Professional Documents
Culture Documents
PG PL
PG PL
9 - 707- 519
R E V : OC T O B E R 4, 2 0 0 7
MI K O Ł AJ J A N P I S K O R SK
I A L ES S A N D RO L. S P A D I
ć i
NI
wa an
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
Kiedy [Lafley] przejął firmę w czerwcu 2000 roku, w tym samym dniu, w którym
dyrektor generalny Durk Jager nagle zrezygnował ze stanowiska, firma była w takim
stanie, w jakim można ją znaleźć w reklamie Tide. W ciągu dwóch kwartałów firma
wydała cztery ostrzeżenia o zyskach.
ko ać spadła o połowę w ciągu ostatnich sześciu miesięcy - tracąc 70 miliardów dolarów
wartości rynkowej. A wojowniczy Jager, którego 17 niestabilnych miesięcy na
stanowisku sprawiło, że jego kadencja na stanowisku CEO była najkrótsza w całej
165-letniej historii Procter & Gamble, sprawił, że firma nie była pewna swojej
pozycji. W dniu, w którym Lafley otrzymał klucze, nikt nie miał wielkich nadziei.1
bli w
Fortune, wrzesień 2002 r.
A.G. Lafley (MBA 77) nie miał zbyt wiele czasu na podjęcie decyzji, jak zmienić Procter &
Gamble (P&G). Jego poprzednik, Durk Jager, wprowadził agresywny program restrukturyzacji -
Organizacja 2005 - zaprojektowany w celu generowania odważniejszych innowacji i przyspieszenia
pu pio
ich globalnego wdrożenia w celu podwojenia sprzedaży P&G do 70 miliardów dolarów do 2005 roku
i osiągnięcia rocznego wzrostu zysków o 13-15 procent. U podstaw programu leżał radykalnie nowy
projekt organizacyjny. W przeszłości łańcuch formalnego dowodzenia P&G na pierwszym miejscu
stawiał geografię, następnie produkt, a potem funkcję. W nowym projekcie, P&G zostało
zorganizowane jako trzy współzależne globalne organizacje, jedna zorganizowana według kategorii
produktu, jedna według geografii i jedna według procesu biznesowego. Wczesne wyniki reorganizacji
były fatalne: płaska sprzedaż i ujemny wzrost zysków spowodowały, że P&G wydało cztery
ostrzeżenia o zyskach. Brak natychmiastowych wyników w połączeniu ze znacznymi redukcjami
o
zatrudnienia - integralną częścią restrukturyzacji Organizacji 2005 - przyczynił się do spadku morale
pracowników. W krótkim czasie Lafley musiał zdecydować, czy położyć kres temu nowemu
projektowi i powrócić do poprzedniej struktury organizacyjnej, która sprawdziła się w przeszłości.
nie k
badawczo-rozwojowej, aby uzasadnić swoją obecność na wielu rynkach, w ciągu ostatnich kilku lat
skoncentrowani konkurenci stale przejmowali udział w rynku w wielu liniach produktów i regionach,
co sugerowało, że przewaga korporacyjna zanikła. Gdy Lafley rozważał swoją decyzję organizacyjną,
Ni
musiał również zdecydować, czy może stworzyć większą wartość, dzieląc firmę na zestawy
samodzielnych firm.
Profesor Mikołaj Jan Piskorski i Alessandro L. Spadini (MBA 2006) przygotowali oryginalną wersję tego przypadku, "Procter & Gamble:
Organizacja 2005 (A)", HBS nr 707-401, która została zastąpiona niniejszą wersją przygotowaną przez tych samych autorów. Przypadki HBS są
opracowywane wyłącznie jako podstawa do dyskusji w klasie. Przypadki nie mają służyć jako potwierdzenia, źródła danych pierwotnych lub
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie w celach edukacyjnych przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r.
Kopiowanie lub publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
ilustracje skutecznego lub nieskutecznego zarządzania.
Copyright © 2007 President and Fellows of Harvard College. Aby zamówić kopie lub poprosić o pozwolenie na powielanie materiałów, należy
zadzwonić pod numer 1-800-545-7685, napisać na adres Harvard Business School Publishing, Boston, MA 02163 lub odwiedzić stronę
http://www.hbsp.harvard.edu. Żadna część niniejszej publikacji nie może być powielana, przechowywana w systemie wyszukiwania,
wykorzystywana w arkuszach kalkulacyjnych lub przekazywana w jakiejkolwiek formie lub w jakikolwiek sposób - elektroniczny,
mechaniczny, poprzez fotokopiowanie, nagrywanie lub w inny sposób - bez zgody Harvard Business School.
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ie
mięsa, co pozwalało na tani dostęp do tłuszczu zwierzęcego - podstawowego surowca do produkcji
świec i mydła. Przyciągnęło to wielu nowych graczy, tak że do 1845 r. firma P&G musiała
konkurować aż z 14 innymi lokalnymi producentami niemarkowych mydeł i świec.4 Aby się
wyróżnić, firma P&G rozpoczęła agresywną strategię inwestycyjną, budując dużą fabrykę w latach
pięćdziesiątych XIX wieku, pomimo pogłosek o zbliżającej się wojnie domowej. Podczas wojny
in
P&G działała dzień i noc, aby zaopatrywać armie Unii, a pod koniec wojny sprzedaż wzrosła ponad
pięciokrotnie do ponad 1 miliona dolarów.5 Kiedy żołnierze wrócili do domu, niosąc wysokiej jakości
produkty, wyróżniające się charakterystycznym opakowaniem w kształcie księżyca i gwiazd, P&G
szybko zyskała ogólnokrajową reputację.6 Wkrótce nastąpił szybki wzrost i szereg innowacji w
zakresie zarządzania zasobami ludzkimi, badań i rozwoju, dystrybucji, marketingu i projektowania
organizacyjnego.
an
Od samego początku firma P&G koncentrowała się na innowacyjności produktów. W 1879 roku
syn Gamble'a, James Norris Gamble, z wykształcenia chemik, opracował Ivory, pierwsze
amerykańskie mydło porównywalne do najlepszych europejskich produktów importowanych. James
przekształcił procesy produkcji mydła i świec P&G ze sztuki w naukę, prosząc o pomoc profesorów
chemii. Kość słoniowa, po raz pierwszy wprowadzona na rynek krajowy w 1882 r. ze względu na jej
doskonałą czystość, przekształciła P&G w producenta markowych towarów. Masowa produkcja kości
słoniowej rozpoczęła się w ogromnej nowej fabryce Ivorydale w 1887 roku, aby zaspokoić szybko
rosnący popyt krajowy. Jednocześnie firma P&G wprowadziła jeden z pierwszych programów
ku iuj
udziału w zyskach, aby utrzymać harmonię z pracownikami. Firma zaczęła wypłacać dywidendy w
1890 r. i robi to nieprzerwanie od tego czasu.7 W tym samym roku firma P&G założyła jedno z
pierwszych scentralizowanych laboratoriów badawczo-rozwojowych w przemyśle.8 Prace badawczo-
rozwojowe ostatecznie doprowadziły do dywersyfikacji na wiele innych branż konsumenckich
opartych na chemii, w tym oleje spożywcze, detergenty do prania, produkty do higieny osobistej,
bli op
produkty papiernicze, a nawet farmaceutyki (patrz rysunek 1).9 Firma P & G w p r o w a d z i ł a również
innowacje, ustanawiając w 1919 r. siły sprzedaży bezpośredniej, usuwając pośrednictwo
hurtowników. Bezpośrednia dystrybucja do sklepów zwiększyła wgląd P&G w klientów detalicznych
i umożliwiła firmie ściślejsze powiązanie produkcji z popytem. W 1924 r. firma P&G utworzyła
j
jeden z pierwszych działów badań rynkowych, a w 1933 r. wynalazła operę mydlaną. "Guiding
Light", który po raz pierwszy został wyemitowany jako 15-minutowy serial radiowy w 1937 roku,
jest nadal produkowany przez studio produkcyjne należące do P&G i pojawia się codziennie na
pu k
CBS.10
kierowania reklam do różnych segmentów konsumentów. Organizacja zaczęła formować się wokół
linii produktów, aby menedżerowie marek na niższych szczeblach hierarchii korporacyjnej mogli
podejmować szybsze i bardziej skoncentrowane na konsumentach decyzje biznesowe. W 1943 roku
Ni
firma P&G stworzyła swój pierwszy dział kategorii produktów, dział produktów farmaceutycznych,
koncentrujący się na rosnącej linii produktów do higieny osobistej. Silnie scentralizowane funkcje
zostały jednak zachowane w obszarach takich jak badania i rozwój oraz produkcja. Tide, rewolucyjny
syntetyczny detergent wprowadzony na rynek w 1946 roku, został opracowany przez dział badawczo-
rozwojowy wbrew życzeniom kierownictwa marki w ramach tajnego 5-letniego programu znanego
jako "Projekt X". Kierownictwo wyższego szczebla ostatecznie przyspieszyło realizację projektu;
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie w celach edukacyjnych przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r.
Kopiowanie lub publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
Tide zdobył pozycję lidera rynku w ciągu zaledwie 4 lat (i utrzymał ją ponad 50 lat później),
potwierdzając niezależność działu badań i rozwoju.11
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ie
lwią część zagranicznego oddziału P&G, była niejednorodnym rynkiem z różnymi językami,
kulturami i prawami, dlatego przyjęła zdecentralizowany model hub-and-spoke.
Stany Zjednoczone
in
Zarządzanie działem produktów W 1954 r. firma P&G stworzyła indywidualne działy
operacyjne, aby lepiej zarządzać rosnącymi liniami produktów, z których każdy miał własną linię i
organizację personelu (patrz schemat 1). W ramach tego modelu organizacja rozwijała się wzdłuż
dwóch kluczowych wymiarów: funkcji i marek. Menedżerowie marek ponosili odpowiedzialność za
rentowność i mogli skupić się na dopasowaniu strategii firmy do dynamiki kategorii produktów.
Menedżerowie marek w tej samej dywizji produktowej konkurowali na rynku, ale mieli wspólny
an
dostęp do silnych funkcji dywizji. Te funkcje dywizji przenosiły najlepsze praktyki i talenty między
wieloma markami, wspierając wiodące kompetencje w zakresie badań i rozwoju, produkcji i badań
rynkowych w szybko rozwijającej się branży produktów konsumenckich. Korporacyjny dział badań
podstawowych pomógł stworzyć innowacyjne połączenia między działami, prowadząc do
wynalazków, takich jak pasta do zębów z fluorem w 1955 roku.
Prezydent USA
Managerowi
e
pu k
funkcje sprzedaży, rozwoju produktu, produkcji i finansów. Aby zachować mocne strony
funkcjonalne, utworzono macierzową strukturę raportowania, w ramach której liderzy funkcjonalni
raportowali bezpośrednio do swoich liderów biznesowych, a także mieli relację raportowania
kropkowego do swoich liderów funkcjonalnych. Dla przykładu, relacje raportowania wszystkich
pracowników działu sprzedaży podlegały ostatecznie wiceprezesowi ds. sprzedaży w Stanach
Zjednoczonych.
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
Prezydent USA
Działy Funkcje scentralizowane
ć i
Dyrektor Dyrektor Dyrektor
wa an
Kategoria Jednostki biznesowe
Detergent GM
ds. ds. badań i pralni Mfg
sprzedaży i rozwoju w
pralni pralni
• Sprzedaż, dystrybucja
• Marketing, Badania rynku Małe kategorie
• Rozwój produktu produktów w
• Produkcja, inżynieria silosach
krajowych
• Zakupy
• Finanse
Źródło: Procter & Gamble.
• Technologia informacyjna
• Zasoby ludzkie
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
4
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ć i
produktów była podzielona na kraje, co praktycznie wykluczało strategie kategorii lub marki
wa an
obejmujące cały region.
Pojawienie się zarządzania kategoriami Na początku lat 80-tych firma P&G działała w 27
krajach i uzyskiwała jedną czwartą swoich 11 miliardów dolarów przychodów z działalności
zagranicznej. Przy tej skali stawało się jasne, że europejski model globalizacji nie był zbyt
skuteczny.18 Niestandaryzowane i prowadzone na niższą skalę operacje produkcyjne w każdym kraju
były kosztowne i zawodne. Produkty były niepotrzebnie modyfikowane, tworząc różnice w wielkości
opakowań i składzie, które nie dodawały żadnej wartości dla konsumenta, ale powodowały znaczne
koszty i złożoność łańcucha dostaw. Krajowe laboratoria badawczo-rozwojowe były drogie w
ko ać
utrzymaniu i odkrywały koło na nowo przy każdej nowej inicjatywie produktowej. Dlatego też,
począwszy od wczesnych lat 80-tych, Europa starała się promować współpracę transgraniczną
między różnymi funkcjami i przenieść punkt ciężkości z zarządzania krajami na zarządzanie
kategoriami produktów. Centrala w Brukseli zachęcała do tworzenia regionalnych komitetów
składających się z menedżerów z dużych krajów i korporacyjnych liderów funkcjonalnych w celu
wyeliminowania niepotrzebnych różnic w produktach, koordynowania komunikacji marketingowej,
bli w
ustalania priorytetów wprowadzania produktów na rynek i organizowania reakcji konkurencji w
całym regionie. Nic dziwnego, że wielu menedżerów z małych krajów sprzeciwiało się temu, że nie
ma "typowego" europejskiego konsumenta i że ta inicjatywa doprowadzi do zaniedbania lokalnych
preferencji konsumentów. Strategia ostatecznie okazała się jednak skuteczna, a Europa została
pu pio
Prezydent Europy
Kategorie Funkcje korporacyjne w
kontynentalne Brukseli
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ć i
zostały skonsolidowane w funkcje kontynentalne charakteryzujące się raportowaniem kropkowym za
wa an
pośrednictwem kierownictwa funkcjonalnego i bezpośrednim raportowaniem za pośrednictwem
regionalnych menedżerów biznesowych (patrz schemat 5). W celu zarządzania funkcjami we
wszystkich regionach utworzono globalne stanowiska wiceprezesów ds. funkcjonalnych. Następnie,
w 1989 r., aby lepiej koordynować strategie kategorii i marki na całym świecie, firma P&G utworzyła
globalne stanowiska prezesów kategorii podlegające bezpośrednio dyrektorowi generalnemu.19
Wszyscy krajowi dyrektorzy generalni kategorii podlegali swoim globalnym prezesom kategorii;
jednak rozwój kariery i awans pozostawały w rękach regionalnego kierownictwa liniowego. Prezesi
kategorii globalnych otrzymali bezpośrednią odpowiedzialność za zarządzanie w pełni
zglobalizowaną korporacyjną funkcją badawczo-rozwojową, podzieloną według kategorii, a nie
ko ać
regionu. Globalni wiceprezesi ds. badań i rozwoju zostali ustanowieni w celu zarządzania badaniami i
rozwojem dla danego działu produktów na całym świecie; raportowali bezpośrednio do globalnych
prezesów kategorii i podlegali globalnemu wiceprezesowi ds. badań i rozwoju. Struktura ta pozwoliła
na utworzenie globalnych centrów technicznych w różnych regionach, z których każde miało
kluczowe kompetencje w określonej kategorii produktów. Wspólnie globalni prezesi kategorii i
bli w
wiceprezesi ds. badań i rozwoju opracowali technologie platformowe dla kategorii produktów, które
można było zastosować w globalnych strategiach brandingowych. W 1995 r. struktura ta została
rozszerzona na resztę świata poprzez utworzenie czterech regionów - Ameryki Północnej, Ameryki
Łacińskiej, Europy / Bliskiego Wschodu / Afryki i Azji - z których każdy miał własnego prezesa
odpowiedzialnego za zyski i straty.
pu pio
CEO
Globalny Globalny
Kategorie Funkcje
o
Globalny lider Prezes na Regiony SVP DS. SVP ds. SVP ds. dostaw
kategorii Europę BADAŃ I sprzedaży produktów
detergentów (Bruksela) ROZWOJU (Cincinnati) (Cincinnati)
(Cincinnati) (Cincinnati)
R&D Global
nie k
Detergent VP
(Cincinnati)
Wiceprezes
ds. Kategorie
detergentów regionalne
w Europie
(Bruksela)
e
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ć i
organizacja dostaw produktów zintegrowała łańcuch dostaw szeregu przejęć dokonanych przez P&G,
wa an
głównie w dziedzinie pielęgnacji urody. Standaryzacja pozwoliła na szybką racjonalizację nabytych
aktywów i płynną integrację z istniejącą siecią produkcji i dystrybucji; 30 ze 147 zakładów zostało
wyeliminowanych.20 W międzyczasie silniejsza globalna organizacja sprzedaży z regionalnym
przywództwem została przekształcona w funkcję Customer Business Development (CBD). CBD
rozwinęła bliższe globalne relacje z dużymi klientami, czego jednym z rezultatów był
bezprecedensowy krok polegający na współpracy z Wal-Mart w Bentonville w stanie Arkansas w
celu wspólnego planowania strategicznego. W połączeniu z wczesnymi inicjatywami dotyczącymi
łańcucha dostaw, przedsięwzięcie to pozwoliło firmie P&G być pierwszym graczem w elektronicznej
integracji z klientami, co doprowadziło do nieproporcjonalnego wzrostu udziału w masowych
ko ać
dyskontach. Wreszcie, znaczna początkowa standaryzacja systemów informatycznych była możliwa
dzięki globalnie zarządzanej organizacji IT. Do 1997 r. przechowywanie informacji finansowych i
księgowych zostało skonsolidowane w trzech globalnych centrach przechowywania danych.
Spice. Na przykład technologia szamponu i odżywki dwa w jednym została opracowana w globalnym
centrum technicznym Sharon Woods w Cincinnati w połowie lat 80-tych. Następnie prezes ds.
globalnej kategorii pielęgnacji włosów pomógł wdrożyć ją na całym świecie pod marką Pantene ze
spójnym ogólnoświatowym przekazem marketingowym i tożsamością. W ciągu nieco ponad dekady
zwiększona globalna koncentracja na kategoriach produktów pomogła działowi pielęgnacji urody
P&G rozwinąć się z sierotki o wartości 600 milionów dolarów do wysoce strategicznego biznesu o
wartości 7 miliardów dolarów.
o
Silne funkcje regionalne zapewniły niezwykłą przewagę konkurencyjną, ale gdy organizacja
weszła w połowę lat 90-tych, wydawało się, że tworzą one impas. Macierzowa struktura zarządzania
nigdy nie była symetryczna. Chociaż większość funkcji nominalnie podlegała w linii prostej
kierownictwu regionalnemu i tylko w linii przerywanej kierownictwu funkcjonalnemu, funkcja
e
zachowała wysoki stopień faktycznej kontroli, ponieważ określała ścieżki kariery i awansu dla
swoich pracowników. Ostatecznie każda funkcja opracowała swój własny program strategiczny, który
w dużej mierze obracał się wokół maksymalizacji własnej władzy w firmie, a nie współpracy z
innymi funkcjami i jednostkami biznesowymi w celu wygrania na rynku. Zarządzanie przez konflikt
Ni
funkcjonalny początkowo służyło jako skuteczny system kontroli i równowagi, ale ostatecznie
doprowadziło do słabego dostosowania strategicznego w całej firmie. Na przykład, podczas gdy dział
zaopatrzenia w produkty podejmował globalne wysiłki w celu zmniejszenia liczby dostawców
chemikaliów dla produktów P&G, dział badawczo-rozwojowy poszukiwał wysokowydajnych
składników w celu zwiększenia wydajności produktów, bez względu na to, skąd pochodziły. Żadna z
nich nie dążyła do optymalnego kompromisu między wydajnością a kosztami; każda starała się
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
zmaksymalizować swój konkretny parametr. Menedżerom regionalnym skoncentrowanym na
poszczególnych krajach bardzo trudno było rozwiązać te globalne konflikty funkcjonalne. Jeśli,
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
Stało się również jasne, że struktura macierzowa nie rozwiązała w pełni napięcia między
zarządzaniem regionalnym a zarządzaniem kategorią produktów. Menedżerowie regionalni nadal
ponosili wyłączną odpowiedzialność za wyniki finansowe, a zatem to oni ostatecznie decydowali, czy
uruchomić inicjatywy udostępnione przez globalne organizacje zarządzające kategoriami. Działy
badawczo-rozwojowe i globalni liderzy kategorii byli dostosowani globalnie do kategorii produktów,
ć i
a zatem ciężko walczyli o szybką globalizację nowych innowacji technologicznych i markowych.
Wciąż jednak musieli uzyskać zgodę od każdego kierownika regionalnego, a czasem nawet od
wa an
kierowników dużych krajów, na wprowadzenie produktu na dany obszar. Kierownicy regionalni
często wahali się przed wprowadzeniem konkretnego produktu, nawet jeśli miało to strategiczny sens
dla firmy, ponieważ mogło to osłabić ich nadchodzący rachunek zysków i strat. W rezultacie
osiągnięcia firmy w zakresie globalizacji innowacji i marek uległy stagnacji i wydawały się
pozostawać w tyle za bardziej skoncentrowanymi rywalami. Na przykład Cover Girl, amerykańska
marka kosmetyków przejęta przez P&G w 1989 roku, nadal nie została zglobalizowana do 1997 roku.
Z kolei Maybelline, przejęta przez L'Oreal w 1996 roku, została zglobalizowana w ciągu zaledwie
kilku lat i była na najlepszej drodze do stania się marką wartą miliardy dolarów.
ko ać
Co gorsza, konkurenci szybko nadrabiali zaległości. P&G był pierwszym graczem w konsolidacji
łańcucha dostaw i integracji z klientami, ale w drugiej połowie dekady ponad 200 innych dostawców
otworzyło "ambasady" Wal-Martu w Bentonville. W rezultacie udziały P&G w dużych sklepach
dyskontowych spadły o 3,3 procent od 1993 roku w kategoriach reprezentujących około dwóch
trzecich działalności.21 W rezultacie sprzedaż wzrosła tylko o 2,6 procent w 1997 i 1998 roku, w
bli w
przeciwieństwie do średnio 8,5 procent w latach 80-tych. Ostatecznie pojawiło się pytanie, czy
macierzowa struktura organizacyjna była wewnętrznie spójna lub skalowalna w dłuższej
perspektywie. Regionalnym centrom zysków nie można było przypisać pełnej odpowiedzialności za
wyniki, ponieważ nie mogły one w pełni zarządzać strategią funkcjonalną i alokacją zasobów. Wiele
pu pio
osób uważało, że ten scenariusz stworzył kulturę niechęci do ryzyka i unikania niepowodzeń ponad
wszystko. Przy ponad 100 centrach zysków wydawało się, że w kuchni jest "zbyt wielu kucharzy". Co
więcej, wraz z dywersyfikacją P&G, konieczne było tworzenie coraz większej liczby stanowisk GM
dla kategorii produktów krajowych. Na przykład w połowie lat 90. w samych Niemczech było około
tuzina stanowisk GM kategorii.
Organizacja 2005
o
We wrześniu 1998 r. firma P&G ogłosiła sześcioletni plan restrukturyzacji - Organizacja 2005.
Firma oszacowała, że plan będzie kosztował 1,9 miliarda dolarów w ciągu pięciu lat i przyniesie 900
nie k
łączną liczbę z 13 do 7.24 Druga część planu Organization 2005 zakładała demontaż macierzowej
struktury organizacyjnej i zastąpienie jej amalgamatem współzależnych organizacji: Globalnych
Jednostek Biznesowych z główną odpowiedzialnością za produkt, Organizacji Rozwoju Rynku z
Ni
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ć i
strategię firmy. Na poziomie GBU, wiceprezesi ds. marketingu, badań i rozwoju, dostaw produktów,
wa an
rozwoju nowego biznesu i funkcji wsparcia, takich jak wdrażanie IT, podlegali prezesowi GBU (patrz
środkowa część diagramu 6). Funkcja rozwoju nowego biznesu w GBU była zarządzana oddzielnie
od reszty GBU. Aby zapewnić, że działy badawczo-rozwojowe różnych GBU będą dzielić się
innowacjami technologicznymi, utworzona zostanie rada technologiczna złożona z wiceprezesów ds.
badań i rozwoju GBU w celu wzajemnej wymiany pomysłów. Struktura ta zwiększyłaby elastyczność
i obniżyła koszty poprzez przyspieszoną globalną standaryzację procesów produkcyjnych i lepszą
koordynację działań marketingowych w różnych krajach. Organizowanie dostaw produktów według
kategorii produktów, a nie geografii, na przykład, pozwoliłoby na globalną standaryzację procesów
produkcji pieluch, które wciąż znajdowały się na 12 różnych platformach regionalnych.25 W
ko ać
połączeniu z eliminacją żmudnego procesu uzyskiwania zgody na wprowadzenie na rynek od
menedżerów regionalnych, scenariusz ten pozwoliłby wreszcie na systematycznie szybsze globalne
wdrażanie innowacji i nowych marek.
Schemat 6 Wstępny projekt organizacji, 2005 r., częściowy schemat organizacyjny, 1999 r.
bli w
CEO
GM Niemcy
GM Ariel
(marketing) Marki ...
(sprzedaż)
e
9
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
ć i
Załącznika 5). W przeciwieństwie do jednostek GBU, nie ponosiły one pełnej odpowiedzialności za
wa an
zyski, ale były wynagradzane za wzrost sprzedaży. Każdy MDO był kierowany przez prezesa, który
podlegał bezpośrednio CEO i, podobnie jak prezesi GBU, zasiadał w globalnej radzie kierowniczej.
utworzono zestaw "linii usług" (patrz prawa strona rysunku 5) dla wsparcia biznesowego i
pracowniczego, które były zarządzane centralnie przez dyrektorów ds. procesów biznesowych. GBS
utworzył trzy centra usług "podążające za słońcem", w Kostaryce, Anglii i na Filipinach, aby
wykonywać prace związane z procesami biznesowymi 24 godziny na dobę. Taki układ pozwolił GBS
osiągnąć masę krytyczną w realizacji procesów biznesowych i skorzystać z arbitrażu płacowego.
Oprócz zmian w formalnej architekturze, Organizacja 2005 dążyła do zmiany rutynowych działań
w organizacji. Wiele decyzji, które kiedyś były podejmowane przez komitet, zostało teraz
przypisanych do poszczególnych osób. W rezultacie wiele zadań biznesowych, które zajmowały
nie k
miesiące, takich jak uzyskiwanie zatwierdzeń kopii reklamowych, można było teraz wykonać w ciągu
kilku dni. Usprawniono również procesy budżetowania, integrując wcześniej oddzielne budżety
marketingowe, płacowe i inicjatywne w jeden proces planowania biznesowego, w którym wszystkie
elementy budżetu mogły być wspólnie przeglądane i zatwierdzane.27 Wreszcie, P&G dokonał również
przeglądu swojego systemu motywacyjnego, zachowując jednocześnie politykę promowania od
e
wewnątrz. Oparta na wynikach część wynagrodzenia dla kadry kierowniczej wyższego szczebla
wzrosła z 20% (10% w górę lub w dół) do 80% (40% w górę lub w dół) wynagrodzenia
podstawowego.28 Wynagrodzenie z tytułu opcji na akcje, wcześniej ograniczone do 9000
Ni
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
10
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
ć i
Ventures (patrz rysunek 6). Doprowadziło to do rozwoju kilku nowych kategorii i marek, takich jak
wa an
Febreze, Swiffer i Dryel. Aby realizować swoją wizję, Jager często analizował portfolio badawczo-
rozwojowe P&G i osobiście nadzorował nowe technologie, które jego zdaniem były obiecujące.
Jednak sytuacja uległa drastycznemu pogorszeniu 7 marca 2000 r., Kiedy P&G ogłosiło, że
bli w
zamiast oczekiwanego 8-procentowego wzrostu kwartalnych zysków, podstawowe zyski będą o 10%
niższe niż w kwartale styczeń-marzec 1999 r., Pomimo wzrostu przychodów. Winą za tę sytuację
obarczono wyższe niż oczekiwano koszty surowców, opóźnienia w zatwierdzeniach FDA oraz
szczególnie intensywną konkurencję międzynarodową. Tego dnia akcje firmy straciły 30 procent
pu pio
swojej wartości, zamykając się na poziomie 57,25 USD, czyli mniej niż połowę tego, co w styczniu.
Jager powiedział analitykom:
Udało nam się wywiązać z naszych zobowiązań dotyczących wyników finansowych [i]
nauczyliśmy się, że po prostu nie możemy skupiać się na wynikach finansowych, aby wyniki
finansowe rosły. Dzięki zmianom w strukturze i kulturze organizacyjnej z 2005 r. szybciej
wprowadzamy więcej innowacji na rynek.31 To był rok przejściowy. W przyszłości
zamierzamy skupić się na podstawach P&G - twardym zarządzaniu kosztami oraz
o
ciśnienia. Oczekiwano również, że rosnąca sprzedaż Febreze, Swiffer i Dryel pomoże szybko
odwrócić kryzys. Jednak sytuacja stała się jeszcze gorsza, gdy 25 kwietnia 2000 r. P&G ogłosiło
oficjalne dane kwartalne. Podstawowy zysk netto, z wyłączeniem kosztów restrukturyzacji, spadł o
18 procent, podczas gdy sprzedaż wzrosła o 6 procent, pomimo 2-procentowego spadku
e
spowodowanego zmianami kursów walut. "Podwajamy nasze wysiłki, aby zarządzać kosztami" -
powiedział analitykom Jager.33 Akcje straciły 10 procent swojej wartości, oddając część zysków i
zamykając się w połowie lat 60-tych.34
Ni
Pomimo obietnic kierownictwa, 8 czerwca 2000 r. P&G po raz kolejny rozczarował. Zyski za
czwarty kwartał były płaskie, w porównaniu z oczekiwaniami wzrostu o 15-17 procent. P&G
obniżyło również swoje przyszłe kwartalne szacunki wzrostu sprzedaży do 2-3 procent, podając w
wątpliwość, czy Organizacja 2005 w ogóle podniosła górną linię. Za rozczarowujące wyniki
ponownie obwiniono zwiększoną konkurencję, niższy wzrost wolumenu i negatywne efekty
walutowe. Firmy zajmujące się badaniem rynku potwierdziły słabą pozycję konkurencyjną P&G,
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
wskazując na utratę udziału w rynku amerykańskim w 16 z 30 kategorii od poprzedniego roku.35
Akcje P&G straciły 7%, spadając do 57 USD po ogłoszeniu; był to najgorzej radzący sobie składnik
Dow w ciągu ostatnich sześciu miesięcy.36 Jager nie miał innego wyjścia, jak tylko zrezygnować.
11
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Ni
e
707-519 -12-
pu k
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
bli op
ku iuj
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
j a
stanowi naruszenie praw autorskich.
ni
nie
Źródło: Procter & Gamble, 1999 Annual Report (Cincinnati: Procter & Gamble, 1999), str. 3-5, http://www.pg.com/investors/annualreports.jhtml, dostęp: marzec 2006.
Ni
e
707-519 -13-
pu k
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
bli op 40
Przejęcie Tambrands;
ku iuj
Przejęcie VP Schickedanz zdobycie pozycji lidera na
oznacza wejście na rynek rynku tamponów
produktów papierniczych w
UE
35
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
j a
rozpoczyna restrukturyzacja
stanowi naruszenie praw autorskich.
ni
cja
Przejęcie Old Spice
Miliardy dolarów
oznacza wejście na
Przejęcie Iams i PUR oznacza
rynek zapachów
wejście na rynek produktów
masowych
do pielęgnacji zwierząt i
25 oczyszczania wody.
nie
Przejęcie
Richardson Vicks;
wprowadzenie
Przejęcie Max Factor, SKII, perfum Hugo Boss i Betrix, co
marek Pantene,
oznacza wejście na rynek prestiżowych produktów do
Vicks i Clearasil
pielęgnacji skóry, męskich perfum i europejskich
20 kosmetyków kolorowych.
Przejęcie Noxell (Cover Girl
i Noxzema), oznaczające
wejście na rynek
kosmetyków kolorowych
10
8
8
9
4
0
7
5
9
6
0
7
199
198
199
199
199
199
200
199
198
198
198
199
198
199
199
199
ć i
Wydatki na badania i rozwój* 861 956 964 1,148 1,399 1,469 1,546 1,726 1,899
wa an
Dochód operacyjny 2,867 3,161 3,670 4,244 4,815 5,488 6,055 6,253 6,768
Koszty odsetkowe netto (510) (552) (482) (488) (221) (239) (347) (650) (722)
Inne dochody niezwiązane z 425 404 158 244 120 - - 235 304
działalnością operacyjną
Opłaty restrukturyzacyjne - (2,705) - - - - - - (814)
Inne przedmioty 103 41 - - (45) - - - -
Podatek dochodowy 1,013 80 1,135 1,355 1,623 1,834 1,928 2,075 1,994
ko ać
Dochód netto z działalności
kontynuowanej Ops.
1,872 269 2,211 2,645 3,046 3,415 3,780 3,763 3,542
Pracownicy ('000) 106 103.5 96.5 99.2 103 106 110 110 110
Amortyzacja 1,051 1,140 1,134 1,253 1,358 1,487 1,598 2,148 2,191
Odpisy aktualizujące wartość - 2,705 - - - - - - -
aktywów
Pozostała działalność 125 (1,065) 196 181 328 (26) (101) (60) 463
operacyjna
Zmiana w kapitale (23) 289 108 (511) (574) 1,006 (392) (307) (1,521)
obrotowym
o
Środki pieniężne z 3,025 3,338 3,649 3,568 4,158 5,882 4,885 5,544 4,675
działalności operacyjnej
Wydatki kapitałowe (1,911) (1,911) (1,841) (2,146) (2,179) (2,129) (2,559) (2,828) (3,018)
Sprzedaż rzeczowych aktywów 291 725 105 310 402 520 555 434 419
nie k
trwałych
Przejęcia gotówkowe (1,240) (138) (295) (623) (358) (150) (3,269) (137) (2,967)
Inwestować. w zbywalne - (306) 23 96 (331) (309) 63 356 221
papiery wartościowe.
e
Środki pieniężne z inwestycji (2,860) (1,630) (2,008) (2,363) (2,466) (2,068) (5,210) (2,175) (5,345)
Zmiana zadłużenia netto 1,019 (215) (664) (490) (38) (660) 2,853 1,341 3,030
Zakup netto. Kom. Akcje (49) (55) (14) (115) (432) (1,652) (1,929) (2,533) (1,430)
Ni
Wypłacone dywidendy (788) (850) (949) (1,062) (1,202) (1,329) (1,462) (1,626) (1,796)
ogółem
Pozostała działalność 71 77 36 67 89 134 158 212 -
finansowa
Środki pieniężne z 253 (1,043) (1,591) (1,600) (1,583) (3,507) (380) (2,606) (196)
finansowania
Dostosowanie kursu (26) (119) 1 50 (63) (31) (96) (18) (13)
walutowego.
Zmiana netto stanu 392 546 51 (345) 46 276 (801) 745 (879)
środków pieniężnych
Źródło: Raporty roczne Procter & Gamble.
14
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Ni
e
707-519 -15-
nie k
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
MDO
CBD*
o
pu pio
Konsumenci na całym świecie
Klienci (Wal-Mart, Target, Costco, Kroger, Safeway, CVS, Tesco, Carrefour, itp.)
bli wa
Sprzedaż w
terenie** Amery Europa CEEMEA¹ Amery Azja Chiny Azja,
ka Zachod ka Północ Australia, GBS
CMK*** Relacje
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
HR dnia pracowni
MDO IT ków
ko ć
Księgowość i
sprawozdawc
Pielęgnacja Opieka Pielęgnacja Przekąski Ścierecz Kobieca Pielęgnacja zość
GBU tkanin i zdrowot urody i napoje ki i ochrona niemowląt finansowa
domu† na • Pantene ręcznik • Pampers Usługi w
Marketing OTC/ i miejscu
wa an
• Przypływ • Olay • Pringles • Bounty • Zawsze • Luvs
Badania rynku Pharma. pracy
• Mr. Clean • Vicks • Cover Girl • Folgers • Charmin • Tampax • Babysan
Badania i rozwój
• Lenor • Zakres • BHP • Kamień • Puffy • Szept
Produkcja Zakupy
• Radość • Herb • Old Spice młyński • Tempo
Zakupy pracownic
Dystrybucja • Downy • Pepto • Sekret • Jiff
• Dawn/Fairy • Metamucil • SK-II • Crisco ze
Finanse
HR • Doping • Nyquil • Zest • Słonec
i
GBU IT • Kaskada • PUR • Clearasil zna Rozwiązani
• Odbicie • Iams • Noxzema rozkosz a IT dla
ć
• Ace Bleach • Actonel • Hugo Boss • Punica biznesu
• Makrodantyn • Olean
a Informacje
Rozwój nowej biznesowe
działalności • Febreeze -Thermacare -Torengos
• Swiffer - Centralne
Gotowanie usługi
• Dryel, Fit szkoły informaty
czne
Źródło:
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Ni
e
707-519 -16-
pu k
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
bli op
120
P&G prowadzi
rozmowy w
sprawie
Organizacja przejęcia
110 2005 ogłoszona Warner
ku iuj
analitykom Lambert
Jager awansował z
100 COO na CEO
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
j a
Dolary na akcję
90
80
Struktura
ni
Akcje tracą 30% w ciągu
jednego dnia, gdy P&G
nie
ogłasza, że nie osiągnie
organizacyjna szacowanych zysków o co
2005 na miejscu najmniej 10%.
Organizacja 2005
70 ogłoszona
wewnętrznie
W obliczu
zbliżającej się
60 kolejnej porażki,
Jager rezygnuje, a
Lafley przejmuje
stery.
50
9
-00
8 e
8
9 e
7
9
8
ń 9 udzie
ń-9 udzie
ń 9 udzie
0
8
0
ec- erwi
ec- erwi
ec- erwi
99 rpień
ń-9 ieci
ń-9 ieci
y-9
t-9
t-9
t-9
y9
r-0
g-9
g-0
Feb
98
99
00
Oc
Oc
Oc
lut
lut
Ap
Kw
Kw
Cz
Cz
Cz
Au
Au
9
7
8
Gr
Gr
Gr
sie
nie k
Niniejszy dokument jest autoryzowany wyłącznie do użytku edukacyjnego przez Piotra Wacika, Akademia Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub
o
1998 1999 2000 1998 1999 2000 1998 1999 2000 1998 1999 2000 1998 1999 2000
Sprzedaż netto 11,019 11,415 12,157 11,685 12,190 12,044 7,469 7,376 7,389 2,889 2,876 3,909 4,620 4,655 4,634
EBIT 2,240 2,417 2,318 1,772 2,195 1,817 1,379 1,457 1,393 381 372 540 477 528 566
pu pio
Amortyzacja 295 293 354 611 638 664 198 198 194 105 107 159 135 149 153
Zysk netto 1,406 1,497 1,450 990 1,278 1,069 845 917 894 232 242 335 294 328 364
Aktywa ogółem 5,047 5,477 8,184 8,415 3,754 3,497 1,556 2,229 2,598 2,611
CapEx 638 807 1,327 1,282 285 310 143 195 237 235
Tide, Ariel, Pampers, Always Pantene, Olay, Folgers, Pringles,
Kluczowe marki Vics, Actonel
bli wa
Downy, Lenor Charmin, Bounty Covergirl, SK-II Jiff, Crisco
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
publikowanie stanowi naruszenie praw autorskich.
Źródło: Procter & Gamble, 2000 Annual Report (Cincinnati: Procter & Gamble, 2000), str. 40, http://www.pg.com/investors/annualreports.jhtml, dostęp: marzec 2006.
Uwaga: Wszystkie liczby w milionach dolarów amerykańskich z 2000 roku. Różnica między sumami GBU i korporacyjnymi wynika z eliminacji korporacyjnych lub
aktywów na poziomie korporacyjnym.
ko ć
† Dział Tkanin i Środków czystości obejmuje Dział Pralni.
Rysunek 9 Regionalne podziały sprzedaży/zysku P&G, rok podatkowy 2000 Rysunek 10 Organiczny wzrost wolumenu i sprzedaży P&G, lata fiskalne 1998-
2000
wa an
6%
70% Organiczny wzrost
sprzedaży
Organiczny wzrost
60% 5% wolumenu
i
50% 4%
Sprze
ć
daż
40% Zyski
3%
30%
2%
20%
1%
10%
0% 0%
Ameryka PółnocnaEuropa , Bliski AzjaAmeryka Łacińska 1998 1999 2000
Wschód,
Afryka
ć i
SG&A 3,300 3,113
wa an
Dochód operacyjny 2,058 3,262 1,780
Amortyzacja 338 673 356
Zysk operacyjny 2,981 1,720 2,589 1,424
Koszty odsetkowe netto 204 243 101
Inne przychody (wydatki) 73 275 -100
nieoperacyjne
Przedmioty specjalne 9 1 0
ko aćZysk przed opodatkowaniem 2,396 1,598 2,622 1,223
Podatek dochodowy 503 759 451
Udział mniejszości 33 63
Zyski z działalności operacyjnej 1,017 1,062 1,800 954
Cont. Ops.
bli w
Rok podatkowy 2000 Pozycje uzupełniające
Unilever Colgate Kimberly-Clark L'Oreal
Wydatki na reklamę 6,144 551 349 ND
Wydatki na badania i rozwój 1,114 176 277 360
pu pio
Wzrost wolumenu 2% 6% 9% ND
19
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
ć i
osobistej.37 Unilever zarządzał 1600 markami, z których jedna czwarta generowała 91 procent
wa an
przychodów.38 Produkty Unilevera były niezwykle zróżnicowane, w tym herbata Lipton, lody Ben &
Jerry's, perfumy Calvin Klein, środki czystości Dove, dezodoranty Axe, margaryna I Can't Believe It's
Not Butter, żywność dietetyczna Slim-Fast, Q-Tips, środek do czyszczenia toalet Domestos i wazelina.
Unilever był jedną z najbardziej zdywersyfikowanych firm produkujących produkty konsumenckie -
głównie dzięki przejęciu setek małych i średnich lokalnych firm. Unilever chciał zwiększyć swój
udział przychodów z krajów rozwijających się z 33% do 50% do 2010 roku. Unilever uważał się za
"prawdziwie multilokalną firmę międzynarodową" i wykorzystywał wysoce zdecentralizowaną
strukturę organizacyjną, w której organizacje geograficzne ponosiły wyłączną odpowiedzialność za
wyniki finansowe i pełną kontrolę nad alokacją zasobów w różnych markach i kategoriach
ko ać
produktów.39 Organizacje funkcjonalne, takie jak produkcja, badania i rozwój, marketing i sprzedaż,
były zarządzane regionalnie, a często według kraju, w celu maksymalnego reagowania na lokalne
potrzeby.
W lutym 2000 r. Unilever ogłosił plan restrukturyzacji - Path to Growth - mający na celu roczny
wzrost sprzedaży o 5% i marże operacyjne na poziomie 15% w ciągu czterech lat. 1200 marek, które
bli w
łącznie generowały zaledwie 9 procent przychodów, miało zostać zlikwidowanych, podobnie jak 25
000 miejsc pracy i jedna czwarta zakładów produkcyjnych. Pozostałe marki otrzymałyby dodatkowe
400 milionów dolarów na reklamę i wydatki promocyjne, oprócz 320 milionów dolarów, które w
przeciwnym razie trafiłyby do marginalnych marek. Systemy informatyczne łańcucha dostaw miały
pu pio
Aby wspomóc nowy plan, Unilever zaprezentował swoją nową strukturę organizacyjną w
nie k
kwietniu 2000 roku. Każda organizacja regionalna zostanie podzielona na dwie dywizje: spożywczą
oraz domową i higieny osobistej (HPC). Każda dywizja posiadałaby własne funkcje sprzedaży,
marketingu i innowacji regionalnych. Prezesi regionalni zachowaliby odpowiedzialność za zyski, ale
zarządzaliby dwoma działami jako oddzielnymi podmiotami. Dążąc do bardziej globalnego skupienia
się na produktach i markach, każdy prezes regionalny zasiadałby w komitecie wykonawczym ds.
e
amerykańskich marek, takich jak masło orzechowe Skippy i olej kuchenny Mazola.
20
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
Colgate-Palmolive
W 2000 r. firma Colgate-Palmolive (CP) wygenerowała 9,4 mld USD przychodów i zatrudniała
38 000 osób. Od 1990 roku przychody rosły w tempie 5%, podczas gdy zyski netto rosły w tempie
13% rocznie. Siedemdziesiąt pięć procent sprzedaży Colgate pochodziło z około 25 globalnych
marek, przy czym pasta do zębów Colgate sama w sobie była marką wartą wiele miliardów dolarów.
CP cieszył się globalnym przywództwem w zakresie pielęgnacji jamy ustnej, gdzie jego marka
dentifrice stała się dosłownie słowem oznaczającym pastę do zębów w wielu językach. Colgate miał
również prawie 40-procentowy udział w globalnym rynku płynów do mycia naczyń i wiodący udział
ć i
w globalnym rynku wysokiej klasy karmy dla zwierząt domowych. Pielęgnacja jamy ustnej, higiena
osobista i karma dla zwierząt szybko zwiększały swój udział w poprzednich pięciu latach42.
wa an
CP zarządzała swoją działalnością poprzez cztery regionalne spółki zależne. Każda spółka zależna
posiadała dwa działy kategorii produktów: środki higieny jamy ustnej/środki higieny
osobistej/gospodarstwa domowego i karma dla zwierząt domowych. W macierzowej strukturze
raportowania podobnej do struktury P&G, dyrektorzy generalni regionów byli równoważeni przez
szefów działów kategorii produktów. Badania i rozwój były niemal wyłącznie funkcją korporacyjną,
z głównymi globalnymi centrami technicznymi dostarczającymi technologie platformowe do
komercjalizacji na całym świecie. Produkcja wykorzystywała duże regionalne fabryki, zakupy były
ko ać
scentralizowane regionalnie, a SAP obsługiwał już 80 procent systemów Colgate na całym świecie.43
Kimberly-Clark
Kimberly-Clark (KC), największy na świecie producent chusteczek higienicznych, skoncentrował
bli w
swoją działalność wartą 14 miliardów dolarów i zatrudniającą 64 000 pracowników niemal
całkowicie na produktach papierowych. Pięćdziesiąt pięć procent sprzedaży pochodziło z Ameryki
Północnej, 15 procent z Europy i 30 procent z reszty świata. KC miała najwyższą marżę operacyjną
spośród wszystkich firm papierniczych (prawie 18 procent, w porównaniu z drugą co do wielkości
firmą P&G Paper, która miała nieco ponad 12 procent).44 Kleenex i Huggies były globalnymi
pu pio
markami wartymi miliardy dolarów, a KC miała pierwszy lub drugi udział w rynku w ponad 80
krajach. Huggies wyprzedził twórcę kategorii, firmę Pampers, w Stanach Zjednoczonych w 1992 r. i
obecnie posiadał 15-procentową przewagę.45 Przez 15 lat firma KC odnotowywała średnio 6-8-
procentowy wzrost sprzedaży i dwucyfrowy wzrost zysków.46 W Europie firma KC była w trakcie
przechodzenia z krajowych sił sprzedaży na siły sprzedaży oparte na klientach; każdemu z 32
głównych klientów firmy KC przydzielono dedykowane siły sprzedaży.47
o
L'Oreal
L'Oreal był największą firmą kosmetyczną na świecie w 2000 roku, ze sprzedażą na poziomie 12,8
nie k
miliarda dolarów w 150 krajach i 48 000 pracowników. Sprzedaż L'Oreal koncentrowała się głównie
na 15 globalnych markach. Sama marka L'Oreal osiągnęła globalną sprzedaż w wysokości ponad 4
miliardów dolarów; największa luksusowa marka, Lancôme, osiągnęła globalną sprzedaż w wysokości
prawie 2 miliardów dolarów. Wyłączając zmiany w sprawozdawczości finansowej, sprzedaż L'Oreal
wzrosła o ponad 150 procent od 1996 roku, głównie dzięki przejęciom i szybkiej globalizacji silnych
e
marek lokalnych.48 L'Oreal zarządzał swoją działalnością według kanału dystrybucji i geografii.
Marki były zazwyczaj przydzielane do jednego z następujących działów: konsumenckiego (sklepy
spożywcze, apteki i dyskonty), luksusowego (sklepy wielobranżowe, specjalistyczne sklepy
Ni
detaliczne lub sklepy detaliczne należące do L'Oreal), profesjonalnego (salony) i kosmetyki aktywnej
(dermatolodzy). Globalne zespoły ds. marki były oparte na kontynencie pochodzenia marki, wraz z
dedykowanymi zasobami badawczo-rozwojowymi. Zespoły te opracowały globalny "klucz marki"
lub esencję marki, wraz z formułami, opakowaniami i strategią. Regionalne zespoły ds. marki
negocjowały z globalnymi zespołami ds. marki, aby dopracować realizację lokalnie. Co ciekawe,
marki były zarządzane tak, jakby były oddzielnymi firmami; współpraca była minimalna, nawet w
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
ramach kategorii. Takie podejście miało na celu pobudzenie konkurencji i utrzymanie wyróżniającej
się oferty. L'Oreal szczycił się swoimi możliwościami badawczo-rozwojowymi, wydając 3 procent
sprzedaży na badania i rozwój w 2000 roku.
21
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
Przypisy końcowe
ć i
4 "WhyPigs?" Strona internetowa Big Pig Gig, http://www.bigpiggig.com/contact/news/news.php?id=31,
wa an
dostęp marzec 2005.
5 Davis Dyer, Fredrick Dalzell i Rowena Olegario, Rising Tide (Boston, MA: Harvard Business School Press,
2004), s. 18.
6 Procter & Gamble, "A Company History, 1837-Today".
7 Tamże.
8 Tamże.
ko ać 9 Procter & Gamble, 1999 Annual Report (Cincinnati: Procter & Gamble, 1999), s. 5-6.
10 Procter & Gamble, "A Company History, 1837-Today".
11 Dyer, Dalzell i Olegario, Rising Tide, s. 68-73.
12 Procter & Gamble, "A Company History, 1837-Today".
bli w
13 Dyer, Dalzell i Olegario, Rising Tide, s. 198.
14 Patrick Larkin, "P&G Plan: Sweeping Changes," The Cincinnati Post, 10 września 1998,
http://www.cincypost.com/business/1998/pg091098.html, dostęp sierpień 2005.
pu pio
15 Christopher
A. Bartlett, "P&G Japan: The SK-II Globalization Project", HBS nr 303-003 (Boston: Harvard
Business School Publishing, 2004), s. 2.
16 Tamże, s. 2.
17 A.V. Vedpuriswar, " Procter & Gamble," http://www.vedpuriswar.org/book/Procter%20&%20
Gamble.htm, dostęp czerwiec 2005.
18 Tamże, s. 2.
o
19 Tamże, s. 293.
20 Tamże, s. 289.
nie k
23 Tamże.
e
24 Patrick
Larkin, "P&G Plan: Sweeping Changes", The Cincinnati Post, 10 września 1998 r.,
http://www.cincypost.com/business/1998/pg091098.html, dostęp: sierpień 2005 r.
25 Bartlett, "P&G Japan: The SK-II Globalization Project", str. 6.
Ni
22
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
707-519 Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A)
26 Procter
& Gamble, "Linking Opportunity with Responsibility Sustainability Report", strona internetowa
Procter & Gamble, www.pg.com/translations/sustainability_pdf/english_sustainability.pdf, dostęp: październik
2005.
27 Bartlett, "P&G Japan: The SK-II Globalization Project", str. 5.
28 Tamże, s. 5.
29 Larkin, "Plan P&G: Rozległe zmiany".
ć i
30 Garth Alexander, "P&G Gambles on Shake-up to Beat Crisis," The Sunday Times, 18 września 1998.
wa an
31 KevinMax, "Procter & Gamble Gets Slammed After Earnings Warning," The Street.com Web site, March
7, 2000, http://www.thestreet.com/pf/brknews/consumer/896216.html, dostęp kwiecień 2006.
32 Chris
Isidore i Martha Slud, "P&G Warning Hurts Dow," CNN Money Web site, March 7, 2000,
http://money.cnn.com/2000/03/07/companies/procter, dostęp kwiecień 2006.
33 "P&G Earnings Tumble", strona internetowa CNN Money, http://money.cnn.com/2000/04/25/companies/
procter/, dostęp kwiecień 2006.
ko ać 34 Tamże.
35 Robert
Berner, "What's Driving P&G's Executive Spin Cycle?". BusinessWeek Online, http://www.
businessweek.com/bwdaily/dnflash/june2000/nf00608h.htm, dostęp kwiecień 2006.
36 "P&G
CEO Quits Amid Woes," CNN Money Web site, http://money.cnn.com/2000/06/08/
companies/procter/, dostęp kwiecień 2006.
bli w
37 Unilever, "Wykresy 1995-2005," Unilever Web site,
http://www.unilever.com/ourcompany/
investorcentre/financial_reports/charts_1995.asp, dostęp kwiecień 2006.
38 Andrew Lorenz, "Unilever Crosses the Rubicon", The Sunday Times, 7 lutego 2000 r.
pu pio
39 Unilever,
" Unilever's Approach to Corporate Responsibility" , Unilever Web Site, http://www.
unilever.com/Images/2001%20Social%20Review%20of%202000%20Data_tcm13-5331.pdf, dostęp maj 2006.
40 Unilever, "Unilever Plany dla szybszy wzrost Growth," Unilever Web site,
http://www. unilever.com/ourcompany/newsandmedia/pressreleases/2000/growth.asp, dostęp maj
2006.
41 Unilever,
"Realignment of Senior Management Structure at Unilever", strona internetowa Unilever,
http://www. unilever.com/ourcompany/newsandmedia/pressreleases/2000/management.asp, dostęp maj 2006.
o
42 Colgate-Palmolive Company, 2000 Annual Report (Nowy Jork: Colgate-Palmolive Company, 1999),
http://investor.colgate.com/annual/annual.cfm, dostęp kwiecień 2006.
nie k
43 Tamże.
44 Andrew Shore, Kimberly-Clark Corporation: Cry no More, Deutsche Bank, 2 lutego 2004 r.
45 Tamże.
e
46 Kimberly-Clark Company, 2001 Annual Report (Dallas: Kimberly-Clark, 2001), str. 1-30.
47 Tamże, s. 13.
48 L'Oreal
Ni
SA, Raport roczny 2000 (Paryż: L'Oreal SA, 2000), str. 1-19.
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860
Procter & Gamble: Organizacja 2005 (A) 707-519
23
Niniejszy dokument jest autoryzowany do użytku wyłącznie przez Piotra Wacika z Akademii Leona Koźmińskiego do lipca 2018 r. Kopiowanie lub publikowanie
stanowi naruszenie praw autorskich.
Permissions@hbsp.harvard.edu lub 617.783.7860