Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 8

KASAYSAYAN NG ALPABETONG FILIPINO:

1. Alibata
* Binubuo ng 17 Titik
* 14 ang katinig at 3 patiig
2. Alpabetong Romano / Kilala sa Tawag na Abecedario
* 30 Titik
3. Abakada ( 1940)
* Binubuo ng 20 Titik
* 15 katinig at 5 patinig
4. Noong 1971 – Dinagdagan ng 11 titik ang Abakada . Naging 31 titik lahat .
C, CH, F, J, Ñ, LL, Q, RR, V, X AT Z
5. Noong 1987- Tinanggal ang CH, LL at RR
Sa Kasalukuyan, ang Alpabetong Filipino ay binuo ng 28 titik.

Mga Tuntunin Sa Pagbabaybay

PASULAT NA PAGBABAYBAY
PASALITA/ PABIGKAS NA PAGBAYBAY

SALITA : BOTO
PASULAT : BOTO
PASALITA : BI – OW- TI – OW
SALITA : PLANO
PASULAT : PLANO
PASALITA : PI – EL – EY – EN - OW

Ang Pantig at Palapantigan

Ang pantig ay isang saltik ng dila o walang antalang bugso ng tinig sa pagbigkas
ng salita. May isa lamang patinig sa bawat pantig.

Halimbawa :
Oras o. ras
Ilaw i. law
Alam a. Lam

Kayarian ng Pantig

Tinutukoy ang pantig ayon sa kayarian nito sa pamamagitan ng paggamit ng


simbolo: K para sa katinig at P para sa patinig.

Halimbawa : Kayarian
I.log P
Bu.nga KP
Us.bong PK

KAHULUGAN NG WIKA :

* Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas upang


maipahayag ang nais sabihin ng kaisipan. Tinatayang nasa pagitan ng 6,000
hanggang 7,000 ang mga wika sa daigdig . Ang siyentipikong pag-aaral ng wika
ay tinatawag na linggwistika.

* Nag-ugat ang salitang WIKA mula sa wikang Malay. Samantalang


salitang LENGGUWAHE ay mula Kastila . LANGUAGE naman sa Ingles.

MGA TEORYA NG WIKA:

1. Bow-wow 16. Plato


2. Pooh – pooh 17. Wikang Aramean
3. Yoheho 18. Karing Psammatichos
4. Ta-ra-ra-boom-de-ay 19. La-La
5. Tata 20. Eureka!
6. Dingdong
7. Yum-yum
8. Sing-song
9. Hey You!
10. Coo Coo
11. Babble Lucky
12. Hocus Pocus
13. Mama
14. Charles Darwin
15. Rene Descartes

ANTAS NG WIKA

1. Pormal

a. Pambansa b. Pampanitikan

2. Impormal

a. Lalawiganin b. Kolokyal c.
Balbal

BARAYTI NG WIKA:
Dayalekt  Ang barayti ng wikang nalilikha ng dimensiyong
o heograpiko. Ito ang wikang ginagamit sa isang partikular na
lalawigan, rehiyon at lungsod.
Sosyolek  Ang barayti na nabubuo batay sa dimensyong sosyal.
Tinatawag din itong sosyal na barayti ng wika dahil
nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan.
 Tinatawag din itong sosyal na barayti ng wika dahil
nakabatay ito sa mga pangkat panlipunan. Halimbawa nito
ay ang wika ng mga estudyante, wika ng matatanda, wika
ng kababaihan, wika ng mga preso, wika ng mga bakla at
ng iba pang pangkat.
Jargon  Ang mga tanging bokabularyo ng isang partikular na
pangkat ng gawain.
 Hal: Titser ( Tsok, Lesson Plan at Klas)
Idyolek  Personal na Paggamit ng Wika
Hal: Noli De Castro ( Magandang Gabi Bayan)

Kasaysayan ng Pambansang Wika Sa Pilipinas

 Dec. 30, 1937 - TAGALOG


(Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 134)
 Aug. 13, 1959 - PILIPINO
(Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7)
 Feb. 2, 1987 - Kasalukuyan - FILIPINO
(1987 Saligang Batas,
Artikulo XIV , Seksyon
6-9)
 Proklamasyon Blg.12 ( Marso 26, 1954) – Ang petsa ng pagdiriwang
ng LINGGO ng WIKA ay Marso 29 – Abril 4
 Proklamasyon Blg. 186 ( Setyembre 23, 1955) – Ang paglilipat ng
petsa ng pagdiriwang ng LINGGO ng WIKA . Ito ay gagawin na mula
sa Agosto 13 -19 bilang paggunita sa kaarawan ni Manuel L.Quezon)
 Proklamasyon Blg. 104 (Hulyo 1997) – Ang ng Agosto ay magiging
Buwan ng Wikang Filipino.

TAMA AT ANGKOP NA GAMIT NG SALITA:


 Mabango/ Masamyo  Mithi/ Nais
 Kagyat/ Bigla  Sampal / Tampal
 Kamag-anak / Kaanak  Higop / Inom
 Magbangon / Bumangon  Tingin / Titig / Tanaw /
 Mabaho /Masangsang Sulyap
 Sunong / Kilik / Pasan/  Haluin / Haluan
Dala /Bitbit  Bilhin/ Bilhan
 Halakhak / Hagikhik /  Raw, Rin / Daw, Din
Hagakhak/ Ngiti  Bawasan / Bawasin
 Sipa / Tadyak / Tapakan /  Maamo / Mabait
 Sigaw / Bulyaw  Makinis / Matinis
 Operahin / Operahan  Bumagsak / Nahulog
 Pahirin / Pahiran  Amuin / Amukin
 Walisin / Walisan

KARAGDAGAN: WASTONG GAMIT NG MGA SALITA :

Sina Sila Sundin Sundan


Mapakla Maaskad Ika Ika -
Katamtaman Karaniwan Maka Maka -
Kahingian Kahilingan Dalhin Dalhan
Taluntunin Talaktakin Hingin Hingan
Nagpakasal Napakasal Subukan Subukin
Iwan Iwanan Namatay Napatay
Nabasag Binasag Kung Kong
Kumuha Manguha

Pagsasaling-Wika:
Proseso ng paglilipat ng wikang isasalin sa wikang pagsasalinan. Ang
wika lamang ang babaguhin pero ang mensahe ay dapat mananatili.

Uri ng Pagsasalin:
1. Pagtutumbas
Halimbawa :
West – Kanluran Verb - Pandiwa
East – Silangan Adjective – Pang-uri
North – Hilaga Noun - Pangngalan
South – Timog Adverb – Pang-abay

2. Panghihiram
Halimbawa :
Concept – Konsepto Reaction – Reaksiyon
Radio – Radyo Idea – Ideya
Basketball – Basketbol Computer - Kompyuter
3. Pagsasaling Pa-idyomatiko
Halimbawa :
Bread and butter - Kabuhayan
A snake in the grass - Lihim na kaaway; traydor
Move heaven and earth - Gawin ang lahat ng Paraan
Man in the street - Karaniwang tao
Man of letters - Taong nag-aaral, Dalubhasa sa Panitikan
Hold one’s tongue - Manatiling tahimik, Huwag magsalita
ng anuman
Birds of a feather - Mga taong magkakaugali
Make a mountain out Of a molehill - Palakihin ang isang maliit
problema
4. Pagsasaling Pampanitikan
Halimbawa :
Tula sa Ingles – Isinalin sa Filipino
Awitin sa Ingles – Isinalin sa Filipino

TALAHULUGAN / TALASALITAAN
Salita Kahulugan 16. Alinsuag Salungat
1. Adhikain Layunin 17. Pagwawaksi Pagtitiis
2. Tarok Batid 18. Batumbuhay Matapang
3. Pinaglamayan Pinagpuyatan 19. Palalo Mayabang
4. Ngiting – Aso Pakutya 20. Dahop Kapos
5. Natunghayan Nakita 21. Alipustahin Apihin
6. Samut – samot Magulo 22. Himukin Hikayatin
7. Nakaririmarim Nakakatakot 23. Banayad Mahinahon
8. Panukala Mungkahi 24. Nanalot Naminsala
9. Bagamundo Lakwatsero 25. Nabuwal Namatay
11. Kahulilip Kapantay 26. Payaso Nagpapasaya
12. Pagkahirati Pagkabalisa 27. Sanlibutan Katauhan
13. Kasapakat Kaakibat 28. Kinakandili Inaaruga
14. Kombenyo Kasunduan 29. Masigasig Matiyaga
15. Pag-aayuno Pagpipigil 30. Pag-iimbot Pag-
aalinlangan
KARAGDAGANG TALAHULUGAN/ TALASALITAAN
 Bakas - Marka o tanda  Nanghihilakbot -
 Humahangos - Natatakot
Nagmamadaling  Pinupugod - Sunud-sunod
parang pagod na pagod na marami
 Inaaninaw - Tinitingnan  Inilatag - Ibinaba o
kung may tao o wala inilagay ng palapad
 Napalugmok - Napahiga  Pagkakanulo - Pagtataksil
 Balikwas - Mabilis na pag-  Ginagap - Hinawakan
upo o pagtayo mula sa nang mahigpit
paghiga  Sinisikil - Pinipigilan o
hinahadlangan
 Nanlilibak - Nanunuya o  Sinasaliwan –
iniinsulto Sinasabayan
 Putong - Korona o  Marilag – maganda
bulaklak na nakapatong sa  Kagawad – miyembro ng
ulo lipon
 Maligoy - Hindi tiyak o  Makasasalungat –
marami pang sinasabi makakalaban
bago tukuyin ang sadya  Isuplong – ipagharap ng
 Sumusuray-suray - sakdal o sumbong;
Lumalakad na parang malakas na buga ng apoy
tutumba  Hampas-lupa – walang
 Umuumid - takot hanapbuhay, taong tamad
magsalita o kumilos kahit at walang hanapbuhay
alam ang gagawin  Mag-aabuloy – tutulong,
 Gagapusin - Itatali magbibigay ng
 Halughugin - Hahanapin o kontribusyon
hahalungkatin  Humihikbi – umiiyak
 Malalagas - Matatanggal  Bantulot – alinlangan
 Kabesera - Kapital ng  Napakislot – gumalaw na
lalawigan o bansa pabigla-bigla
 Sisibol - Tutubo  Karosa – kotseng may
 Salok - Pagkuha ng tubig mga palamuti
sa balon o gripo  Nasambit – nabigkas
 Baklad - Bitag na yari sa  Tulisan – bandido
kawayan at nakatusok sa  Umuukilkil – umuusisa
mababa na ilog o dagat  Malumanay – dahan-
upang makulong ang dahang magsalita at
isdang papasok kumilos
 Palugit - Dagdag na  Matiwasay – tahimik,
panahon payapa
 Nakadaop - Nakasayad na  Namamangha – nagugulat,
pagkakalapit ng dalawang nagtataka
bagay  Nabinat – nagkaroon ng
 Nakasandig - Nakasandal sakit na pagaling na ngunit
 Natinag - Natakot lumala dahil sa pagkilos
 Makubli - Malalim;  Pagpapatiwakal – kusang
malihim pagtikil sa sarili,
 Iiling-iling - Paggalaw ng nagpakamatay
ulo na nagsasaad ng  Yungib – lungga, kuweba
awaw, hindi  Sawimpalad – bigo
 Nagbuntung-hininga - Ang  Karatig – katabi
paghinga ng malalim at  Yamot – inis, inip
mahaba
 Kutob – kaba
 Namumuhi – nasusuklam,
lubos na nagagalit
Anime lover vs Whoo will win
K-Pop Lover Whoo will win
PICK
TOFUU

OR

POKE who win kpop tofuu poke anime

You might also like