Ενημερωτικό Δελτίο Νο.

8 ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ 2023

ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι το πιο σημαντικό γεγονός του φετινού

φθινοπώρου ήταν οι αυτοδιοικητικές εκλογές. Κι αυτό γιατί όλοι
μας κληθήκαμε να εκλέξουμε τους τοπικούς (δημοτικούς και περι-
φερειακούς) άρχοντες που θα μας διοικήσουν στα επόμενα πέντε
χρόνια, οπότε η συμμετοχή μας ήταν απαραίτητη. Μερικοί μάλιστα
Ερατυραίοι της Θεσσαλονίκης χρειάστηκε να ταξιδέψουν και στην Εράτυρα, όπου
συνεχίζουν να είναι εγγεγραμμένοι, για να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα.
Η Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης δεν ασχολείται με την πολιτική, και κατά συ-
νέπεια με τα αυτοδιοικητικά, γιατί είναι ένα πολιτιστικό σωματείο. Έπρεπε όμως
να ενδιαφερθεί για τις εκλογές αυτές, γιατί ορισμένα μέλη της ήταν υποψήφια σε
Δήμους της Θεσσαλονίκης και στην περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας, καθώς
και στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας. Μάλιστα κάποια από τα μέλη αυτά
ζήτησαν τον κατάλογο των μελών της Ένωσης με τα προσωπικά τους στοιχεία για
να επικοινωνήσουν μαζί τους, καθώςκαι την άδεια να διαφημιστούν στο Φ/Β του
Συλλόγου.
Επειδή όμως τα μέλη αυτά ανήκαν σε κομματικές παρατάξεις, το Δ.Σ. αποφάσισε
να μην ικανοποιήσει τα αιτήματά τους για να αποφύγει τυχόν μεροληπτική προ-
βολή τους και κατηγορηθεί στη συνέχεια για προσωπικές ή παραταξιακές προτι-
μήσεις. Αντί αυτού, κοινοποίησε τα ονόματα όλων των υποψηφίων μελών, για τα
οποία είχε σχετική πληροφόρηση, σε όλη την παροικία των Ερατυραίων με τρία
επίσημα έγγραφα, μαζί με τα βιογραφικά τους και την παράταξη με την οποία
κατέρχονταν στις εκλογές. Με τον τρόπο αυτό ενημερώθηκαν όλα τα μέλη της
Ένωσης αντικειμενικά, και έτσι μπορούσαν να επιλέξουν τον/ην υποψήφιο/α της
αρεσκείας τους.
Το Δ.Σ. συγχαίρει θερμά όσα από αυτά τα μέλη έχουν εκλεγεί. Για όσους υποψή-
φιους δεν κατάφεραν να εκλεγούν, επαινεί την προσπάθειά τους να αναμειχθούν
στα κοινά και εύχεται ο ευγενής αυτός σκοπός τους να δικαιωθεί σε μια επόμενη
εκλογική αναμέτρηση!
Β. Παπαναστάσης
Πρόεδρος
1
 ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΕΚΔΟΘΗΚΕ ΤΟ CD ΤΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ ΤΗΣ ΕΡΑΤΥΡΑΣ

Ολοκληρώθηκε η ηχογράφηση και των υπόλοιπων τραγου-

διών και εκδόθηκε ο ψηφιακός δίσκος (CD) με εμβληματικά
τραγούδια της Εράτυρας (περισσότερα στην επόμενη ενότη-
τα).
Το Δ.Σ. εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες σε όλους τους συ-
ντελεστές: στους μουσικούς, στους τραγουδιστές και στις
τραγουδίστριες, στους τεχνικούς ηχογράφησης, στους γρα-
φίστες και φωτογράφους και στην εταιρεία Music Steps, που
ανέλαβε την όλη οργάνωση και παραγωγή του δίσκου.
Επίσης, θερμές ευχαριστίες εκφράζονται στα μέλη που έσπευσαν να προαγοράσουν
το δίσκο και να βοηθήσουν έτσι στην κάλυψη των υψηλών εξόδων έκδοσής του. Ι-
διαίτερα συγκινητική ήταν η γενναία οικονομική ενίσχυση για το σκοπό αυτό του Α-
έξανδρου Τζώνη και της συζύγου του, εγγονού του πρώτου προέδρου της Ένωσης
Αλέξανδρου Τζώνη, από τη Γαλλία, καθώς και η σημαντική οικονομική προσφορά
του Ιωάννη Ζήκου και της συζύγου του, από την Αυστραλία. Το Δ.Σ. αποφάσισε να
προτείνει στη επόμενη Γενική Συνέλευση την ανακήρυξή τους σε Ευεργέτες και Δω-
ρητές της Ένωσης, αντίστοιχα, όπως προβλέπει το Καταστατικό.
Θεωρούμε ότι ο ψηφιακός αυτός δίσκος αποτελεί ένα μοναδικό απόκτημα όχι μόνο
για την Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης, αλλά και για όλους τους απανταχού Ερα-
τυραίους. Παρουσιάζει και αναδεικνύει τη μουσική παράδοση της γενέτειράς μας
για την οποία είμαστε όλοι υπερήφανοι. Δεν πρέπει να λείψει από κανένα σπίτι Ερα-
τυραίου!

ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΑ ΜΙΣΘΩΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΡΑΤΥΤΡΑ

Η πρωτοβουλία του Δ.Σ. για τη δημιουργία δικτύου βραχυχρόνιας μίσθωσης κατοι-
κιών στην Εράτυρα, που ανήκουν σε Ερατυραίους της Θεσσαλονίκης, δεν στέφτηκε
με επιτυχία, αν και προκάλεσε πολλές συζητήσεις. Στην σχετική διαδικτυακή
έκκληση που έκανε την 26η Ιουνίου δεν υπήρξε ανταπόκριση (εκτός από μία συμμε-
τοχή). Δυστυχώς, όσοι ή όσες έχουν κατοικήσιμα σπίτια «διστάζουν» να τα παραχω-
ρήσουν για ενοικίαση σε επισκέπτες. Αυτό σημαίνει, ότι το όλο θέμα δεν έχει
«ωριμάσει» ακόμα! Πάντως όλο και περισσότεροι πατριώτες αναγνωρίζουν, ότι χω-
ρίς καταλύματα για την διανυκτέρευση των επισκεπτών η Εράτυρα δε μπορεί να α-
ναπτυχθεί τουριστικά και να «ζωντανέψει» οικονομικά, ώστε να αποφευχθεί η δημο-
γραφική της κατάρρευση. 2
 ΧΕΙΜΕΡΙΝΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

1. Κυριακή, 3 Δεκεμβρίου: Επίσκεψη στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Το Δ.Σ. θα οργανώσει ξενάγηση στο Βυζαντινό Μουσείο στις 10 η ώρα το πρωί της
Κυριακής, 3 Δεκεμβρίου. Μετά την ξενάγηση θα γίνει συνάντηση στο καφέ του Μου-
σείου για αλληλογνωριμία των μελών και ανταλλαγή ευχών για τις γιορτές των Χρι-
στουγέννων και του Νέου Έτους.
2. Κυριακή, 4 Φεβρουαρίου: Κοπή βασιλόπιττας
Η παραδοσιακή γιορτή για την κοπή της βασιλόπιττας θα γίνει το απόγευμα (6-
9μ.μ.) της Κυριακής, 4 Φεβρουαρίου, στην αίθουσας της Ομοσπονδίας Δυτικομακε-
δονικών Σωματείων Θεσσαλονίκης.

Παρακαλούνται τα μέλη που χρωστούν την ετήσια συνδρομή των 10

ευρώ για το έτος 2023 να την εξοφλήσουν ηλεκτρονικά στον παρακάτω
λογαριασμό της Ένωσης στην Τράπεζα Πειραιώς:
IBANGR 69 0172 2100 0052 1010 5808 189

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

ΕΤΗΣΙΑ ΓΙΟΡΤΗ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

Πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη ετήσια γιορτή της Ένωσης την Κυριακή, 12 Νο-

εμβρίου, στην φιλόξενη αίθουσα της Ομοσπονδίας Δυτικομακεδονικών Σωματείων
Θεσσαλονίκης, αφού προηγήθηκε ο παραδοσιακός εκκλησιασμός με αρτοκλασία
στον Ιερό Ναό του Αγίου Μηνά.

Α. Εκδήλωση για τον Αλέξανδρο Τζώνη

Κύριο αντικείμενο της εκδήλωσης ήταν η απόδοση τιμής στον Αλέξανδρο Τζώνη,
ένα αξιόλογο τέκνο της Εράτυρας, που διέπρεψε ως αρχιτέκτονας στη Θεσσαλονίκη
του μεσοπολέμου και υπήρξε ο πρώτος πρόεδρος της Ένωσης Ερατυραίων Θεσσα-
λονίκης, από την ίδρυσή του το 1939 μέχρι το 1950. Όπως ανέφερε ο πρόεδρος Β.
Παπαναστάσης « αφορμή για την εκδήλωση αυτή αποτέλεσε η επαφή του Δ.Σ.

3
 με τον εγγονό του, που ονομάζεται κι αυτός Αλέξαν-
δρος Τζώνης, είναι επίσης αρχιτέκτονας και μάλιστα
διεθνούς φήμης και ζει στο Παρίσι. Ο εγγονός λοι-
πόν αυτός μας πληροφόρησε ότι η αρχιτέκτονας-
μουσειολόγος Δρ. Αναστασία Βαλαβανίδου ασχολεί-
ται με το έργο του παππού του με σκοπό την συγ-
γραφή ενός βιβλίου. Έτσι, πήραμε την πρωτοβουλία
να την καλέσουμε στην σημερινή μας γιορτή, προ-
κειμένου να μας ενημερώσει για το σπουδαίο έργο
του Αλέξανδρου Τζώνη στην μεσοπολεμική Θεσσα-
λονίκη, το οποίο είναι στους περισσότερους από μας
άγνωστο. Την καλωσορίζουμε και την ευχαριστούμε
θερμά.

Στην αρχή, ο Β. Παπαναστάσης παρουσίασε

την ομιλήτρια ως εξής:
«Η κα Αναστασία Βαλαβανίδου είναι μια κα-
ταξιωμένη αρχιτέκτονας-μουσειολόγος, γνω-
στή όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη, αλλά και σε
πανελλήνια κλίμακα κι έχει ένα πλούσιο βιο-
γραφικό. Γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη
και σπούδασε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του
Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης,
από όπου πήρε και το διδακτορικό της στον τομέα της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής
με θέμα «Οι υδρόμυλοι της Μακεδονίας». Επίσης σπούδασε μουσειολογία στο Πανε-
πιστήμιο Newcastle Upon Tyne της Μεγάλης Βρετανίας, από όπου πήρε μεταπτυχια-
κό στις Μουσειακές Σπουδές, με εξειδίκευση στα Τεχνολογικά Μουσεία. Συμμετείχε
σε μεγάλο αριθμό ερευνητικών προγραμμάτων για την μελέτη και αποκατάσταση ι-
στορικών κτιρίων καθώς και σε προγράμματα και έργα δημιουργίας μουσείων, αρ-
κετά από τα οποία έχουν υλοποιηθεί. Έχει συμμετάσχει σε πολλά συνέδρια, διεθνή
και πανελλήνια. Στο έργο της περιλαμβάνονται τα: Λαογραφικό Μουσείο Αρναίας,
Τοπικό Μουσείο Λιβαδειάς, Τοπικό Μουσείο Σοχού, Μουσείο Υφαντικής Αρναίας,
Μουσείο Άλατος Μεσολογγίου, Πολυχώρος Πολιτισμού Χαμιντιέ – Θεσσαλονίκη κ.α.
Έχει γράψει επίσης πλήθος μελετών κι έχει εικονογραφήσει πολλά βιβλία, ενώ είναι
μέλος πολλών επιτροπών και συλλόγων»

4
 Στη συνέχεια, το λόγο πήρε η κα Βαλαβανίδου, η
οποία ανέπτυξε το θέμα: «Ο Ερατυρεύς αρχιτέκτο-
νας Αλέξανδρος Τζώνης και το έργο του στην μεσο-
πολεμική Θεσσαλονίκη».
Στο πρώτο μέρος της ομιλίας της αναφέρθηκε στα
βιογραφικά στοιχεία του Αλέξανδρου Τζώνη. Συ-
γκεκριμένα ανέφερε, ότι γεννήθηκε το 1877 στην
Εράτυρα, όπου ολοκλήρωσε την στοιχειώδη εκπαί-
δευση και το 1892 μετακόμισε με την οικογένειά
του στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο πατέρας του
ήδη εργαζόταν ως κτίστης.

Την 5ετία 1896-1901 φοίτησε στην Αυτοκρατορική Σχολή Καλών Τεχνών της Κων-
σταντινούπολης, από την οποία αποφοίτησε ως αρχιτέκτονας το 1901. Από το
1902 μέχρι το 1922 εργάστηκε στην Κωνσταντινούπολη με εξαίρεση την 4ετία
1914-1917, κατά την οποία υπηρέτησε στον Οθωμανικό στρατό. Το 1923 μετακό-
μισε στη Θεσσαλονίκη και το 1924 άνοιξε τεχνικό γραφείο, στα δύο πρώτα χρόνια
μαζί με τον πολιτικό μηχανικό Γιάννη Οικονόμου και στη συνέχεια μόνος του.
Στο δεύτερο μέρος της ομιλίας της αναφέρθηκε στο αρχιτεκτονικό έργο του Αλέ-
ξανδρου Τζώνη στη Θεσσαλονίκη. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι συνολικά σχεδίασε
και ολοκλήρωσε 57 κτήρια, αλλά εντοπίστηκαν οι φάκελοι μόνο 23 από τα κτήρια
αυτά. Στη συνέχεια, περιέγραψε μερικά από τα κτήρια του Αλέξανδρου Τζώνη
που σώζονται μέχρι σήμερα, όπως είναι το «Μέγαρον Εράτυρα», στη συμβολή
των οδών Παύλου Μελά και Παλαιών Πατρών Γερμανού, στο οποίο έμεινε και ο
ίδιος, το ξενοδοχείο «Αστόρια», στη συμβολή των οδών Τσιμισκή και Αγίας Σοφί-
ας, το κτήριο Χρήστου Δήμου (σημερινό ξενοδοχείο Modernist) στην Ερμού 22, το
«Μέγαρο Γκίνη», στη συμβολή των οδών Μακένζυ Κινγ και Ικτίνου και άλλα.
Συνοψίζοντας το έργο του Αλέξανδρου Τζώνη, το οποίο υλοποιήθηκε από το
1924 μέχρι το 1937, η ομιλήτρια ανέφερε ότι:

 στη 2ετία 1925-1926 σχεδίασε και παρακολούθησε 23 από το σύνολο των

έργων του, πράγμα που αποτελεί ένα εντυπωσιακό ρεκόρ για τον κλάδο του,
 όλα τα σχέδια του ήταν γεωμετρικά και χαρακτηρίζονταν από το εκλεκιστικό
στυλ, το οποίο προς το τέλος του έργου του εξελίχτηκε σε μοντερνιστικό,

5
• είχε την ικανότητα ως δημιουργός να συνθέτει πολύπλοκα και ενδιαφέροντα
κριτήρια στα σχέδιά του,
• αν και δεν διδάχθηκε το σκυρόδεμα στις σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη,
κατάφερε γρήγορα να το μάθει και να το ενσωματώσει στις κατασκευές του,
• ολοκλήρωσε μέχρι το τέλος όλα τα έργα που ο ίδιος σχεδίασε, πράγμα που δεν
είναι συνηθισμένο στις κατασκευές και
• είχε σταθερούς πελάτες, οι οποίοι τον εμπιστεύονταν με την παραγγελία νέων
έργων.
Η πλήρης ομιλία της κας Βαλαβανίδου είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα eratyra.gr

Β. Παρουσίαση του ψηφιακού δίσκου (CD)

Ο πρόεδρος Β. Παπαναστάσης ανέφερε, ότι ο ψηφιακός δίσκος (CD) με τραγούδια

της Εράτυρας που ετοίμασε η Ένωση για να αναδείξει και διαδώσει μεταξύ των Ε-
ρατυραίων την πολύτιμη μουσική παράδοση του τόπου μας δεν έχει εκτυπωθεί α-
κόμα, οπότε τον παρουσίασε με ορισμένες διαφάνειες, ενώ ακούστηκαν και τα δύο
πρώτα τραγούδια του δίσκου. Συνολικά ο δίσκος περιλαμβάνει 17 τραγούδια, από
τα οποία τα 10 αποδίδονται από 11μελή χορωδία της Εράτυρας (5 γυναίκες και 6
άνδρες), τα 5 είναι μονωδίες (σόλο) και τα υπόλοιπα 2 είναι οργανικά (χωρίς λό-
για). Οι τίτλοι των τραγουδιών είναι οι εξής:

6
Κόρη μ' αρραβωνιάστηκες/ Περδίκα απ' άλλον μαχαλά/ Εκεί πέρα κι αντίπερα/ Σε
περιβολάκι μπαίνω/ Άνοιξαν τα δέντρα όλα/ Νυφιάτικος/ Μάης/ Το μάθατε τί έγινε/
Στα μάρμαρα/ Σήμερα Χριστός Ανέστη/ Πού ήσαν, περιστερούλα μου/Λεβέντης εί-
σαι,μάτια μου/Μια λεμονίτσα/Πέντε παλληκάρια κι έξι κοριτσάκια/Τρανός χορός/
Βουλιούμι μια, βουλιούμι δυο/ Ήθελα να 'χω ταχυδρόμο.

Το κύριο χαρακτηριστικό του CD είναι το γεγονός, ότι για πρώτη φορά ηχογραφού-
νται εμβληματικά τραγούδια της Εράτυρας με παραδοσιακά όργανα, όπως είναι το
βιολί, το λαούτο, η γκάιντα και το σαντούρι, ενώ δεν λείπουν το κλαρίνο και τα
κρουστά. Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Β. Στρέμπας, ο οποίος αναφέρθηκε στο
ένθετο κείμενό του στο εσωτερικό της θήκης του CD με τίτλο « Η πολύμορφη μουσι-
κή παράδοση της Εράτυρας», όπου αναλύει το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύ-
χθηκε η μουσική παράδοση της Εράτυρας και τις επιρροές τις οποίες δέχτηκε δια-
χρονικά.
Γ. Γκαντώνας

ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΡΑΤΥΡΑΣ

ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ

Στις 3 Σεπτεμβρίου, ο Δήμος Βοίου ανακοίνωσε την υπο-

γραφή σύμβασης με εργολάβο για τη συντήρηση και ανά-
δειξη του κτιρίου του πρώην μύλου του Συνεταιρισμού
της Εράτυρας, συνολικού προϋπολογισμού 56.000,00 ευ-
ρώ.
7
Οι εργασίες που θα γίνουν περιλαμβάνουν την αποκατάσταση της στέγης, την κα-
τασκευή σενάζ οπλισμένου σκυροδέματος καθώς και την αρμολόγηση της περιμε-
τρική τοιχοποιίας, την κατασκευή μεταλλικών ζευκτών, την τοποθέτηση σανιδώμα-
τος και την υγρομόνωση .

Με τις εργασίες αυτές το εμβληματικό αυτό κτίριο με το ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό

κάλλοςπου βρίσκεται στην είσοδο της Εράτυρας, θα γίνει και πάλι λειτουργικό μετά
από πολλά χρόνια εγκατάλειψης.

ΑΓΙΑΣΜΟΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Τη Δευτέρα, 11 Σεπτεμβρίου, έγινε η καθιερωμένη τε-

λετή του αγιασμού στο σχολικό συγκρότημα για την
έναρξη των μαθημάτων της νέας σχολικής χρονιάς στο Νη-
πιαγωγείο, το Δημοτικό Σχολείο και το Γυμνάσιο. Η φετινή
τους δύναμη ανέρχεται σε 16, 24 και 18 παιδιά αντίστοιχα
για τις τρεις βαθμίδες. Στην τελετή παραβρέθηκαν οι
«επίσημοι» της Εράτυρας και πολλοί γονείς των μαθητών.
Ευχόμαστε σε όλα τα παιδιά καλή δύναμη και πρόοδο
στην μόρφωσή τους!

ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΙΚΡΟΚΑΣΤΡΟΥ

Την Κυριακή, 17 Σεπτεμβρίου, αναχώρησε από την Ε-

ράτυρα η εικόνα της Παναγίας της Ελεούσας για την
«κατοικία» της (Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου
Μικροκάστρου), ύστερα από 15ήμερη παραμονή στον
ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου, κατά τη διάρκεια της
οποίας γίνονταν κάθε απόγευμα ιερές παρακλήσεις
στην Παναγία Θεοτόκο. Η αναχώρηση έγινε επίσημα
από την πλατεία με την παρουσία των τοπικών αρχό-
ντων και πολλών πιστών.

8
Για την επιστροφή δρομολογήθηκε λεωφορείο, στο οποίο οι γυναίκες έψαλαν
ύμνους από την ακολουθία της ιεράς παράκλησης σε όλη τη διάρκεια της διαδρο-
μής. Έτσι, ολοκληρώθηκε και φέτος ένα παλιό έθιμο της Εράτυρας να τιμά την θαυ-
ματουργή εικόνα της Παναγίας Μικροκάστρου. Να έχουμε τη βοήθειά της!

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ

Στις δημοτικές εκλογές της 8ης Οκτωβρίου επανεκλέχτηκε ο τωρινός Δήμαρχος Χρή-
στος Ζευκλής, καθώς και ο τωρινός αντιδήμαρχος Θεόδωρος Πήττας ως δημοτικός
σύμβουλος από την Εράτυρα.Στο Τοπικό Συμβούλιο, επανεκλέχτηκε ο τωρινός Πρόε-
δρος Γιώργος Βάρκας με μέλη την Τασούλα Μήλιου-Πατιό και τον Νίκο Χατζηνερά-
ντζη.

Ο Δήμαρχος Ο Πρόεδρος Ο Περιφερειάρχης Ο Περιφ/κός σύμβουλος

Γ. Βάρκας Γιώργος Αμανατίδης Βασίλης Κατσαούνης
Χ. Ζευκλής

Στις περιφερειακές εκλογές της 2ης Κυριακής 15 Οκτωβρίου Περιφερειάρχης Δυτικής

Μακεδονίας εκλέχτηκε ο Γιώργος Αμανατίδης και την 11άδα των συμβούλων του την
συμπλήρωσε ο πατριώτης μας και μέλος της Ένωσης Ερατυραίων Θεσσαλονίκης Βα-
σίλης Κατσαούνης.
Θα πρέπει να προσθέσουμε και την εκλογή της «κοντοχωριανής» μας (από τον Πελε-
κάνο), κας Θεοδώρας Λειψιστινού, η οποία οργανώνει τις γιορτές «Πέλεκον» τα τε-
λευταία χρόνια, ως Συμβούλου στο Δήμο Θεσσαλονίκης.
Τους συγχαίρουμε όλους θερμά και τους ευχόμαστε καλή δύναμη στην εκτέλεση
των καθηκόντων τους στην επόμενη 5ετία. Το Δ.Σ. θα συνεργαστεί μαζί τους με ειλι-
κρίνεια και εποικοδομητική διάθεση, όπως έχει κάνει μέχρι σήμερα, για την πρόοδο
και ανάπτυξη της γενέτειράς μας Εράτυρας.

9
 ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΤΑ ‘ΘΚΑ ΜΑΣ ΤΑ ΠΕΤΟΥΡΑ

Η Κατίνα Ανδρεάδου στο πλάσιμο. Η Κλειώ Νόγα με τον σύζυγό της Rut-
gerEkhartαπλώνουν πέτουρα.

Τα τελευταία χρόνια πολλά έθιμα που ακολουθούσαμε στην Εράτυρα έχουν εξαφανι-
στεί τελείως (π.χ.τα μετά-γάμου ΠΕΡΠΑΤΗΜΑΤΑ,) ή τείνουν να εξαφανιστούν, όπως
το να πλάθουμε τα ‘θκάμας, σπιτικά, πέτουρα’ .
Το σπίτι μας, του Ζήκου και Σουλτάνας Ανδρεάδου, ίσως είναι το τελευταίο όπου κά-
θε χρόνο τιμούμε αυτήν την παράδοση/ιεροτελεστία κι απολαμβάνουμε πέτουρα αυ-
θεντικά, φτιαγμένα όχι από μηχανές αλλά απ’ τα ‘θκά μας τα χέρια’.
Το έργο είναι αρκετά απαιτητικό! Πρώτον γιατί ‘αγγαρεύουμε’ γυναίκες που ξέ-
ρουν την τέχνη. Και δεύτερον γιατί στο σπίτι επικρατεί χάος. Όμως η ανταμοιβή εί-
ναι ασύλληπτη. Και δεν είναι απλά υλική (τα ‘θκάμας ίνι νουστμότιρα!). Είναι κοι-
νωνική και συναισθηματική που, για μας τουλάχιστον, έχει μεγάλη σημασία. Είναι η
γέφυρα που μας ξανασμίγει με το σόϊ, «τσ’ θίτσις/ξαδέρφις/κουμπάρις /
τσ’νύφιςαπ’αλλού»! Είναι ο απόηχος των προγόνων μας που ξαναζούν ‘στου νου-
βρό’ μας, κι η «γειτουνιά ζουντανέβ μι μασλάτια κι τραγούδια». Αυτό και μόνο α-
ξίζει τον κόπο να το προσπαθούμε όσο ζούμε!
Γιαυτό, ίστι τ’ χρόν’ τουν Αύγουστο να ουργανώσουμι τουν πρώτου
«Πετουροδιαγωνισμό» στου χουριό??? Σας καρτιρούμι όλνους!!!
Ολυμπία Ανδρεάδου (Μπία τ’ Ζήκου)

10
 Ο ΤΡΥΓΟΣ

Η αμπελουργία αποτελούσε παλιό-

τερα σημαντική οικονομική δραστη-
ριότητα στην Εράτυρα, γιατί υπήρ-
χαν αμπέλια σε όλες τις τοποθεσίες,
ακόμα και στις ανατολικές πλαγιές
του υψώματος «Φούντα», από τον
Άγιο Χριστόφορο μέχρι τους Αγίους
Αναργύρους. Δυστυχώς τα περισ-
σότερα από τα αμπέλια αυτά κατα-
στράφηκαν από την «φυλλοξήρα»
στη 10ετία του 1930, αλλά συνέχισε η αμπελουργία να απασχολεί πολλούς κατοί-
κους και μεταπολεμικά, αν και σήμερα έχει περιοριστεί δραστικά. Ο Γιάννης Νασιό-
πουλος* περιγράφει γλαφυρά τον τρόπο που γινόταν στο παρελθόν ο τρύγος το
φθινόπωρο, στο βιβλίο του «Λαογραφικά Εράτυρας» (1993,σελ. 119):
«Την παραμονή του τρύγου ο "πρωτόγερος" (τελάλης) γύριζε τους μαχαλάδες και
διαλαλούσε: "Ακούστι πάσα ένας, αύριου έχουμι τρύγου στα Πιλκιώτικα αμπέλιαααα-
α" ή σε διάφορες άλλες τοποθεσίες. Από τα χαράματα όλοι βρίσκονταν στο πόδι.
Όλοι ξεκινούσαν με τα καλάθια στο χέρι και τις κουσιόρες (κοφίνια) φορτωμένες
στα ζώα. Άδειαζε το χωριό τις μέρες αυτές. Όλοι τους βρίσκονταν στ' αμπέλια για
τον τρύγο. Αυτές οι μέρες θύμιζαν τον τρύγο των Αρχαίων Ελλήνων. Τα πειράγμα-
τα, τα αστεία και τα τραγούδια δεν έλειπαν. Άλλοι τρυγούσαν και άλλοι κουβαλού-
σαν τα σταφύλια στα σπίτια. Πρώτα όμως έπρεπε να κεράσουν από τη "δεκάτη". Τις
μέρες αυτές δηλαδή έρχονταν και οι "σπαχήδες" Τούρκοι για το φόρο του εισοδήμα-
τος. Για το σκοπό αυτό είχαν κτισμένες μπαράγκες, στις οποίες συγκέντρωναν τα
φορολογημένα σταφύλια. Μετά το μάσιμο των σταφυλιών άρχιζε το πάτημα. Πρώτα
ξεχώριζαν τα καλύτερα και γλυκύτερα σταφύλια, τα έκαναν φούντες και τα κρεμού-
σαν για το χειμώνα. Μέρος επίσης άφηναν για το ηλιαστό κρασί και σταφυλαρμιά
και τα υπόλοιπα τα πατούσαν στα πουστάβια (πατητήρια). Από το μούστο έκαμναν
πετιμέζι για μουστόπιτες, για σιτζιούκια και για διάφορα άλλα γλυκίσματα».
*Το κείμενο αυτό αφιερώνεται στη μνήμη του (απεβίωσε πρόσφατα, βλ. Κοινωνικά Νέα).

Β. Παπαναστάσης

11
ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΡΑΤΥΡΑΙΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΜΟΥΣΙΚΟΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ

Ο Δήμος Καλαμαριάς οργάνωσε το βράδυ της

23ης Σεπτεμβρίου μουσικοχορευτική εκδήλω-
ση στον πεζόδρομο του 10ου Δημοτικού Σχο-
λείου με τίτλο «Χοροστάσι στον Αη Γιάννη»,
της οποίας χορηγός ήταν και ο Δήμος Βοΐου.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν τα χορευτικά
της Βοϊακής Εστίας Θεσσαλονίκης και του
Μορφωτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου
«Μαρκίδες Πούλιου» της Σιάτιστας, ενώ φιλο-
ξενήθηκαν και προϊόντα από το Βόϊο, στα ο-
ποία περιλαμβάνονταν και τα γνωστά μελισσοκομικά προϊόντα του πατριώτη μας
Θωμά Μπάτζιου. Τους χορούς παρακολούθησε πολύς κόσμος, μεταξύ των οποίων
και Ερατυραίοι-κάτοικοι Καλαμαριάς.

ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

Στις 13 Οκτωβρίου εγκαινιάστηκε η

έκθεση φωτογραφίας του Δημήτρη
Μουγκού με τίτλο «Κάνα δυο φωτο-
γραφίες» στην γκαλερί « The Eye Al-
tering» της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο
των φετινών εκδηλώσεων του Μουσεί-
ου Φωτογραφίας: Photobiennale Thessaloniki. Η έκθεση διήρκησε
μέχρι τις 10 Νοεμβρίου και φιλοξένησε 32 μοναδικές λήψεις από την δραστηριότητα
του γνωστού ράπερ ΛΕΞ, με τον οποίο ο φωτογράφος συνδέεται με αδελφική φιλία.
Διαδέχεται το λεύκωμα φωτογραφίας με ομώνυμο τίτλο που εξέδωσε τον Απρίλιο
του 2023. Ο Δημήτρης Μουγκός(φωτογραφία) κατάγεται από την Εράτυρα (γιος του
Γιάννη Μουγκού ).Αποφοίτησε από το Τμήμα Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών
Τεχνών του Τ.Ε.Ι. Αθήνας και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αγγλία.
12
 Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΗΤΑΣ ΣΕ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ

Στις 19 Οκτωβρίου ανακοινώθηκε από το γραφείο τύπου

του Πρωθυπουργού η συγκρότηση επιτροπής, η οποία θα
παρέχει τεκμηριωμένες συμβουλές και προτάσεις για το
πώς η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει τις πολλαπλές δυνα-
τότητες και ευκαιρίες που προκύπτουν από τη χρήση της
Τεχνητής Νοημοσύνης, αλλά και το πώς μπορεί να εφαρ-
μόσει ένα συνεκτικό πλαίσιο προστασίας από τις πιθανές
προκλήσεις και αναπροσαρμογές, τις ανισότητες και τους
κινδύνους που ελλοχεύουν. Στην επιτροπή αυτή, η οποία είναι 11μελής, συμμετέ-
χει και ο συμπατριώτης μας καθηγητής του Τμήματος Πληροφορικής του Αριστο-
τέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γιάννης Πήτας. Τα θερμά μας συγχαρητή-

Ανακοίνωση
Ο κ. Αριστοτέλης Χατζηϊωαννίδης, στρατιωτικός γιατρός, αιματολόγος, επιμελητής
Αιματολογικής Κλινικής του 424 Γ.Σ.Ν.Ε., με καταγωγή από την Εράτυρα, προσφέ-
ρει 10% έκπτωση στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών στα μέλη της Ένωσης Ερατυ-
ραίων Θεσσαλονίκης. Το ιατρείο βρίσκεται στην Τούμπα, στην οδό Άνω Τζουμα-
γιάς 55, τηλ. 2311218821.

ΕΡΑΤΥΡΑΙΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

(Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται Ερατυραίοι επαγγελματίες, ώστε να γίνουν γνωστοί στην ευ-
ρύτερη παροικία της Θεσσαλονίκης)

Αφοί ΚΑΡΑΜΗΤΣΙΟΥ Ο.Ε., ΔΑΠΕΔΑ

Η εταιρεία ανήκει στους Χάρη και Περικλή Καραμήτσιο . Δραστηριοποιείται με επιτυ-
χία στο χώρο των δαπέδων από το 1947, οπότε και ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Κα-
ραμήτσιο, τον παππού των σημερινών ιδιοκτητών. Από τότε μέχρι σήμερα ασχολεί-
ται με τις επικαλύψεις δαπέδων, με άψογο επαγγελματισμό και γνώμονα τον σεβα-
σμό προς τους πελάτες της. Συνεργάζεται με μηχανικούς, κατασκευαστικές εταιρεί-
ες, εργολάβους, διακοσμητές, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
13
 Φροντίζει να εισάγει προϊόντα που βελτιώ-
νουν συνεχώς την τεχνολογία παραγωγής
τους και τις μεθόδους τοποθέτησης, προκει-
μένου να υπάρ-
ξει μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσε-
ων. Εκτός από προσεκτικά επιλεγμένες
Χάρης Καραμήτσιος Περικλής Καραμήτσιος

πρώτες ύλες και φιλικές προς το περιβάλλον,

φροντίζει επίσης να διασφαλίζει ότι τα προϊόντα
της δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον στο τέλος του
κύκλου ζωής τους.

Συγκεκριμένα αναλαμβάνει:
• Δάπεδα PVC επαγγελματικής και οικιακή χρή-
σης.
• Υγειονομικά, νοσοκομειακά και αγώγιμα αντι-
στατικά.
• Δάπεδα αθλητικών χώρων, γυμναστηρίου και
σχολές χορού.
• Δάπεδα acoustic, αντιολισθητικά – Safety, σχο-
λείων και παιδικούς σταθμούς.
• Ομοιογενή δάπεδα επαγγελματικών χώρων και γραφείων -αλυσίδες καταστη-
μάτων, συνεργεία.
• Δάπεδα ξενοδοχείων και Airbnb, εστίασης.
• Βινυλικές λωρίδες LVT-SPC και πλακίδια PVC -βιομηχανικοί και δημόσιοι χώροι.
Linoleum.
• Μοκέτες επαγγελματικές – οικιακές.
• Laminate.
• Συστήματα σκίασης, στορ – περσίδες ρόλερ.

Στοιχεία Επικοινωνίας
Διεύθυνση: Φράγκων 9, Θεσσαλονίκη (κέντρο), Τ.Κ. 54626
E-mail: karami@allfloor.gr
Τηλέφωνα: +30 2310 511323, 6978190200

14
 ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΝΕΑ

Επιτυχίες στα Πανεπιστήμια

Θεολόγου Πάρις του Αλέξη, εγγονός της Αθηνάς Βλαχονάσιοιυ-Θεολόγου: Τμήμα
πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ. Τα θερμά μας συγχαρητήρια!

ΘΑΝΑΤΟΙ

• Απεβίωσε τη 18-8-2023 η Μαρίκα Καραμάνη, σύζυγος Γεωργίου Καραμάνη σε ηλικία 92 ετών

και ετάφη στα κοιμητήρια της Αναστάσεως στη Θεσσαλονίκη.

• Απεβίωσε την 1-10-2023 ο Κώστας Σταματέλος, γιος του αείμνηστου δασκάλου Θωμά Σταματέ-
λου, σε ηλικία 80 ετών και ετάφη στα κοιμητήρια της Αναστάσεως στη Θεσσαλονίκη. Υπηρέτη-
σε ως πολιτικός μηχανικός στο Πανεπιστήμιο και στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών.

• Απεβίωσε την 23-10-2023 ο Ιωάννης Νασιόπουλος, σύζυγος της Βικτωρίας (Ρούλας) Μουχτού-
ρη, σε ηλικία 93 ετών και ετάφη στα κοιμητήρια της Αναστάσεως στη Θεσσαλονίκη. Υπηρέτησε
ως δάσκαλος σε πολλά Δημοτικά Σχολεία, κυρίως του νομού Θεσσαλονίκης. Ασχολήθηκε με τα
ήθη και τα έθιμα της Εράτυρας, για τα οποία έγραψε το γνωστό βιβλίο ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΡΑΤΥΡΑΣ
που εκδόθηκε από την Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης το 1993. Για την προσφορά του αυ-
τή, η Ένωση τον τίμησε σε ειδική τελετή τον Νοέμβριο του 2022.

• Απεβίωσε την 6-11-2023 η Αλεξάνδρα Χατζηκώστα-Γιομπλιάκη, δασκάλα και ετάφη στην Ερά-
τυρα, όπου βρισκόταν για τις καλοκαιρινές της διακοπές. Υπήρξε ενεργό μέλος του Τμήματος
Γυναικών της Ένωσης Ερατυραίων Θεσσαλονίκης.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ένωση Ερατυραίων Θεσσαλονίκης «η Αλληλοβοήθεια»
Δημητρίου 42,546 30 Θεσσαλονίκη
Τηλ. Προέδρου:6977912566, Τηλ. Γεν. Γραμματέα:6932461329
E-mail: enosieratyrathess@gmail.com
Facebook: https://www.facebook.com/groups/1754621017942437
Ιστοσελίδα:www.eratyra.gr

15