Bài 8.

LIÊN BANG NGA

Tiết 1. TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

Diện tích: 17,1 triệu km2

Dân số: 146,7 triệu người (2020)
Thủ đô: Mát-xcơ-va
I. Vị trí địa lí và lãnh thổ
- Nằm ở cả 2 châu lục Á – Âu. Lãnh thổ trải dài trên phần lớn đồng bằng
Đông Âu và toàn bộ phần Bắc Á.
- Có đường biên giới xấp xỉ chiều dài Xích đạo.
- Giáp 14 nước. Riêng tỉnh Caliningrát biệt lập phía tây.
- Thuận tiện giao lưu với nhiều nước, thiên nhiên đa dạng, giàu tài nguyên.
II. Điều kiện tự nhiên
- Địa hình: cao ở phía Đông, thấp dần về phía Tây. Dòng sông Ê-nít-xây
chia Liên Bang Nga thành 2 phần rõ rệt:
+ Phía Tây: Chủ yếu là đồng bằng, gồm đồng bằng Đông Âu tương đối cao,
màu mỡ. Đồng bằng Tây xi-bia nhiều đầm lầy, nhiều dầu mỏ, khí đốt. Dãy U-ran
giàu khoáng sản than, dầu mỏ, quặng sắt, kim loại màu... thuận lợi cho phát triển
công nghiệp.
+ Phía Đông: Chủ yếu là núi và cao nguyên, giàu tài nguyên khoáng sản,
lâm sản và trữ năng thủy điện lớn.
- Khoáng sản: Giàu khoáng sản (than đá, dầu mỏ, vàng, kim cương, sắt,
kẽm, thiếc...), trữ lượng lớn nhất nhì thế giới.
- Rừng: Có diện tích đứng đầu thế giới (886 triệu ha, trong đó rừng có thể
khai thác là 764 triệu ha).
- Sông, hồ: Nhiều sông lớn có giá trị thủy điện, hồ Bai-can là hồ nước ngọt
sâu nhất thế giới.
- Khí hậu ôn đới chiếm 80% diện tích lãnh thổ, phía Bắc khí hậu hàn đới,
phía Nam có khí hậu cận nhiệt (chiếm 4%).
- Thuận lợi: Phát triển kinh tế đa ngành.
- Khó khăn: Nhiều vùng có khí hậu giá lạnh, khô hạn; khoáng sản phong phú
nhưng phân bố chủ yếu ở vùng núi hoặc vùng lạnh giá.
III. Dân cư và xã hội
1. Dân cư
- Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên có chỉ số âm, nhiều người ra nước ngoài
sinh sống nên thiếu nguồn lao động.
- Dân cư phân bố không đều: tập trung ở phía Tây, 70% dân số sống ở thành
phố.
2. Xã hội
- Nhiều công trình kiến trúc, tác phẩm văn học nghệ thuật, nhiều công trình
khoa học lớn có giá trị.
- Đội ngũ khoa học, kĩ sư, kĩ thuật viên lành nghề đông đảo, nhiều chuyên
gia giỏi.
- Trình độ học vấn cao.
 → Thuận lợi cho Liên Bang Nga tiếp thu thành tựu khoa học kĩ thuật thế
giới và thu hút đầu tư nước ngoài.