Differentiatie Nederlands: het onderwerp

1 Over wie of waarover wordt in de zinnen iets gezegd? Markeer het onderwerp.

a De eerste verlofdag van het schooljaar is alweer een feit.

b Afgelopen vrijdag mochten alle leerlingen van het Klein Seminarie lekker lang uitslapen.

c Sommige geluksvogels profiteerden zelfs van een lang weekend aan zee.

d Genoten jullie ouders eveneens van een vrije dag?

e Heel wat leerlingen van onze school komen met de fiets.

f Als het regent, durven ze wel eens een beroep doen op de bus.

g De echte sportievelingen smelten niet van een druppeltje regen.

h Zij pakken zich goed in en trappen gewoon eens zo snel.

2 Onderstreep het onderwerp en geef aan of het onderwerp uit een woord (W), een woordgroep
(WG) of een zin (Z) bestaat. Duid ook aan of het enkelvoud (enk.) of meervoud (mv.) is.

W/WG/Z enk./mv.

a Veel mensen noemen vrijdag de dertiende een ongeluksdag.

b Mensen die hier rekening mee houden verafschuwen die dag.

c Deze bijgelovigen denken dat ze die dag extra moeten oppassen.

d Waar komt dat vandaan?

e Geleerden geven verschillende verklaringen.

f Eén verklaring zou te vinden zijn bij de Noormannen, de Romeinen,

heksenkringen …
g Koppels die willen trouwen, kiezen vrijdag de dertiende niet als
huwelijksdag.

h Goedgelovigen hopen dat die dag snel voorbijgaat.

3 Markeer het onderwerp.

a Waarom geeft een sidderaal stroom af?

b Het dier geeft stroom af om zijn weg te vinden.

c In het donkere, modderige water kan de vis immers niet zo goed zien.

d Ook zijn prooien spoort dit bijzonder dier op die manier op.

e Andere dieren, maar ook mensen passen best op voor de stroomstoten.

f Ze kunnen minstens 500 volt zijn.

g 500 volt is meer dan het dubbele van wat er uit een stopcontact komt.

4 Markeer telkens het onderwerp.

Wanneer verjaart iemand die geboren is op een schrikkeldag?

Eens om de vier jaar telt de maand februari 29 in plaats

van 28 dagen. Dat wordt gedaan om het verschil tussen
onze gregoriaanse kalender en de maankalender weg
te werken. Over de hele wereld verjaren zo'n vier
miljoen mensen op 29 februari.

Omdat zij anders telkens vier jaar geduld moeten

uitoefenen alvorens ze hun verjaardag kunnen vieren,
kiezen ze er meestal voor om op 28 februari of op 1
maart te verjaren. In een Noors gezin werden op drie
opeenvolgende schrikkeldagen drie kinderen op de
wereld gezet.

In Schotland staat een schrikkeldag ook bekend als een

ongeluksdag, een beetje zoals vrijdag de dertiende. Op een schrikkeldag geboren worden, brengt
volgens de Schotten dan ook ongeluk.
Wie trouwt in een schrikkeljaar, zal volgens de Grieken een ongelukkig huwelijk hebben.
Kies dus best een andere datum dan 29 februari als je in Schotland trouwt.

5 Maak de tekst aantrekkelijker door meer variatie in de zinsbouw en de onderwerpsvorm te

brengen.

Een kaaiman is donderdagavond enige tijd op 'vrije voeten' geweest na een ongeval op de A7. De
kaaiman zat in een auto die in de gracht belandde. De kaaiman zat met nog een andere kaaiman op de
achterbank. De kaaiman werd gevangen door de dierenambulance. De kaaiman raakte verstrikt in de
vangstok van de dierenambulancier. De kaaiman liep geen verwondingen op. De bestuurder van de
auto overigens ook niet.
6. Lees de tekst en vul de tabel aan. Noteer het onderwerp en geef aan of het een woord (W), een
woordgroep (WG) of een zin (Z) is. Duid aan of het onderwerp in het enkelvoud of meervoud staat.
Vervang het onderwerp door een woord (W), een woordgroep (WG) of een zin (Z).

1 In de Antwerpse koffiebar O-Cortado kunnen klanten een wel erg bijzondere cappuccino of latte
bestellen: een zogenaamde ‘selficcino’. 2 Een speciale printer die gevuld is met koffie-extracten drukt
foto’s op de schuimlaag. 3 Hetconcept van de ‘selfieccino’ is niet volledig nieuw. 4 Het bestaat al een
tijdje in Azië en de Verenigde Staten. 5 Vorig jaar voegde een koffiebar in Londen een selfiekoffie toe
aan hun assortiment. 6 Door de Antwerpse koffiebar O-Cortado worden deze bijzondere koffietjes
bereikbaarder dan ooit. 7 En ondanks het futuristisch concept is het heel snel en eenvoudig. 8 De
klant stuurt zijn selfie bij de bestelling. 9 Wat later wordt de foto die hij net doorgestuurd heeft, op
het melkschuim gedrukt. 10 En dat kost je amper een euro meer dan een normale kop zwart goud.
11 Wie wil zichzelf eens opdrinken? 12 Allen daarheen!

Onderwerp W, Enk. Vervang Nieuw onderwerp

WG of Of door
Z? mv.?

1 / /

2 WG

3 W

4 / /

5 / /

6 / /
7 / /

8 Z

9 W

10 WG

11 / /

12 Z