Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 9

Mùa xuân nho nhỏ

Nếu phải chọn một loài hoa đpẹ nhất, tôi sẽ chọn lấy một đóa hương dương đang
căng mình hướng đến ánh sáng mặt trời. Nếu phải chọn một thanh âm hay nhất, tôi
sẽ chọn tiếng chim hót đầy sức sống. Và nếu được hỏi mùa nào làm tôi háo hức rạo
rực nhất,tôi sẽ là lời là mùa xuân.Đúng vậy! Mùa xuân khiến ngàn cây cỏ đâm
chồi nảy lộc, khơi gợi cả nguồn cảm xúc vô tận của thi sĩ . Lắng nghe những thanh
âm của khát vọng sinh sôi, nảy nở, cống hiến hết nình cho xã hội đang rạo rực
trong tâm hồn Thanh Hải đề ‘’Mùa xuân nho nhỏ’’ ra đời. Bài thơ giản dị, tứ thơ
sâu lắng nhưng đã ôm trọn tâm hồn đôn hậu, tha thiết yêu cuộc sống nhà thơ.
Trần Hữu Tả đã từng nhận xét rằng : ‘’Cuộc đấu tranh bền bỉ, anh dũng của nhân
dân miền Nam, của nhân dân Thừa Thiên là nguồn cảm hứng của thơ Thanh
Hải”.Có thể nói, Thanh Hải gắn bó cả đời xứ thơ, hướng ngòi bút của mình vào
hiện thực xung quanh góp vào sự nghiệp cách mạng miền Nam. Tuy vậy nhưng
văn phong của ông luôn nhẹ nhàng, giàu chất nhạc, gắn liền với làn điệu trữ tình
nơi ông thuộc về. Đặc biệt là khi có tuổi, ngòi bút của ông lại càng đậm nét, ghi rõ
dấu ấn thời gian, điều đó thể hiện rõ qua tác phẩm ‘’Mùa xuân nho nhỏ “Bài thơ
được Thanh Hải viết với thể thơ năm chữ vào tháng 11 năm 1980, ngay trên
giường bệnh và chí ít lâu sau tháng 12 năm 1980, nhà thơ mãi mãi ra đi. Ở giữa
mùa đông rét giá của xứ Huế không làm trái tim nhà thơ nguội lạnh. Ngược lại,
tâm hồn trong trẻo, bừng sức sống để cảm nhận sâu sắc về một mùa xuân nồng
ấm, bật lên ước nguyện chân thành được cống hiến cho đất nước. Mùa xuân trong
bài thơ không chỉ được hiểu theo nghĩa thực mà nó còn ẩn dụ cho ‘’mùa xuânn’’
của quê hương xứ sở, của cách mạng, của tổ quốc.
Nếu ví ‘’ Mùa xuân nho nhỏ’’ là một bức tranh thì hẳn đó là bức tranh đẹp
đẽ và đầy màu sắc và chắc chắn Thanh Hải sẽ là người nghệ sĩ thật tài hoa. Chỉ vài
nét phác họa cơ bản, ông đã vẽ nên một một xuân đầy sức sống và thơ mộng. Mở
đầu là hình ảnh thiên nhiên đơn sơ mà lộng lẫy:
‘’ Mọc giữa dòng song xanh
Một bông hoa tím biếc ‘’
Động từ ‘’mọc’’ đã xuất hiện đầy táo bạo ở đầu bài thơ qua biện pháp đảo ngữ.
Đến với câu thơ đầu tiên, ta thấy tác giả đã chắc chắn rằng sẽ có một thứ gì đó
ngược dòng mà vươn lên.’’Bông hoa tím biếc’’ mang theo năng lượng mới tiếp nối
sự ngỡ ngàng và chờ đợi đã xuất hiện một cách ngoạn mục. Nó càng khiến người
đọc liên tưởng đến bông lục bình nhỏ bé mang theo màu tím đặc trưng của xứ Huế
giữa khúc sông mênh mông, quanh co như dải lựa đào trên đất miền Trung. Phải
chăng dòng song đó đã phản chiếu màu xanh của bầu trời để trở thành ‘’dòng song
xanh’’Nếu mùa xuân trong thơ Tố Hữu là ‘’ mùa xuân mơ nở trắng rừng’’, toàn bộ
không gian được bao phủ bởi màu trắng tinh khôi của hoa mơ thì Thanh Hải chỉ
cần ‘’ một bông hoa tím biếc’’ là đủ. Thật giản dị và khôi nguyên khi Thanh Hải đã
chọn một gam màu lạnh dịu dàng từ màu xanh của dòng song, ấm áp, trang nhã từ
màu ‘’tím biếc’’ của bông hoa làm điểm nhấn riêng biệt cho bức tranh của mình.
Hình ảnh thơ nhẹ nhàng thanh thoắt, thanh bình nhưng lại có nét phá cách, để lại
nhiều ấn tượng. Cũng thật dễ dàng để bắt gặp hình ảnh thơ độc đáo như vậy nhưng
có phần ngạo nghễ hơn qua tác phẩm Tự Tình II của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ta đã
không còn xa lạ với phong cách táo bạo, thái độ thách thức cuộc đời như thế nữa.
‘’Xiên Ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân mây đá mấy hòn”
Đắm mình trong bức tranh cảnh vật mùa xuân, người ta càng thêm cảm than sự đa
dạng của của thiên nhiên, của trời đất khi bị đánh thức bởi tiếng chim chiền chiện
vui tươi rộn rã. Hào hứng và nôn nao, tâm hồn thơ ca của Thanh Hải đã không
ngừng ngại thốt lên tiếng gọi thiết tha, trìu mến:
‘’ Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời ‘’
Tác giả đưa từ ‘’ơi’’ vào câu thơ như diễn tả sự ngạc nhiên , than phục trước thiên
nhiên. Nó đã bao trùm cảm xúc bồi hồi, da diếc, cách gọi như than thương, gần gũi
với tiếng họt lãnh lót của chim chiền chiện. Tiếng chim ngân vang giữa bầu trời
rộng lớn đã đong vào nhà thơ một niềm vui dai dẳng để thốt lên ‘’hót chi mà’’ -lời
gọi thương mến đậm chất địa phương của người dân xứ Huế. Âm thanh ‘’vang
trời’’’ ấy đã khiền mùa xuân nơi cố đồ vốn trầm buồn, phẳng phất hương vị hoài cổ
in bóng ngàn năm lịch sử bổng rực rỡ, vui tươi hơn hẳn. Tựa như khúc ca chào
mừng mùa xuân, nó cứ kèo dài ngân nga mãi không thôi làm long người them
khẩn trương, vội vã. Tuôn trào theo dòng cảm xúc, bông hoa, sắc tím, dòng song
xanh, tiếng chim… tất cả đã quyệt thành ‘’giọt’’. Mọi thứ như tầng mây đưa tác giả
từ thực tại đến mộng tưởng lơ lửng:
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
‘’giọt long lanh’’ không phải là chi tiết cụ thể, nó là hình mở và tang sức suy
tưởng của mỗi người. Nó sẽ là giọt nước đọng trên những tán lá dành ai yêu thích
những rào, nó cũng có thể là giọt sương ít ỏi của buổi sớm mai cho những ai thích
ngắm bình minh. Nhưng đối với Thanh Hải, nó nhiều hơn thế, trong những ký ức
về câu thơ trước, ta có thể cho rằng tiếng chim trong veo lãnh lót trước đó đã kết
tinh thành giọt mà rơi vào tâm hồn tác giả, khuấy đọng không gian vốn sâu lặng.
Bằng biện pháp hoán dụ chuyển đổi cảm giác, tiếng chim được lắng nghe từ thính
giác rồi chuyển thành xúc giác thật khéo léo. Ta cũng có thể cho rằng đó là giọt
long lanh ẩn chứa những tinh túy nhất của đất trời mùa xuân, đọng lại thành giọt
ngọc hữu hình. Dù là gì đi nữa thì đối với tác giả cũng đều quý giá để ông vội vàng
đưa tay ra ‘’hứng’’ một cách nâng niu, trân trọng như một món quà được ban tặng
từ tạo hóa.Bởi lẽ ông nhận thức được càng quý báu thì càng dễ đánh mất Hình ảnh
còn cho thấy ông đã sống trên đời với thái độ biết ơn, xem trọng những gì có được.
Đây là thái độ sống mà ai cũng cần noi theo.
Nếu mùa xuân miền Nam là những cánh mai rực rỡ, mùa xuân miền Bắc cánh
hồng e ấp trong cơn gió se lạnh . Còn mùa xuân xứ Huế tượng trưng cho dải đất
miền Trung là màu tím thủy chung, son sắt màu xanh hiền từ của dòng nước
Hương Giang, là tiếng chim lãnh lót đon đã cùng với sự trân trọng biết ơn cuộc
sống đến từ tận đáy long của Thanh Hải. Tất cả đã tô vẽ một bức tranh thiên nhiên
màu xuân thật hoàn hảo. Vốn là người con lớn lên từ cách mạng, được sinh ra ở đất
vua như kinh thành Huế, Thanh Hải vốn không quên được chiến tranh đã hung tàn
và khóc liệt như nào, để ông càng thêm quý trọng hòa bình mà đất nước đang có
được. Đến với khổ thơ thứ hai, ta sẽ thấy được tác giả đã cảm nhận và tận hưởng
mùa xuân đất nước , cách mạng gắn liền với cuộc song sinh hoạt của người dân.
‘’ Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ ‘’
Không phải ngẫu nhiên mà Thanh Hải sử dụng hình thức sóng đôi nhịp nhàng với
hai hình ảnh “người cầm súng" và "người ra đồng”, nghệ thuật điệp từ ‘’mùa xuân
người’’ và ‘’lộc’’. Người cầm súng là người lính bảo vệ tổ quốc, người ra đồng là
người lao động, sản xuất. Họ là những bộ phận đại diện cho người bảo vệ và người
phát triển , họ là biểu tượng sức mạnh dân tộc . Dây là những hình ảnh không còn
quá xa lạ xuất hiện trong nền văn học ta với ‘’Đống chí’’ của Chính Hữu, ‘’Tiêu
đội xe không kính’’ của (). Tuy nhiên, hình ảnh này đã xuất hiện độc đáo mới lại
trong ‘’Mùa xuân nho nhỏ’’. Nói đến điểm bức phá của bài thơ, ta không thể bỏ
quên phép ẩn dụ qua từ ‘’lộc”.’’ lộc giắt đầy trên lưng’’ của ‘’ người cầm súng’’
được hiểu là lớp áo ngụy trang , bảo vệ. Hiểu một cách sâu sắc hơn đó là niềm hi
vọng một cuộc sống mới hòa bình, tốt đẹp mà hàng triệu người gửi vào các chiến
sĩ. Lộc trải dài vô tận trên nương mạ do những đôi tay chai sạn của"người ra đồng"
gieo trồng. Đó có thể là hạt gạo trắng buốt, là rẫy bắp vàng ươm, là thúng đậu đầy
ấp, là thành quả lao động vất vả hứa hẹn những vụ mùa bội thu, mang đến năng
lượng tràn trề cho đất nước.Tất cả đã gửi vào một niềm hi vọng được hòa bình,
độc lập mãi mãi vào cơn gió màu xuân, thổi đi khắp mọi nơi. Cũng đã từng có một
hồn thơ khao khát hòa bình nhưng với giọng điệu đanh thép hơn qua bài ‘’Hòa
bình’’ -Xuân Diệu:
‘’ Hoà bình xanh biếc và son đỏ,
Nước ngọt với trời trong;
Nhà máy mới dựng xong,
Lúa vừa đóng sữa ngọt ‘’
Trong màu xanh non mới chớm kia, một sức sống của đất trời phả vào,làm dao
động cảnh vật . Có lẽ vì vậy mà tác giả đã miêu tả chi tiết sức sống ấy qua niềm
hân hoan:
‘’ Tất cả như hồi hả
Tất cả như xôn xao’’
Điệp từ ‘’ tất cả’’ đi liền với từ lấy ‘’hồi hả, xôn xao ‘’ làm câu thơ thêm có hồn,
sinh động mang âm hưởng rộn rang. Tất cả như hối hả,tấ cả như xôn xao mà quyện
mình vào vẻ phồn hoa, hút người của mùa xuân. Nó còn là vẻ vội vàng, gấp gấp
trong nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước. Mọi cung bậc cảm xúc của người thi
sĩ bất giác thu mình trong nổi chạnh lòng nhưng vẫn tự hào khi nghĩ về quê
hương, đất nước:
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứđi lên phía trước”
Từ xôn xao, rạo rực đến nghẹn ngào , trầm lặng. Điệp từ “đấtnước” cộng với cấu
trúc song hành “đất nước bốn ngàn năm, đất nước như vì sao’’ cho thấy nhịp điệu
đi lên , khẳng định sự trường tồn dân tộc. Cụm từ ‘’ta cứ đi lên’’ càng thêm nhấn
mạnh ý chí, lòng quyết tâm và niềm tin sắt đá vào tương lai. Cột mốc bốn ngán
năm đã nằm sâu trong tiềm thức bao nhiêu người dân VN xuyên suốt dòng chảy
lịch sử. Ai là con đất Viết chẳng thể quên đi những vất vả, đau khổ, thử thách đến
từ những các cuộc xâm lược và cai trị mà đầu sỏ là các quốc gia đế quốc hung bạo,
không có tính người.Cái nghèo đói cứ đeo đám, cái khổ cực vẫn vây quanh , sự
mất mát đâu thương mãi không thể xóa nhòa từ hệ quả điêu tàn, hung bạo của
chiến tranh. Tuy nhiên , đối với Thanh Hải’’ Đất nước như vì sao ‘’. Để khẳng
định rằng đất nước ta dù có nhỏ bé như những ngôi sao nhưng sẽ là ngôi sao sáng
nhất bầu trời đêm,vượt lên mọi khổ đau, chèn ép mà hương đến ‘’độc lập , tự do ,
hạnh phúc ‘’ và ánh sáng đó là ý chi bất khuất, sức mạnh kiên cương của dân tộc.
Một quốc gia bị chèn ép từ thời bắc thuộc , đên với gian đoạn chống Pháp, Mĩ và
chiến thằng bằng những chiến công hiển hách đã làm sôi sục từng mạch máu của
Nguyên Khoa Điềm với bài thơ Đất Nước bất hủ:

Đêm nay ta lên hết Đêm mặt sông Hồng!


Nước đánh động dưới chân ta rồi
Đất Nước
Đang gọi ta từng hồi trống thúc
Đất Nước xoáy nhào tim ta
Ký ức
Đất Nước muôn đời đang vặn mình, đang sôi ….
Khép lại hai khổ thơ trên ta thấy Thanh Hải cũng rất tự hào, phấn khởi nhưng vẫn
xúc động khi nói về đất nước mình, huống chi ông là con người sinh ra tại xứ thơ
cổ kính gắn liền với hàng ngàn năm lịch sủ. Lòng yêu nước của ông được nhẹ
nhàng cất giấu trong từng câu thơ,men theo cơn say của vũ khúc mùa xuân. Sợi
yêu , sợi thương đã được ông hòa với niềm trân quý hòa bình, vũng tin vào con
người, đất nước mà lan tỏa khắp không khí bài thơ, len lõi vào trái tim người đọc.
Phải chăng sự ra đời của thơ ca là đến từ tiếng long thổn thức, tiếng gọi từ tâm
hồn như Nguyễn Minh Châu đã từng khẳng định :’’ Thơ khởi sự từ tâm hồn, vượt
lên bằng tầm nhìn và đọng lại nhờ tấm lòng người viết “. Nếu quả thực là vậy thì
hẳn là Thanh Hải đã mang trong mình một niềm khao khát mãnh liệt về cuộc sống.
Nó đến từ cảm xúc hạnh phúc đến niềm tin vào tương lai của đất nước. Trong dòng
cảm xúc ấy, tác giả bỗng muốn hóa thân:
‘’ Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca
Một nốt trầm xao xuyến”
Ở khổ thơ đầu, vẻ đẹp của bức tranh xuân được miêu tả qua hình ảnh bông hoa tím
biếc, dòng sông xanh và tiếng hót chim chiền chiện. Sang đến hai khổ thơ này, tác
giả lại sử dụng những sự vật ấy để nói lên tâm niệm chính mình.Đoạn thơ như một
bản nhạc nhè nhẹ, du dương, êm ái, ngọt dịu của những thanh bằng liên tiếp,
những luyến láy. Điệp ngữ cấu trúc ‘’Ta làm ‘’ cứ xôn xao, réo rắt mãi trong lòng
người đọc, chừng như ta được bay bổng theo ước mơ tác giả. Diễn tả chân thực
khát vọng nhỏ nhoi được ẩn mình trong tự nhiên để cảm thụ những thứ đẹp đẽ của
sự sống. Các từ ‘’ ta”; ‘’nhập “ thể hiển một sự hóa than kỳ diệu. Cái ‘’ta” ở đây
không chỉ từ cái tôi cá nhân, riếng biệt từ tác giả mà nó đã hòa nhập, đồng điệu với
cái ta của tất cả mọi người. “Làm con chim hót”, tác giả muốn cất lên tiếng vang ca
ngợi vẻ đẹp đất trời, “làm một nhành hoa”, ông mong đem hương thơm tỏa ngát
cho cuộc đời và là “một nốt trầm”, Thanh Hải khát khao được “nhập” vào bản hòa
ca xao xuyến. Giữa bản hòa ca cuộc đời ấy, người nghệ sĩ chỉ muốn mình làm một
nốt trầm bé nhỏ, nâng đỡ những nốt nhạc khác thăng hoa và vang vọng trong thính
phòng, không cần là nốt cao hay nốt ngân dài.Hình ảnh “nốt trầm” là ẩn dụ cho
ước nguyện cống hiến thầm lặng, không cần được biết tới và ca ngợi. Nó xuất hiện
trong bài thơ như một dấu lặng, để lại ấn tượng khó phai trong lòng độc giả.Thật
tinh tế khi kết hợp’’ nốt trầm’’ và ‘’xao xuyến’’, đó là tâm nguyện khiêm nhường
mà đẹp đẽ, luôn hiện hữu trong cung đàn muôn bậc của cuộc sống. Tóm lại, ở bốn
câu thơ trên, Thanh Hải đã khéo mượn vẻ đẹp thanh khiết của thiên nhiên, cuộc đời
để thể hiện niềm mong ước thiết tha được sống có ích, đem lại hương sắc, niềm vui
cho mùa xuân đất nước. Khát vọng trọn đời dâng hiến của Thanh Hải cũng gặp
được nét đồng điệu trong tâm hồn của Tố Hữu:
‘’ Nếu là con chim,chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vây mà không có trả
Sống là đâu chỉ nhận riêng mình ‘’
Nhà thơ cũng có ước nguyện sống là phải cho, phải cống hiến. Đó là quan niệm
sống đúng đắn. Say trong vũ khúc mùa xuân, khúc nhạc trong long Thanh Hải cư
ngân lên như cây đàn muôn điệu. Rồi để tất cả khát vọng cứ lớn dần lớn dần trở
thành một lý tưởng sống cao cả và lắng đọng lại trong những dòng tâm sự:
Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Mùa xuân là khái niệm trừu tượng chỉ thời gian. Thanh Hải đã cụ thể hình ảnh
“nho nhỏ” thể hiện một tâm hồn bình dị, lặng lẽ cống hiến. Lặng lẽ thôi mà sao đẹp
biết bao, dạt dào như s. óng triều dâng. Trong lời tự tình của tác giả làm chúng ta
liên tưởng đến người chiến sĩ của Lê Anh Xuân trong “Dáng đứng Việt Nam”:
“Từ dáng đứng của anh giữa đường băng Tân Sơn Nhất
Tổ quốc bay lên bát ngát mùa xuân.”
Trong hai cuộc kháng chiến vĩ đại bảo vệ Tổ quốc, cống hiến luôn là khát vọng
cháy bỏng ngày đêm thường trực trong tâm hồn Thanh Hải. Trở về với dòng chảy
lịch sử cách đây sáu trăm năm, Nguyễn Trãi đã khẳng định tấm lòng trung hiếu sắt
son với đất nước:
“Bui có một lòng trung lẫn hiếu
Mài chăng khuyết, nhuộm chăng đen.”
(Thuật hứng XXIV)
Thanh Hải ngay trên giường bệnh trong điều kiện khắc nghiệt vẫn khẳng định khát
vọng cống hiến trọn cả cuộc đời cho Tổ quốc:
“Dù là tuổi hai mươi
Dù là khi tóc bạc.”
Điệp ngữ “dù là” thể hiện một chân lý, một giá trị sống, cống hiến trọn đời mình.
Câu thơ mang âm hưởng mạnh mẽ, khẳng khái như lời nguyện cầu thành tâm nhất
của Thanh Hải trước lúc ra đi. Lời tâm nguyện ấy thật thủy chung, son sắt vững
bền. Ngay trong tuổi xanh tràn đầy sức sống hay khi đã về già, ngọn lửa nhiệt tình
vẫn không bao giờ lịm tắt. Bấy nhiêu thôi cũng đủ để ta thấy ông đã dành tình yêu
cho đất nước, cho mọi thứ xung quanh và cả mình như thế nào.
Sau những buồn vui, thành bại, quê hương vẫn là nơi đón nhận, là "phòngtriển
lãm" lưu giữ những gì còn lại của đời người. Khúc ca cuối cùng củaThanh Hải vẫn
hướng về vẻđẹp quê hương, vẫn là khúc ca giành cho Huế:
“Mùa xuân ta xin hát
Câu Nam ai Nam bình
Nước non ngàn dặm mình
Nước non ngàn dặm tình
Nhịp phách tiền đất Huế”
Khúc Nam ai là khúc nhạc buồn thương, da diết gợi nên thước phim quákhứđầy hy
sinh, khổđau mà đất nước đã trải qua. Và trong tiết xuân hiềnhoà, ấm áp của hiện
tại ta thấy ngân vang khúc Nam Bình - khúc nhạc êmái, trìu mến. Những âm điệu
đặc trưng của Huếđã hoà vào dòng máu củanhà thơ, đã trở thành một phần của linh
hồn và luôn thường trực trong "ốcđảo" trái tim. Bằng điệp ngữ "nước non ngàn
dặm" kết hợp gieo vần bằng"bình, mình, tình" làm cho âm hưởng bài thơ ngọt
ngào, dịu nhẹ như lànđiệu dân ca trữ tình xứ Huế. Bài thơ khép lại với "nhịp phách
tiền" rộn ràng,xao động. Đó là điệu nhạc của cuộc sống mới, sức sống mới của dân
tộc.Con đò xứ Huế trên dòng sông Hương chở theo những câu hò xao xuyến,bay
bổng, điệu hò chậm rãi, miên man, tiếng hò bâng khuâng, da diết rótvào hồn người.
Để mỗi khi nghe hò là người ta nhớđến Huế:
“Tiếng hát đâu mà nghe nhớ
Mái nhì man mác nước sông Hương".
(Tố Hữu)
Xuân Diệu quan niệm:"Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác , hay cả bài". Thơ haylà hay
từ vẻđẹp bên ngoài đến cốt cách bên trong. “..."chính là một thi phẩm không chỉ
thành công về mặt nội dung mà còn mangnhững nghệ thuật đặc sắc.Ta dễ dàng
nhận thấy bài thơ có cấu tứ “lộ thiên”theo chiều không gian mở. Mạch thơđi theo
trình tự: Xuân thiên nhiên –Xuân con người – Xuân đất nước – Xuân thi sĩ và cuối
cùng là Xuân đất Huếquê hương. Nhờ có những biện pháp ẩn dụ, so sánh, điệp
ngữ... đã gópphần làm nổi bật cấu tứ, hình ảnh, hình tượng và ngôn từ của tác
phẩm. Mỗicâu thơđều giàu sức gợi tình, gợi cảm. Đây quả là một bài thơ kết hợp
hài hòa bốn yếu tố : ý - tình - hình - nhạc. "Bài thơ không chỉ hay về ý tứ màcòn
hay về nhạc điệu. Câu thơ 5 tiếng ngắt nhịp 3/2 xen với 2/3 linhhoạt...Không chỉ
ngắt nhịp linh hoạt, nhà thơ còn chú ý dùng vần trắc cuốinăm khổ thơ, tạo một âm
vang giòn giã như thể nhịp phách tiền..." (TrầnĐình Sử, Đọc văn học văn). Thả
hồn vào "Mùa xuân nho nhỏ", ta có thể cảmnhận được chất thi vị trong hồn thơ
Thanh Hải.

Thanh Hải với niềm tin yêu trìu mến quê hương, nhà thơ hết sức khéo léo khi chọn
dòng sông, sắc màu, âm thanh, điệu hát đều gắn chặt với quê hương và dường như
nhà thơ muốn ôm trọn tất cả hình ảnh ấy trước khi về cõi vĩnh hằng. Và qua ‘’
mxnn” , ông đã thành công truyến tải đi niềm mong ước lớn lao nhất của cả đời
ông bằng bằng điệp cấu trúc, hình ảnh ví von đầy sức sống lẫn giộng thơ tinh
nghịch nhưng không kém phần sâu lắng. Đặc biệt hơn là hình mùa xuân, đó là
những biểu hiện cho những gì tinh túy, đẹp đẽ nhất của sự sống và cuộc đời mỗi
người.
Liên hệ :
Mùa xuân nho nhỏ là một tác phẩm nghệ thuật xây dựng bằng những vật liệu
mượn ở thực tại: Đó là mùa xuân của thiên nhiên, đất trời: sắc màu tươi thắm, âm
thanh tươi vui rộn rã. Mùa xuân trong thơ Thanh Hải đẹp, thơ mộng, khoáng đạt,
hài hòa đường nét, màu sắc, âm thanh đậm đà sắc màu xứ Huế. Điều đó giúp ta
nhớ đến Viên Phương cũng đã từng như thế. Cũng đã từng mang hơi thở tự nhiên
thổi vào hồn thơ của mình, từ đó làm nổi bật khát khao sống hết mình, cống hiến
thầm lặng :
Nửa mái đầu chớm bạc
Còn gì cho quê hương?
Thân xin làm chiếc lá...
Thân xin làm hạt sương..."
Dù cho “mái đầu chớm bạc” thì Viễn Phương cũng muốn làm tất cả mọi thứ tốt
nhất cho quê hương, đất nước. Qua hình ảnh nhẹ nhàng, mong manh như “chiếc lá,
hạt sương” càng cho ta thấy được ông muốn thực hiện hi sinh một cách thầm lăng,
không muốn cho ai hay biết. Đây là một tư tưởng đáng để chúng ta ngưỡng mộ và
học hỏi.
Đi ngược lại với sự băng hoài thời gian, ‘’Mùa xuân nho nhỏ”của Thanh Hải đã
rung cảm biết bao trái tim đọc giả bằng tình yêu thiên nhiên và khát vọng cống
hiến. Bài thơ cứ như một khúc hát ru nhẹ nhàng, du dương đi vào lòng người như
tiếng hát vang của trời đât, tiếng ngân nga của người con xứ thơ, là bài học sâu sắc
về sự trân trọng biết ơn cuộc sống, từ đó nuối dưỡng khát khao cống hiến . Khép
lại những dòng tâm sự trong từng trang giấy ấy, chúng ta có thể thấy dư âm của nó
mãi tồn đọng và lưu lại trong tâm trí ngừng ấy thế hệ. Bài thơ còn được Trần Hoàn
phổ thành nhạc để khắc sâu vị trí của nó. Đứng trước những thông điệp mà tác giả
mang đến , tôi thấy khâm phục và tự ngẫm lại bản than mình.

"Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng


Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương"
- Nhạc sĩ Trương Quốc Khánh-

Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.


Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất -vội vàng -Xuân Diệu-
.

You might also like