narding.
na papasok sa kuwarto habang nagpupunas ng bibig).
Kelan ka pa dumating? Walang magagawa si Narding.

NARDING 20. EXT. KALSADA. UMAGA.

(susunod kay Chayong). Kaninang hapon lang. Mauupo
si Chayong sa katre. Naglalakad si Nimia papasok ng baryo. May bttbit na
maleta at make-up kit. Sa ayos at kilos ay alam mo agad
NARDING na nagtrabaho si Nimia sa mga bars sa Maynila. Iba na
Ate, me pera ka ba? ang Cupang sa baryong iniwan niya noon. Maraming
WHHH mga tao sa kalsada ngayon, karamiha'y pasyente
CHAYONG at mga turista. May ilang nagbebenta ng mga religious
Bakit? articles.

NARDING Pagdaan sa harapan ng bahay nina Elsa ay mapapatigil

Dalawang libo lang. Sawang-sawa na'ko sa siya at titingnan ang nangyayari. Maraming mga
pagkukunduktor. Mag-a-apply ako sa Saudi. naghihintay sa labas, mga pasyente, reporter. usyoso,
CHAYONG turista. Lalakad paalis si Nimia.
Hindi naniniwala sa Diyos ang mga tagaroon.
21. INT. BAHAY NINA
NARDING IGMENG BUGAW.
E dolyar naman ang ipupunta ko d'on e, hindi Diyos! UMAGA.

CHAYONG Papasok si Nimia, pagmamasdan ang kabahayang iniwan

'Yung naipon kong pera sa pagtuturo'y ibinigay ko na niya noon. Sa dingding ay may nakapaskel na mga
retrato nila nina Elsa at Chayong noong magkakaibigan
pa sila. Nakatirintas pa si Nimia noon.
Bubukas ang pinto at mapapalingon siya. Si Igmeng
Bugaw.
May 33 na si Oriy, may hawak na tape recorder, maleta,
at kamera. Lalakad siya papunta sa bahay ni Lucio. Sa
bakuran ay may karatula: Hotel. Can Be For One Night Or
More. Cheap Only. Cash.

NIMIA Foreigners.
(lalapit). Mano po, Itay. Kakausapin ni Oriy si Lucio.

Di ibibigay ni Igmeng Bugaw ang kamay. Lalabas uli. ORLY

Susunod si Nimia. Boss, puwede pa ba d'yan?

NIMIA LUCIO
Di ako nakasulat dahil nang palayasin nila ako dito noo'y Hindi ako tumatanggap ng mga Pilipino e.
isinumpa ko na ang lugar na 'to. Ayoko na nga sanang
bumalik e. Kaya lang nailsip ko kayo. Nag-iisa na kayo. ORLY
Pareho tayong tumatanda. Sino pa ang magtutulungan? Magbabayad naman ako e.

Di pa rin kikibo si Igmeng Bugaw. Lalapit si Nimia at LUCIO

madyik na huhugot ng sigarilyo sa kili-kili ni Igmeng Maseselan 'yang mga Puti e. ayaw nang nahahaluan sila!
Bugaw. Matatawa si Igmeng Bugaw. Tsaka walang bakante, sa iba na lang ha?

IGMENG BUGAW Dalawang Amerikano ang lalabas ng bahay.

Saan ka natuto?
AMERIKANO 1
NIMIA (may hawak na tabloid). It says here she has cured more
Sa bar. Sa Mabini. Dadamputin ni Nimia ang diyaryong than a hundred people already.
may headline na: Barr/b Lass Witnesses Apparition.
Aalis si Oriy.
IGMENG BUGAW
Sikat na si Elsa ngayon. 23. INT. KUWARTO N1 ORLY.
BAHAY N1 IGMENG BUGAW.
NIMIA UMAGA.
Nagtatanong ba siya tungkol sa'kin?
Ipinakikita ni Igmeng Bugaw kay Oriy ang lugar.
IGMENG BUGAW
Puwede bang hindi e kayo nina Chayong ang IGMENG BUGAW
magkakaibigan noon? Dito tayo, boss.

NIMIA Lalaptt sl Nimia may dala-dalang blangket. Aayusin ni

(titiklupin ang diyaryo). Noon. Igmeng Bugaw ang papag na hihigan. Ibababa ni Oriy
ang mga gamit.
22. EXT. DAMPA. UMAGA.
ORLY
Mulasakalsadaay Ipinagmamasdan ni Orty ang bahay ni Buti na lang bakante pa rito. Lahat yata ng bahay dito sa
Elsa. Marami nang taong naghihintay sa bakuran. Cupang okupado na!
Inaayos ng ilang babae ang lugar na paggagamutan.
IGMENG BUGAW
Magtatagal ka ba? BALOO
(sa loudspeaker). Buksan ang
ORLY inyong mga puso at papasukin
Hindi ko alam. ang Mahal na Birheni MagsisTsa
Inyong mga kasalanan! Nalalapit
NIMIA na ang Araw ng Paghuhukom!
(tinitingnan ang kamera ni Oriy). Photographer ka ba? Ang mga makasalanan ay
masusunog sa apoy na walang
ORLY hanggan!
Hindi. Gumagawa ako ng pelikula.
Dudungaw sina Nimia.
IGMENG BUGAW
Dati me sinehan dito sa Cupang e, pero walang IGMENG BUGAW
nanonood kaya ipinasara na. Kelangang magsanay ka na.
Yan ang mga Siyete Apostoles
NIMIA ni Elsa. Sinasadya nilang
Marami ka na bang pelikulang nagawa? dumaan dito tuwing umaga.

ORLY Mula sa dyip ay mapapasulyap sa

H'wag na nating pag-usapan, baka magkahiyaan lang kanila si Chayong, at makikita nito
tayo. si Nimia. Di magpapakita ng
, reaksyon ang mukha ni Chayong.
NIMIA Di rin kikibo si Nimia.
Pasilip ha? (kukunin ang kamera at sisilip). 'Yun bang
nakikita dito, 'yun ding nakikita sa sinehan? BALDO
(off-camera, sa loudspeaker).
ORLY Nalalapit na ang Araw ng
Oo. Hindi nagsisinungaling ang kamera. Paghuhukom! At ang mga
makasalanan ay masusunog sa
NIMIA apoy na walang hanggan!
(itututok ang kamera sa ama). Naku, Itay, di pala Buksan ang inyong mga puso at
puwedeng dayain ang itsura modito sa kamera! Di ka papasukin ang Mahal na Birhen!
pala puwedeng artista!
Mawawala sa kalsada ang dyip.
Ibabalik ang kamera kay Oriy.
24. EXT. BAHAY NINA ELSA.
NIMIA HAPON.
Ba't mo ba kinukunan si Elsa, me manonood ba d'on?
Kinukunan ni Oriy ang mga
ORLY nangyayari sa bakuran ni Elsa.
Ayaw nga ng producers ko ang project na 'to e. Kaya Marami nang tao-mga pasyente,
sarili ko nang savings ang ginagastos ko. mga nanonood, mga nagdadasal.
May malaking donation box sa tabi
Mula sa kalsada ay maririnig ang announcement ng ng hagdan.
fsang nagdaraang dyip. May malaking banner itong Ginagamot ni Elsa sl Mrs.
nagsasabing Elsa Loves You. Gonzales, isang matrona. Sa
mukha ni Elsa'y krtang sanay na kanya noon. Di na nahiya. Buti na lang di sila
siya sa ginagawa. nagkatuluyan ni Narding. (ngingiti). Elsa, titigil na ako sa
pagtuturo. Tutal, parati na lang akong absent. Mas
ELSA kailangan mo ng tulong dito.
Ano pong nararamdaman n'yo?
Makikita ni Sepang dumarating si Bino at ang dalawa
MRS. GONZALES nilang anak.
Lagi pong masakit ang ulo ko.
MGA BATA
Hahagurin ni Elsa ang mga pilipisan ni Mrs. Gonzales Mano po, I nay.
Nakapikit itong wari’y nagdarasal. lalapit si Orly at
kukunan sila Tataas ang kamay ni Chayong bilang SEPA
pagsaway sa kanya Titgil si orly, titingin kay Elsa. Kaawaan kayo ng Diyos. Doon muna kayo. yLalayo nang
mapapatingin sa kanya si Elsa. konti ang mga bata. Mauupo sa lupa sina Sepa at Bino g
tpara mag-usap.
MRS. GONZALES
Ako, okey lang sa’kin BINO
Pati mga anak natin napapabayaan mo! Mapapakain to
Bahagyang ngingiti si Elsa bilang pagsang-ayon saka sila ng ginagawa mo dito? Lumalaki silang mga
babalik sa ginagawa. Magpapatuloy ng pagkuha si Orly. sanggano!

matatapos sa pagmasche si Elsa. Aabutan siya ni Aling SEPA

Saling ng baso ng tubig. Hihipan ito ni Elsa at iaabot kay
mrs. Gonzales Agad-agad iton iinumin ni Mrs Gonzales.
Makakaramdam siya ng ginhawa.
MRS. GONZALES
Thank you, iha, thank you vry much.
Aalalayan ni Baldo ang isang batangbabainglomobo ang
lions Walang ekspresyon sa mukhana ipapatongni Elsa
ang kamaysai ng bata.
ko sila sa'kin dito. Para lagi kong nakiklta.
BINO
Ano na lang ang sasabihin ng ibang tao?
SEPA
Wala akong pakialam Mahirap lang tayo. Kung di tayo
maniiwala, anong matitira sa’tin?
Tatayo si Sepa at lalapit kay Elsa. Susunod si Bino.

25. EXT. BAHAY NINA ELSA. SEPA

GABI. Sige, Elsa, tutuloy na ako.

Nag-uusap sa hagdan sina Chayong at Elsa. Sa di ELSA

kalayuan ay naglilinis ng bakuran si Sepa. Salamat, Sepa.

CHAYONG BINO
Bumalik na pala si Nimia. (pilit ang ngiti). Sige, Elsa.

ELSA ELSA
Hindi pa siya nagpupunta dito. Sige, Bino.

CHAYONG Lalakad sina Sepa at Bino.

Buti naman. Totoo pala ang mga tsismis tungkol sa
SEPA
Nestoy... Intong, halina kayo.
26. EXT. BUROL HAPON.
Iniinterbyu ni Oriy si Elsa. May hawak-hawak na malaking
panambong si Chayong para
huwag mainitan si Elsa. Nababakuran na ang lugar, may
malaking sign na nagsasabing No Trespassing.
ORLY
Totoo ba na ampon ka lang daw?
ELSA
Napulot ako ng Inay ko dito sa lugar na' to mismo, dito
sa burol, n'ong mga 19... anong 19 na nga ba "yun, mga
1958 yata. Me nakaimperdibieng papel na may sulat na
Elsa sa damit ko. Saka istampita ng Mahal na Birhen.

ELSA ORLY
Hindi ako ang nanggagamot. Kamay lang ako ng Birhen. 'Yung istampita, nasaan na?

ORLY ELSA
Bakit ang Birhen? Bakit hindi ang Diyos, o si Hesukristo Naiwala ng Inay.
kaya?
ORLY
ELSA Pero noon pa man alam mo na'ng mangyayari ito?
Lumlpas na ang sa ama, ngayon nama'y ang sa Ina.
ELSA
ORLY Hindi. N'ong bata pa 'ko'y pagdudoktor ang talagang
Pero bakit sa'yo nagpapakita ang Birhen at hindi sa iba? gusto ko. Tapes, n'ong diyes anyos
ako, gusto kong ako ang maging kauna-unahang
ELSA babaing presidente dito. Tapes, dose anyos, abugada.
Ewan ko. Kinse anyos, fitser. Nang magdalaga ako'y tinanggap
kong wala naman kaming pera, di ko kayang maging
ORLY maski ano.
Ngayong lag! kang nasa mga diyaryo, radyo, enjoy ka ba
sa atensyon ng iba? ORLY
Kaya inisip mong gawin ito?
ELSA
(mapapangiti). Sinusunod ko lang ang bilin ng Mahal na ELSA
Birhen. (kita sa mata na nasaktan). Di ka naniniwala.

ORLY ORLY
Marami-rami na ring mga doktor at mga arbularyong Hindi ako naniniwala sa Diyos.
nagagalit sa'yo.
ELSA
ELSA Saan ka naniniwala?
Hindi lang naman sugat ng katawan ang ginagamot ko.
Pati sa kaluluwa. Itataas ni Oriy ang kanyang kamera.

ORLY ELSA
Hindi naniniwala sa'yo ang pari. Ang kamera gawa lang 'yan ng Diyos. Gawa ng tao. Pag
ayaw na ng Diyos maski 'yan titigil sa paggalaw.
ELSA
Kanya-kanya tayong paraan ng pagsamba. Di kikibo si Oriy.
 NARDING
27. INT. BAHAY NINA ELSA. GABI. Big shot ka na ha.

Sa may hagdan ay kausap ni Aling Saling si Mrs. Alba. NIMIA

Nakatulog sa pagkakaupo sa sahig si Elsa, nakasandat sa Hindi naman. Itong baranggay hall, ginagawa naming
dingding. May mga pasyenteng natutulog sa sahig, kabaret.
nakikitira sa kanila.
NARDING
ALING SALING Pag umunlad "to, magtayo ka na rin ng sinehan o hotel.
Lagi ho kaming kinakapos sa pagkain sa dalas ng mga
nakikitira d'rto sa amin. Mapapangiti si Nimia.

MRS.ALBA NIMIA
Talagang hindi tayo puwedeng umasa lang sa mga Ikaw?
donasyon. Teka, ba't d! natin ipagbili ang mga
benditadong tubig ni Elsa? NARDiNG
(magkikibit-balikat). Nakaalis nga ako ng Cupang,
ALING SALING konduktor naman. Pabalik-balik din ako dito.
Ho? (mapapatingin sa harapan niya sa lumalatag nang dilim).
Ang mga tao sa lugar na 'to, puro gutom at ignorante,
MRS.ALBA kaya kung anu-anong nakikita. Pag nagtagal pa 'ko
llalagay natin sa bote. Me alam akong pabrika sa bayan. dito'y baka makakita na rin ako ng Birhen.

ALING SALING NIMIA

E hindi ho ba nakakahiya 'yun? Talagang makakakita sila ng Birhen dito lalo na pag
nayari na ang aking kabaret.
MRS.ALBA
Hay, Saling... NARDING
(babaling kay Nimia). E Nimia, baka kako makaambos
28. EXT.ITINATAYONG ako ng suwerte sa'yo. Mag-a-apply ako sa Saudi e.
KABARET. DAPITHAPON. Naghahanap ako ng dalawang libo.

Panay ang pukpukan sa ginagawang kabaret habang NIMIA

nagmamando si Nimia. Tumutulong sa mga karpintero si Naku naman, Narding, hanggang ngayon ba'y
Igmeng Bugaw. Darating si Narding. nangungutang ka pa rin? Sabi ko na nga ba e, kaya mo
lang ako ginawang girlfriend noong araw, para me
NARDING nauutangan ka. Siguro noong sinundan ko'yung
Nimia! traveling salesman sa Maynila'y ni hindi mo 'ko hinanap.

NIMIA Mapapangiti si Narding.

(mapapatingin). Oy, Narding!
NIMIA
NARDING 'Yung totoo.
Ka Igme, magandang hapon po.
NARDING
Pupunta sa tab! sina Narding at Nimia. Hindi.
NIMIA
Nakita mo na.
NARDING
E ikaw, n'ong nasa Maynila ka, naalala mo ba 'ko?
NIMIA
Hindi rin.
NARDING
Kaya pautangin mo na ako.
NIMIA
Naubos na ang pera ko, Narding. Ba't di ka na lang
magnegosyo d'rto sa Cupang, ang dami-daming
turistang dumarating. Maghanap ka ng maibebental
29. EXT. KALSADA. UMAGA.
Ibang-iba na ang Cupang. Parang natulog lang ito't nang
magising ay nagbago na ng bihis, napuno na ng
alikabok at tao, ingay atbuhay. Sa kahabaan ng kalsada'y
nagsulputan lahat ng klaseng tindahan, binibenta lahat
ng klaseng pag-asa. Kung anu-anong mga karatula ang
nakasabit. Dumaragsa ang mga turistang naglalakad,
nakakotse o naka-wheel chair. May mga T-shirts na
ibinibenta, nakalagay ang mukha ni Elsang nagsasabing
Elsa Loves You.
Naglalakad sina Mrs. Alba at ang Mayor.
MRS. ALBA
Alam mo, Mayor, di na ako susunod sa mga anak ko sa
Amerika. Magpapatayo na lang ako dito ng resort.
MAYOR
Mula nang maghimala'y lumaki na ang income ng
Cupang. Pag nagpatuloy 'rto'y sigurado na ang
reeleksyon ko.
Matatawa sila habang patuloy na naglalakad.
MRS.ALBA
Alam mo. Mayor, ganitong-ganito rin ang nangyari sa
Lourdes. Eksakto!
MAYOR
Kaya lang, pinuproblema ko ang security. Dumarami ang
mga patayan at panggagahasa. At nagkalat ang drugs.
May daraang dyip na may loudspeaker na nagsasabing
magsisi na ang mga tao sa kanilang kasalanan.
Mapapatingin
MRS.ALBA
Mayor, kung ako ba'y mag-e-export ng benditadong
tubig ni Elsa sa ibang bansa ay kinakailangan pang
magbayad ng tax? Di ba wala namang tax ang religious
articles?
MAYOR
Bayaan mo't magtatanong ako. Siyanga pala, meron nga
palang piano ang mga konsehales na palitan ang
pangalan ng Cupang. Nalalagay na sa mga diyaryo'y
mabahong pakinggan. Ano kayang maganda?
30. EXT. BALON. HAPON.
Sumasalok ng tubig sa balon sina Lolo Hugo at Bella.
BELLA
(titlngnan ang balon, tuyung-tuyo ito). Wala pa rin,
Tiyong e.
LOLO HUGO
(parang di narinig si Bella). Maraming masamang
mangyayari. Mawawala lang daw ang sumpa dito sa
Cupang
kapag nagbalik na ang ketonging babaing itinaboy
namin noon. Siya pala ang Birheng Maria,
nagpapanggap
lang. Ang problema, pagbalik niya'y magpapanggap daw
siyang muli, baka di na naman makilala ng mga tao at
muling itaboy.
BELLA
(mauupo sa balon. nasa ibang bagay na rin ang isip).
Ang gaganda ng damit nila, Tiyong. Mask) 'yung mga
me sakit ang gagara pa rin. Sana meron ako maski isa. Si
Nimia nga nang umalis dito noon wala ding damit pero
ngayon, magtatayo na siya ng kabaret.
31. EXT/INT. GINAGAWANG
KABARET. DAPITHAPON.
 32. EXT. BUROL DAPITHAPON.
Nagbibihis ang mga **** ni Nimia.
Naghahabulan sina Nimia at ang mga bata. Tffigil sl
NIMIA Nimia at magmamadyik.
Kelangang ganda-gandahan n'yo naman ang mga suot
n'yo! Para kayong mga tagabaryo! NIMIA
(ginagalaw-galaw sa hangin ang mgakamay).
Sa labas, naninilip sa butas sina Nestoy, Irrtong at iba Walangiirap, walang kukurap. esprekengkeng,
pang mga bata. esprekangkang, sampung mga sisiw ang
nakatikangkang!
NESTOY
****** ina! Mula sa gitna ng mga hita'y may ilalabas siyang isang
sigarilyo.
INTONG
Kuya, ba't ka nagmura? Sabi ng Inay, magagalit ang NIMIA
Diyos! Isa! Mapapanganga ang mga bata.

NESTOY ISTONG
'Yung isa, ang laki ng hati sa dibdib, nahahati tuloy ang Milagro!
tingin ko!
NIMIA
Sa loob, mapapansin ni Nimia ang mga naninilip at Hindi lang 'yan. meron pa
mapapangiti siya. Dali-daling lalabas. Agad-agad lalayo
sa butas sina Nestoy. Maglalabas pa uli ng sigarilyo si Nimia buhat sa mga
hita. Isa, at isa, at Isa pa. Buong paghangang
NIMIA pinagmamasdan siya ni Nestoy. Sa biglang paghalakhak
Hoy! ni Nimia'y tatapon ang buhok nito't sa namumulang
sikat ng papalubog na araw ay sasabog ang liwanag sa
Takot na magsisiksikan sa tabi sina Nestoy. mukha. Para siyang Birhen sa mata ng mga bata.

INTONG 33. EXT. BUROL. HAPON.

Kuya, takbo na tayo.
Iniinterbyu ni Oriy si Nimia. Malakas ang hangin.
NIMIA
Ano bang gusto n'yong makita? (bubuksan ang blusa at ORLY
itatambad sa mga bata ang suso). Ito? Magkakaibigan daw kayo nina Elsa?

Babagsak ang panga ng mga bata at didilat ang mga NIMIA

mata. Dati. Interbyu na ba ‘to?

CUT TO: ORLY

Anong nangyari/
Gumagabi na. Tin'rtesting ni Igmeng Bugaw ang mga
ilaw ng kabaret. NIMIA
Boyfriend ko ang kapatid ni Chayong, pero nabuntis ako
CUT TO: ng salesman. Itinaboy tagarito. Lumapit ako kina Elsa
pero Nagpunta akong Maynila. 'Yan ang istorya ng
buhay ko.
ORLY
Naniniwala ka ba sa himala?
NIMIA
Oo. Hindi. Siguro. Ewan ko.
ORLY
Itong si Elsa, dati na ba siyang relihiyosa?
NIMIA
Hindi. Si Chayong ang pinakarelihiyosa sa'min. Ako,
(hahagikhik) pinakamalandi. SI Elsa, pinakamadunong.
Kabisado niya lahat 'yung mga presidente sa Piliplnas at
sa Amerika. Pakita mo lang ang libro diyan memoryado
na niya.
ORLY
Mahusay na artista si Elsa.
NIMIA
Pag ginustong makita ni Elsa, makiktta niya. Ganyan
siyang mag-isip. Pag ginusto niyang gawin, gagawin
niya. Walang makakapigil sa.kanya. Ikaw, ba't mo
ginagawan ng pelikula sl Elsa? Siguro naniniwala ka sa
kanya ano?
ORLY
Hindi. Kaya lang nararamdaman ko na pag sinundan ko
siya nang sinundan ay dadalhin niya ako sa mga lugar na
hindi ko pa nararating. Para bang may exciting na
mangyayari. 'Yun nga lang, hindi ko pa alam kung ano.
Tatagilid nang konti ang ulo ni Nimia.
NIMIA
Pakinggan mo.
Makikinig si Oriy. Humuhugong nang marahan ang
hangin, at marlrinig niya, dala-dala ng hangin, ang
magkakasamang ungol at daing ng sangkatauhang
nagpapagamot sa bahay ni Elsa. May umiiyak, may
sumislgaw, may humihingi at may sumusuko.
ORLY
Ano'yun?
NIMIA
Daing ng mga tao sa bahay nina Elsa. Dinadala ng
hangin dito. Nakakakilabot ano? Parang lahat nang
taong naghihirap ay Inand'on.
34. EXT. BAHAY NINA ELSA.
HAPON.
sang TV Reporter ang nasa harap g bahay nina Elsa.
Parang arnabal ang lahat sa gulo ng entahan, gamutan
at sigawan ng nga magpapagarnot, magbebenta, nag-
uusyoso at sasamba. Parang mpiyerno ang lahat.
Sumisingaw ing kalsada habang pinapalo ng iraw ang
tuyung-tuyong lupa.
TV REPORTER
Of course the church does not recognize the apparition
of the Virgin nor the healing powers of this giri, Elsa. But
we have received reports...
Tatabunan ang sinasabi ng TV Reporter ng ingay sa
paligid. Pawisang pinipilit kontrolin ni Baldo ang dagsa
ng tao. May tddang sadyang itinayo para sa mga
maysakit. Nakahilata o nakatayo o nakaupo doon lahat
ng klaseng maysakit sa buong mundo: bulag. pilay, may
TB, hikain, ketongin, at iba pa. Mga taong walang pag-
asa, mga taong walang mapuntahan. Sa tabi nila ay may
malaking donation box, may nakasulat na Maglimos sa
Birheng May Sugat.
BALDO
H'wag magkakagulo! Tahimik lang kayo! Mamaya pa po
lalabas sl Elsa! Dala-dalawa lang po ang pila! Atras!
Kukunan ni Oriy ng pelikula ang silyang paggagamutan
ni Elsa. Sa tabi nito'y may pantay taong imahen ng Mahal
na Birhen.
TV REPORTER
(magpapatuloy). It must be a hundred degrees here. As
you can see, there are about two thousand people here
waiting for Elsa, and already three women have fainted.
And apparently one of them in serious condition. Elsa...
Isang pangkat ng mga bakia ang nagtitiliang kakaway sa
bahay ni Elsa.
 tao.
MGA BAKLA
Elsa! Elsa! BALDO
oi dala-dalawa lang ang pila Ayan, walang sisingit.
Isang customer ang magtatanong sa-tindera. paukuwiin ang sisingit. Miss, miss, paraanin si LKolo!

CUSTOMER MRS ALBA

(hahawakan ang T-shirt na may mukha ni Elsa). Magkano Baldo! Baldo, ilipat mo ‘tong mga tao d'yan sa kabila,
ba ito? natatakpan Itong mga paninda ko! Baldo. ano ka ba!

TINDERA BALDO
Mura lang. Seventy. H'wag ho kayong maiinip, lalabas na si Elsa! Sandali na
lang! 'Yun hong gustong mag-abuloy, andito ang
Sa daan, nagmamartsa sina Nestoy atlntong. donation box!

ESTOY AT INTONG Lalabas sa itaas ng hagdan si Chayong. Kagaya nina Mrs.

Bayang magiliw, sampalayok na kanin Sinong kumain, si Alba at Aling Saling na mga miyembro ng Siyete
Maryang duling! Apostoles ay nakaputing- puti siya. May malaking
rosaryo sa dibdib. Sandali niyang pagmamasdan ang
Tttfgil at may pupulutin sa tabing daan. pagkakagulo ng mga tao. Mapapangiti na parang siya si
Elsa.
INTONG
Oy, may lobo! CHAYONG
Maaantala lang ho sandali si Elsa. Pasensiya na kayo.
Uusyosohin ang napulot Condom itong di pa nagagamit.
Hihipan fto ni Nestoy. Mag-uungulan ang mga naghlhintay at muling
magkakaingay. Muling gagalaw ang mga pamaypay at
NESTOY magmumura ang mga bibig. May batang iiyak sa kung
Lobo nga! saan. Babalik ang isang matandang babae sa pagdadasal
sa tabi, tuwi-tuwina'y hinahagkan ang krus ng rosaryong
Mag-aagawan sila. tangan.

CUT TO: Mapapansin ni Chayong si Pilo na naghihintay sa

tagiliran ng bahay. Magdadalawang-loob siya, saka
Magagalit sl Mrs. Alba dahil humaharang sa kubd niya pupuntahan ito.
ang maraming tao.
CHAYONG
MRS.ALBA Pilo...
TumabI kayo d'yan!
PILO
CUSTOMER Ang laki yata ng krus mo ngayon Mas epektibo ba pag
Ale, ale, magkano ho ba ito? malaki?

MRS.ALBA CHAYONG
Bale siyete singkwenta isang bote. Wala nang tawad! (mapapahawak sa rosaryo niya). Parati mo naman akong
niloloko, Pilo e.
Di pa rin magkandaugaga si Baldo sa pagkontrd sa mga
PILO
Chayong, pakasal na tayo. Lalayo ang pulubi. Kukunan ni Orly. Magkakagulo sa
harap ng bahay at mapapatingin si Oriy. May titigil na
CHAYONG Mercedes Benz. Bababa si Chua, payat na ****** na may
Ano? tungkod, kasunod ang driver-alalay. Marami siyang suot
na alahas. Magbubulungan ang mga tao.
PILO
Sa munisipyo. Me konti akong pera. ORLY
(kay Baldo). Baldo, sino 'yun?
CHAYONG
Ano bang pinagsasasabi mo, Pilo! BALDO
Si Chua, milyonaryong ******. Taga-Maynila. Me rayuma.
PILO Malakas mag-donate "yan. (pupuntahan ang pila).
Akala ko ba gusto mo ako? Paraanin n'yo si Chua!

CHAYONG Mauupo ang ****** sa silyang kaagad ilalapit ni Baldo. Sa

Mahal kita, Pilo. di kalayuan ay dudukot ng panyo at magpapahid ng
pawis si Narding habang di hinihiwalayan ng tingin ang
PILO ******.
Gan'on pala'y ba't ayaw mong pakasal? Gusto mo bang
tumandang dalagang gaya ni Elsa? Lalapit si Aling Pising, ang pulubi, kay Chua.

CHAYONG ALING PISING

Di ko maiiwan si Elsa, Pilo. Chua naman, pahinging pera para sa anak ko, sige na!

PILO
Maski ngayon lang, Chayong, ako naman ang sundin
mo, h'wag si Elsa.
Mapapatingin si Chayong sa mga tao sa bakuran.
Naroon na uli ang konsentrasyon niya. Wala na kay Pilo.
Babalik ang tingin niya kay Pilo.
CHAYONG
(kukurusan sa noo si Pilo). Mahal ka ni Elsa, Pilo.
Saka iiwan ni Chayong si Pilo.
CUT TO:
BALDO
Aling Pising, h'wag kayong mang-iistorbo! D'on na kayo!
AUNG PISING
(gairt na haharapin sl Baldo). Maitim ang kaluluwa!
Pupunta ka sa impiyerno! (kay Chua). Sige na... sige na...
BALDO
(itataboy si Aling Pising).Sabi nang doon na kayo e!
ALING RISING
(kay Chua). Maramot! isusumbong kita sa Birhen!
(inilalayo na ni Baldo). Maramot! Isusumbong kita sa
Birhen!

Isang pulubing may karga-kargang Sisigaw ang isang babae.

batang may polyo, si Aling Pising,
ang maglalahad ng kamay kay Oriy.
liling si Oriy.
ALING PISING
Pupunta ka sa impiyerno, kuripot!
BABAE
(off-camera). Ayan na si Elsa!
Mapapatingin ang lahat sa hagdan. Doon ay lalabas si
Elsa kasama sina Aling Sating at Chayong. Magkakaingay
ang mga tao. Kakalampagin anumang mahawakan.

MGA TAO
Elsa! Elsa! Elsa!
Pagmamasdan ni Elsa ang mga nasa ibaba. Nakaputing
bestida siya, gaya ng dati, at asul na tali sa baywang. Sa
loob ng maikling panahon ng paghihimala'y malaki na
ang ipinagbago ng itsura niya. Dati'y maliit at maitim,
mahiyain at matigas, ngayo'y parang lumaki siya, may
bagong kapanatagan at pagtitiwala sa sarili. Mask!
naroon pa rin ang madalas na kawalang-damdamin sa
mukha'y nabawasan na ang hinanakit doon.
ORLY
(tatawagin si Elsa). Elsa!
Titingin si Elsa kay Oriy, saka ngingiti. Magsusuguran ang
mga tao. Akala mo'y artista o Diyos si Elsa na hahawakan
nila sa kamay o sa bestida, papahiran ng panyo o
rosaryo. Hindi matitinag si Elsa, nakaturnghay sa mga
taong sumasamba nang parang walang anuman.
Uusog palapit sa Mayor si Chief de la Cruz, hepe ng
pulisya.
CHIEF DE LA CRUZ
Mayor, masama ho ‘tong ganitong nag-uumpuk-umpik
ang mga tao. Baka magkarebolusyon.
MAYOR
E anong gusto mong gawin natin? Hulihin ang Birhen?
Patuloy sa pagkakagulo ang mga tao.
MGA TAO
Elsa! Elsa! Elsa!
Mauupo si Elsa at matatahimik ang lahat. Mapupuno ng
kalungkutan ang mga mata niya. Magsisimulang
umugoy ang katawan niya, dahan-dahang wari'y
sumasabay sa isang napakalamyos na awiting di
naririnig.
CHAYONG
Magsiluhod po tayo at magdasal.
TINEDYER
Wow, pare, mas heavy pa 'to sa drugs a.
Magsisiluhuran lahat. Lulutang sa hangin ang sabay-
sabay na pagdarasaing Aba Ginoong Maria, Napupuno
ka ng grasya. Pipikit ang mga mata ni Elsa't bibilis nang
bibilis ang pag-ugoy, parang sinusiang laruang wala
nang kontrol, naninigas ang katawan, bumibilis ang
paghingal, inaalon ng damdaming ayaw humupa. Saka
siya titigil, mapapatingala sa kalangitan, uunat papunta
sa likuran ang ulo at sa pagkakatingala'y halos mabakli
ang leeg pero walang nararamdamang hirap,
nagniningning ang mukhang nakanarap sa di nakikitang
liwanag.
Habang nangyayarf ito'y ninanakawan ng isang bata ang
bag ni Mrs. Gonzales.
MRS. GONZALES
Kinakausap na siya ng Birhen!
Gagalaw ang mga labi ni Elsa. Tataas ang kamay,
pupunta sa dibdib. saka bababa; Nagmamasid lang si
Oriy. Tatayo si Elsa at haharap sa lahat. Magtatayuan din
ang lahat. Tatahimik.
BALDO
Mr. Chua, kayo na ho ang mauna.
CHUA
Salamat ho.
llalapit ni Baldo si Mr. Chua kay Elsa.
ELSA
Ano ho ang nararamdaman n'yo?
CHUA
Ito aking dibdib, masakit e. Hirap ako hinga e. Masakit e.
Aabutan ni Elsa ng baso ng benitadong tubig si Chua.
Iinumin nito Mamasahehin ni Elsa ang dibdib ni Chua.
35. EXT INT KABARET. GABI.
Kung sa araw ay ang bahay nina Elsa ang buhay na
buhay, sa gabi’y ang kabaret naman.
Heaven ang pangalan ng kabaret. Karamihan ng mga
taong nakikita sa bahay nina Elsa pag araw ay nandito
pag gabl. Sa dancefloor ay mamasid-masid si Bella sa
mga nagsasayaw na **** at customer. Ka-table ni Oriy
ang isang ****.
****
Oy, kunin mo naman akong artista. Marunong akong
kumain ng apoy, tumulay sa alambre, ngumata ng
bubog at mahiga sa baga! Sige na o!
Sa isang sulok ay hihilahin si Nimia ng isang customer.
CUSTOMER
Puwede ba kitang maisayaw?
NIMIA
(magkukumawalang parang nandidiri). Ay naku, puwede
ba! Iba na lang!
Mapapatingin si Narding habang kausap sa isang mesa
sl Pilo.
CUSTOMER
Babayaran naman kita e!
NIMIA
Hindi ako nagpapaupa! (makakawala). Manager ako dito!
NARDING (lalapn) Sandali. pare. (kay Nimia). Inaabuso
ka?
NIMIA
Hindi, okey lang. (lalapit sa mesa nina Narding, iinom,
saka ngingiti). 0 di ba mas okey dito? Ang di
napapagaling ni Elsa'y napapagaling namin dito! Sandali,
hahanapin ko ang Itay.
Aalis. Babalingan ni Narding si Pilo.
NARDING
Ang kailangan lang natin puhunan.
PILO
Pinupugutan daw ng ulo ang mga workers d'on.
NARDING
Hindi. Ang dami-daming Pilipinong nagpupuntang Saudi
e. Naaalala mo ba n'ong mga sakristan pa tayo? Sa
simboryo e nangangarap tayong balang araw e sasakay
tayo ng barko at pupunta sa ibang bayan. Ito na 'yun,
Pilo.
PILO
Saan tayo kukuha ng pambayad sa recruiter?
NARDING
Me naisip ako.
Mapapatingin sila sa may pintuan. Nagkakagulo doon.
Itinataboy ni Igmeng Bugawsi Aling Pising na nagpipilit
pumasok, karga-karga ang anak.
IGMENG BUGAW
Guguluhin mo na naman ang mga customers ko! Umalis
ka drto!
ALING PISING
Maitim ang kaluluwa! Pupunta ka sa impiyemo!
Masunog sana ang kabaret mol Pangit! Igmeng Bugaw,
pangit!
CUT TO:
Kuwarto sa kabaret, nagbubutones na ng polo si Baldo.
Nasa higaan pa ang ****** nakatalik niya.
****
Di ba ikaw 'yung bantay kina Elsa?
BALDO
(mahihiya). Ha? Hindi ako 'yun! Baka kamukha ko lang.
Sige.
Pupuslit palabas si Baldo. Makikita si Chayong sa
maytagiliran ng kabaret, parang may hinihintay. likot si
Baldo para huwag makita. Lalabas si Pi!o, lasing na.
Makikita ni Chayong.
CHAYONG
Pilo! PBo!
Mapapatingin si Pilo, saka lalapit.
CHAYONG
Hindi mo na ako pinuntahan.
Pupunta sila sa madilim na tabi.
CHAYONG
Naging abala rin ako kina Elsa. Pero lagi kitang naaalala.
(titingnan si Pilo). Lasing ka ba? (susuriin si Pilo). Lasing
ka yata. (bubuntunghininga). Lasing ka nga.
PILO
Bakit, sinong me sabing aalis ako?
CHAYONG
Sasama ka daw ke Narding. Mahal kita, Pilo! Kung
pareho lang tayong maniniwala. Maraming bagay na di
natin maipaliliwanag pero kung pareho tayong may
pananampalataya'y liligaya tayo nang walang hanggan.

PILO Mapapatingin lang si Pilo. Walang naiintindihan.

(yayakapin si Chayong na magkukumawala). Ano bang fTanlulumong mapapatigil si Chayong, saka tatalikod at
kailangan mo? aalis. Maiiwan si Pilo sa dilim.

CHAYONG CUT TO:

Piio, baka me makakita!
Kalakaladkad ni Lolo Hugo si Bella palabas ng kabaret.
Lalayong konti si Chayong Magkakabunggu-bunggo sila sa mga mesa. Walang
magawang susunod sina Nimia, Igmeng Bugaw at iba
PILO pang customers.
Ba't ka ba naparito?
BELLA
CHAYONG Tiyong! Tiyong, tumitingin lang naman po ako e! Tiyong,
Napanaginipan ko kagabi, Pilo. Kinausap daw ako ng aray kol Tiyong, wala po akong ginagawang masama!
Birhen. Totoo, Pilo. Sabi niya, ikaw daw, Pilo... ang ibig
kong sablhin, payag na siya... ikaw daw ang magiging 36. EXT. KABARET. HAPON.
asawa to.
Kinaumagaha'y pauwi si Oriy dala-dala ang kamera.
Matatawa si Pilo. Makikitang nagkakagulo sa harapan ng kabaret.
Nakikipagtalo si Igmeng Bugaw kina Chief de la Cruz at
CHAYONG sa dalawang pulis. Nakatayo sa isang tabi ang mga ****.
Hindi ka naniniwala. Patuloy na matatawa si Pilo.
Aalis sina Chief de la Cruz. Lalapitan ni Oriy si Nimia.
CHAYONG
Ayaw mo kasing ipasok sa puso mo ang paniniwala. ORLY
Anong nangyari?
PILO
Naaalala mo ba n'ong mga bata pa tayo, Chayong? Kayo NIMIA
ni Elsa ang pinakamahusay mag-imbento ng mga Pinasasara ng Siyete Apostoles itong kabaret.
istorya. Kami naman ni Narding paniwalang-paniwala.
Pero hindi na tayo mga bata ngayon, Chayong. Sesenyasan ni Igmeng Bugaw na pumasok na ang mga
**** niya. Isa sa mga ito ang lillngon at sisigawan ang
Tatayo si Pilo para umalis. Yayakapin siya para pigilan ni mga pulis.
Chayong.
****
CHAYONG Hoy, mamang pulis, bumalik kayo rito mamayang gabi!
H'wag mo'kong iiwan, Pilo! Patitikman ko sa inyo ang pinakamasarap talaga!
37. INT. SALA. BAHAY NINA Patay na ang kabaret. Sa dilim sa tagiliran ay nag-;uusap
ELSA. GABI. sina Nimia at Narding.

Magkanarap, parehong nakatayo, sina Elsa at Nimia. Para NIMIA

nang kapilya ang kabahayan dahil sa nakapalibot na mga Matigas ang ****** inang si Elsa. Pakausap mo nga sa
imahen at nakasinding kandila. kapatid mo, Narding.

NIMIA NARDING
H'wag mong ipasara ang kabaret, Elsa. Malaking bagay E mas sira pa si Chayong ke Elsa e. Pabayaan mo na lang,
'yun para kay Itay. Nimia.

ELSA
Hindi ako ang nagpasara ng kabaret, Nimia. Sina Mrs.
Alba at Chayong.
NIMIA
Maski anong sabihin mo'y susundin niia.
ELSA
Ba't ka nagtayo ng kabaret, Nimia? Mula nang mangyari
'yu'y dumami na dito ang mga... ano...
NIMIA
****, ba't di mo sabihin. Bakit, ang ginagawa ba ninyo
nina Mrs. Alba'y hindi pagpuputa sa mga tao dito?
Pinagbibilhan n'yo sila ng himala.
ELSA
Tinutulungan namin sila.
NIMIA
Ano naman ang gagawin ng Tatay kung wala ito?
NARDING
Talagang walang mangyayari dito sa Cupang. Kailangan
talagang tumakas na tayo. Tapos na ang mga palabas ni
Elsa. Ang mga tao drto'y unti-unti nang namamatay.
NIMIA
Saan naman ako pupunta? Wala naman akong alam na
ibang hanapbuhay kundo pagputa.
NARDING
E di sa Maynila mo na gawin
NIMIA
Ano naman ang kaibhan ng **** sa Cupang at **** sa
Maynila? Takot na ako sa mga lalaki ngayon, Narding.

NIMIA Magtataka si Narding. Titingin si Nimia sa dilim sa

Pareho lang tayong ****. harapan niya.

Pagmamasdan ni Elsa si Nimia, saka magsasalita. NIMIA

ELSA
Umalis ka na.
NIMIA
Binubulag ka ng mga nasa paligid mo, Elsa, kaya wala
kang nakikita. Marami kang tagasunod pero wala kang
kaibigan. Ikaw ang may sakit, hindi ang mga tao.
Aalis si Nimia. Maiiwan si Elsang di makakibo.
38. EXT. KABARET. GABI.
Me customer ako noon, gusto niya laging me
nakasubong sigarilyo sa bibig habang niyayari ako.
Sadista pala ang ****. Minsan, dinala ako ng gang niya sa
isang resort. Pinaglaruan nila ako magdamag. Pinasb ang
suso ko. Pinasukan ng kung anu-ano ang kepyas ko.
Bote. Papel. Isda. Nang iwan nila ako'y para akong durog
na kamatis. Mula noon palagi ko nang napapanaginipan
'yun. Hinahawakan pa lang ako ng customer nanginginig
na ako sa takot.
39. INT. KABARET. GABI.
Nakaupo sa bangkito sina Nimia at Igmeng Bugaw sa
loob ng kabaret na ngayo'y wala nang buhay. nakaharap sa kanya. Parang wala nang katapusan ang
agos ng mga nagpapagamot. Parang wala nang
IGMENG BUGAW paggaling ang mga sakrt. Bubuntung-hininga siya. May
Anong gagawin natin? kung anong bumabagabag sa kanya. Papahiran siya ng
pawis ni Chayong at may ibubulong siya dito.
NIMIA Mapapatingin si Chayong kay Aling Saling, saka haharap
(matagal bago makakasagot). Bumalik na lang kaya ako sa lahat.
ng Maynila. Sumama ka.
CHAYONG
IGMENG BUGAW Magpapahinga ho muna si Elsa. Bukas naman ho.
Hindi ko iiwan ang Cupang.
Di papayag, magslsigawan ang mga tao.
NIMIA
E hindi naman natin kayang magbenta ng himala kagaya MGA TAO
nina Elsa. Kanlna pa kami dito nakapila! Malayo pa ang
pinanggalingan namin! Sayang ang pamasahe namin!
IGMENG BUGAW Elsa! Elsa! Elsa!
Malas nga yata talaga ako. Nang magkartero ako noo'y
walang bumagsakna sulat dito sa Cupang. Nang Ikakalampag ng mga maysakit an gmga kutsara’t kung
magbugaw naman ako'y wala hang birhen dito. E ang ano pang mahawakang gamit. Aakyat ng hagdan si Elsa,
mga turista, puro birhen ang hinahanap. Wala na yata inaalalayan nina Sepa at Chayong. hahabol ang mga tao.
akong nagawang mahusay sa sarili ko. may hahawak na ketonging bisig sa balikat ni Elsa a
mapapalingon siya Halos hilahin siya paakyat nihna
NIMIA Chayong
Lagi mo kasing iniisip e.

IGMENG BUGAW ALING SALING

Matigas talaga si Elsa. Naaalala ko tuloy si Saling. Pag Tama na! Tama na! GalK na hahampasin ni Aling Saling
nagtatrabaho sa bukid noon e lagi niyang karga-karga sa ang hilera ng mga boteng benditado at mababasag ang
likod si Elsa. mga ito. Matatahimlk ang lahat. Matatakot.

NIMIA ALING SALING:

E ako, ano ang ginagawa n'yo sa'kin n'ong bata pa 'ko? Bukas na uli manggagamot si Elsa!

IGMENG BUGAW Walang magagawa ang mga tao.

Itinatago kita sa banyo kapag dumarating ang Inay mo.
Kinukuha ka kasi sa'kin e. 41. EXT. ILANG NA POOK.
HAPON.
Lulungkot ang mukha ni Nimia.
Sa dulo ng daan ay dumarating ang kotse ni Chua.
NIMIA Susuray-suray na haharang sa gitna ng kalsada si
iBiH Patay na siya. Narding. Titigil ang kotse.

40. EXT. BAHAY NINA NARDING

ELSA. HAPON. Para! Para! Tulungan n'yo ako!

Pagod at malungkot na titingnan ni Elsa ang mga HUM Babalandra si Narding sa harapan ng kotse at
matutumba. Mapapatingin ang driver kay Chua. Tatango PILO
(to. Bababa ang driver at lalapit kay Narding. Dollars ang kikitain natin sa Saudi, Bino.

DRIVER BINO
Pare, anong nangyari sa'yo? Kayo na lang.
HERE
NARDING (hirap). Dalhin mo ako sa ospital. 43. EXT. BAHAY NINA ELSA.
GABI.
DRIVER
(magblbiro). Kina Elsa na lang, libre pa. (lilingunin si Tapos na sa panggagamot si Elsa. Nag-uusap sila ni
Chua). Halika, makiusap tayo d'on sa ******. Chayong sa hagdan habang nagliligpit sina Aling Saling
at Sepa. Kita sa mukha ni Elsa ang pagod.
Satalahiban, habang nagtatago'y pinagmamasdan ni Pilo
ang mga nangyayari. Aakayin ng driver sl Narding CHAYONG
papunta sa kotse. Dudungaw si Chua. Tatlong gabi na, Elsa. Nananaghip ako na parang may
isang harding di ko maabut-abot.
CHUA
0 bak'rt? Anong nangyari d'yan ha? Bakit? ELSA
Baka marami ka lang iniisip.
Uumangan ni Narding ng balisong sa leeg si Chua. Di ito
makakagalaw sa takot. Sesenyasan ni Narding si Pilo na CHAYONG
lumapit.Tatakas ang driver. Matataranta si Narding. (masaya). Nagpasabi na akong gusto ko siyang
Pipllitin ni Chua na maagaw ang M balisong. Di makausap bukas. Pag hiningi niya'y ibibigay ko na ang
sinasadya'y masasaksak siya ni Narding. Mabibigia si sarili ko kay Pilo. Elsa. MalakI rin ang naging
Narding sa nagawa. Saka kukunin ang pera ni Chua. pagkukulang ko sa kanya.

Hahabulin nila ang driver. Madadupa ito’t maaabutan.
Itataas ni Narding ang balisong. Mapapatigil May
nakasabit na scapular ng Birhen sa dibdib ng driver.
Pikit-matang sasaksakin ni Narding ito
42. EXT. BAHAY NINA BINO.
GABI.
Nag-uusap sa likuran ng bahay sina Narding, Pilo, at
Bino.
Malungkot na nglngiti si Elsa. Lalap'rt si Sepa.
SEPA
Elsa, mauna na ako. Ayokong abutin ng dilim sa daan.
Nakakatakot ang nangyari ke Chua. Delikado na ang
panahon ngayon.
ELSA
Sepa, mula bukas di na tayo magbebenta ng mga
gamot.

BINO SEPA
Masyado kayong padalus-dalos e. Di n'yo siya dapat Ano?
pinatay.
Mabibigia rin st Chayong.
NARDING
Nabigia lang kami e. 0, ano, sasama ka ba? ELSA
Nakausap ko na si Mrs. Alba. Hindi na tayo maniningil
BINO mula bukas.
Me mga anak ako e.
SEPA
Paano tayo mabubuhay ngayon?
DI sasagot si Elsa. Walang magagawa si Sepa.
SEPA
Sige, aalis na ako. Chayong...
Aalis sl Sepa. Babaling si Chayong kay Elsa.
CHAYONG
Pag nakasal kami ni Pilo'y susundin ko siya parati.
Di kikibo si Elsa. Nasa malayo ang iniisip.
44. INT. BAHAY NINA CHAYONG.
GABI.
Naghihintay si Chayong. Kanina pa siya. Hindi siya
nakaputi ngayon. Magandang-maganda siya.
BINO
(off-screen). Chayong?
Mapapatingin si Chayong. Nasa pintuan si Bino. Papasok.
May iaabot na sobre. Magtataka si Chayong.
BINO
Pinabibigay nl Pilo. Ingatan mo daw ang sarili mo. Pa'no.
lalakad na ako ha?
Natatakot na bubuksan ni Chayong ang sobre. May
makikita siyang pera at sulat sa loob. Nanglnginig ang
kamay na babasahin ang sulat.
PILO
(voice-over). Nagpasya na ako. Hindi tayo magkabagay...
Parang namatayang mapapasandal si Chayong.
45. INT. KUWARTO BAHAY NINA ELSA. MADALING
ARAW.
Binibihisan nina Aling Saling at Chayong si Elsa ng
mahabang puting-puting bestida habang hinuhugasan
ni Sepa ang mga paa at kamay nito. Matamlay si
Chayong. Wala sa ginagawa ang isip. Nakaputi rin siya.
Lalagyan ni Mrs Alba ng malaking rosaryo sa leeg si Elsa.
|
46. INT. KUMPISALAN.
SIMBAHAN. HAPON.
Nangungumpisal si Oriy sa pari. Hirap ang kalooban.
PARI
Akalakoba'ydikaKatoliko? ba'tsa'klnka nangungumplsaj
ORLY
Kasi, Father, kayo lang po ang
puwedekongpagsabihannltj para maging sekreto.
PARI
Bakit. ano bang nangyari?
ORLY
Di po ako matahimik, Father. Sabi ko sa sarili ko noon,
wala akong pakialam kundo ang aking trabaho Basta’t
kung anong naire-record ng kamera ko Pero ngayon
po’y hindi ko na alam.
PARI
Ba’t ka naguguluhan?
ORLY
Nakunan ko po ng pelikula sins Elsa at Chayong sa burol.
CUT TO:
FT. BUROL. MADAUNG ARAW.
Ang susunod ay 16mm black and white documentary
footage na kuha ni orly Papatong ang voice-over ng
pangungumpisal niya. Pagdating sa lugar na
pinagpapakitaan ng Birhen ay iaalay nina Elsa at
Chayong ang maa
dalang bulaklak. Luluhod at magsisimulang magdasal.
Magta-trance na sana sina Elsa at Chayong pero may
mararamdamang daklot sa balikat si Elsa Papasok ang
luwalhati ng pag-asam sa mukha niyadahil akala niya'y
lumabas na ang Birhen. Pero pagbaling ng tingin ay
makikita niya ang mukha ngisang tinedyer nataga-
Maynila nakangisi, durog. Uurong si Elsa pero
mayayakap siya ng tinedyer. Manlalaban siya. Makikita
niyang si Chayong man ay pigil-plgil din ng isa pang
tinedyer. Nagpipilft jtong makawala at makalapit kay
Elsa, panay ang sigaw, humlhingi ng tulong kayElsa, pero
wala ring magawa si Elsa. Manlulumo si Chayong at
naghihinanakit kayElsang magpapaubaya sa
nanggagahasa sa kanya Manghihina na rin sa paglaban
si Elsa at tuluyana mapapapikit sa silaw ng araw.
48. INT. KUMPISALAN. HAPON.
uloy sa pagkakaluhod si Oriy sa harap ng pari. Wala
silang imikan.
49. EXT.KALSADA. UMAGA.
Naglalakad pabalik sa bayan sina Elsa at Chayong, punSt
ang mga damft at umiiyak Makikita sila nina Mrs. Alba.
Aling Sating, Sepa at Baldo na matagal nang naghihintay
sa tapat ng bahay nina Elsa. Sasalubungin sila May
sasabihin si Elsa. Lalabas ang pagtataka sa mga mukha
nila. Saka luluhod sHa. Mapapayuko si Chayong. Tttigas
ang mukha nl Elsa
ORLY
Tuwing Miyerkoles ng madaling araw ay nagpupunta
sina Elsa at Chayong sa burol Bawal sa iba ang sumama
sa kanila.
May dalawang tinedyere na durog, taga-Maynila.
Nagkatuwaan siguro sila at gusto nilang subukan kung
talagang pinuprotektahan ng Birhen sina Elsa at
Chayong.
Humihingi si Chayong ng tulong kay Elsa. Buung-buo
ang akala nlyang matutulungan siya ni Elsa.
Nagdadalawa po ang loob ko Di ko malaman kung
tutulungan ko sila, o kukunan ko ng pelikula.
Hindi ko sila tinulungan.
ORLY
(voice-over)
Sinabi ni Elsa na inatake sila ng demonyong
nagpapanggap na baboydamo; Mabuti na lang daw at
tinulungan sila ng Mahal na Birhen.
HERE
50. INT. KUMPISALAN. HAPON.
Patuloy sa pangungumpisal si Orly.
ORLY
Talagang kailangan ko ng break,
Father. Ang tagal ko ring naghintay ng ganitong
pagkakataon. Pero lagi kong naaalala ang nangyari kina
Elsa at Chayong. Pinabayaan ko na nga sila, kinunan ko
pa. Ako ba, Father, ay gaya na rin ng iba riyan na
nagbebenta ng himala? Tulungan n'yo ako, Father.
Ipapalabas ko ba ang pelikula sa publiko o hindi?
51. INT. BAHAY NINA CHAYONG.
GABI.
Nakaratay si Chayong. Madilim sa kabahayan.
Pinupunasan siya ni Elsa. Nakatingin lang sina Aling
Saling at Sepa. Lalagyan ni Sepa ng scapular sa dibdib si
Chayong pero nakadiin at ayaw bumukas ang bibig na
itatagilid nito ang ulo paharap sa dingding. Magtataka si
Sepa.
52. EXT. BAHAY NINA ELSA.
HAPON.
Tataas uH, gaya noon, ang mga kamay ni Elsa para
hagurin ang mga mata ni Loio Hugo. Pero mapapatigil,
sa hangin ang mga kamay niya. Hihintayin ng lahat, ng
mga pasyente at nina Aling Saling,
Sepa, Baldo at Mrs. Alba, ang gagawin ni Elsa. Nakatingin
din si Oriy. Wala si Chayong.
Biglang malalaglag ang mga kamay ni Elsa’t tuluyan
siyang mapapayuko habang humahagulgol. Di
malintindihan ng mga tao ang nangyayari. Nakatingin
lang si Orly Lalapit si Aling Saling at hahagurin ang
buhok ni Elsa. Sasawayin ni Mrs. Gonzales ang dalawang
babaing nagbubulungan.
MRS.GONZALES
H'wag kayong maingay. Igalang natin ang kanyang pag-
iyak
.
Haharap si Sepa sa mga tao. PARI
Oo, nakikinig ako...
SEPA
Iniiyakan niya ang paghihirap ng mundo. magsiluhod CHAYONG
tayo Ang dumi-dumi-dumi.may nangyari sa.may nangyari sa...

PARI
Sabay-sabay, luluhod ang lahat sa harap ni Elsa. Buong Sige, iha, nakikinig ako.
paggalang. Buong pagsamba. Patuloy na umiiyak si Elsa,
ang mga hikbi ay nanggagaling sa pinakaloob ng CHAYONG
kaluluwa. Lulutang sa hangin ang sabay-sabay na Aba Hindi ko na kaya...ang sakit-sakit..di ko na kaya..
Ginoong Maria, napupuno ka ng grasya, at hahalo sa
mga hikbi ni Elsa. Tuluyang mapapadukmo sa lupa si Chayong.

Lalakad paalis si Oriy. 56. EXT. BAHAY NINA ELSA. HAPON

53. INT. BAHAY NINA ELSA. GABI. Sa likuran ng tolda ng mga pasyente ay kumakain sina
Nestoy at Intong ng mga tira ng maysakit.
Patuloy sa pag-iyak si Elsa. Katatapos lang niyang
ipagtapat ang nangyari. Hindi makapaniwalang INTONG
nakatingin lang si Aling Saling sa anak. Saka yayakapin Me dugo ‘yung karne!
niya 'rto.
NESTOY
ELSA loko, talagang ganyan ang pagkain ng mayaman, hilaw!
Ni hindi ko natulungan si Chayong, I nay!
Ipagpapatuloy ng dalawa ang pagkain.
54. INT. BAHAY NINA ELSA. GABI
57. INT. BAHAY NINA CHAYONG.
Natutulog si Elsa, may saklut-saklot pang rosaryo sa GABI.
dibdib. Mabaga bag ang kanyang pagtulog.
Pasugod na papasok sina Elsa, Aling Saling, Mrs. Alba, at
Dahan-dahang lalayo ang kamera at makikita si Aling Baldo.
Saling sa sulok ng silid, sa tapat ng imahen ng Birheng
Maria, nakaluhod, lumuluhang nagdarasal. Makikita niia sa kusina si Chayong, nakabitin sa kisame,
nagbigti.
55. INT. KAPILYA. UMAGA.
Mapapaatras si Elsa at babangga sa dingding.
Nasa harap ng pari si Chayong, nangungumpisal. Pero
maski anong buka ng bibig niya’y di maintindihan ang 58. INT. BAHAY NINA SEPA.
mga salita, humahalo sa ungol at hagulgol. GABI.

PARI Magkatabi sa sahig sina Nestoy at Intong, panay ang

Iha, magsalita ka daing at duwal sa eronola, palit-palit na hinahagod ni
Sepa sa likod habang naghahanda ng pamunas na
CHAYONG tuwalya si Bino.
Makinig ka...
Dali-daling lalapitan ni Elsa ang mga bata at
mamasahehin.
SEPA
Para mo nang awa, Elsa, h'wag mo silang pababayaan!
Mapapatingin si Elsa kay Sepa. laabot ni Sepa ang bote
ng benditadong tubig. Sandaling mapapatingin dito si
Elsa, parang nakalimutan kung par saan ito. Saka
bubuksan ito, hihipan, at ipaiinom kina Nestoy.
BALDO
May epidemic daw ng kolera.
BINO
Tatawag ako ng doktor sa bayan.
SEPA
Hindi. Kaya ‘to ni Elsa.
Pinagpapawisan na si Elsa. Palipat-lipat sa dalawang bata
Manghihina si Nestoy Matataranta lalo si Elsa. Bibilisan
ang paghagod sa tiyan nito. Saka yayakapin ito.
llalapitang mukha nito sa mukha niya. Halos
nagmamakaawa ditong huwag, huwag itong
mamamatay. Saka mararamdaman niyang di na niya
kaya. llalapag ang ulo ni Nestoy sa banig. Halos wala na
itong malay. 3abaling siya kina Sepa at Bino. alos di
marinig ang boses.
ELSA
Tumawag na kayo ng doktor.
SEPA
Elsa...
Patakbong lalabas si Bino. Di malalaman ni Sepa ang
gagawin. Umiiyak na hahabol sana kay Bino, saka babalik
at babaling kay Elsa, saka-mapapatingin sa mga anak. Di
na gumagalaw sina Nestoy at Intong. Halos patumbang
yayakapin niya ang mga anak at doon lalabas ang
kanyang mga hagulgd.
Parang naubusan ng lakas at damdaming uurong sa
dingding si Elsa, nanliliit.
59. EXT. BAHAY NINA ELSA.
HAPON.
Sa dilim ng kalsada'y humahagulgol si Aling Pising,
karga-karga ang bangkay ng anak. Mapapadungaw sa
bintana si Elsa.
ALING PISING
Elsa! Elsa, nasa'n ang 'yung himala! Gamitin mo ang
'yung himala! Buhayin moang aking anak!
Hindi makakikibo si Elsa.
60. EXT. KALSADA PAPUNTANG LIBINGAN. HAPON
Apat na lalaki ang bababa ng bahay, may buhat-buhat
na kabaong. Paiikutin nila ito mula sa kaliwa, tapos ay
mula sa kanan. Gigilitan ng isang matandang lalaki ang
isang manok. Isang matandang babaing nakaitim ang
magtatapon ng banga sa lupa. Di mababasag ang
banga.
LOLO HUGO
Hindi nabasag. Ibig sabihi'y marami pang susunod.
CUT TO:
Parang buong Cupang ang humahagulgol. Tatlong
prusisyon ng mga taong nakaluksa ang papunta sa
libingan. Ang isa'y ang kay Chayong, kasama ang Siyete
Apostoles, sina Elsa at Aling Saling. Ang isa'y sa mga
anak ni Sepa, kasama sina Lucio at iba pang tagabaryo.
Ang isa pa'y ang kay Aling Pising, tatatio ang
nakipaglibing. Naroon lahat ng tagabaryo, pati ang
Mayor, si Chief de la Cruz at ang pan. Naroon din si Oriy.
Yakap-yakap si Elsa ni Aling Saling habang naglalakad.
Lalapit si Nimia at maski walang sal itang lalabas sa
bibig ay makiki- pagbati kay Elsa. Mapapaha- gulgo si
Elsa. Aalalayan siya ni nima
Umiiyak na susugurin ni Aling Pising si Elsa.
ALING PISING
Pinatay mo ang anak ko! Pinatay mo ang anak ko!
Masusunog ka sa Masusunog ka sa impiyerno!
Parang sinaksak ang mukhang mapapatigil si Elsa, saka
mapapabulalas uli ng hagulgol. Yayakapin siya nina
Nimia at Aling Saling.
61. EXT. BAHAY NINA ELSA.
UMAGA.
Nilalagyan nina Chief de la Cruz at isa pang tauhan ang
bahay nina Elsa ng karatulang nagsasabing Off Limits,
Under Quarantine. Itataboy ng Mayor ang mga
pasyenteng ayaw pang umalis.
MAYOR
Mga lola, lolo, sige, magsiuwi na ho kayo at hindi na
manggagamot si Elsa. (babaling sa Chief). Hepe, ayusin
mo nga "to.
HEPE
(lalapit sa rnga pasyente). Sige na, lolo, Ida, makakaalis
na kayo. Hindi na manggagamot si Elsa. Sige na.
Bantulot na aalis ang mga tao. Pero pupunta lang sa may
harapan ng bahay, doon magbabantay uli.
Mapapatingin sa kanila si Lucio. Abala ito sa paglalagay
ng sign sa tapat ng bahay nitong nagsasabing Funeraria
Para/so, Mura na, Sigurado pa, Free Delivery.
Lalapit si Igmeng Bugaw.
IGMENG BUGAW
Hindi na raw nagpapakita ang Birhen kay Elsa.
LUCIO
Slyempre maski Birhen nagta-time out din. Ikaw naman,
Ilgme, oo. Ang sabihin mo, galit ka pa rin kay Elsa^ahil
ipinasara ang kabaret mo.
Di kikibo si Igmeng Bugaw.
62. EXT. BUROL. HAPON.
Marahang bumubulong ang hangin. Pinagmamasdan ni
Elsa ang lugar na pinagpakitaan sa kanya ng Birhen at
pinagsamantalahan sa kanila ni Chayong. Naroroon pa
rin ang tuyot na punongkahoy. At ang buroi. Pero wala
na ang hEmala.
Tataiikod siya at lalakad na sanang paalis. Mapapahinto.
Sa di kalayuan ay pinagmamasdan siya ni Orly. Lalapit
tto. Magsisimula silang lumakad nang magkasabay.
ELSA
Lagi mo akong sinusundan.
ORLY
Matapang ka rin, Eisa. Siguro kung iba !ang e di na
makakabalik dito sa burol.
Nagtatakang mapapatingin si Elsa.
ORLY
(mapapayuko). Nakunan ko ang nangyari sa inyo ni
Chayong dito noon.
May kung anong sakit na dadaan sa mukha ni Elsa.
ORLY
Noong una, talagang desidido akong gamitin ang
pelikula. Dahil kung tutuusin, minsan lang mangyarf ito
sa isang direktor. Pero nang maglaon, naisip ko, ano ba.
ako ba'y gaya na rin ng iba riyan na gagamit ng kahit na
ano, kahit na sino nang walang pakundangan para
lamang sa sarili kong trabaho? Ano, **** na rin ba ako?
Di ko man lamang iniisip 'yung mangyayari sa inyo, ang
tanging iniisip ko lang ay 'yung makukunan ko. Kaya
parang pinagsamantalahan na rin kita.
Matagal bago makakapagsalita si Elsa.
ELSA
Tama ka nga siguro. Sa mga sinab^mo n'on sa'kin sa
interbyu. Kung wala na ang tahat, kung kalansay na lang
tayo, ang matitira na lang ay ang sinasabi mong sining.
ORLY
Oo. Kahapon, sa libing, nang makita kita, doon nagbago
ang isip ko. Babalik na lang ako ng Maynila. Di ko
gagamitin ang pelikula. Malas lang talaga siguro ako sa
break. Naaawa ako, pero hindi sa'yo, Elsa, sapagkat
matapang ka, kundi kay Chayong, at sa sasabihin ng
mga tao tungkd sa kanya.
ELSA
(mapapatingin muna kay Oriy, saka makakapagsalita).
Salamat, Oriy.
HERE
63. EXT. BAHAY NINA ELSA.
GABI.
Kaharap ni Elsa sina Aling Saling, Mrs. Alba, Mrs.
Qonzales, Lolo Hugo at Bella.
MRS. GONZALES
Saan kami pupunta? Wala na akong mapupuntahan,
Elsa! Itinakwil na ako ng aking mga anak! Nagsipag-
asawa na silang lahat!
MRS.ALBA
Elsa, hindi ka puwedeng tumigil sa panggagamot!
Nabayaran ko na 'yung lupang pagpapatayuan ko ng
resort!
Tungkol sa Pagsusulat
ng Himala.
Sinulat ko ang first draft ng Himala noong 1976 para kay
Mike de Leon. Dumalo kami sa mga ispiritista. nag-
interbyu ako ng mga taong pinagpapakitaan o
sinasaniban ng mga kababalaghan. Pero ang pinaka-
pinagmulan ng Himala ay ang nangyari sa Cabra Island
noong 1967 kay Belinda, isang dalagitang pinagpakitaan
umano ng Birhen. Naging komersyal ang buhay sa isla.
Paiba-iba pa noon ang title -Sta. Maria ni Elsa, Aparisyon,
Mga Himala. Hindi natuloy ang project kay Mike.
Dalawang taong iniaalok namin ito ni Bibsy Carballo (line
producer) sa kung kani-kaninong producer. Walang
natuloy. Si Nora Aunor na noon pa man ang balak para
sa Elsa. At si Ishmael Bernai ang magdidirek.
Nang ilunsad ang ECP film story contest ay isinali ko ang
Himala. Suwerte namang napili ito. Isang buwan ang
ibinigay sa akin para tapusin ang bagong draft ng
screenplay. May panahon noon na hiniram ko ang beach
resort ni Armida Sigulon-Reyna sa Batangas at doon ako
nagsulat.
Himala ang screenplay na pinakakonti ang naging
konsesyon ko. Sa akin nagsimula ang materyal nito at
hindi sa producer. Kung sa isang ordinaryong producer
ito. naibigay, maaaring pinilit kaming bigyan ng ka-love
team si Nora, at gawing masaya ang ending. Baka utusan
pa kaming gawing totoo ang himala.
Kami ang pumili kay Nora Aunor. Pumayag ang ECP na
bukod kay Nora, lahat ay baguhan sa pelikula para
maging mas totoong tao ang labas, at mas matipid.
Ang naging pinakakonsesyon lang siguro ay ang
pangyayaring ang sinulat ko ay isang Cupang na parang
impiyerno sa init. Tigang ang lupa at walang
tumutubong halaman, kaya handa silang maniwala sa
unang patak ng anumang himala. Ang una kong eksena
noon ay bus na papasok sa Cupang, sakay si Oriy, ang
filmmaker, na para bang bumababa sila sa impiyerno.
Di pumuwede ang ganito dahil gusto ng ECP na ihabol
sa Metro Manila Film Festival ang pelikula. Binawasan ko
ang init sa script.
Maraming iba pang naging pagbabago mula una
nanggang huling rebisyon. Siguro'y para lalong
mapaganda at luminaw, o kaya'y dahil di puwede sa
produksyon. Anu't anuman, walang mga pagbabagong
sumaliwa sa tama, at lahat ito'y ginawa ng Direktor
matapos akong konsultahin.
May character na tinanggal: si Espe. Bakia pero tough,
namumuno sa pangkat ng mga batang magnanakaw sa
mga turista. Isa sa mga batang ito noong una si Nestoy,
na noo'y kapatid pa ni Elsa.
Meron ding isang dalaga sa Cupang na gustong mag-
artista, at nagpuntang Maynila. Dito tumira si Elsa noong
mawala na ang himala, at pumunta siya sa Maynila.
Dinalaw niya lahat ng mga lugar na may sinasaniban ng
Birhen, kinausap niya ang ibang mga kagaya niya. Lahat
nang ito ay tinanggal ko.
Dumalaw ako ilang ulit sa location sa llokos, at marami
kaming naging discussions ni Bernal. Karamihan sa mga
ito ay nakatulong sa mga rebisyon ko. Nagkaroon ng
maraming bersyon ang ending, at ilang araw bago mag-
shooting saka ko naibigay ang final draft ng eksena.

Sa isang bersyon ng ending ay hindi namatay si Elsa.
Nawala lang ang pagsamba ng mga tao sa kanya at
naging ordinaryo siyang tao. Makalipas ang maraming
maraming taon ay binalikan siya ni Orly at nakitang
matanda na siya, nag-iigib ng tubig sa balon,
nakalimutan na ng iahat. Sa isa namang bersyon ay
nagkaroon ng espekulasyon na muling nabuhay si Elsa.
At sa Simula at wakas ng pelikula ay naghinintay ang
mga deboto sa kanyang pagbabaiik.
Kung susulatin ko uli ang Himala ngayon siguro'y
lalagyan ko na ito ng konting ngiti, at konting
paniniwala, kung hindi man sa mga bagay na hindi natin
nakikita, ay sa ibang tao. Pero nagpapasalamat pa rin
akong nagawa ito sa labas ng mga establisadong
production company. Na nagawa ito, para na rin sa akin,
ay isang munting himala.
Ricky Lee
64. EXT. TINDAHAN NI LUCIO.
HAPON.
Nag-uusap-usap sina Igmeng Bugaw, Baldo, Ldo Hugo,
Bella at Lucio. Sa kalsada'y parang malungkot na
prusisyon ang paalis rang mga turista, pasyente at iba
pang mga tao. Kung ano sila noon nang dumating,
nakakotse at tricycle at wheelchair at naglalakad, ganoon
din sila ngayon. Kabilang sa kanila sina Oriy at Aling
Pising.
IGMENG BUGAW
(sisigaw). Oriy, pag me kailangan ka uli balik ka dito!
Ngingiti at kakaway si Oriy saka magpapatuloy.
LOLO HUGO
Pagsubok lang ang lahat sa atin. Tinltingnan ng Diyos
kung dapat nang alisin ang sumpa o hindi pa. Babaiik
din ang himala, h'wag kayong mag-alala. Hindi tayo
pababayaan ng Diyos.
65. EXT. SEMENTERYO. HAPON.
Maglalagay ng buiaklak si Elsa sa puntod ni Cnayong.
May papatong na anino sa lupa. Mapapatigil siya. aka
lilingon. Si Nimia. Ngingiti si Saka magsisimulang
gnaglinis-linis ng puntod, ginagbubunot ng damo, mag-
aalis
Mapapansing may na uling sa tagiiiran ng CHAYONG
SIRA.
Punasan nSya ito. Tutulong na Ki.si Nimia.
NIMIA
Kg CIsa, anong paiagay mo, nasa ilangit na kaya 8i
Chayong? Nakita na kaya niya ang Birhen?
Di kikibo si Elsa. Pagmamasdan mi Nimia.
NIMIA
Elsa, ano ba talaga ang naktta mo noon? Totoo ba
talaga?
ELSA
Ewan ko. Dl na ako sigurado ngayon kung anong
nangyari noon.
NIMIA
Guni-guni mo lang 'yun. Ako rin nga, pag bangag ako,
kung anu-ano'ng nakikita ko.
Di magsasalita si Elsa.
NIMIA
Dito tayo madalas maglaro noon a. Naaalala mo ba
'yung madalas nating kantahin? (kakanta). When I grow
to be a lady, I'll be a queen, a lovely queen...
Mapapatigil si Nimia dahil nakatanga lang si Elsa,
malungkot na parang nawala sa sarili.
NIMIA
Elsa?
Mapapatingin si Elsa.
NIMIA
Me nagdaang anghel.
ELSA
Nimia, anong palagay mo, kung umalis ako dito sa
Cupang, kagaya mo e sa Maynila ako magbakasakali? PILO
Hindi na ako pinaghahanap ng batas, Elsa. Nahuli nila si
NIMIA Narding. Pinagtakpan niya ako.
(matatawa). Hindi mo kaya ang trabaho ko!
May kung anong mga pantal na lumalabas sa mukha at
ELSA mga bisig ni Pilo.
Ang ibig kong sabihin e puwede akong maging
katulong, o labandera. ELSA
Anong nangyari sa mukha mo?
NIMIA
Sige, sabaytayong umalis. Maski sa'kin ka muna tumira. PILO
(lilinga, dumidilim na). Mukhang uulan a. Di ko alam. Nagising na lang ako sa umaga na ganito na.
Hindi malaman ng doktor kung ano. Ba't nagpakamatay
Tatayosila. si Chayong, Elsa?

NIMIA DI makakasagot si Elsa.

Noong mga bata pa tayo, pag naglalaro tayo dito at
inaabutan tayo ng dilim, takot na takot tayo, sabi ni PiLO
Chayong noon, basta't sabihin mo lang daw nang Bumalik ako dito dahil di ako matahimik. Anong
paul'rt-ulit 'yung Hesus Maria y Jose, walang mangyayari nangyari kay Chayong, Elsa?
sa'yo.
Mapapatingin si Elsa kay Pilo, saka mapapayuko. Halos di
ELSA siya marinig.
Mask! noon, sa'ting tatlo'y si Chayong lagi ang
pinakamatatag. ELSA
Kasalanan ko, Pilo. Wala akong nagawa.
HERE Pinagsamantalahan kami.

66. INT. KUBO SA BUKID. Mapapamaang munang di makapaniwala sl Pilo, saka di

UMAGA.
Mula sa bintana ay makikita sa bakuran sina Lolo Hugo,
Bella, at Mrs. Gonzales, matiyaga pa ring nagbabantay sa
pagbabalik ng himala ni Elsa.
Mapapabuntung-hininga si Elsa. Sa - kalsada'y wala nang
natira kundi mga kalat at papel na sinisiklut-siklot ng
hangin sa lupa.
PILO
(off-camera). Elsa...?
Mag-uusap sila sa may likod- pintuan.
ELSA
Di ba delikado ang pagpunta mo dito, Pilo?
mapipigilan ay mapapayuko. Para siyang tahimik na
humihikbi pero walang tunog. Di maialaman ni Elsa kung
hahawakan siya sa balikat o hindi.
PILO
(nakayuko pa rin). Naniwala siya sa'yo, Elsa.
Lilipas ang ilang sandall. Aangat ang mukha ni Pilo.
ELSA
Anong balak mo ngayon, Pilo?
PILO
Luluwas din ako ng Maynila bukas. Gumaling lang ako'y
tutuioy ako ng Saudi. Pangako ko 'yun kay Narding.
67. EXT. KALSADA. HAPON.
Patay na uli ang Cupang. Wala na ang mga gulo at ingay.
Bakante ang kahabaan ng tuyung-tuyong kalsada.
Pauwi si Elsa. Madaraanan ang dalawang tinedyer na
lalaking nagtatawanan at nagkakantiyawan. Mapapansin
nila si Elsa at isa sa kanila ang luluhod, nakangising
titingala sa langit at magkukun- waring nagta-trance.
TINEDYER 1
Nakrta ko ang Birhen! Ayun ang Birhen! Naklta ko ang
Birhen! Tatawa ang kasamang tinedyer. MagigitEa at
mapapatigii si Elsa. Daraan sa mukha niya ang sakit,
pagkapahiya, at sakalungkot. Tatalikod at halos
patakbong aalis.
68. INT. SIMBAHAN. UMAGA.
Nagsesennon ang pari. Bumalik na sa simbahan ang mga
tagabaryo.
PARI
Nitong mga huling araw, ang Cupang ay nakaranas ng
maraming bagay. Ekiipse, panggagamot nl Elsa,
epidemya at iba pa. Tayong lahat, kabilang na ako, ay
maraming natutunan. Noon ay lagi kong sinasabing
importante lagi ang pagharap sa katotohanan. Ngayon
ay alam ko na - kung minsan ay hindi tayo dapat
napasisilaw sa katotohanan. Sapagkat kung minsan ito
ay hindi rin makatao. Kung minsan ang kasinungalingan
ay mas importante kaysa katotohanan. Kung minsan ang
kasinungalingan ay mas may nagagawang kabutihan sa
tao. Katotohanan man o kasinungalingan, reyalidad man
o ilusyon, ang importante ay kung saan ito ginagam'rt.
Kita sa mukha ng mga nakikinig na wala silang
naiintindihan,
69. EXT. BAHAY NINA ELSA.
DAPITHAPON.
Pinapagapagaspas ng hangin ang mga sirang tolda
sa_bakanteng kalsada. Lumiiipad sa lupa ang mga
lamukos na papel. May natirang piraso ng sirang
rosaryo. ELSA LOVES YOU, sabi pa rin ng karatuls mask!
halostanggal na. Isang aso ang inaamuy-amoy ang tolda
sa paghahanap ng makakain.
MuSa sa bintana'y malungkot na pinagmamasdan ni Elsa
ang lahat. Lalapit si Aling Saling at mauupo a tabi niya.
ALING SALING
Sinisisi mo pa rin ang sarili mo. Mapapatingin si Elsa.
ELSA
Wala ba akong nagawang mabuti, I nay?
ALiNG SALING
Hindi mo kasalanan, anak.
ELSA
Lagi kong iniisip, ano ba talaga ang nangyari? Saan ba
ako nagkulang? Meron ba akong di nakita? Bakit naging
kriminal si Narding? Bakit nagpakamatay si Chayong?
Bakit namatay ang mga bata? Anong ibig sabihin ng
lahat?
ALING SALING
Mask! hindi totoo ang himala'y wata kang ginagawang
masama. Gusto mo lang makatulong. (mapapatingin sa
katsada). Kaya lang ay pinaglaruan tayo ng Diyos.
Sandaling matatahimik sila. Sa lamlam ng papalubog na
araw ay halos magkamukha sila.
ELSA
Pag gabi, hindi ako makatulog. Naririnig ko pa rin ang
mga daing nila, ang paghingi nila ng tulong. Maski saan
ako bumaiing ay naaamoy ko sila. Ang mga sakit nila.
ALING SALING
Hinahanap-hanap mo pa rin ang himala.
70. EXT. TINDAHAN N1 LUCIO.
HAPON.
Nag-iinuman sina Lucio, Igmeng Bugaw, Baldo at Isa
pang laiaki. Kaharap si Nimia. Kagaya ng dati. Noong
mga panahong waia pa ang himaia.
LUCIO
Tumagay ka, Nimia, maski isa lang!
Nakangiting aabutin ni Nimia ang baso at iinom.
Palakpakan.

LUCIO
Ba't mo ba iiwan itong si Igme?
NIMIA
E mahina na ho ang business e.
BALDO
Mula nang di na manggamot si Elsa'y nag-iba na ang
Baryo Cupang. Parang patay lahat.
na 'yun ni Aling Saling sa hilot. Buntis si Elsa!
Magkakatinginan sila. Mapapahesusmaryosep si Mrs.
Gonzales.
MRS. GONZALES
Imaculada Conception! Pinasok siya ng Imaculada
Concepcion!
Mapapatingin sa kanya ang mga kausap.

LUCIO MRS. GONZALES

Ang sabihin mo meron ka na namang dahilan para Bumalik na ang himala! Totoo ang sinabi ni Lolo Hugo,
uminom! sinusubukan lamang tayo!

IGMENG BUGAW BALDO

Totoo bang bumait na daw si Mrs. Alba? Di na raw Baka darating na ang gunaw! Di ba sabi'y maraming
naninigaw? katakatakang magaganap bago ang gunaw?

BALDO MRS. GONZALES

lyon ang himala! Isa nang tunay na Birhen si Elsa!

Tawanan. Biglang kukulog. Magkakatinginan sila lahat. Sa loob ng

71. INT. BAHAY N1 ELSA.
MADALING ARAW.
Duduwal sa batalan si Elsa. Nag-aalalang mapapatingin
siya kay Aling Saling. Matatakot sila. Aabot ng tabo si
Elsa para uminom. Mapapansin sa kabila ng bakuran si
Baldo, nakatingin sa kanila.
napakahabang kasaysayan ng pagkatuyo at tagsalat sa
Baryo Cupang ay ngayon lang kumulog. Susulyap sila
lahat, halos sabay-sabay, sa lang'rt. Nagdidilim.
Nakangiting magkakatinginan sila.
Biglang bubuhos ang ulan.
73. EXT. KALSADA. HAPON.

72. EXT. TINDAHAN N1 LUCIO. Buhat sa langit ay walang tigil na bumubuhos ang ulan.
HAPON. Ulang matagal nilang pinanabikan sa Cupang. Ulang
hulog ng Diyos. Magtatakbuhan sa tuwa sina Mrs.
Magtataka sina Lucio, Mrs. Qonzales, Igmeng Bugaw, Gonzales, Bella, Lolo Hugo, Igmeng Bugaw at Baldo,
Lolo Hugo at Bella sa bal'rta ni Baldo. Isinasahod ang mga mukha sa ulan, ikinakampay sa
hangin ang mga bisig.
MRS. GONZALES
Pa'nong mangyayari 'yun e waia namang gumagalaw
d'on? HERE

LUCIO BALDO
Pa'no mo nasiguro? Bumalik na ang himala!

BALDO LOLO HUGO

Kitang-kita ko nga e, buntis si Elsa! Palagay ko'y dinala Natapos na ang sumpa sa Cupang!

MRS. GONZALES
Puntahan natin si Elsal
Lalakad sila sa ulan, isang munting prusisyong
nagkakatuwaan. Masasalubong sl Nimia, may dalang
maleta, babalik na ng Maynila. Lalapftan ni Igmeng
Bugaw ang anak.
Makikita rin nila si Pilo, may dalang traveling bag.
Naglalakad papunta sa kabilang direksyon. Di makalapit
dahil sa sakit nito.
Magpapatuloy ang nagkakatuwaang mga taong
naglalakad sa ulan papunta kina Elsa.
74. INT. BAHAY NINA ELSA.
HAPON.
Nakadungaw sa bintana sina Elsa at Aling Sating dahil sa
di inaasahang ulan. Sa dulo ng daan ay dumarating na
ang mga tao, nagsisigawan.
MGA TAO
Elsa! Elsa! Elsa!
Mapapatalikod si Elsa. Mapapatingin kay Aling Saling.
Unti-unting lalapit nang lalapit ang pagsisigawan ng
mga tao, parang musika, parang utos. Hanggang sa nasa
tapat na sila uli ng bahay.
MGA TAO
Elsa! Elsa! Elsa!
NOTES
Ang magaling na scriptwriter ay hindi lamang
nagsasaasd ng kuwento kundi buuang karanasan ng
buhay, nagmumulat, nagtuturo, at bumubungkal ng
katotohanang nasa likod ng katotohanan.
Ang magaling na scriptwriter ay hindi lamang
ikinukuwento ang istorya ni Mariang naging **** kundi
inilalarawan din ang mga kadahllanan at mga bulok na
sistema ng lipunang nagtutak sa kanya na maging ****.
Ang bawat script ay hindi lamang kasaysayan ng tao
kundi kasaysayan din ng lipunan. At ito ang Himala.
Nang una kong mabasa ang Hima!a, ang nakita ko ay
larawan ng isang lipunang may sakit. Isang lipunang
nabansot ang kaisipang siyentipiko dahilan sa mahabang
panahon ng kolonyalismo at imperyalismo. Ang sakit
nito'y hindi lamang sakit pisika! kund! sakit ng
pagkukulang ng pananampalataya sa paglilingkod ng
pamahalaan sa sambayanan. Kapag ang estado ay hindi
tumutugon sa pangangailangan ng taumbayan,
ang taumbayan ay napipilitang sumampalataya sa isang
pangyayaring maaaring gawa-gawa o guni- guni
lamang.
Marami na kaming napagsama- hang pelikula ni Ricky,
karamiha'y sa ilalim ng sistema ng industriya, na ibig
sabihi'y maraming limitasyon. Magaling na talaga siya sa
Relasyon at/to Ba ang filing Mga Anak pero mas
magaling pa siya sa Himala dahil sinulat niya ang script
nang walang konsiderasyong komersyal.
Maraming punto kung bakit magaling ang script ng
Himala.
Sa unang baitang ay masasabing ang mga tauhan ay
representante ng isang lipunan-ang mapaniil na may-ari
ng lupa, ang militar, ang mayor, ang pari, ang ****, ang
mga bata, at ang taumbayan. Concise ang description ng
mga eksena at mga dialogues. Ang pagialahad ng
istorya ay maihahambing sa paghahabi ng isang tela,
maingat at dahan-dahan hanggang sa mabuo ito. May
katahimikang alam mong parang bulkang puputok sa
hull; nasa loob ang tensyon. Positibo rin sa script ang
hindi mo malaman kung sino sa mga tauhan ang matino
o baliw, o kung sino ang mabuti o hindi.
Pero higit dito, ang pinakamahalaga ay ang pilosopiya
ng script. Hindi importante kung may himala o wala-
Ang mahalaga ay ang pangangailangan ng taong
maniwala o manampalataya, siyentipiko man o hindi. At
sapagkat hindi natin alam kung may naganap ngang
himala o wala, hindi mahalagang malaman natin kung
sino ang pumatay kay Elsa. Sto ang pilosopiya ng script.
Hanggang sa ngayon ang himala ay isang misteryo.
Hanggang ngayon, hindi pa nauunawaan ng tao ang
Diyos o kung mayroong sapat na kadahilanan ang tao
para maunawaan ang misteryo ng paglikha ng mundo.
Para sa akin, iyon ang pinakamahalagang pananaw ng
script na nagtulak sa akin para pagalawin sa ganoong Sa di kalayua'y paalis na rin si Pilo, dala ang traveling
anyo ang istorya. bag.

Sa kabuuan, maliwanag ang punto de bista ng script Patuloy sa pagkakatuwaan sa ulan ang mga tao.
kaya ito nagtagumpay. Tulad ng lahat ng mga
kinlkilalang obra, ito'y nagtatanong at hindi sumasagot. 75. EXT. BAHAY NINA BINO.
Dahil kung a(am na nito ang mga sagot, hindi na HAPON.
kinakailangang likhain pa.
Nagmamadaling lalabas si Sepa, kasunod si Bino.
ISHMAELBERNAL
BINO
Papasok ang pag-aalala sa mukha ni Aling Saling. Parang Sepa, saan ka pupunta?
sinasabi niya, huwag na, anak, tama na. Pero
nagdadalawang-loob si Elsa. Hmihila siya ng mga sigaw. SEPA
Ng ulan. Ng panibagong himala. Kina Elsa.

Haharap si Elsa sa bintana at makikita niya sa bakuran BINO

sina Mrs. Gonzales, Lolo Hugo, Bella, Nimia, Igmeng
Bugaw, Baldo at Lucio. Ang mga taong kinalakaladkad
niya sa himala noon. Mga taong ang basang mga
mukha'y puno uli ng pag-asam at pagsamba.
Kakapa-kapang pupunta sa unahan si Lolo Hugo.
Sepa, bakit? Namatay ang dalawa nating anak nang dahil
sa kanya.
Hindi kikibo si Sepa. Manlulumo lang na parang natalo,
walang mapuntahan, nalilito na. Maaawa si Bino.
Hahawakan sa balikat si Sepa.

LOLO HUGO BINO

Elsa, bumalik na ang himala! Salamat at bumalik na ang Sige.
himala!
Ngingiti ng pasasalamat si Sepa. Saka aalis.
MRS. GON2ALES
Elsa, Elsa, we love you! 76. EXT. BUROL. GABI.

Babaliksa sa mukha ni Elsa ang dating tigas, ang dating Sa isang tabi mula sa itaas ng burol ay pinagmamasdan
determinasyon ni Elsa sa ibaba ang libu-libong mga nakasinding
kandilang hawak ng mga taong nagpuprusisyon at
ELSA nagkakantahan. Lalapit si Aling Saling. Sandaling wala
Tawagin silan glahat! muna silang imikan.

Magsisigawan at magtatalunan sa tuwa ang mga tao. ALING SALING

Bahagyang-bahagya, halos di mapansin, ngingiti si Elsa. (hahawakan si Elsa). Natatakot ako, Elsa.
Lalapit si Aling Saling na nag-aalala pa rin.
Susulyapan siya ni Elsa, saka babaling uli ito sa mga
Sa inuulang kalsada, hihiwalay si Nimia sa mga taong taong nagkakantahan
nagkakagulo. Lalapitan siya ni Igmeng Bugaw at
magmamadyik uli si Nimia, maglalabas ng sigarilyo mula HERE
sa mga hita. Magtatawanan ang mag-ama. Saka lalakad
paalis si Nimia.
ALING SALING
Baka lumalabis na ang lahat. Tinototoo mo na. TAGABARYO
Nabuhay si Chua!
ELSA
Hindi ko siia niloloko, Inay. CHIEF DE LA CRUZ
Sino ba 'yun?
ALING SALING
Magmula nang mapulot kita dito sa buroi e di na krta LUCIO
naintindihan. (bubuntung-hininga). Pero anuman ang (lalapit at titingin din). Kapatid ho 'yun ni Chua. Baka isa
gawin mo'y may tiwala ako sa'yo. Sige. Maghahanda pa pa ho 'yang me sakit din.
kami nina Sepa para bukas.
Bababa ng tricycle si Oriy. Dala pa rin ang kamera.
Aaiis si Aling Saling at maiiwang mag-isa si Elsa. Makikihalo sa gulo ng mga tao. Babalikan ni Baldo ang
mga pasyenteng nakapila.

77. EXT. KALSADA. UMAGA. BALDO

Naroroon uli ang sangkatauhan, nagdadagsaan sa
kalsada papuntang burol, may sakay ng kariton. merong
nasa wheel chair, merong nakakotse't merong
naglaiakad. Bumalik na uli sila, dala-dalaang mga dating
sakit at problema, hiia-hila ang dating mga ibinibenta.
CUT TO:
0, 'yung mga may sakit, dito lang. 0 paraanin 'yan,
paraanin! 0 kayo d'yan, dito kayo! Lapit!
Sa isang tabi'y magsisiluhuran ang mga tao,
magrorosaryo. Kasama sina Lolo Hugo at Mrs. Gonzales.
LOLO HUGO
Nasaan si Bella? Nakita n'yo ba si Bella?

Sa burol ay parang karnabal uli. Pero mas malaia. Di Maninigas si Mrs. Gonzales na parang nagta-trance, gaya
malaman kung sino ang mas may sakrt, ang mga ni Elsa. Pagmamasdan siya ng dalawang tinedyer.
nakaratay sa tolda, o ang mga nagbabangag sa tabing
daan. o ang mga nakikipaghilahan ng customers. Paikut- TINEDYER 1
ikot si Aling Pising, kasingdusing pa rin noon pero wala Napa'no 'yan?
nang kargang anak. Nagbebenta uli ng benditadong
tubig sl Mrs. Alba at ang Siyete Apostoles. Nagmamando TINEDYER 2
si Baldo sa pila ng mga pasyenteng ayaw makinig. Kinakausap ng Birhen!
Hinahampas ng init ng araw lahat ng tao pero walang
umaalis. Nakalutang sa hangin ang mga problema at Tawanan. Parang walang narinig si Mrs. Gonzales. Gagala
dasal. si Igmeng Bugaw. May hinahanap. Mapapangiti at
lalap'rtan ang isang turistang Puti.
Lalapit ang Mayor sa Chief of Police.
IGMENG BUGAW
MAYOR Hey, Joe, want some girl?
Chief, hulihin mo ang sinumang magsalita laban sa
Diyos, sa gobyerno, o sa akin. TURISTA
Yeah? Where?
Tatango ang Chief of Police. May hihintong Mercedes
Benz at mapapatingin lahat. Bababa ang isang lalaking IGMENG BUGAW
kamukhang-kamukha ni Chua, pinapayungan ng driver, Very pretty. Virgin only.
marami ring alahas sa katawan.
TURISTA
Sure, where?
Susutsutan ni Igmeng Bugaw si Bella, na ngayo'y
seksinaang ayos at naka-make up.
TURISTA
In green, over there?
IGMENG BUGAW
Yeah.
Lalapit si Bella. Ngingitian ang turista. Aalis silang tatlo.
Magsisigawan uli ang mga taong Pinagpapawisan na sila
sa init ng araw at kumakalat ang nakakaliyong kabaliwan.
LALAKI 1
Asan na ba si Elsa? (sisigaw). Elsa! Elsa
MGA TAO
(palakas nang palakas ang sigaw). Elsa! Elsa! Elsa! Elsa!
ALING RISING
(makikisigaw na rin). Elsa! Elsa' Elsa!
Sa likuran ng entablado sa tabi ng burol ay nagdarasal
sina Elsa, Sepa at Aling Saling. Pinupunasan ni Sepa ng
pawis si Elsa. Siya na ang pumallt kay Chayong.
Matatapos sila at walang mga damdamin sa mukhang
lalakad papuntang entablado.
MGA TAO
(patuloy ang sigawan). Elsa! Elsa! Elsa!
Aakyat sl Elsa sa entablado, kasunod si Aling Saling.
Lalong magkakagulo ang mga tao, di na ngayon
mapigitan. Magsusuguran ang iba papunta sa unahan,
dala-dala ang mga rosaryo at panyo at istampltang
gustong pahawakan kay Elsa, sumisigaw mula sa
kaibuturan ng mga kaluluwa nilang desperado.
Haharangin sila ng kordon ng mga pulisat magliliyab
ang mga kamera.
Sa entablado, malungkot na pagmamasdan ni Elsa ang
lahat. Isang dagat-dagatan sila ng mga mukhang
naghihirap at nagugutom, umaasa at nababaliw. Tataas
ang mga kamay ni Elsa at tatahimik ang lahat. Sa
tagiliran niya'y nakatayo ang malaking imahen ng Mahal
na Birhen. Humuhugong na uli ang hangin. Bababa ang
kamay ni Elsa't magsisimula siyang magsaiita.
ELSA
Ipinatawag ko kayong lahat U dahil may gusto akong
ikumpisal.
Sandaling titigil si Elsa. Maghihintay ang lahat.
ELSA
Nitong mga nakaraang araw, sa loob lamang ng
napakaikiing panahon, parang naranasan natin ang
pinaghalong langit at impiyerno.
Nag-aalalang pagmamasdan ni Aling Saling ang mga
tao. Taimtim na nakikinig ang mga Ho. Nakatingala kay
Elsa sina Mrs. Gonzales, Lolo Hugo at Bino.
ELSA
Maraming sakit ang gumaiing, maraming tao ang
bumuti at nagkaroon ng pananampalataya.Pero nakakita
rin tayo ng kamatayan, ng epidemya, ng pagpuputa, ng
krimen at panloloko.
Mapapalapit si Mrs. Alba.
ELSA
Kapag may masamang nangyayari'y sinisisi natin ang
sumpa. Isinumpa ang Cupang. Itinaboy kasi natin ang
maysakit noon. Kaya ganoon.
Patuloy na umiihip ang hangin, idlnuduyan ang buhok at
damit ni Elsa, hinahampas ang malaking imahen ng
Birhen. Nakatutok kay Elsa ang tingin ni Aling Saling.
ELSA
Kapag may mabuti namang nangyayari, sinasabi nating
ito'y gawa ng langit. Gawa ng Birhen. Gawa ng himala.
Nakatingin si Sepa.
ELSA
May ipagtatapat ako sa inyo.
Bababa ang kamera ni Oriy. Titingnan ni Elsa si Aling
Saling. Saka haharap uli sa mga tao.
ELSA
Walang himala! Ang himala ay nasa puso ng tao! Nasa
puso nating lahat' Tayo ang gumagawa ng himala! Tayo
ang gumagawa ng mga sumpa at ng mga DIyos!
Walang makakakibo. Walang makakapagsalita.
ELSA
Hindi totoong buntis ako dahil sa himala! Hindi totoong
nagpakita sa akin ang Mahal na Birhen! Walang himala!
Hindi totoong may himala! Tayo ang gumagawa ng
himala! Tayo ang gumagawa ng mga sumpa at ng mga
Diyos! Walang himala!
Sa umpukan ng mga tao'y tataas ang isang kamay na
may baril at bago matapos ni Elsa ang
sasabihi'y papailanlang ang Isang putok. Pagtama ng
baia sa puso ni Elsa'y awtomatikong mapapataas ang
kamay niya, mapapaatras siya, at bago siya matumba'y
magagaya niya ang anyo ng Birheng may
sugat na nakita niya noon sa kanyang mga aparisyon.
Masasalo nina Aling Saling at Sepa si Elsa. Kakandungin
ni Aling Baling ang anak.
Isang matinis at nakaiulunos na daing ang aahon mula
sa mga tao. Magkakagulo. Magtatakbuhan lahat
papuntang unahan para malaman kung anong
nangyayari. Magkakatapakan, rnagtutulakan.
Matutumba ang mga maysakit at magsasamantala ang
mga magnanakaw.
Puprotektahan ni Mrs. Alba ang mga bote niya pero
babagsakan siya ng mga ito. Mag-iiiyak siya. Madadapa
si Lolo Hugo at di makakabangon dahil rumaragasa ang
mga paa sa palibot. liwan ng tucistang Puti si Bella.
Makiklta ng Mayor ang lalaking may hawak na baril at
tatawagin ang Chief of Police.
MAYOR
Hepe, dakpin mo ang bumaril!
Susundan nila ang lalaki. Mahuhuli at bubugbugin.
CHIEF OF POLICE.
Ikaw ang bumaril ano? Ikaw, ano?
Pero ayaw magsalita ng lalaki. Panay lang ang tanggap
sa mga bugbog na parang patay na, o kaya'y bangag at
wala sa sarili.
Patuloy ang pagkakagulo. Mababagsakan si Igmeng
Bugaw ng isang lalaking naka-wheel chair at bubulwak
ang dugo sa bibig niya. Magtrtitlli si Aling Pising habang
paikut-ikot. Masasabit ang abito ng madre sa isang
wheel chair at madadaganan siya. Pinipilit ng paring
matulungan ang batang napilay. May tatapak sa
natumbang si Lolo Hugo.
Naghihingalong pinagmamasdan ni Elsa ang lahat
habang kandong ng umiiyak na si Aling Saiing. Ang lahat
ay parang isang panaginip, Isang halusinasyon ng
sangkatauhang nagtatakbuha't naghahalu-halo sa isang
walang katapusang larawan ng kapahamakan. Papatak
ang luha niya. Ito ang mga kaguluhan at kabaiiwang
kanyang pinasimulan Lalapit si Oriy at kukunan si Elsa.
May lalabas na bahagyang ngiti sa mga labi ni Elsa, saka
pipikit ang mga mata at tuluyang mamamatay. Bababa
ang kamera ni Oriy. Mag-iiyakan ang Siyete Apostoles.
BALDO
(sisigaw sa mga tao). Patay na si Elsa!
Sabay-sabay na hagulhol at tili ang aakyat sa langit.
Magsusuguran ang mga tao papuntang entablado,
isinisigaw ang pangalan ni Elsa.
Bubuhatin nina Baldo ang katawan ni Elsa. Parang
lumulutang ang katawan ni Elsa sa dagat ng mga tao
habang dinudumog ng mga nagtatangkang makahawak
maski man lang sa laylayan ng damit niya, o manggas
niya, humahagulgol na para bang ngayo'y nawala nang
tuluyan lahat nang pag-asa at iayunin sa buhay.
Umiiyak si Mrs. Gonzales, nagpipilit makalapit. Bitbit-
bitbit ang isang tsinelas ni Elsa'y humahagulgol na
susunod sa mga tao si Aling Saling.
Pipigilan ni Bino si Sepa.
BINO
Sepa, h'wag ka nang sumunod! Dito ka na lang, ano ka
ba?
Pero makakawala si Sepa.

Ipapasok sa ambulansiya ang katawan ni Elsa at aaiis ang

ambulansiya.

Magpapatuloy sa paghagulgol ang mga taong naiwan.

May mga nakalugmok, may mga nakaluhod.
Pagmamasdan ni Sepa ang lahat, saka itataas niya ang
mga kamay.

SEPA
Si Elsa'y isang santa! Namatay siya upang ipaalala sa atin
na ang mundo ay makasalanan! Magbalik tayong lahat
sa burol upang ipagdasal ang kanyang kaluluwa!
Kailangang ipagpatuloy natin ang kanyang paniniwala!
Itaguyod ang pananampalataya sa Mahal na BIrhen!

Magsusunuran ang mga tao kay Sepa. Mga paang

nagmamadali. Mga pusong umaasa uli. Sa gitna ng mga
nakatumbang kubol, punit na karatula, wasak na mga
saklay at umaagos na dugo'y nakaluhod na aakyat uli siia
sa burol, sabay-sabay na nagdarasal.

Makakasalubong nila ang bangkay ni Igmeng Bugaw,

buhat-buhat ng ilang kalalakihan. Gayundin ang bangkay
ni Lolo Hugo, kasunod ang umiiyak na si Bella at si Bino.
Tutulungan ng isang babae si Mrs. Alba para makaakyat
sa burol. Hawak-hawak ni Aling Pising ang sugatang ulo
habang umiiyak. Nakatingin lang si Ony sa lahat. May
konting pagtataka, at pagkaunawa, sa kanyang mukha.

Patuloy ang sabay-sabay na pagdarasal ng mga tao

habang ang screen ay unti-unting dumidilim.

MGA TAO
Aba Ginoong Maria, napupuno ka ng grasya ... Bukod
kang pinagpala sa babaing lahat...